Simulaties vormen een onmisbaar gereedschap in de wetenschap, maar ook geïnteresseerde leken kunnen ermee spelen. Dat kan helemaal gratis met NetLogo.

Een deel van onze wetenschappelijke kennis bestaat uit natuurwetten en die hebben vaak de vorm van formules waar je wat getallen in stopt en waar vervolgens een exact antwoord uit rolt. Helaas zit de wereld vol met processen die te complex zijn om op die manier te benaderen. Soms is dat omdat er te veel elementen een rol spelen en onze formules alleen werken voor eenvoudiger situaties en soms omdat we simpelweg de kennis missen om zulke formules te ontwikkelen. Er zijn daarnaast volop situaties waarin dat zelfs in theorie onmogelijk is.

Om in al die gevallen toch nuttige en bruikbare wetenschap te kunnen bedrijven, wordt veel gebruikgemaakt van simulaties.

Universeel

Voor heel veel simulaties wordt speciale software ontwikkeld. Dat geldt bijvoorbeeld voor de voorspelling van het weer en het klimaat, en het analyseren van verschijnselen in de kosmos die in het echt te langzaam verlopen om goed te kunnen bestuderen (zoals het botsen van melkwegstelsels).

Veel simulaties hebben echter gemeenschappelijke kenmerken en daarom bestaat er ook een universeel systeem waarin je allerlei soorten simulaties kunt maken. Het heet NetLogo en is helemaal gratis.

Er is ook een onlineversie, NetLogo Web, met enigszins beperkte functionaliteit en een desktopversie met volledige functionaliteit en een grotere verwerkingssnelheid.

We richten ons in eerste instantie op de webversie, omdat deze voldoende materiaal biedt voor een kennismaking.

Kennismaking

Wanneer je de webversie hebt gekozen, wordt het programma geopend met een willekeurig voorbeeld. NetLogo Web werkt met programmaatjes (die Models worden genoemd). Om een indruk te krijgen van het systeem openen we Connected Chemistry Gas Combustion. We zijn in eerste instantie niet geïnteresseerd in het doel van het model, maar in het gebruik ervan.

Zoals je links kunt zien, is er een knop genaamd setup. Klik je daarop, dan verschijnen in het zwarte vlak rechts blauwe en witte bolletjes die moleculen zuurstof en waterstof voorstellen.

Links zie je ook de nodige schuifregelaars waarmee je verschillende parameters van de simulatie kunt aanpassen, zoals het aantal moleculen waarmee de simulatie begint. We laten ze even voor wat ze zijn en klikken naast de setup-knop op go/stop. Je ziet nu de moleculen rondzweven, maar verder gebeurt er niets.

Klik je nu links op de knop speed up & trace one molecule, dan krijgt één molecuul waterstof zoveel energie dat het bij een botsing een zuurstofmolecuul kan breken om zich er vervolgens aan te binden en water te vormen. Hierdoor ontstaat zelfs een kettingreactie. Klik op go/stop om de simulatie te stoppen.

De simulatie begint te lopen nadat we op de knop speed up & trace one molecule hebben geklikt.

Werking

Zoals je hebt kunnen zien terwijl de simulatie draaide, verschijnen er ook grafieken voor het aantal moleculen, en de temperatuur en druk van het gasmengsel. Het zal duidelijk zijn dat dit niet kan zonder het nodige programmeerwerk. Programma’s voor de verschillende simulaties zijn toegankelijk. Je vindt ze door omlaag te scrollen en te klikken op NetLogo Code.

Uiteraard kunnen we je in deze workshop onmogelijk de programmeertaal van NetLogo leren. We zullen daarom alleen de nodige voorbeelden bekijken die een goed beeld geven van de veelzijdigheid en werking van het systeem.

