Welke basismogelijkheden zijn er om je zo anoniem mogelijk op internet te bewegen, met een normale computer en browser? Je hoeft niet per se specialistische kennis te hebben of allerlei toeren uit te halen! Met een paar eenvoudige zaken, waarover je waarschijnlijk al beschikt, ga je een stuk veiliger te werk.

Ons doel is eenvoudig: we willen met gangbare software gewoon prettig online actief zijn en hierbij zo min mogelijk informatie prijsgeven. Welke handige instellingen, software en diensten zijn beschikbaar om ons hierbij te helpen? Uiteraard begint het met inzicht, bijvoorbeeld in hoeverre je tijdens internetgebruik al informatie over jezelf prijsgeeft. In de praktijk worden vaak zogeheten trackers ingezet. Ze zijn ontwikkeld om de profielen van gebruikers zo compleet mogelijk in te vullen. Bijvoorbeeld voor adverteerders, die graag willen weten waar je zoekvoorkeuren liggen en welke websites je bezoekt. Trackers zijn dus allesbehalve prettig voor je privacy. Ze opereren in de regel zo onzichtbaar mogelijk, zodat je niet of nauwelijks doorhebt dat ze hun werk op de achtergrond doen.

Ben je benieuwd in hoeverre je momenteel informatie prijsgeeft? Op https://coveryourtracks.eff.org vind je een gratis test die je meer inzicht geeft. Klik op Test your browser. De pagina geeft vervolgens aan welke informatie voor derden zichtbaar is en in hoeverre er al maatregelen zijn genomen. Een populaire methode om je als gebruiker online te volgen, is het gebruik van ‘fingerprinting’. Hierbij verzamelt de tracker een set van uiteenlopende kenmerken. Bijvoorbeeld welke systeemlettertypen zijn geïnstalleerd, welke schermresolutie en hardwareconfiguratie je systeem gebruikt en welke plug-ins je hebt geïnstalleerd. Die combinatie is ‘uniek’ voor de gebruiker. Op basis hiervan kun je vervolgens worden gevolgd.

Helaas is er nog geen waterdichte bescherming tegen fingerprinting beschikbaar; daar wordt wel continu aan gewerkt, bijvoorbeeld door Privacy Badger. Deze browseruitbreiding helpt je te beschermen tegen trackers en een deel van de fingerprinting-methoden. De plug-in is onder meer beschikbaar voor Chrome en Firefox.

Microsoft-instellingen

Neem ook de instellingen voor je Microsoft-account onder de loep. Je vindt je persoonlijke dashboard via https://account.microsoft.com. Klik links op de rubriek Privacy en je komt terecht in het privacydashboard. In de sectie Uw productiviteit verbeteren bepaal je per onderdeel hoe anoniem je bent. Klik bijvoorbeeld op Locatie om te zien welke gegevens zijn bijgehouden. Via Bladeren en zoeken zie je je surfgeschiedenis en naar welke items je hebt gezocht. In elke sectie vind je de mogelijkheid om de bestaande gegevens te wissen.

Ook Windows speelt een rol bij het bepalen van hoe anoniem je beweegt. Open het Windows-instellingenvenster (tip: gebruik de toetscombinatie Windows-toets+I) en kies Privacy en beveiliging / Diagnostische gegevens en feedback. Klap de sectie Ervaringen op maat uit en zet de schuif op Uit. Hiermee voorkom je dat Windows gegevens gebruikt voor het tonen van onder meer persoonlijke advertenties en ‘aanbevelingen’.

Open in het instellingenvenster vervolgens Algemeen en zet de schuif op Uit bij Websites hebben toegang met mijn lijst met talen zodat er inhoud kan worden weergegeven die relevant is voor mijn locatie, Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken en Start en zoekresultaten door Windows laten verbeteren door applanceringen bij te houden.

