Spotify en Netflix maken het wel érg makkelijk om tegenwoordig snel een filmpje te kijken of wat muziek te luisteren, en dat helemaal legaal. Toch wordt er nog steeds veel gedownload, ook al is de wet daartegen. De angst is dat er binnenkort zelfs 'downloadboetes' worden uitgedeeld. Dutch Filmworks (DFW) probeert daar werk van te maken. Kunnen we ook echt een downloadboete verwachten van DFW, of is dat pure bangmakerij?

Downloaden is nog steeds erg populair, en grote kans dat je zelf ook wel eens een filmpje of serie hebt binnengehaald. Soms is dat omdat films duur zijn, vaker omdat ze (bijna) niet legaal te kijken zijn in Nederland. Game of Thrones kun je in Nederland bijvoorbeeld alleen kijken als je abonnee bent bij Ziggo én daarbij het duurste televisiepakket afneemt. Niet voor niets staat HBO's hitserie ieder jaar standaard steevast op nummer één van meest gedownloade series.

Maar zelfs als het onredelijk duur of ingewikkeld is om legaal te kijken betekent dat niet dat je je torrentprogramma zomaar aan mag slingeren.

Thuiskopieheffing

Downloaden is in Nederland verboden. Mooier kunnen we het niet maken. Vroeger werd het downloaden van een film, serie of liedje nog toegestaan, want dat mocht 'voor eigen gebruik'. Als je iets legaal kocht zoals een cd, dvd of lege discs betaalde je daar een klein bedrag bovenop, de zogenaamde thuiskopieheffing. Die was bedoeld om artiesten te compenseren voor piraterij en het feit dat mensen regelmatig thuis een kopie voor zichzelf maakten.

Veel van die artiesten (en hun labels of productiemaatschappijen) vonden die thuiskopieheffing echter te laag. Die zou niet voldoende zijn om de grote schade die de industrie van piraterij ondervond te compenseren. Een aantal van hen, met name Sony en Philips, besloten een rechtszaak aan te spannen die helemaal doorliep tot aan het Europees Hof van Justitie. Dat concludeerde in 2014 definitief dat de thuiskopieheffing geen adequate bescherming is tegen illegaal downloaden, en dat downloaden dus helemaal niet meer mocht. Saillant detail: de thuiskopieheffing is nooit verdwenen.

©PXimport

Downloadverbod

Sindsdien is het verboden om auteursrechtelijk beschermd materiaal te downloaden 'uit illegale bron'. Dat zijn in de praktijk websites die vooral gemaakt zijn om zoveel mogelijk van zulk materiaal aan te bieden. Onder het verbod valt ook streaming via populaire diensten als Popcorn Time.

Wat een verbod in de praktijk betekent is een ander verhaal. Er is namelijk een verschil tussen iets niet mogen, en iets niet doen. Wat is de sanctie? Krijg je een boete? En van wie dan? De politie? Rechthebbenden, zoals Stichting Brein mogen geen bekeuringen uitdelen: dat is aan rechters.

De strijd van Stichting Brein

In Nederland is er één belangrijke partij die strijdt tegen downloaden. Stichting Brein, onder leiding van Tim Kuik, is een private belangenorganisatie die opkomt voor auteursrechten en de bezitters daarvan. Filmmaatschappijen, platenlabels en individuele artiesten besteden de strijd tegen illegaal downloaden uit aan Brein.

Dat claimt redelijk wat successen. Regelmatig verschijnt in het nieuws dat Brein grote uploaders aanpakt, diensten offline haalt, of verkopers van bijvoorbeeld kant-en-klare streamingkastjes beboet.

De bekendste strijd is tegen The Pirate Bay. Brein stapte naar de rechter om de notoire downloadsite te laten verbieden. Na een juridische strijd van jaren kwam kwam dat verbod er ook. Aanvankelijk alleen voor Ziggo en XS4ALL, later voor alle andere Nederlandse providers.

Pirate Bay geblokkeerd

De blokkade van The Pirate Bay is niet moeilijk te omzeilen. Er zijn legio proxydiensten, VPN's en alternatieve downloadsites om toch te downloaden. Toch is de blokkade volgens Brein een succes. De stichting wijst op een rapport dat concludeert dat de Pirate Bay-blokkade wel degelijk effect had op het aantal illegale downloads. Critici zetten daar overigens wel kanttekeningen bij. Zo werd niet gemeten of er ook een verband is met de opkomst van toegankelijke legale diensten, en is niet één-op-één te concluderen dat downloaders niet naar atlernatieve websites gaan.