Het leren van deze voorbeelden wordt vergemakkelijkt doordat programma’s vaak uitgebreid zijn voorzien van commentaar (de teksten achter ;;) en doordat ze in functionele blokken zijn verdeeld. Klik je op het keuzemenu genaamd Jump to Prcocedure, dan zie je de segmenten van het programma, zoals setup, make-box en make-gas-molecules (waar de begintoestand van de simulatie wordt gemaakt). Hierdoor kun je op zeker moment zelf de gewenste elementen uit bestaande voorbeelden halen en gebruiken als startpunt voor je eigen simulaties. Verderop komen we nog terug op educatief materiaal om NetLogo te leren.

De onderliggende programma’s zijn gestructureerd en overzichtelijk.

Uitleg

Elke simulatie in NetLogo kun je van tekst en uitleg voorzien en deze vind je onder het kopje Model Info. Hier lees je dat dit specifieke model de manier toont waarop zuurstof en waterstof met elkaar reageren in een raketmotor. Ook kun je deze ruimte gebruiken om te beschrijven hoe je het model gebruikt, bijvoorbeeld waar de verschillende schuifregelaars voor dienen (onder het kopje How to use it).

Omdat NetLogo vaak wordt gebruikt voor educatieve doeleinden, bevat dit specifieke model ook de nodige informatie over de achtergrond van het experiment en suggesties voor verder gebruik en uitbreiding ervan (vanaf het kopje Things to notice).

Interactie

Helemaal bovenaan de interface staat achter Search the Models Library een keuzemenu. Klik op het driehoekje van de modellenlijst bovenin en typ in het zoekvak dat daaronder verschijnt het woord lunar. Je ziet nu het model Lunar Lander. Klik erop om het te openen.

Net als bij het eerste voorbeeld zie je een schuifregelaar genaamd model speed. Deze komen we vaker tegen en dient uiteraard om de simulatie te versnellen of vertragen. Versnellen willen we in dit geval zeker niet, want Lunar Lander is een simulatie waarin je het oeroude spelletje Maanlander kunt spelen. Hierin moet je een ruimteschip een zachte landing op de maan laten maken.

Na een klik op setup wordt een willekeurig landschap gegenereerd met een blauw landingsplatform en een rood ruimteschip. Zodra je op go klikt, start de simulatie en begint het schip onder invloed van de zwaartekracht te dalen. Aan jou de taak om met de toetsen J (links), L (rechts) en K (motor) het schip zachtjes op het platform te plaatsen.. Behalve dat je automatisch draaiende simulaties kunt maken, biedt NetLogo dus ook volop interactie.

Een versie van het oude spelletje Maanlander.

Model

Ten tijde van de coronapandemie werden regelmatig voorspellingen gedaan over de verspreiding van het virus. Dergelijke voorspellingen waren gebaseerd op modellen. Een voorbeeld van zo’n model is Virus on a network. Op basis van de eerdere paragrafen weet je inmiddels hoe je dit model kunt vinden, initiëren en uitvoeren.

In dit model raken gezonde mensen (blauwe bolletjes) besmet (rode bolletjes). Er is een kans op herstel (recovery-chance). Als dat gebeurt wordt een bolletje weer blauw. Er is ook een kans dat iemand resistent wordt (gain-resistance-chance, grijze bolletjes). Iemand die resistent is (en dus zelf niet ziek wordt) kan het virus nog wel doorgeven.

Het model is opgebouwd als netwerk omdat zo ook onze leefwereld in elkaar zit: we zijn allemaal onderdeel van overlappende netwerken van familie, vrienden en collega’s.

Het voorspellen van de verspreiding van een virus.

Data

Onder de verschillende schuifjes waarmee je de parameters van het model naar je hand kunt zetten, zie je het venster Network Status. Dit heeft zijn eigen menu (de drie streepjes). Klik je daarop, dan kun je de gemaakte grafiek afdrukken (Print chart) of opslaan in verschillende formaten, zoals Download PNG image.

Beweeg je de cursor over de grafiek, dan zie je de bijbehorende waarden in een pop-up. Deze waarden kun je ook downloaden, zodat je er vervolgens in een programma als Excel verder mee zou kunnen werken. Dat doe je via de menuoptie Download CSV.

