Wachtwoorden zijn een noodzakelijk kwaad. Je weet dat je sterke wachtwoorden moet hebben voor allerlei online en offline diensten, maar toch kies je vaak de makkelijke weg. In dit artikel lees je handige tips om sterke wachtwoorden te genereren en adequaat te reageren als er iets misgaat.

Dat een sterk wachtwoord enorm belangrijk is, bleek vorig jaar wel uit 'celebrity-gate'. Door een combinatie van een beveiligingslek in iCloud, gehaaide hackers en slechte wachtwoorden werden privéfoto's van bekende Hollywoodsterren van iCloud gehaald en online gezet. Je bent nooit volledig immuun voor een hack, maar je moet het potentiële dieven ook niet te makkelijk maken. Lees ook: Beveilig je wifi-netwerk.

Een sterk wachtwoord

Je kunt zelf al heel wat doen om minder kwetsbaar te zijn, vindt ook Niels Tanis, Senior Security Specialist bij SecureLabs. "Een veilig wachtwoord is er in ieder geval één die jij makkelijk kunt reproduceren, maar die aan de andere kant door anderen niet makkelijk te herleiden is." Het eerste waar we aan denken bij een wachtwoord dat we zelf makkelijk kunnen onthouden, zijn de namen van onze huisdieren, onze kinderen of onze hobby's. Dit soort informatie gebruiken in een wachtwoord is echter geen goed idee, legt Tanis uit: "Bij een doelgerichte aanval is er altijd wel persoonlijke informatie over jou te vinden: hoe je kat heet of wat de naam van je zoon of dochter is. Tools die worden ingezet om wachtwoorden te kraken, maken gebruik van dit soort informatie." En ook al is je wachtwoord niet te raden, je weet als consument nooit helemaal zeker of een website of dienst betrouwbaar is of dat het zorgvuldig met je data omgaat.

Thomas Schindler, internet-entrepreneur en CEO van application development-firma delodi zegt hierover: "Een webdienst of mobiele dienst moet altijd via SSL versleuteld zijn om ervoor te zorgen dat je data veilig naar de dienst wordt verstuurd. Helaas is SSL geen toverwoord, pas bijvoorbeeld op dat je geen onveilige extensies aan je browser hebt toegevoegd. Ook is het zo, dat de veiligheid van een dienst vaak niet door de techniek, maar door de medewerkers van een bedrijf wordt bepaald. Veel firma's die in principe betrouwbaar zijn, zijn wel eens data van gebruikers kwijtgeraakt." Tanis vult aan: "Ik zou sowieso iedereen willen aanraden om op iedere website en bij iedere dienst een ander wachtwoord te gebruiken. Ten tweede moet je ervan uitgaan dat je wachtwoord op enig moment gestolen gaat worden. Zorg dat je hierop bent voorbereid en weet wat je in zo'n geval moet doen."

©PXimport

Veel diensten geven op hun websites aan dat je altijd voor een veilige SSL-verbinding moet kiezen als dit een optie is.

Brute force

Bij het kraken van een wachtwoord worden vaak speciale tools gebruikt om in korte tijd een account te bombarderen met wachtwoordopties. Naast je persoonlijke informatie wordt zo'n zogenoemde brute-force-aanval uitgevoerd met standaard woordenlijsten. Tanis: "Deze tools worden steeds slimmer, ze combineren woorden en vervangen soms bepaalde tekens uit een woord, de letter 'a' wordt dan bijvoorbeeld vervangen door een apenstaartje."

©PXimport

De tool iDict werd gebruikt om foto's en video's van iCloud binnen te krijgen. Het programma is nog steeds op internet te vinden, Apple heeft het lek inmiddels gedicht.

Kies een sterk wachtwoord

Een sterk wachtwoord kiezen, is moelijker dan je denkt. Er is een aantal tips waar je je aan kunt houden om ervoor te zorgen dat je wachtwoord niet te raden valt.

- Zorg voor een combinatie van hoofdletters, kleine letters, cijfers en numerieke tekens.

- Gebruik geen bestaande woorden, maar verbaster deze tot moeilijkere wachtwoorden, hierbij kun je letters in cijfers veranderen (v3r4nd3r3n).

- Nog beter is om niet voor de standaard cijferwisseling te kiezen, een o kan een 0 worden, maar ook een ().

- Maak een combinatie van twee niet-gerelateerde woorden en scheid deze door een symbool, de woorden Kat en Computer kun je bijvoorbeeld spellen als K4t#C()Mput3R.

