Een goede digitale beveiliging kost altijd enige moeite. Hoeveel moeite, dat bepaal je helemaal zelf. Als je iemand bent die alles uit de kast haalt met wachtwoorden van 64 karakters en een tweede internetloze laptop, dan is deze handleiding niks voor jou. Zoek je een mooie balans? Lees dan verder!

Dit is een handleiding voor praktisch ingestelde mensen. Mensen die een gezonde dosis pc-beveiliging willen, maar met zo min mogelijk gedoe (zoals het gebruik van sleutelhangers voor twee-staps-authenticatie, ingewikkelde wachtwoorden en het instellen van e-mailencryptie). We kunnen je geen volledig pijnloze ervaring beloven, maar we zullen laten zien hoe je een goede beveiliging kunt instellen die je wachtwoorden, e-mail, harde schijf en gevoelige usb-drives zo veilig mogelijk houdt, zonder het al te gek te maken.

Een sterk wachtwoord, de beste verdediging

Goede computerbeveiliging en privacy begint bij sterke wachtwoorden. Uiteraard zijn er serieuze kritieken over hoe online diensten met wachtwoorden omgaan, en Apple probeert met TouchID op de iPhone 5s biometrie mainstream te maken, maar momenteel zijn wachtwoorden nog steeds de beste oplossing om pottenkijkers bij onze data uit de buurt te houden.

©PXimport

KeePass is een prima gratis programma.

Het probleem met wachtwoorden is dat ze echt willekeurig, uniek, en relatief lang moeten zijn om enig nut te hebben. Daarom zijn wachtwoordmanagers handig: Deze programma's helpen je om compleet willekeurige wachtwoorden te genereren en deze veilig op te slaan, zodat je slechts een handjevol wachtwoorden van 10 karakters hoeft te onthouden in plaats van 15 of 20.

KeePass en LastPass zijn allebei goede, gratis wachtwoordmanagers die de moeite waard zijn. KeePass is populair omdat het open source is en een aantal interessante functies heeft, zoals keylogger en beveiligde notities.

Maar het probleem met KeePass is dat het geen online component heeft om wachtwoorden met verschillende apparaten te synchroniseren. Dat betekent dat je zelf een cloud synchronisatiemethode zult moeten instellen met behulp van Dropbox of een andere cloudopslagdienst.

Een ander goed alternatief - en mijn persoonlijke favoriet - is LastPass. Net als KeePass biedt LastPass wachtwoordgeneratie en versleutelde notities, maar het programma synchroniseert ook je versleutelde database met wachtwoorden naar de cloud zodat je deze op verschillende apparaten kunt benaderen. LastPass is beschikbaar als gratis browser plug-in, en voor 12 dollar kun je ook de mobiele LastPass-app gebruiken. Alle technische details staan op de LastPass website.

©PXimport

LastPass versleutelt je wachtwoorddatabase voordat deze naar de cloud wordt verzonden.

Wachtwoordmanagers zijn een vrij persoonlijke keuze en zullen vooral afhankelijk zijn van je persoonlijke behoeften en hoeveel vertrouwen je hebt in een commercieel bedrijf zoals LastPass of nieuwkomer Dashlane.

Mail versleutelen

De meeste mensen gebruiken het liefste web-gebaseerde e-mail-apps zoals Gmail, omdat het sneller en veel eenvoudiger is om een webpagina te openen dan een desktop-app te laden. Maar als je je e-mail tegen nieuwsgierige blikken moet beschermen is een ouderwetse desktop e-mailclient in combinatie met OpenPGP public-private key encryptie de beste optie.

E-mail wordt standaard als platte tekst over het internet verstuurd, wat betekent dat een vastbesloten gluurder je bericht zou kunnen onderscheppen en lezen. Encryptie helpt dit te voorkomen door het vrijwel onmogelijk te maken voor iemand die niet de ontvanger is om het bericht te ontcijferen. OpenPGP is een prima open source encryptiesysteem dat je kunt gebruiken om versleutelde e-mails te versturen. Het probleem is dat je alleen e-mails naar mensen die ook een implementatie van OpenPGP hebben kunt versleutelen. Dus als je van plan bent om gecodeerde e-mails met iemand uit te wisselen, zorg er dan voor dat die persoon in staat is om ze te ontcijferen.

