ID.nl logo
Bespaar ruimte en kosten: maak slimme back-ups naar de cloud
© Chor muang - stock.adobe.com
Huis

Bespaar ruimte en kosten: maak slimme back-ups naar de cloud

Maak je back-ups graag volgens de regels, maar wil je niet te veel betalen? Diensten als Google Drive en Dropbox bieden standaard al aardig wat cloudopslag voor niks. Zoek je extra ruimte, dan kun je bijvoorbeeld Hetzner Storage Box overwegen. Deze optie gaan we in dit artikel verkennen. We laten ook zien hoe je slim en efficiënt een back-up naar de cloud kunt maken.

In dit artikel laten we zien hoe je een efficiënte en veilige cloudback-up maakt: • Kies een cloudopslagoptie, zoals Hetzner Storage Box, Dropbox of Google Drive • Configureer een back-uprepository met Kopia • Automatiseer de incrementele back-ups • Installeer Rclone om naar diverse cloudopslagdiensten te back-uppen Toch data kwijt? Lees dan zeker ook: Terug van weggewist: met deze tools herstel je verloren gewaande data

Volgens de 3-2-1-regel hoor je drie kopieën van je data te hebben, waarvan twee lokaal op verschillende media maar ook één op een andere locatie. Dat systeem beschermt je bij diefstal, waterschade of brand. Hiervoor zijn meerdere opties. Bij veel data is een NAS ideaal. Bij een bescheiden dataset of voor een extra kopie van alleen de belangrijkste data is de cloud een prima bestemming. Je bent dan niet van anderen afhankelijk. Met de huidige hoge internetsnelheden en incrementele back-ups is dat ook voor grotere back-ups goed te doen, zeker als je het automatiseert. De cloudback-up is vaak een laatste redmiddel, dus je hoeft data niet vaak terug te halen.

Cloudopslag is tegenwoordig relatief goedkoop als je meerekent dat je geen aanschafkosten voor hardware en stroomkosten meer hebt. Je hebt bovendien geen onderhoudsperikelen én kunt makkelijk opschalen, zonder nieuwe investeringen te hoeven doen. De cloud groeit gewoon met je mee.

In dit artikel laten we zien hoe je een back-up naar de cloud kunt maken met relatief voordelige opslagopties en enkele handige tools. We gaan met Hetzner Storage Box aan de slag én benutten de gratis goedkope cloudopslag die je wellicht al hebt, zoals Dropbox en Google Drive. Als back-uptool gaan we Kopia gebruiken, maar ook Rclone komt aan bod, waar Kopia voor sommige opslagdiensten op leunt.

©Kanlaya - stock.adobe.com

Traditionele cloudopslag versus S3

We richten ons hier vooral op ‘traditionele’ cloudopslag, vergelijkbaar met wat je op de pc hebt: een bestandssysteem en structuur van mappen en bestanden. Moderner is object-storage, met S3 (Simple Storage Service) als bekendste voorbeeld. Het is abstracter, omdat bestanden nu als zogenoemde objecten worden opgeslagen. Die objecten worden bewaard in containers, ook wel buckets genoemd. Populaire aanbieders zijn Amazon Web Services, Microsoft en Google. Ook kleinere spelers als Backblaze, OVHCloud en DigitalOcean bieden S3-compatibele opslag aan.

S3 is vaak wat duurder, al is het door verborgen kosten soms lastig vooraf te bepalen. Vaak zijn er meerdere opslagklassen, met de goedkoopste klasse voor data die je niet of zelden hoeft terug te halen, wat het óók goedkoper kan maken. Doorgaans biedt S3 meer databescherming, omdat data wordt verspreid over meerdere datacenters. Bij uitval van één datacenter worden de taken overgenomen door de andere datacenters. Ook voor verloren of corrupte data biedt dat redding. Kopia ondersteunt overigens ook een back-up naar S3, dus laat je je daardoor niet tegenhouden.

Cloudopslag

1 Dropbox en co

Beschik je over bijvoorbeeld Dropbox, Google Drive of OneDrive, dan is die dienst zeker geschikt voor een back-up in de cloud. Ook veel tools werken ermee samen, waaronder Kopia. De ruimte is vaak wel beperkt. Bij Google Drive wordt de standaard 15 GB gedeeld tussen Drive, Gmail en Google Foto’s. Wel kun je dit tegen betaling uitbreiden met bijvoorbeeld 100 GB (€ 1,99/maand) of 2 TB (€ 9,99/maand). De genoemde prijzen zijn bij betaling per maand. Bij jaarlijkse betaling bespaar je ongeveer 20 procent. Bij zulke prijzen zijn ook alternatieven interessant, zoals Hetzner Storage Box, dat we in dit artikel gaan gebruiken naast Dropbox en co.