Toch is dat voor Brein minder belangrijk. Dat is niet gek: Brein weet ook wel dat downloaden stoppen vechten tegen de bierkaai is. In de podcast Met Nerds Om Tafel bevestigde Tim Kuik dat sentiment. "Er is een wisselwerking tussen het ontoegankelijk maken van illegaal downloaden, en het toegankelijker maken van het legaal aanbod." Het doel van Brein is niet om downloaders volledig uit te roeien, "maar om te voorkomen dat het hek van de dam raakt en iedere Nederlander aan het downloaden slaat."

©PXimport

Wel/niet achter individuele downloaders aan

Brein heeft altijd gezegd achter 'de grote jongens' aan te willen gaan. Gebruikers die op grote schaal films uploaden naar The Pirate Bay, verkopers van kastjes met Kodi (en plugins) erop, de vele forks van Popcorn Time... Individuele downloaders zijn weliswaar fout bezig, maar worden doorgaans gedoogd.

Dat verandert wel. In dezelfde podcastaflevering zei Tim Kuik ook dat het best mogelijk is dat individuele downloaders in de toekomst worden aangepakt. Dat gaat dan waarschijnlijk niet door Brein zelf gebeuren, maar door "een samenspel van partijen."

'Boetes' voor downloaden

Eén zo'n initiatief is er al. Dutch Filmworks, productiemaatschappij van grote Nederlandse blockbusters, vindt de aanpak van Brein niet uitgebreid genoeg. Het bedrijf kondigde al in 2017 aan zelf achter downloaders aan te gaan, zonder hulp van Brein. Dat was geen impulsief besluit: het bedrijf sprak daar in 2015 al over.

Dutch Filmworks wil dat individuele downloaders gestraft worden met een geldbedrag. In de praktijk wordt dat een 'downloadboete' genoemd, maar eigenlijk is het dat niet helemaal. Het gaat om een schikkingsvoorstel, want ook Dutch Filmworks mag geen boetes uitdelen. 'Betaal dit bedrag, anders stappen we naar de rechter', is de boodschap. Zo'n gang naar de rechter is een eng dreigement: het kan duur uitpakken voor de veroordeelde, zeker als die ook de proceskosten nog moet betalen. En dat je die rechtszaak verliest als downloader is aannemelijk.

Opsporing

In Duitsland bestaan zulke 'boetes' al. Die zijn prijzig: 800 euro voor een film, of 500 voor een aflevering van een serie. Dat vindt Dutch Filmworks te duur. CEO Willem Pruijssers heeft het tegenover BNR eerder over 'zo'n 150 euro', een bedrag dat niet alleen de schade van gemiste inkomsten dekt, maar ook de extra kosten die het bedrijf maakt voor de opsporing.

Die opsporing blijkt echter in de praktijk lastig. Eerst moest Dutch Filmworks op zoek naar wíé er nou precies iets had gedownload. Dat deed het bedrijf door samen te werken met een Duits bedrijf dat ip-adressen kon achterhalen uit peer-to-peer-verkeer. Daarvoor kreeg het toestemming van de Autoriteit Persoonsgegevens.

Schuldig tenzij het tegendeel wordt bewezen?

Lastiger bleek het om vervolgens de NAW-gegevens achter die ip-adressen te achterhalen. Daarvoor moet Dutch Filmworks naar de providers. Die zeiden in 2015 al niet vrijwillig mee te werken. Nu heeft de rechter daar echter ook een stokje voor gestoken.

Dutch Filmworks kan niet aantonen dat de persoon achter een ip-adres ook daadwerkelijk de downloader is. Een internetverbinding kan gedeeld worden met familie, of met andere mensen zoals in studentenhuizen. Hierdoor kan DFW niet hardmaken of ze met de NAW-gegevens van het ip-adres wel de downloader te pakken hebben. Je bent niet aansprakelijk voor een mogelijke inbreuk die anderen op jouw netwerk maken.

Dat is juist het argument waar Willem Pruijssers aanvankelijk geen boodschap aan had. "Als je je auto uitleent en de bestuurder rijdt te hard, dan krijg jij de bekeuring", trok hij als analogie.

Ook veegde de rechter de downloadboete (het schikkingsbedrag) van 150 euro per inbreuk van tafel omdat het onderbouwing mist over de hoogte van het bedrag.

Toekomstbeeld

Wat de vervolgstappen voor Dutch Filmworks gaan worden weet het bedrijf nog niet. "We zijn nog in gesprek met onze juristen en komen daar later op terug", zegt een woordvoerder van het bedrijf.

Of die downloadboetes er daadwerkelijk komen is dus nog maar de vraag. Dutch Filmworks heeft in ieder geval laten zien verder te gaan dan de meeste andere partijen, maar er zijn ook nog veel obstakels, waarbij nog niet duidelijk is of deze overwonnen kunnen worden.

