Chatten met mensen doen we al langer, maar ChatGPT toont dat dit ook prima kan met bots – en dus met computers. ChatGPT is trouwens niet de enige AI-bot die graag keuvelt. In dit artikel stellen we je, naast enkele nieuwigheden voor ChatGPT, ook enkele praatgrage concullega’s voor.

OpenAI’s ChatGPT maakt sinds eind vorig jaar wereldwijd furore, en we hebben er al de nodige aandacht aan besteed. Voor wie een en ander gemist heeft, leggen we het hoe en wat nog even heel kort uit. 

AI met LLM

ChatGPT van ontwikkelaar OpenAI is een AI-chatbot. Bot staat voor robot, maar eigenlijk is het een computerprogramma dat automatisch specifieke handelingen kan verrichten. In dit geval gaat het om het simuleren van menselijke conversaties, met behulp van artificiële intelligentie, kortweg AI. De bot maakt gebruik van natuurlijke taalverwerking (NLP) en ‘machine learning’-algoritmen (ML) om menselijke taalinvoer correct te kunnen interpreteren. De chatbot kan tevens leren uit de interacties met menselijke gebruikers om zo steeds betere reacties te genereren.

Natuurlijk moet de chatbot inhoudelijk iets zinvols te vertellen hebben, en daarvoor valt deze terug op een immense kennisdatabank, samengesteld door de ontwikkelaars op basis van ontelbare documenten, webpagina’s, databases enzovoort.

Dit hele AI-systeem, dat dus patronen, grammatica en context uit een enorme dataset kan herkennen en op basis hiervan antwoorden genereert, wordt een ‘large language model’ genoemd (LLM). Dit maakt zo’n systeem veel krachtiger dan stemassistenten als Siri, Alexa of Google Assistant, die weinig meer zijn dan ‘command-and-control’-systemen op basis van een beperkte database.

ChatGPT: extra’s

Wanneer je met ChatGPT aan de slag gaat, kun je de functionaliteit uitbreiden met extensies. We stellen je twee browserextensies voor van externe partijen, maar weet dat OpenAI, de maker van ChatGPT, inmiddels ook bezig is met de ontwikkeling van plug-ins (zie het kader hierboven: ‘ChatGPT plug-ins’).

Ben je een trouwe gebruiker van de Google-zoekmachine, dan heb je vast iets aan de extensie ChatGPT for Google (www.chatgpt4google.com; beschikbaar voor Firefox en Chromium-browsers). Na installatie verschijnt rechts van de zoekresultaten in Google een kader met de ChatGPT-respons. Wil je deze alleen ‘op commando’ laten verschijnen, klik dan op het tandwielpictogram in dit kader en selecteer Manually (zodat je eerst op een knop moet drukken) of Question Mark (zodat de respons alleen verschijnt wanneer je je zoekterm met een vraagteken afsluit).

Een niet onbelangrijk nadeel van ChatGPT is dat de bot geen ‘live’ webpagina’s kan raadplegen. De extensie WebChatGPT helpt je deze tekortkoming te omzeilen. Na installatie ziet de invoerbalk van ChatGPT er enigszins anders uit. Zorg dat de optie Web access is ingeschakeld en vraag iets als “Wat is het weer vandaag in […]”. Als het goed is, krijg je nu een zinvol en actueel antwoord, voorafgegaan door (standaard) vijf internetbronnen die de tool aan ChatGPT heeft doorgegeven, zodat de bot die in zijn respons kan verwerken. Handig, want je kunt de bronnen nu dus ook zelf controleren. Via uitklapmenu’s kun je het aantal bronnen (results), de periode (time) evenals de regio (region) nog bijsturen.

ChatGPT nog niet uitgeprobeerd? AI-instapcursus: dit kun je allemaal doen met ChatGPT

Bing Chat: start

ChatGPT mag dan een product zijn van OpenAI, Microsoft heeft er al enorme bedragen in geïnvesteerd. Microsoft wil ChatGPT namelijk intensief gebruiken in onder meer Azure, Bing en Office.

Op het moment van schrijven kun je ChatGPT zoals deze in Bing is geïntegreerd gratis gebruiken, althans met browser Edge. Surf hiervoor naar www.bing.com/new, klik bovenaan op Begin met chatten. Zorg dat je bent aangemeld met je Microsoft-account. Als het goed is, hoef je slechts op Nu chatten te drukken om met Bing Chat (alias ChatGPT met GPT-4) aan de slag te kunnen.

Bing Chat: werking

Net als bij de meeste chatbots, is de werking ook hier eenvoudig. Tik je vraag in de invoerbalk onderaan en klik op de pijlknop. Om een nieuwe chatsessie te starten, druk je op Nieuw onderwerp. In tegenstelling tot ChatGPT zelf, kan Bing Chat wel het internet op, en het zal je niet verbazen dat de bot hiervoor gretig uit het Bing-vaatje tapt. Je krijgt bij de respons ook de bronnen vermeld en je kunt meteen doorklikken om een en ander te controleren of zelf verder uit te zoeken. Op basis van je vraag en de respons stelt Bing Chat doorgaans zelf nog enkele extra vragen voor, die je wellicht interesseren. Boven de invoerbalk kun je nog kiezen uit drie gespreksstijlen: Meer Creatief, Meer Gebalanceerd (standaard) of Meer Precies.