- Wil je een wachtwoord hebben dat je makkelijk kunt onthouden? Vorm dan een vraag, zin of stelling om tot een wachtwoord van bijvoorbeeld acht tekens. "As The World Turns, Goede Tijden Slechte Tijden" wordt atwtgtst. Als je nu de cijfer-truc toepast en numerieke tekens en symbolen toevoegt, kan je wachtwoord bijvoorbeeld @twT.Gt5T zijn.

- Wil je voor elke website een uniek wachtwoord, maar wil je geen veertig verschillende onthouden, dan kun je ook twee letters aan je wachtwoord toevoegen voor elke unieke website, eentje ervoor en eentje erna. Voor Marktplaats gebruik je dan m@twT.Gt5Ts, voor Facebook f@twT.Gt5Tk.

Tweestapsauthenticatie

Een wachtwoord is één factor van authenticatie, in het beste geval heb je bij een dienst meerdere vormen van authenticatie, dat maakt de beveiliging sterk. Tanis: "In de security-wereld maken we onderscheid tussen drie vormen van authenticatie. Het eerste is iets wat je weet: een wachtwoord of een pincode bijvoorbeeld. Het tweede is iets wat je hebt: dat kan een sms-bericht of een token zijn, maar ook iets wat codes genereert zoals de random reader van je bank. Het derde is iets wat je bent en dit gaat dan om biometrie: een vingerafdruk of bijvoorbeeld een irisscan. Het liefst wil je minstens twee van de drie vormen van authenticatie hebben.

Wat je op internet veel ziet, is dat sites als Facebook, LinkedIn en Gmail tweestapsauthenticatie aanbieden. Mijn advies is dat iedereen dit gewoon moet gaan gebruiken. Google heeft voor je smartphone bijvoorbeeld Google Authenticator, die app genereert codes die in een bepaald tijdsinterval geldig zijn. Zo'n code voer je samen met je wachtwoord in. Als iemand jouw wachtwoord heeft, weet hij of zij niet de code van je smartphone, die is namelijk nog steeds in jouw bezit."

©PXimport

LinkedIn biedt tweestapsauthenticatie aan, maar helaas zit deze functie ver weggestopt in het menu.

Wachtwoordmanagers

Als je niet al je wachtwoorden kunt onthouden, kijk dan eens naar een wachtwoordmanager. Deze kan zeer sterke wachtwoorden voor je genereren. Tanis: "Een wachtwoordmanager kan uitkomst bieden. Een online manager zou ik persoonlijk niet zo snel gebruiken, omdat je niet weet wat er allemaal met je data gebeurt. Het voordeel van een lokale wachtwoordmanager (een programma dat je op je computer installeert) is dat alle data op je eigen computer wordt versleuteld. Veel programma's bieden je ook een optie om wachtwoorden automatisch in te vullen.

Dit raad ik af: als ik ergens inlog, wil ik zelf de handeling doen". Twee opties die Tanis noemt zijn KeePass en PasswordSafe. Nadeel van een wachtwoordmanager die alleen op één machine draait, is dat je geen synchronisatie hebt tussen bijvoorbeeld je computer en je smartphone. Er zijn diensten die dit wel aanbieden, maar wees je ervan bewust dat het online synchroniseren een extra risico met zich meebrengt. Bekende online wachtwoordmanagers zijn bijvoorbeeld LastPass en DashLane.

©PXimport

KeePass is een wachtwoordmanager die alle wachtwoorden lokaal, dus op je computer versleuteld.

Check

Wil je weten of jouw e-mailadres ooit getroffen is door een wachtwoorden-hack, ga dan naar www.haveibeenpwned.com. Deze website heeft een database met e-mailadressen en accountnamen die zijn buitgemaakt bij hacks. Als jouw mailadres in de database zit, kleurt het venster rood. Je ziet bij welke hack jouw account is buitgemaakt en er staat ook of je account in een zogenoemde 'paste' zit. Een paste betekent dat je account- en wachtwoordinformatie op een openbare website is gepubliceerd. Dit is nog gevaarlijker dan alleen een hack, aangezien de kans groter is dat mensen al toegang tot je account hebben weten te krijgen.

©PXimport

Ook het e-mailadres van de auteur was door de grote Adobe-hack in 2013 betroffen, deze hack betrof alle Adobe-gebruikers, meer dan 152 miljoen in totaal. Verander in zo'n geval meteen je wachtwoord, ook voor andere sites waar je het zelfde wachtwoord gebruikt.