Google Drive deelt de opslag met onder meer Gmail en Google Foto’s.

2 Hetzner Storage Box

Voor betaalbare en flexibel toegankelijke cloudopslag nemen we een Storage Box van Hetzner als voorbeeld. De verschillende abonnementen kun je vinden op de website van Hetzner onder Storage / Storage Box. Wij kiezen 1 TB (€ 3,81/maand). Andere opties zijn bijvoorbeeld 5 TB (€ 12,97/maand) of 10 TB (€ 24,75/maand). Betalen kan onder meer via een SEPA-overschrijving, creditcard of PayPal. Er zijn geen eenmalige kosten en er worden ook geen kosten voor dataverkeer berekend. Bij opzegging betaal je alleen voor de periode waarin je de beschikking had over de dienst, wat dus ook een gedeelte van een maand kan zijn.

De grotere capaciteiten geven je meer snapshots, maar verder zijn de specificaties gelijk. Zulke snapshots zijn handig, omdat je in feite een momentopname van de hele inhoud van de Storage Box kunt maken, die je terug kunt zetten als de situatie daarom vraagt. Het staat overigens los van de snapshots die we zelf met Kopia gaan maken.

Overzicht met abonnementen en specificaties voor Hetzner Storage Box.

3 Aanvraag Storage Box

Het is handig om een account te maken als je dat nog niet hebt en daarna een aanvraag te starten voor de gewenste Storage Box. Hierbij kun je kiezen tussen een datacenter in Finland of Duitsland. Duitsland ligt voor Nederlanders het meest voor de hand. We raden aan om tweestapsverificatie aan te zetten voor je account. Dit kan direct na je aanvraag. Vrij snel na je aanvraag staat de cloudopslag voor je klaar. Je kunt hier op meerdere manieren toegang toe krijgen. De website toont een tabel met alle beschikbare protocollen voor toegang en enkele compatibele toepassingen, waaronder BorgBackup, Restic, Rclone en rsync.

Je kunt bij de aanvraag kiezen tussen een datacenter in Finland of Duitsland.

4 Toegang instellen

We gaan eerst naar Hetzner Robot voor het instellen van toegang en beheer van de opslag. Begin onder Storage Box data. Stel een nieuw sterk wachtwoord in via Reset password. Noteer dit direct: het wordt slechts eenmalig getoond.

We willen voor Kopia een sub-account gebruiken, waarvoor we eerst een eigen map moeten maken. Om dat te kunnen doen, is eerst toegang tot de opslag nodig. Hiervoor gaan we WebDAV onder Windows gebruiken. Zet daarom een vinkje bij WebDAV support. Noteer de gebruikersnaam achter User name. Ga in Windows naar Verkenner en dan Deze pc. Klik rechts op een lege plek en kies Een netwerklocatie toevoegen en dan Een aangepaste netwerklocatie selecteren. Vul het adres in, in de vorm https://gebruikersnaam.your-storagebox.de. Log daarna in met je gebruikersnaam en het zojuist ingestelde wachtwoord. Nu kun je als het goed is door de nog lege cloudopslag bladeren.

Via Hetzner Robot kun je je Storage Box beheren.

5 Sub-account maken

We willen zoals aangegeven Kopia via een sub-account gaan gebruiken met een eigen map. Het voordeel is dat Kopia met dat sub-account enkel toegang tot de bewuste map heeft, terwijl de hoofdgebruiker wel alle mappen kan benaderen. Maak daarvoor eerst een map in de via WebDAV gekoppelde opslag (bijvoorbeeld met de naam kopia). Maak daarna onder Sub-account een sub-account. Selecteer hierbij de zojuist gemaakte map. Zet vinkjes bij Allow SSH en External reachability voor toegang van buitenaf via ssh. Klik dan op Save. Noteer de gebruikersnaam en het wachtwoord.

We maken een sub-account waarmee gebruik van Kopia kan worden gemaakt.

