ID.nl logo
Dit kun je allemaal doen met Google Assistent
© Reshift Digital
Huis

Dit kun je allemaal doen met Google Assistent

Google Assistent, de spraakgestuurde assistent van Google, kun je op ieder Android-apparaat gebruiken, en is ook beschikbaar voor de iPhone en iPad. Sinds de zomer van 2018 spreekt de assistent eindelijk Nederlands en dat praat wel zo makkelijk. In vergelijking met de Engelstalige collega heeft de Nederlandstalige assistent nog wat minder mogelijkheden, maar deze achterstand wordt in rap tempo goedgemaakt. Wij laten je zien wat tot nu toe de leukste mogelijkheden voor stembediening zijn.

Tip 01: Google Assistent

Wat kan Google Assistent allemaal in de Nederlandse taal? En op welke manier moet je iets vragen om spraakverwarring te voorkomen? Google schiet je hierbij te hulp door voorbeeldenopdrachten op een rijtje te zetten, verdeeld over verschillende rubrieken. Het overzicht is niet compleet, maar wel een aardig startpunt en bovendien geeft het genoeg inspiratie om meer uit de assistent te halen. Aan Google Assistent worden regelmatig nieuwe mogelijkheden toegevoegd. Daar hoef je zelf geen enkele update voor te installeren: het werkt bijna volledig via externe servers waar ook de nieuwigheden worden vrijgegeven. Je hebt alleen maar een werkende internetverbinding nodig om de assistent te kunnen gebruiken.

©PXimport

Tip 02: Oké Google, hoor je mij?

Google Assistent is beschikbaar voor vrijwel alle smartphones met Android Marshmallow (6.0) of hoger en als losse app voor iPhone en iPad. Of de assistent op je Android-toestel actief is, zie je in de Google-app: ga via Meer naar het menu Instellingen. Tik onder het kopje Google Assistent op Instellingen. Klik op Telefoon en je ziet of de assistent ingeschakeld is. De assistent staat altijd voor je klaar. Het uitspreken van Ok Google zou genoeg moeten zijn, maar dat werkt momenteel alleen als je telefoon in het Engels ingesteld is. Google probeert dit spoedig op te lossen. Google Assistent kun je ook oproepen door de homeknop even ingedrukt te houden of door op het microfoontje te drukken in de Google-app.

Google Assistent in het Nederlands

Google Assistent bestaat sinds 2016 in het Engels en sinds de zomer van 2018 kan de assistent ook andere talen spreken, waaronder het Nederlands. Niet alleen is dat een stuk handiger dan alles in het Engels te moeten vragen of opdragen, maar het kan zelfs onontbeerlijk zijn als je bijvoorbeeld berichten wilt dicteren. Al ontbreken er nog wel enkele zaken, waaronder veel koppelingen met apparaten (zoals Philips Hue) en routines waarmee je meerdere opdrachten met één commando kunt uitvoeren. De mogelijkheden groeien echter snel en het hulpje duikt op steeds meer plaatsen op. Naast smartphones zijn dat op smartwatches, televisies met Android TV, in auto’s en binnenkort ook op de slimme luidspreker Google Home. Die laatste spreekt nu alleen nog maar Engels, maar zou nog voor de kerst een update naar de Nederlandse taal krijgen.

Tip 03: Goedemorgen

Begin de dag met vertel me over mijn dag of simpelweg goedemorgen en Google vertelt je wat er vandaag staat te gebeuren, zoals het weer, de verkeersdrukte op de route naar je werk, belangrijke afspraken in je agenda en ingestelde herinneringen. Als je daar behoefte aan hebt, kun je het overzicht beëindigen met het laatste nieuws, bijvoorbeeld van de NOS (zie tip 4). Ideaal voor als je wakker wordt: je krijgt alle belangrijke feiten op een presenteerblaadje aangereikt. Wat Google allemaal aan je vertelt, is aan jou. Open daarvoor weer de instellingen van Google Assistent en ga nu onder Services naar Mijn dag.

©PXimport

Tip 04: Het laatste nieuws

Met één opdracht hoor je het gesproken nieuws van verschillende Nederlandse nieuwsbronnen. Zeg naar het nieuws luisteren en je ziet op je scherm de geselecteerde nieuwsbronnen, waarbij de eerste bron meteen wordt afgespeeld. Je kunt handmatig een andere bron selecteren of al in je opdracht een andere bron benoemen (zoals luister naar het laatste nieuws van NOS). Eventueel kun je vooraf instellen uit welke bronnen je nieuws wilt horen en in welke volgorde, via de instellingen voor Mijn dag. Wel zo makkelijk is dat de NOS samenwerkt met de assistent, waardoor het voldoende is om praat met NOS te zeggen.

