Gekabbel in de marge van de pagina, passages waar een markeerstift op los is gelaten, onderstreepte woorden, heel wat mensen vinden dit bezoedeling als het gaat om papieren boeken. Bij digitale werken speelt deze irritatie niet, want met één klik zijn alle aantekeningen te verbergen. Op digitaal papier kun je jezelf dus flink laten gaan. Door annotaties te plaatsen, ga je als het ware een conversatie aan met wat je aan het lezen bent.

Tip 01: E-books

Notities en markeringen verbeteren het begrijpend lezen, ze helpen ideeën vast te houden, ze visualiseren verbanden en je kunt belangrijke details later makkelijker terugvinden. Alle e-boeklezers beschikken over ingebouwde annotatietools. Een markering in een tekstblok aanbrengen is veelal een kwestie van met de vinger over de tekst te slepen. Daarnaast kun je ook notities toevoegen. In de iBooks-app op Mac, iPhone of iPad klik of tik je op het pictogram Notities om opmerkingen toe te voegen aan de selectie. Om alle opmerkingen en markeringen op een iOS-apparaat te bekijken, tik je op het menupictogram (drie horizontale balkjes linksboven) en vervolgens op het tabblad Notities.

©PXimport

Kleurcodes

Tip 02: Microsoft Edge

Microsoft Edge is de allereerste browser die het mogelijk maakt annotaties toe te voegen aan webpagina’s en pdf-bestanden. Surf naar de pagina die je interesseert of klik met de rechtermuisknop op een pdf-document en selecteer Openen met Microsoft Edge. Gebruik dan de knop met het pennetje: Notities toevoegen. Daarna beschik je over een virtuele balpen en een markeerstift om rechtstreeks op webpagina’s en pdf-documenten te krabbelen. Bij beide tools is het mogelijk de stiftdikte en kleur te wijzigen. Met het gummetje verwijder je deze markeringen. Ook is er een knop om een getypte notitie toe te voegen in een vakje. Je kunt naar hartenlust opmerkingen toevoegen en elke notitie kan worden verborgen of versleept. Rechts onder elke notitie is een prullenbakpictogram om de aantekening te verwijderen. Wanneer je op het Knipsel-pictogram klikt, verandert de muisaanwijzer in een kruiscursor. Sleep een rechthoekig gebied dat naar het klembord wordt gekopieerd. Ook is er nog een knop om de annotaties op te slaan in OneNote, om die toe te voegen aan de favorieten of de leeslijst. Via de knop Delen komt het Windows Delen-panel tevoorschijn waar alle delende apps in verschijnen.

©PXimport

Tip 03: Hypothesis

Maar ook voor Chrome en Firefox zijn ondertussen plug-ins beschikbaar die aantekeningen op online pagina’s mogelijk maken. Hypothesis is er zo eentje. Deze plug-in is opensource en wordt ondersteund door een non-profitorganisatie. Het grote verschil met Edge is dat je een account moet aanmaken om notities te kunnen bewaren, omdat ze in de cloud worden opgeslagen in plaats van op je pc. Aan de andere kant kun je de notities openbaar maken, zodat iedereen die de webpagina bezoekt en over Hypothesis beschikt, de opmerkingen te zien krijgt. Hypothesis wordt vooral in het (Amerikaanse) onderwijs gebruikt, omdat je voor elk project groepen deelnemers kunt aanmaken met wie je de annotaties uitwisselt.

Tip 04: Acrobat Reader

Het pdf-formaat is ontwikkeld door Adobe. De laatste versie van de gratis leessoftware, Adobe Acrobat Reader DC, is voorzien van de meest complete set annotatie- en commentaartools voor pdf. De gereedschappen voor opmerkingen zijn alleen beschikbaar in pdf’s waarvoor de functie Opmerkingen is ingeschakeld. Is dat niet het geval, dan dien je eerst de opmerkingsrechten te activeren. Dat kan door het pdf te openen en daarna te kiezen voor Bestand / Opslaan als een ander bestand / Uitgebreide PDF Reader / Opmerkingen en meten inschakelen. Vervolgens kies je Gereedschappen / Opmerking om de speciale werkbalk te openen. De opmerkingen die je aan het document toevoegt, verschijnen onder elkaar in het rechterdeelvenster. Op die manier volg je de geschiedenis van de toevoegingen.

©PXimport

Tip 05: Tekstvervanging

De knoppen van de tekst- en tekengereedschappen zijn erg duidelijk. Je herkent in één oogopslag de tool om notities toe te voegen. Je kunt tekst markeren, doorstrepen, pijlen en vormen tekenen, zelfs wolkjes aanbrengen. Toch zitten er ook enkele bijzondere gereedschappen bij zoals de tool Notitie bij tekstvervanging toevoegen. Hiermee doorstreep je de geselecteerde tekst en tegelijkertijd verschijnt een vak waar je de tekst invoert die in de plaats moet komen van de doorstreepte passage. Wil je een suggestie plaatsen voor een stuk tekst dat ergens tussen bestaande tekst moet komen, dan klik je op de knop Tekst invoegen bij cursor. Dat is het pictogram met het pijltje omhoog.

