Chatten met mensen doen we al langer, maar ChatGPT toont dat dit ook prima kan met bots – en dus met computers. ChatGPT is trouwens niet de enige AI-bot die graag keuvelt. In dit artikel stellen we je, naast enkele nieuwigheden voor ChatGPT, ook enkele praatgrage concullega’s voor.

OpenAI’s ChatGPT maakt sinds eind vorig jaar wereldwijd furore, en we hebben er al de nodige aandacht aan besteed. Voor wie een en ander gemist heeft, leggen we het hoe en wat nog even heel kort uit. 

AI met LLM

ChatGPT van ontwikkelaar OpenAI is een AI-chatbot. Bot staat voor robot, maar eigenlijk is het een computerprogramma dat automatisch specifieke handelingen kan verrichten. In dit geval gaat het om het simuleren van menselijke conversaties, met behulp van artificiële intelligentie, kortweg AI. De bot maakt gebruik van natuurlijke taalverwerking (NLP) en ‘machine learning’-algoritmen (ML) om menselijke taalinvoer correct te kunnen interpreteren. De chatbot kan tevens leren uit de interacties met menselijke gebruikers om zo steeds betere reacties te genereren.

Natuurlijk moet de chatbot inhoudelijk iets zinvols te vertellen hebben, en daarvoor valt deze terug op een immense kennisdatabank, samengesteld door de ontwikkelaars op basis van ontelbare documenten, webpagina’s, databases enzovoort.

Dit hele AI-systeem, dat dus patronen, grammatica en context uit een enorme dataset kan herkennen en op basis hiervan antwoorden genereert, wordt een ‘large language model’ genoemd (LLM). Dit maakt zo’n systeem veel krachtiger dan stemassistenten als Siri, Alexa of Google Assistant, die weinig meer zijn dan ‘command-and-control’-systemen op basis van een beperkte database.

ChatGPT: extra’s

Wanneer je met ChatGPT aan de slag gaat, kun je de functionaliteit uitbreiden met extensies. We stellen je twee browserextensies voor van externe partijen, maar weet dat OpenAI, de maker van ChatGPT, inmiddels ook bezig is met de ontwikkeling van plug-ins (zie het kader hierboven: ‘ChatGPT plug-ins’).

Ben je een trouwe gebruiker van de Google-zoekmachine, dan heb je vast iets aan de extensie ChatGPT for Google (www.chatgpt4google.com; beschikbaar voor Firefox en Chromium-browsers). Na installatie verschijnt rechts van de zoekresultaten in Google een kader met de ChatGPT-respons. Wil je deze alleen ‘op commando’ laten verschijnen, klik dan op het tandwielpictogram in dit kader en selecteer Manually (zodat je eerst op een knop moet drukken) of Question Mark (zodat de respons alleen verschijnt wanneer je je zoekterm met een vraagteken afsluit).

Een niet onbelangrijk nadeel van ChatGPT is dat de bot geen ‘live’ webpagina’s kan raadplegen. De extensie WebChatGPT helpt je deze tekortkoming te omzeilen. Na installatie ziet de invoerbalk van ChatGPT er enigszins anders uit. Zorg dat de optie Web access is ingeschakeld en vraag iets als “Wat is het weer vandaag in […]”. Als het goed is, krijg je nu een zinvol en actueel antwoord, voorafgegaan door (standaard) vijf internetbronnen die de tool aan ChatGPT heeft doorgegeven, zodat de bot die in zijn respons kan verwerken. Handig, want je kunt de bronnen nu dus ook zelf controleren. Via uitklapmenu’s kun je het aantal bronnen (results), de periode (time) evenals de regio (region) nog bijsturen.

ChatGPT nog niet uitgeprobeerd? AI-instapcursus: dit kun je allemaal doen met ChatGPT

Bing Chat: start

ChatGPT mag dan een product zijn van OpenAI, Microsoft heeft er al enorme bedragen in geïnvesteerd. Microsoft wil ChatGPT namelijk intensief gebruiken in onder meer Azure, Bing en Office.

Op het moment van schrijven kun je ChatGPT zoals deze in Bing is geïntegreerd gratis gebruiken, althans met browser Edge. Surf hiervoor naar www.bing.com/new, klik bovenaan op Begin met chatten. Zorg dat je bent aangemeld met je Microsoft-account. Als het goed is, hoef je slechts op Nu chatten te drukken om met Bing Chat (alias ChatGPT met GPT-4) aan de slag te kunnen.