Tip 05: Tijden en wekkers

©PXimport

Je zou natuurlijk via de klok op kunnen zoeken hoe laat het in andere landen is, maar veel sneller is het door aan de assistent bijvoorbeeld te vragen: hoe laat is het in Auckland? Heb je geen zin om zelf uit te rekenen hoe groot het tijdsverschil is, vraag dan naar tijdverschil Amsterdam en Auckland. Ook wekkers stel je makkelijk in. Zeg maak me over 20 minuten wakker voor een powernap. Of: maak me om 8 uur ‘s ochtends wakker om een wekker voor de volgende morgen te zetten. Of: maak me iedere ochtend om 8 uur wakker voor een dagelijks alarm. Ook handig wanneer je je afvraagt of je nog even snel naar een bepaalde winkel kunt: hoe laat gaat de GAMMA dicht? of openingstijden supermarkt.

Tip 06: Handige timers

Om even snel een timer in te stellen, zeg je bijvoorbeeld tel 5 minuten af. Ook handig tijdens het koken. Desgewenst voeg je een label toe, bijvoorbeeld met timer van 25 minuten voor aardappels. Je kunt uiteraard meerdere timers toevoegen met zo’n label en op elk moment met timers bekijken vragen hoe het ervoor staat. Met stop timeraardappels pauzeer je de bewuste timer, of gebruik verwijder timer aardappels om deze helemaal weg te halen. Om de bijbehorende app te openen, zeg je open timers.

Tip 07: Datums en afspraken

Als het gaat om lastige vragen over datums, bijvoorbeeld: wanneer was 500 dagen geleden? of wanneer is koningsdag? is Google Assistent niet te kloppen. Binnen no-time krijg je het antwoord voorgeschoteld. Ook het toevoegen van dingen die je niet wilt vergeten, gaat in een handomdraai: herinnering vrijdag 8 uur vuilnisbak buiten zetten, of: maak afspraak voor vrijdag 2 uur kapper. Het is nog toekomstmuziek, maar op termijn kan, met Google Duplex, de assistent vrijwel autonoom voor jou telefonisch een afspraak bij de kapper maken door zelf het nummer te kiezen en een geanimeerd gesprek te beginnen.

©PXimport

Tip 08: Berichten versturen

Contacten bellen, sms’jes versturen, maar ook WhatsApp-berichten versturen vormt geen enkel probleem. Zeg bijvoorbeeld stuur een WhatsApp-bericht naar Hester. Je kunt hierna het bericht inspreken. De tekstherkenning blijkt erg krachtig en de foutjes die er zijn, worden vaak automatisch gecorrigeerd. Het lijkt alsof je maar één zin kunt inspreken, maar door gewoon punt, uitroepteken of vraagteken uit te spreken kun je een nieuwe zin beginnen. Zelfs puntje puntje puntje wordt correct weergegeven. Zodra je een korte pauze laat vallen, zal de assistent vragen of je het bericht wilt versturen of wijzigen, al bevat dit proces wel nog wat bugs.

Tip 09: (Openbaar) vervoer

©PXimport

De assistent kan je ook helpen aan routebeschrijvingen met de auto of openbaar vervoer, zoals route naar Maastricht of trein van Rotterdam naar Amsterdam. Je kunt ook informatie over vertrekkende vluchten krijgen, zoals is vlucht AF 1641 op tijd? Een aardige integratie is er met Flitsmelder, zodat je bijvoorbeeld kunt vragen: Vraag Flitsmelder of er flitsers zijn op de A9. Niet alleen informatie over vluchten of bestemmingen kun je bij Google opvragen, ook de prijzen daarvan. Zo krijg je een mooi overzicht van mogelijke vluchten, inclusief kosten en vliegtijd als je vraagt naar vluchten naar Londen van 12 december tot 15 december

Tip 10: Een handig rekenhulpje

Met Google Assistent heb je eigenlijk ook geen aparte rekenmachine meer nodig, de meeste berekeningen kunnen gewoon voor je worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld hoeveel is 13 procent van 50? of wat is de wortel van 18? Ook kun je snel valuta omrekenen, vraag maar eens naar: hoeveel euro is 2 dollar?, of eenheden, zoals in hoeveel liter is 2 deciliter? of hoeveel kilometer is 6 mijl?