©PXimport

Tip 06: Bestanden insluiten

Via de knop met de paperclip voeg je bestanden toe aan een pdf die de lezer kan bekijken. Dat kan gaan om afbeeldingen, Office-bestanden, grafieken, noem maar op. Wanneer je het pdf-bestand naar een andere locatie verplaatst, zal ook het ingesloten bestand mee verhuizen. Houd er rekening mee dat de gebruiker die zo’n bijlage ontvangt, over de juiste toepassing moet beschikken om de bijlage te openen. Op dezelfde manier is het mogelijk om opmerkingen in te spreken. Via de paperclip-knop kies je de opdracht Geluid opnemen. Klik daarna op de locatie waar het geluidsfragment moet komen. Adobe Reader DC opent vervolgens de Geluidsrecorder.

©PXimport

Tip 07: Dynamische stempels

Nog twee annotatietools van Adobe Reader springen in het oog. Nadat je een eerste opmerking hebt gemaakt, verandert het gereedschap opnieuw in de Selectie-tool. Wil je hetzelfde gereedschap verschillende keren na elkaar gebruiken, dan gebruik je het pennetje, wat staat voor Gereedschap geselecteerd houden.

Heel mooi zijn de stempels. De meest courante stempels zijn beschikbaar, zoals Ter informatie, Goedgekeurd, Concept enzovoort. Er zijn ook dynamische stempels die zich aanpassen aan de gebruiker en het tijdstip. Op die manier zet je bijvoorbeeld een stempel met je naam om aan te geven dat je het document op een bepaald tijdstip hebt goedgekeurd. In het menu vind je de optie om eigen stempels aan de basisset toe voegen.

©PXimport

Tip 08: Dropbox

Wie Dropbox gebruikt, kan ook opmerkingen plaatsen op afbeeldingen en documenten zonder dat hij extra software nodig heeft. Deze annotaties laten zich uitsluitend aanbrengen via de Dropbox-website of via de mobiele Dropbox-app voor iOS. Deze opmerkingen zijn alleen te lezen voor de eigenaar van het bestand en mensen met wie het bestand is gedeeld. Via de bestandsactiviteit van Dropbox ontvang je een melding wanneer iemand een opmerking heeft achtergelaten in een van je bestanden. Selecteer op de Dropbox-website het bestand dat je van een opmerking wilt voorzien en open daarna in de rechterkolom de tab Opmerkingen. De tools om opmerkingen te plaatsen zijn vrij beperkt. Maar je kunt wel iemand taggen in zo’n opmerking. Voer het symbool @ in, gevolgd door de naam van je vriend of collega. De getagde persoon ontvangt van Dropbox een melding dat hij getagd is.

©PXimport

In de rubriek Waar voor je geld gaan we een aantal keer per week op zoek naar de beste producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Dit keer kijken we naar 55-inch televisies die voorzien zijn van een CI+-sleuf voor kabel-tv. We vonden 5 modellen voor minder dan 600 euro.

Wanneer je tv afneemt van een kabelexploitant zoals Ziggo of Caiway, kun je de ingebouwde gids van je (smart)tv gebruiken. Het werkt vaak ook bij Digitenne en CanalDigitaal. Om gecodeerde kanalen te kunnen kijken heb je echter wel een CI+-module nodig. Die krjig je van je tv-provider en plaats je in de speciale sleuf achter in de televisie.

Niet alle televisies hebben zo'n sleuf, maar wij hebben vijf betaalbare tv's gevonden die er wel eentje hebben. Deze televisies zijn dus geschikt voor tv-kijken via de kabel, bij Ziggo en Caiway. Uiteraard kun je door middel van een apart aan te sluiten kastje ook televisie kijken van providers die IPTV (televisie via de internetverbinding) aanbieden, zoals Odido of KPN.

TCL P6K

Deze TCL 55‑inch (2025) levert een prettige kijkervaring met zijn Google TV‑platform en zorgvuldige smart‑functies zoals AirPlay, HbbTV en spelmodi. Je plaatst eenvoudig je CI+‑module voor tv vanuit de DVB‑tuner. Hij toont de programma’s via een overzichtelijke EPG over acht dagen, inclusief automatische volumeregeling. De tv is voorzien van drie HDMI‑ingangen (HDMI 2.1), HDMI‑ARC en een strak metalen design. Dankzij 4K‑resolutie en HDR‑support (HDR10, HLG) zie je scherpe kleuren. Een moderne keuze met slimme tv‑features in huis.

Geschikte tv-signalen: DVB‑C, DVB‑S2, DVB‑T2
Besturingssysteem: Google TV

Hisense 55U6NQ

De Hisense U6NQ is een 55‑inch mini‑LED smart‑tv (model 2024), uitgerust met het VIDAA U7‑besturingssysteem. In de tunerset vind je alle gangbare signalen: DVB‑T2, DVB‑C en satelliet DVB‑S2. Zo gebruik je met een CI+‑module je zenders moeiteloos. De EPG verschijnt overzichtelijk op het scherm en de beeldkwaliteit is helder dankzij 4K‑resolutie, HDR10+, Dolby Vision en een krachtige processor. Daarnaast ondersteunt hij Bluetooth, Wi‑Fi en biedt hij een moderne kijkervaring zonder poespas: gewoon goed en gebruiksvriendelijk.

