Als u uren in de weer bent geweest met het bewerken van een videofilm, verdient zo'n op dvd gebrand meesterwerk natuurlijk ook een strak ogend hoesje. Er zijn flink wat commerciële programma's te vinden die dit klusje in een handomdraai klaren. Het kan echter ook gratis, met Microsoft Word.

Als u uren in de weer bent geweest met het bewerken van een videofilm, verdient zo'n op dvd gebrand meesterwerk natuurlijk ook een strak ogend hoesje. Er zijn flink wat commerciële programma's te vinden die dit klusje in een handomdraai klaren. Het kan echter ook gratis, met Microsoft Word. Een dvd-hoes bestaat uit een in drie onderdelen verdeeld stuk papier: de voor- en achterkant en een ruglabel. In deze workshop laten we zien hoe u in Word deze drie onderdelen op een A4'tje uitlijnt en er vervolgens tekst en afbeeldingen op plaatst

Stap 1

[afbeelding0]Begin met het openen van een leeg document in Word. Klik vervolgens in het menu Bestand op Paginainstelling en kies Liggend als Afdrukstand. De boven- en ondermarge stelt u in op elk 1,3 cm en de linker- en rechtermarges op 0,6 cm. Daarmee hebt u precies de juiste afmetingen ingesteld voor een standaard dvd-hoes. Zodra u deze instellingen hebt gemaakt klikt u op OK en bewaart u het document. Vergeet niet tijdens deze workshop het document min of meer  regelmatig op te slaan.

Stap 2

[afbeelding0]Er zijn verschillende wegen die naar Rome leiden als het om het maken van een dvd-hoesje met Word gaat. Zo zijn er op  internet kant-en-klare sjablonen te vinden, die gebruik maken van de tabelfunctie in Word om op die manier de drie genoemde onderdelen te maken. Dat vinden wij onnodig gecompliceerd, daarom pakken we het simpeler aan. Klik in het menu Invoegen onder Afbeelding op Nieuwe tekening, waarna Word een 'tekenvel' invoegt op de pagina.

Stap 3

[afbeelding0]Zodra het tekenvel is ingevoegd, kunt u er tekst en afbeeldingen op plaatsen en daarmee bijvoorbeeld een mooie voorkant voor een dvdhoes maken. Op dit moment is ons tekenvel echter nog veel te groot en dus dient de zaak verkleind te worden naar het formaat van een dvd-inlegvel. Klik daarvoor met uw rechtermuisknop ergens in het tekenvel en selecteer de optie Tekenpapier opmaken.

Stap 4

[afbeelding0]In het dialoogvenster dat u nu ziet klikt u op het tabblad Grootte. Schakel daar allereerst het selectievakje voor de optie Hoogte-breedteverhouding vergrendelen uit. Deze functie zorgt ervoor dat de verhouding tussen hoogte en breedte van het tekenvel gelijk blijft bij vergroten of verkleinen, maar dat willen we in dit geval nu juist niet. Vervolgens vult u in het veld achter Hoogte een waarde in van 18,1 cm en in het veld achter breedte 13 cm. Klik daarna op OK.

Stap 5

[afbeelding0]Het tekenvel is nu in grootte aangepast en klaar voor ons beoogde gebruik als dvd-inlegvel. Uiteraard bestaat de volgende stap uit het toevoegen van het volgende paneel én het ruglabel. Eerst gaan we het net gemaakte paneel even van een omlijning voorzien. Dat is handig om het overzicht te behouden als u zodadelijk de andere onderdelen gaat toevoegen. Klik daarvoor op de lijnknop in de werkbalk Tekenen (mocht u die niet onder in het Word-venster zien, klik dan in het menu Beeld onder Werkbalken op Tekenen). Kies een lijndikte van 1pt.

Stap 6

[afbeelding0]Klik ergens in het net gemaakte en omlijnde paneel en druk daarna op de sneltoetscombinatie Ctrl + C gevolgd door een druk op Ctrl + V om het tekenvel eerst te kopiëren en daarna te plakken. U beschikt nu over twee even grote tekenvellen. Het tweede, geplakte onderdeel moet echter dienen als ruglabel en dus dient de grootte aangepast te worden. Klik  daarvoor met uw rechtermuisknop op het tweede paneel en selecteer weer de optie Tekenpapier opmaken. Op het tabblad Grootte in het daarop geopende dialoogvenster dient u de waarde achter Hoogte te laten staan. De waarde achter Breedte dient gewijzigd te worden in 1,3 cm. Klik daarna op OK.

Stap 7

[afbeelding0]Klik nu weer op het grotere, linker tekenvel en druk weer op Control-C om het paneel nog één keer te kopiëren. Klik vervolgens met uw linkermuisknop op het lege deel van de pagina, direct rechts naast de rugmarge. Druk dan op Ctrl + V om het paneel strak op de rugmarge aansluitend te plakken. U beschikt nu over een basisontwerp voor een standaard dvd-insteekhoesje, waarbij de voor- en achterkant netjes gescheiden zijn door een rugmarge.

