Wil je meer weten over je voorouders en verwanten, maar weet je niet goed hoe of waar te beginnen? Met een tool als MyHeritage kun je snel een beginnetje maken zonder stoffige archieven te hoeven doorpluizen. Op basis van overlappende stambomen, historische documenten en zelfs DNA-gegevens kun je je eigen familiestamboom uitbouwen.

Vroeger vereiste het opzetten van een uitgebreide familiestamboom intensieve rondgangen bij familieleden en tijdrovend speurwerk in onder meer bevolkingsregisters, de burgerlijke stand, het kadaster, en kerkelijke, notariële, en krantenarchieven. Dit kun je nog steeds doen, maar dankzij de wereldwijde digitalisering van veel archieven kun je, in combinatie met gebruiksvriendelijke en slimme software, veel tijd besparen.

Een lijst op Wikipedia toont aan dat er heel veel genealogische sites en tools zijn, maar in dit artikel focussen we op de software van MyHeritage. Deze heeft zo’n 100 miljoen geregistreerde gebruikers, samen goed voor 50 miljoen stambomen en bijna 6 miljard stamboomprofielen. Tegen betaling krijg je toegang tot meer dan 20 miljard historische gegevens – ook in Europa – en kun je je DNA laten analyseren voor het bepalen van je etnische afkomst, het ontdekken van verre familieleden en het detecteren van genetische defecten.

Aanmelden

Of je met de MyHeritage-software werkt via de desktopapplicatie (voor Windows en macOS), de mobiele app (beschikbaar in de appstores) of je browser: zonder aanmelding kom je niet ver. In dit artikel focussen we op de webapplicatie via de browser, omdat deze platformonafhankelijk is en hier alle functies beschikbaar zijn.

Wil je gratis (maar wel met beperkingen) aan de slag, surf dan naar www.myheritage.nl. Meld je aan met je Google- of Apple-account of vul de gevraagde gegevens in, zoals de naam van je ouders, en klik op Aan de slag.

Wil je direct met alle beschikbare functies aan de slag, ga dan voor de gratis proefperiode van 14 dagen. Je moet hierbij wel je betaalgegevens verstrekken. Zorg dat je op tijd annuleert als je verdere maandelijkse betalingen wilt vermijden (tot 21,58 euro per maand).

Verkenning

Na aanmelding kom je terecht in je persoonlijke dashboard. Rechtsboven kun je de interfacetaal aanpassen. Je vindt hier ook knoppen voor het Help Centrum (met FAQ’s) en het Kennisplatform met artikelen, webinars en instructievideo’s.

De knop KiesPremium is bedoeld voor het upgraden van je MyHeritage-account. Er zijn drie pakketten: Premium (5,75 euro per maand), PremiumPlus (10,75 euro per maand) en Compleet (13,25 euro per maand).

De gratis versie is beperkt tot 250 personen in je stamboom en je hebt geen toegang tot functies als Smart Matches, Instant Discoveries, Record Matches en volledige toegang tot de historische database. Upgraden naar een hoger pakket kan op elk moment. In dit artikel wordt duidelijk dat precies dergelijke functies je stamboom een flinke boost kunnen geven.

Informatiebeheer

Om persoonsinformatie aan te passen, open je Stamboom / Mijn stamboom en selecteer je de naam van de persoon. Klik op het potloodicoontje om de informatie te wijzigen of er iets aan toe te voegen. Wanneer je hier een e-mailadres invult, kun je contact opnemen met die persoon vanuit de app of hem/haar voor je site uitnodigen.

Klik op Bewerk meer voor een venster waarin je nog meer gegevens kunt toevoegen, zoals Contactinformatie, Beroepen en Bronvermeldingen. Klik zeker ook op Al mijn feiten en vervolgens op Voeg nog een feit toe. Er duiken nu diverse feitencategorieën op, zoals Overlijden, Onderwijs en Militaire. Elke categorie bestaat uit diverse feittypes. Bij Overlijden bijvoorbeeld zijn dit onder meer Begrafenisceremonie, Herdenking en Testament. Afhankelijk van het type verschijnt er een aangepast invoervenster.

Bij overleden personen komt in het profiel de knop AI Biography maken beschikbaar. Een ingebouwde OpenAI-module zorgt dan voor een biografie op basis van de gegeven informatie, die ook in pdf-formaat wordt doorgemaild (lees hier meer over in de paragraaf ‘Matching’).

Media en AI

Verder is het mogelijk foto’s en video’s te uploaden. Selecteer een profiel en klik in het profielpaneel bij Foto’s en video’s op Voegtoe. Je kunt nu mediabestanden selecteren. Standaard worden alle geüploade media met de profielnaam getagd.

