LoRaWAN is een protocol om draadloze apparaten over de hele wereld met internet te verbinden via een licentievrij spectrum. Een laag verbruik, ver bereik en toegankelijkheid voor doe-het-zelvers zijn sterke troeven van de technologie.

LoRaWAN is een zogenoemd low-power wide-area network (lpwan): het protocol implementeert draadloze communicatie over grotere afstanden (in perfecte omstandigheden zelfs meer dan tien kilometer) met een laag stroomverbruik. De keerzijde is dat de overdrachtssnelheid laag is; maximaal enkele kilobits per seconde. Maar voor veel toepassingen is dat voldoende. 

Denk maar aan door batterijen gevoede sensoren om stedelijke infrastructuur of gewassen op landbouwgronden te monitoren. Door om de tien minuten een klein pakketje met sensorwaardes door te sturen, kan een LoRaWAN-sensor gemakkelijk tien jaar op één batterij werken.

LoRa (Long Range) is de specificatie van de fysieke laag van het netwerkmodel. De standaard specificeert de gebruikte frequentiebanden (868 MHz in Europa, 915 MHz in Noord-Amerika en Australië en 923 MHz in Azië) en modulatie. Bijzonder aan LoRa is dat het goed tegen interferentie kan. Dat is ook nodig, want in Europa werkt Z-Wave bijvoorbeeld binnen dezelfde frequentieband.

LoRa is een propriëtair protocol van SemTech, dat is gebaseerd op zogeheten chirp spread spectrum. Met deze techniek wordt informatie gecodeerd in de vorm van een ‘tjilp’: een sinusoïdaal signaal waarvan de frequentie met de tijd verhoogt (up-chirp) of verlaagt (down-chirp). De snelheid waarmee de frequentie van het signaal verandert, is de chirp rate. Hoe hoger de chirp rate, hoe meer informatie er in dezelfde tijd doorgestuurd kan worden, maar hoe moeilijker die te decoderen is. 

LoRa definieert zes spreading factors, van SF7 (snelle chirp rate) tot SF12 (trage chirp rate). Hoe hoger de spreading factor, hoe verder weg het signaal nog ontvangen kan worden.

Op voortbouwen

Terwijl LoRa slechts de fysieke laag definieert, bouwt LoRaWAN daarop voort om communicatie tussen de nodes en internet mogelijk te maken. Een node (ook wel end device genoemd) is in deze context elk apparaat met een LoRa-antenne en firmware die de LoRaWAN MAC-laag implementeert. LoRaWAN is een open standaard die door de LoRa Alliance wordt gepromoot.

Diverse gateways zijn ook voorzien van een LoRa-antenne en ontvangen de boodschappen van LoRa-nodes in de ruime omgeving. Dat maakt de ontvangst heel foutbestendig: maar één gateway hoeft de boodschap te ontvangen voor succes. En omdat LoRa-nodes geen vaste associatie met één gateway hebben, zijn hun boodschappen ook te ontvangen als ze bewegen, bijvoorbeeld in voertuigen.

Via wifi, ethernet of een mobiele dataverbinding stuurt elke gateway de boodschappen door naar een centrale netwerkserver. Mogelijk ontvangen meerdere gateways dezelfde boodschap van een node. De netwerkserver filtert die dubbel ontvangen boodschappen eruit. Ook verzekert de netwerkserver de authenticiteit van elke node op het netwerk en de integriteit van elke boodschap. Alle LoRaWAN-boodschappen tussen de nodes en de netwerkserver zijn met een 128bit-AES-sleutel versleuteld.

©PXimport

De netwerkserver stuurt ontvangen boodschappen door naar een applicatieserver om iets met die data te doen. Verschillende (types) nodes kunnen met verschillende applicatieservers gekoppeld zijn, en de netwerkserver stuurt de boodschappen dan naar de juiste applicatieserver door. De netwerkserver kan de verzonden data niet inzien: elke boodschap tussen een node en de bijbehorende applicatieserver is met een 128bit-AES-sleutel versleuteld die specifiek is voor de gebruikte applicatieserver.