Kopia

6 Compatibiliteit

We gaan in dit artikel actief met Kopia aan de slag, dat flexibel inzetbaar is en cross-platform, al richten we ons hier vooral op Windows. Je kunt een back-up naar lokale opslag of je netwerk maken, maar ook naar de cloud. Voor Hetzner Storage Box gaan we SFTP gebruiken. Voor Dropbox kiezen we Rclone als ‘back-end’ waar Kopia mee kan samenwerken. Diezelfde optie kun je gebruiken voor Google Drive of OneDrive. Belangrijk om te onthouden, is dat de locatie waar je back-ups bewaart repository worden genoemd. De back-ups zelf noemen we snapshots. Qua terminologie zijn er overigens veel overeenkomsten met andere tools, zoals Rclone Restic en BorgBackup.

Kopia ondersteunt talloze soorten opslag, zowel lokaal als in de cloud.

Versleuteling van begin tot eind

Bij het maken van een back-up naar de cloud is versleuteling extra belangrijk. Als de back-up in de cloud onverhoopt in verkeerde handen valt, wil je in ieder geval voorkomen dat iemand de data kan lezen. Nemen we Kopia als voorbeeld, dan is versleuteling standaard actief. Het wachtwoord stel je in bij het maken van de repository. Je kunt niet eens een back-up zonder versleuteling maken.

De encryptie is end-to-end en zero knowledge. Met end-to-end wordt bedoeld dat de gegevens feitelijk al zijn versleuteld op het systeem zelf. Naast de gegevens zelf zijn bovendien de bestandsnamen versleuteld. Dat is prettig, want ook bestandsnamen zelf kunnen soms privacygevoelige informatie bevatten. De term ‘zero knowledge’ verwijst naar het feit dat niemand behalve jijzelf het wachtwoord kent. Hier schuilt ook een risico in: als je het wachtwoord kwijt bent, kun je niets meer met je back-up.

7 Snapshots bij Kopia

Een snapshot is een momentopname van de inhoud van je systeem. Je kunt in een repository meerdere snapshots maken, bijvoorbeeld één voor elke map. Zo’n snapshot is bij Kopia altijd incrementeel. Dat betekent dat bestanden maar één keer worden geüpload. Daarna worden alleen bestanden waarvan de inhoud is gewijzigd geüpload. Het werkt ook heel efficiënt voor grotere bestanden, omdat alleen de gewijzigde delen worden geüpload en dus niet het volledige bestand.

Als je een bestand hernoemt of verplaatst, herkent Kopia zelfs dat het bestand dezelfde inhoud heeft, waardoor het evenmin opnieuw hoeft te worden geüpload. Retentie zorgt dat meerdere versies in de tijd beschikbaar zijn. Kopia ondersteunt ook compressie en de-duplicatie. Compressie helpt om de omvang van de back-up te beperken, waardoor je wellicht wat aan opslagcapaciteit en dus geld kunt besparen. Standaard is compressie uitgeschakeld, maar je kunt deze instelling per snapshot aanpassen. Dankzij de-duplicatie, wat óók standaard is, wordt een bestand waarvan je meerdere kopieën hebt maar één keer in de back-up bewaard. Dit helpt om de benodigde opslagruimte verder te beperken.

Voorbeeld van snapshots die door Kopia zijn gemaakt.

8 Aan de slag met Kopia

Bij Kopia kun je kiezen tussen twee versies: cli en gui (zie kader). Niet iedereen werkt graag met een opdrachtprompt, waardoor we hier met de gui werken, ook wel KopiaUI genoemd. Op de pagina met releases vind je alle installatiebestanden hiervoor. Voor Windows kun je het installatieprogramma downloaden en uitvoeren (KopiaUI-Setup-0.17.0.exe) óf het zip-bestand (KopiaUI-0.17.0-win.zip) downloaden en uitpakken in een map, waarna je in die map KopiaUI.exe start.

Als je het programma start, wordt gevraagd om een eerste repository toe te voegen. We gaan eerst een lokale map als repository gebruiken. Daarna gaan we een repository inrichten bij Hetzner Storage Box en Dropbox (via Rclone). Je kunt binnen Kopia zonder problemen meerdere repository’s toevoegen en apart van elkaar gebruiken.

Via GitHub kun je de verschillende releases voor Kopia downloaden. 

