Welke basismogelijkheden zijn er om je zo anoniem mogelijk op internet te bewegen, met een normale computer en browser? Je hoeft niet per se specialistische kennis te hebben of allerlei toeren uit te halen! Met een paar eenvoudige zaken, waarover je waarschijnlijk al beschikt, ga je een stuk veiliger te werk.

Ons doel is eenvoudig: we willen met gangbare software gewoon prettig online actief zijn en hierbij zo min mogelijk informatie prijsgeven. Welke handige instellingen, software en diensten zijn beschikbaar om ons hierbij te helpen? Uiteraard begint het met inzicht, bijvoorbeeld in hoeverre je tijdens internetgebruik al informatie over jezelf prijsgeeft. In de praktijk worden vaak zogeheten trackers ingezet. Ze zijn ontwikkeld om de profielen van gebruikers zo compleet mogelijk in te vullen. Bijvoorbeeld voor adverteerders, die graag willen weten waar je zoekvoorkeuren liggen en welke websites je bezoekt. Trackers zijn dus allesbehalve prettig voor je privacy. Ze opereren in de regel zo onzichtbaar mogelijk, zodat je niet of nauwelijks doorhebt dat ze hun werk op de achtergrond doen.

Ben je benieuwd in hoeverre je momenteel informatie prijsgeeft? Op https://coveryourtracks.eff.org vind je een gratis test die je meer inzicht geeft. Klik op Test your browser. De pagina geeft vervolgens aan welke informatie voor derden zichtbaar is en in hoeverre er al maatregelen zijn genomen. Een populaire methode om je als gebruiker online te volgen, is het gebruik van ‘fingerprinting’. Hierbij verzamelt de tracker een set van uiteenlopende kenmerken. Bijvoorbeeld welke systeemlettertypen zijn geïnstalleerd, welke schermresolutie en hardwareconfiguratie je systeem gebruikt en welke plug-ins je hebt geïnstalleerd. Die combinatie is ‘uniek’ voor de gebruiker. Op basis hiervan kun je vervolgens worden gevolgd.

Helaas is er nog geen waterdichte bescherming tegen fingerprinting beschikbaar; daar wordt wel continu aan gewerkt, bijvoorbeeld door Privacy Badger. Deze browseruitbreiding helpt je te beschermen tegen trackers en een deel van de fingerprinting-methoden. De plug-in is onder meer beschikbaar voor Chrome en Firefox.

Microsoft-instellingen

Neem ook de instellingen voor je Microsoft-account onder de loep. Je vindt je persoonlijke dashboard via https://account.microsoft.com. Klik links op de rubriek Privacy en je komt terecht in het privacydashboard. In de sectie Uw productiviteit verbeteren bepaal je per onderdeel hoe anoniem je bent. Klik bijvoorbeeld op Locatie om te zien welke gegevens zijn bijgehouden. Via Bladeren en zoeken zie je je surfgeschiedenis en naar welke items je hebt gezocht. In elke sectie vind je de mogelijkheid om de bestaande gegevens te wissen.

Ook Windows speelt een rol bij het bepalen van hoe anoniem je beweegt. Open het Windows-instellingenvenster (tip: gebruik de toetscombinatie Windows-toets+I) en kies Privacy en beveiliging / Diagnostische gegevens en feedback. Klap de sectie Ervaringen op maat uit en zet de schuif op Uit. Hiermee voorkom je dat Windows gegevens gebruikt voor het tonen van onder meer persoonlijke advertenties en ‘aanbevelingen’.

Open in het instellingenvenster vervolgens Algemeen en zet de schuif op Uit bij Websites hebben toegang met mijn lijst met talen zodat er inhoud kan worden weergegeven die relevant is voor mijn locatie, Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken en Start en zoekresultaten door Windows laten verbeteren door applanceringen bij te houden.