Je vindt deze media terug in het menu Foto’s, waar je bij Personen alleen de media van een specifiek persoon kunt bekijken. In dit menu vind je ook handige tools zoals Foto’s inkleuren, waarmee je met AI zwart-witfoto’s kunt laten inkleuren. Met Verbeter foto’s optimaliseer je onscherpe of bekraste foto’s en met Foto’s animeren breng je gezichten in familiefoto’s tot leven.

En er is nog meer AI: via DeepStory breng je een close-up van een overleden persoon tot leven. De persoon vertelt namelijk een levensverhaal op basis van ingevoerde tekst en afbeeldingen (vooralsnog niet met de eigen stem).

Naast mediabestanden is het ook mogelijk documenten uit allerlei bronnen te uploaden. Ga hiervoor naar Stamboom en kies Meer / Bronnen. Vul de benodigde gegevens in zoals Brontitel en upload het gewenste bestand. Je kunt deze documenten op elk moment bekijken, personen eraan koppelen, en trefwoorden en notities toevoegen. Met een gratis account heb je 500 MB cloudopslag tot je beschikking.

Nieuwe profielen

Je kunt ook nieuwe profielen aan je stamboom toevoegen. Dit kan rechtstreeks vanuit de stamboom door op het plusknopje bij een profiel te klikken of via Voeg toe in het profielpaneel.

Er verschijnt nu een schema waarin je de verwantschap aanduidt, zoals Vader toevoegen, Partner toevoegen of Zus toevoegen. Nadat je de gegevens hebt ingevuld, neemt het nieuwe profiel de juiste plek in je stamboom in. Op deze manier kun je je stamboom verder uitbreiden. Via Meer in het profielpaneel kun je een persoon verwijderen of verbinden met een al toegevoegd persoon.

Weergave en afdruk

Naarmate je stamboom groeit, kan de weergave minder overzichtelijk worden. Met de knopjes rechtsonder kun je snel in- en uitzoomen en via kleurcodering de profielen langs moeders- en vaderszijde herkennen.

Met de knoppen rechtsboven kun je de weergave aanpassen en snel schakelen tussen de familie-, stamboom-, waaier- en lijstweergave. Een zoekfunctie helpt je snel de gewenste persoon te vinden, en via het tandwielpictogram kun je diverse stamboomvoorkeuren instellen.

Handig is ook Start / Familiestatistieken. Dit biedt je in één oogopslag interessante informatie over de profielen in je stamboom, zoals relaties, woonplaatsen en leeftijden. Wil je dit op papier afdrukken, ga dan naar Stamboom / Printdiagrammen & boeken. Bij Diagramopties kies je het type, zoals Naaste familie of Familieboek, en de stijl. Veel meer instellingen vind je bij Geavanceerdeaanpassingsopties. Kort na het klikken op Maak diagram ontvang je een mail met het pdf-bestand, waarna je het zelf kunt afdrukken.

Matching

De eerder genoemde AI-biografie bevat naast historische context en een etymologische verklaring van de achternaamnaam mogelijk ook informatie over familieleden die je zelf niet in je stamboom had opgenomen. Dit lijkt vreemd, maar komt doordat MyHeritage, op basis van gegevens als naam en geboorte- of sterfdatum, die persoon met eventuele verwanten in andere stambomen heeft gevonden.

Het vinden van profielovereenkomsten tussen stambomen zijn de zogeheten ‘Smart Matches’. Hoe meer profielen je toevoegt, hoe groter de kans op zulke matches. Soms wordt een profiel in een historische bron gevonden: dit is een ‘Record Match’.

Je vindt deze matches in het menu Ontdekkingen, via Matches per persoon of Matchesper bron. Is er een match gevonden, klik dan op Beoordeel [x] match(es). Als het om dezelfde persoon gaat, klik op Bevestig Match en kies Haal informatie handmatig op of klik op Bewaar in stamboom of Sla opin uw stamboom om nieuwe of verbeterde informatie automatisch in je stamboom op te nemen. Het is niet uitgesloten dat er langs deze weg ook andere profielen of hele takken aan je eigen stambomen kunnen worden gekoppeld. Meestal krijg je dan ook de gelegenheid contact op te nemen met de beheerder van de betreffende stamboom.

Het kan ook gebeuren dat er in je stamboom een gele indicatie ‘Ontdekking!’ verschijnt (ook bereikbaar via Ontdekkingen / Instant Discoveries), wat inhoudt er op basis van een match in een andere stamboom een tak werd gevonden die je zo aan je eigen stamboom kunt hangen. Je kunt deze dan altijd openen in je stamboom door op het icoontje met de twee blokjes te klikken.