Encryptie is bovendien alleen zo veilig als de mensen die het gebruiken. Als iemand je e-mail ontcijfert, deze als platte tekst kopieert en naar iemand anders doorstuurt, is je encryptie natuurlijk niet effectief. Malware kan ook encryptie dwarszitten door data in versleutelde staat te onderscheppen. Dus vergeet niet dat, hoewel encryptie ongetwijfeld veiliger is dan gewone e-mail, het niet waterdicht is.

Tot slot, bedenk dat e-mail metadata nooit versleuteld wordt. Dus je kunt de onderwerpregel of het e-mailadres van degene met wie je correspondeert niet verbergen.

De eerste stap is het downloaden en installeren van de Mozilla Thunderbird e-mailclient voor het account dat je voor encryptie en ondertekende e-mail wilt gebruiken. Thunderbird heeft een plug-in die het heel eenvoudig maakt om OpenPGP in te stellen (de uitvinder van PGP raadt ook HushMail aan.) Download en installeer daarna de OpenPGP key management-software Gpg4win.

Creëer je eigen sleutelpaar: Open Thunderbird, klik op het menu-icoon in de rechterhoek, en selecteer Add-ons. Zoek in het volgende venster naar Enigmail en klik op Install. Nadat de Enigmail installatie voltooid is, sluit Thunderbird af en open het opnieuw.

Nu heb je alle benodigde tools om je eigen sleutelpaar te creëren. Ga terug naar het menu-icoon en selecteer OpenPGP > Key Management. Wanneer het venster Key Management geopend wordt, selecteer Generate > New Key Pair.

©PXimport

Enigmail's Key Management-venster.

De meeste standaardinstellingen in dit venster zouden moeten voldoen. Maar ik raad aan om een wachtwoordzin voor je sleutels aan te maken. Als je dat niet doet en Thunderbird wil ineens dat je een wachtwoord invult terwijl je er geen hebt (dat overkwam mij), dan zit je in de problemen.

Wanneer je klaar bent om de geweldige wereld van OpenPGP e-mail binnen te gaan, klik op Generate key. Na een paar minuten zal je sleutel gereed zijn.

©PXimport

Bespaar jezelf problemen, en maak een wachtwoord aan.

Zodra je sleutelpaar klaar is zal Enigmail je aanraden om een herroepingscertificaat aan te maken. Dit is een uiterst belangrijke stap, en ik raad je dan ook ten zeerste aan om dit te doen: Een herroepingscertificaat is een simpel bestand met de extensie .ASC die je kunt gebruiken om je sleutels ongeldig te maken, in het geval je je wachtwoord vergeet of de controle over je computer verliest.

Het is het beste om je certificaat op een usb-stick op te slaan en deze op een veilige plek op te bergen.

Ga openbaar: Nu je je sleutelpaar en herroepingscertificaat hebt, moet je de wereld laten weten dat je versleutelde e-mail accepteert. De beste manier is je publieke sleutel naar een sleutelserver te uploaden waar andere gebruikers hem kunnen vinden - het is een soort telefoonboek voor mensen die op beveiliging gesteld zijn.

©PXimport

Upload je publieke sleutel naar een keyserver.

Ga terug naar het Key Management venster en selecteer Keyserver > Upload Public Keys.

Standaard zal Enigmail voorstellen om je sleutel naar "pool.sks-keyservers.net" te uploaden. Dat is een goed idee, omdat het zelf niet echt een sleutelserver is, maar een hub die zijn database naar meerdere sleutelservers verstuurt. Je kunt dit aanpassen door op het keuzemenu te klikken. Een andere optie is bijvoorbeeld om rechtstreeks naar de sleutelserver van MIT te uploaden.