Identiteitsfraude

Sommige mensen zijn doelbewust uit op het stelen van je persoonlijke gegevens om identiteitsfraude te plegen. Dit kunnen paspoorten of andere identiteitsbewijzen zijn, maar ook wachtwoorden. Een dief kan bijvoorbeeld op jouw naam inkopen doen bij een webwinkel of zich op internet voor jou uitgeven. Informatie over het herkennen en voorkomen van identiteitsfraude vind je hier.

©PXimport

Voor meer informatie over hoe je identiteitsfraude tegen kunt gaan, kijk je op de site van de rijksoverheid.

Wat te doen als het misgaat

Als je een keer een mail krijgt met de melding dat één van de diensten die je gebruikt, gehackt is, dan moet je snel handelen. Schindler: "Als eerste moet je de aanwijzingen in de mail opvolgen en in ieder geval moet je je wachtwoord voor deze dienst wijzigen. Daarna ga je na welke diensten met deze dienst in verbinding staan of voor welke diensten je hetzelfde wachtwoord gebruikt. In sommige gevallen is het stelen van één wachtwoord ook slechts het begin van een kettingreactie. Als een onbevoegd persoon eenmaal toegang tot je e-mail heeft, kan hij of zij bijvoorbeeld gemakkelijker toegang krijgen tot je PayPal-rekening of data verwijderen van andere accounts."

Apparaten beveiligen

De meeste mensen snappen wel dat je een wachtwoord moet ingeven als je je bij een nieuwe dienst aanmeldt, maar vergeten vaak dat bepaalde apparaten die verbinding maken met het internet ook beveiligd moeten worden met een sterk wachtwoord. Dit kan bijvoorbeeld een NAS-opslagmedium of een router zijn. Vorig jaar verschenen er op de website www.insecam.cc zo'n 73 duizend livestreams van zogenoemde IP-camera's, camera's die je via een internetverbinding kunt monitoren. Veel gebruikers hadden het standaardwachtwoord niet veranderd en beelden van huiskamers en winkels werden rechtstreeks weergegeven op de website. De website is inmiddels niet meer online, maar dit voorbeeld geeft toch weer hoe belangrijk het is om een standaardwachtwoord op een apparaat te wijzigen zodra je het in gebruik neemt.

©PXimport

Op insecam.cc waren maandenlang rechtstreekse beelden van IP-camera's van over de wereld te zien doordat mensen het standaard wachtwoord niet hadden veranderd.

De toekomst

Op de vraag of we in de toekomst nog met wachtwoorden te maken hebben, antwoordt Tanis: "Ik hoop van wel. De combinatie van een pincode en een vingerafdruk is een goede vorm van authenticatie. Ik denk niet dat vingerafdrukscanners ervoor gaan zorgen dat een wachtwoord niet meer nodig is, het vult elkaar goed aan." De ontwikkeling van deze technologie is in volle gang, Touch ID is standaard op de iPhone 5s en iPhone 6 aanwezig en dus al voor heel veel mensen beschikbaar. "Hoe meer consumenten toegang krijgen tot dit soort technologieën, des te beter. Ik zou gebruikers dan ook willen aanmoedigen om dit te gaan gebruiken." Schindler denkt dat naast biometrie ook fysieke sleutels weer een grotere rol gaan spelen, dit kan bijvoorbeeld ook in de vorm van een apparaten met RFID- of NFC-chip zijn. "Onbevoegden moeten dan over de fysieke sleutel beschikken voordat ze een systeem binnen kunnen dringen. Een voordeel is dat de mens vertrouwd is met fysieke sleutels, we weten allemaal hoe we daar mee om moeten gaan."

©PXimport

Touch ID op je iPad of iPhone is een vorm van biometrische beveiliging, iets wat we in de toekomst vaker gaan zien.

Slechte wachtwoorden

Een zwak wachtwoord is zo gemaakt. Gebruik daarom géén informatie uit deze lijst.

- Je naam, ook niet omgedraaid en ook niet je tweede naam. Gebruik ook nooit de naam van je huisdier of mensen uit je familie, deze zijn makkelijk te raden. Taboe zijn bijvoorbeeld ook namen als Batman&Robin, Harry_Potter en Madonna.

- Je paspoortnummer of ander ID-nummer zoals bijvoorbeeld je kenteken. Als je portemonnee gestolen wordt, hebben hackers toegang tot je digitale leven.

- Je telefoonnummer, adres, verjaardag of andere dingen die makkelijk te herleiden zijn.