Grafieken kun je afdrukken en opslaan. Ook de achterliggende data kun je opslaan.

Complex

Tijdens de coronapandemie (en andere epidemieën) overleden er mensen aan een besmetting. In deze simulatie zou je dat kunnen verwerken door een percentage van de rode bolletjes na een bepaalde tijd te verwijderen. Dat zou de simulatie nog realistischer maken. Er is nog een factor als het gaat om de voorspellende waarde van dit model: virussen muteren en een nieuwe variant brengt nieuwe parameters met zich mee als het gaat om de kans op overleven of resistentie opbouwen. Die parameters ken je echter pas als zo’n nieuwe mutatie al een tijdje rondwaart.

Daarmee zie je ook meteen een tekortkoming van het werken met modellen. Ja, wetenschappers doen hun uiterste best om modellen zo goed mogelijk te maken, maar het blijft een kwestie van het doen van voorspellingen op basis van (soms zeer) onvolledige gegevens.

Overigens vind je tussen de vele voorbeelden in NetLogo ook meer geavanceerde voorbeelden op het gebied van virusverspreiding (zoek op epiDEM).

Logo

In de paragraaf ‘Werking’ hebben we al even onder de motorkap van een model gekeken. Een tweede model waarbij we dat doen is Fireworks. In dit eenvoudige programma wordt het ontploffen van vuurwerk nagebootst. Je speelt zelf met dit model door het weer op te zoeken in het keuzemenu Search the Models Library en te klikken op de inmiddels bekende knoppen setup en go.

Een eenvoudig programma dat het ontploffen van vuurwerk nabootst.

NetLogo is gebaseerd op Logo, een programmeertaal die al in 1967 werd ontwikkeld en die vooral voor educatieve doeleinden is gemaakt. Logo bevat een belangrijke grafische component, de zogeheten turtle-grapics. Het idee daarbij is dat je een schildpad, die is voorzien van een tekenpen, opdrachten geeft voor zijn bewegingen en voor het al dan niet gebruiken van de pen. Instructies worden dan ook gegeven vanuit het perspectief van de schildpad en het idee is dat dat perspectief het voor beginnende programmeurs eenvoudiger maakt om de juiste instructies te bedenken.

Open je het vak NetLogo Code, dan zie je ook meermaals het woord turtles in het programma (bijvoorbeeld op regels 34 en 44). De verschillende blokken die beginnen met to en eindigen met end beschrijven de bewegingen van de schildpadden die staan voor de afgeschoten vuurpijl of voor de vallende en gloeiende fragmenten.

In de programmeertaal (Net)Logo spelen zogeheten turtle-graphics een grote rol.

Lokaal

Telkens wanneer je de lijst met voorbeelden opent, zie je de tekst Grayed out models don’t yet run in NetLogo Web. Met andere woorden: de webversie kan nog niet alles wat de desktopversie kan. Tijd om de desktopversie te bekijken.

Daarvoor keren we terug naar de startpagina van NetLogo en kiezen Desktop App en Download NetLogo. Hierna hoef je niet per se iets in te vullen, maar kun je gewoon op Download klikken. Tot slot kunnen we kiezen uit versies voor Linux, macOS en Windows. Wij kiezen de Windows-versie in 64 bit. Eenmaal gedownload biedt de installatie geen verrassingen.

Als alles geïnstalleerd is en je hebt gekozen voor het maken van bureaubladpictogrammen, dan zie je dat er maar liefst vier zijn aangemaakt (ook te vinden in het Startmenu). Wij kiezen voor NetLogo.

Openen

Via het menu File / Open kun je uiteraard zelfgemaakt modellen openen, maar de meegeleverde voorbeelden vind je – keurig in rubrieken verdeeld – in Models Library. Hier kiezen we Sample Models / System Dynamics / Wolf Sheep Predation (System Dynamics). Dit is een bekend model uit de biologie waarmee het telkens verschuivende evenwicht tussen jagers en prooidieren wordt nagebootst. Dit is tevens een van de modellen die je in de webversie nog niet kunt gebruiken.