Je kunt ook je publieke sleutel op een persoonlijke website, Tumblr, of blog plaatsen. Om je publieke sleutel te kopiëren, ga terug naar het Key Management venster, zorg dat Display All Keys by Default is aangevinkt, en markeer je e-mailaccount zodra deze verschijnt. Klik er vervolgens met de rechtermuisknop op en selecteer Copy Public Keys to Clipboard.

Testen, testen

Nu is het tijd om je encryptiemethode te testen door een ondertekende e-mail naar Adele te sturen, de vriendelijke e-mail robot van OpenPGP.

Houd de Shift-knop op je toetsenbord ingedrukt en klik op de Write knop links bovenaan in Thunderbird. Er wordt dan een nieuw berichtvenster geopend zonder enige HTML-opmaak. Adele kan alleen platte tekst verwerken, dus vetgedrukte koppen, cursieve tekst, en ingebedde links kun je niet gebruiken. Voor de handigheid is het sowieso altijd eenvoudiger om versleutelde e-mails als platte tekst aan te maken.

©PXimport

Stuur een testmail naar Adele

Vul vervolgens Adele's e-mailadres in (adele-en@gnupp.de). Maak een onderwerpregel en berichttekst met wat je maar wilt zeggen. Klik op OpenPGP en zorg dat alleen de opties Sign Message en Attach My public Key geselecteerd zijn. Druk op Send, voer je wachtwoord in, en klaar is Kees. Na enkele minuten zou Adele je een antwoord moeten sturen om te bevestigen of je ondertekening geslaagd was.

Zodra Adele zegt dat alles in orde is, ben je klaar voor de wereld van de versleutelde e-mail.

Je opslagschijven versleutelen

Het beveiligen van je e-mail is geweldig, maar je hebt er niet veel aan als iedereen zomaar bij je computer of externe schijven kan. Daarom is codering voor je opslagschijven een goed idee. Een van de beste tools die je hiervoor kunt gebruiken is de open source oplossing TrueCrypt. In het volgende voorbeeld laten we zien hoe je een usb-stick kunt versleutelen. Als je deze methode eenmaal onder de knie hebt is het versleutelen van je hele harde schijf niet erg verschillend - hoewel er wel een aantal extra stappen voor nodig zijn.

Allereerst: Download en installeer TrueCrypt, en neem een usb-stick die je wilt versleutelen. Open TrueCrypt en klik op Create Volume in het hoofdvenster van de app. Kies op het volgende scherm Encrypt a non-system partition/drive en klik op Next.

Selecteer vervolgens Standard TrueCrypt volume en klik op Next.

©PXimport

Laat je niet afschrikken door alle technische details

Nu moet je de drive die je wilt versleutelen vinden: Klik op Select Device en er verschijnt een eng uitziend pop-up venster met een lijst van alle opslagapparaten die met je pc verbonden zijn. Het kan verwarrend zijn, maar concentreer je gewoon op de rij aan de rechterkant die de opslagcapaciteit van elke drive weergeeft. Op die manier kun je je externe harde schijf van 1 TB niet per ongeluk aanzien voor je usb-stick van 4 GB.

In dit geval zoeken we naar de flashdrive van 2 GB onderaan in de lijst. Zodra je de drive geselecteerd hebt, klik op OK en vervolgens op Next. Nu wil TrueCrypt weten hoe je je versleutelde opslag wilt aanmaken. Standaard zou er Create encrypted volume and format it moeten staan. Dit betekent dat alle data op je usb-stick gewist zal worden.

TrueCrypt laat vervolgens de opties voor de encryptie en hash-algoritmes voor je vergrendelde apparaat zien. In dit geval zijn de standaardinstellingen prima. Het laatste scherm laat de opslagruimte van de usb-stick zien. Zolang dit in de buurt komt van de opslagruimte van je usb-drive klik je nogmaals op Next.

©PXimport

Een wachtwoord van 10 karakters is voor de meeste mensen voldoende.