Google-instellingen

Maak je gebruik van Google? Ook deze instellingen passen we aan. In het advertentiecentrum kun je aangeven dat je geen gepersonaliseerde advertenties wilt zien. Ga naar https://myadcenter.google.com. Rechtsboven zie je de optie Gepersonaliseerde advertenties. Kies voor Uit. Bepaal hierna in hoeverre je Google-activiteit mag worden vastgelegd. Je vindt de instellingen op https://myactivity.google.com/myactivity. Google maakt onderscheid tussen drie typen activiteiten: Web- en app-activiteit, Locatiegeschiedenis en YouTube-geschiedenis. Die vind je bovenaan de pagina. Klik op een activiteit om de instellingen te zien. Kies Uitzetten als je de informatie niet wilt opslaan. Er is ook een middenweg mogelijk: hierbij wordt de activiteit wel opgeslagen, maar bepaal je dat deze na een bepaalde periode automatisch wordt verwijderd. Klik onderaan de pagina op Kies een optie voor automatisch verwijderen. Activeer de optie Automatisch activiteit verwijderen die ouder is dan en geef het aantal maanden op.

Lees ook: 4 alternatieven voor de zoekmachine van Google

Tijdelijke e-mail

Wees terughoudend met het delen van je e-mailadres. Zo verlaag je het risico dat de gegevens op e-maillijsten terechtkomen en dat het adres door kwaadwillenden wordt gebruikt. Met een tijdelijk adres kun je e-mail ontvangen op een adres dat zichzelf na verloop van tijd automatisch opheft. Zulke wegwerpadressen komen goed van pas voor verschillende doeleinden: bijvoorbeeld voor het aanmaken van een account waarvoor je je eigen gegevens niet wilt afgeven of voor het ontvangen van een downloadlink die je pas ‘ziet’ als je je data afgeeft. Er zijn meerdere aanbieders, waaronder Temp-Mail. Bovenin zie je je tijdelijke adres. Daaronder zie je je postvak, waarin de mail binnenkomt. Uiteraard gebruik je deze adressen alleen voor niet-gevoelige informatie.

E-mailmasker

Een andere methode in de strijd tegen spam is ‘masking’ van e-mail. Deze dienst wordt bijvoorbeeld aangeboden door wachtwoordmanager NordPass. Zodra je bij een website een account aanmaakt, maak je een e-mailmasker aan. Je kunt dit beschouwen als een doorstuur-e-mailadres. Alle hierop binnenkomende e-mail wordt vervolgens door de dienst doorgestuurd naar je eigenlijke e-mailadres. Je kunt het e-mailmasker voor meerdere diensten gebruiken. Heb je er genoeg van, dan kun je het masker simpelweg verwijderen en een nieuwe aanmaken. Firefox biedt ook een vergelijkbare dienst. Je mag vijf e-mailmaskers maken. Heb je er meer nodig, dan kun je voor een euro per maand een abonnement afsluiten, waarbij je een onbeperkt aantal maskers kunt maken.

Privacy in Edge

Eerlijk is eerlijk: de ingebouwde browser van Windows besteedt steeds meer aandacht aan privacy. Het is wel belangrijk dat je instellingen op de juiste manier configureert: standaard zijn ze veel te vrij afgesteld. Druk in Edge op Alt+F en kies Privacy, zoeken en services. Edge bevat een ingebouwde blokkering tegen tracking. Zet de schuif op Aan bij Traceringspreventie en bepaal hoe streng de blokkering moet zijn. Je kiest daarbij tussen Basis, Gebalanceerd en Strikt. Onder elke modus lees je wat deze inhoudt. Wij kiezen voor Strikt. In de praktijk werkt het merendeel van de websites prima met dit niveau. Websites die in deze modus weigeren te werken en die je alsnog wilt bezoeken, kun je toevoegen aan de lijst met uitzonderingen. Op deze websites worden trackers alsnog toegestaan. Klik op Uitzonderingen en voeg de website toe.

Wil je eventuele cookies na elke browsersessie automatisch verwijderen, zodat je de volgende keer met een schone lei begint? Ga naar de sectie Browsegegevens wissen en klik op Selecteer wat u wilt wissen telkens wanneer u de browser gebruikt. Zet de schuif op Aan bij Cookies en andere sitegegevens.

Ongestoord zoeken

Op het gebied van zoeken kun je gelukkig ook relatief anoniem te werk gaan. In plaats van gevestigde browsers zoals Google en Bing te gebruiken, kun je kiezer voor DuckDuckGo. In tegenstelling tot de bekende zoekmachines, volgt DuckDuckGo je zoekopdrachten of surfgeschiedenis standaard niet. DuckDuckGo is als browser beschikbaar voor Windows, maar je kunt de zoekdienst ook als standaardzoekmachine instellen. Zo kun je je bestaande browser blijven gebruiken. Maak je bijvoorbeeld gebruik van Edge, dan open je de instellingen (druk op Alt+F) en kies Instellingen. Kies Privacy, zoeken en services, Adresbalk en zoeken. Kies DuckDuckGo bij Zoekprogramma dat in de adresbalk wordt gebruikt.