Werken met een CLI versus GUI

Veel back-uptools werken via de opdrachtprompt ofwel CLI (command-line interface). Een voordeel is dat je taken wat makkelijker kunt ‘scripten’ of automatiseren. Heb je hier minder ervaring mee? Dan kan een grafische gebruikersinterface (GUI) redding bieden. Vaak is dat een desktopprogramma, maar het kan via een browser werken, een zogenoemde web-GUI. Sommige tools zoals Kopia bieden zelf een GUI. Er zijn GUI’s die gebouwd zijn om met een bepaalde tool samen te werken, zoals Backrest voor restic en BorgWarehouse voor BorgBackup. Via de GUI kun je bijvoorbeeld een repository toevoegen, door snapshots bladeren en bestanden herstellen.

9 Lokale back-up

We beginnen met een back-up naar een lokale map. Dit is de eenvoudigste optie. Het kan overigens ook een netwerkschijf zijn die je onder Windows hebt gekoppeld. Kies op het beginscherm de optie Local Directory or NAS. Blader dan naar de map en kies Next. Nu wordt om een sterk wachtwoord gevraagd. Op basis van dat wachtwoord wordt de inhoud van de repository versleuteld. Het is zeer belangrijk dat je dit wachtwoord niet verliest.

Klik op Create Repository om de repository te maken. Je zult zien dat er al direct enkele bestanden worden gemaakt in de bewuste map die we als repository hebben aangewezen. Als voorbeeld gebruiken we de repository voor een back-up van een map met administratie. Je kunt ook snapshots voor andere mappen toevoegen aan dezelfde repository. Verander eventueel de naam van de repository. Ga daarvoor naar Repository, vul een passende naam in, zodat je weet dat dit de lokale map betreft en kies Update Description. Dat is handig als je straks meerdere repository’s hebt.

Als eerste kun je kiezen om wat voor soort repository het gaat.

10 Eerste snapshot maken

We gaan nu een eerste snapshot maken van een map met administratie. Ga daarvoor naar Snapshots en kies New Snapshot. Blader naar de gewenste map. Je kunt nu de beleidsregels aanpassen, ook wel policy’s genoemd. Zo regel je bijvoorbeeld hoe vaak een snapshot moet worden gemaakt, welke bestanden moeten worden uitgesloten, wat het retentiebeleid voor snapshots is en of compressie moet worden gebruikt. Voor nu accepteren we de standaardopties en kiezen Snapshot Now om de eerste snapshot te maken. Een volgende keer is een snapshot veel sneller gemaakt, omdat alleen de veranderingen worden geback-upt.

Via New Snapshot kun je ook voor andere mappen een snapshot maken met eigen beleidsregels die dan in dezelfde repository worden bewaard. Als je door de gemaakte snapshots bladert, kun je onder Start time op de datum en tijd van de snapshot klikken. Hierna zie je de optie Mount as Local Filesysteem. Daarmee koppel je de bewuste snapshot als lokaal bestandssysteem, zodat je door de volledige inhoud kunt bladeren. Gebruik eventueel een programma als WinMerge om eventueel mappen en bestanden met elkaar te vergelijken, waarbij je visueel de verschillen kunt zien.

Je kunt bladeren door gemaakte snapshots en ze als bestandssysteem koppelen.

11 Beleidsregels

We kijken nog in iets meer detail naar de beleidsregels. Je kunt ze aanpassen onder Snapshots, door in de kolom Actions op Policy te klikken. Wil je bijvoorbeeld compressie gebruiken, dan vouw je Compression uit en kies je achter Compression Algorithm voor bijvoorbeeld zstd, gzip of pgzip. Je kunt er ook voor kiezen om alleen bestanden met een bepaalde extensie te comprimeren, of bestandsextensies invullen die helemaal niet gecomprimeerd moeten worden. Onder Scheduling kun je kiezen hoe vaak de snapshot gemaakt moet worden. Omdat alleen veranderingen worden geback-upt, kun je prima een hogere frequentie kiezen, zoals elk uur. Merk op dat als je compressie inschakelt, alleen toekomstige gegevens worden gecomprimeerd. De bestaande gegevens blijven dus niet gecomprimeerd.

Via beleidsregels kun je bijvoorbeeld ervoor kiezen om compressie te gebruiken.

Kopia naar Storage Box

12 Back-up naar Storage Box

Voor een back-up naar Hetzner Storage Box met Kopia gaan we SFTP gebruiken. Dit staat voor Secure File Transfer Protocol. Met het protocol kun je via ssh (Secure Shell) bestanden uitwisselen tussen je systeem met bijvoorbeeld Windows en je opslag in de cloud. Hierbij wordt gebruikgemaakt van een versleutelde verbinding. Merk op dat de gegevens zelf dankzij de end-to-end-encryptie van Kopia natuurlijk al versleuteld zijn, maar extra versleuteling tijdens de overdracht kan natuurlijk nooit kwaad.