Nu is het tijd om een wachtwoord aan te maken. Als je een wachtwoord van minder dan 20 karakters kiest, krijg je een waarschuwing dat het onveilig is. Je kunt inderdaad een wachtwoord van 20 karakters gebruiken, maar wil je dat echt elke keer moeten invullen wanneer je de usb-drive probeert te benaderen? Waarschijnlijk niet.

©PXimport

Door met je muis te schudden help je TrueCrypt een handje.

Uiteindelijk zal TrueCrypt een verzameling willekeurige getallen aanmaken om je apparaat te versleutelen. Probeer je muis een paar seconden zoveel mogelijk heen en weer te bewegen in het venster om TrueCrypt te helpen met het genereren van de encryptiedata, en klik daarna op Format.

Een paar minuten later heb je een versleuteld apparaat.

Encryptie mounten

Om data op je versleutelde usb-stick te kunnen opslaan, moet je het apparaat mounten met TrueCrypt. Ga terug naar het primaire TrueCrypt-venster. Selecteer in het hoofdmenu bovenaan Volumes > Select Device en kies in hetzelfde technische venster dat we eerder tegenkwamen jouw apparaat.

Ga daarna terug naar het hoofdvenster en selecteer een van de driveletters. Zelf kies ik altijd X. Het maakt helemaal niets uit, kies gewoon een letter die niet in gebruik is en klik op Mount.

Vervolgens vraagt TrueCrypt om je wachtwoord, en je bent klaar. Open Windows Explorer, en je kunt de usb-stick gewoon zoals normaal gebruiken. Het enige verschil is dat het zonder TrueCrypt en je wachtwoord (ervan uitgaande dat het een sterk, willekeurig wachtwoord is) zeer onwaarschijnlijk is dat iemand je data zou kunnen lezen.

Encryptie afronden

Als je eenmaal je fundamentele cryptografie hebt ingesteld, kun je je kennis uitbreiden en een aantal geavanceerde technieken uitproberen. Je zou kunnen leren hoe je Gpg4win kunt gebruiken om individuele bestanden te versleutelen, of je PGP-encryptiesleutels naar een tweede pc overbrengen. Of misschien wil je wel een verborgen besturingssysteem aanmaken met TrueCrypt?

Cryptografie en digitale beveiliging kunnen lastig zijn, maar als je eenmaal de basisprincipes van de tools onder de knie hebt, kun je er allerlei interessante toepassingen voor vinden.

Dit is een vrij vertaald artikel van onze zustersite PCWorld.com, geschreven door Ian Paul (@ianpaul). De mening van de auteur komt niet per definitie overeen met die van ComputerTotaal.nl.

Heb je zonnepanelen, dan is je energierekening lager dan huishoudens zónder. Maar dankzij de almaar dalende terugleververgoeding en de stijgende terugleverkosten wordt dat verschil wel steeds kleiner. Wat je kunt doen om er nog wél iets aan te verdienen, lees je hier.

Lees ook: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Dat zonnepanelen steeds minder rendabel zijn, daar is al veel over geschreven. Natuurlijk, de energierekening van huishoudens met zonnepanelen zijn nog altijd lager dan die van huishoudens zonder. Om hoeveel euro het gaat, is vaak lastig in te schatten, maar Energievergelijk.nl heeft er een analyse op losgelaten. Daarbij zijn ze uitgegaan van een huishouden met een stroomverbruik van 3.000 kWh per jaar en zonnepanelen van 400 Wp per paneel.