Browseralternatieven

Als het gaat om zo anoniem mogelijk werken, ben je bij de grotere browserspelers, zoals Google en Microsoft, aan het verkeerde adres. Er zijn verschillende alternatieven beschikbaar, die aanzienlijk voorzichtiger met je gegevens omgaan. Met een browser als Brave kun je internetten en een minimum aan gegevens prijsgeven. Zo blokkeert deze browser trackers en advertenties. Op de website houden de makers een vergelijkingstabel bij, waarin je onder meer ziet hoe de beveiligingsonderdelen zich verhouden tot andere browsers.

Verwijderen

Kom je jezelf op Google tegen – bijvoorbeeld in de zoekresultaten – en stel je dit niet op prijs, bijvoorbeeld omdat het om gevoelige of schadelijke informatie gaat? Je kunt bij Google een aanvraag indienen om de resultaten te verwijderen. Een overzicht van de mogelijkheden vind je op deze pagina. In het verlengde hiervan biedt Google ook de mogelijkheid om gedateerde informatie bij te werken met bijgewerkte informatie. Bezoek de site en klik op Request refresh.

Je kunt een vergelijkbare aanvraag doen voor het bijwerken van eventueel gedateerde afbeeldingen. Google houdt je via een dashboard op de hoogte van de voortgang. Als je specifiek persoonsgegevens op Google tegenkomt, kun je een directe aanvraag indienen. Gebruik hiervoor dit formulier.

Ook andere diensten, zoals Facebook, LinkedIn en Instagram, bieden vergelijkbare diensten aan. Op de ondersteuningspagina van Google vind je een handig overzicht met directe verwijzingen naar de betreffende pagina’s. Je vindt het overzicht in de sectie Een lijst met veelgebruikte tools weergeven.

Opschonen maar

In de loop van de tijd bouw je waarschijnlijk aardig wat online accounts op. Een groot deel van die accounts gebruik je mogelijk niet meer. Maak regelmatig tijd om ongebruikte accounts af te sluiten: meld je aan bij de dienst en volg de stappen om de account op te heffen. De eenvoudig waarmee dat gaat, verschilt per dienst. Op de website Just Delete Me vind je een overzicht van populaire diensten en een directe verwijzing naar de juiste pagina om je af te melden. Wanneer het niet mogelijk is om je af te melden bij de dienst, lees je dit ook terug op de site. De makers hebben ook een extensie voor Chrome en Edge beschikbaar gemaakt. De extensie geeft een melding als je een herkende website bezoekt en biedt je dan de mogelijkheid om direct op te heffen.

VPN-verbinding

Op het gebied van anoniem online, draagt een VPN-verbinding een grote steen bij. Inmiddels is het aanbod VPN-aanbieders flink toegenomen. VPN-aanbieders met een ‘no logging’-beleid zorgen ervoor dat er geen logboekgegevens worden opgeslagen. Een goed voorbeeld van een VPN-aanbieder die je veel controle geeft, is AirVPN.

De dienst opereert vanuit Europa en valt daarmee onder Europese wet- en regelgeving. Prettig is dat je de VPN-verbinding op de computer kunt gebruiken, maar deze – als je een ondersteunde router hebt – ook direct op de router kunt instellen. Hierdoor maken alle aangesloten apparaten automatisch gebruik van de beveiligde VPN-verbinding. Op de website zie je een overzicht van de servers en de bijbehorende beschikbare capaciteit.

Interessant om te lezen: Virtual Private Nachtmerrie? Dit zijn de grootste nadelen van een VPN

Arlo is geen onbekende naam op de markt voor beveiligingscamera's. Met de Essential 3-lijn wil het bedrijf beveiligingscamera's uitbrengen die voldoen aan allerlei (kwaliteits)eisen, voor een zo laag mogelijk bedrag. Lukt dat met de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom?

De Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom-beveiligingscamera voor buiten en binnen heeft een prijskaartje van 199,99 euro voor een set van twee camera's. Een enkele camera kost 149,99 euro. Dat is 150 euro minder dan de uitstekende buitencamera die we onlangs van Eufy getest hebben. Op het eerste gezicht biedt het systeem twee slimme onderdelen aan, namelijk een Early Warning System (dat dreiging kan spotten voordat het uit de hand loopt) en een handig ontwerp dat privacy hoog in het vaandel heeft.

Handig ontwerp, onhandige kabel

Om met dat laatste te beginnen: de binnenlens draait automatisch omlaag als de camera uit staat. Een kleiner sluiter had ook gekund, maar dit past perfect bij het karakter. In de actieve modus volgt de camera beweging stil en accuraat. Maar als je wil, kun je alles ook handmatig volgen via een optie binnen de app. Verder is deze camera uitgerust met een handige led-lamp en een sirene.

©Wesley Akkerman

Het grootste nadeel aan het ontwerp is dat de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom altijd een stroomkabel nodig heeft. Er zit géén accu in de beveiligingscamera. Aangezien het de bedoeling is dat je dit model aan een plafond of muur bevestigt, moet je dus rekening houden met kabelmanagement. Bovendien is er geen lokale opslagmogelijkheden aanwezig. Als je beelden voor later wilt bewaren, dan moet je een abonnement bij Arlo afnemen.

Duidelijke app, soms feed met ruis

De Arlo-app hebben we al we vaker geprezen om zijn heldere interface en handige functies, zoals inloggen met je vingerafdruk – en daar is niets aan veranderd. De 2k-videofeed is scherp en kleurrijk, maar heeft soms ook last van wat ruis wanneer je de camera buiten ophangt. De app biedt verder veel instellingen: van objectdetectie en privacyzones tot routines en vaste pan/tilt-posities. Mocht dit je eerste pan/tilt-camera zijn, houd dan wel rekening met een (korte) leercurve.

©Wesley Akkerman

Heel fijn aan de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom is dat je nachtzicht in kleur hebt. Daardoor zie je duidelijker wat er in je directe omgeving gebeurt dan wanneer je alleen naar grijstinten kijkt. De twee-weg audio is duidelijk en goed verstaanbaar. Je voorkomt een audio-feedbackloop (een pieptoon) door je telefoon niet vlak naast de camera te houden terwijl je spreekt. In de praktijk merk je daar weinig van, omdat je deze functie meestal gebruikt wanneer je niet thuis bent.

Arlo Intelligence

Arlo verbetert zijn software met Arlo Intelligence (kortweg: AI), dat unieke features toevoegt die vaak nog in bèta zijn. Een voorbeeld is de ingebouwde herkenning van vlammen, die sneller kan reageren dan een traditionele rookmelder. Een andere AI-functie maakt gedetailleerde samenvattingen van gebeurtenissen. Deze (nog in bèta) beschrijven veel preciezer wat er gebeurt: bijvoorbeeld dat een pakket wordt verplaatst, in plaats van alleen een algemene bewegingsmelding.

De meest essentiële functies zitten echter achter een betaalmuur. Zonder Arlo-abonnement mis je veel. Voor belangrijke features zoals video-opnames (zelfs van incidenten), automatische noodhulp en het instellen van specifieke activiteitenzones moet je namelijk maandelijks betalen.
Ja, de camera is functioneel zonder abonnement - maar voelt zonder abonnement wel erg kaal aan. Zo mis je zelfs basale opnamemogelijkheden, vanwege het gebrek aan SD-kaartondersteuning.

©Wesley Akkerman

We willen best begrijpen dat je voor een aantal functies moet betalen, omdat Arlo ook zijn eigen systemen moet trainen en onderhouden. Maar beelden zelf kunnen opslaan, zonder maandelijkse of jaarlijkse kosten, zien we toch echt als een basisfunctie. Nu is 5,99 euro per maand of 59,90 euro per jaar nog te overzien voor een enkele camera. Maar als je meer Arlo-producten gebruikt, dan kunnen de kosten al snel hoog oplopen (respectievelijk 12,99 of 129,90 euro).

Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom kopen?

Ondanks dat we onder de indruk zijn van de hardware-kwaliteiten van de Arlo Essential 3 2K-Pan-Tilt-Zoom zijn we toch minder geneigd het systeem direct aan te bevelen. Zeker wanneer je meer uit het systeem wilt halen, moet je bereid zijn dieper in de buidel te tasten. Met een Eufycam S4 ben je aanvankelijk meer kwijt bij de aanschaf, maar daar kun je op de langere termijn veel geld besparen – daar zitten essentiële functies namelijk niet achter een betaalmuur.