Naast een venster met het programma zie je nu ook een venster genaamd System Dynamics Modeller. Dit is een geavanceerde mogelijkheid die alleen de desktopversie biedt en waarin je grafisch allerlei verbanden kunt definiëren. Wanneer je dubbelklikt op een element, dan kun je de waarde bekijken en eventueel aanpassen. Ook vind je in dit venster een tabblad Code met het leeuwendeel van het programma.

Het programmavenster bevat weer de bekende elementen setup en go, en wanneer je die uitvoert, zie je hoe de populaties wolven en schapen veranderen.

Dit venster bevat naast het tabblad Interface (de uitvoer) ook het tabblad Info met uitleg en het tabblad Code met programmacode. Die activeert in dit geval de hoofdmoot van de code in het andere venster.

In de desktopversie kun je op geavanceerde wijze modellen visueel opbouwen.

Widgets

Open in de desktopversie het model Curricular Models / Connected Chemistry Gas Combustion dat we eerder in de webversie bekeken. Daar zagen we – naast de programmacode – ook de verschillende schuifregelaars waarmee we parameters konden wijzigen, grafiekjes waarin waarden worden bijgehouden en natuurlijk het venster waarbinnen de moleculen bewegen. Al deze elementen van een simulatie worden aangeduid met de term Widgets.

In het lint met pictogrammen vind je alle beschikbare widgets wanneer je klikt op het driehoekje achter Button. Met een klik op Add en een klik op de plaats van bestemming kun je een widget toevoegen aan de gebruikersinterface van een programma. Er wordt dan een pop-up geopend waarin je de eigenschappen opgeeft.

Met widgets voeg je elementen toe aan de gebruikersinterface van je programma.

Tot slot

In het menu Help vind je heel veel bronnen waarmee je NetLogo verder kunt verkennen. Onder File / Models Library vind je onder het kopje Code Examples heel veel basisvoorbeelden die speciaal zijn bedoeld om de verschillende aspecten van de NetLogo-taal te leren.

Ben je daarmee eenmaal vertrouwd, dan kun je je op de meer geavanceerde mogelijkheden storten, zoals het zoeken naar specifieke uitkomsten van een simulatie met de losse module BehaviorSearch en 3D-visualisaties met NetLogo3D.

Ga je naar het menu Tools / Extensions, dan zie allerlei reeds geïnstalleerde en beschikbare extensies waarmee je de mogelijkheden nog verder kunt uitbreiden. Zo kun je vanuit NetLogo een Arduino-apparaat aansturen, video’s vastleggen van simulaties en nog veel meer.

Er valt dan ook nog heel wat te ontdekken met dit boeiende gereedschap!

Analyseer simulaties automatisch met BehaviorSearch.

Is je computer of laptop langzamer dan gebruikelijk? Met de tips in dit artikel los je dat binnen een paar minuten op!

Computer opnieuw opstarten

We gaan ervan uit dat je al hebt geprobeerd of het opnieuw opstarten van je pc of laptop de problemen oplost. Heb je dat nog niet gedaan? Doe dat dan voor je verdergaat met de onderstaande stappen.

Te veel processen en programma's

Elke computer heeft een limiet. Als er onnodig veel programma's draaien, gaat alles langzamer. Het kan zijn dat je zelf een hele hoop applicaties hebt geopend. Maar er zijn wellicht ook programma's waarvan je niet weet of ze op de achtergrond draaien en zelfs automatisch opstarten.