Minder voordeel bij meer panelen

Een huishouden met acht zonnepanelen bespaart gemiddeld 34,81 euro per maand op de energierekening ten opzichte van een huishouden zonder. Is hierbij gekozen voor het goedkoopste energiecontract van dit moment, dan loopt dit op tot maximaal 43,30 euro per maand. Maar zou je in plaats acht panelen er twintig plaatsen (dus x 2,5), dan heb je níet ook 2,5 keer zoveel voordeel. Bij twintig panelen ligt het maximale voordeel op slechts 47,76 euro per maand. Dat is een verschil van slechts 4,46 euro per maand…

Dat komt vooral door twee dingen: de terugleververgoeding (wat je krijgt) en de terugleverkosten (wat je betaalt). Waar die vergoeding vooral steeds lager en lager wordt, worden de kosten steeds hoger. Die zijn namelijk sterk afhankelijk van hoeveel stroom je aan het net teruggeeft. Bij acht panelen wordt in het voorbeeld van Energievergelijk.nl gemiddeld 1.904 kWh teruggeleverd. Bij het goedkoopste energiecontract wordt daarvoor gemiddeld 17,25 euro per maand aan terugleverkosten berekend. Wie twintig zonnepanelen heeft, levert veel meer terug, gemiddeld zo'n 5.440 kWh. En daar betaal je bij het goedkoopste energiecontract 63,50 euro per maand voor. In de grafiek hieronder zie je duidelijk dat investeren in meer zonnepanelen dus niet de oplossing is om er nog redelijk wat aan over te houden – helemaal al niet omdat in 2027 de salderingsregeling verdwijnt én de terugleververgoeding helemáal miniem wordt.

©Data Energievergelijk.nl | Visualisatie BS ID.nl

Hoe kun je dan wél nog verdienen met je zonnepanelen?

Het antwoord is eigenlijk heel simpel. Zorg dat je zoveel mogelijk van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Energievergelijk.nl heeft becijferd dat wie zonnepanelen heeft, gemiddeld zo'n 30 procent van de opgewekte stroom meteen zelf in huis verbruikt. Dat scheelt, want die stroom hoef je niet zelf in te kopen. Wanneer je erin slaagt om nog meer zelf opgewekte stroom te verbruiken, maak je zelfs dubbele winst: je hoeft minder stroom in te kopen en omdat je minder teruglevert, heb je ook minder terugleverkosten. Maar hoe doe je dat?

Tip 1: Zet elektrische apparaten overdag aan

Zet stroomvreters zoals de wasmachine, vaatwasser of airco op het moment dat je panelen de meeste stroom opwekken. Dat kun je handmatig doen, maar je kunt ook een timer instellen. Er zijn zelfs apparaten die automatisch kunnen starten op het moment dat je zonnepanelen veel stroom opwekken. Heb je de mogelijkheid om je elektrische auto overdag thuis op te laden? Dat is ook een prima manier om je eigen zonnestroom te gebruiken.

Tip 2: Krijg inzicht in je energiegebruik

Er zijn allerlei apps die bijhouden hoeveel stroom je zonnepanelen opwekken, maar waarop je ook kunt zien ook hoeveel energie je op dit moment van de dag gebruikt. Ook zijn er slimme stekkers waarmee je het stroomgebruik van een elektrisch apparaat kunt meten. Dit inzicht kun je twee kanten op gebruiken: wordt er veel stroom opgewekt, dan kun je bijvoorbeeld meer apparaten aanzetten. Is het een dag met weinig opbrengst, dan zou je ervoor kiezen om sommige apparaten juist níet aan te zetten. Hoe erg is het bijvoorbeeld om de was een dag later te doen?

Tip 3: Verspreid je zonnestroom-verbruik over de dag

In plaats van energieslurpers allemaal tegelijk in te schakelen — denk aan wasmachine, droger en vaatwasser — verdeel je hun gebruik over de dag. Zet één apparaat in de ochtend aan, een ander in de middag. Zo vermijd je dat je panelen onvoldoende leveren op een moment dat meerdere apparaten draaien en voorkom je dat je netstroom moet afnemen terwijl dat met een betere planning niet nodig zou zijn.