Na de telefoon en het horloge is nu het gehoorapparaat aan de beurt om te veranderen in een altijd-online slim apparaat. En daarbij gaat deze kleinste aller wearables, dankzij AI, neurale netwerken en de allernieuwste bluetoothvariant er meteen vol in. Van verguisd medisch hulpmiddel tot een soms noodzakelijke, maar ook steeds handiger gadget. Dat ook Apple zich nu in deze markt begeeft, zegt immers wel iets.

Een miljoen Nederlanders leven met slechthorendheid. Het hindert ze bij het luisteren naar muziek, het kijken naar de televisie en vooral bij de communicatie met anderen. Omdat slechthorendheid niet tot nauwelijks te herstellen is, blijft er weinig anders over dan het ondersteunen van het gehoor via een gehoorapparaat. Goed afgesteld dempt dit het omgevingsgeluid en versterkt belangrijke signalen zoals stemmen van andere mensen in een gesprek. Gehoorapparaten en draadloze oordopjes lijken op het eerste gezicht twee totaal verschillende producten: het een medisch hulpmiddel, het ander een gadget voor muziek, bellen en entertainment. Toch is deze scheidslijn de afgelopen jaren snel vervaagd. 

Een neuraal netwerk in het oor

Gehoorapparaten en draadloze oordopjes maken gebruik van vergelijkbare en vaak zelfs dezelfde technologieën: krachtige microfoons, digitale signaalverwerking, draadloze verbindingen en zelfs neurale netwerken en kunstmatige intelligentie. Moderne gehoorapparaten kunnen telefoongesprekken en muziek streamen, omgevingsgeluid filteren en zich automatisch aanpassen aan verschillende luisteromstandigheden: allemaal functies die ooit waren voorbehouden aan high-end audioapparatuur en premium headsets.

Tegelijkertijd hebben oordopjes functies gekregen als transparantiemodus, spraakversterking en gepersonaliseerd luisteren: technieken die rechtstreeks uit de gehoortechnologie komen. Volgens Apple zijn de AirPods Pro 2 daarom ook geschikt om als gehoorapparaat te worden gebruikt voor iedereen boven de 18 jaar met licht tot matig gehoorverlies. En ook Jabra, Sennheiser en Sony bieden soortgelijke oplossingen.

Wat is slechthorendheid?

Slechthorendheid wil zeggen dat iemand minder hoort dan gemiddeld. Het menselijk gehoor bestrijkt het geluidsspectrum van grofweg 20 Hz tot 20 kHz (20.000 Hz). De hoge tonen (richting de 20 kHz) verliest ieder mens al op jonge leeftijd, zoals ook bij eigenlijk iedereen het gehoor over de rest van het spectrum bij stijgende leeftijd achteruitgaat. Slechthorenden hebben boven-standaard verlies van het hoorvermogen op het hele spectrum of, en dat komt vaker voor, delen van het spectrum. Dit verlies kan aan één of aan beide oren zijn, en is zelden aan beide oren gelijk. De mate waarin gehoorverlies moet worden gecompenseerd verschilt dus per oor en verandert ook nog eens met de tijd. 

OTC of conventioneel

Wie via de conventionele route een gehoorapparaat koopt, doet dat veelal via een audicien of audioloog. De gehoorspecialist meet het gehoorverlies en stelt een oplossing op maat voor. Vaak zal dit een gehoorapparaat zijn, specifiek afgestemd op de persoonlijke situatie. Voor iedereen met licht tot matig gehoorverlies is er een alternatief: het OTC-gehoorapparaat. OTC staat voor over-the-counter, oftewel: vrij verkrijgbaar, zonder tussenkomst van een specialist. Vergelijk het met een leesbril die je bij de drogist koopt. Deze apparaten zijn doorgaans goedkoper en direct aan te schaffen: snel, simpel en zonder afspraak. Maar er zijn ook nadelen. OTC-apparaten bieden geen maatwerk, hebben minder instelmogelijkheden en de geluidskwaliteit is doorgaans minder dan bij een professioneel afgesteld apparaat. Ook zijn ze meestal niet medisch gecertificeerd en worden ze niet vergoed door de zorgverzekering.

