Op 17 oktober brengt Microsoft de langverwachte update uit voor Windows 10: De Fall Creators Update. Dit is de grootste update sinds de Makersupdate die in april 2017 het levenslicht zag. Zorg dat jouw pc klaar is voor de Fall Creators Update met deze stappen.

Vanaf 17 oktober wordt de Fall Creators Update beschikbaar gemaakt voor iedereen bij wie Windows 10 helemaal up-to-date is. De systeemeisen voor de Fall Creators Update zijn gelijk gebleven ten opzichte van de vorige versie van Windows 10, maar wil je de 3D-functionaliteit van het onderdeel Mixed Reality gebruiken, dan heb je wel extra zware hardware nodig. Maar voor de gewone functies van Windows 10 Fall Creators Update zijn dit de minimale systeemeisen:

– Een 1 GHz-processor
– 1 GB geheugen voor de 32bit-versie / 2 GB voor de 64bit-versie
– 16 GB vrije ruimte voor de 32bit-versie / 20 GB vrije ruimte voor de 64bit-versie
– Een DirectX-compatibele videokaart en een resolutie van 800 bij 600

Let wel: de bovenstaande eisen zijn de absolute minimum. 1 of 2 GB geheugen is prima als je alleen Windows zou draaien, maar dan is er nauwelijks nog genoeg geheugen voor al je andere programma’s en apps. Wat ons betreft is 4 GB eigenlijk het absolute minimum; prettiger werk je met 8 GB werkgeheugen of meer. Qua processor zouden we een verdubbeling van de kloksnelheid aanraden, dus 2 GHz of hoger. Als je direct de upgrade uitvoert naar de Herfst Makers Update, heb je daar ook extra schijfruimte voor nodig. Windows haalt namelijk de complete installatiebestanden binnen, en dat kan bij elkaar al zo’n 10 GB a 20 GB aan ruimte in beslag nemen. Als je een direct update uitvoert – zie verderop – dan moet je daar dus voldoende ruimte voor vrij hebben op de harde schijf. Voor Mixed Reality heb je een vr-bril nodig en moet je videokaart minimaal een Nvidia GTX960 of AMD Radeon RX460 zijn. Weet je niet zeker of je huidige systeem geschikt is voor Mixed Reality? In de Windows Store kun je een speciale app downloaden die je computer controleert op de systeemeisen: de Windows Mixed Reality PC Check .

©PXimport

Oude bestanden verwijderen

Als jouw computer geschikt is voor de Fall Creators Update, kun je van start. Je doet er van tevoren verstandig aan om eerst je oude bestanden te verwijderen. Windows heeft daar zelf ingebouwde functies voor, zoals Schijfopruiming. Deze tool vind je door het woord Schijfopruiming in te typen in het startmenu. Kies bij het starten van Schijfopruiming voor de C:-schijf en klik op OK. Vervolgens druk je onder in het venster op de knop Systeembestanden opschonen. Het programma wordt eerst eenmaal opnieuw gestart, maar daarna krijg je een hele rij aan opschoonlocaties te zien. Je kunt nu gerust alle opties aanvinken om er zeker van te zijn dat alle overbodige bestanden worden verwijderd. Klik op OK om het opschoonproces te starten.

©PXimport

Back-up maken

Als je de Fall Creators Update direct via Windows Update installeert, hoe je in principe geen back-up te maken, maar je kunt altijd het zekere voor het onzekere nemen. Bij een schone installatie is het zeker zinvol om een back-up te maken van je huidige Windows 10-installatie, omdat bij zo’n schone installatie de vorige versie compleet wordt verwijderd. Vanuit je bestaande Windows 10-installatie kun je met de ingebouwde tool Back-up een goede back-up maken van uw installatie. Het voordeel is dat je met deze back-up ook een systeemkopie kan maken. Met een systeemkopie worden namelijk ook alle bestanden en de partities die nodig zijn om de computer op te starten in de back-up meegenomen. Je start de ingebouwde back-uptool als volgt: ga naar het Configuratiescherm en dubbelklik op het pictogram Back-up maken en terugzetten (Windows 7). Laat je niet misleiden door dat Windows 7, want deze tool werkt prima onder Windows 10.

