Daar waar vroeger elke scholier en student steevast een rekenmachine op zak had, is dat tegenwoordig natuurlijk de smartphone. En de multicore-processor die daarin zit, draait zijn hand niet om voor zelfs de meest complexe formules en rekenkundige bewerkingen. We zetten een paar van de beste rekenmachine-apps voor je op een rij.

PCalc

We beginnen met PCalc voor iOS en iPadOS (lees vooral verder, er komt ook nog allerlei moois voor Android!). PCalc is een rekenmachine-app met een lange geschiedenis. In 1992 verscheen het als als programma voor de Apple Macintosh. Inmiddels heeft het de sprong naar recente Macs gemaakt, maar ook naar mobiele apparaten, inclusief iPhone, iPad en de Apple Watch.

Het is een wetenschappelijke calculator, maar je kunt de app zo instellen dat je in horizontale stand van je toestel het wetenschappelijke exemplaar ziet en in verticale stand een eenvoudige bureaucalculator voor het snelle en simpele werk.

©PXimport

PCalc bevat een schat aan functies en mogelijkheden, zoals een (virtuele) papierstrook waarop je de geschiedenis van berekeningen kunt zien. Praktisch is verder de uitgebreide conversiemodule, waarmee je snel tussen allerlei eenheden – al was het maar van gallons naar liters – kunt omrekenen. Ook is gedacht aan een uitgebreide database met constanten en een mooie formuledatabase. In beide modules kun je ook zelf zaken definiëren.

PCalc is een pure rekenmachine, verwacht geen onnodige opsmuk, de mogelijkheid tot het tekenen van grafieken of het kunnen programmeren. De prijs voor de volledige versie is voor sommigen met bijna 11 euro wellicht wat te pittig. Maar voor de serieuze rekenaar in bezit van een i-apparaat is dit dé rekenmachine die je moet hebben. En ben je net wat minder serieus, dan is er ook een gratis lightversie van beschikbaar.

Breukencalculator

Nadat je op de middelbare school tijdens een van de eerste wiskundelessen leerde dat je breuken niet meer nodig had, heb je er hoogstwaarschijnlijk nooit meer naar omgekeken. Totdat (klein)kinderen op de basisschool ineens weer met dezelfde materie geconfronteerd worden en je als (groot)ouder de helpende hand moet bieden.

Voor die klusjes komt een bijzondere rekenmachine goed van pas: Breukencaclulator, waarvan we van harte de Plus-versie zonder reclame en dergelijke aanbevelen. Deze app is zowel voor Android als iOS en iPadOS beschikbaar.

©PXimport

©PXimport

Zoals de naam van de app al doet vermoeden, rekent deze app met breuken. Alle standaard rekenkundige bewerkingen kun je erop loslaten en je voert een breuk in middels twee numerieke toetsenborden, eentje voor de teller en eentje voor de noemer. Het antwoord verschijnt ook in breukvorm.

En nu wordt het leuk: zodra het antwoord op het scherm staat, kun je door op het symbool in het display te tikken, de weg naar de oplossing bekijken. Kortom: een ideale educatieve hulp om te zien hoe die vermaledijde breuken (ook alweer) werken. Voor een paar euro upgrade je de gratis versie naar de advertentievrije variant.

Calculator Infinity

Ook een hele mooie rekenmachine voor iOS en iPadOS is Calculator Infinity. Het is een exemplaar met grafische mogelijkheden en andere meer geavanceerde extraatjes, zoals matrixberekeningen, solvers (oplossers) voor formules, een statistische modus, een modus voor rekenen met complexe getallen en voor de programmeurs een base x-calculator. Ofwel – wat dat laatste betreft – lekker stoeien met bijvoorbeeld hexadecimale of binaire getallen.

In het algemeen zijn fysieke rekenmachines met zoveel mogelijkheden aan boord vrij duur, zéker ook als ze een scherm met flink wat pixels voor scherpe afbeeldingen aan boord hebben. Nu beschikt iedere iPhone en iPad standaard over zo’n scherm. Voor een paar euro tover je die apparaten om tot een zeer geavanceerde rekenmachine met legio wetenschappelijke mogelijkheden.