Tip 11: Snel vertalen

Google Assistent is een uitstekende vertaalhulp. Vraag bijvoorbeeld hoe kom ik bij het strand in het Spaans en de zin wordt direct voor je vertaald. En niet alleen dat, de vertaling wordt ook uitgesproken. De assistent kan je ook helpen met lastige begrippen, zoals wat betekent consciëntieus? Een groot voordeel is dat je het niet precies goed hoeft uit te spreken, de assistent is op dat punt erg vergevingsgezind.

©PXimport

Tip 12: Google Translate

Heb je behoefte aan meer dan eenregelige vertaalopdrachten, dan kun je Google Translate proberen, want dit werkt ook met je stem. Start het op vanuit Google Assistent door te zeggen vertaal. In Google Translate kun je tekst handmatig invoeren, een foto van een tekst maken met de camera of door het in te spreken. Dat inspreken kan zelfs in de vorm van een gesprek waarbij continu naar de microfoon wordt geluisterd. Praten jullie bijvoorbeeld Engels en Nederlands, dan wordt de tekst automatisch als Engels of Nederlands herkend en vertaald en uitgesproken naar de andere taal. Zo is het dus een echte tolk.

Tip 13: Welk nummer is dit?

Vergeet apps als Shazam of SoundHound. Ook Google Assistent kan muzieknummers herkennen die in de ruimte worden afgespeeld. Vraag gewoon welk nummer is dit? en na enkele seconden luisteren volgt het antwoord. Zelfs de minder bekende nummers worden doorgaans feilloos herkend. Je krijgt, naast de artiest en het album waarop je het nummer kunt vinden, ook meteen links naar YouTube en Google Play Music en bij sommige nummers verschijnt zelfs nog een verwijzing naar de songtekst.

©PXimport

Tip 14: Video’s

Niet alleen weet Google Assistent veel over muziek, ook filmkennis is haar niet vreemd. Vraag bijvoorbeeld hoeveel seizoenen heeft The 100? of hoe lang duurt Deadpool 2? Maar het houdt niet op bij het vragen naar informatie, je kunt de assistent ook heel gemakkelijk een bepaalde muziekstijl, specifiek nummer of film(pje) laten afspelen. Wil je een film afspelen zonder daar al te veel moeite voor te doen, zeg dan eens: speel the100 op Netflix. Koppel je Netflix-account dan wel eerst via de instellingen aan Google Assistent (in het onderdeel Video’s en foto’s). Als je in dat menu ook het vinkje bij Google Photos aanzet, kun je foto’s op tv bekijken. Wat nog meer superhandig is, is het gebruik van een Chromecast om allerlei content op de tv af te spelen. Wil je Netflix op de tv bekijken? De constructie hiervoor is soms even zoeken, maar succesvol is bijvoorbeeld: speel the 100 op Netflix via mijn tv.

Tip 15: Licht uit, spot aan!

Via spraak je (Philips Hue-)lampen bedienen? De Nederlandse Google Assistent is daar nog niet aan toe, maar hopelijk niet lang meer. Een achterdeurtje is er wel, in de vorm van IFTTT (If This Than That), waarmee je veel zaken kunt automatiseren. Koppel eerst de twee accounts met elkaar: ga hiernaartoe en maak zo nodig een account aan bij IFTTT. Log in en kies Connect. Log daarna in met je Hue-account en geef toestemming voor toegang door IFTTT. Heb je nog geen Hue-account, dan maak die je die waarbij je ook meteen het account aan je bridge koppelt. Je kunt nu aan de slag met IFTTT-recepten (zie tip 16)!

©PXimport

Tip 16: Lampen bedienen

Heb je een account bij IFTTT aangemaakt (zie tip 15), dan kun je je Hue-lampen bedienen via zogenaamde applets. Open de IFTTT-app op je smartphone en zoek naar toggle hue. Kies de applet genaamd Toggle Hue with Google Assistent en zet hem aan. Nu vraagt IFTTT om toegang tot je Google-account zodat het je Google-spraakopdrachten kan beheren. Geef die toestemming. Configureer de applet en vul onder andere in welke commando’s je wilt gebruiken, bijvoorbeeld switch bedroomlights. Geef ook aan welke reactie Google Assistent daarop moet geven (zoals switching bedroom lights). Het originele commando toggle vinden wij onhandig, omdat het vaak als double of google wordt herkend. Onderaan selecteer je ten slotte de Hue-lamp die je wilt bedienen. Er zijn nog veel meer leuke applets die je kunt inzetten, zoals het uitschakelen van alle lampen met één commando (als je naar bed gaat) of het schakelen naar een bepaalde scène.

