Naast een persoonlijk profiel kun je op Facebook ook een groep aanmaken. Het grootste voordeel is dat je daar in een gesloten kring met elkaar kunt communiceren. Erg handig dus voor je sportvereniging, hobbyclub of familie, want alleen de groepsleden krijgen de berichten in de Facebook-groep te zien.

Tip 01: Groep aanmaken

Om een Facebook-groep aan te maken, heb je sowieso ook een persoonlijk Facebook-profiel nodig. Zodra je bent ingelogd met je persoonlijke profiel, klik je op je startpagina aan de linkerkant op Groep maken in de categorie Groepen.

Vervolgens kies je een groepsnaam en daarna kun je de namen of e-mailadressen ingeven van de mensen die je een uitnodiging wilt sturen. Het volstaat om de eerste letter van hun naam in te voeren. Facebook zal dan suggesties uit je eigen vriendenlijst weergeven. Uiteraard kun je later nog veel meer mensen een uitnodiging voor een lidmaatschap versturen.

Profiel, pagina of groep?

Tip 02: Privacy instellen

Eén van de eerste keuzes die je moet maken als je een groep aanmaakt, betreft de privacy. Er zijn immers drie soorten groepen: openbaar, besloten en geheim. De leden en berichten in een openbare groep zijn zichtbaar voor iedereen. Zo’n groep maak je bijvoorbeeld aan als je een fanclub van een artiest of sportclub wilt oprichten. De meeste groepen zijn echter besloten. Dat betekent dat iedereen de groep kan vinden, maar alleen de leden kunnen de berichten zien. Het verschil met een geheime groep is dat niet-leden zelfs niet kunnen achterhalen dat zo’n groep überhaupt bestaat. De groepsprivacy is later nog aan te passen, tenzij je meer dan 5.000 leden hebt. Dan kun je alleen nog maar overgaan naar een beperktere instelling, bijvoorbeeld van openbaar naar besloten of van besloten naar geheim.

©PXimport

Tip 03: Eerste stappen

Nadat je je keuze op het vlak van privacy gemaakt hebt, klik je op Maken. Vervolgens kun je nog een pictogram voor je groep kiezen. Ga verder met OK. Je groep is nu aangemaakt en ziet er op het eerste gezicht een beetje uit zoals een profiel. Je kunt heel eenvoudig een omslagfoto toevoegen via Foto uploaden of Foto kiezen. Een bericht publiceren doe je op exact dezelfde manier als op je eigen profielpagina. Je schrijft iets in het tekstvak en je voegt er eventueel een foto, emotie of locatie aan toe. Zelfs iemand taggen behoort tot de mogelijkheden. Hiervoor gebruik je simpelweg de icoontjes aan de onderkant van het tekstvak. Erg handig is dat je in groepen met minder dan 250 leden kunt zien welke groepsleden een bericht bekeken hebben. Een belangrijk bericht kun je zelfs bovenaan de pagina vastzetten. Let wel, je kunt slechts één bericht bovenaan de pagina pinnen. Dat doe je door na de publicatie van het bericht op het kleine grijze pijltje in de rechterhoek te klikken en vervolgens voor Bericht vastzetten te kiezen. Om dit ongedaan te maken, kies je voor Bericht losmaken.

©PXimport

Tip 04: Speciale berichten

Heb je net een feestje achter de rug en wil je enkele foto’s delen met de aanwezigen? Ook daar is een besloten groep ideaal voor. Je tikt bovenaan in de balk van het tekstvak op Foto/video en vervolgens kies je Foto-/videoalbum maken. Vervolgens selecteer je alle foto’s die je wilt uploaden. Je kunt het album een titel geven, er een locatie aan toevoegen, de volgorde van de foto’s aanpassen, leden taggen en bijschriften per foto toevoegen. Ook videofragmenten kun je in het album plaatsen. Zodra je klaar bent, klik je op Plaatsen.

Had je ook de Poll-knop al opgemerkt? Daarmee kun je een meerkeuzevraag aan de leden van je groep stellen. Nadat je de vraag getypt hebt, klik je op Voeg polloptiestoe. Zo’n poll is ideaal als je bijvoorbeeld een datum wilt prikken, een gezamenlijk cadeau moet kopen of de interesses van je leden wilt polsen.

©PXimport

Tip 05: Groepschat

Een erg interessante feature is de groepschat. Daarmee start je een gesprek met alle leden van je groep. Je klikt simpelweg op Nieuwe chat beginnen aan de rechterkant van de groepspagina en vervolgens vink je enkele leden aan of kies je voor Alles selecteren / Chat Starten. Niet alleen de beheerder van de groep kan een chat starten. Deze mogelijkheid is er voor alle leden van de groep. In het chatvenster kun je met het plusteken eventueel nog extra leden toevoegen. Via Opties / Groep verlaten kun je het gesprek verlaten. Let wel, afhankelijk van de grootte van de groep kun je mogelijk geen chatgesprek starten waar iedereen aan deel kan nemen. Momenteel experimenteert Facebook zelfs met videochats voor groepen.

