Wil je meer weten over je voorouders en verwanten, maar weet je niet goed hoe of waar te beginnen? Met een tool als MyHeritage kun je snel een beginnetje maken zonder stoffige archieven te hoeven doorpluizen. Op basis van overlappende stambomen, historische documenten en zelfs DNA-gegevens kun je je eigen familiestamboom uitbouwen.

Vroeger vereiste het opzetten van een uitgebreide familiestamboom intensieve rondgangen bij familieleden en tijdrovend speurwerk in onder meer bevolkingsregisters, de burgerlijke stand, het kadaster, en kerkelijke, notariële, en krantenarchieven. Dit kun je nog steeds doen, maar dankzij de wereldwijde digitalisering van veel archieven kun je, in combinatie met gebruiksvriendelijke en slimme software, veel tijd besparen.

Een lijst op Wikipedia toont aan dat er heel veel genealogische sites en tools zijn, maar in dit artikel focussen we op de software van MyHeritage. Deze heeft zo’n 100 miljoen geregistreerde gebruikers, samen goed voor 50 miljoen stambomen en bijna 6 miljard stamboomprofielen. Tegen betaling krijg je toegang tot meer dan 20 miljard historische gegevens – ook in Europa – en kun je je DNA laten analyseren voor het bepalen van je etnische afkomst, het ontdekken van verre familieleden en het detecteren van genetische defecten.

Aanmelden

Of je met de MyHeritage-software werkt via de desktopapplicatie (voor Windows en macOS), de mobiele app (beschikbaar in de appstores) of je browser: zonder aanmelding kom je niet ver. In dit artikel focussen we op de webapplicatie via de browser, omdat deze platformonafhankelijk is en hier alle functies beschikbaar zijn.

Wil je gratis (maar wel met beperkingen) aan de slag, surf dan naar www.myheritage.nl. Meld je aan met je Google- of Apple-account of vul de gevraagde gegevens in, zoals de naam van je ouders, en klik op Aan de slag.

Wil je direct met alle beschikbare functies aan de slag, ga dan voor de gratis proefperiode van 14 dagen. Je moet hierbij wel je betaalgegevens verstrekken. Zorg dat je op tijd annuleert als je verdere maandelijkse betalingen wilt vermijden (tot 21,58 euro per maand).

Verkenning

Na aanmelding kom je terecht in je persoonlijke dashboard. Rechtsboven kun je de interfacetaal aanpassen. Je vindt hier ook knoppen voor het Help Centrum (met FAQ’s) en het Kennisplatform met artikelen, webinars en instructievideo’s.

De knop KiesPremium is bedoeld voor het upgraden van je MyHeritage-account. Er zijn drie pakketten: Premium (5,75 euro per maand), PremiumPlus (10,75 euro per maand) en Compleet (13,25 euro per maand).

De gratis versie is beperkt tot 250 personen in je stamboom en je hebt geen toegang tot functies als Smart Matches, Instant Discoveries, Record Matches en volledige toegang tot de historische database. Upgraden naar een hoger pakket kan op elk moment. In dit artikel wordt duidelijk dat precies dergelijke functies je stamboom een flinke boost kunnen geven.

Informatiebeheer

Om persoonsinformatie aan te passen, open je Stamboom / Mijn stamboom en selecteer je de naam van de persoon. Klik op het potloodicoontje om de informatie te wijzigen of er iets aan toe te voegen. Wanneer je hier een e-mailadres invult, kun je contact opnemen met die persoon vanuit de app of hem/haar voor je site uitnodigen.

Klik op Bewerk meer voor een venster waarin je nog meer gegevens kunt toevoegen, zoals Contactinformatie, Beroepen en Bronvermeldingen. Klik zeker ook op Al mijn feiten en vervolgens op Voeg nog een feit toe. Er duiken nu diverse feitencategorieën op, zoals Overlijden, Onderwijs en Militaire. Elke categorie bestaat uit diverse feittypes. Bij Overlijden bijvoorbeeld zijn dit onder meer Begrafenisceremonie, Herdenking en Testament. Afhankelijk van het type verschijnt er een aangepast invoervenster.

Bij overleden personen komt in het profiel de knop AI Biography maken beschikbaar. Een ingebouwde OpenAI-module zorgt dan voor een biografie op basis van de gegeven informatie, die ook in pdf-formaat wordt doorgemaild (lees hier meer over in de paragraaf ‘Matching’).

Media en AI

Verder is het mogelijk foto’s en video’s te uploaden. Selecteer een profiel en klik in het profielpaneel bij Foto’s en video’s op Voegtoe. Je kunt nu mediabestanden selecteren. Standaard worden alle geüploade media met de profielnaam getagd.

