GIMP is een gratis en zeer veelzijdig fotobewerkingsprogramma en dankzij de Nederlandstalige gebruikersomgeving eenvoudig te bedienen. Effecten toevoegen, tinten aanpassen, kleuren bewerken, lagen gebruiken, klonen etc., het behoort allemaal tot de mogelijkheden. In een recente vergelijkende test van Computer!Totaal kreeg GIMP het Redactie TIP-keurmerk, waardoor het hoog tijd is voor een uitgebreide workshop.

1. Installatie

Surf naar de website van GIMP om de freeware te downloaden. Er is een versie voor Windows, Linux en Mac OS X beschikbaar. Zodra u GIMP opstart, komt u terecht in de Nederlandstalige interface. Die bestaat uit drie dialoogvensters. In het hoofdvenster kunt u een foto openen en u vindt er de menubalk. De Gereedschapskist met alle gebruikelijke tools wordt als een apart venster weergegeven. Rechts in beeld staat nog een venster met daarin lagen, kanalen enzovoort. Het voordeel van de losse dialoogvensters is dat u de werkomgeving gemakkelijk zelf kunt aanpassen.

©PXimport

2. Bestanden openen

U opent eenvoudig een afbeelding in het werkvlak. Ga naar Bestand / Openen en zoek een afbeelding met behulp van de mappenstructuur. Dubbelklik op het bestand om het te openen. GIMP ondersteunt alle bekende grafische formaten, zoals gif, jpg, psd, png en tif. Het is tevens mogelijk om een foto vanuit Windows Verkenner of het bureaublad naar het hoofdvenster te slepen. U kunt ook zelf een afbeelding ontwerpen in het programma: ga naar Bestand / Nieuw en bepaal in pixels of millimeters hoe groot u het plaatje wilt maken. Klik op OK, waarna er een wit werkvlak verschijnt.

©PXimport

3. Selectie maken

Met het selecteren van objecten is het mogelijk om het deel afzonderlijk te bewerken. Klik op het gereedschap Rechthoekige of Ovale selectie en sleep met de muisaanwijzer over het gewenste gebied. Door middel van Vrije selectie trekt u zelf lijnen om het gewenste onderwerp. Een prettige methode is de Toverstaf. Hiermee selecteert u een aaneengesloten gebied op basis van kleur. U stelt de nauwkeurigheid in met de schuifbalk achter Drempelwaarde in de Gereedschapskist. Houd de Shift-knop ingedrukt om de selectie uit te breiden. Zo is het selecteren van lastige vormen mogelijk.

©PXimport

4. Helderheid en contrast

Bij een onjuiste belichting kan een foto te licht of te donker zijn. In veel gevallen bereikt u alsnog het gewenste resultaat door de helderheid en het contrast aan te passen. Zeker bij foto's die fletse kleuren vertonen, verbetert u gemakkelijk de kwaliteit. Ga naar Kleuren / Helderheid/contrast. Er verschijnen twee schuifbalken in beeld. Beweeg de schuifknop achter Helderheid naar rechts om de kleuren iets lichter te maken. Door naar links te bewegen, worden de kleuren juist donkerder. Ook de contrastwaarde wijzigt u op deze manier. U bekijkt direct het resultaat van uw aanpassing.

©PXimport

5. Toonbereik corrigeren

Het aanpassen van de curven is een goede manier om lichte en donkere kleuren afzonderlijk aan te corrigeren. Open het gereedschap via Kleuren / Curves. Op de horizontale as staan links de donkerste waarden (schaduwen) en rechts de lichtste met daartussen diverse grijstinten. In het histogram staat schematisch de hoeveelheid van elke waarde aangegeven. Beweeg de lijn op verschillende punten om donkere of lichte tinten aan de foto toe te voegen. De verticale as gebruikt u om af te lezen op welke wijze het toonbereik is gewijzigd na bewerking van de foto.