Cross-over van headsets en oordoppen

Is voor consumenten een gehoorapparaat iets totaal anders dan een set draadloze oordopjes, fabrikanten zien al heel lang hoe nauw deze productgroepen met elkaar verbonden zijn. Merken als Sony, Apple, Sennheiser en Jabra gebruiken hun kennis van headsets en oordoppen om een positie op de markt voor gehoorapparaten te krijgen. Andere merken, zoals Sonova, WS Audiologie, Dermant, GN, Starkey en Amplifon zijn daarin al decennia actief. Ze zijn door hun specialistische producten minder bekend, maar soms toch dichterbij dan menigeen denkt. Jabra en de SteelSeries-gamingproducten, waaronder headsets, zijn eigendom van GN. Sennheiser is eigendom van Sonova, de wereldmarktleider bij gehoorapparaten. En ondanks dat het zelf veel geluidskennis in huis heeft, werkt Sony nauw samen met WS Audiologie.

Apple AirPods Pro 2 als gehoorapparaat

Wie op de Apple-site de AirPods Pro 2 bekijkt, leest als snel van alles over gebruik van de oordopjes als gehoorapparaat. De basis hiervoor is de ruisonderdrukking van de AirPods Pro 2 en de mogelijkheid om met die oortjes zelf een gehoortest uit te voeren. Zo’n test bepaalt de mate van gehoorverlies en is de basis voor de afstelling van een gehoorapparaat. Doorgaans gebeurt dit door een audicien of in een audiologisch centrum, maar de AirPods Pro 2 kunnen het dus ook.

De manier van testen is ook niet heel anders. In combinatie met iPhone of iPad laat de AirPods Pro 2 een reeks tonen horen op verschillende frequenties en volumes. Door telkens wanneer je een geluid hoort op het scherm van de telefoon of tablet te klikken, leert de app welke geluiden wel en niet worden waargenomen en op welk volume.

De test wordt voor het linker- en rechteroor apart doorlopen om de gehoorschade per oor te meten. Vervolgens wordt een persoonlijk profiel gemaakt, waarbij toonhoogtes die niet of minder goed gehoord worden, voortaan versterkt worden afgespeeld. Volgens Apple is de meting goed genoeg, maar komt een audiogram van een hoorzorgprofessional mogelijk beter overeen met het actuele gehoorvermogen. Heb je zo’n audiogram, dan is het ook mogelijk die in te laden en te gebruiken voor het persoonlijk profiel.

Een audiogram lezen

Een audiogram is de grafische weergave van iemands gehoor. Het wordt gebruikt om de mate van gehoorverlies weer te geven. Een audiogram heeft twee assen, op de verticale staat de toonsterkte in decibel (dB), op de horizontale de toonfreguentie/toonhoogte in hertz (Hz). De punten in de audiogram laten zien wat iemand nog hoort (de gehoordrempel). Een audiogram bestaat altijd uit een curve voor het rechter- en een voor het linkeroor. In het algemeen geldt dat hoe hoger de lijnen in het audiogram zijn, hoe beter het is.

Luister je wel?

Met de ruisbeheersing (zoals Apple het noemt) ingesteld op Transparantie, functioneren de AirPods Pro 2-oordopjes als gehoorapparaat. Ze filteren wat zij denken dat ongewenst geluid is en versterken wat op basis van de meting versterkt moet worden. Gesprekken een-op-een en in kleine groepen zijn duidelijk beter verstaanbaar, in grote groepen en lawaaiige omgevingen zoals een restaurant schieten de AirPods Pro 2 nog tekort.

Volume, balans en toon van het geluid kunnen via de app worden aangepast en ook zijn er instellingen om het volume van media aan te passen aan het omgevingsgeluid of wanneer een gesprek wordt gestart. Een echte fijnmazige equalizer ontbreekt en het lukt ook niet het geluid van de Microsoft Natural Keyboard Pro (het favoriete toetsenbord van de auteur van dit artikel) dat door de AirPods Pro 2 onwerkbaar hard versterkt wordt, te temmen zonder de werking als gehoorapparaat teniet te doen.