- Ook woorden die één-op-één in het woordenboek voorkomen zijn niet verstandig, ook niet als je een letter door een cijfer vervangt. Een hack-programma kan gebruik maken van een woordenboek en ingebouwd hebben dat het niet alleen het woord rabarber probeert, maar ook r4b4rb3r.

Er is vandaag storm op komst en voor grote delen van het land is zelfs code oranje afgegeven. Het KNMI geeft altijd kleurcodes bij zwaar en gevaarlijk weer, maar hoe werkt dat ook al weer?

De kleurcodes voor weerswaarschuwingen van het KNMI geven aan wat de verwachte impact is van gevaarlijk weer. Er zijn vier kleurcodes: groen, geel, oranje en rood. Iedere kleurcode heeft een specifieke betekenis.

🟢 Code groen: Staat voor normaal weer, waarbij er geen noodzaak is voor speciale waarschuwingen.

🟡 Code geel: Hiermee word je opgeroepen om extra op te letten, zeker als je van plan bent de deur uit te gaan, omdat het weer mogelijk gevaarlijk wordt. Deze code kan tot 48 uur voor het verwachte weerfenomeen worden uitgegeven.

🟠Code oranje: Duidt op extreem weer, waarbij de kans op schade, verwondingen of veel hinder zeer aanwezig is. Deze code kan 24 uur van tevoren worden afgegeven. Op dit moment wordt code oranje voor storm Benjamin uitgegeven voor Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Holland.

🔴 Code rood: Is het ernstigste weeralarm, voor extreem weer dat zo'n hevige impact kan hebben dat het de samenleving kan verstoren.

Voor elke kleurcode gelden specifieke criteria, afhankelijk van het weertype, zoals regen, sneeuw, onweer, wind, temperatuur en zicht. Bij wind wordt code geel uitgegeven als er een kans is op windstoten van meer dan 75 km per uur. Bij verwachte windstoten boven de 100 km per uur zullen zijn, wordt het code oranje. Voor vandaag worden er in de kustprovincies zelfs zeer zware windstoten tot 120 kilometer per uur verwacht!

Storm Benjamin: waarom hebben stormen eigenlijk soms een naam?

Vandaag trekt storm Benjamin over Nederland. Door het geven van namen aan stormen probeert het KNMI (net als andere meteorologische instituten in andere landen dat ook doen) mensen alert te maken op de risico’s. Dat stormen een naam krijgen, vindt 52 procent van de Nederlanders een goed idee; 30 procent vindt dat niet noodzakelijk.

©www.knmi.nl

Krijgen alle stormen een naam?

In Nederland wordt er eigenlijk alleen een naam gegeven aan stormen waarvoor code oranje of code rood wordt uitgegeven. In een enkel geval krijgt een storm ook al bij code geel een eigen naam. Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer de kans groot is dat er opgeschaald moet worden naar code oranje, of omdat de storm in het Verenigd Koninkrijk is ontstaan en daar al een naam heeft gekregen. De namen voor dit jaar vindt je op de lijst Stormnamen 2025-2026.

Lees ook: Koopgids weerstations: zo vind je het beste weerstation voor thuis

WhatsApp heeft de afgelopen maanden een flinke make over ondergaan. Behalve het delen van live en motion foto's kun je nu je chats een heel eigen sfeer geven met thema's en achtergronden die door Meta AI worden gemaakt. Het voelt een beetje alsof je thuis een muur opnieuw schildert: met een paar woorden verander je saaie chatbubbels in een zeegezicht, een futuristische skyline of een knus boekenhoekje. Hoe je dat doet, lees je hier.

Generatieve AI heeft in 2025 zijn weg gevonden naar talloze sociale apps. Meta AI is de dienst van Meta – het moederbedrijf van WhatsApp – die ook in WhatsApp is geïntegreerd. Je kunt er vragen aan stellen, afbeeldingen laten genereren en zelfs de look van je chats aanpassen. De functies zijn niet overal beschikbaar en werken op dit moment vooral in talen als Engels, Arabisch, Frans en Duits. Nederlands wordt nog niet ondersteund, dus gebruik bij voorkeur een van de ondersteunde talen voor je verzoeken.