©PXimport

6. Verscherpen

Foto's kunt u een beetje verscherpen. U gebruikt hiervoor een Onscherp masker. De fotobewerker controleert in hoeverre de kleuren van aangrenzende pixels van elkaar verschillen, en zorgt vervolgens voor een hoger contrast tussen deze pixels. Navigeer naar Filters / Versterken / Onscherp masker. Bepaal met de bovenste schuifknop binnen welke straal u de pixels wilt vergelijken. Bij Drempelwaarde geeft u aan hoeveel kleurtonen de pixels minimaal verschillen. Gebruik ten slotte het schuifje achter Hoeveelheid om het contrast langzaam op te voeren.

©PXimport

7. Kleurverzadiging

Een methode voor aanpassing van fletse foto's is het opvoeren van de kleurverzadiging. Hiermee worden de kleuren versterkt weergegeven. Bijvoorbeeld om de lucht blauwer of bladeren van een boom groener te maken. Het kan ook omgekeerd: foto's met felle kleuren neutraler maken. Ga naar Kleuren / Tint/verzadiging. Beweeg de schuifregelaar bij Verzadiging naar rechts om de kleuren feller te maken. Overdrijf dit niet, want dit maakt de foto onrealistisch. Wilt u een zwart-witfoto, zet dan het schuifje Verzadiging naar links. Pas eventueel helderheid en tinten aan.

©PXimport

8. Horizon rechtzetten

Het is lastig om een foto zonder statief helemaal recht te maken. Bij landschapsfotografie resulteert dat al snel in een scheve horizonlijn. Klik in de Gereedschapskist op de Passer en trek met de cursor een streep over de scheve horizonlijn. Onderaan het hoofdvenster ziet u hoeveel graden de horizonlijn afwijkt. Ga naar Laag / Transformeren / Willekeurige draaiing. Vul achter Hoek het aantal graden in dat u wilt corrigeren. Indien u tegen de klok in wilt draaien, dan zet u een minteken voor het getal. U gebruikt als alternatief de schuifregelaar om de afbeelding te draaien.

©PXimport

9. Uitsnede maken

Wanneer u een horizon hebt rechtgezet, dan zult u merken dat de randen van de foto scheef zijn. U lost dat op door de foto bij te snijden. Een uitsnede maken is trouwens in meer situaties handig, bijvoorbeeld als u slechts een deel van de foto wilt behouden. Klik in de Gereedschapskist op de functie Bijsnijden. Als u wilt dat de verhoudingen behouden blijven, zet u een vinkje voor Vast. Trek met de cursor een rechthoek over de foto. Zorg ervoor dat de scheve randen buiten de selectie terechtkomen. Druk op Enter om de randen weg te snijden.

©PXimport

Geschiedenis GIMP

GIMP is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een redelijk volwassen fotobewerkingspakket, waarmee u zowel simpele als geavanceerde correcties uitvoert. Het programma ontstond vijftien jaar geleden uit een schoolproject van de Amerikaanse studenten Peter Mattis en Spencer Kimball, die studeerden aan de universiteit in Berkeley (Californië). Het fotobewerkingspakket werd in eerste instantie alleen toegankelijk gemaakt voor Linux, maar later kwamen er tevens versies voor Windows en Mac OS X. GIMP wordt uitgegeven onder een GPL-licentie, zodat de broncode voor iedereen toegankelijk is. Hierdoor hebben externe ontwikkelaars de mogelijkheid om plug-ins en scripts te creëren.

©PXimport

Zichtbaarheid plug-ins

Het installeren van plug-ins is in GIMP een fluitje van een cent. Nadat u het bestand vanaf de site GIMP Plugin Registry hebt gedownload, dient u dit meestal in een systeemmap op uw computer te plaatsen. De exacte instructies vindt u op de website of in een meegeleverd txt-bestand. De uitbreiding is niet direct zichtbaar, het is noodzakelijk dat u het programma herstart, zodat GIMP de gelegenheid krijgt om de nieuwe onderdelen te laden. U vindt de toegevoegde functie(s) vervolgens terug in de menubalk.

