Er zijn tig programma’s waarmee je een afbeelding kunt optimaliseren of bewerken, zoals schalen, converteren of van een watermerk voorzien. Gratis programma’s die al die bewerkingen in één keer op een hele serie beeldbestanden kunnen uitvoeren, zijn dunner bezaaid. In dit artikel stellen we je twee uiteenlopende tools voor beeldbewerking in batch voor, van zeer eenvoudig tot zeer krachtig.

Installatie van ImagesMixer

We beginnen met ImagesMixer, een laagdrempelig programma dat met de belangrijkste beeldformaten overweg kan (jpg, png, gif en bmp) en zich eenvoudigweg vanuit een grafische interface laat aansturen. Je vindt het op www.tiny.cc/immix. Met enkele muisklikken heb je de tool geïnstalleerd en kun je die opstarten. De interface oogt best kleurrijk en ietwat cartoonesk. In het midden tref je de verschillende bewerkingsopties aan: Convert, Resize, Rename, Effect, Animated GIF, Watermark en Filter.

©PXimport

Batchbewerking

Plaatjes toevoegen kan op drie manieren: je sleept ze naar het venster, je gaat via File, Pictures, of je werkt met de grote plusknop. Rechts krijg je een voorbeeldweergave te zien van de eerste afbeelding.

Het volstaat een vinkje te plaatsen bij een beschikbare bewerking, de nodige parameters in te stellen en op Start processing te drukken. In het venster onderaan – desnoods vergroot je het programmavenster wat – lees je af welke handelingen op welke afbeeldingen worden uitgevoerd zodra je met Ja bevestigt. De verwerking verloopt niet zo snel, maar tijdens het proces verschijnen de opeenvolgende foto’s wel mooi in de voorbeeldweergave. Standaard bewaart ImagesMixer de resulterende afbeeldingen in de map C:\Users\<accountnaam>\Pictures\ImagesMixer\out, maar dat is aanpasbaar met de knop Change folder.

©PXimport

Meerdere bewerkingen

Meerdere bewerkingen tegelijk uitvoeren, is een kwestie van een vinkje te plaatsen bij de gewenste manipulaties.

Bij Resize kun je alleen de breedte (in pixels) instellen; de originele beeldverhouding blijft behouden. Stel, je wilt de bestanden ook hernoemen en wel als volgt: Reis_01<naam>.jpg, Reis_02<naam>.jpg enzovoort. Dan selecteer je Rename, vul je Reis_ in, stel je Start digits at in op 1 en Nb Digits op 2. Je kunt het resultaat trouwens altijd tussentijds controleren door Start processing te kiezen en op Nee te klikken.

ImagesMixer voorziet tevens in allerlei effecten, zoals Shadow, Sepia, Rounding, Pencil enzovoort: je hoeft ze alleen maar te selecteren. De optie Animated GIF stelt enigszins teleur: normaal gesproken heb je voor een degelijk effect een hele reeks foto’s nodig waarbij je een bepaald object telkens wat hebt verplaatst.

Een grafisch watermerk toevoegen doe je met Watermark, waarbij je het gewenste exemplaar kiest via het groene mapicoon. Je kunt dit watermerk 45 graden laten draaien en tevens de transparantiegraad, grootte en locatie instellen. Gebruik je liever een tekst als watermerk, dan selecteer je via het menu Options de optie Watermark Text. Naast het lettertype, kleur en rotatiegraad kun je nog drie stijlen kiezen. Bevestig met Generate.

Tot slot zijn er nog enkele tientallen filters, die vind je via het bijbehorende mapicoon bij Filter.

©PXimport

Installatie van ImageMagick

Vind je de mogelijkheden van ImagesMixer te beperkt en schrikt de opdrachtregel je niet af, dan heb je aan ImageMagick een uiterst krachtige beeldbewerker. Met een paar trucs kun je bewerkingen ook op diverse afbeeldingen tegelijk uitvoeren.

ImageMagick is gratis, opensource en voor meerdere platforms beschikbaar. Het gaat al enkele decennia mee, maar wordt nog altijd doorontwikkeld. De tool ondersteunt naar eigen zeggen meer dan tweehonderd bestandsformaten en biedt royaal scala aan (snelle) bewerkingen aan.