©PXimport

Klik in het scherm op de knop Back-up instellen. Er verschijnt na enkele seconden een ander scherm waarin je eerst moet opgeven waar je de back-up wilt opslaan. Let wel: een gemiddelde back-up neemt zo’n 80 tot 100 GB in beslag, dus zorg dat je een externe harde schijf aansluit waarop je voldoende ruimte hebt, of kies voor een netwerklocatie, bijvoorbeeld een nas, waar genoeg plek is. Klik vervolgens op Volgende voor de volgende stap. Er wordt nu gevraagd wat voor back-up je wilt maken: Automatisch laten bepalen of Zelf bepalen. Kies hier voor Zelf Bepalen, dan heb je namelijk precies de controle over wat er allemaal in de back-up terecht komt.

Klik op de knop Volgende en meteen ziet je welke onderdelen er worden geback-upt. Je kunt zelf kiezen welke (extra) partities je in de back-up wilt opnemen, maar aangezien het hier alleen om een Windows 10-back-up gaat, kies je voor de C:-schijf, de gegevensbestanden en zet je een vinkje bij de optie Systeemkopie opnemen. In dat laatste geval worden namelijk ook de opstartpartities meegenomen in de back-up zodat je – na het terugzetten ervan – snel weer kunt opstarten. Klik op Volgende en het proces begint.

Als op de een of andere manier de Fall Creators Update mislukt, kun je deze back-up met een Windows 10-installatie-dvd of -stick – zie verderop – weer terugzetten.

Downloaden

Heb je alle voorbereidingen getroffen, dan is het tijd om aan de slag te gaan met de update. Als je de nieuwe versie wilt downloaden, dan kan dat op drie manieren: automatisch via de Windows Update-functie, via www.microsoft.com/nl-nl/software-download/windows10 of door het aanmaken van een bootable medium zoals een usb-stick of dvd-schijfje via de Media Creation Tool.

Als je de bovenstaande website bezoekt, heb je twee mogelijkheden. Als je op de knop Update nu klikt, wordt een kleine tool gedownload waarmee je de update direct kunt uitvoeren. Let wel: de Fall Creators Update wordt dan meteen over je bestaande installatie heen geïnstalleerd en kun je met deze optie geen schone installatie uitvoeren.

©PXimport

Media Creation Tool

Als je Windows 10 al sinds de beginperiode gebruikt en je merkt dat het systeem niet meer helemaal lekker draait, dan kun je ervoor kiezen om een schone installatie van Windows 10 uit te voeren. Dat kan via de Media Creation Tool, die je op de genoemde pagina downloadt via de link Hulpprogramma nu downloaden.

Het voordeel is dat je dan ook meteen beschikt over een installatiemedium met de Fall Creators Update van Windows 10. Brand je het op een dvd of maak je via de tool een usb-stick, dan heb je dus de allernieuwste versie van het besturingssysteem en kun je deze dvd ook gebruiken om Windows 10 op andere computers te installeren. De voorwaarde is dan wel dat je Windows 10 op al die computers ook hebt geactiveerd.

Installatiemedium maken

Start het hulpprogramma om een Windows 10 installatie-schijf of usb-stick te maken. Het aanmaken van een usb-stick is eigenlijk beter, omdat de installatie dan een stuk sneller verloopt. Het lezen vanaf een dvd-schijfje is namelijk relatief traag. Allereerst kies je u in de tool voor welke versie van Windows 10 je een opstartbare usb-stick wilt maken. Belangrijk is dat je hier exact de versie kiest van je huidige Windows 10-installatie. Hebt je de 32bit-versie, dan kies je bij architectuur voor 32-bits, en bij Taal kies je voor de huidige taalversie van Windows 10. Als je niet weet of je bestaande Windows 10-installatie 32 bit of 64 bit is, dan kun je dat als volgt opzoeken: ga naar Instellingen, klik op Systeem en kies links onderin voor Info. Bij de weergegeven informatie zie je bij Type systeem staan welke architectuur wordt gebruikt . Je kunt geen 32bit-versie op een computer installeren waarop de 64bit-versie van Windows 10 stond of andersom, omdat Windows 10 dan niet meer geactiveerd kan worden.