Te veel programma's die opstarten

In je besturingssysteem kun je applicaties die je vaak gebruikt automatisch laten opstarten als je de computer aanzet. Dat is handig, maar het kost ook veel rekenkracht. Bovendien is dat regelmatig een standaardinstelling van programma's, terwijl je er helemaal niet op zit te wachten. Je zet dat uit met de onderstaande stappen:

Windows 10 & 11 Druk op Ctrl+Alt+Del en kies voor Taakbeheer. Je kunt ook kiezen voor de toetscombinatie Ctrl+Shift+Esc om meteen in hetzelfde menu terecht te komen.  In Windows 10 klik je daarna bovenaan op het tabje Opstarten. Je ziet nu een lijst met programma's en een kolom met Status. In Windows 11 klik je links in het menu op het vierde icoontje genaamd Opstart-apps om dezelfde lijst tevoorschijn te halen.

macOS Open het Apple-menu linksboven in het scherm, kies Systeemvoorkeuren en daarna Gebruikers en groepen. Kies je eigen profiel en klik op Inloggen. Schakel de applicaties uit die je niet dagelijks gebruikt om je computer sneller te laten opstarten.

Achtergrondapplicaties uitschakelen

Soms weet je als gebruiker helemaal niet wat er allemaal op je computer draait. Ook daar kun je achter komen:

Windows 10 & 11 Ga wederom naar Taakbeheer. Onder het tabje Processen staan alle applicaties die momenteel draaien. In Windows 10 zie je in de kolommen CPU en Geheugen hoeveel rekenkracht een programma gebruikt. Windows 11 gebruikt de termen Processor en Geheugen.

macOS Druk op de toetsen Option+Cmd+Esc om het menu Apps geforceerd stoppen te openen. Vastgelopen programma's of applicaties die op de achtergrond veel capaciteit verbruiken schakel je via dit menu uit.

Harde schijf is (bijna) vol

Computers draaien langzamer als de harde schijf voor meer dan 85 procent vol is. Controleren hoe het met jouw schijf is gesteld, doe je aan de hand van de onderstaande stappen:

Windows 10 & 11 Open Windows Verkenner en controleer hoe vol je harde schijven zijn onder Deze computer in Windows 10 of Deze PC in Windows 11.

macOS Selecteer het Apple-menu linksboven en kies Systeeminstellingen en vervolgens Algemeen. Klik daarna op Opslag en op Alle volumes.

Verwijder bestanden en programma's die je niet gebruikt. Het is ook een goed idee om te controleren of je prullenbak niet erg vol zit en die te legen.

©Dragos Condrea

Een trage internetbrowser

Is alleen de internetbrowser erg langzaam? Dan staan er misschien te veel tabs tegelijkertijd open. Een andere optie is dat er veel extensies zijn die de prestaties beïnvloeden. Controleer of dat bij jou het geval is. Bij de populaire internetbrowsers vind je daar een button voor rechts naast de zoekbalk of je opent het menu met de drie puntjes of streepjes en klikt daar op Extensies.

Updates van software

Het is altijd verstandig om nieuwe updates te installeren, al was het maar voor de veiligheid. Maar ze helpen ook vaak om je systeem optimaal te laten draaien, met name als je nieuwe programma's gebruikt. Download daarom altijd de nieuwste versie van het besturingssysteem. Daarnaast is het nuttig om de driver van je videokaart regelmatig te updaten.

Automatische back-ups in de cloud

Programma's zoals Microsoft OneDrive en Google Drive zijn ideaal om belangrijke bestanden automatisch in de cloud op te slaan. Maar ze kunnen er ook voor zorgen dat je pc of laptop langzaam draait. Dat gebeurt vooral wanneer allerlei zaken automatisch worden geback-upt, ook wel 'syncing' genoemd.

Je past dat aan in de instellingen van de clouddienst die je gebruikt. Desnoods zet je het automatisch syncen op pauze. Een andere optie is om alleen bepaalde mappen te selecteren voor een back-up in de cloud, bijvoorbeeld alles wat je nodig hebt voor je werk.