Je vindt deze media terug in het menu Foto’s, waar je bij Personen alleen de media van een specifiek persoon kunt bekijken. In dit menu vind je ook handige tools zoals Foto’s inkleuren, waarmee je met AI zwart-witfoto’s kunt laten inkleuren. Met Verbeter foto’s optimaliseer je onscherpe of bekraste foto’s en met Foto’s animeren breng je gezichten in familiefoto’s tot leven.

En er is nog meer AI: via DeepStory breng je een close-up van een overleden persoon tot leven. De persoon vertelt namelijk een levensverhaal op basis van ingevoerde tekst en afbeeldingen (vooralsnog niet met de eigen stem).

Naast mediabestanden is het ook mogelijk documenten uit allerlei bronnen te uploaden. Ga hiervoor naar Stamboom en kies Meer / Bronnen. Vul de benodigde gegevens in zoals Brontitel en upload het gewenste bestand. Je kunt deze documenten op elk moment bekijken, personen eraan koppelen, en trefwoorden en notities toevoegen. Met een gratis account heb je 500 MB cloudopslag tot je beschikking.

Nieuwe profielen

Je kunt ook nieuwe profielen aan je stamboom toevoegen. Dit kan rechtstreeks vanuit de stamboom door op het plusknopje bij een profiel te klikken of via Voeg toe in het profielpaneel.

Er verschijnt nu een schema waarin je de verwantschap aanduidt, zoals Vader toevoegen, Partner toevoegen of Zus toevoegen. Nadat je de gegevens hebt ingevuld, neemt het nieuwe profiel de juiste plek in je stamboom in. Op deze manier kun je je stamboom verder uitbreiden. Via Meer in het profielpaneel kun je een persoon verwijderen of verbinden met een al toegevoegd persoon.

Weergave en afdruk

Naarmate je stamboom groeit, kan de weergave minder overzichtelijk worden. Met de knopjes rechtsonder kun je snel in- en uitzoomen en via kleurcodering de profielen langs moeders- en vaderszijde herkennen.

Met de knoppen rechtsboven kun je de weergave aanpassen en snel schakelen tussen de familie-, stamboom-, waaier- en lijstweergave. Een zoekfunctie helpt je snel de gewenste persoon te vinden, en via het tandwielpictogram kun je diverse stamboomvoorkeuren instellen.

Handig is ook Start / Familiestatistieken. Dit biedt je in één oogopslag interessante informatie over de profielen in je stamboom, zoals relaties, woonplaatsen en leeftijden. Wil je dit op papier afdrukken, ga dan naar Stamboom / Printdiagrammen & boeken. Bij Diagramopties kies je het type, zoals Naaste familie of Familieboek, en de stijl. Veel meer instellingen vind je bij Geavanceerdeaanpassingsopties. Kort na het klikken op Maak diagram ontvang je een mail met het pdf-bestand, waarna je het zelf kunt afdrukken.

Matching

De eerder genoemde AI-biografie bevat naast historische context en een etymologische verklaring van de achternaamnaam mogelijk ook informatie over familieleden die je zelf niet in je stamboom had opgenomen. Dit lijkt vreemd, maar komt doordat MyHeritage, op basis van gegevens als naam en geboorte- of sterfdatum, die persoon met eventuele verwanten in andere stambomen heeft gevonden.

Het vinden van profielovereenkomsten tussen stambomen zijn de zogeheten ‘Smart Matches’. Hoe meer profielen je toevoegt, hoe groter de kans op zulke matches. Soms wordt een profiel in een historische bron gevonden: dit is een ‘Record Match’.

Je vindt deze matches in het menu Ontdekkingen, via Matches per persoon of Matchesper bron. Is er een match gevonden, klik dan op Beoordeel [x] match(es). Als het om dezelfde persoon gaat, klik op Bevestig Match en kies Haal informatie handmatig op of klik op Bewaar in stamboom of Sla opin uw stamboom om nieuwe of verbeterde informatie automatisch in je stamboom op te nemen. Het is niet uitgesloten dat er langs deze weg ook andere profielen of hele takken aan je eigen stambomen kunnen worden gekoppeld. Meestal krijg je dan ook de gelegenheid contact op te nemen met de beheerder van de betreffende stamboom.

Het kan ook gebeuren dat er in je stamboom een gele indicatie ‘Ontdekking!’ verschijnt (ook bereikbaar via Ontdekkingen / Instant Discoveries), wat inhoudt er op basis van een match in een andere stamboom een tak werd gevonden die je zo aan je eigen stamboom kunt hangen. Je kunt deze dan altijd openen in je stamboom door op het icoontje met de twee blokjes te klikken.