©PXimport

Schone installatie van Fall Creators Update

Nadat je de juiste Windows 10-versie hebt gekozen, ga je met de knop Volgende naar de stap waarin je kunt kiezen waar de installatiebestanden op moeten worden gezet. Je kunt kiezen uit een usb-stick (deze moet je dan al wel in je pc hebben geplaatst, anders ziet de tool ’m niet) of een iso-bestand. Een iso-bestand kun je in Windows 10 direct op een dvd’tje branden, maar uiteraard moet je computer dan wel een dvd-brander hebben. Onze voorkeur gaat uit naar een usb-stick, omdat de pc met zo’n stick sneller opstart en ook de installatie vlotter verloopt. Je moet een stick hebben van minstens 4 GB en tijdens het aanmaken van de usb-stick worden de gegevens daarop gewist. Klik op de knop Volgende om de stick aan te maken. De Media Creation Tool downloadt nu de installatiebestanden. Dat kan enige tijd duren. Na het downloaden en verifiëren van de bestanden maakt de tool automatisch een back-up en kun je de usb-stick gebruiken om de computer op te starten en een schone installatie van Windows 10 Fall Creators Update uit te voeren.

Het installeren van de Fall Creators Update gaat vervolgens op dezelfde manier als iedere andere Windows 10-installatie. Start je vanaf usb op, dan moet je even controleren met welke toets dat moet gebeuren. Op deze handige website kun je opzoeken met welke toets je het bootmenu kunt oproepen voor jouw merk pc.

©PXimport

Nadat je je boot-stick hebt gemaakt of een opstartbare dvd hebt gemaakt met de installatiebestanden van Windows 10 Fall Creators Update, kun je van start met de daadwerkelijke schone installatie. Hoe je die stap voor stap uitvoert, lees je in deze How-To.

Smarthome-apparaten zijn handig, maar vaak ook relatief prijzig. Dan wil je natuurlijk niet dat de fabrikant na een paar jaar de ondersteuning stopt. Daar hoef je niet bang voor te zijn als je spullen koopt die gebruikmaken van standaarden die door iedereen gebruikt kunnen worden. Wij hebben allerlei smarthome-spullen voor je gezocht die werken met open standaarden, zoals Zigbee, Z-Wave of wifi, die je daardoor met een eigen systeem als Home Assistant of Homey kunt gebruiken.

5x Beveiliging

Aqara Deur en Raam Sensor T1

Aqara is een fabrikant van smarthomeproducten die bedoeld zijn om te gebruiken in combinatie met een eigen hub, maar vaak gebruikmaken van Zigbee. Zo is de Deur en Raam Sensor T1 een compact deur- of raamcontact die je via Zigbee kunt koppelen met onder andere Home Assistant. Je plakt de twee delen van de sensor met bijgeleverde tape op je raam of deur, waarna gedetecteerd kan worden of je raam of deur openstaat. De sensor werkt op een CR1632-knoopcel die ongeveer twee jaar meegaat.

Aeotec Multipurpose Sensor

De Aeotec Multipurpose Sensor is in eerste instantie een deur- of raamcontact waarmee je kunt detecteren of een raam of deur open of dicht is. Aeotec heeft daarnaast een temperaratuursensor en accelerometer ingebouwd. Hierdoor kan de Multipurpose Sensor de temperatuur en de hoek van de sensor detecteren, maar ook trillingen. Met die hoek kun je bijvoorbeeld bepalen of een raam in de kiepstand openstaat, terwijl trillingen naast inbraakdetectie voor allerlei dingen gebruikt kunnen worden.

De sensor communiceert via Zigbee en werkt op een CR2450-knoopcelbatterij die het ongeveer een jaar uithoudt.

IKEA Vallhorn

Het grootste voordeel van de IKEA Vallhorn is de prijs, want voor 10 euro heb je een bewegingssensor die je kunt koppelen via Zigbee. Veel van IKEA’s slimme producten gebruiken Zigbee voor communicatie met de eigen hub. De bewegingssensor heeft een ingebouwde timer die je kunt instellen op één of vijf minuten waarmee de status na het verstrijken van die tijd weer op geen beweging wordt gezet.

Je kunt hem neerzetten, maar de behuizing is ook voorzien van gaten waarmee je hem aan de muur kunt monteren. De IKEA Vallhorn werkt op twee AAA-baterijen waarbij je het best oplaadbare batterijen kunt gebruiken. Een nadeel is dat de behuizing door deze normale batterijen vrij groot is.

©PER LIEDBERG

Aeotec Sirene 6

De Aeotec Siren 6 is een sirene die gebruikmaakt van Z-Wave. Het apparaat kan hard geluid maken en lichtsignalen geven als er alarm is, maar je kunt hem ook voor andere doeleinden gebruiken. Het is namelijk mogelijk om verschillende geluiden te programmeren waardoor de speaker ook te gebruiken is voor bijvoorbeeld een deurbel of andere situatie waarin je een melding wilt horen. De sirene werkt op een netspanningsadapter, maar is voorzien van een back-upbaterij voor wanneer de stroom uitvalt.

