Het is Microsoft Office dat de naam heeft, maar in ‘mobiele’ app-vorm is het beslist niet de sterkste speler. Anderen springen steeds vaker in het ontstane gat, zoals bijvoorbeeld Collabora Office. En het verschil aan opties is enorm. Tijd om er eens in te duiken.

Microsoft Office op met name tablets - zowel bij iOS als Android - doet met de dag gedateerder aan. Dat je er als software-ontwikkelaar voor kiest om een meer beperkte variant voor het kleinere scherm van een smartphone te ontwikkelen is te begrijpen. Maar om diezelfde versie vervolgens simpelweg op te blazen voor tabletgebruik doet je na het openen van een mobiele Office-app daarop ‘t gevoel krijgen tien jaar teruggegaan te zijn in de tijd. De meest populaire tablet is - laten we daar verder gewoon niet moeilijk over doen - de iPad. Zelfs in de goedkoopste uitvoering beschikt die over meer dan voldoende kracht om veel uitgebreider software te draaien dan de Microsoft Office-onderdelen. Dat blijkt uit de desktop-waardige apps die vaker en vaker voor die iPad verschijnen.

Gebaseerd op LibreOffice

Omdat er duidelijk behoefte is aan een Office-pakket dat wél gebruik maakt van de capaciteiten van de iPad (en ook Android-tablets!) is Collabora Office uitgebracht. Dit Office-pakket is gebaseerd op LibreOffice. Niet heel vreemd, want het bedrijf achter de software is de drijvende kracht achter de online-versie van dat LibreOffice. Als spin-off hebben ze ook apps voor iOS en Android uitgebracht. Het kost niks en draait geheel lokaal. De eerste versies hadden wat last van instabiliteit, maar inmiddels zijn we een flinke tijd verder. En draait het geheel grotendeels als een zonnetje. Updates verschijnen zeer regelmatig, dus daar hoef je ‘t alvast niet voor te laten.

Het begin

Enig ‘minpuntje’ is eigenlijk de manier hoe je de afzonderlijke onderdelen van het pakket start. Na starten van de app beland je in een bestandsbeheerder; door op Blank onder Tekstdocument, Werkblad of Presentatie te tikken open je een leeg document. Deze werkwijze oogt wat ‘hardcore’ en verhult eigenlijk de finesse van de rest van de onderdelen. Want héb je eenmaal een blank document geopend en schakel je middels een tik of klik op het pennetje rechtsonder in beeld over naar de bewerkingsmodus, dan verschijnt een gebruikersinterface die gewoon desktopwaardig is. Bovenin beeld zien we ‘t bekende lint verdeeld over al even bekende onderdelen als Beeld, Invoegen, Formaat enzovoorts. Bedenk daarbij dat je een lint - als het niet helemaal over de breedte van je scherm past - altijd kunt verschuiven met een veegbeweging. Ook is er helemaal rechtsboven - direct naast het afsluitknopje - een knop die een zijpaneel opent. Afhankelijk van de gekozen functie zie je hier allerlei opties, soms net wat meer dan op een lint beschikbaar.

©PXimport

Spelling, navigeren en zoeken

Helemaal onder in beeld zie je de statusbalk. Je kunt daar bijvoorbeeld de taal van de spellingscontrole kiezen. Er is keuze uit een lange lijst van talen voor je document, dus daar hoef je Collabora Office alvast niet voor te laten liggen. Via de kleine knopjes rechtsonder in beeld navigeer je razendsnel door de pagina’s van je epistel. En helemaal links onderin vind je een zoekveld, waarvan de werking voor zich spreekt.

In-app vensters

De diverse lint-onderdelen hebben meer dan genoeg te bieden per beschikbaar onderdeel. We focussen ons in dit artikel - voor zover niet al duidelijk...- op de tekstverwerker, maar de spreadsheet en presentatiepakket zijn even ruim bedeeld. Bladwijzers, kruisverwijzingen, diagrammen, notities en veel meer vind je bijvoorbeeld onder Invoegen. Fontwork is de Collabora Office-variant van Microsoft’s WordArt. Mocht je van dat soort opsmuk houden: sla je slag. Hoewel het vaak wat cheesy is allemaal. We noemen het onderdeel even om meteen een andere feature van Collabora Office in actie te laten zien: vensters. Want ja, die zijn nu - binnen dit pakket - ook ineens beschikbaar op je tablet! En net als op een normale desktop-computer kun je zo’n venster verplaatsen door het via de titelbalk te slepen.

©PXimport

Compatibiliteit

Voor de meer serieuze gebruikers is het onderdeel Verwijzingen interessant. Je kunt precies dankzij al dit soort extraatjes veel serieuzere teksten tikken (of rekenwerk verrichten annex presentaties maken) dan in de simpele Microsoft Office-apps. Om compatibiliteit qua bestandsuitwisseling te garanderen, vind je onder Bestand de noodzakelijke exportmogelijkheden, waaronder natuurlijk de bestandsformaten .doc en .docx. Tegelijkertijd geldt dat iedere zichzelf respecterende Office suite overweg kan met open document-formaten en dat is het huiseigen formaat van Collabora Office. Aardig is verder dat je naast het geheel universele PDF-formaat je document ook als EPUB kunt bewaren, zo maak je je eigen ebook. Kan altijd eens van pas komen.

©PXimport

Minpunten

Zijn er dan helemaal geen minpunten? Jawel. Het is bijvoorbeeld jammer om te zien dat - op moment van schrijven - muisondersteuning op de iPad nog altijd niet beschikbaar is. Zeker: je kunt klikken en dergelijke, maar scrollen en andere trucjes werken gewoon niet. Ook een fysiek toetsenbord maakt geen optimaal gebruik van allerlei sneltoetscombinaties. Langzaam aan worden er wel steeds meer geïmplementeerd, dus we hebben er alle vertrouwen in dat dat allemaal goed gaat komen.

Vrijheid

Het is in ieder geval een verademing om niet ‘gevangen’ te zitten in een Office-app die eigenlijk voor een smartphone bedoeld is qua schermindeling en mogelijkheden. Als Microsoft eens terug naar de tekentafel zou keren en een veel vollediger versie van z’m mobiele Office voor ten minste de iPad - die toch de grootste schare serieuzere gebruikers kent - dan zou de concurrentie in één klap weggevaagd worden. Dat je een nagenoeg volledige desktop-Office-omgeving moeiteloos op een tablet kunt draaien bewijst Collabora Office. En de voorsprong van deze app wordt natuurlijk met de dag groter. Kortom: wil je eens wat serieus werken onderweg, probeer de suite dan zeker uit. Bedenk daarbij dat het geheel nog volop in ontwikkeling is. Hoewel de meeste ruwe randjes er inmiddels vanaf zijn loop je wellicht een enkele keer tegen iets geks aan, maar dat mag wat ons betreft de pret niet drukken! Zeker ook omdat het geheel niks kost en je op geen enkele manier gedwongen wordt een of andere vervelende account aan te maken. 

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.