Google-instellingen

Maak je gebruik van Google? Ook deze instellingen passen we aan. In het advertentiecentrum kun je aangeven dat je geen gepersonaliseerde advertenties wilt zien. Ga naar https://myadcenter.google.com. Rechtsboven zie je de optie Gepersonaliseerde advertenties. Kies voor Uit. Bepaal hierna in hoeverre je Google-activiteit mag worden vastgelegd. Je vindt de instellingen op https://myactivity.google.com/myactivity. Google maakt onderscheid tussen drie typen activiteiten: Web- en app-activiteit, Locatiegeschiedenis en YouTube-geschiedenis. Die vind je bovenaan de pagina. Klik op een activiteit om de instellingen te zien. Kies Uitzetten als je de informatie niet wilt opslaan. Er is ook een middenweg mogelijk: hierbij wordt de activiteit wel opgeslagen, maar bepaal je dat deze na een bepaalde periode automatisch wordt verwijderd. Klik onderaan de pagina op Kies een optie voor automatisch verwijderen. Activeer de optie Automatisch activiteit verwijderen die ouder is dan en geef het aantal maanden op.

Lees ook: 4 alternatieven voor de zoekmachine van Google

Tijdelijke e-mail

Wees terughoudend met het delen van je e-mailadres. Zo verlaag je het risico dat de gegevens op e-maillijsten terechtkomen en dat het adres door kwaadwillenden wordt gebruikt. Met een tijdelijk adres kun je e-mail ontvangen op een adres dat zichzelf na verloop van tijd automatisch opheft. Zulke wegwerpadressen komen goed van pas voor verschillende doeleinden: bijvoorbeeld voor het aanmaken van een account waarvoor je je eigen gegevens niet wilt afgeven of voor het ontvangen van een downloadlink die je pas ‘ziet’ als je je data afgeeft. Er zijn meerdere aanbieders, waaronder Temp-Mail. Bovenin zie je je tijdelijke adres. Daaronder zie je je postvak, waarin de mail binnenkomt. Uiteraard gebruik je deze adressen alleen voor niet-gevoelige informatie.

E-mailmasker

Een andere methode in de strijd tegen spam is ‘masking’ van e-mail. Deze dienst wordt bijvoorbeeld aangeboden door wachtwoordmanager NordPass. Zodra je bij een website een account aanmaakt, maak je een e-mailmasker aan. Je kunt dit beschouwen als een doorstuur-e-mailadres. Alle hierop binnenkomende e-mail wordt vervolgens door de dienst doorgestuurd naar je eigenlijke e-mailadres. Je kunt het e-mailmasker voor meerdere diensten gebruiken. Heb je er genoeg van, dan kun je het masker simpelweg verwijderen en een nieuwe aanmaken. Firefox biedt ook een vergelijkbare dienst. Je mag vijf e-mailmaskers maken. Heb je er meer nodig, dan kun je voor een euro per maand een abonnement afsluiten, waarbij je een onbeperkt aantal maskers kunt maken.

Privacy in Edge

Eerlijk is eerlijk: de ingebouwde browser van Windows besteedt steeds meer aandacht aan privacy. Het is wel belangrijk dat je instellingen op de juiste manier configureert: standaard zijn ze veel te vrij afgesteld. Druk in Edge op Alt+F en kies Privacy, zoeken en services. Edge bevat een ingebouwde blokkering tegen tracking. Zet de schuif op Aan bij Traceringspreventie en bepaal hoe streng de blokkering moet zijn. Je kiest daarbij tussen Basis, Gebalanceerd en Strikt. Onder elke modus lees je wat deze inhoudt. Wij kiezen voor Strikt. In de praktijk werkt het merendeel van de websites prima met dit niveau. Websites die in deze modus weigeren te werken en die je alsnog wilt bezoeken, kun je toevoegen aan de lijst met uitzonderingen. Op deze websites worden trackers alsnog toegestaan. Klik op Uitzonderingen en voeg de website toe.

Wil je eventuele cookies na elke browsersessie automatisch verwijderen, zodat je de volgende keer met een schone lei begint? Ga naar de sectie Browsegegevens wissen en klik op Selecteer wat u wilt wissen telkens wanneer u de browser gebruikt. Zet de schuif op Aan bij Cookies en andere sitegegevens.