Stap 8

[afbeelding0]Nu u het basisontwerp hebt afgerond, is het erg praktisch dit als een Word-sjabloon te bewaren. Klik daarvoor in het menu Bestand op Opslaan als. Geef het bestand vervolgens een duidelijk herkenbare naam (bijvoorbeeld iets als 'dvd-label'). Selecteer vervolgens in het selectiemenu achter Opslaan als de optie Documentsjabloon (*.dot). Voordeel van het bewaren als Documentsjabloon is dat het wordt toegevoegd aan de lijst met Word-sjablonen. Deze kunt u openen en gebruiken wanneer u maar wilt. Klik echter eerst in het menu Bestand op Sluiten. Klik dan wederom in het menu Bestand op Nieuw en daarna in het paneel aan de rechterkantop Op mijn computer (1). Selecteer daar het sjabloon dvd-label.dot (2) (of welke andere naam u het daarnet ook gegeven hebt) en klik op OK. U beschikt nu over een leeg document met daarin een eveneens nog maagdelijk leeg dvd-inlegvel.

Stap 9

[afbeelding0]Tijd dus om ons ontwerp af te maken. Elk van de drie tekenvellen is een autonoom onderdeel dat onafhankelijk van de andere tekenvellen bewerkt kan worden. U kunt ieder ontwerpgereedschap van Word inzetten om afbeeldingen, clipart en tekst toe te voegen. We beginnen met de voorkant, ofwel het rechter grote tekenvel. Klik hier allereerst op om het te activeren en klik daarna in het menu Invoegen onder Afbeelding op Uit bestand. U kunt hiermee foto's of afbeeldingen die ergens in een map op uw harde schijf staan invoegen. Selecteer een bestand en klik in het venster Afbeelding invoegen op de knop Invoegen.

Stap 10

[afbeelding0]Zodra de foto of afbeelding is ingevoegd is deze waarschijnlijk te klein en precies in het midden van het tekenvel geplaatst. U kunt de foto groter maken door deze met uw muis op een van de hoekpunten beet te pakken en groter te slepen. Ook naar een andere plek slepen behoort tot de mogelijkheden en in de nieuwere versies van Word kunt u een foto zelfs draaien met behulp van het groene balletje midden boven de foto. Door met uw muis op de foto te klikken opent u een werkbalk waarin u allerlei instellingen kunt regelen,waaronder bijvoorbeeld helderheid en contrast.

Stap 11

[afbeelding0]Maak de foto zo groot dat deze het hele voorpaneel vult. Als dat klusje is geklaard, kunt u de titeltekst toevoegen. Klik daarvoor op de knop Tekstvak op de werkbalk Tekenen of klik in het menu Invoegen op Tekstvak. Klik dan ergens op de foto om het tekstvak in te voegen. U kunt dit tekstvak vergroten en verslepen en er bovendien zoals gebruikelijk tekst in alle vormen en maten in typen. Nadeel is echter dat de achtergrond van het tekstvak wit is en dus een deel van de foto bedekt. Dat probleempje moet dus even aangepakt worden.

Stap 12

[afbeelding0]Klik met uw rechtermuisknop op de rand van het tekstvak en daarna in het verschenen contextmenu op Tekstvak opmaken. Klik in het geopende dialoogvenster op het tabblad Kleuren en lijnen en zet de schuifregelaar achter Doorzichtigheid  helemaal naar rechts om het tekstvak compleet doorzichtig te maken (1). Kies met behulp van het selectiemenu achter Kleur de optie Geen lijn (2) en klik op OK. Daarmee verdwijnt de omkadering van het tekstvak, zodat de tekst geheel vrij boven de foto zweeft. U kunt de tekst in het tekstvak op de gebruikelijke manier wat groter maken, centreren en/of van een kleurtje voorzien.

Stap 13

[afbeelding0]Nog een trucje als het gaat om het werken met teksten in Word. Maak opnieuw een tekstvak aan, deze keer in het ruglabel. Typ hier uw tekst voor de rugmarge, waarbij het even niet uitmaakt hoe groot en in welke richting u het tekstvak daarvoor moet maken. De tekst zal eerst ook horizontaal lopen. Klik echter in het menu Opmaak op Tekstrichting, waarna een klein dialoogvenster opent. U kunt hiermee de tekstrichting naar behoefte aanpassen. U kunt het tekstvak  vervolgens precies passend in en naar het ruglabel slepen en eventueel voorzien van een achtergrondkleurtje.

Stap 14

[afbeelding0]En klaar is onze complete dvd-hoes. We hebben wat extra details toegevoegd, inclusief wat foto's voor op de achterkant en wat meer tekst. Verder kunt u een achtergrondje aan het tekenvel toevoegen, foto's van een randje voorzien en zelfs tekstvakken met een leuk patroon opvullen. Dergelijke mogelijkheden vindt u allemaal in de opmaakvensters van de desbetreffende onderdelen; genoeg opties om eens een avondje mee te experimenteren. Hebt u eenmaal de beschikking over het in deze workshop gemaakte basissjabloon voor een dvd-hoes, dan staat niets u natuurlijk meer in de weg om eens flink aan de slag te gaan met het uitproberen van de vele tekst- en grafische gereedschappen van Word.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.