Na de update uit september kunnen PlayStation 5 eigenaren eindelijk een ssd in hun spelcomputer installeren. Niet iedere ssd werkt via het ingebouwde m.2-slot, de ssd moet een razendsnel PCIe 4.0-exemplaar zijn. Wil je weten wat de beste ssd is, lees dan even verder. We hebben de belangrijkste ssd’s voor de PlayStation 5 voor je getest.

Naast de razendsnelle ingebouwde ssd is de PlayStation 5 ook voorzien van een M.2-slot dat ondersteuning biedt aan PCIe 4.0 x4 nvme-ssd’s. Je vindt het M.2-slot onder een klepje dat tevoorschijn komt nadat je de zijpanelen van de Playstation verwijdert. Bij de introductie van de PlayStation 5 was het M.2-slot nog niet actief, maar daar is na een software-update verandering in gekomen waardoor je de opslag van de PlayStation 5 kunt uitbreiden. Hoe je een ssd stap voor stap kunt inbouwen lees je hier.

Hoe hebben we getest

Voor elke ssd hebben we dezelfde test uitgevoerd onder dezelfde omstandigheden. De drives zonder koellichaam hebben allemaal identieke koelelementen gekregen. Na het plaatsen van de drives hebben we de standaard snelheidstest van de PS5 uitgevoerd. Vervolgens hebben we een selectie games met een totale grootte van 363,6 GB verplaatst naar de ssd. Tijdens dit proces hebben we de tijd en de temperatuur bijgehouden. Helaas bleek deze temperatuurmeting niet volledig betrouwbaar, gezien er enorme verschillen zaten in de transfertijd. Als een drive langer bezig is, loopt de temperatuur immers ook hoger op. Daarom hebben we nog een andere test uitgevoerd en de temperatuur na een vijftien minuten durende gameplaysessie gemeten. Ook hebben we de opstarttijd van verschillende games geregistreerd en het moment dat een game daadwerkelijk speelbaar is. Met al deze gegevens samen hebben we een eindconclusie getrokken. Let er wel op dat de conclusies die we in dit artikel trekken enkel voor de PlayStation 5 gelden, gebruik in de pc laten we in dit artikel buiten beschouwing.

Minimale eisen voor een ssd

Niet zomaar elke m.2-ssd past in de PlayStation 5. Er zijn een aantal punten waarop je moet letten. Zo dient de ssd PCIe 4.0 x4 te ondersteunen en minimaal 500 GB groot te zijn. De maximaal ondersteunde grootte is 4 TB. De leessnelheid dient minimaal 5500 MB per seconde te zijn. Trager werkt wel, maar officieel worden deze dus niet ondersteund. De PS5 ondersteunt wel standaardlengtes van 30, 42, 60, 80 en 110 millimeter. Ook is een koelelement voor de ssd een vereiste. Niet alle ssd’s zijn voorzien van een heatsink, gelukkig kun je deze voor een klein prijsje online vinden. De ssd inclusief koelelement mag niet groter zijn dan 110 x 25 x 11.25 millimeter. 

Gigabyte AORUS NVMe Gen4 SSD

Gigabyte AORUS NVMe Gen4 SSD

8Score80

Volgens de snelheidstest van de PlayStation 5 is dit de traagste ssd van allemaal. Dat komt ook overeen met de specificaties die Gigabyte ons geeft. De ssd haalt tot 5,600 MB/s leessnelheid via het PS5 M.2 uitbreidingsslot en een schrijfsnelheid tot 4400 MB/s. We waren stomverbaasd toen uit de test bleek dat de AORUS NVMe Gen4 SSD als eerste klaar was met het verplaatsen van de games. Dit was niet het enige waarin deze ssd uitblonk. De drive zelf zit verpakt in een prachtig koperen koellichaam dat solide en zwaar aanvoelt. De verwachting was dan ook dat deze ssd de temperatuurtest met vlag en wimpel zou doorstaan. Na de transfer komt de temperatuur niet boven 36,5 graden. Gezien het feit dat de drive zo snel klaar was, kon dit ook invloed op de temperatuur hebben gehad. Maar ook na de gamesessie van vijftien minuten komt de temperatuur niet boven de 43,5 graden. Dat is ruimschoots lager dan de rest van de geteste drives. Een koele jongen dus!  

©PXimport

Western Digital WD_BLACK SN850 

Western Digital WD_BLACK SN850

9Score90

Bij Western Digital heb je de keuze tussen een WD_BLACK SN850 met of zonder koellichaam. We hebben beide drives kunnen testen in de PlayStation 5 en zijn erg tevreden over de resultaten. Zoals verwacht blijft het model met vooraf gemonteerd koellichaam iets koeler dan het model waarop we een universeel koelelement hebben aangebracht. Het koellichaam dat de fabrikant meelevert zorgt vrijwel altijd voor een betere warmtegeleiding. Tijdens de transfertest komen de drives op de tweede en derde plaats na de AORUS NVMe Gen4 SSD. Kijken we naar de laadtijden van games dan blijken de drives zelfs de twee snelste te zijn, op de hielen gevolgd door de AORUS Gen4 7000s SSD. De prijs van de drives fluctueert net als andere hardware enorm. Op de website van Western Digital wordt de drive met koellichaam verkocht voor 219,99 euro. Het model zonder koellichaam staat op diezelfde website voor 201,99 euro. De straatprijzen in andere winkels liggen lager. Zo vonden we de WD_BLACK SN850 zonder koellichaam op het moment van schrijven al vanaf 153,90 euro op Amazon. Prijzen veranderen snel, dus het loont om deze via een prijsvergelijkingswebsite in de gaten te houden.  

