Wachtwoorden zijn een noodzakelijk kwaad. Je weet dat je sterke wachtwoorden moet hebben voor allerlei online en offline diensten, maar toch kies je vaak de makkelijke weg. In dit artikel lees je handige tips om sterke wachtwoorden te genereren en adequaat te reageren als er iets misgaat.

Dat een sterk wachtwoord enorm belangrijk is, bleek vorig jaar wel uit 'celebrity-gate'. Door een combinatie van een beveiligingslek in iCloud, gehaaide hackers en slechte wachtwoorden werden privéfoto's van bekende Hollywoodsterren van iCloud gehaald en online gezet. Je bent nooit volledig immuun voor een hack, maar je moet het potentiële dieven ook niet te makkelijk maken. Lees ook: Beveilig je wifi-netwerk.

Een sterk wachtwoord

Je kunt zelf al heel wat doen om minder kwetsbaar te zijn, vindt ook Niels Tanis, Senior Security Specialist bij SecureLabs. "Een veilig wachtwoord is er in ieder geval één die jij makkelijk kunt reproduceren, maar die aan de andere kant door anderen niet makkelijk te herleiden is." Het eerste waar we aan denken bij een wachtwoord dat we zelf makkelijk kunnen onthouden, zijn de namen van onze huisdieren, onze kinderen of onze hobby's. Dit soort informatie gebruiken in een wachtwoord is echter geen goed idee, legt Tanis uit: "Bij een doelgerichte aanval is er altijd wel persoonlijke informatie over jou te vinden: hoe je kat heet of wat de naam van je zoon of dochter is. Tools die worden ingezet om wachtwoorden te kraken, maken gebruik van dit soort informatie." En ook al is je wachtwoord niet te raden, je weet als consument nooit helemaal zeker of een website of dienst betrouwbaar is of dat het zorgvuldig met je data omgaat.

Thomas Schindler, internet-entrepreneur en CEO van application development-firma delodi zegt hierover: "Een webdienst of mobiele dienst moet altijd via SSL versleuteld zijn om ervoor te zorgen dat je data veilig naar de dienst wordt verstuurd. Helaas is SSL geen toverwoord, pas bijvoorbeeld op dat je geen onveilige extensies aan je browser hebt toegevoegd. Ook is het zo, dat de veiligheid van een dienst vaak niet door de techniek, maar door de medewerkers van een bedrijf wordt bepaald. Veel firma's die in principe betrouwbaar zijn, zijn wel eens data van gebruikers kwijtgeraakt." Tanis vult aan: "Ik zou sowieso iedereen willen aanraden om op iedere website en bij iedere dienst een ander wachtwoord te gebruiken. Ten tweede moet je ervan uitgaan dat je wachtwoord op enig moment gestolen gaat worden. Zorg dat je hierop bent voorbereid en weet wat je in zo'n geval moet doen."

©PXimport

Veel diensten geven op hun websites aan dat je altijd voor een veilige SSL-verbinding moet kiezen als dit een optie is.

Brute force

Bij het kraken van een wachtwoord worden vaak speciale tools gebruikt om in korte tijd een account te bombarderen met wachtwoordopties. Naast je persoonlijke informatie wordt zo'n zogenoemde brute-force-aanval uitgevoerd met standaard woordenlijsten. Tanis: "Deze tools worden steeds slimmer, ze combineren woorden en vervangen soms bepaalde tekens uit een woord, de letter 'a' wordt dan bijvoorbeeld vervangen door een apenstaartje."

©PXimport

De tool iDict werd gebruikt om foto's en video's van iCloud binnen te krijgen. Het programma is nog steeds op internet te vinden, Apple heeft het lek inmiddels gedicht.

Kies een sterk wachtwoord

Een sterk wachtwoord kiezen, is moelijker dan je denkt. Er is een aantal tips waar je je aan kunt houden om ervoor te zorgen dat je wachtwoord niet te raden valt.

- Zorg voor een combinatie van hoofdletters, kleine letters, cijfers en numerieke tekens.

- Gebruik geen bestaande woorden, maar verbaster deze tot moeilijkere wachtwoorden, hierbij kun je letters in cijfers veranderen (v3r4nd3r3n).

- Nog beter is om niet voor de standaard cijferwisseling te kiezen, een o kan een 0 worden, maar ook een ().

- Maak een combinatie van twee niet-gerelateerde woorden en scheid deze door een symbool, de woorden Kat en Computer kun je bijvoorbeeld spellen als K4t#C()Mput3R.