Zichtbaarheid

Een beperking om de AirPods Pro 2 als gehoorapparaat te gebruiken is de accuduur. Met zes uur bij onafgebroken gebruik kom je een werkdag niet door. De grootste drempel is de vormgeving. De AirPods Pro 2 zijn relatief groot, opvallend wit en zeer zichtbaar. Iedereen weet bovendien dat ze gemaakt zijn om naar muziek of andere media te luisteren en mensen vermoeden dan ook dat je dat doet. Iedereen met wie je praat, zal vermoeden of denken dat je juist geen contact wilt. Men wil je niet storen bij wat men denkt dat je doet. Uitleggen dat je de oortjes gebruikt om deel te nemen aan het gesprek helpt, maar is niet altijd voldoende.

Een audiogram maken zonder Apple

Benieuwd naar de kwaliteit van het eigen gehoor, maar niet in het bezit van een stel AirPods Pro 2? Met een iPhone en de Mimi-app is het mogelijk ook met andere oortjes de gehoorkwaliteit te meten. De app werkt het best met oortjes van Beats, Bose, JBL, Nothing, Samsung, Skullcandy en Sony. Met een andere headset of oordoppen werkt de test ook, maar is de meting minder betrouwbaar.

Ook voor Android zijn er apps om een gehoormeting te doen, zoals Gehoortest en Hearing Test. Samsung heeft geen eigen gehoortest-app en ook geen roadmap voor draadloze oortjes die als gehoorapparaat te gebruiken zijn, zo laat het bedrijf ons weten.

Conventionele gehoorapparaten

Gehoorapparaten zijn er in verschillende modellen, maar bijna allemaal klein en niet of nauwelijks zichtbaar. Ze hinderen hierdoor ook niet in de communicatie zoals de AirPods Pro 2 dat wel doen. Gehoorapparaten worden bijna uitsluitend via een audicien of audiologisch centrum gekocht waarbij de professional de hoortest doet en adviseert bij de productkeuze. Gehoorapparaten zijn echt fors duurder dan bijvoorbeeld een set AirPods Pro 2.

In 2013 introduceerde GN met de ReSound LiNX een gehoorapparaat dat met een iPhone verbonden kon worden en waarmee bijvoorbeeld het volume kon worden aangepast en ook streaming mogelijk werd. De basis hiervoor was de Apple-implementatie van Bluetooth Low Energie (BLE) bekend als Made for iPhone (MFi). Het door Google ontwikkelde MFi-alternatief ASHA (Audi Streaming or Hearing Aids) werd nooit een succes. Het maakte vooral duidelijk dat er behoefte was aan een platformonafhankelijk communicatieprotocol met ondersteuning voor zowel iOS als Android zoals Sonova dat met zijn universele bluetooth-ondersteuning altijd al bood.

BLE Audio en Auracast

De toekomst van connectiviteit voor gehoorapparaten én oordopjes heten Bluetooth LE Audio en Auracast. Twee open standaarden die de efficiënte LC3-codec gebruiken voor betere geluidskwaliteit bij lager energieverbruik. Bovenop BLE Audio komt Auracast. Dit is een vorm van multi-stream audio die goed te vergelijken is met wifi. Met Auracast kunnen meerdere mensen tegelijk naar dezelfde audio luisteren, bijvoorbeeld in theaters, op vliegvelden maar ook tijdens vergaderingen. Had MFi de mogelijkheid een smartphone als remote-microfoon te gebruiken voor één persoon met gehoorverlies, met Auracast kan het dan voor meerdere gebruikers. Auracast kent nog wel enkele uitdagingen zoals een vertraging van enkele milliseconden waardoor het nu nog minder geschikt is voor scenario’s waarin beeld en geluid synchroon moeten lopen. Een aparte ontvanger die de gehoorapparaten verbindt met de tv heeft dan nog altijd voordelen.

Op dit moment is het aantal gehoorapparaten dat Bluetooth LE Audio en Auracast ondersteunt nog beperkt. GN biedt het op enkele modellen en heeft een Auracast Assistant in de smartphone-app geïntegreerd. Bij de nieuwste gehoorapparaten van Sonova is de hardware geschikt, maar is een firmware-update nodig die te activeren. Apple ondersteunt momenteel noch BLE Audio noch Auracast. Volgens PR-manager Martijn Kroonstuiver van Apple is Auracast wel een geweldige volgende stap. Onbekend is of en wanneer Apple het gaat ondersteunen.