Bing Chat: werking

Net als bij de meeste chatbots, is de werking ook hier eenvoudig. Tik je vraag in de invoerbalk onderaan en klik op de pijlknop. Om een nieuwe chatsessie te starten, druk je op Nieuw onderwerp. In tegenstelling tot ChatGPT zelf, kan Bing Chat wel het internet op, en het zal je niet verbazen dat de bot hiervoor gretig uit het Bing-vaatje tapt. Je krijgt bij de respons ook de bronnen vermeld en je kunt meteen doorklikken om een en ander te controleren of zelf verder uit te zoeken. Op basis van je vraag en de respons stelt Bing Chat doorgaans zelf nog enkele extra vragen voor, die je wellicht interesseren. Boven de invoerbalk kun je nog kiezen uit drie gespreksstijlen: Meer Creatief, Meer Gebalanceerd (standaard) of Meer Precies.

Microsoft is van plan om Bing Chat ook vanuit andere browsers te laten gebruiken, maar wil je daar niet op wachten, installeer dan de extensie Bing Chat on Chromium. Deze extensie laat de webpagina van Bing geloven dat je met Edge bezig bent, waarna je ook vanuit Chrome en andere Chromium-browsers Bing Chat kunt uitproberen.

ChatGPT API

Ook de chatbot van Perplexity.ai maakt gebruik van het GPT-taalmodel van ChatGPT, maar net als Bing Chat kan deze chatbot overweg met actuele informatie afkomstig van zoekmachines en worden links naar de geraadpleegde bronnen vermeld.

Je krijgt in eerste instantie een beknopt antwoord te zien, maar wanneer je op View Detailed klikt, worden meer details getoond. Via voetnoten kun je naar de achterliggende bronnen doorklikken, of je klikt onderaan op View List om de bronnenlijst in een oogopslag te zien.

Helemaal onderaan vind je nog de rubriek Related met verwante vragen. Klik op de plusknop achter zo’n vraag om het bijbehorende antwoord te zien. De bot kan de eerder ingetikte vragen en antwoorden onthouden: vul een volgende vraag in bij Ask a follow up om hiermee verder te werken, of druk op de knop +New Thread om een nieuwe vragenronde te starten.

YouChat

YouChat is de chatmodule van zoekmachine You.com. Tik je vraag in de invoerbalk in en met een druk op Enter krijg je de resultaten. Handig is dat deze app rechts van de respons ook relevante resultaten geeft van zoekmachines als Google en Bing. Resultaten die YouChat in zijn respons gebruikt, worden met cijfers aangeduid. Net als bij ChatGPT kan YouChat ook je eerdere chatsessies in een chronologische lijst bijhouden.

Character.ai

In onder meer ChatGPT kun je ‘role prompting’ toepassen om tot betere resultaten te komen. Je vertelt de chatbot dan dat deze een bepaalde rol moet aannemen ('Je bent een ervaren professor in de genetica en je schrijft…') om vervolgens vanuit die persona een respons te geven.

De makers van Character.ai hebben dit idee verder doorgetrokken. Ze hebben namelijk zelf al enkele tientallen persona's ontworpen, opgedeeld in rubrieken als Famous People, Anime, Movies & TV en Language Learning. Meld je aan en selecteer een geschikte persona. Vervolgens kun je met het gekozen virtuele personage chatten. Als het goed is, krijg je antwoorden en reacties die helemaal aansluiten bij dat personage. Hoe een AI-chatbot ook best vermakelijk kan zijn!

Lees ook: 10 veelgestelde vragen over AI

ChatSonic

Wellicht een van de meest flexibele uitvoeringen op basis van het GPT-taalmodel is ChatSonic (WriteSonic), dat op slimme wijze met enkele beperkingen van ChatGPT afrekent. Zo kan deze chatbot het actuele internet raadplegen en ook informatie ophalen uit Googles ‘knowledge graphs’, een database met miljarden feiten over mensen, plaatsen en objecten.

ChatSonic kan tevens digitale beelden genereren op basis van je tekstinvoer. De chatbot kan hiervoor de API van Stable Diffusion en Dall-E 2 aanspreken. Verder laat ChatSonic ook spraakinvoer toe. Je kunt tevens een persona uit een lijst selecteren. Standaard is dit General AI, maar je kunt bijvoorbeeld ook Travel Guide, Relationship Coach of Accountant kiezen om de respons in een meer specifieke stijl te genereren.

Surf naar ChatSonic, klik op Start Chatting en meld je aan. Links van de invoerbalk kun je Include latest Google data in- of uitschakelen. In het linkerpaneel kun je schakelen tussen een meer beperkte of een uitgebreidere respons en kun je je (voorkeurs)locatie instellen, mocht dat relevant zijn voor de respons.