Tip 4: Vervang apparaten door elektrische varianten

Stap over op elektrische alternatieven: een robotgrasmaaier in plaats van een benzinegrasmaaier, inductiekoken in plaats van gas, een warmtepomp of elektrische verwarming in plaats van een traditionele cv-installatie. Daarmee bespaar je op kosten voor gas én je zorgt ervoor dat je meer van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Waarmee je weer bespaart op netstroom die je zelf moet afnemen. Een win-win-win-situatie dus.

Tip 5: Oost, west …

Veel mensen kiezen voor zonnepanelen op het zuiden, omdat die op een zonnige dag de hoogste opbrengst geven. Toch kan het juist slim zijn om panelen te verdelen over oost en west. Zo sluit de stroomopwekking beter aan op het dagelijkse energiegebruik. Panelen op het oosten leveren vooral in de ochtend stroom, terwijl panelen op het westen juist aan het einde van de middag meer opwekken. Je voorkomt daarmee dat je alleen rond het middaguur een piek aan zonne-energie hebt. De totale opbrengst ligt iets lager dan wanneer je alleen maar zonnepanelen op het zuiden hebt, maar doordat je de stroom meer verspreid gebruikt, haal je er in de praktijk vaak meer voordeel uit

Tip 6: Gebruik een energiemanagementsysteem (EMS)

Een energiemanagementsysteem (EMS) is een slim kastje in je meterkast dat je zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp en andere elektrische apparaten met elkaar verbindt en aanstuurt. Via software houdt het systeem continu in de gaten hoeveel stroom je opwekt, wat je verbruikt en – als je een dynamisch energiecontract hebt – wat de actuele stroomprijzen zijn. Ook weersvoorspellingen worden meegenomen, zodat het systeem vooruit kan plannen.

Op basis van al die informatie zorgt een EMS ervoor dat je elektrische auto of thuisaccu automatisch wordt geladen wanneer er veel zon is of als de stroom goedkoop is. Dreigt terugleveren juist nadelig te worden door lage prijzen of hoge terugleverkosten? Dan schakelt het systeem teruglevering uit en kiest voor direct verbruik of opslag. Ook apparaten zoals een warmtepomp of boiler worden slim aangestuurd, zodat ze draaien op de momenten dat het qua energieverbruik en financieel het gunstigst is.

Tip 7: Vergelijk leveranciers op terugleververgoeding en -kosten

Het netto bedrag dat je overhoudt bij terugleveren (vergoeding min kosten) kan sterk schelen per leverancier. Zo zul je vanaf 1 januari 2027 bij Vattenfall bijvoorbeeld per teruggeleverde kWh netto 0,00230 euro krijgen (minder dan een kwart cent) en bij Eneco en Greenchoice 0,00250 euro (een kwart cent), terwijl bijvoorbeeld Innova Energie een tarief van 0,00968 euro (bijna een cent) hanteert. Wanneer je precies weet hoeveel jouw panelen opwekken en wat je verbruikt (zie Tip 2), weet je ook hoeveel kWh je teruglevert. Door voor het aflopen van je huidige energiecontract goed te vergelijken en een berekening te maken, kun je zien bij welke energieleverancier je het beste af bent bij het afsluiten van je nieuwe contract.

Op zoek naar een nieuwe inbouw-oven? In dit artikel ontdek je waar je op moet letten bij het kiezen van een oven die past bij jouw keuken én kookstijl. Van formaat en functies tot energieverbruik en gebruiksgemak: wij helpen je op weg!

Een oven – of dat nu een inbouw-exemplaar is of een vrijstaand model – is een onmisbaar onderdeel van vrijwel elke moderne keuken. Of je nu een fanatieke hobbykok bent of gewoon graag een ovenschotel opwarmt op vrijdagavond: de juiste oven maakt het verschil. Maar met zo veel keuzes op het gebied van formaat, functies en technologieën kan het lastig zijn om door de bomen het bos nog te zien. In dit artikel nemen we je stap voor stap mee in de belangrijkste overwegingen, zodat jij straks met een gerust hart de juiste inbouw-oven kiest.