10. Objecten wegwerken

Een foto kan onregelmatigheden bevatten, bijvoorbeeld door een waterdruppel of haartje op de lens. Of er staan ongewenste objecten in beeld. U gebruikt in dergelijke situaties de kloonfunctie van GIMP. Hiermee plaatst u een goed stukje van een foto over het ongewenste object. Klik op het gereedschap Klonen. Selecteer een prettig penseel en stel bij Schalen het juiste formaat in. Houd de Ctrl-toets ingedrukt en klik op het gebied dat u wilt kopiëren. Laat de Ctrl-toets los en klik op het ongewenste object. Direct wordt het geselecteerde stukje eroverheen geplaatst.

©PXimport

11. Vervagen

Vanwege privacyredenen is het soms noodzakelijk of verstandig om onderwerpen op een foto onherkenbaar te maken, bijvoorbeeld een gezicht of het nummerbord van een auto. GIMP bevat voldoende vervagingstechnieken. Selecteer met een selectiegereedschap het juiste gedeelte van de foto en ga naar Filters / Vervagen / Gaussiaans vervagen. Geef onder Vervagingsstraal aan in welke mate u het onderwerp onherkenbaar wilt maken. Hoe hoger de waarden, hoe sterker het filter wordt toegepast. De vervagingsmethode IIR is de beste instelling voor foto's.

©PXimport

12. Rode ogen

Bij het gebruik van flitslicht worden er soms rode pupillen op portretfoto's weergegeven. Gelukkig bevat GIMP een functie om de rode kleur te vervangen. Klik in de Gereedschapskist op het Vergrootglas en zoom flink in op het rode oog. Klik daarna op het gereedschap Ovale selectie en trek met de cursor zo nauwkeurig mogelijk een cirkel om de pupil. Navigeer naar Filters / Versterken / Rode ogen verwijderen. Verhoog de drempelwaarde om de intensiteit toe te laten nemen. Bekijk aan de hand van het voorbeeld in het instellingsvenster of u tevreden bent met het resultaat.

©PXimport

13. Effecten toevoegen

U kunt foto's een speciaal, origineel effect geven door filters toe te passen. Maak zo nodig een selectie en navigeer bijvoorbeeld naar Filters / Artistiek / Olieverf. Gebruik de schuifknop achter Maskergrootte om aan te geven in welke mate u het effect wilt gebruiken. Bevestig met OK en wacht even totdat de foto is bijgewerkt. Onder Artistiek vindt u verder mogelijkheden om een striptekening of fotokopie te maken. Kijk ook bij Vervormingen om leuke effecten uit te proberen, zoals Mozaïek, Golven, Krantendruk, Reliëf en Wind.

©PXimport

14. Tekenen

Bij de gereedschappen vindt u verschillende opties om in een foto te tekenen. Klik op het Potlood en geef aan wat voor penseel u wilt gebruiken. Bepaal achter Schalen de penseeldikte door het schuifje te bewegen. Klik op het vlak met de voorgrondkleur om deze te wijzigen. Nadat u een kleur hebt uitgekozen, kunt u met de cursor tekenen. U gebruikt de Shift-toets om rechte lijnen te maken. U kunt het penseel extra effect meegeven door op het plusje bij Penseeldynamiek te klikken en vinkjes te plaatsen. Andere tekengereedschappen zijn penseel, verfspuit, inktpot, emmer en gum.

©PXimport

15. Afbeelding schalen

U kunt een afbeelding groter of kleiner maken. Dat is bijvoorbeeld handig wanneer u een foto online wilt publiceren of de bestandsgrootte wilt beperken. Ga naar Afbeelding / Afbeelding schalen. Onder Afbeeldinggrootte bekijkt u uit hoeveel pixels het beeld bestaat. U wijzigt gemakkelijk de waarden door andere getallen in te vullen. De breedte en hoogte zijn aan elkaar gekoppeld, zodat de juiste verhoudingen worden gehandhaafd. Klikt u op Beeldpunten, dan kunt u ook kiezen voor aanduiding in procenten of millimeters. Klik op de knop Schalen om de afbeeldingsgrootte aan te passen.

©PXimport

16. Lagen gebruiken

Het is slim om bewerkingen van een foto in diverse lagen toe te passen. Hierdoor voert u verschillende correcties uit, terwijl u het resultaat van elke bewerking afzonderlijk bekijkt (en verwijdert indien nodig). Druk op de sneltoets Ctrl+L om het juiste dialoogvenster op te roepen. Klik linksonder in het venster op de knop Een nieuwe laag aanmaken en bevestig met OK. Via het oogje bepaalt u of u de inhoud van een laag wel of niet wilt weergeven. Gebruik desgewenst de pijltjes onderaan het venster om de stapelvolgorde te veranderen.