We gaan SFTP gebruiken voor toegang tot onze Hetzner Storage Box.

13 Verbinding via ssh

We gaan eerst een verbinding via ssh opzetten met OpenSSH, dat standaard deel uitmaakt van Windows. Open hiervoor een opdrachtprompt. Je kunt nu direct verbinding maken met het sub-account op de ssh-server van je Storage Box. Voor gebruiker u123456 is het eerste sub-account in principe u123456-sub1. Om met dit sub-account in te loggen via ssh geef je dan de volgende opdracht:

ssh -p 23 u123456-sub1@u123456.your-storagebox.de

Accepteer de verbinding bij een melding over de authenticiteit van de host. Hiermee wordt de host toegevoegd aan het bestand met bekende hosts (known_hosts). Voer ook je wachtwoord in. Als het goed is, ben je hierna verbonden en zit je in je thuismap onder /home.

We testen eerst de verbinding via ssh via de opdrachtprompt.

14 Repository toevoegen

Voeg nu in Kopia een nieuwe repository toe voor de Storage Box via de optie SFTP Server. Hiervoor kun je rechts op het icoontje in de taakbalk klikken en kies je Connect to Another Repository. Vul de host (zoals u123456.your-storagebox.de), de gebruikersnaam van het sub-account (zoals u123456-sub1), het poortnummer 23 en wachtwoord in voor het sub-account. Bij Path vul je /home in. Bij Path to known_hosts File vul je het pad naar known_hosts van Windows in. Dit kun je opzoeken voor jouw gebruikersnaam in Verkenner onder C:\Users.

In de volgende stap kun je, als de verbinding lukt, een wachtwoord instellen voor de repository, net als hiervoor bij de lokale map. Het maken van een snapshot werkt op vergelijkbare wijze. Een back-up van 3,3 GB was met een rappe internetverbinding binnen vier minuten gemaakt en neemt online dankzij compressie ongeveer 2,1 GB in. Een volgende back-up gaat veel sneller, afhankelijk van de hoeveelheid wijzigingen. Je kunt via de WebDAV-koppeling volgen wat er in de map gebeurt.

Configureer de repository met de correcte gegevens van je Storage Box.

Kopia naar Dropbox

15 Back-up naar Dropbox

Kopia ondersteunt een back-up naar bijvoorbeeld Dropbox, Google Drive of OneDrive. Je kunt deze diensten gebruiken via Rclone. Kopia kent wel wat ondersteuning voor Google Drive, maar alleen in de CLI-versie. We beginnen met de installatie van Rclone. Ga daarvoor naar https://rclone.org/downloads/ en download het zip-bestand voor Windows. Pak het zip-bestand uit. Je hebt alleen het uitvoerbare bestand rclone.exe nodig. Je kunt dit naar C:\Windows\System32 kopiëren, zodat je er vanaf elke map toegang toe hebt.

Je kunt Rclone vanaf elke map in je systeem aanroepen.

16 Configuratiebestand maken

Open een opdrachtprompt en geef de opdracht rclone config. Er start een wizard. Kies daarin n voor een nieuwe remote. Vul een naam in, bijvoorbeeld dropbox, googledrive of onedrive. Je ziet nu een lijst met alle ondersteunde opslagdiensten, waar ook Dropbox, Google Drive en Microsoft OneDrive tussen staan. Vul het bijbehorende nummer in. Volg daarna de instructies voor autorisatie. Dit verschilt per opslagdienst.

Voor Dropbox is het eenvoudig. Je kunt zoals door de wizard ook wordt aangegeven de client_id en client_secret leeglaten. De geavanceerde configuratie kun je overslaan. Als je systeem een webbrowser heeft, kun je daarna automatisch autoriseren. In de browser hoef je alleen op Toestaan te klikken. Ga daarna terug naar de wizard. Kies y (yes) om de configuratie te bewaren en q (quit) om de tool te verlaten. Hiermee is de configuratie van Rclone al klaar, en kunnen we verder in Kopia.

Wil je zien hoe de configuratie eruitziet? De locatie van het bestand kun je achterhalen met rclone config file. Overigens is de configuratie van Google Drive iets lastiger. Je kunt eventueel de interne client_id gebruiken, maar is het aan te raden een eigen client_id te maken, voor betere prestaties. Voor de instructies kun je de link volgen die je krijgt te zien als je de stappen van de wizard doorloopt.

Kies de gewenste opslag voor je nieuwe repository, zoals Dropbox.

17 Kopia

In Kopia kun je nu een repository voor je cloudopslag maken via Rclone door de optie Rclone Remote te kiezen. Gebruik de naam die je eerder koos (zoals dropbox) en bedenk in welke map Kopia de bestanden moet gaan bewaren binnen je cloudopslag (bijvoorbeeld /kopia). Achter Rclone Remote Path vul je dan in dit geval simpelweg dropbox:/kopia in. Bij Rclone Executable Path kun je rclone.exe invullen, omdat het uitvoerbare bestand vanuit elke map kan worden aangeroepen. Hierna kun je snapshots gaan maken die in je cloudopslag zullen worden opgeslagen, zoals in dit voorbeeld het Dropbox-account. Merk op dat Rclone naast Dropbox, Google Drive en OneDrive ook andere opslagdiensten ondersteunt, maar die zijn niet allemaal getest in combinatie met Kopia.

De configuratie van Rclone voor Dropbox binnen Kopia is nu heel eenvoudig.

▼ Volgende artikel
Googles AI leest straks mee in WhatsApp – zo houd je de controle!
© gguy - stock.adobe.com
Huis

Googles AI leest straks mee in WhatsApp – zo houd je de controle!

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

In dit artikel lees je:
  • Wat Gemini straks kan doen met apps als WhatsApp en Berichten
  • Waarom Google deze wijziging doorvoert
  • Hoe dit je privacy beïnvloedt (zelfs als je tracking hebt uitgeschakeld)
  • Hoe je zelf de toegang van Gemini kunt beperken
  • Wat deze stap zegt over de toekomst van AI op je telefoon

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Nieuwe Android-smartphone nodig?

Bekijk hier de allernieuwste modellen!

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.

Check dit vóór 7 juli

Vanaf 7 juli activeert Google automatisch nieuwe functies in Gemini. Wil je niet dat de AI toegang krijgt tot apps als WhatsApp of Telefoon? Ga dan naar de instellingen van de Gemini-app of bezoek gemini.google.com/apps. Daar kun je per app zelf aangeven of Gemini ermee mag werken.

▼ Volgende artikel
Review Sony ULT Field 3 – Krachtpatser op de achtergrond
© Wesley Akkerman
Huis

Review Sony ULT Field 3 – Krachtpatser op de achtergrond

De Sony ULT Field 3 lijkt op het eerste gezicht wat onopvallend, maar de reflecterende ULT-knop heeft een hoop te bieden. Die belooft een diepe, voelbare bas, wat samen met zijn robuuste, waterdichte bouw de belangrijkste beloftes van dit model zijn.

Goed
Conclusie

Voor 199 euro (online al voor minder te vinden) is de Sony ULT Field 3 zeker een aanrader. De speaker transformeert met de ULT-knop van een subtiele achtergrondspeler naar een krachtpatser met een diepe bas. Gecombineerd met zijn robuuste bouw, lange accuduur en handige multipoint-connectiviteit, biedt hij een zeer compleet pakket. Het voornaamste nadeel is de beperkte equalizer, die je dwingt te kiezen. De luidspreker is minder geschikt voor de audiofielen onder ons – maar voor alle andere mensen is dit echt geen verkeerde aankoop.

Plus- en minpunten
  • Robuust en waterdicht
  • Lekker vol geluid
  • Meegeleverde schouderband
  • Doet dienst als powerbank
  • Equalizer niet altijd te gebruiken
  • Zonder ULT-knop wat karig

De Sony ULT Field 3 is een compacte en draagbare bluetoothspeaker met een adviesprijs van 199 euro. Op het eerste gezicht is dit een onopvallende luidspreker, met twee opvallende elementen. Zowel het Sony-logo als de bijzondere ULT-knop zijn voorzien van reflecterend materiaal, waardoor die een andere kleur dan zilver laten zien wanneer het licht erop valt. We zien groene, blauwe, roze en gele tinten voorbijkomen, waardoor het model toch een unieke uitstraling heeft. Om die ULT-knop (ULT staat trouwens voor Ultimate) is overigens een hoop te doen: dit is namelijk een centraal element.