Verder is er ook een join server. Die werkt samen met de netwerkserver om nieuwe nodes op het netwerk toe te laten en meldt ook aan de netwerkserver welke applicatieserver bij de node hoort. Ook leidt ze de sessiesleutels af voor de encryptie op netwerk- en applicatieniveau. De netwerksessiesleutel bezorgt ze dan aan de netwerksleutel en de applicatiesessiesleutel aan de applicatieserver. Op deze manier kunnen noch de gateways, noch de netwerkserver de data van de nodes lezen.

Apparaatklassen

LoRaWAN specificeert drie modi en daarmee overeenkomend drie klassen van apparaten: A, B en C. Alle apparaten moeten Class A ondersteunen. In deze modus luistert het apparaat alleen naar boodschappen van het netwerk tijdens twee korte ontvangstvensters nadat het zelf een boodschap zendt. 

De rest van de tijd bevindt het apparaat zich in slaapmodus en kan het dus niet onmiddellijk op boodschappen van het netwerk reageren. Dat is ideaal voor een sensor die lang op een batterij moet meegaan, maar niet voor een actuator, bijvoorbeeld om op afstand een machine in te schakelen.

Alle apparaten starten in Class A-modus, maar Class B-apparaten kunnen daarna naar de Class B-modus overschakelen. Apparaten in deze modus kluisteren ook op vaste periodieke momenten naar boodschappen van het netwerk.

Tot slot zijn er ook Class C-apparaten. Die luisteren continu naar boodschappen van het netwerk, behalve op de momenten dat ze zelf een boodschap uitsturen. Deze nodes slapen dus nooit. Ze zijn ideaal om verlichting of apparaten op afstand in- en uit te schakelen, want ze reageren onmiddellijk.

Amazon Sidewalk

LoRaWAN is niet het enige protocol dat met LoRa werkt. Amazon kondigde in 2019 zijn IoT-netwerk Sidewalk aan. Het gebruikt de slimme luidsprekers Amazon Echo en de deurbellen en camera’s van Ring als gateways (Sidewalk Bridges) voor draadloze communicatie. In de fysieke laag maakt het daarvoor gebruik van bluetooth low-energy voor korte afstanden en LoRa voor lange afstanden. Daarmee kun je dan ook buitenshuis trackers van Tile vinden.

Het Sidewalk-protocol dat Amazon bovenop LoRa bouwt, is propriëtair. De LoRa Alliance ging eind 2020 in gesprek met Amazon in een poging om het bedrijf naar LoRaWAN over te laten schakelen. Daarvoor zouden ook aanpassingen aan het LoRaWAN-protocol nodig zijn om het meer geschikt te maken voor smarthometoepassingen.

Zet 29 november in je agenda, want dan is het Black Friday! Voor techliefhebbers is dit een absolute topdag. Met elk jaar nóg spectaculairdere aanbiedingen scoor je geweldige deals op het gebied van laptops, telefoons, tablets en computerspulletjes. Spontaan shoppen kan, maar wie zich vooraf voorbereidt, loopt geen enkele mooie aanbieding mis!

Lees meer: Zo scoor je de beste deals tijdens de Amazon Prime Days

Black Friday

Je weet vast dat Black Friday bekend staat om zijn scherpe aanbiedingen, maar ken je de oorsprong van deze wereldwijde koopjesdag? Black Friday is over komen waaien vanuit Amerika, waar de dag direct volgt op Thanksgiving. Aangezien Thanksgiving altijd op een donderdag valt en veel Amerikanen er een lang weekend van maken, bleek deze vrijdag ideaal voor winkeliers om forse kortingen aan te bieden.

Hele weekend

Niet alleen deze vrijdag is het feest voor de consument, het hele weekend heb je kans op grote kortingen. De maandag na Black Friday heet Cyber Monday en dit is de dag waarop internetwinkels de laatste jaren hun grootste koopjes aanboden. Het is wel zo dat de verschillen tussen Black Friday en Cyber Monday beginnen te vervagen, je ziet tegenwoordig dat eigenlijk het hele weekend – van vrijdag tot en met maandag – de aanbiedingen je om de oren vliegen.