©PXimport

Samsung 980 Pro 

Samsung 980 Pro

7Score70

De Samsung 980 Pro is voor velen heer en meester waar het gaat om de prestaties en betrouwbaarheid op de pc. Op de PlayStation 5 scoort de Samsung-ssd gemiddeld. Vooral tijdens de transfertest liet de drive het afweten en deed er bijna acht minuten over om de games weg te schrijven. Bij de andere tests kwam de Samsung 980 Pro prima uit de bus. De temperatuur van de ssd die we hebben voorzien van een universeel koellichaam bleef ongeveer gelijk aan de WD_BLACK SN850 met universeel koellichaam. Ook de opstarttijden voor games zijn prima. Overigens zitten de opstarttijden van alle drives binnen één seconden van elkaar. In de praktijk zul je tijdens het gamen geen verschil merken tussen een Samsung, Western Digital, AORUS of Seagate ssd. De prijs voor een 1TB-variant ligt op het moment van schrijven rond de 165 euro en dat is prima. 

©PXimport

Gigabyte AORUS Gen4 7000s SSD 

Gigabyte AORUS Gen4 7000s SSD

9Score90

Na de ervaringen die we hadden met het kleinere broertje van de AORUS Gen4 7000s SSD, waren de verwachtingen van de AORUS Gen4 7000s SSD hoog. De ssd doet het absoluut niet slecht in de test. De transfersnelheid is prima en zit dicht achter de WD_BLACK SN850. Het koellichaam van de AORUS Gen4 7000s SSD is helaas niet gemaakt van koper, maar juist ontworpen om het gewicht te verminderen. Het ontwerp van de koelribben is niet alleen stijlvol, het geleid de warmte ook prima. De temperatuur blijft daarom iets lager dan de WD_BLACK SN850 met koellichaam. De prijs ligt ook iets lager dan de WD_BLACK SN850 met koellichaam. De AORUS Gen4 7000s SSD vonden voor prijzen rond de 200 euro. 

©PXimport

Seagate FireCuda 530

Seagate FireCuda 530

6Score60

Seagate is geen onbekende als het om opslag gaat. Ook op de consolemarkt hebben ze al heel wat ervaring opgedaan. Zo leverde Seagate al externe schijven voor de PlayStation 4, Xbox One en bieden ze als enige een Storage Expansion Card voor de Xbox Series X/S. We hadden dan ook hoge verwachtingen van de Seagate FireCuda 530 die adverteert ‘met zijn grensverleggende snelheden tot 7300 MB/s’. Helaas valt Seagate door de mand als we de drive in de praktijk testen. Tijdens de transfertest deed de FireCuda 530 er meer dan 9 minuten over. Ook de temperatuur liep vrij hoog op. We hebben zelfs een andere thermische koel pad aangebracht om uit te sluiten dat het probleem mogelijk daaraan lag. Helaas mocht dat niet baten en kwam de gemeten temperatuur op 58 graden uit. Er is inmiddels ook een FireCuda 530 verkrijgbaar met koellichaam, deze hebben we helaas niet kunnen testen. De voordeligste prijs die we konden vinden is op het moment van schrijven 214,90 euro.

©PXimport

De testresultaten

Als we de drives vergelijken met het huidige formule 1-kampioenschap, dan zitten de Western Digital WD_BLACK SN850 en AORUS Gen4 7000s SSD elkaar net zo op de hielen als Lewis Hamilton en Max Verstappen dat zitten. We kunnen dan ook moeilijk een winnaar kiezen omdat beide drives als kampioenen presteren in de PlayStation 5. Zowel de WD_BLACK SN850 als de AORUS Gen4 7000s SSD hebben een bovengemiddelde snelheid en de temperatuur blijft onder gemiddeld.

Wie koeling echt belangrijk vindt kan de AORUS NVMe Gen4 SSD overwegen. Deze drive is letterlijk een massief blok koper waar ergens een ssd tussen verstopt zit. Had hetzelfde koelblok op de AORUS Gen4 7000s SSD gezeten dan was onze keuze voor een winnaar een stuk gemakkelijker geweest.

De Seagate FireCuda 530 en Samsung 980 Pro scoren iets minder goed in deze test. Tijdens de transfertest deden beide drives er een stuk langer over om alles te kopiëren. Hoewel de temperatuur van de Samsung nog binnen de marges bleef werd de Seagate FireCuda vrij heet. De Seagate FireCuda 530 stelt echt teleur en is wat ons betreft niet de beste keuze voor je PlayStation 5. 

©PXimport

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.