Je kunt de gratis versie van ChatSonic gebruiken, maar je zit dan wel met een maandelijkse responslimiet opgescheept en je beschikt dan niet over GPT-4(+). De betaalde versies beginnen bij circa 15 euro per maand, afhankelijk van de gekozen opties.

Google Bard

Vers van de pers, want sinds vandaag is Google Bard officieel beschikbaar in Nederland. Google Bard is een geavanceerd taalmodel (LLM) ontwikkeld door Google AI. Deze chatbot, getraind op een uitgebreide dataset van tekst en code, heeft de capaciteit om tekst te genereren, te vertalen en diverse soorten creatieve inhoud te produceren. Bovendien kan Bard informatieve antwoorden geven op een breed scala aan vragen, zelfs als deze open, complex of ongebruikelijk zijn.

Bard is momenteel nog in ontwikkeling, maar heeft al laten zien dat het in staat is om een verscheidenheid aan taken uit te voeren. Het kan instructies volgen, diverse tekstformaten genereren – van gedichten en scripts tot muziekstukken en e-mails – en vragen beantwoorden op een uitgebreide en informatieve manier.

Bard kan op verschillende manieren worden ingezet. Het kan helpen bij het overbruggen van taalbarrières, het vergroten van kennis over de wereld, het stimuleren van creativiteit, het verbeteren van productiviteit en het toevoegen van een element van plezier. Of het nu gaat om het vertalen van talen, het leren over diverse onderwerpen, het genereren van creatieve inhoud, het uitvoeren van taken of het spelen van spelletjes, Google Bard biedt een reeks mogelijkheden.

P.S. Enthousiast ChatGPT-gebruiker? Er zijn inmiddels behoorlijk wat T-shirts met grappige teksten beschikbaar, bijvoorbeeld hier en hier.

Heb je het idee dat de batterij van je laptop in Windows 11 wel erg snel leegloopt? Vaak ligt dat niet aan de accu zelf, maar aan een toepassing die ongemerkt veel stroom vraagt. Gelukkig kun je eenvoudig nagaan welke apps de meeste energie verbruiken.

De energiegrafiek

In Windows 11 zijn er minstens twee manieren om te controleren welke apps de meeste batterij verbruiken: via de app Instellingen en via Taakbeheer. Druk op Windows-toets+I om de Instellingen te openen en klik op Systeem. In het rechterdeel selecteer je het onderdeel Aan/uit en accu. Zo kom je op een pagina waar je bovenaan ziet hoeveel procent van de batterij nog vol is. Open het item Accuverbruik. Hierdoor krijg je een grafiek van het batterijniveau te zien. Je kunt de tijdsperiode bekijken: de Afgelopen 24 uur of de Afgelopen 7 dagen. In deze grafiek zoek je naar een opvallende terugval. Selecteer deze periode in de grafiek en sorteer de lijst apps op Totaal gebruik. Hierdoor lees je welke apps op dat moment de grote energieslurpers waren.

Via Taakbeheer

Ook met Taakbeheer herken je de apps die de batterij van de laptop leegtrekken. Open Start en zoek Taakbeheer. Klik bovenaan op Processen en klik daarna met de rechtermuisknop op een van de kolomkoppen om de opties Energieverbruik en Trend energieverbruik te openen.

De kolom Energieverbruik toont een momentopname van het huidige realtime stroomverbruik per proces. De kolom Trend energieverbruik geeft juist een overzicht van het gemiddelde stroomverbruik per proces. Een proces kan op een bepaald moment een hoog stroomverbruik aangeven als gevolg van een tijdelijke piek, terwijl het stroomverbruik over het algemeen toch laag is.

Accu optimaliseren

Om energiebesparing in Windows 11 in te schakelen, open je de Instellingen en ga je opnieuw naar Systeem / Aan/uit en accu. Klik op de instelling Energiemodus en kies de optie Beste energie-efficiëntie voor de optie Op batterijstroom. Wanneer je deze stap hebt uitgevoerd, zal het systeem het stroomverbruik optimaliseren op basis van de levensduur van de batterij, in plaats van op basis van de prestaties van de laptop.

Het is een beetje vreemd om een nieuw Dreame H15-model te zien voor dezelfde prijs als de H15 Pro die we eerder recenseerden. Maar in dit geval krijg je veel meer voor dat bedrag. De Dreame H15 Mix biedt namelijk drie apparaten en zeven schoonmaakopties.

