Gekabbel in de marge van de pagina, passages waar een markeerstift op los is gelaten, onderstreepte woorden, heel wat mensen vinden dit bezoedeling als het gaat om papieren boeken. Bij digitale werken speelt deze irritatie niet, want met één klik zijn alle aantekeningen te verbergen. Op digitaal papier kun je jezelf dus flink laten gaan. Door annotaties te plaatsen, ga je als het ware een conversatie aan met wat je aan het lezen bent.

Tip 01: E-books

Notities en markeringen verbeteren het begrijpend lezen, ze helpen ideeën vast te houden, ze visualiseren verbanden en je kunt belangrijke details later makkelijker terugvinden. Alle e-boeklezers beschikken over ingebouwde annotatietools. Een markering in een tekstblok aanbrengen is veelal een kwestie van met de vinger over de tekst te slepen. Daarnaast kun je ook notities toevoegen. In de iBooks-app op Mac, iPhone of iPad klik of tik je op het pictogram Notities om opmerkingen toe te voegen aan de selectie. Om alle opmerkingen en markeringen op een iOS-apparaat te bekijken, tik je op het menupictogram (drie horizontale balkjes linksboven) en vervolgens op het tabblad Notities.

©PXimport

Kleurcodes

Tip 02: Microsoft Edge

Microsoft Edge is de allereerste browser die het mogelijk maakt annotaties toe te voegen aan webpagina’s en pdf-bestanden. Surf naar de pagina die je interesseert of klik met de rechtermuisknop op een pdf-document en selecteer Openen met Microsoft Edge. Gebruik dan de knop met het pennetje: Notities toevoegen. Daarna beschik je over een virtuele balpen en een markeerstift om rechtstreeks op webpagina’s en pdf-documenten te krabbelen. Bij beide tools is het mogelijk de stiftdikte en kleur te wijzigen. Met het gummetje verwijder je deze markeringen. Ook is er een knop om een getypte notitie toe te voegen in een vakje. Je kunt naar hartenlust opmerkingen toevoegen en elke notitie kan worden verborgen of versleept. Rechts onder elke notitie is een prullenbakpictogram om de aantekening te verwijderen. Wanneer je op het Knipsel-pictogram klikt, verandert de muisaanwijzer in een kruiscursor. Sleep een rechthoekig gebied dat naar het klembord wordt gekopieerd. Ook is er nog een knop om de annotaties op te slaan in OneNote, om die toe te voegen aan de favorieten of de leeslijst. Via de knop Delen komt het Windows Delen-panel tevoorschijn waar alle delende apps in verschijnen.

©PXimport

Tip 03: Hypothesis

Maar ook voor Chrome en Firefox zijn ondertussen plug-ins beschikbaar die aantekeningen op online pagina’s mogelijk maken. Hypothesis is er zo eentje. Deze plug-in is opensource en wordt ondersteund door een non-profitorganisatie. Het grote verschil met Edge is dat je een account moet aanmaken om notities te kunnen bewaren, omdat ze in de cloud worden opgeslagen in plaats van op je pc. Aan de andere kant kun je de notities openbaar maken, zodat iedereen die de webpagina bezoekt en over Hypothesis beschikt, de opmerkingen te zien krijgt. Hypothesis wordt vooral in het (Amerikaanse) onderwijs gebruikt, omdat je voor elk project groepen deelnemers kunt aanmaken met wie je de annotaties uitwisselt.

Tip 04: Acrobat Reader

Het pdf-formaat is ontwikkeld door Adobe. De laatste versie van de gratis leessoftware, Adobe Acrobat Reader DC, is voorzien van de meest complete set annotatie- en commentaartools voor pdf. De gereedschappen voor opmerkingen zijn alleen beschikbaar in pdf’s waarvoor de functie Opmerkingen is ingeschakeld. Is dat niet het geval, dan dien je eerst de opmerkingsrechten te activeren. Dat kan door het pdf te openen en daarna te kiezen voor Bestand / Opslaan als een ander bestand / Uitgebreide PDF Reader / Opmerkingen en meten inschakelen. Vervolgens kies je Gereedschappen / Opmerking om de speciale werkbalk te openen. De opmerkingen die je aan het document toevoegt, verschijnen onder elkaar in het rechterdeelvenster. Op die manier volg je de geschiedenis van de toevoegingen.