In dit artikel beperken we ons tot de Windows-variant. Die vind je onderaan de downloadpagina van ImageMagick, bereikbaar via www.tiny.cc/imawin, in de rubriek Windows Binary Release.

Voor Windows 64 bit kies je het bestand ImageMagick-7.0.10-34-Q16-HDRI-x64-dll.exe, voor Windows 32 bit kies je  ImageMagick-7.0.10-34-Q16-HDRI-x86-dll.exe (of een recentere versie, indien beschikbaar). Let op: het downloaden kan traag verlopen.

U voert het exe-bestand bij voorkeur uit als administrator. Tijdens de installatie staat de optie Add application directory to your system path aangevinkt: handig, want zo kun je het opdrachtregelcommando magick vanuit een willekeurige map aanroepen. Laat tevens het vinkje staan bij Install FFmpeg (een veelzijdig multimedia-framework). Rond de installatie vervolgens af.

©PXimport

Batchverwerking

ImageMagick heeft via www.tiny.cc/imaclp ook een webpagina met een overweldigende lijst van alle mogelijke parameters. Blader op je gemak eens door die hele pagina, in dit artikel geven we alvast enkele voorbeelden. Stel, je wilt een miniatuurafbeelding uit foto’s halen, bijvoorbeeld met het oog op een overzichtslijst. Dat kan vanaf de Opdrachtprompt van Windows met het commando:

magick convert -sample 10%x10% <naam_afbeelding> <naam_miniatuur>

Dat kan dus iets worden als:

magick convert -sample 10%x10% plaatje.jpg miniatuur.jpg

De omvang van miniatuur.jpg is hier 10% van de originele grootte.

We gaan er hier wel van uit dat je dit commando uitvoert vanuit de map met de afbeeldingen. Doet je dat niet, dan moet je bij <naam_afbeelding> (en bij <naam_miniatuur>) zelf nog wel het juiste pad naar de afbeelding(en) vermelden.

Er zijn verschillende manieren om een bewerking als hierboven op meerdere afbeeldingen tegelijk uit te voeren. De eenvoudigste is wellicht met behulp van jokertekens:

magick convert -sample 15%x15% *.jpg miniatuur.jpg

ImageMagick zal dan van alle jpg-bestanden in de betreffende map een miniatuur maken. De tool is daarbij wel zo slim om bij elke nieuwe miniatuur automatisch een teller te plaatsen: miniatuur-0.jpg, miniatuur-1.jpg enzovoort.

U kunt deze nummering overigens ook zelf bijsturen met parameters:

magick convert -sample 10%x10% *.jpg miniatuur%03d.jpg

In dit geval genereert ImageMagick jpg-bestanden met de volgende bestandsnamen: miniatuur000.jpg, miniatuur001.jpg enzovoort.

Het is zelfs mogelijk om met één commando de miniatuurafbeelding als png-bestand op te slaan (ook als het origineel jpg is):

magick convert -sample 10%x10% *.jpg miniatuur.png

©PXimport

Batchbestand met lus

U kunt dus een bewerking op meerdere bestanden uitvoeren door jokertekens te gebruiken (zoals *.jpg of *.png), maar er is een andere manier die gevorderde gebruikers graag inzetten in een batchbestand. Zo’n bestand heeft de extensie .bat of .cmd en laat zich ook eenvoudig met Kladblok aanmaken. Zo’n bestand zou de volgende twee tekstregels kunnen bevatten:

@echo off

for %%t in (%1) do magick convert -sample 10%x10% %%t miniatuur%%t

Dit vergt enige uitleg. Met @echo off vermijd je dat alle tekstuitvoer van het commando ook op het scherm verschijnt (u mag dit commando gerust weglaten).

Stel nu, je batchbestand heet fotobewerking.bat en je start dit vanuit de Opdrachtprompt met het commando:

fotobewerking.bat *.jpg.