©PXimport

Zelf lid worden

Tip 06: Leden toevoegen

Toen je de Facebook-groep in de eerste stap aanmaakte, had je enkele vrienden uitgenodigd. Ben je toen iemand vergeten? Of is er een nieuw lid in je sportclub of hobbyvereniging? Uiteraard kun je op elk moment extra leden uitnodigen. Rechts bovenaan zie je Leden toevoegen. Voer daar de naam van een Facebook-vriend in of geef het e-mailadres op. Via het tabblad Leden krijg je een overzicht van alle groepsleden. Ook hier kun je extra mensen uitnodigen met de Toevoegen-knop. De beheerder van de Facebook-groep kan zelfs iemand uit de groep zetten door op het tandwieltje naast de persoon in kwestie te klikken en Uit groep verwijderen te kiezen. Wordt je groep erg groot, dan is het handig om even naar de groepsinstellingen te kijken. Die vind je via Groepsinstellingen bewerken achter de knop met de drie puntjes. Bij Goedkeuring lidmaatschap heb je de keuze uit Elk lid kan leden toevoegen of goedkeuren of Elk lid kan leden toevoegen, maar een beheerder of moderator moet ze wel goedkeuren.

©PXimport

Tip 07: Meerdere beheerders

Zodra je een Facebook-groep aanmaakt, ben jij de beheerder en alle mensen die je uitnodigt zijn leden. In grote groepen kan de taak van een beheerder echter een beetje uit de hand lopen. Dan is het een goede zaak om bepaalde enthousiaste leden ook aan te stellen als beheerder. Dat doe je als volgt: ga naar het Leden-tabblad en klik op het tandwieltje naast een persoon. Je hebt de keuze uit Beheerder maken en Moderator maken. Beide rollen kunnen een lidmaatschapsverzoek goedkeuren of afwijzen, berichten in een groep goedkeuren of afwijzen, berichten en reacties op berichten verwijderen, mensen uit een groep verwijderen en een bericht vast- of losmaken. Een beheerder heeft echter nog iets meer voorrechten dan een moderator. Hij of zij kan ook een ander lid de rol van beheerder of moderator toekennen of verwijderen en de groepsinstellingen (zoals de naam, de omslagfoto en de privacy-instellingen) aanpassen.

©PXimport

Tip 08: Bestanden uploaden

Een erg interessante functie van Facebook-groepen is de mogelijkheid om allerlei bestanden, bijvoorbeeld pdf’s, tekstbestanden of spreadsheets, te delen met je groepsleden. Hoe je dat doet? Je klikt op het tabblad Bestanden en vervolgens kies je Bestand uploaden. Vervolgens navigeer je op je harde schijf naar de juiste bestandslocatie en selecteer je het bestand. Let wel, nagenoeg alle bestandstypes zijn toegestaan, maar het bestand mag niet groter zijn dan 100 MB. Ga verder met Open. Desgewenst kun je nog een korte omschrijving toevoegen. Klik op Opslaan om het uploaden te starten. Het bestand komt vervolgens onder Geüploade bestanden te staan en verschijnt ook als bericht. Alle leden kunnen het bestand Downloaden of een Voorbeeld opvragen. Het is ook mogelijk om een nieuw tekstbestand aan te maken vanuit je Facebook-groep. Hiervoor klik je op Document maken. Je start met een titel en daarna kun je een intro, bodytekst en tussenkopjes toevoegen. De opmaakmogelijkheden zijn ietwat beperkt, maar je kunt wel opsommingstekens of een quote toevoegen. Zodra je klaar bent, klik je op Publiceren. Andere groepsleden kunnen het bestand nu openen én aanpassen, gelukkig slaat Facebook de bewerkingsgeschiedenis op.

©PXimport

Tip 09: Evenement aanmaken

Heb je binnenkort een toernooi, benefietavond, familie- of clubfeest? Dan kun je dat heel eenvoudig via je Facebook-groep communiceren naar je leden. Klik bovenaan op Evenementen en klik daarna op de blauwe knop Evenement maken. In het nieuwe venster kun je een foto toevoegen, bijvoorbeeld een sfeerbeeldje. Vervolgens vul je de vakken in bij Evenementnaam, Locatie, Datum/tijd en Beschrijving. Desgewenst kun je ook een Eindtijd invoeren. Zodra je klaar bent, klik je op Maken. Leden kunnen aangeven of ze al dan niet aanwezig zullen zijn. Via de knop met de drie puntjes rechts onder de omslagfoto kun je eventueel zelfs de Gastenlijst exporteren naar een .csv-bestand dat je in Excel kunt openen.

©PXimport

Tip 10: Kopen en verkopen

In heel wat groepen verkopen Facebook-gebruikers spullen die ze niet meer nodig hebben: van (kinder)kleding en meubels tot smartphones of fietsen. Vaak worden er gewoon foto’s geüpload en kunnen geïnteresseerden een bod uitbrengen via een reactie. De betaling en afhandeling wordt meestal via een privébericht geregeld. Er is echter ook een speciale groepsvorm voor: een Facebook-verkoopgroep. Wil je zelf zo’n groep aanmaken? Klik dan op de knop met de drie puntjes en kies Groepsinstellingen bewerken. Klik naast Groepstype op Een groepstype kiezen en selecteer Kopen, verkopen, ruilen. Ga verder met Bevestigen / Opslaan. Als je nu een nieuw bericht wilt publiceren, staat er bovenaan in het tekstvak Iets verkopen. Klik daarop, geef aan wat je precies verkoopt tegen welke prijs en voeg de locatie van het object toe. Optioneel kun je nog een beschrijving en foto’s toevoegen. Ga verder met Plaatsen. Zodra het item verkocht is, gebruik je de Markeren als verkocht-knop.

©PXimport

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.