Onderzoek

MyHeritage kan voor zijn record matches putten uit een database van wel 20 miljard records. Met het juiste account kun je deze bronnen ook zelf raadplegen vanuit het menu Onderzoek. Hier vind je items als Geboorte,huwelijk en overlijden, Volkstellingsgegevens, Kranten en Immigratiegegevens. Je kunt hier ook Verzamelingencatalogus openen om gericht te zoeken in zo’n 7400 gerubriceerde collecties. Een trefwoord als Nederland bijvoorbeeld leverde 49 collecties op met miljoenen records.

Een andere manier om historische records te doorzoeken is via Zoek in alle gegevens, waar je op het tabblad Doorzoeken op diverse criteria kunt filteren (klik op +Meer voor extra filters). Het tabblad Chatten laat je zelfs een AI-chatbot bevragen die toegang heeft tot de beschikbare historische records.

Privacy-instellingen

Dat MyHeritage vaak zo snel en zo veel informatie uit stambomen van medegebruikers weet op te vissen is best leuk, maar betekent dit dat anderen ook zomaar je eigen stamboom kunnen bekijken en hieruit gegevens kunnen halen? Tot op zekere hoogte wel, maar je bepaalt gelukkig zelf wat mag en kan.

Klik op je eigen naam rechtsboven, en kies Mijn privacy. We raden je aan alle onderdelen door te nemen, waaronder Mijn lidmaatschapsvoorkeuren. Bekijk zeker de onderdelen Toegang en Inhoud. Misschien wil je hier wel de opties Stagasten toe om beperkte informatie in mijn site te bekijken of Sta siteleden toe om inhoudop de site te plaatsen uitschakelen. Het is namelijk mogelijk om andere leden een uitnodiging voor deelname aan je stamboom te versturen. Je vindt deze optie bij Start / Familie uitnodigen.

Verder is het handig bij Mijn stamboom ook even te klikken op het tandwielpictogram (rechts) en bij Meer acties naar de opties Privacy instelling van de stamboom en Bevoegdhedenom de stamboom te wijzigen te kijken. Stel ook hier alles naar wens in.

DNA-procedure

Naast Instant Discoveries, Smart Matches en Record Matches biedt MyHeritage nog een andere mogelijkheid om je stamboom uit te breiden: een DNA-analyse (standaardprijs 89 euro, op het moment van schrijven 39 euro).

Je ontvangt per post een testkit met een activatiecode waarmee je je op www.myheritage.nl/dna/activate registreert. Met een wattenstaafje strijk je langs de binnenkant van je wangen en dit stuur je in een kleine flacon met je code terug. Na enkele weken ontvang je een bericht van ontvangst, en nog een paar weken later krijg je een melding dat het lab aan je DNA-analyse begint. Enkele dagen later kun je je resultaten bekijken vanuit je MyHeritage-applicatie.

We kunnen ons voorstellen dat dit vragen oproept met betrekking tot je privacy. Margaux Stelman, pr-manager bij MyHeritage, verzekerde ons dat overeenkomstig hun officiële privacybeleid DNA-data onder geen enkele voorwaarde aan derden worden doorgegeven. Gebruikers kunnen ook altijd vragen om verwijdering van hun data. De analyses worden uitgevoerd in Texas, in een laboratorium met CLIA-certificering en CAP-accreditatie, en alle data worden met meerdere encryptielagen opgeslagen.

Het is aan jou om te beoordelen of dit voldoende geruststelling biedt.

DNA-resultaten

Om je DNA-resultaten te bekijken, open je het menu DNA en kies je Overzicht. Klik hier bijvoorbeeld op Bekijk de volledigeschatting bij Geschatte etniciteit om je etnische afkomst op een wereldkaart te zien. Klik op DNA Matches om de stambomen van de profielen te bekijken die een bepaald DNA-percentage met je delen, en om eventueel deze personen een bericht te sturen. Bij een ouder-kindrelatie is de gemiddelde DNA-overeenkomst 50%, maar bij een derdegraadsrelatie is dat bijvoorbeeld 12,5%, volgens de formule: (1/2)^n × 100, waarbij n het aantal stappen in de genealogische relatie is (ouder-kind = 1, grootouder-kleinkind = 2 enzovoort). Bij een achterneef (vierdegraads) zou dit nog (1/2)^4 × 100 = 6,25% zijn.

Bij elke match zie je de hoeveelheid gedeelde DNA, uitgedrukt in zowel percentage als cM (centimorgan). Hoe langer het grootste gedeelde segment, hoe nauwer de verwantschap normaliter is. Je kunt je matches tevens filteren op diverse criteria, zoals locaties, labels en relaties.

Afhankelijk van je aanvraag kun je bij DNA / Gezondheidsrapporten, na het invullen van je wachtwoord, de vastgestelde genetische risico’s en je dragerschapsstatus bekijken. Bij elk item kun je ook extra feedback opvragen.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!