🚨 Meteen bookmarken: https://www.kieskeurig.nl/prijsdalers

Focus op elektronica

Black Friday is hét moment om elektronica en computerapparatuur in te slaan. Alle grote (web)winkels doen mee en bieden stevige kortingen. In het verleden kon je al flink besparen op laptops, tv's en smartphones – en dat waren niet alleen oude modellen. Elke winkel heeft wel een speciale deal die tot de grote dag geheim wordt gehouden.

Ook audiofanaten komen aan hun trekken. Verwacht flinke kortingen op soundbars, koptelefoons en speakers. Daarnaast zijn er meestal mooie aanbiedingen voor computeraccessoires zoals muizen, headsets en toetsenborden. En niet te vergeten: externe harde schijven en smarthome-apparaten zoals camera's, lampen en deurbellen gaan ook vaak met korting de deur uit.

Op = op

Het is daarom belangrijk om snel te handelen. Zie je een aantrekkelijke aanbieding, aarzel dan niet en plaats het product direct in je winkelmandje. Het is niet verstandig om lang te wachten in de hoop dat een ander hetzelfde product net iets goedkoper aanbiedt, want dan loop je het risico mis te grijpen. Als een bekende winkel zoals Coolblue, MediaMarkt of Bol een laptop, smartphone of gameconsole met een aanzienlijke korting aanbiedt, wees er dan van bewust dat deze binnen enkele uren uitverkocht kunnen zijn. Tijdens deze periode is twijfelen dus geen goede strategie!

Voorbereiden

Wie slim wil shoppen, bereidt zich goed voor. Bekijk alvast de websites waar je normaal bestelt en schrijf je in voor hun nieuwsbrieven om geen deals te missen. Sommige grote winkels zoals MediaMarkt en Bol.com starten al geruime tijd vóór Black Friday met hun aanbiedingen.

Let op: sommige deals gelden de hele week, andere wisselen dagelijks. En kijk verder dan de bekende winkels – ook bij Kruidvat, Otto, Amazon.de en Wehkamp kun je verrassend goede aanbiedingen vinden, net als vorig jaar.

©Wesley Akkerman

Cashback en andere acties

Let tijdens dit weekend niet alleen op de prijs, maar ook op andere acties die naar boven komen drijven. Cashback-acties of kortingen op je volgende aankoop waren vorig jaar veelvoorkomende aanbiedingen. Ook is het mogelijk dat bepaalde producten deze week gratis worden aangeboden. Ben je op zoek naar een nieuwe laptop? Dan is het slim om te controleren of je er dit weekend gratis software bij krijgt, of misschien ontvang je bij een tablet wel een gratis toetsenbord of hoes.

Vals spelen

Pas op met 'nepkortingen'! Sommige winkels verhogen hun prijzen vlak voor Black Friday om de kortingen beter te laten lijken. Houd daarom nu al de prijzen bij van producten die je wilt kopen. Kieskeurig.nl is hierbij een handig hulpmiddel. Als je daar een product opzoekt, laat een groene pijl omlaag zien dat de prijs echt gedaald is. Hoe hoger het getal bij de pijl, hoe meer échte korting je krijgt vergeleken met de afgelopen dagen!

Kieskeurig

Je kunt natuurlijk ook gewoon op de website van Kieskeurig zoeken komend weekend. Prijsdatabases van alle bekende webshops worden constant automatisch geüpdatet en zo kun je meteen zien in welke winkel een moederbord, nieuwe pc of je volgende smartphone het goedkoopste is. Je vindt er 10 onmisbare tips voor het shoppen tijdens Black Friday, en op de Prijsdalers-pagina krijg je meteen de allerbeste deals te zien. Wil je de beste Black Friday-deals in je inbox, meld je dan op de site van Kieskeurig even aan voor de nieuwsbrief.

Aan merken die producten voor je smarthome aanbieden hebben we tegenwoordig geen gebrek. Maar hoe scheid je het kaf van het koren? In dit artikel geven we vijf aspecten waar je op moet letten bij de keuze voor een voordelig merk, waardoor je hopelijk geen miskoop (meer) begaat.