De adviesprijs van de Dreame H15 Mix bedraagt momenteel 899 euro, net zoals de H15 Pro aan het begin van 2025. Daar krijg je niet alleen een uitstekende nat-droogstofzuiger voor terug, maar ook een soort Dyson lite-steelstofzuiger en een handige unit waarmee je zowel een vloerkleed, het tapijt of de auto schoonmaakt. Kortom: je krijgt veel meer in één pakket. Dit pakket werkt met dezelfde Dreame-app en biedt derhalve dezelfde opties als bij de H15 Pro.

De nat-droogstofzuiger komt grotendeels overeen met de Dreame H15 Pro. Het apparaat heeft met 23.000 Pa iets meer zuigkracht (tegenover 21.000 in de Pro), maar heeft daarentegen alleen tractie wanneer je hem naar voren duwt. Daarnaast gaat de batterij op papier iets minder lang mee, maar in de praktijk zul je daar waarschijnlijk weinig van merken (tenzij je een huis met een oppervlakte van 300 tot 400 vierkante meter moet schoonmaken).

©Wesley Akkerman

Nat- en droog

De nat-droogcombinatie heeft grotendeels dezelfde voor- en nadelen als zijn voorganger. Nog steeds herkent hij geen kabels of kleden, waardoor hij vast kan lopen of de dweilrol moet intrekken. Wel is er een kleine, slimme robotarm toegevoegd boven de roller, die voorkomt dat er water op de muur spat. Zodra het apparaat een muur nadert, schuift er automatisch een klepje omlaag dat het water opvangt en tegelijk het vuil van de dweil schraapt.

De Dreame H15 Mix gebruikt hetzelfde basisstation als het vorige model, dat de dweilrol in een halfuur schoonspoelt en droogt met water van 100 graden Celsius. Dat zorgt voor een grondige reiniging en minder nare geurtjes. Het onderhoud blijft beperkt, al kan het legen van de opvangbak voor vuil water en stof wat rommel geven. De schoonwatertank zit opnieuw bovenop, waardoor de kans op lekken groot blijft. Ook is de automatische dosering van eerdere modellen verdwenen.

©Wesley Akkerman

Dyson-achtige steelstofzuiger

Wanneer je de motor en de batterij loskoppelt, kun je ze eenvoudig op de steelstofzuiger klikken om zonder dweil te stofzuigen. Je kunt bovendien verschillende accessoires aansluiten, zodat je ook de bank, gordijnen en kieren meeneemt (vergelijkbaar met een Dyson). Handig als je toch even het kleed of tapijt wilt opfrissen. Op de kop zitten twee lampjes die stof en vuil goed zichtbaar maken.

De steelstofzuiger is licht, wendbaar en gebruiksvriendelijk. Je schakelt hem in met één druk op de knop, zonder iets ingedrukt te hoeven houden, en wisselt met een tweede knop moeiteloos tussen de normale en turbostand. In het pakket zit ook een compacte zuigmond voor het reinigen van meubels of je matras; een toevoeging die vaak over het hoofd wordt gezien, maar verrassend handig blijkt.

©Wesley Akkerman

Speciale unit voor kleden en de auto

Tot slot klik je de motor en batterij eenvoudig in het derde onderdeel, bedoeld voor het reinigen van kleden en tapijt. Dit apparaat heeft een normale en turbostand, en is voorzien van een handige hendel die omhoog klapt zodra je hem nodig hebt. Aan de voorkant zit een flexibele slang waarmee je zowel vuil opzuigt als warm water vernevelt. Daarmee verwijder je hardnekkige vlekken uit tapijt of autostoelen.

Wees wel voorzichtig met het watergebruik: er komt vrij veel uit de sproeikop. Begin dus liever met weinig en voeg later wat extra toe om een waterballet te voorkomen. De batterij loopt iets sneller leeg dan verwacht – na enkele minuten stofzuigen kan al 10 procent van de gebruiksduur verdwenen zijn – maar er blijft genoeg capaciteit over om het hele huis schoon te krijgen.

©Wesley Akkerman

Dreame H15 Mix kopen?

Voor de adviesprijs van 899 euro (er geldt een tijdelijke cashback-actie van 200 euro, waardoor je 'm dus voor 699 in huis haalt) krijg je niet één, maar drie krachtige apparaten: een uitstekende nat-droogstofzuiger, een lichte steelstofzuiger en een aparte unit voor kleden en auto-interieurs. Ondanks kleine nadelen zoals het ontbreken van automatische dosering en tractie naar achteren of een extra batterij, biedt het pakket een enorme veelzijdigheid en geavanceerde functies zoals de 100-graden zelfreiniging, wat wat ons betreft de investering volledig rechtvaardigt.