©PXimport

Tip 05: Tekstvervanging

De knoppen van de tekst- en tekengereedschappen zijn erg duidelijk. Je herkent in één oogopslag de tool om notities toe te voegen. Je kunt tekst markeren, doorstrepen, pijlen en vormen tekenen, zelfs wolkjes aanbrengen. Toch zitten er ook enkele bijzondere gereedschappen bij zoals de tool Notitie bij tekstvervanging toevoegen. Hiermee doorstreep je de geselecteerde tekst en tegelijkertijd verschijnt een vak waar je de tekst invoert die in de plaats moet komen van de doorstreepte passage. Wil je een suggestie plaatsen voor een stuk tekst dat ergens tussen bestaande tekst moet komen, dan klik je op de knop Tekst invoegen bij cursor. Dat is het pictogram met het pijltje omhoog.

©PXimport

Tip 06: Bestanden insluiten

Via de knop met de paperclip voeg je bestanden toe aan een pdf die de lezer kan bekijken. Dat kan gaan om afbeeldingen, Office-bestanden, grafieken, noem maar op. Wanneer je het pdf-bestand naar een andere locatie verplaatst, zal ook het ingesloten bestand mee verhuizen. Houd er rekening mee dat de gebruiker die zo’n bijlage ontvangt, over de juiste toepassing moet beschikken om de bijlage te openen. Op dezelfde manier is het mogelijk om opmerkingen in te spreken. Via de paperclip-knop kies je de opdracht Geluid opnemen. Klik daarna op de locatie waar het geluidsfragment moet komen. Adobe Reader DC opent vervolgens de Geluidsrecorder.

©PXimport

Tip 07: Dynamische stempels

Nog twee annotatietools van Adobe Reader springen in het oog. Nadat je een eerste opmerking hebt gemaakt, verandert het gereedschap opnieuw in de Selectie-tool. Wil je hetzelfde gereedschap verschillende keren na elkaar gebruiken, dan gebruik je het pennetje, wat staat voor Gereedschap geselecteerd houden.

Heel mooi zijn de stempels. De meest courante stempels zijn beschikbaar, zoals Ter informatie, Goedgekeurd, Concept enzovoort. Er zijn ook dynamische stempels die zich aanpassen aan de gebruiker en het tijdstip. Op die manier zet je bijvoorbeeld een stempel met je naam om aan te geven dat je het document op een bepaald tijdstip hebt goedgekeurd. In het menu vind je de optie om eigen stempels aan de basisset toe voegen.

©PXimport

Tip 08: Dropbox

Wie Dropbox gebruikt, kan ook opmerkingen plaatsen op afbeeldingen en documenten zonder dat hij extra software nodig heeft. Deze annotaties laten zich uitsluitend aanbrengen via de Dropbox-website of via de mobiele Dropbox-app voor iOS. Deze opmerkingen zijn alleen te lezen voor de eigenaar van het bestand en mensen met wie het bestand is gedeeld. Via de bestandsactiviteit van Dropbox ontvang je een melding wanneer iemand een opmerking heeft achtergelaten in een van je bestanden. Selecteer op de Dropbox-website het bestand dat je van een opmerking wilt voorzien en open daarna in de rechterkolom de tab Opmerkingen. De tools om opmerkingen te plaatsen zijn vrij beperkt. Maar je kunt wel iemand taggen in zo’n opmerking. Voer het symbool @ in, gevolgd door de naam van je vriend of collega. De getagde persoon ontvangt van Dropbox een melding dat hij getagd is.

©PXimport

Wie een lekker potje wil gamen, doet er goed aan om een goede gaming monitor aan te schaffen. Dat zorgt er niet alleen voor dat je game er nog beter uitziet, je eigen prestaties gaan er ook van omhoog. De Lenovo Legion R27qe is een 27 inch beeldscherm met een hoge verversingssnelheid en een QHD-paneel. Hier lees je alles over de monitor.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Lenovo

27 inch QHD

De Lenovo Legion R27qe heeft een diameter van 27 inch, oftewel een kleine 70 centimeter. Daarmee is het een relatief compact beeldscherm, maar nog steeds ruim voldoende groot om alle details goed te kunnen zien.

Het IPS-paneel zelf heeft een resolutie van 2560 x 1440 pixels, waarmee het een QHD-scherm is. Zo kun je games spelen op hoge kwaliteit, en zie je nog meer van wat er op je scherm gebeurt.