De laatste jaren zijn er flink wat merken bijgekomen die allemaal nagenoeg dezelfde smarthomeproducten aanbieden. Dit soort producten noemen we ook wel whitelabelproducten: dergelijke apparaten worden geproduceerd door een derde partij, en door een aanbieder aangeboden met een eigen logo en soms ook een eigen app. In veel gevallen biedt zo'n verstrekker geen extra's of unieke elementen, maar in een zeldzaam geval gebeurt dat wèl. Daar kom je achter wanneer je onderzoek doet naar zo'n merk, door op de volgende zaken te letten.

1- De mobiele app wordt goed beoordeeld, door echte mensen

Als een merk echt een slechte app aanbiedt, dan zie je dat vanzelf terug in de beoordelingen. Het is dan zaak om door de cijfers van bots (digitale systemen die automatisch reviews plaatsen) en betaalde influencers te kijken – maar op een gegeven moment herken je een bepaald soort taalgebruik waardoor je dat moeiteloos doet. Bovendien lijken veel neppe reviews op elkaar, zowel in boodschap als taalgebruik. Lees alle beoordelingen goed door en let op die van echte mensen of gebruikers. Hoe meer je er daar van vindt, hoe beter de app in kwestie is.

©Hombli

2- Brede compatibiliteit met de grote spelers

In je onderzoek is het ook verstandig om informatie op te zoeken over de brede compatibiliteit van het merk in kwestie. Ga naar de winkelpagina of officiële website om te zien of er bijvoorbeeld ondersteuning is voor Google Home of Apple Homekit. En anders is Matter, Homey, Fibaro of een ander smarthomeprotocol de moeite waard. Hoe breder de support, hoe breder de inzetbaarheid en hoe beter de ervaring. Check ook meteen of je het product offline kunt gebruiken binnen je eigen netwerk, eventueel via een zelf opgezet smarthomeplatform.

Lees ook: Wat is Matter? Smarthome-standaard uitgelegd

3- Je komt online positieve reviews tegen op betrouwbare sites

Onderschat daarnaast de kracht van een positieve recensie niet. Niet dat je zomaar elke review kunt vertrouwen die je online tegenkomt. Maar als het geluid overwegend positief is en je vertrouwt de platformen of recensenten, dan heb je weinig redenen om te twijfelen aan een merk. Als een specifiek merk genegeerd wordt door een publicatie, of je komt er simpelweg geen recensies over tegen, dan kan het zijn dat het niet bijzonder genoeg is. Hopelijk is een website transparant over de werkwijze bij het selecteren van de artikelen die worden besproken, zodat je het ontbreken van de review in de juiste context kunt plaatsen.

©Lidl

4- Recensenten die je vertrouwt zijn positief over het merk (niet alleen influencers)

Over recensenten gesproken: let ook in het bijzonder op wie zo'n product test en of diegene een grote staat van dienst heeft. Probeer te achterhalen of die persoon in het verleden vaker positief is geweest over het merk. Wees ook scherp op het beroep van zo'n recensent. Lees je een tekst van een expert, reviewer of journalist, dan kun je de argumenten veel beter plaatsen en op waarde schatten dan wanneer een influencer schreeuwt dat je maar gewoon iets moet kopen omdat het vet is. Diegene wordt daar grof voor betaald – echte redacteuren zijn niet zo gemakkelijk te beïnvloeden. Je kunt bijvoorbeeld opzoeken via LinkedIn of iemand een echte journalist is, of is verbonden aan een bepaald merk.

5- Heb voor jezelf helder wat je belangrijk vindt

Als je eenmaal de basale informatie opgezocht hebt en je hebt wat onderzoek gedaan naar wie wat precies recenseert, dan is het tijd om naar de inhoud te kijken. Niet alle kritiek hoeft voor jou een probleem te zijn. Zeker niet als je begrijpt waar je op moet letten of als je weet wat voor jou belangrijk is. Een goede prijs-kwaliteitverhouding geeft vaak alle context die je nodig hebt. Dan kun je genoegen nemen met iets minder, zonder er te veel voor te betalen. Let in de teksten vooral ook op het updatebeleid; hoe breder die is, hoe langer je met de producten doet. Hier op ID.nl vind je ook veel reviews, misschien zit jou gewenste artikel er ook wel bij?

☃️Deze winter zit je niet in de kou: