Als u uren in de weer bent geweest met het bewerken van een videofilm, verdient zo'n op dvd gebrand meesterwerk natuurlijk ook een strak ogend hoesje. Er zijn flink wat commerciële programma's te vinden die dit klusje in een handomdraai klaren. Het kan echter ook gratis, met Microsoft Word.

Als u uren in de weer bent geweest met het bewerken van een videofilm, verdient zo'n op dvd gebrand meesterwerk natuurlijk ook een strak ogend hoesje. Er zijn flink wat commerciële programma's te vinden die dit klusje in een handomdraai klaren. Het kan echter ook gratis, met Microsoft Word. Een dvd-hoes bestaat uit een in drie onderdelen verdeeld stuk papier: de voor- en achterkant en een ruglabel. In deze workshop laten we zien hoe u in Word deze drie onderdelen op een A4'tje uitlijnt en er vervolgens tekst en afbeeldingen op plaatst

Stap 1

[afbeelding0]Begin met het openen van een leeg document in Word. Klik vervolgens in het menu Bestand op Paginainstelling en kies Liggend als Afdrukstand. De boven- en ondermarge stelt u in op elk 1,3 cm en de linker- en rechtermarges op 0,6 cm. Daarmee hebt u precies de juiste afmetingen ingesteld voor een standaard dvd-hoes. Zodra u deze instellingen hebt gemaakt klikt u op OK en bewaart u het document. Vergeet niet tijdens deze workshop het document min of meer  regelmatig op te slaan.

Stap 2

[afbeelding0]Er zijn verschillende wegen die naar Rome leiden als het om het maken van een dvd-hoesje met Word gaat. Zo zijn er op  internet kant-en-klare sjablonen te vinden, die gebruik maken van de tabelfunctie in Word om op die manier de drie genoemde onderdelen te maken. Dat vinden wij onnodig gecompliceerd, daarom pakken we het simpeler aan. Klik in het menu Invoegen onder Afbeelding op Nieuwe tekening, waarna Word een 'tekenvel' invoegt op de pagina.

Stap 3

[afbeelding0]Zodra het tekenvel is ingevoegd, kunt u er tekst en afbeeldingen op plaatsen en daarmee bijvoorbeeld een mooie voorkant voor een dvdhoes maken. Op dit moment is ons tekenvel echter nog veel te groot en dus dient de zaak verkleind te worden naar het formaat van een dvd-inlegvel. Klik daarvoor met uw rechtermuisknop ergens in het tekenvel en selecteer de optie Tekenpapier opmaken.

Stap 4

[afbeelding0]In het dialoogvenster dat u nu ziet klikt u op het tabblad Grootte. Schakel daar allereerst het selectievakje voor de optie Hoogte-breedteverhouding vergrendelen uit. Deze functie zorgt ervoor dat de verhouding tussen hoogte en breedte van het tekenvel gelijk blijft bij vergroten of verkleinen, maar dat willen we in dit geval nu juist niet. Vervolgens vult u in het veld achter Hoogte een waarde in van 18,1 cm en in het veld achter breedte 13 cm. Klik daarna op OK.

Stap 5

[afbeelding0]Het tekenvel is nu in grootte aangepast en klaar voor ons beoogde gebruik als dvd-inlegvel. Uiteraard bestaat de volgende stap uit het toevoegen van het volgende paneel én het ruglabel. Eerst gaan we het net gemaakte paneel even van een omlijning voorzien. Dat is handig om het overzicht te behouden als u zodadelijk de andere onderdelen gaat toevoegen. Klik daarvoor op de lijnknop in de werkbalk Tekenen (mocht u die niet onder in het Word-venster zien, klik dan in het menu Beeld onder Werkbalken op Tekenen). Kies een lijndikte van 1pt.

Stap 6

[afbeelding0]Klik ergens in het net gemaakte en omlijnde paneel en druk daarna op de sneltoetscombinatie Ctrl + C gevolgd door een druk op Ctrl + V om het tekenvel eerst te kopiëren en daarna te plakken. U beschikt nu over twee even grote tekenvellen. Het tweede, geplakte onderdeel moet echter dienen als ruglabel en dus dient de grootte aangepast te worden. Klik  daarvoor met uw rechtermuisknop op het tweede paneel en selecteer weer de optie Tekenpapier opmaken. Op het tabblad Grootte in het daarop geopende dialoogvenster dient u de waarde achter Hoogte te laten staan. De waarde achter Breedte dient gewijzigd te worden in 1,3 cm. Klik daarna op OK.

Stap 7

[afbeelding0]Klik nu weer op het grotere, linker tekenvel en druk weer op Control-C om het paneel nog één keer te kopiëren. Klik vervolgens met uw linkermuisknop op het lege deel van de pagina, direct rechts naast de rugmarge. Druk dan op Ctrl + V om het paneel strak op de rugmarge aansluitend te plakken. U beschikt nu over een basisontwerp voor een standaard dvd-insteekhoesje, waarbij de voor- en achterkant netjes gescheiden zijn door een rugmarge.

Stap 8

[afbeelding0]Nu u het basisontwerp hebt afgerond, is het erg praktisch dit als een Word-sjabloon te bewaren. Klik daarvoor in het menu Bestand op Opslaan als. Geef het bestand vervolgens een duidelijk herkenbare naam (bijvoorbeeld iets als 'dvd-label'). Selecteer vervolgens in het selectiemenu achter Opslaan als de optie Documentsjabloon (*.dot). Voordeel van het bewaren als Documentsjabloon is dat het wordt toegevoegd aan de lijst met Word-sjablonen. Deze kunt u openen en gebruiken wanneer u maar wilt. Klik echter eerst in het menu Bestand op Sluiten. Klik dan wederom in het menu Bestand op Nieuw en daarna in het paneel aan de rechterkantop Op mijn computer (1). Selecteer daar het sjabloon dvd-label.dot (2) (of welke andere naam u het daarnet ook gegeven hebt) en klik op OK. U beschikt nu over een leeg document met daarin een eveneens nog maagdelijk leeg dvd-inlegvel.

Stap 9

[afbeelding0]Tijd dus om ons ontwerp af te maken. Elk van de drie tekenvellen is een autonoom onderdeel dat onafhankelijk van de andere tekenvellen bewerkt kan worden. U kunt ieder ontwerpgereedschap van Word inzetten om afbeeldingen, clipart en tekst toe te voegen. We beginnen met de voorkant, ofwel het rechter grote tekenvel. Klik hier allereerst op om het te activeren en klik daarna in het menu Invoegen onder Afbeelding op Uit bestand. U kunt hiermee foto's of afbeeldingen die ergens in een map op uw harde schijf staan invoegen. Selecteer een bestand en klik in het venster Afbeelding invoegen op de knop Invoegen.

Stap 10

[afbeelding0]Zodra de foto of afbeelding is ingevoegd is deze waarschijnlijk te klein en precies in het midden van het tekenvel geplaatst. U kunt de foto groter maken door deze met uw muis op een van de hoekpunten beet te pakken en groter te slepen. Ook naar een andere plek slepen behoort tot de mogelijkheden en in de nieuwere versies van Word kunt u een foto zelfs draaien met behulp van het groene balletje midden boven de foto. Door met uw muis op de foto te klikken opent u een werkbalk waarin u allerlei instellingen kunt regelen,waaronder bijvoorbeeld helderheid en contrast.

Stap 11

[afbeelding0]Maak de foto zo groot dat deze het hele voorpaneel vult. Als dat klusje is geklaard, kunt u de titeltekst toevoegen. Klik daarvoor op de knop Tekstvak op de werkbalk Tekenen of klik in het menu Invoegen op Tekstvak. Klik dan ergens op de foto om het tekstvak in te voegen. U kunt dit tekstvak vergroten en verslepen en er bovendien zoals gebruikelijk tekst in alle vormen en maten in typen. Nadeel is echter dat de achtergrond van het tekstvak wit is en dus een deel van de foto bedekt. Dat probleempje moet dus even aangepakt worden.

Stap 12

[afbeelding0]Klik met uw rechtermuisknop op de rand van het tekstvak en daarna in het verschenen contextmenu op Tekstvak opmaken. Klik in het geopende dialoogvenster op het tabblad Kleuren en lijnen en zet de schuifregelaar achter Doorzichtigheid  helemaal naar rechts om het tekstvak compleet doorzichtig te maken (1). Kies met behulp van het selectiemenu achter Kleur de optie Geen lijn (2) en klik op OK. Daarmee verdwijnt de omkadering van het tekstvak, zodat de tekst geheel vrij boven de foto zweeft. U kunt de tekst in het tekstvak op de gebruikelijke manier wat groter maken, centreren en/of van een kleurtje voorzien.

Stap 13

[afbeelding0]Nog een trucje als het gaat om het werken met teksten in Word. Maak opnieuw een tekstvak aan, deze keer in het ruglabel. Typ hier uw tekst voor de rugmarge, waarbij het even niet uitmaakt hoe groot en in welke richting u het tekstvak daarvoor moet maken. De tekst zal eerst ook horizontaal lopen. Klik echter in het menu Opmaak op Tekstrichting, waarna een klein dialoogvenster opent. U kunt hiermee de tekstrichting naar behoefte aanpassen. U kunt het tekstvak  vervolgens precies passend in en naar het ruglabel slepen en eventueel voorzien van een achtergrondkleurtje.

Stap 14

[afbeelding0]En klaar is onze complete dvd-hoes. We hebben wat extra details toegevoegd, inclusief wat foto's voor op de achterkant en wat meer tekst. Verder kunt u een achtergrondje aan het tekenvel toevoegen, foto's van een randje voorzien en zelfs tekstvakken met een leuk patroon opvullen. Dergelijke mogelijkheden vindt u allemaal in de opmaakvensters van de desbetreffende onderdelen; genoeg opties om eens een avondje mee te experimenteren. Hebt u eenmaal de beschikking over het in deze workshop gemaakte basissjabloon voor een dvd-hoes, dan staat niets u natuurlijk meer in de weg om eens flink aan de slag te gaan met het uitproberen van de vele tekst- en grafische gereedschappen van Word.

Apple heeft de iPhone 17 Pro en iPhone 17 Pro Max aangekondigd, met een nieuw aluminium ontwerp, de krachtige A19 Pro-chip en verbeterde camera's met 8x optische zoom. Beide modellen krijgen grotere batterijen en ondersteunen nieuwe videofuncties zoals ProRes RAW en genlock. De toestellen zijn vanaf 19 september verkrijgbaar in drie kleuren, met pre-orders vanaf 12 september.

Aluminium unibody en betere warmteafvoer

De iPhone 17 Pro-serie maakt gebruik van een nieuwe behuizing van aluminium uit de 7000-serie. Deze constructie is niet alleen vederlicht, maar ook thermisch geleidend. Apple heeft een zogenaamde dampkamer geïntegreerd in het ontwerp, gevuld met gedeïoniseerd water dat warmte beter verspreidt vanuit de A19 Pro-chip. Dit moet langdurig hogere prestaties mogelijk maken, bijvoorbeeld bij gamen of videobewerking, zonder dat het toestel oververhit raakt. Het plateau op de achterkant creëert extra interne ruimte, waardoor de batterijcapaciteit is toegenomen.

Er zijn twee varianten: de iPhone 17 Pro met een 6,3-inch scherm en de Pro Max met een 6,9-inch scherm. Beide modellen hebben een Super Retina XDR-display met ProMotion tot 120 Hz en een piekhelderheid van 3000 nits, wat zorgt voor betere leesbaarheid buitenshuis. Nieuw is dat niet alleen de voorkant, maar ook de achterkant is beschermd met Ceramic Shield. Dit moet krassen en breuken beter tegengaan dan het glas van eerdere generaties. Prijzen beginnen vanaf 1329 euro voor de Pro en 1479 euro voor de Pro Max.

©Apple

Krachtiger A19 Pro-chip

De A19 Pro-chip vormt het hart van de nieuwe Pro-modellen. Deze processor heeft een 6-core CPU en een vernieuwde 6-core GPU met ingebouwde Neural Accelerators. Volgens Apple levert dit tot 40 procent betere prestaties bij langdurig gebruik in vergelijking met de vorige generatie. De chip is ontworpen voor zware toepassingen, zoals het draaien van lokale AI-modellen, grafisch intensieve games en professionele videobewerking. Daarnaast is de nieuwe N1-chip toegevoegd voor wifi 7 en bluetooth 6, en een snellere, energiezuinige C1X-modem voor mobiel internet.

Camera's bieden nu nog meer zoom

De iPhone 17 Pro en Pro Max beschikken over drie 48 megapixel Fusion-camera’s: een hoofdcamera, een ultragroothoek en een nieuwe telelens. Samen moeten ze het effect bieden van acht verschillende lenzen. De telelens gebruikt een tetraprismasysteem en maakt optische zoom mogelijk tot 8x, de langste zoomafstand die tot nu toe op een iPhone beschikbaar is. Ook digitale zoom is uitgebreid tot 40x. Aan de voorkant bevindt zich een vernieuwde 18 megapixel Center Stage-camera, die automatisch het kader aanpast bij groepsfoto’s en ook in videovergaderingen de gebruiker in beeld houdt.

De Pro-modellen richten zich sterk op videomakers. Naast bestaande functies zoals Dolby Vision en 4K120-opnamen, krijgen ze ondersteuning voor ProRes RAW, Apple Log 2 en genlock. Vooral genlock is opvallend: deze techniek synchroniseert meerdere camera’s tijdens opnames, iets dat normaal alleen in professionele filmstudio’s wordt toegepast. Hiermee wil Apple de iPhone ook aantrekkelijker maken voor producties die met meerdere camera’s werken.