- Wil je een wachtwoord hebben dat je makkelijk kunt onthouden? Vorm dan een vraag, zin of stelling om tot een wachtwoord van bijvoorbeeld acht tekens. "As The World Turns, Goede Tijden Slechte Tijden" wordt atwtgtst. Als je nu de cijfer-truc toepast en numerieke tekens en symbolen toevoegt, kan je wachtwoord bijvoorbeeld @twT.Gt5T zijn.

- Wil je voor elke website een uniek wachtwoord, maar wil je geen veertig verschillende onthouden, dan kun je ook twee letters aan je wachtwoord toevoegen voor elke unieke website, eentje ervoor en eentje erna. Voor Marktplaats gebruik je dan m@twT.Gt5Ts, voor Facebook f@twT.Gt5Tk.

Tweestapsauthenticatie

Een wachtwoord is één factor van authenticatie, in het beste geval heb je bij een dienst meerdere vormen van authenticatie, dat maakt de beveiliging sterk. Tanis: "In de security-wereld maken we onderscheid tussen drie vormen van authenticatie. Het eerste is iets wat je weet: een wachtwoord of een pincode bijvoorbeeld. Het tweede is iets wat je hebt: dat kan een sms-bericht of een token zijn, maar ook iets wat codes genereert zoals de random reader van je bank. Het derde is iets wat je bent en dit gaat dan om biometrie: een vingerafdruk of bijvoorbeeld een irisscan. Het liefst wil je minstens twee van de drie vormen van authenticatie hebben.

Wat je op internet veel ziet, is dat sites als Facebook, LinkedIn en Gmail tweestapsauthenticatie aanbieden. Mijn advies is dat iedereen dit gewoon moet gaan gebruiken. Google heeft voor je smartphone bijvoorbeeld Google Authenticator, die app genereert codes die in een bepaald tijdsinterval geldig zijn. Zo'n code voer je samen met je wachtwoord in. Als iemand jouw wachtwoord heeft, weet hij of zij niet de code van je smartphone, die is namelijk nog steeds in jouw bezit."

©PXimport

LinkedIn biedt tweestapsauthenticatie aan, maar helaas zit deze functie ver weggestopt in het menu.

Wachtwoordmanagers

Als je niet al je wachtwoorden kunt onthouden, kijk dan eens naar een wachtwoordmanager. Deze kan zeer sterke wachtwoorden voor je genereren. Tanis: "Een wachtwoordmanager kan uitkomst bieden. Een online manager zou ik persoonlijk niet zo snel gebruiken, omdat je niet weet wat er allemaal met je data gebeurt. Het voordeel van een lokale wachtwoordmanager (een programma dat je op je computer installeert) is dat alle data op je eigen computer wordt versleuteld. Veel programma's bieden je ook een optie om wachtwoorden automatisch in te vullen.

Dit raad ik af: als ik ergens inlog, wil ik zelf de handeling doen". Twee opties die Tanis noemt zijn KeePass en PasswordSafe. Nadeel van een wachtwoordmanager die alleen op één machine draait, is dat je geen synchronisatie hebt tussen bijvoorbeeld je computer en je smartphone. Er zijn diensten die dit wel aanbieden, maar wees je ervan bewust dat het online synchroniseren een extra risico met zich meebrengt. Bekende online wachtwoordmanagers zijn bijvoorbeeld LastPass en DashLane.

©PXimport

KeePass is een wachtwoordmanager die alle wachtwoorden lokaal, dus op je computer versleuteld.

Check

Wil je weten of jouw e-mailadres ooit getroffen is door een wachtwoorden-hack, ga dan naar www.haveibeenpwned.com. Deze website heeft een database met e-mailadressen en accountnamen die zijn buitgemaakt bij hacks. Als jouw mailadres in de database zit, kleurt het venster rood. Je ziet bij welke hack jouw account is buitgemaakt en er staat ook of je account in een zogenoemde 'paste' zit. Een paste betekent dat je account- en wachtwoordinformatie op een openbare website is gepubliceerd. Dit is nog gevaarlijker dan alleen een hack, aangezien de kans groter is dat mensen al toegang tot je account hebben weten te krijgen.

©PXimport

Ook het e-mailadres van de auteur was door de grote Adobe-hack in 2013 betroffen, deze hack betrof alle Adobe-gebruikers, meer dan 152 miljoen in totaal. Verander in zo'n geval meteen je wachtwoord, ook voor andere sites waar je het zelfde wachtwoord gebruikt.