Sony ULT Field 3

Wanneer je die knop indrukt, dan activeer je volgens Sony een diepe en voelbare bas. Daar vertellen we verderop in deze recensie meer over. De speaker beschikt daarnaast over Sound Field Optimization, dat het geluid aanpast aan de omgeving. Ook daar zou dan een betere geluidservaring uit moeten komen. Via de gratis te downloaden Sony Music Connect-app kun je een zevenbands equalizer gebruiken. Dit kun je alleen doen wanneer je de ULT-modus niet geactiveerd hebt, aangezien die de muziekbeleving al grotendeels aanpast voor je.

©Wesley Akkerman

Je kunt de Sony ULT Field 3 zowel binnen als buiten gebruiken, dankzij het IP67-certificaat. Het apparaat is niet alleen stof- en waterdicht, maar ook schokbestendig en roestvrij. De accu gaat tot 24 uur mee, maar dat is mede afhankelijk van het volume en overige instellingen. Voor een dagje weg is de accuduur meer dan prima. Je kunt de speaker bovendien als powerbank inzetten, voor als je onderweg je smartphone moet opladen. Sony levert tot slot een schouderband mee, wat het draagbare karakter van de Field 3 verder benadrukt.

Tweedeling van het geluid

De geluidskwaliteit van de speaker draait om de tweedeling die de ULT-knop creëert. Zodra je die functie activeert, dan hoor je een behoorlijke basversterking en vollere middentonen, zonder dat de zang aan helderheid verliest. Zonder die modus klinkt de muziek gedetailleerd, maar ook merkbaar vlakker. Prima voor op de achtergrond, maar de audio mist dan wel wat impact. Bij sommige genres, zoals hiphop, kan de verhoogde bas de vocalen soms wat overstemmen. De equalizer biedt in die gevallen dan helaas ook niet altijd soelaas.

©Wesley Akkerman

Je kunt het apparaat zowel liggend als staand gebruiken, maar we hebben gemerkt dat horizontaal gebruik fijner klinkt. Het volume kan ook lekker hoog, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit, waardoor je deze speaker prima in een tuin zou kunnen gebruiken. Ondanks dat we ons nooit ondergedompeld voelen in het geluid, zijn we toch positief over de Sony ULT Field 3. Dit is typisch zo'n speaker die je onderweg meeneemt of ergens neerzet waar je geen andere speakers kunt installeren. Denk dan aan de badkamer of misschien wel een slaapkamer.

De speaker bedienen

Je bedient de Sony ULT Field 3 op twee manieren: via de Music Connect-app of via de strip bovenop. Binnen de applicatie regel je diverse instellingen, zoals de bluetoothkwaliteit en geluidsoptimalisatie. We hebben de optimalisatie op een gegeven moment uitgeschakeld en gemerkt dat de speaker dan beter klinkt dan voorheen. Verder is het zo dat je zowel die stand als de ULT-knop moet uitschakelen om de equalizer te kunnen gebruiken. Dat is best jammer, zeker in het geval van ULT. Je eigen instellingen evenaren die van de Sony-geluidsoptie namelijk niet.

©Wesley Akkerman

De meeste functies zijn gelukkig direct toegankelijk via de knoppenstrip bovenop het apparaat. Hier vind je de standaard bediening en de specifieke ULT-toets. Aan de achterzijde bevindt zich een handige usb-c-poort voor het opladen van zowel de speaker als je telefoon. Daarnaast beschikt dit model over bluetooth multipoint (waardoor je gemakkelijk twee apparaten aansluit) en Party Connect. Door die laatste functie sluit je de ULT Field 3 naadloos aan op andere Sony-speakers die over dezelfde functionaliteit beschikken (bijna honderd momenteel).

Sony ULT Field 3 kopen?

Voor 199 euro (online al voor minder te vinden) is de Sony ULT Field 3 zeker een aanrader. De speaker transformeert met de ULT-knop van een subtiele achtergrondspeler naar een krachtpatser met een diepe bas. Gecombineerd met zijn robuuste bouw, lange accuduur en handige multipoint-connectiviteit, biedt hij een zeer compleet pakket. Het voornaamste nadeel is de beperkte equalizer, die je dwingt te kiezen. De luidspreker is minder geschikt voor de audiofielen onder ons – maar voor alle andere mensen is dit echt geen verkeerde aankoop.