Geschikte tv-signalen: DVB‑T/T2, DVB‑C, DVB‑S/S2
Besturingssysteem: VIDAA U7

Samsung U7070F

De Samsung 55 U7070F is een 55‑inch Crystal UHD‑smart‑tv uit 2025, herkenbaar aan zijn strakke, frameloze ontwerp. Je kunt ervoor kiezen zenders te ontvangen via een klassieke coax‑kabel (analoog) of moderne digitale tuners (DVB‑T2, DVB‑C, DVB‑S2). Hij draait op Tizen, waardoor apps eenvoudig toegankelijk zijn, en bevatten functies zoals AirPlay 2, smart home‑integratie en een ingebouwde webbrowser. alles wat je verwacht.

Geschikte tv-signalen: DVB‑T/T2, DVB‑C, DVB‑S/S2
Besturingssysteem: Tizen OS

Philips 55PUS7800 

Deze Philips‑tv (2025-model) combineert een QLED‑scherm met 4K‑Ultra HD in een 55‑inch formaat. Je kunt simpelweg je CI+‑module inbrengen dankzij de ingebouwde Common Interface. Hij ondersteunt alle standaard digitale formaten: DVB‑T2, DVB‑C en satelliet via DVB‑S2. Hij toont programma’s via een elektronische gids (EPG) in beeld. Het scherm is solide met direct‑LED‑backlight, QLED‑kleuren en een Smart TV‑omgeving. Door de verlichting en discrete bediening houdt hij het helder en functioneel, zonder gedoe.

Geschikte tv-signalen: DVB‑T/T2, DVB‑C, DVB‑S/S2
Besturingssysteem: Titan OS

LG 55NANO81T6A

Deze LG Nanocell van 55‑inch - een tv uitgebracht in 2024) - draait op webOS 24 en ondersteunt alle gangbare digitale tuners, plus een CI‑slot voor CI+‑modules. De programmagids verschijnt netjes in beeld, waardoor je snel kunt zien wat er komt. Het scherm geeft heldere beelden weer met pure kleuren dankzij Nanocell‑technologie en ondersteunt HDR10 en HLG. Hij is eenvoudig in gebruik met drie HDMI‑poorten, eARC‑geluidsuitvoer en Bluetooth. De tv roept geen overweldigende marketing op, maar levert wel degelijk beeld én gebruiksgemak.

Geschikte tv-signalen: DVB‑T2, DVB‑C, DVB‑S2
Besturingssysteem: webOS 24

De dood van de 17-jarige Lisa uit Abcoude heeft in heel Nederland veel losgemaakt. Tienduizenden mensen installeerden in korte tijd de 112NL-app, de officiële noodhulp-app van politie, brandweer, ambulance en marechaussee. Wat is dit precies voor app, hoe werkt hij en waarom is het verstandig om hem zelf te installeren?

De 112NL-app is ontwikkeld om burgers sneller en effectiever in contact te brengen met de meldkamer. Waar een gewone oproep via het alarmnummer afhankelijk is van wat iemand in paniek kan vertellen, stuurt de app automatisch belangrijke gegevens mee. Denk aan je naam, telefoonnummer, taalvoorkeur en vooral je locatie. Ook kun je aangeven of je slechthorend bent of moeite hebt met spreken. Dat helpt centralisten direct te begrijpen wat er speelt en welke hulp het meest passend is.

©ER | ID.nl

Hoe werkt het in de praktijk?

Wie via de app een noodoproep doet, belt in feite gewoon 112. Het verschil zit 'm in de achtergrond. De meldkamer ontvangt automatisch de opgeslagen gegevens, waardoor er geen tijd verloren gaat met uitleggen waar je bent of wat je beperkingen zijn. Als praten onmogelijk of onveilig is, kan de centralist het gesprek omzetten naar chat. Zo kun je toch cruciale informatie doorgeven zonder een woord te zeggen. Deze optie is niet alleen handig bij gehoor- of spraakproblemen, maar ook in situaties waarin stilte geboden is, zoals bij een inbraak.

©ER | ID.nl

Eenvoudig te installeren

De app is gratis beschikbaar voor iOS en Android. Na installatie voer je je persoonlijke gegevens in en geef je toestemming voor het delen van je locatie. Dat klinkt technisch, maar in de praktijk is het in een paar tellen geregeld. Vanaf dat moment ben je voorbereid: met één druk op de knop staan je gegevens klaar en weet de meldkamer direct wie je bent en wáár je bent.

Waarom is dit nuttig?

De enorme stijging in downloads toont aan dat veel Nederlanders de behoefte voelen om beter voorbereid te zijn op noodsituaties. De app verkleint de kans dat kostbare tijd verloren gaat en kan in extreme gevallen het verschil maken tussen leven en dood. Het is hoe dan ook een praktische manier om jezelf en je omgeving net wat veiliger te maken.