Met AI kan iedereen sinds kort met een paar klikken hele muziekarrangementen maken. De populairste muziekgenerators zijn Udio en Suno. In dit artikel leggen we uit hoe je hiermee de best mogelijke resultaten produceert.

Hoe maak je muziek met AI?

Muziek produceren met Suno en Udio kan op verschillende manieren. Je kunt het simpel voor jezelf houden door liedjes te maken puur op basis van een prompt, zoals 'een dromerig bluesnummer over een regenachtige dag in augustus'. De AI creëert dan volledig zelfstandig twee nummers gebaseerd op die opdracht. Je kunt ook besluiten om de songtekst zelf te schrijven via de Custom-optie. Onder het kopje 'Tips voor de beste resultaten' gaan we dieper in op hoe dit precies in zijn werk gaat.

Het is in elk geval belangrijk om te weten dat je niet in één keer een volledig nummer kunt maken. Afhankelijk van de muziekgenerator die je gebruikt, wordt het nummer na 33 seconden (Udio) of twee minuten (Suno) afgekapt. Beide tools hebben wel een Extend-functie, waarmee je een stuk aan een gegenereerd lied kunt toevoegen. Zo kun je stapsgewijs wél een volledig nummer maken.

Houd er verder rekening mee dat je maar een beperkt aantal credits hebt. Voor elke prompt die je invoert (waarmee de AI dus twee nummers genereert), verbruik je bij Udio 2 en bij Suno 10 credits. Udio geeft gratis gebruikers 10 credits per dag, plus 100 'extra' credits per maand. Bij Suno krijg je er 50 per dag. De laatstgenoemde tool laat je per maand kosteloos dus zo’n 150 nummers maken, en Udio 200. De nummers van Suno zijn alleen wel een stuk langer.

Verschillen tussen Udio en Suno

Udio en Suno hebben allebei hun sterke en zwakke kanten. Udio heeft volgens veel gebruikers als grootste nadeel dat je telkens maximaal 33 seconden aan muziek kunt maken. Als je een volledig nummer wilt genereren, moet je dus eerst 33 seconden aan tekst invoeren (ongeveer zes tot acht regels), dat deel van het nummer genereren, dan op Extend klikken, de volgende 33 seconden genereren enzovoort. Suno kan in één keer maximaal 2 minuten aan audio genereren. Daarmee kun je dus veel sneller een volledig nummer fabriceren.

Udio geeft je wel meer opties bij het verlengen van nummers. Je kunt er in tegenstelling tot Suno namelijk voor kiezen of je een nieuw deel vóór of na de reeds gegenereerde audiostukken wilt plakken. Bij Udio kun je ook precies aangeven welk gedeelte van de gegenereerde audio je wilt gebruiken voor het volgende deel van het nummer. Als je ontevreden bent over het begin en eind van de song, kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om alleen het middenstuk te bewaren en voor het eerste en laatste stuk nieuwe audio te genereren. Deze opties heb je bij Suno allemaal niet. In Suno kun je alleen in chronologische volgorde delen aan het nummer toevoegen.

Qua kwaliteit van de output is het overigens stuivertje wisselen tussen beide muziekgenerators; soms heeft de ene een betere zang en de ander een betere melodie, en soms net andersom. Ook houdt Suno zich soms beter aan de gegeven opdracht, en soms juist weer Udio. De kwaliteit wisselt momenteel nog flink per gegenereerd nummer, dus vooralsnog valt er geen peil op te trekken.

Tips voor de beste resultaten

Hoewel je met Suno en Udio nooit helemaal precies krijgt wat je in gedachten had, kun je de uitkomsten op verschillende manieren wel zo veel mogelijk sturen. Je behaalt de beste resultaten als je zo specifiek mogelijk bent in je prompt. Naast het gewenste genre en de 'vibe' (denk aan zomers, deprimerend, vrolijk, 90s), kun je bijvoorbeeld aangeven welke instrumenten moeten worden gebruikt, hoe de zanger of zangeres moet klinken (ruig of juist zoetgevooisd) en hoe hoog het tempo moet zijn. Vul deze termen voor de beste resultaten in als kernwoorden in plaats van volzinnen.

Je kunt in de songtekst zelf verschillende labels tussen vierkante haakjes toevoegen, die dienen als instructies voor de AI. Deze worden dus niet gezongen. Door bijvoorbeeld [verse] in de tekst te schrijven, weet de AI dat het volgende stuk tekst een couplet is, en met [chorus] dat het een refrein betreft. Andere mogelijke labels zijn [female singer] of [choir] om aan te geven dat het volgende stuk tekst door respectievelijk een vrouw of een koor moet worden gezongen.

Als je [no beats] schrijft, wordt de opvolgende tekst gezongen zonder achtergrondmuziek. Je kunt ook intermezzo’s toevoegen met alleen instrumenten, door labels als [guitar solo] of [saxophone] te gebruiken. Sluit de tekst af met [Fade out] en [End], zodat de instrumenten egaal uitfaden.

Door de songtekst tussen ronde haakjes te zetten (zoals dit), kun je aangeven dat die tekst op de achtergrond moet worden gezongen, wat vaak een mooi echo-effect creëert. Tot slot is het handig om te weten dat de AI soms moeite heeft met de uitspraak van bepaalde woorden, zoals afkortingen of buitenlandse woorden in Nederlandse zinnen. Schrijf woorden dus zo veel mogelijk fonetisch op om verkeerde intonaties te voorkomen (dus niet 'AI', maar 'ee-aai', of 'aa-ie').

Voor uitgebreidere tips kun je ook de onofficiële handleidingen doornemen van zowel Suno als Udio, waarin onder andere meer voorbeelden van songtekstlabels worden gegeven en een overzicht te vinden is van alle muziekstijlen/genres die de AI-modellen herkennen.

Zelf aan de slag?

We kunnen ons voorstellen dat het lastig is om zelf 'out of the blue' aan de slag te gaan, dus we hebben hieronder een uitgebreide voorbeeldprompt voor je uitgeschreven met een actueel tintje. Als je in Suno eenmaal een account hebt aangemaakt, kies je in het menu linksboven eerst voor Create en zet je het schuifje op Custom Mode. Daarna verschijnt er een extra venstertje met de naam Lyrics waarin je onderstaande songtekst met instructies kunt plaatsen.

Vervolgens kun je in het tekstvenster daaronder de algemene instructies ingeven. Plaats daar de volgende reeks kernwoorden:

Het geheel zal er ongeveer zo uit komen te zien:

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!