Bepaal je kookgewoonten

De zoektocht naar een geschikte oven begint bij jezelf. Hoe gebruik jij je oven? Bak je regelmatig taarten of brood, bereid je uitgebreide ovengerechten of gebruik je 'm vooral om restjes op te warmen? Voor intensieve bakkers zijn ovens met een nauwkeurige temperatuurregeling en speciale bakprogramma's ideaal. Wie juist veel tegelijk wil klaarmaken, is gebaat bij een model met meerdere inschuifhoogtes en een krachtige heteluchtfunctie. En als je graag stoomt of gezond kookt, zijn er ovens met geïntegreerde stoomfunctie of zelfs sous-vide-mogelijkheden.

©Bosch

Let op de functies die je écht gebruikt

Veel moderne ovens zitten vol met functies en programma's, maar lang niet iedereen gebruikt ze allemaal. Denk goed na over wat jij echt nodig hebt. De heteluchtstand is bij de meeste ovens standaard en zorgt voor gelijkmatige warmteverdeling, wat handig is bij het bakken op meerdere niveaus. Grillfuncties zijn fijn voor het krokant afwerken van gerechten, en sommige ovens hebben een speciale pizzastand of programma's voor automatische bereiding van bijvoorbeeld kip, brood of lasagne. Laat je niet te snel verleiden door indrukwekkende snufjes, maar kies vooral een oven die aansluit bij jouw dagelijkse gebruik.

Een oven moet niet alleen goed werken, maar ook prettig in het gebruik zijn. Duidelijke bediening, bijvoorbeeld via draaiknoppen of een overzichtelijk touchscreen, maakt het verschil in de dagelijkse praktijk. Telescopische rails kunnen handig zijn om ovenschalen veilig in en uit te schuiven. Denk ook aan het schoonmaken: sommige ovens hebben een pyrolysefunctie, waarbij de oven zichzelf verhit tot wel 500 graden om vet en etensresten in as te veranderen. Anderen maken gebruik van katalytische wanden of een stoomreinigingsprogramma. Dat scheelt flink wat poetswerk.

Energieverbruik, veiligheid en 'looks'

Bij een inbouwapparaat is energieverbruik een belangrijke overweging. Let op het energielabel: een zuinige oven bespaart op de lange termijn kosten én is beter voor het milieu. Zeker als je de oven vaak gebruikt, telt dat door. Heb je jonge kinderen in huis, kijk dan ook naar veiligheidsvoorzieningen zoals een kinderslot, automatische uitschakeling en een ovendeur die aan de buitenkant koel blijft. Zo voorkom je ongelukken in de keuken.

Verder is een oven ook een visueel element in je keuken. Veel mensen kiezen ervoor om inbouwapparaten uit één lijn of merk te combineren, zodat het geheel er strak en harmonieus uitziet. Denk aan een oven in dezelfde stijl als je combimagnetron of koffiemachine. Je kunt kiezen uit roestvrij staal, zwart glas of zelfs matte afwerkingen, afhankelijk van de stijl van je keuken. Een stijlvolle oven die mooi opgaat in het ontwerp geeft je keuken meteen een luxere uitstraling.

©ETNA

Bepaal je budget

Tot slot: bepaal vooraf hoeveel je wilt uitgeven. Inbouwovens zijn er in uiteenlopende prijsklassen, van een paar honderd euro tot meer dan duizend euro voor de luxere modellen. Binnen elk segment zijn er prima keuzes te maken, maar houd altijd oog voor de balans tussen prijs, kwaliteit en functionaliteit. Een goedkope oven met alle denkbare functies is niet altijd de beste koop, en soms is eenvoud juist duurzamer. Houd dat dus goed in de gaten als je gaat shoppen.

De juiste inbouw-oven kiezen draait vooral om goed nadenken over je eigen wensen en gewoonten. Door vooraf te bepalen wat je belangrijk vindt, voorkom je een miskoop en haal je straks veel meer plezier uit je keuken. Of je nu bakt, braadt, stoomt of grilt: met de juiste oven wordt koken leuker én makkelijker.