Dat zorgt ervoor dat het eerste jpg-bestand in die map door het batchbestand wordt opgepikt via %1 en in de variabele %%t wordt ondergebracht. Is dat bestand bijvoorbeeld computertotaal.jpg, dan wordt het volgende commando uitgevoerd:

magick convert -sample 10%x10% computertotaal.jpg miniatuurcomputertotaal.jpg

De lusconstructie for […] do […] gaat vervolgens na of er zich nog andere jpg-bestanden in de map bevinden. Is dat inderdaad zo, dan wordt nu het tweede jpg-bestand aan het batchbestand doorgegeven. Dat gaat zo door tot alle jpg-bestanden zijn verwerkt.

©PXimport

Andere manipulaties

Met de vermelde technieken kun je ook heel wat andere magick-commando’s tegelijk laten uitvoeren op een reeks fotobestanden. We beperken ons hier tot een aantal interessante voorbeelden.

Een foto converteren naar een ander afbeeldingsformaat bijvoorbeeld doe je als volgt:

magick convert <afbeelding.extensie1> <afbeelding.extensie2>

Wil je bijvoorbeeld een plaatje gebruiken als icoon (.ico) voor een snelkoppeling, dan maak je zo’n ico-bestand met het commando:

magic convert wereldbol.jpg wereldbol.ico

Vervolgens klik je met rechts op die snelkoppeling om het contextmenu te openen en klik je op Eigenschappen / tabblad Snelkoppeling / Ander pictogram.

Blijkt je originele afbeelding te groot voor zo’n ico-bestand, dan duikt er een foutmelding op. Geen nood, want dan verklein je die gewoon tijdens de omzetting:

magick convert -resize 64x64 wereldbol.jpg wereldbol.ico

Besef wel dat ImageMagick koppig vasthoudt aan de originele beeldverhouding. Stel dat die 640 × 320 pixels was, dan zal dit commando resulteren in een beeldgrootte van 64 × 32 pixels. Om ImageMagick te forceren je gekozen afmetingen te gebruiken, voeg je een uitroepteken achter het formaat toe:

magick convert -resize 64x64! wereldbol.jpg wereldbol.ico

Stel nu, de achtergrondkleur van je bronbestand is zwart, maar je geeft je ico-bestand liever een transparante achtergrond, dan gebruik je dit commando:

magick convert -transparent black -fuzz <x>% wereldbol.ico wereldtransp.ico

Met de parameter -fuzz <x>% geef je aan met hoeveel procent de kleur van zuiver zwart mag afwijken om toch ook transparant te worden gemaakt (bijvoorbeeld -fuzz 5%).

©PXimport

Informatie uit afbeeldingen halen

ImageMagick kun je niet alleen gebruiken voor fotobewerkingen, je haalt er ook heel wat gedetailleerde informatie mee uit je afbeeldingsbestanden. Probeer bijvoorbeeld:

magick identify <naam_afbeelding>

Eventueel met gebruik van jokertekens:

magick identify *.png

Met de extra parameter -verbose krijg je nog veel meer technische details. Je krijgt niet langer een compacte informatieregel te zien, maar tientallen items zoals Geometry, Colorspace, (Channel) Depth enzovoort. Je kun je ook tot heel specifieke informatie beperken. Met dit commando krijg je alleen de afbeeldingsdimensies (breedte × hoogte) te zien:

magick identify -format "%wx%h" <naam_afbeelding>

Of wat dacht je van:

magick identify -format "%[fx:w/600*2.54] op %[fx:h/600*2.54] cm" <naam_afbeelding>

Hiermee laat je de afdrukgrootte van een plaatje bij een gegeven aantal dpi (dots per inch) berekenen – in ons voorbeeld is dat 600 dpi – omgerekend naar centimeter (1 inch = 2,54 cm).

Kortom, met ImageMagick is zo goed als alles mogelijk. Je moet alleen de juiste parameters kennen en de syntax wat in de vingers zien te krijgen. Via www.tiny.cc/imaclt vind je een overzicht van de beschikbare opdrachtregeltools en via www.tiny.cc/imdisc klop je aan bij een actieve community.

©PXimport

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.