Tip 17: Home automation

Wie de smaak te pakken heeft en het liefst alles in huis wil automatiseren, kan softwarepakketten als Domoticz, OpenHAB en Home Assistant gebruiken. Linksom of rechtsom werken ze allemaal samen met Google Assistent, zodat je bijvoorbeeld de temperatuur kunt regelen of lampen kunt dimmen met spraakopdrachten. Bij Domoticz kun je het relatief eenvoudig houden door zogenaamde webhooks (externe url’s) aan IFTTT toe te voegen, al is dat vrij beperkt. Voor meer flexibiliteit kun je Controlicz overwegen, een handige dienst die als een soort gateway werkt tussen je apparaten in Domoticz en Google Assistent (of Google Home of Alexa).

©PXimport

Tip 18: Google Lens

Een andere handige feature van Google is Google Lens. Vanuit Google Assistent kun je naadloos overschakelen naar Lens. Het camera-icoontje hiervan vind je onderaan, naast het microfoontje voor het geven van een nieuwe opdracht. Google Lens kan, geholpen door kunstmatige intelligentie, onder andere teksten en objecten via de camera herkennen. Richt je camera op een schilderij en je leest direct de naam van het schilderij en de kunstenaar. Richt het op een dier – of een foto ervan – en je ziet welke soort het is. Overigens werkt dit ook voor verkeersborden of restaurants.

▼ Volgende artikel
Negen manieren om je cyberhygiëne op orde te brengen
© Serhii_Akhtemiichuk | Ахтем - stock.adobe.com
Huis

Negen manieren om je cyberhygiëne op orde te brengen

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Dit gaan we doen

In dit artikel laten we negen manieren zien om je digitale weerbaarheid op te bouwen. Bij elke manier zie je wat je kunt instellen én welk gedrag daarbij helpt. Ze vormen samen een stevige basis voor een digitale routine die vooral voorkomt dat problemen ontstaan. Want voorkomen is... juist!

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Urgentie en vreemde url's: dat moet je aan het denken zetten.

Moderne dreigingen

Hedendaagse cyberdreigingen zijn vaak uiteenlopend en complex. Beveiliging vraagt niet alleen om een technische aanpak, maar ook om enig inzicht in hoe zulke aanvallen verlopen. Zo worden met deepfakes (en cheapfakes) geloofwaardige audio- of videobestanden gemaakt, meestal via generatieve AI, waarin bijvoorbeeld leidinggevenden of kennissen worden nagebootst. Deze technieken worden ook gebruikt voor identiteitsfraude bij financiële transacties en social-mediaprofielen. Op onder meer www.mediawijsheid.nl/deepfake/ vind je hierover extra informatie. MFA-bypasses zijn juist gericht op het omzeilen van tweestapsverificatie, bijvoorbeeld via 'MFA fatigue' (slachtoffers overspoelen met pushmeldingen tot ze er uit frustratie toch één goedkeuren) of 'session hijacking' (met gestolen cookies nemen aanvallers een actieve surfsessie over zonder herauthenticatie). Daarnaast bestaan er sluwe phishingtechnieken, zoals vishing (voice-phishing met AI-spraaksynthese) en spear-phishing (hypergepersonaliseerde en daardoor geloofwaardige mails op basis van social-media-informatie). Bij zero-click-exploits hoeven slachtoffers zelfs niets te doen: vaak met behulp van AI worden onbekende kwetsbaarheden in besturingssystemen of apps opgespoord, zoals WhatsApp, waarna één malafide bericht al toegang of malware-installatie mogelijk maakt.

View post on TikTok

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Microsoft Authenticator: TOTP-verificatie voor 2FA.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Voor dagelijks gebruik meld je je het beste als standaardgebruiker aan.

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Je kunt de toegang beperken, zowel op lokaal als op shareniveau.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

UniGetUI maakt batch-updates met één muisklik mogelijk.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Windows Home heeft op moderne computers een optie voor apparaatversleuteling.

Ook goed voor je privacy:

Een anti-meekijk-screenfilter voor je laptop of monitor

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Duplicati is een veelzijdige back-uptool met een overzichtelijke webinterface.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Routerfuncties als UPnP zijn handig, maar niet veilig.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.

Poorten 22 (ftp) en 80 (http) geven thuis, maar zijn wel gesloten.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 robuuste sporthorloges voor een mooie prijs
© www.peopleimages.com
Gezond leven

Waar voor je geld: 5 robuuste sporthorloges voor een mooie prijs

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.