©Apple

Batterij, opladen en eSIM

Door de efficiëntere chip en grotere accu belooft Apple dat de iPhone 17 Pro Max de langste batterijduur ooit op een iPhone heeft. Beide modellen kunnen bovendien in 20 minuten tot de helft worden opgeladen met een 40W usb-c-oplader. In een aantal landen verschijnen de toestellen alleen nog in eSIM-variant, wat extra ruimte oplevert voor de batterij en twee uur langere videoweergave mogelijk maakt.

Apple heeft drie nieuwe Apple Watches gepresenteerd: de Series 11, de Ultra 3 en de SE 3. De Series 11 is het belangrijkste model met meldingen bij hoge bloeddruk, een slaapscore, een krasbestendiger scherm en een batterijduur tot 24 uur. De Ultra 3 richt zich op sport en avontuur met een extra groot scherm, lange batterijduur en satellietfuncties voor noodgevallen, terwijl de SE 3 een voordeliger instapmodel is met een Always-On display en vernieuwde gezondheidsfuncties.

Gezondheid centraal

De Series 11 introduceert meldingen die kunnen wijzen op chronische hoge bloeddruk. Op basis van de optische hartslagsensor analyseert het horloge hoe de bloedvaten reageren bij elke hartslag. Wanneer er langere tijd patronen worden herkend die duiden op hypertensie, krijgt de gebruiker een waarschuwing om dit verder te controleren met een bloeddrukmeter of arts.

Ook de nieuwe slaapscore helpt beter begrijpen hoe de nacht verloopt. Factoren zoals slaapduur, slaapstadia en regelmaat worden samengebracht in één overzichtelijke score. Die verschijnt in de Slaap-app op de Watch en kan ook via de Gezondheid-app op iPhone worden gevolgd.

©Apple

Duurzamer ontwerp en langere batterijduur

De Series 11 heeft een platter en lichter ontwerp dat prettig draagt, zowel overdag als 's nachts. De aluminium varianten zijn voorzien van Ion-X-glas dat dankzij een nieuwe keramische coating twee keer beter bestand is tegen krassen. De titanium modellen behouden het saffierkristal, dat nog kras- en stootvaster is.

De batterij houdt het tot 24 uur vol. Opladen gaat snel: vijftien minuten aan de lader levert al tot acht uur gebruik op. Voor bellen, berichten en streaming zonder iPhone ondersteunt de Watch nu 5G. De antenne is opnieuw ontworpen en zorgt voor een stabielere verbinding, ook in gebieden met zwak bereik.

Training en motivatie

Met watchOS 26 krijgen gebruikers toegang tot Workout Buddy. Deze functie analyseert prestaties tijdens trainingen en geeft via Apple Intelligence persoonlijke aanwijzingen. Het vernieuwde Workoutscherm maakt het eenvoudiger om eigen trainingen samen te stellen en meer statistieken bij te houden, zoals tempo, hartslagzones en afgelegde routes.

Daarnaast zijn er nieuwe wijzerplaten, het pols-flick gebaar om meldingen snel te sluiten en slimme suggesties in berichten, bijvoorbeeld voor een Check In of een betaalverzoek.

©Apple

De andere modellen

Naast de Series 11 introduceert Apple de Watch SE 3. Dit instapmodel krijgt voor het eerst een Always-On display, snelladen en uitgebreide gezondheidsfuncties zoals slaapscore en meldingen bij slaapapneu.

Voor sporters en avonturiers is er de Watch Ultra 3. Deze variant heeft het grootste scherm tot nu toe, een batterijduur tot 42 uur en ingebouwde satellietcommunicatie. Die functie is vooral bedoeld voor noodgevallen: gebruikers kunnen zonder mobiel bereik een SOS-bericht sturen naar hulpdiensten of hun locatie delen met contactpersonen. In minder dringende situaties is het ook mogelijk korte tekstberichten of emoji te versturen, maar satelliet vervangt geen gps-navigatie of mobiel internet. Net als eerdere Ultra-modellen is de gps wel extra nauwkeurig voor hardlopers, fietsers en wandelaars.

Previous slideNext slide

Prijs en beschikbaarheid

De Apple Watch Series 11 verschijnt in 42 en 46 millimeter. Er zijn aluminium uitvoeringen in gitzwart, spacegrijs, roségoud en zilver, en titanium modellen in naturel, goud en leisteen. De prijzen lopen uiteen van 449 euro (42 mm, aluminium, sportband) tot 1149 euro (46 mm, titanium, roestvrijstalen schakelarmband). De SE 3 kost vanaf 269 euro, de Ultra 3 vanaf 899 euro. Alle modellen zijn vanaf 19 september verkrijgbaar.