Bedrijven hebben steeds vaker te maken met het verlies van gegevens door menselijk falen of diefstal door criminelen. Tientallen keren per jaar komt er nieuw datalek in het nieuws waarbij wachtwoorden zijn buitgemaakt. Hoe weet je of jouw wachtwoord daar bijzit? En hoe beperk je het risico?

Tip 01: Risico inschatten

Chatten, winkelen en bankieren: we doen steeds meer online. Criminelen weten dat en aangezien er voor hen steeds meer te halen valt, proberen ze constant digitaal in te breken. Daarom worden allerlei databases gehackt, om maar zoveel mogelijk wachtwoorden buit te maken en toegang te krijgen tot gegevens die geld op kunnen leveren. Bij een succesvolle hack kunnen tienduizenden accounts tegelijkertijd buitgemaakt worden. Wanneer het bedrijf de gegevens ook nog eens onversleuteld heeft opgeslagen, kunnen criminelen deze gegevens meteen gebruiken om in te breken.

Toch zijn het lang niet altijd criminelen die voor het lekken van gegevens zorgen. Soms hebben bedrijven hun ict-zaken niet op orde en lekken er gegevens door slecht ontworpen software of een onbeveiligde server. In dat geval is er misschien niet zo veel aan de hand en hebben kwaadwillenden het lek nooit ontdekt. Toch is het in alle gevallen beter om het wachtwoord te wijzigen bij het account van een bedrijf als er een datalek heeft plaatsgevonden.

In mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing geworden. Hierdoor zijn de regels voor het omgaan met persoonlijke gegevens strenger geworden en in Nederland controleert de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) of bedrijven dit wel netjes doen. Als er een datalek is, moet dit ook bij de AP gemeld worden en zij stellen dan een onderzoek in. Op www.autoriteitpersoonsgegevens.nl kun je zien naar welke datalekken de AP onderzoek doet en zien hoe hoog zij het risico van het datalek inschatten.

Tip 02: Wachtwoord gelekt?

Daarnaast is er een aantal sites die grote bestanden met accountgegevens doorzoeken, zodat je kunt checken of je gegevens op straat liggen. Deze sites zijn gemaakt door goedwillende hackers die de databases van inloggegevens doorzoekbaar hebben gemaakt. Hierin kun je zoeken op jouw e-mailadres of gebruikersnaam en zien of jouw wachtwoord in het verleden bij een datalek is buitgemaakt.

Op de website www.haveibeenpwned.com kun je dit controleren. Op de website vul je in de grote zoekbalk jouw e-mailadres in en vervolgens krijg je alle datalekken te zien waar jouw accounts bijzaten. Hierbij staan uiteraard niet jouw wachtwoorden zelf, want dan kunnen kwaadwillenden de site gebruiken om toegang te krijgen tot je accounts. Er is alleen te zien welke accounts gekoppeld aan jouw e-mailadres onderdeel waren van een datalek bij een bedrijf.

Onder het kopje Passwords kun je wel zoeken op wachtwoorden en zien of je wachtwoord onderdeel is van een datalek uit het verleden. Hier staat alleen of en hoe vaak het wachtwoord voorkomt.

©PXimport

Pwned

Tip 03: Nederlandse lekken

De database van Have I Been Pwned is niet de enige plek waar gelekte data in verzameld wordt en deze database bevat ook zeker niet alle gelekte gegevens. De Nederlandse Politie is bezig met een eigen database. Bij het in beslag nemen van netwerkapparatuur van criminelen, vindt de politie doorgaans gelekte of gestolen gegevens, en wanneer mogelijk maken ze deze doorzoekbaar.

Hoewel deze database kleiner is dan die van Have I Been Pwned, is dit een handige bron om jouw account ook te checken. Je kunt hier kijken of je account erbij zit.

©PXimport

Tip 04: Wachtwoord wijzigen

Wanneer een dienst waar je een account hebt, gehackt wordt, is het altijd beter om meteen het wachtwoord te veranderen. Het kan zijn dat je gegevens niet bij het lek zaten, maar neem altijd het zekere voor het onzekere. Als het goed is, stelt een bedrijf je op de hoogte als er accountgegevens gelekt zijn.

Zorg dat je een nieuw, uniek wachtwoord aanmaakt. Wanneer je op meerdere plekken het gelekte wachtwoord gebruikt, zorg dan dat je álle accounts wijzigt. Gebruik niet voor elk account hetzelfde wachtwoord, sterk variërende wachtwoorden zijn veiliger. Wanneer er een lek is, hoef je alleen dat wachtwoord aan te passen en kunnen kwaadwillenden niet bij andere accounts.

Voor het maken van een veilig wachtwoord, kun je het beste een zin gebruiken. Dan is jouw wachtwoord altijd lang genoeg en kun je makkelijker zorgen voor een afwisseling tussen letters, cijfers en speciale symbolen. Bijvoorbeeld: DitW@chtwoord1SEenVoorbeeld!

©PXimport

Tip 05: Wachtwoordmanager

Om te zorgen dat je overal een veilig wachtwoord hebt, kun je een wachtwoordmanager gebruiken. Op die manier heb je overal een veilig wachtwoord, zonder dat je ingewikkelde codes hoeft te onthouden. Er zijn verschillende gratis wachtwoordmanagers beschikbaar die op een vergelijkbare manier werken. We kunnen het gebruik van 1Password, Sticky Password en LastPass aanraden. Voor dit voorbeeld gebruiken we LastPass.

Ga hiernaartoe om een account aan te maken bij LastPass. Hier moet je in het veld Hoofdwachtwoord een sterk wachtwoord invullen. Dit is het enige wachtwoord dat je hoeft te onthouden, voor al jouw andere accounts onthoudt LastPass het wachtwoord.

Eenmaal ingelogd bij LastPass kun je de accounts gaan beveiligen met een sterk wachtwoord. De wachtwoordmanager loopt in eerste instantie zelf een aantal accounts met je door, zoals die van Facebook, Google en Twitter. Daarna is het belangrijk om zelf na te gaan welke accounts je hebt en hier een nieuw wachtwoord voor aan te maken.

Het is het makkelijkste om dit te doen via de plug-in die beschikbaar is voor alle gangbare browsers. De plug-in vind je hier. Als de plug-in is geïnstalleerd, moet je inloggen met jouw e-mailadres en het hoofdwachtwoord. Wanneer je naar een site gaat waar je moet inloggen, herkent de plug-in de inlogvelden en vult deze aan als de gegevens van de site zijn opgeslagen in LastPass.

Wanneer de gegevens nog niet bekend zijn bij LastPass, kun je het best jouw wachtwoord wijzigen op de site. Wanneer je een nieuw wachtwoord moet invoeren, klik je rechtsboven op de LastPass-plug-in en klik je op Genereer wachtwoord. Hiermee wordt er een veilig wachtwoord gegenereerd dat je kunt kopiëren en plakken naar het veld waar het nieuwe wachtwoord ingevuld moet worden. Zodra het wachtwoord is ingevuld, vraagt de plug-in of de inloggegevens opgeslagen moeten worden. Klik op OK. De volgende keer dat je gaat inloggen, heeft LastPass onthouden wat het wachtwoord is en zal het dit automatisch invullen.

©PXimport

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.