Alle chats een nieuw thema geven

Een chatthema combineert de achtergrond met de kleur van de chatbubbel. Je kunt met één ontwerp de uitstraling van al je gesprekken wijzigen. Dat doe je als volgt: open de instellingen van WhatsApp en ga naar Chats. Daar kies je voor Standaard chatthema. In dit menu vind je de optie Maken met AI. Tik hierop en omschrijf in het tekstveld welke sfeer je zoekt, bijvoorbeeld sunset by the sea of cosy book café. Je kunt ook een van de voorgestelde afbeeldingen kiezen. Nadat de AI vier varianten heeft gegenereerd, kun je met de knop Verversen nieuwe versies laten maken of via Wijzigingen maken je prompt aanpassen. Ben je tevreden, tik dan op Gereed. Vanaf nu krijgen al je chats de door jou gekozen stijl. Let op: jouw gesprekspartners zien deze verandering niet; het is een persoonlijke instelling.

Een specifieke chat een eigen thema geven

Wil je slechts één gesprek van een ander thema voorzien, dan kan dat ook. Open het betreffende gesprek en tik op de naam van de persoon of groep. Op Android vind je daarna onder de drie puntjes de optie Chatthema; op iOS staat deze knop in het infovenster van de chat. Kies opnieuw voor Maken met AI en typ je beschrijving. Net als bij de algemene instelling kun je doorlopend vernieuwen tot je een thema vindt dat bij het gesprek past. Nadat je op Gereed tikt, wordt het thema alleen op dit gesprek toegepast. Wil je terug naar het standaardontwerp, voer dan dezelfde stappen uit en kies een ander thema of verwijder het aangepaste ontwerp.

Een nieuwe achtergrond maken voor je chats

Soms wil je alleen de achtergrond van je chats veranderen zonder de bubbelkleuren te wijzigen. Ga dan in de instellingen weer naar Chats en open Standaard chatthema. Dit keer kies je voor Achtergrond en vervolgens voor Maken met AI. Omschrijf de afbeelding die je wilt laten maken en selecteer een van de voorgestelde opties. Met de knop Verversen kun je andere varianten bekijken; als je tevreden bent, tik je op Gereed. Deze achtergrond geldt nu voor al je gesprekken. Je kunt per chat echter ook een eigen achtergrond kiezen via het menu Chatthema > Achtergrond.

Privacy en beschikbaarheid

Hoewel de nieuwe AI‑functies leuk en creatief zijn, werken ze voorlopig nog niet overal. Meta rolt de mogelijkheden gefaseerd uit. Dat betekent dat je de optie Maken met AI misschien nog niet in je app ziet. Daarnaast reageert de AI het beste op prompts in de ondersteunde talen; Nederlandse verzoeken leveren vaak geen bruikbaar beeld op. Alleen de beschrijvingen die je invoert worden naar Meta verzonden; je gewone berichten blijven versleuteld en zijn niet leesbaar voor anderen.

Voorbeelden en tips

Als inspiratie hier enkele voorbeeldprompts. Een korte beschrijving als sunset by the sea levert meestal een warme zonsondergang op met roze en oranje tinten, ideaal voor een relaxte sfeer. Een prompt als cosy book café resulteert in een knus café met houten vloeren en boekenkasten tot het plafond. Wie meer levendigheid wil, kan kiezen voor festival lights: dat levert een beeld op vol kleurrijke slingers en een feestelijke sfeer. Laat vooral je verbeelding spreken. Denk aan een futuristische skyline met fonkelende neonlichten, of juist aan een rustiek huisje midden in het bos. Hoe concreter je beschrijving, hoe beter de AI de kleuren en details kan weergeven die jij voor ogen hebt.

Voor- en nadelen in het kort

De mogelijkheid om met een paar woorden een heel nieuwe chatomgeving te maken heeft duidelijke voordelen. Het geeft je gesprekken een persoonlijke uitstraling zonder dat je extra apps hoeft te installeren, en het wisselen tussen thema's is simpel. Het werkt intuïtief: een korte tekst is genoeg om een beeld te genereren. Tegelijk zijn er ook keerzijden. De functies zijn nog niet voor iedereen beschikbaar en werken voorlopig slechts in een paar talen. AI-beelden sluiten soms niet helemaal aan op wat je verwacht, en het experimenteren met thema's kan afleiden van het gesprek zelf.

Conclusie

Meta AI maakt je chats vooral persoonlijker. Met een korte beschrijving geef je een achtergrond of thema dat past bij je stemming of het onderwerp. Denk aan een tropische zonsondergang, een futuristische stad of een gezellig café: WhatsApp brengt het tot leven. De functies zijn nog in ontwikkeling en werken voorlopig vooral goed in het Engels. Maar wie graag wat kleur en fantasie toevoegt aan zijn gesprekken, vindt in de AI-generator een leuke manier om te experimenteren.