©PXimport

Om te schakelen tussen de ‘werkstanden’ gebruik je de knop links onder in beeld. Verder kun je drie functies definiëren; deze functies kunnen vervolgens geplot worden als grafiek. Elke grafiek afzonderlijk is in- en uitschakelbaar en in- en uitzoomen gebeurt via een knijp- of spreidbeweging.

De app lijkt ons met name geschikt voor meer ‘hardcore’-gebruikers van rekenmachines. Hoe dan ook: je maakt voor een bescheiden bedrag een uitgebreide rekenmachine van je iPhone of iPad.

Rekenmachine van Google

Komen we nu bij een van de ‘essentials’ voor Android: de app Rekenmachine van Google. Dit is zo’n app die je standaard op elk Android-apparaat moet hebben staan. Deels zal dat wellicht al het geval zijn, deels ook niet. Het is ook een praktisch rekentuig voor op een Chromebook.

Het is een vrij simpele rekenmachine, maar wel met net iets meer mogelijkheden aan boord dan een bureaucalculator. Zo tref je er de basis-wetenschappelijke functies op aan, zoals sin, cos en tan. Worteltrekken kan hij ook, net als logaritmen berekenen.

©PXimport

Een handig appje voor de min of meer dagelijks voorkomende rekenklusjes. Deze app kost niks, ook mooi meegenomen.

HiPER Calc Pro

Nog een mooie speciaal voor Android dan: HiPER Calc Pro. Omdat het oog ook wat wil, zetten we deze even in het zonnetje. Zoals de toevoeging Pro al aangeeft, betreft het hier de betaalde variant. Er is ook een gratis versie met advertenties, HiPER Scientific Calculator geheten.

Wat in ieder geval opvalt aan deze app is het gelikte uiterlijk. En ook dat hij moeiteloos de meest complexe breukensommen kan berekenen. Je krijgt echter alleen het antwoord te zien, en niet ‘de weg daarheen’. Maar voor een snelle check van een breukensom een prima tool.

Verder heeft HiPER Calc Pro eigenlijk alles wat je van fatsoenlijke wetenschappelijke rekenmachine mag verwachten aan boord. Inclusief (om)rekenen met en tussen verschillende talstelsels. Een klik of tik op de knop CONV leidt naar een uitgebreide conversiemodule tussen allerlei eenheden.

©PXimport

Leuk is dat deze calculator ook in de zogeheten RPN-modus gebruikt kan worden, waarbij RPN staat voor Reverse Polish Notation. Die was (en is) best geliefd bij veel techneuten. Het werkt qua invoer net wat anders dan normaal. Om bijvoorbeeld 3+7 in te voeren vul je eerst het getal 3 in gevolgd door een tik op Enter. Dan de 7 en tot slot de +.

Dat klinkt wat complex, maar het gekke is dat je hier – zo leert de ervaring – volledig aan gewend raakt. Een hele serie roemruchte rekenmachines van HP gebruik(te) bijvoorbeeld RPN als invoermethode. Om over de schakelen naar RPN in HiPER Calc Pro, tik je op de knop MENU, dan Mode en vervolgens RPN.

Rekenmachines van HP

Liefhebbers van HP-rekenmachines (en dat zijn veelal pro’s) worden ongetwijfeld gelukkig van de calculators die officieel door HP in app-vorm zijn omgezet. Dit zijn – waarschuwing vooraf – niet bepaald goedkope apps, met prijzen van elk net iets minder dan twee tientjes.

Maar de originele rekenmachines zijn een stuk duurder. Nu ja, voor iedereen die een ‘echte’ HP 12C (dé standaard financiële rekenmachine) of 15C (beide al dan niet in Platinum-uitvoering) altijd op zak wil hebben, zijn deze beschikbaar in de app-stores van Android en iOS.

©PXimport

Het zijn allebei – zoals het een HP-calculator betaamt – RPN-machines (zie hierboven). De 15C Platinum is bovendien, net als het origineel, programmeerbaar. Hoewel niet echt ideaal voor iedereen (al was het maar vanwege de prijs) zonder meer aanbevelenswaardig voor wie eraan gewend is met een van deze apparaten te werken.

Leuk extraatje van de app is verder dat als je je toestel in de portretstand houdt een eenvoudige basisrekenmachine wordt getoond. Maar dan wel met RPN-invoer! In landschapsstand verschijnt een volledige versie (maar dan virtueel) van de rekenmachine.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.