Ongestoord zoeken

Op het gebied van zoeken kun je gelukkig ook relatief anoniem te werk gaan. In plaats van gevestigde browsers zoals Google en Bing te gebruiken, kun je kiezer voor DuckDuckGo. In tegenstelling tot de bekende zoekmachines, volgt DuckDuckGo je zoekopdrachten of surfgeschiedenis standaard niet. DuckDuckGo is als browser beschikbaar voor Windows, maar je kunt de zoekdienst ook als standaardzoekmachine instellen. Zo kun je je bestaande browser blijven gebruiken. Maak je bijvoorbeeld gebruik van Edge, dan open je de instellingen (druk op Alt+F) en kies Instellingen. Kies Privacy, zoeken en services, Adresbalk en zoeken. Kies DuckDuckGo bij Zoekprogramma dat in de adresbalk wordt gebruikt.

Browseralternatieven

Als het gaat om zo anoniem mogelijk werken, ben je bij de grotere browserspelers, zoals Google en Microsoft, aan het verkeerde adres. Er zijn verschillende alternatieven beschikbaar, die aanzienlijk voorzichtiger met je gegevens omgaan. Met een browser als Brave kun je internetten en een minimum aan gegevens prijsgeven. Zo blokkeert deze browser trackers en advertenties. Op de website houden de makers een vergelijkingstabel bij, waarin je onder meer ziet hoe de beveiligingsonderdelen zich verhouden tot andere browsers.

Verwijderen

Kom je jezelf op Google tegen – bijvoorbeeld in de zoekresultaten – en stel je dit niet op prijs, bijvoorbeeld omdat het om gevoelige of schadelijke informatie gaat? Je kunt bij Google een aanvraag indienen om de resultaten te verwijderen. Een overzicht van de mogelijkheden vind je op deze pagina. In het verlengde hiervan biedt Google ook de mogelijkheid om gedateerde informatie bij te werken met bijgewerkte informatie. Bezoek de site en klik op Request refresh.

Je kunt een vergelijkbare aanvraag doen voor het bijwerken van eventueel gedateerde afbeeldingen. Google houdt je via een dashboard op de hoogte van de voortgang. Als je specifiek persoonsgegevens op Google tegenkomt, kun je een directe aanvraag indienen. Gebruik hiervoor dit formulier.

Ook andere diensten, zoals Facebook, LinkedIn en Instagram, bieden vergelijkbare diensten aan. Op de ondersteuningspagina van Google vind je een handig overzicht met directe verwijzingen naar de betreffende pagina’s. Je vindt het overzicht in de sectie Een lijst met veelgebruikte tools weergeven.

Opschonen maar

In de loop van de tijd bouw je waarschijnlijk aardig wat online accounts op. Een groot deel van die accounts gebruik je mogelijk niet meer. Maak regelmatig tijd om ongebruikte accounts af te sluiten: meld je aan bij de dienst en volg de stappen om de account op te heffen. De eenvoudig waarmee dat gaat, verschilt per dienst. Op de website Just Delete Me vind je een overzicht van populaire diensten en een directe verwijzing naar de juiste pagina om je af te melden. Wanneer het niet mogelijk is om je af te melden bij de dienst, lees je dit ook terug op de site. De makers hebben ook een extensie voor Chrome en Edge beschikbaar gemaakt. De extensie geeft een melding als je een herkende website bezoekt en biedt je dan de mogelijkheid om direct op te heffen.

VPN-verbinding

Op het gebied van anoniem online, draagt een VPN-verbinding een grote steen bij. Inmiddels is het aanbod VPN-aanbieders flink toegenomen. VPN-aanbieders met een ‘no logging’-beleid zorgen ervoor dat er geen logboekgegevens worden opgeslagen. Een goed voorbeeld van een VPN-aanbieder die je veel controle geeft, is AirVPN.

De dienst opereert vanuit Europa en valt daarmee onder Europese wet- en regelgeving. Prettig is dat je de VPN-verbinding op de computer kunt gebruiken, maar deze – als je een ondersteunde router hebt – ook direct op de router kunt instellen. Hierdoor maken alle aangesloten apparaten automatisch gebruik van de beveiligde VPN-verbinding. Op de website zie je een overzicht van de servers en de bijbehorende beschikbare capaciteit.