©PXimport

17. Foto's opslaan

GIMP ondersteunt veel bestandsformaten om een foto te bewaren. Ga naar Bestand / Opslaan als en selecteer de gewenste locatie in de mappenstructuur. Bedenk eventueel een toepasselijke naam en klik op Selecteer bestandstype. Als u een afbeelding met lagen wilt bewaren dan kiest u het xcf- of psd-formaat, zodat u de lagen later alsnog kunt bewerken. U kunt de foto ook in een gecomprimeerd bestandsformaat opslaan om deze bijvoorbeeld te gebruiken in een ander programma of per e-mail te verzenden. Voorbeelden hiervan zijn jpg, png en gif. Maak een keuze en klik op Opslaan.

©PXimport

18. Uitbreidingen

GIMP beschikt over honderden uitbreidingsmogelijkheden met behulp van gratis plug-ins. Surf naar het Popular content-deel van de website GIMP Plugin Registry. U ziet hier scripts en plug-ins staan om onder meer 3D-afbeeldingen, watermerken en laageffecten toe te voegen. Raadpleeg bij iedere uitbereiding de instructies, want in de meeste gevallen dient u de plug-in of het scriptbestand in een systeemmap te plaatsen. Voor hobbyfotografen is UFRaw, om raw-bestanden te openen, een aanrader. Daarnaast is de plug-in Save for Web nuttig als u foto's op een website wilt plaatsen.

©PXimport

Nog niet zo heel lang geleden was een elektrische deken vooral iets voor omaatjes. Maar sinds de gasprijzen eind 2021 enorm opliepen, hebben we allemaal de warmtekussen en -dekens omarmd. Welk deel van je lichaam je ook wilt verwarmen: het aanbod is enorm. Tijd voor een uitgebreide test dus. Zaten we er warmpjes bij?

Het van oorsprong Duitse bedrijf Beurer richt zich vooral op producten die te maken hebben met beauty, medical en wellbeing. Dat loopt van haardrogers tot weegschalen en bloeddrukmeters. Maar van oorsprong – en we hebben het dan over 1919(!) – hield Beurer zich bezig met de productie van warmtekussens. Het is dan ook niet vreemd dat het bedrijf een aanzienlijk aantal warmteproducten in het assortiment heeft. Voor deze test probeerden we vier producten uit: een verzwaarde warmtemat (HK 145), een oplaadbaar warmtekussen (Heaty HK 77), een voetenwarmer met massagefunctie (FWM 45) en tot slot een elektrische bovendeken (HD 82 Stockholm). 

Voor gerichte warmte: HK 145 Cosy Weight Green Planet

We beginnen met de HK 145. Hoewel de HK 145 Cosy Weight door Beurer zelf als verwarmingskussen wordt aangeduid, zouden wij het toch eerder een warmtemat noemen. Dat komt door de langwerpige vorm (60x30 centimeter) en de geringe dikte (iets minder dan 9 centimeter). Heel geschikt dus om op specifieke delen van je lichaam te leggen – denk aan een stijve schouder of pijnlijke knieën. Ook als je bijvoorbeeld menstruatiekrampen hebt, kan de HK 145 helpen.

Bij het uit de doos halen viel meteen het gewicht van de mat op: ongeveer anderhalve kilo. Door de vulling van glaskralen is hij een stuk zwaarder dan traditionele warmtekussens. Wie wel eens onder een verzwaringsdeken heeft geslapen, weet hoe rustgevend dat werkt. Bovendien zorgen de kralen ervoor dat de warmte langer wordt afgegeven. Fijn is dat de mat gemaakt is van superzachte materiaal (100% gerecycled – de HK 145 maakt deel uit van de duurzame Green Planet-lijn).