©Vatcharachai

Voor laptops: beperkte warmteafvoer

Een computer produceert een hoop warmte. Dat wordt afgevoerd via luchtschachten met ventilatoren. Met name bij laptops willen die nog weleens dichtzitten met stof. Daardoor kan het systeem de warmte niet kwijt en gaat de laptop automatisch langzamer draaien om de onderdelen tegen oververhitting te beschermen. Zorg er daarom voor dat de luchtschachten stofvrij zijn door je laptop regelmatig schoon te maken.

Verouderde onderdelen

Bij een wat oudere computer is het bovenstaande vaak niet genoeg om je systeem weer echt soepel te laten draaien. Nieuwe software vraagt om krachtigere hardware. Voor standaard computertaken zijn vooral een degelijke processor, voldoende werkgeheugen en een moderne harde schijf belangrijk. Wat je precies nodig hebt is voor een groot deel afhankelijk van waar je de pc of laptop voor gebruikt.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een krachtige wifi-speaker die een ruime kamer vult met heldere klanken? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Sonos Era 100

Deze betaalbare wifi-speaker van Sonos is in een zwarte en witte behuizing te koop. De cilindervormige behuizing van 18,3 × 12 × 13,1 centimeter is misschien niet zo groot, maar de Era 100 levert tóch een krachtig geluid. De speaker herbergt namelijk twee tweeters en een gecombineerde middentoner/woofer. Je plaatst hem bijvoorbeeld in een boekenkast of op een bureau. Als alternatief is er ook een geschikte muurbeugel (zwart/wit) verkrijgbaar. Kies trouwens wel een plekje dicht bij het stopcontact, want deze speaker vereist netstroom.

Zoals we van Sonos gewend zijn, stopte het bekende audiomerk de Era 100 helemaal vol met nuttige snufjes. Zo stemt deze slimme luidspreker zijn audio-instellingen automatisch af op de akoestische ruimte. Overigens kun je de geluidsopties ook op eigen houtje wijzigen. Open hiervoor de Sonos-app op je smartphone. Bepaal verder vanuit welke muziekdienst je albums, afspeellijsten en podcasts wilt streamen. Is er ergens geen wifi beschikbaar? Geen probleem, want je streamt net zo makkelijk muziek via een bluetooth-verbinding. Je kunt op de analoge ingang ook nog een fysieke audiobron aansluiten, zoals een platen- of cd-speler. Lees voor meer informatie deze uitgebreide review op ID.nl.

Denon Home 150

De Denon Home 150 kost in de eigen webwinkel van de Japanse audiospecialist 249 euro. Als je bij andere online verkoopadressen kijkt, vind je deze wifi-speaker al gauw voor minder dan tweehonderd euro. J e kunt kiezen tussen een zwarte en witte behuizing. De bescheiden omvang van 18,7 × 12 × 12 centimeter is grofweg vergelijkbaar met dat van de hierboven besproken Sonos Era 100. Een ruime woofer van 8,9 centimeter en tweeter zorgen voor een vol geluid. Een pluspunt is dat je de Home 150 zowel aan een draadloos als bekabeld netwerk kunt koppelen. Prik voor laatstgenoemde optie een netwerkkabel achter in de behuizing en je profiteert van een stabiele verbinding.

Je streamt vanuit de HEOS-app op een smartphone eenvoudig muziek naar de speaker. Deze app bevat koppelingen naar alle bekende muziekdiensten. Bovendien benader je eventueel ook een mediaserver met audiobestanden binnen jouw thuisnetwerk, bijvoorbeeld een NAS of pc. Voor het koppelen van lokale bronnen heeft de achterkant een usb-poort en analoge geluidsingang. Streamen via bluetooth is eveneens een mogelijkheid. De Home 150 sluit je aan op netstroom.