Philips Hue Motion Sensor

De Hue Motion Sensor is uiteraard bedoeld voor Philips’ eigen Hue-bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en je kunt hem ook koppelen met andere smarthome-systemen. Het grootste voordeel van de Hue Motion Sensor is dat de compacte behuizing een fraai uiterlijk heeft. Behalve neerzetten, kun je hem ook aan de muur monteren, bijvoorbeeld bovenaan in een hoek je van het plafond. De sensor werkt op twee AAA-batterijen.

3x Rookmelder

FIBARO Smoke Sensor 2

Uiteraard is het primaire doel van een rookmelder om bij brand jouw leven te redden als je thuis bent en de Fibaro Smoke Sensor 2 waarschuwt daarom met licht- en geluidsignalen als er rook gedetecteerd wordt. Daarnaast wordt een signaal verstuurd naar je smarthome-systeem. Er wordt hiervoor gebruikgemaakt van Z-Wave, dus die draadloze standaard moet dus wel ondersteund worden door je smarthome-systeem. Deze rookmelder werkt op een verwisselbare CR123A-batterij die ongeveer twee jaar meegaat.

KlikAanKlikUit ZSDR-850

Ook als je Zigbee gebruikt, is er een geschikte rookmelder voor Home Assistant of andere smarthome-systemen in de vorm van de KlikAanKlikUit ZSDR-850. Hoewel je dit merk waarschijnlijk kent van zijn 433MHz-producten, maakt de fabrikant tegenwoordig ook Zigbee-producten. Dezelfde producten worden ook onder de merknaam Trust verkocht.

De rookmelder heeft een luid alarm van 85 dB, dat afgaat als rook gedetecteerd wordt. Hij werkt op een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant zo’n drie jaar meegaat. De rookmelder geeft uiteraard ook een luid geluidssignaal als er rook gedetecteerd wordt.

Shelly Plus Smoke

Heb je geen Zigbee- of Z-Wave-radio in je smarthome-systeem, dan kun je terecht bij de Shelly Plus Smoke. Deze rookmelder gebruikt wifi voor de verbinding met onder andere Home Assistant.

Ook de rookmelder heeft een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant vijf jaar meegaat. Dat lijkt ons wat optimistisch, zorg er bij iedere rookmelder voor dat je een reservebatterij op voorraad hebt, zodat je deze direct kunt vervangen als de batterij leeg is.

3x Tuinverlichting

Philips Hue Buitensensor

Wil je de buitenverlichting niet de hele tijd laten branden, maar wel als er beweging gedetecteerd wordt? Dan heeft Philip met de Hue Buitensensor een bewegingssensor in het assortiment die je dankzij een weerbestendige behuizing buiten kunt gebruiken.

De bewegingssensor is in eerste instantie bedoeld om te koppelen aan een Hue Bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en is hiermee ook direct te koppelen aan Home Assistant. De sensor werkt op twee AA-batterijen, die minimaal twee jaar meegaan.

Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour

De Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour is een setje van drie lichtpaaltjes waarmee je verlichting in ieder denkbare kleur kunt maken met een lichtopbrengst van maximaal 230 lumen per paaltje.

De paaltjes zijn voorzien van scherpe punten die je in de grond of een plantenbak kunt prikken. De lampen zelf werken op 24volt-gelijkspanning, er wordt een adapter meegeleverd die je in een stopcontact steekt. Als de meegeleverde kabels te kort zijn, levert Innr verlengkabels in twee of vijf meter. Verbinden doe je via het Zigbee-protocol.

Philips Hue Impress Sokkellamp

Philips levert diverse Hue-buitenlampen, waaronder deze Impress-buitenlamp op sokkel. Er is zowel een variant die je direct op de netspanning aansluit als in een variant die je aansluit op een 24volt-adapter. Beide varianten hebben een lichtopbrengst van maximaal 1180 lumen en kosten hetzelfde.

Voor de laagspanningsvariant moet je de benodigde buitenvoeding wel los aanschaffen, waarbij de goedkoopste 40watt-variant 50 euro kost en genoeg is om bijvoorbeeld vijf Impress-buitenlampen op sokkels van energie te voorzien.