©AK | ID.nl

De werking is heel simpel: stekker in het stopcontact en de gewenste stand kiezen. In totaal zijn er zes warmtestanden. Omdat wij enorme koukleumen zijn, vonden we de hoogste stand het lekkerst, maar dat is een persoonlijk iets. We hebben het kussen eerst uitgeprobeerd op onze de buik. Dat voelde door het verzwarende effect vooral heel ontspannend. Daarna was onze schouder aan de beurt (de combinatie een zekere leeftijd + 40 uur per week achter de laptop zitten is daar niet al te best voor). De warmte werkte snel en gericht: na een minuut of vijftien voelde de schouder duidelijk soepeler. Langer doorgaan was minder prettig, vooral door het gewicht en de harde rand van de mat, die in onze nek begon te drukken.

Om mee te knuffelen: HK 77 Heaty warmtekussen

Zeg je cosy warmte, dan zeg je al snel: warmtekussen. Maar dan wel eentje die in je interieur past. Dat hebben ze bij Beurer goed begrepen: het HK 77 Heaty kussen is verkrijgbaar met een corduroy hoes (in crème, oudroze, blauwgroen) of een velvet hoes (in taupe, roze. blauw). De hoes is wasbaar.

Net als bij de andere producten in deze test wordt ook de Heaty (wij probeerden de velvetblauwe versie) geleverd met een handleiding met een duidelijke schematische tekening waarop alle onderdelen en functies staan uitgelegd. Het enige wat we in de handleiding niet helemaal duidelijk vonden, was of je de accu kunt opladen terwijl hij nog in het zakje van het binnenkussen zat, of dat je hem eerst moet verwijderen. Voor de veiligheid hebben wij hem eruit gehaald. Het opladen zelf wijst zich vanzelf. Drie witte ledjes op het bedieningspaneel (het bruine label aan de buitenzijde) geven de voortgang van het opladen aan. Is de accu helemaal opgeladen, dan regel je via de drukknop op het paneel de hoogte van de warmte. Als het kussen aan staat, zie je zowel de ingestelde temperatuur-indicator als de ledjes van het batterijniveau.

©AK | ID.nl

Om met die warmte te beginnen: we kunnen niet anders concluderen dan dat het ultiem comfort is, snuggelen met een warm kussen. Wij als koukleumen opteerden natuurlijk voor de hoogste stand, maar ook na terugschakelen naar een lagere stand gaf het kussen nog steeds behaaglijke warmte af.

Wel vonden we dat de accu redelijk snel leegliep.Na ongeveer een uur op de hoogste warmtestand waren al twee van de drie witte ledlampjes uit. Volgens Beurer heeft de accu een maximale gebruiksduur van vier uur, maar dat geldt alleen voor de laagste stand. Op de hoogste stand haal je dus waarschijnlijk nét het einde van een romantische kerstfilm niet.

Warmte en ontspanning voor je voeten: FWM 45 voetenwarmer

Wie vaak koude voeten heeft, heeft niets aan een warmtekussen. Speciaal voor die mensen is er de FWM 45: een voetenwarmer met een teddyvoering, die twee verschillende warmtestanden heeft én twee verschillende massagestanden. Je kunt zowel de warmte als de massage afzonderlijk of tegelijkertijd gebruiken. Variatie genoeg dus.

Op een thuiswerkdag waarop het buiten behoorlijk koud was hebben wij de voetenzak onder het bureau gezet. Stekker in het stopcontact, even laten opwarmen en voeten erin. Aanvankelijk hielden we daarbij onze sokken aan. Dat voelde oké, maar echt warm: nee. Met blote voeten ging dat wat beter, hoewel het van ons nog wel wat warmer had gemogen. Jammer is dat de warmte alleen van een verwarmingselement aan de onderkant komt en dat de bovenkant niet elastisch sluit, waardoor er een opening blijft waardoor koude lucht naar binnen glipt. Kleine tip: vouw de teddyvoering uit in plaats van die over de zak te laten hangen, zodat je onderbenen beter bedekt zijn. Doen, wat ons betreft.