Interessant om te lezen: Virtual Private Nachtmerrie? Dit zijn de grootste nadelen van een VPN

Het is bijna zo ver: Oud & Nieuw. Het vuurwerk knalt, de champagne vloeit en de tafels staan vol met oliebollen, appelflappen en ander lekkers. Maar hoe overleef je dit feest zonder vroegtijdig in een voedselcoma te liggen? Met deze tips begin jij fris en vrolijk aan het nieuwe jaar!

Lees ook: Oliebollen in de airfryer: dit moet je absoluut (niet) doen

Tip 1: Start je dag goed

Of je om 23.55 met een suikerdip op de bank belandt, hangt niet alleen af van je avond, maar van alle keuzes die je overdag maakt. Begin daarom met een stevig en gezond ontbijt. Laat de havermout of Nutella-boterham een keer staan en kies voor een hartig ontbijt. Zo blijft je bloedsuikerspiegel stabiel, heb je langer een verzadigd gevoel en voorkom je de welbekende energiedip.

Tip 2: De juiste volgorde maakt verschil

Eet je eerst vezels, daarna eiwitten en pas als laatste koolhydraten, dan blijft je bloedsuikerspiegel beter in balans. Begin bijvoorbeeld met groenten zoals broccoli of salade, eet daarna vlees en sluit af met rijst of aardappelen. Zo voorkom je dat je met honger aan de oliebollen begint.

Lees ook: Calorieën, koolhydraten, eiwitten en vetten: hoe zit dat nou eigenlijk allemaal?

Tip 3: Kleine hapjes, groot plezier

Houd het tijdens het feest rustig en geniet bewust van wat je eet. Eet kleine porties en probeer af te wisselen met gezonde opties zoals groentesnacks met humus of vers fruit. Zo blijf je in balans en geniet je toch volop van het feest.

©petrrgoskov

Tip 4: Dans je fit

Dansen is een geweldige manier om calorieën te verbranden én plezier te hebben. Dus gooi die heupen los en dans het nieuwe jaar in! En kijk dan op 1 januari eens voor de lol bij de stappenteller op je smartwatch. Wedden dat je onwijs veel 'stappen' hebt gezet tijdens het dansen? Kijk, dat is nog eens gezond het nieuwe jaar beginnen!

Tip 5: Feestelijke drankjes zonder alcohol

Als je de hele avond wijn, bier of cocktails drinkt, kan de alcohol er ineens in kicken. Wissel daarom af met alcoholvrije versies van je favoriete drankjes. Mocktails zijn tegenwoordig helemaal in en minstens zo feestelijk uit als het origineel. Bovendien zitten er vaak veel minder calorieën: je maakt ze makkelijk met bruisend water, vers fruit en kruiden. Proost! P.S. Op zoek naar recepten? In dit boek vind je er 100!

Tip 6: Zoek afleiding

Wordt de verleiding te groot? Zoek een sociale afleiding. Klets met anderen, speel een spelletje of ga dansen – liefst zo ver mogelijk van de snacktafel vandaan 😉. Blijf niet op de bank hangen, dat maakt je alleen maar slaperig.

©Vorona | Liubomir

Tip 7: Vergeet niet te drinken (water bedoelen we!)

Tijdens de feestdagen genieten van een biertje of wijntje is heel normaal. Zorg er wel voor dat je tussendoor voldoende water of thee drinkt. Zo blijf je gehydrateerd, vul je je maag een beetje en voorkom je dat je te veel gaat snacken.

Tip 8: Slim omgaan met je toetje

Een energiedip ontstaat vaak door te veel suiker. Denk daarom goed na over het moment waarop je een dessert of oliebol eet. Direct na het avondeten kan slim zijn, omdat je lichaam nog bezig is met de vertering van je maaltijd. Een andere optie is om die appelflap pas na middernacht te nemen. Zo voorkom je dat je vlak voor het hoogtepunt van het feest in een dip raakt.

©GalakticDreamer

Tip 9: Geniet bewust

Het draait om genieten, maar met mate. Eten en drinken zijn niet het belangrijkste: het is vooral een tijd om samen te zijn en te vieren. Geniet van het gezelschap en de festiviteiten!