Denon Home 350

Voor een stevig geluid zit je bij de Denon Home 350 wel goed. Het gerenommeerde audiomerk ontwikkelt deze riante wifi-speaker in een zwarte en witte versie. Dankzij de omvang van 22,5 × 38 × 18 centimeter passen er in de klankkast twee tweeters, middentoners en woofers. Verwacht dus een ruimtevullend geluid waarin het hoog, midden en laag goed vertegenwoordigd zijn. Niet voor niets komen enkele gebruikers op Kieskeurig.nl tot een gezamenlijke score van een 8,8.

Je kunt met de Home 350 alle kanten op. Allereerst zijn er een wifi- en bluetoothadapter ingebakken. Via de gebruiksvriendelijke HEOS-app selecteer je op jouw smartphone bijvoorbeeld een afspeellijst in Spotify, Deezer of Tidal. Voor bezitters van een Apple-apparaat komt de ondersteuning voor AirPlay 2 goed van pas. Hierdoor stream je vanaf een iPhone, iPad of Mac(Book) heel makkelijk muziek. Met usb, ethernet en een 3,5mm-lijningang bevat de achterzijde ook nog de nodige fysieke poorten. Hierdoor is het aansluiten van een cd-speler of usb-stick met audiobestanden geen enkel probleem.

Ook interessant: Speakers groeperen met AirPlay

JBL Authentics 500

Op het moment van schrijven is de JBL Authentics 500 nogal scherp geprijsd. Enkele webshops duiken namelijk ruimschoots onder de adviesprijs van 629,99 euro. De stijlvolle luidspreker van 24 × 44,7 × 25,6 centimeter is vanwege zijn retrodesign een echte blikvanger. Achter het speakerdoek schuilen er drie tweeters en evenzoveel middentoners. Verder levert een neerwaarts gerichte subwoofer van 16,5 centimeter een diepe baslaag. Al met al is de Authentics 500 goed voor een massief geluid waarbij je het volumeniveau flink kunt opschroeven. Het opgegeven totaalvermogen bedraagt dan ook 270 watt.

Je verbindt deze luidspreker via wifi of een ethernetkabel met het thuisnetwerk. Je bedient de Authentics 500 vervolgens vanuit de JBL One-app op een smartphone. Hierin pas je onder meer diverse geluidsinstellingen naar eigen smaak aan. Gunstig is dat er ondersteuning voor de populaire protocollen Google Cast, AirPlay 2 en Spotify Connect is ingebouwd. Zo kun je vrijwel altijd vanuit je favoriete muziek- of podcast-app audio streamen. Opvallend is de ondersteuning voor Dolby Atmos Music. Hierdoor klinkt muziek met zo'n audiospoor extra ruimtelijk. Dit veelzijdige audiosysteem is ook nog uitgerust met bluetooth en een analoge audiopoort.

JBL Authentics 300

De JBL Authentics 300 lijkt zo op het eerste oog het kleinere broertje van de eerder besproken JBL Authentics 500. Dat klopt, maar toch is er een heel belangrijk verschil. Onder de motorkap van de Authentics 300 bevindt zich namelijk een oplaadbare accu met een capaciteit van 4800 mAh. Die biedt een luistertijd tot ongeveer acht uur. Zet de speaker met behulp van het grote handvat op de gewenste plek en geniet overal van goede muziek. De chique retrobehuizing van 19,6 × 34,2 × 18 centimeter bevat twee tweeters, een grote woofer van 13,3 centimeter en een passieve basradiator.

Op plekken buitenshuis komt de geïntegreerde bluetoothontvanger goed van pas. Maak met een smartphone verbinding en selecteer een afspeellijst in Spotify of een andere muziek-app. Gebruik vervolgens de draaiknoppen boven op de behuizing om het hoog en de bas naar eigen wens te wijzigen. Ben je thuis, dan koppel je de Authentics 300 aan wifi of ethernet. Je hebt dan meer afspeelopties. Zo stream je via Spotify Connect, AirPlay 2 of Google Cast eenvoudig liedjes naar de speaker. Aan de achterzijde vind je ook nog een analoge lijningang. Meer weten? Lees dan deze review op ID.nl.