©AK | ID.nl

Bijzonder aan deze voetenwarmer (geschikt voor voeten tot en met maat 47) is dat er een massagefunctie op zit. Je kunt daarbij kiezen uit twee standen: rustgevend en verkwikkend. De rustgevende modus (stand 1) doet precies wat hij belooft. Je voelt de trilling in je voeten en kuiten. Het is niet hinderlijk en vooral ontspannend. We kunnen ons voorstellen dat dit een prettige stand is bij het tv-kijken na een dag hard werken. Tv-kijken terwijl de verkwikkende modus (stand 2) aan staat, zouden we zelf niet zo snel doen. Het masseren gaat in deze stand namelijk een stuk harder (en maakt ook wat meer geluid). Voelt het vervelend? Nee, dat niet. Maar het voelt ook niet heel lekker – je bent je vooral heel de tijd bewust van het getril onder je voeten. Wij vonden het lastig om ons tijdens deze stand te focussen op ons werk.

Om nooit meer onderuit te kruipen: HD 82 Stockholm warmtedeken

Reviewen is soms hard werken, maar soms is het een feestje. Het uitproberen van de HD 82 warmtedeken was zo'n feestje. Dankzij zijn afmetingen (130x180 centimeter) kun je er helemaal in wegkruipen. Op de handig verlichte bedieningseenheid kun je kiezen uit zes warmtestanden, waarbij koukleumen zoals wij ook bij een lagere stand dan de hoogste nog heerlijk warm blijven.

©AK | ID.nl

De deken is heel zacht (fleece) en ziet er luxueus uit. Geen deken die je na gebruik opbergt omdat hij lelijk staat in je interieur, maar echt een deken om standaard op de bank te hebben liggen. Een fijn idee daarbij is dat er een veiligheidssysteem is ingebouwd: bij een storing schakelt de deken automatisch uit. Ook wanneer hij drie uur heeft aangestaan, schakelt hij automatisch uit. Dat voorkomt dat je hem zelf vergeet uit te zetten. Scheelt weer op je energierekening! Niet veel, want een gemiddelde warmtedeken verbruikt ongeveer 100 watt per uur. Na drie uur is dat dus ongeveer 0,3 kWh. Bij een gemiddelde elektriciteitsprijs van 0,28 euro per kWh (niveau november 2025; bron: ANWB) kom je uit op net iets meer dan 9 cent. Dat is veel goedkoper dan drie uur de kachel aan… 

FRITZ! heeft de Mesh Set 1700 uitgebracht, een nieuwe wifi 7-oplossing die je gewoon in het stopcontact prikt. De compacte set bestaat uit kleine repeaters die samen één groot draadloos netwerk vormen, bedoeld om in elke hoek van het huis snel en stabiel internet te bieden.

De set draait om de vernieuwde FRITZ!Repeater 1200 AX, nu uitgerust met wifi 7 en goed voor snelheden tot 3.600 Mbit/s op de 2,4- en 5GHz-banden – een toename van ongeveer 600 Mbit/s ten opzichte van het vorige model. Dankzij multigigabit-wifi kunnen meer apparaten tegelijk verbonden zijn zonder dat de snelheid merkbaar daalt. De nieuwe wifi 7-functie Multi-Link Operation maakt het mogelijk om data gelijktijdig via beide frequentiebanden te versturen, wat de stabiliteit verder verbetert. Voor vaste apparaten is er bovendien een gigabitpoort aanwezig.

Omdat de repeaters direct in het stopcontact worden gestoken, nemen ze nauwelijks ruimte in en zijn ze eenvoudig te installeren. Gebruikers kunnen kiezen voor een set met twee of drie repeaters, afhankelijk van de grootte van de woning. De FRITZ!Mesh Set 1700 werkt het best samen met een FRITZ!Box, maar kan ook worden gekoppeld aan routers van andere merken. In dat geval fungeert de eerste repeater als centrale wifi-regelaar.

Goed om te weten: alle FRITZ!Box-routers en repeaters worden in Europa geproduceerd, krijgen vijf jaar garantie krijgen en ontvangen gratis beveiligings- en functie-updates.

Beschikbaarheid

De FRITZ!Mesh Set 1700 is per direct verkrijgbaar als set van twee of drie repeaters. De afzonderlijke repeater is ook los te koop onder de naam FRITZ!Repeater 1700.