4x Schakelen

Sonoff ZBMiniL2

Met een inbouwmodule kun je een wandschakelaar slim maken en zo normale lampen opnemen in je smarthome. Veel inbouwmodules hebben een nuldraad nodig, maar zo’n draad ontbreekt in de meeste inbouwdozen voor wandschakelaars. Gelukkig hoeft een draad trekken niet per se, want de Sonoff ZBMiniL2 vereist geen nuldraad.

De inbouwmodule gebruikt Zigbee en is lekker compact, waardoor hij achter de meeste wandschakelaars moet passen.

Innr Outdoor Smart Plug

Met een slimme stekker kun je allerlei apparaten schakelen via je smarthome-systeem, waaronder lampen. Ook buiten kan zo’n slimme stekker handig zijn, bijvoorbeeld voor kerstverlichting. Een willekeurige slimme stekker buiten gebruiken is natuurlijk niet zo’n goed idee, maar de Innr Outdoor Smart Plug met Zigbee is wel ontworpen voor buiten en is spatwaterdicht.

Let er op dat deze slimme stekker met randaarde maximaal een belasting van 10 ampère (2300 watt) aan kan.

Fibaro Walli Outlet

Je kunt een wandcontactdoos slim maken met een inbouwmodule, maar er bestaan ook complete slimme wandcontactdozen, zoals de Walli Outlet van Fibaro. Dit slimme stopcontact maakt gebruik van Z-Wave, en is er in een witte of zwarte uitvoering.

Fibaro levert het stopcontact inclusief afdekraam, maar de Walli Outlet is ook compatibel met schakelmateriaal van andere fabrikanten. Behalve schakelen kan de Walli Outlet ook het energieverbruik meten en wordt dit ook getoond middels een gekleurde ring.

EcoDim Draadloze schakelaar

EcoDim maakt onder andere diverse smarthome-producten met Zigbee of Z-Wave. De fabrikant heeft onder andere Zigbee-schakelaars in het assortiment, in een witte of zwarte uitvoering. Ze werken draadloos als een afstandsbediening en je kunt ze dus over al tegen de muur bevestigen, maar ze passen ook over een inbouwdoos. De schakelaars zijn er met één, twee of vier groepen, zodat je ook in een kamer met meerdere lampen toch een wandbediening kunt gebruiken.

4x Binnenklimaat

IKEA Vindstyrka

Voor een dashboard is het handig als je voor iedere kamer gegevens hebt als de temperatuur en luchtvochtigheid. Daar kun je de IKEA Vindstyrka voor gebruiken, die je kunt koppelen via Zigbee. De Vindstyrka meet fijnstof, de temperatuur en de luchtvochtigheid. Ook wordt aangegeven of vluchtige organische stoffen toe- of afnemen. Handig is dat deze luchtkwaliteitssensor ook zijn eigen schermpje heeft.

Awair Element

De Awair Element is een prettig ontworpen kastje dat de luchtkwaliteit in de gaten houdt en sensors heeft voor de temperatuur, luchtvochtigheid, CO2, luchtige organische stoffen en fijnstof. Het apparaat heeft een ingebouwd ‘scherm’ bestaande uit leds waarmee je de verschillende waarden kunt aflezen.

Awair-apparaten communiceren via wifi en gebruik je eigenlijk met een eigen app en clouddienst. Je kunt echter instellen dat Home Assistant het apparaat lokaal kan benaderen via een API-functie.

Lees ook: Slimme luchtkwaliteitsmeter: zo meet en verbeter je de luchtkwaliteit in huis

Aqara Temperature and Humidity Sensor T1

Wil je de temperatuur en luchtvochtigheid onopvallend in de gaten houden, dan heeft Aqara met de Temperature and Humidity Sensor een compacte optie. De behuizing heeft een afmeting van slechts 3,6 bij 3,6 centimeter en is nog geen centimeter plat. Een perfect apparaatje dus om op een onopvallende plek op de muur te plakken.

De sensor werkt op een CR2032-knoopcelbatterij, die zo’n twee jaar meegaat. Daarbij zijn ze ook nog eens redelijk betaalbaar, waardoor je je hele huis in de gaten kunt houden.

IKEA Badring

De IKEA Badring maakt gebruik van Zigbee voor de communicatie en detecteert waterlekkage. Leg hem dus onder je wasmachine, in je keukenkastje of andere plekken waar het risico op waterlekkage groot is en voorkom de schade die lekkage altijd veroorzaakt. Uiteraard kun je IKEA-sensors ook gebruiken in combinatie met IKEA’s eigen smarthome-systeem.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.