Onderzoek

MyHeritage kan voor zijn record matches putten uit een database van wel 20 miljard records. Met het juiste account kun je deze bronnen ook zelf raadplegen vanuit het menu Onderzoek. Hier vind je items als Geboorte,huwelijk en overlijden, Volkstellingsgegevens, Kranten en Immigratiegegevens. Je kunt hier ook Verzamelingencatalogus openen om gericht te zoeken in zo’n 7400 gerubriceerde collecties. Een trefwoord als Nederland bijvoorbeeld leverde 49 collecties op met miljoenen records.

Een andere manier om historische records te doorzoeken is via Zoek in alle gegevens, waar je op het tabblad Doorzoeken op diverse criteria kunt filteren (klik op +Meer voor extra filters). Het tabblad Chatten laat je zelfs een AI-chatbot bevragen die toegang heeft tot de beschikbare historische records.

Privacy-instellingen

Dat MyHeritage vaak zo snel en zo veel informatie uit stambomen van medegebruikers weet op te vissen is best leuk, maar betekent dit dat anderen ook zomaar je eigen stamboom kunnen bekijken en hieruit gegevens kunnen halen? Tot op zekere hoogte wel, maar je bepaalt gelukkig zelf wat mag en kan.

Klik op je eigen naam rechtsboven, en kies Mijn privacy. We raden je aan alle onderdelen door te nemen, waaronder Mijn lidmaatschapsvoorkeuren. Bekijk zeker de onderdelen Toegang en Inhoud. Misschien wil je hier wel de opties Stagasten toe om beperkte informatie in mijn site te bekijken of Sta siteleden toe om inhoudop de site te plaatsen uitschakelen. Het is namelijk mogelijk om andere leden een uitnodiging voor deelname aan je stamboom te versturen. Je vindt deze optie bij Start / Familie uitnodigen.

Verder is het handig bij Mijn stamboom ook even te klikken op het tandwielpictogram (rechts) en bij Meer acties naar de opties Privacy instelling van de stamboom en Bevoegdhedenom de stamboom te wijzigen te kijken. Stel ook hier alles naar wens in.

DNA-procedure

Naast Instant Discoveries, Smart Matches en Record Matches biedt MyHeritage nog een andere mogelijkheid om je stamboom uit te breiden: een DNA-analyse (standaardprijs 89 euro, op het moment van schrijven 39 euro).

Je ontvangt per post een testkit met een activatiecode waarmee je je op www.myheritage.nl/dna/activate registreert. Met een wattenstaafje strijk je langs de binnenkant van je wangen en dit stuur je in een kleine flacon met je code terug. Na enkele weken ontvang je een bericht van ontvangst, en nog een paar weken later krijg je een melding dat het lab aan je DNA-analyse begint. Enkele dagen later kun je je resultaten bekijken vanuit je MyHeritage-applicatie.

We kunnen ons voorstellen dat dit vragen oproept met betrekking tot je privacy. Margaux Stelman, pr-manager bij MyHeritage, verzekerde ons dat overeenkomstig hun officiële privacybeleid DNA-data onder geen enkele voorwaarde aan derden worden doorgegeven. Gebruikers kunnen ook altijd vragen om verwijdering van hun data. De analyses worden uitgevoerd in Texas, in een laboratorium met CLIA-certificering en CAP-accreditatie, en alle data worden met meerdere encryptielagen opgeslagen.

Het is aan jou om te beoordelen of dit voldoende geruststelling biedt.

DNA-resultaten

Om je DNA-resultaten te bekijken, open je het menu DNA en kies je Overzicht. Klik hier bijvoorbeeld op Bekijk de volledigeschatting bij Geschatte etniciteit om je etnische afkomst op een wereldkaart te zien. Klik op DNA Matches om de stambomen van de profielen te bekijken die een bepaald DNA-percentage met je delen, en om eventueel deze personen een bericht te sturen. Bij een ouder-kindrelatie is de gemiddelde DNA-overeenkomst 50%, maar bij een derdegraadsrelatie is dat bijvoorbeeld 12,5%, volgens de formule: (1/2)^n × 100, waarbij n het aantal stappen in de genealogische relatie is (ouder-kind = 1, grootouder-kleinkind = 2 enzovoort). Bij een achterneef (vierdegraads) zou dit nog (1/2)^4 × 100 = 6,25% zijn.

Bij elke match zie je de hoeveelheid gedeelde DNA, uitgedrukt in zowel percentage als cM (centimorgan). Hoe langer het grootste gedeelde segment, hoe nauwer de verwantschap normaliter is. Je kunt je matches tevens filteren op diverse criteria, zoals locaties, labels en relaties.

Afhankelijk van je aanvraag kun je bij DNA / Gezondheidsrapporten, na het invullen van je wachtwoord, de vastgestelde genetische risico’s en je dragerschapsstatus bekijken. Bij elk item kun je ook extra feedback opvragen.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.