Maximale marktwerking, minimale inspraak

“Nergens heeft marktwerking in de zorg zulke negatieve effecten als bij hoortoestellen,” aldus de landelijke KNO-artsenvereniging. Stichting Hoormij, de belangenvereniging van mensen met gehoorproblemen, de Consumentenbond en het Zorginstituut Nederland delen deze kritiek: de koper heeft nauwelijks keuzevrijheid, ziet niet wat er beschikbaar is en krijgt zelden het hoortoestel dat hij nodig heeft. De keuze wordt vergaand bepaald door de audicien en de verzekeraar. De eerste is lang niet altijd onafhankelijk, de tweede bepaalt welke toestellen worden vergoed: maximaal 75 procent voor categorie 1 t/m 5. De beste (categorie 6) worden helemaal niet vergoed, ook niet als een specialist ze nodig vindt bijvoorbeeld vanwege werk of andere omstandigheden. De kosten die kunnen oplopen tot 6000 euro zijn dan geheel voor eigen rekening. 

AI en neurale netwerken

In de nieuwste premium modellen van bijna alle fabrikanten zit eigen hard- en software voor kunstmatige intelligentie. Neurale netwerken zijn uitermate geschikt om patronen te herkennen en worden ingezet om nog beter te begrijpen welk geluid relevant is en ook welke stemmen. Dus niet de harde prater van twee tafels verderop, maar de personen aan de eigen tafel. Het resultaat in een restaurant was met de Phonak Audéo Sphere Infinio gehoorapparaten duidelijk beter dan met de AirPods Pro 2. Ook werd het geluid van het Microsoft-toetsenbord niet versterkt.

Het gebruik van AI kost veel rekenkracht en betekent dat de maximale gebruiksduur van dit specifieke model bijvoorbeeld teruggaat van zeventien uur zonder AI naar zes uur bij maximaal gebruik van AI. De AI afhankelijk van het omgevingsgeluid automatisch te laten in- en uitschakelen levert genoeg tijdswinst op om een werkdag door te komen. Dat kan ook met tussentijds even kort opladen. Fabrikanten wachten met smart op innovaties in batterijtechniek om behalve voor het geluid, AI ook te kunnen gebruiken voor andere innovaties zoals spraakassistenten of live-vertaling.

App en data

Belangrijk bij al deze functionaliteit is de app. Apple gebruikt voor de AirPods Pro 2 vooral de Gezondheidsapp in iOS, maar voegt slimmigheidjes toe. Zo krijgen de AirPods Pro 2 een prominente plek in het instellingenmenu van iOS zodra de iPhone met de oortjes is verbonden. Apps van de traditionele gehoorapparatenfabrikanten hebben snel bijgeleerd. Phonak, dat nooit MFi heeft omarmd maar altijd de volledige klassieke bluetooth heeft ondersteund, heeft een uitgebreide app met identieke functionaliteit binnen iOS en Android.

Een gehoortest ontbreekt, maar wel kunnen eigen profielen worden gemaakt voor verschillende situaties, zoals in een restaurant of theater, en is eenvoudig hiertussen te wisselen. Ook zijn eerste Health-functies aanwezig. De gehoorapparaten tellen nu al stappen en calorieën, maar dit gaat ongetwijfeld in de toekomst nog verder uitgebreid worden.

Zoals we in een eerder artikel over de waarde van gezondheidsdata van smartwatches zagen, is in het oor een zeer betrouwbare plek om bijvoorbeeld veranderingen in de temperatuur te meten. Ook ligt vanwege de toch vaak iets hogere leeftijd van de gebruikers zoiets als valdetectie en automatische alarmering erg voor de hand.

Conclusie

De technologische kruisbestuiving tussen gehoorapparaten en draadloze oordoppen zorgt ervoor dat beide apparaten slimmer, compacter en beter afgestemd zijn op persoonlijke audiobehoeften. Mediagebruik en gebruiksgemak verbeteren razendsnel en beloven met de komst van Bluetooth LE Audio en Auracast nog veel beter te worden. Vooral gehoorapparaten hebben een enorme sprong gemaakt en combineren de kwaliteit van oordoppen met de geluidskwaliteit van gehoorapparaten. Het is spijtig dat de Nederlandse zorgverzekeraars deze innovaties niet belonen maar juist ontmoedigen.