Dus daar heb je het: jouw ultieme gids om oud & nieuw te overleven zonder in een voedselcoma te belanden. Geniet van het feest, dans, lach en proost op een sprankelend nieuw jaar!

De laatste dagen van het jaar brengen vaak dezelfde vraag met zich mee: bakken we zelf oliebollen of halen we ze bij de kraam? Voor veel mensen is het bakken van oliebollen een gezellige traditie. Het huis ruikt heerlijk en zelf maken is vaak een stuk voordeliger. Maar hoeveel bespaar je eigenlijk als je zelf 40 oliebollen bakt in plaats van ze te kopen?

Lees ook: Oliebollen in de airfryer: ja of nee?

Wat betaal je bij de kraam?

Oliebollen van een kraam kosten doorgaans tussen de 1,25 euro en 1,50 euro per stuk. Voor 40 stuks betekent dat een bedrag tussen de 50 euro en 60 euro.

Zelf bakken: wat kost dat?

Zelf bakken brengt drie kostenposten met zich mee: de ingrediënten, olie en elektriciteit. Zo ziet dat eruit:

Ingrediënten

• Oliebollenmix: Eén pak kost gemiddeld 1,85 euro en levert ongeveer 20 oliebollen. Voor 40 stuks heb je twee pakken nodig, samen goed voor 3,70 euro.

• Rozijnen: 500 gram rozijnen is ruim voldoende en kost je 2,00 euro.

• Zonnebloemolie: Een frituurpan van normaal formaat gebruikt ongeveer 4 liter olie, wat je rond de 6,00 euro kost.

Elektriciteit

De frituurpan speelt ook een rol in de kosten. Een pan met een vermogen van 2.500 watt verbruikt per uur 2,5 kWh aan stroom. Het bakken van 40 oliebollen duurt ongeveer een uur. Met een gemiddelde stroomprijs van 0,30 euro per kWh (bron: ANWB) komt dit uit op 0,75 euro.

Totaal betaal je dus 3,70 euro + 2,00 euro + 6,00 euro + 0,75 euro = 12,45 euro voor 40 zelfgebakken oliebollen.

Hoeveel bespaar je?

Vergelijk je dit met de kraam, dan bespaar je dus ongeveer tussen de 37 en 47 euro euro. Naast de lagere kosten heb je ook controle over wat je in je oliebollen stopt: meer of minder rozijnen, of misschien iets heel anders (zie kader).

Wat als de stroomprijs hoger ligt?

De kosten voor elektriciteit kunnen verschillen per contract en leverancier. Stel, de stroomprijs ligt hoger dan 0,30 euro per kWh. Dit zijn de mogelijke kosten bij verschillende prijzen:

Stroomprijs per kWh Kosten voor 1 uur (2,5 kWh)

Zelfs met een hogere stroomprijs blijven de totale kosten voor zelf bakken aanzienlijk lager dan bij de kraam.

Of toch naar de kraam?

Oliebollen halen bij een kraam heeft natuurlijk ook zo zijn voordelen. Je hoeft zelf niet in de keuken te staan, geen beslag te maken of met hete olie te werken. Het is simpelweg een kwestie van bestellen en genieten. Bovendien biedt de kraam vaak meer variatie qua vullingen en kun je er ook appelflappen of berlinerbollen halen. Helemaal als iedereen thuis een andere smaak heeft (5 met krenten, 5 zonder, 5 met dit, 5 met dat) is kopen in plaats van zelf bakken makkelijker. Ook als je maar een paar oliebollen nodig hebt, is naar de kraam gaan vaak handiger. En niet onbelangrijk: je huis blijft vrij van vetlucht.

©PixelBiss - stock.adobe.com

Vergelijking: kraam versus zelf bakken

De moeite waard?

Zelf bakken vergt iets meer tijd en voorbereiding, maar het levert een flinke besparing op. Bovendien kun je zelf bepalen wat je erin stopt: meer rozijnen, stukjes appel of een vleugje kaneel? Het enige wat je nodig hebt is een frituurpan, een beetje geduld en een goed recept. En met de besparing op 40 oliebollen houd je misschien nog wel genoeg over voor een fles champagne om het nieuwe jaar in te luiden!