Identiteitsfraude

Sommige mensen zijn doelbewust uit op het stelen van je persoonlijke gegevens om identiteitsfraude te plegen. Dit kunnen paspoorten of andere identiteitsbewijzen zijn, maar ook wachtwoorden. Een dief kan bijvoorbeeld op jouw naam inkopen doen bij een webwinkel of zich op internet voor jou uitgeven. Informatie over het herkennen en voorkomen van identiteitsfraude vind je hier.

©PXimport

Voor meer informatie over hoe je identiteitsfraude tegen kunt gaan, kijk je op de site van de rijksoverheid.

Wat te doen als het misgaat

Als je een keer een mail krijgt met de melding dat één van de diensten die je gebruikt, gehackt is, dan moet je snel handelen. Schindler: "Als eerste moet je de aanwijzingen in de mail opvolgen en in ieder geval moet je je wachtwoord voor deze dienst wijzigen. Daarna ga je na welke diensten met deze dienst in verbinding staan of voor welke diensten je hetzelfde wachtwoord gebruikt. In sommige gevallen is het stelen van één wachtwoord ook slechts het begin van een kettingreactie. Als een onbevoegd persoon eenmaal toegang tot je e-mail heeft, kan hij of zij bijvoorbeeld gemakkelijker toegang krijgen tot je PayPal-rekening of data verwijderen van andere accounts."

Apparaten beveiligen

De meeste mensen snappen wel dat je een wachtwoord moet ingeven als je je bij een nieuwe dienst aanmeldt, maar vergeten vaak dat bepaalde apparaten die verbinding maken met het internet ook beveiligd moeten worden met een sterk wachtwoord. Dit kan bijvoorbeeld een NAS-opslagmedium of een router zijn. Vorig jaar verschenen er op de website www.insecam.cc zo'n 73 duizend livestreams van zogenoemde IP-camera's, camera's die je via een internetverbinding kunt monitoren. Veel gebruikers hadden het standaardwachtwoord niet veranderd en beelden van huiskamers en winkels werden rechtstreeks weergegeven op de website. De website is inmiddels niet meer online, maar dit voorbeeld geeft toch weer hoe belangrijk het is om een standaardwachtwoord op een apparaat te wijzigen zodra je het in gebruik neemt.

©PXimport

Op insecam.cc waren maandenlang rechtstreekse beelden van IP-camera's van over de wereld te zien doordat mensen het standaard wachtwoord niet hadden veranderd.

De toekomst

Op de vraag of we in de toekomst nog met wachtwoorden te maken hebben, antwoordt Tanis: "Ik hoop van wel. De combinatie van een pincode en een vingerafdruk is een goede vorm van authenticatie. Ik denk niet dat vingerafdrukscanners ervoor gaan zorgen dat een wachtwoord niet meer nodig is, het vult elkaar goed aan." De ontwikkeling van deze technologie is in volle gang, Touch ID is standaard op de iPhone 5s en iPhone 6 aanwezig en dus al voor heel veel mensen beschikbaar. "Hoe meer consumenten toegang krijgen tot dit soort technologieën, des te beter. Ik zou gebruikers dan ook willen aanmoedigen om dit te gaan gebruiken." Schindler denkt dat naast biometrie ook fysieke sleutels weer een grotere rol gaan spelen, dit kan bijvoorbeeld ook in de vorm van een apparaten met RFID- of NFC-chip zijn. "Onbevoegden moeten dan over de fysieke sleutel beschikken voordat ze een systeem binnen kunnen dringen. Een voordeel is dat de mens vertrouwd is met fysieke sleutels, we weten allemaal hoe we daar mee om moeten gaan."

©PXimport

Touch ID op je iPad of iPhone is een vorm van biometrische beveiliging, iets wat we in de toekomst vaker gaan zien.

Slechte wachtwoorden

Een zwak wachtwoord is zo gemaakt. Gebruik daarom géén informatie uit deze lijst.

- Je naam, ook niet omgedraaid en ook niet je tweede naam. Gebruik ook nooit de naam van je huisdier of mensen uit je familie, deze zijn makkelijk te raden. Taboe zijn bijvoorbeeld ook namen als Batman&Robin, Harry_Potter en Madonna.

- Je paspoortnummer of ander ID-nummer zoals bijvoorbeeld je kenteken. Als je portemonnee gestolen wordt, hebben hackers toegang tot je digitale leven.

- Je telefoonnummer, adres, verjaardag of andere dingen die makkelijk te herleiden zijn.

- Ook woorden die één-op-één in het woordenboek voorkomen zijn niet verstandig, ook niet als je een letter door een cijfer vervangt. Een hack-programma kan gebruik maken van een woordenboek en ingebouwd hebben dat het niet alleen het woord rabarber probeert, maar ook r4b4rb3r.

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.