180 Hz verversingssnelheid

De verversingssnelheid of refresh rate is bij elk beeldscherm belangrijk, maar bij een gaming monitor is dat helemáál het geval – je wilt natuurlijk precies kunnen zien wat er binnen je game gebeurt. Bij de Legion R27qe is die snelheid maar liefst 180 Hz, oftewel: 180 verversingen per seconde. Dat is beduidend hoger dan bij veel andere gaming monitoren.

Met die hoge refresh rate lijkt het alsof je zelf midden in de actie zit, omdat alles veel vloeiender verloopt. Bovendien heb je een voordeeltje ten opzichte van je tegenstanders, omdat ook elk detail op je scherm net iets sneller ververst.

©Dragos Condrea

0,5 ms reactietijd

Niet alleen de refresh rate is een belangrijke factor bij gaming monitoren, ook de reactietijd speelt een rol. De reactietijd is de tijd die het duurt voor het scherm heeft gereageerd op bewegingen.

Voor veel gaming monitoren ligt die reactietijd rond de één à twee milliseconden. Bij de Legion R27qe is dat slechts een halve milliseconde: net even sneller dus, wat je ook weer een voordeel oplevert als je gaat gamen.

Daarbij beschikt de Legion R27qe over AMD Freesync. Dat is een techniek die ervoor zorgt dat screen tearing, het fenomeen waarbij het lijkt alsof er iemand met een schaar door je scherm is gegaan, tot het verleden behoort. Veel populaire gaming monitoren gebruiken die techniek, en de R27qe is daar geen uitzondering op.

450 nits helderheid

Een ander belangrijk punt om rekening mee te houden bij het kopen van een gamingbeeldscherm is de helderheid. Dat zorgt ervoor dat je details nog beter kunt zien, ook als je zelf in een goed verlichte ruimte zit en het beeld op het scherm juist donker is.

Gemiddelde beeldschermen hebben een helderheid van zo'n 300 nits, de eenheid die wordt gebruikt om de felheid van verlichting aan te geven. Bij de Legion R27qe is dat maar liefst 450 nits, genoeg om te kunnen blijven gamen, zelfs als de zon vol op het scherm gericht staat.

Verstelbare hoogte

Een nadeel van veel gaming monitoren is dat de voet niet in hoogte verstelbaar is, zodat je altijd afhankelijk bent van de vaste positie. Bij de R27qe is dat niet het geval: je kunt het scherm in alle hoeken draaien en keren.

Dat geldt zowel voor de hoogte als voor de positie. Het scherm is los van de voet te draaien, zelfs volledig verticaal, en te kantelen, zodat je altijd de perfecte hoek hebt.

Felle kleuren en diepe schaduwen

Ook qua kleurweergave is de R27qe een goede keuze. Het scherm kan overweg met meer dan een miljard kleuren, zodat je altijd een waarheidsgetrouw beeld voor je neus krijgt. Bovendien beschikt het beeldscherm over speciale technologieën die het licht en de schaduwen nog realistischer maken.

©RyanKing999

Low blue light

Blauw licht is funest als je lange tijd naar je beeldscherm wilt of moet staren: het zorgt ervoor dat je ogen sneller vermoeid raken, en je komt achteraf moeilijker in slaap. Toch zenden veel monitoren een behoorlijk fel blauw licht uit, omdat dat makkelijker af te lezen is.

De Lenovo Legion R27qe doet dat niet. Via de Low Blue Light technologie wordt het blauwe licht zoveel mogelijk gedempt, zodat je minder last krijgt van je ogen en langer door kunt gamen of werken.

Conclusie

Wie op zoek is naar een goede gaming monitor, moet zeker de Lenovo Legion R27qe overwegen. Het scherm geeft kleuren, licht en schaduwen zeer realistisch weer. Met de hoge verversingssnelheid en de lage reactietijd heb je altijd een voordeel ten opzichte van je tegenstanders.

De hoogte en de hoek van de monitor zijn makkelijk aan te passen, zodat je altijd recht voor het scherm zit. De Low Light technologie zorgt ervoor dat je minder last krijgt van je ogen, en 's avonds na je gamesessie makkelijker in slaap kunt komen.

Al met al is de Lenovo Legion R27qe een compacte, maar uitgebreide gaming monitor, waarmee je de nieuwste games in QHD-resolutie en zeer waarheidsgetrouw op het scherm tovert.

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.