Microsoft is van plan om Bing Chat ook vanuit andere browsers te laten gebruiken, maar wil je daar niet op wachten, installeer dan de extensie Bing Chat on Chromium. Deze extensie laat de webpagina van Bing geloven dat je met Edge bezig bent, waarna je ook vanuit Chrome en andere Chromium-browsers Bing Chat kunt uitproberen.

ChatGPT API

Ook de chatbot van Perplexity.ai maakt gebruik van het GPT-taalmodel van ChatGPT, maar net als Bing Chat kan deze chatbot overweg met actuele informatie afkomstig van zoekmachines en worden links naar de geraadpleegde bronnen vermeld.

Je krijgt in eerste instantie een beknopt antwoord te zien, maar wanneer je op View Detailed klikt, worden meer details getoond. Via voetnoten kun je naar de achterliggende bronnen doorklikken, of je klikt onderaan op View List om de bronnenlijst in een oogopslag te zien.

Helemaal onderaan vind je nog de rubriek Related met verwante vragen. Klik op de plusknop achter zo’n vraag om het bijbehorende antwoord te zien. De bot kan de eerder ingetikte vragen en antwoorden onthouden: vul een volgende vraag in bij Ask a follow up om hiermee verder te werken, of druk op de knop +New Thread om een nieuwe vragenronde te starten.

YouChat

YouChat is de chatmodule van zoekmachine You.com. Tik je vraag in de invoerbalk in en met een druk op Enter krijg je de resultaten. Handig is dat deze app rechts van de respons ook relevante resultaten geeft van zoekmachines als Google en Bing. Resultaten die YouChat in zijn respons gebruikt, worden met cijfers aangeduid. Net als bij ChatGPT kan YouChat ook je eerdere chatsessies in een chronologische lijst bijhouden.

Character.ai

In onder meer ChatGPT kun je ‘role prompting’ toepassen om tot betere resultaten te komen. Je vertelt de chatbot dan dat deze een bepaalde rol moet aannemen ('Je bent een ervaren professor in de genetica en je schrijft…') om vervolgens vanuit die persona een respons te geven.

De makers van Character.ai hebben dit idee verder doorgetrokken. Ze hebben namelijk zelf al enkele tientallen persona's ontworpen, opgedeeld in rubrieken als Famous People, Anime, Movies & TV en Language Learning. Meld je aan en selecteer een geschikte persona. Vervolgens kun je met het gekozen virtuele personage chatten. Als het goed is, krijg je antwoorden en reacties die helemaal aansluiten bij dat personage. Hoe een AI-chatbot ook best vermakelijk kan zijn!

Lees ook: 10 veelgestelde vragen over AI

ChatSonic

Wellicht een van de meest flexibele uitvoeringen op basis van het GPT-taalmodel is ChatSonic (WriteSonic), dat op slimme wijze met enkele beperkingen van ChatGPT afrekent. Zo kan deze chatbot het actuele internet raadplegen en ook informatie ophalen uit Googles ‘knowledge graphs’, een database met miljarden feiten over mensen, plaatsen en objecten.

ChatSonic kan tevens digitale beelden genereren op basis van je tekstinvoer. De chatbot kan hiervoor de API van Stable Diffusion en Dall-E 2 aanspreken. Verder laat ChatSonic ook spraakinvoer toe. Je kunt tevens een persona uit een lijst selecteren. Standaard is dit General AI, maar je kunt bijvoorbeeld ook Travel Guide, Relationship Coach of Accountant kiezen om de respons in een meer specifieke stijl te genereren.

Surf naar ChatSonic, klik op Start Chatting en meld je aan. Links van de invoerbalk kun je Include latest Google data in- of uitschakelen. In het linkerpaneel kun je schakelen tussen een meer beperkte of een uitgebreidere respons en kun je je (voorkeurs)locatie instellen, mocht dat relevant zijn voor de respons.

Je kunt de gratis versie van ChatSonic gebruiken, maar je zit dan wel met een maandelijkse responslimiet opgescheept en je beschikt dan niet over GPT-4(+). De betaalde versies beginnen bij circa 15 euro per maand, afhankelijk van de gekozen opties.

Google Bard

Vers van de pers, want sinds vandaag is Google Bard officieel beschikbaar in Nederland. Google Bard is een geavanceerd taalmodel (LLM) ontwikkeld door Google AI. Deze chatbot, getraind op een uitgebreide dataset van tekst en code, heeft de capaciteit om tekst te genereren, te vertalen en diverse soorten creatieve inhoud te produceren. Bovendien kan Bard informatieve antwoorden geven op een breed scala aan vragen, zelfs als deze open, complex of ongebruikelijk zijn.

Bard is momenteel nog in ontwikkeling, maar heeft al laten zien dat het in staat is om een verscheidenheid aan taken uit te voeren. Het kan instructies volgen, diverse tekstformaten genereren – van gedichten en scripts tot muziekstukken en e-mails – en vragen beantwoorden op een uitgebreide en informatieve manier.

Bard kan op verschillende manieren worden ingezet. Het kan helpen bij het overbruggen van taalbarrières, het vergroten van kennis over de wereld, het stimuleren van creativiteit, het verbeteren van productiviteit en het toevoegen van een element van plezier. Of het nu gaat om het vertalen van talen, het leren over diverse onderwerpen, het genereren van creatieve inhoud, het uitvoeren van taken of het spelen van spelletjes, Google Bard biedt een reeks mogelijkheden.

P.S. Enthousiast ChatGPT-gebruiker? Er zijn inmiddels behoorlijk wat T-shirts met grappige teksten beschikbaar, bijvoorbeeld hier en hier.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.