Met iOS 18 krijg je toegang tot functies die eerder niet mogelijk waren, waardoor je je smartphone nog persoonlijker kunt maken. Ook de Notities-app heeft een update gekregen, zodat je teksten nu veel makkelijker kunt organiseren.

Lees ook: Personaliseer je iPhone: zo pas je in iOS 18 het beginscherm aan

De Notities-app van iOS 18 is onder handen genomen. Daardoor moet het ook gemakkelijker worden om bepaalde informatie terug te vinden. Als je een lange tekst in de app hebt geschreven, dan kan het lastig zijn om een specifieke passage op te zoeken, zelfs wanneer je al koppen en tussenkopjes hebt gebruikt om je tekst te structureren. Maar met iOS 18 is dat makkelijker geworden. Je kunt nu namelijk de kopjes – en daarmee de tekst die daarbij hoort – inklappen en uitvouwen wanneer je wilt.

Zodoende moet je veel sneller door je eigen werk heen kunnen. Wanneer je zo'n kop inklapt, verdwijnt de alinea die daarmee geassocieerd wordt. In beeld verschijnt dan een kleine pijl naast de betreffende kop. Als je daar op tikt, dan komt de alinea tevoorschijn. In dit artikel leggen we uit hoe je de koppen inklapbaar maakt en hoe je ze daarna ook weer kunt uitklappen. Heel moeilijk is het niet, maar je moet wel even weten waar het staat.

Inklapbare koppen voor Notities

Open de Notities-app op je iPhone, zodra je die hebt geüpdatet naar iOS 18. Je kunt nu een notitie selecteren en openen (eventueel vanuit een map), of een nieuwe aanmaken. Dat laatste doe je door rechts onderin op het knopje te drukken dat lijkt op een potlood in een vierkant. Maak de tekst op zoals je dat altijd zou doen en voeg de koppen toe die je wilt gebruiken. Koppen maak je aan door een regel te selecteren en onderin, op de balk met opties, op Aa te klikken. Zie je deze balk niet? Klik dan op het plusicoon.

Aa is de opmaakknop. Daarmee bepaal je wat voor type tekst het is: een titel, koptekst, subkop of hoofdtekst. Selecteer nu Koptekst of Subkop. Links van de (sub)kop zie je nu een pijltje staan, dat naar beneden gericht is. Dat betekent dat deze sectie uitgeklapt is. Als je op het pijltje tikt, kun je de alinea inklappen, zodat deze uit beeld verdwijnt. Klik je er nogmaals op, dan komt de alinea weer tevoorschijn.

Tot slot is het mogelijk de tekst, in welke opmaakvorm dan ook, van kleurtjes te voorzien. Selecteer dan wederom een regel of alinea, tik als dat nodig is op plus, dan op Aa en tik rechts op de kleurknop (bij ons staat die standaard op paars).

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare draadloze hoofdtelefoon, bluetooth-speaker, radio of soundbar? Vandaag hebben we vijf interessante audioproducten voor je gespot.

JBL Tune 770NC

Zoek je een goede bluetooth-koptelefoon met noise-cancelling? De zwarte uitvoering van de JBL Tune 770NC is op het moment van schrijven spotgoedkoop! Als je liever een ander kleurtje wilt, kies je als alternatief voor een witte, blauwe of paarse versie. Deze kleurstellingen zijn eveneens betaalbaar. De Tune 770NC heeft zachte kussens die volledig over je oren vallen. Wel zo comfortabel, want hierdoor ervaren je oren geen hinderlijke drukpunten. Gunstig is de ondersteuning voor actieve ruisonderdrukking. Op drukke plekken filtert deze draadloze koptelefoon storende achtergrondgeluiden weg.

De Tune 770NC heeft twee audiodrivers van veertig millimeter met een volledig bereik. Op een volledig opgeladen accu kun je tot ongeveer 44 uur luisteren. Zet je noise-cancelling uit, dan bedraagt de maximale luistertijd zelfs zeventig uur. Heb je een lekker muziekalbum opstaan terwijl iemand je opbelt? Pauzeer dan de audioweergave en voer handsfree een gesprek. Tot slot loont het de moeite om de JBL Headphones-app op een smartphone te installeren. Met behulp van diverse equalizerinstellingen stel je daarmee jouw favoriete geluid in.

Xiaomi Redmi Buds 5

Voor enkele tientjes koop je deze volledig draadloze oordopjes van Xiaomi. Je kiest tussen een zwarte, witte en lichtblauwe uitvoering. Ondanks de lage aanschafprijs ondersteunt de Redmi Buds 5 noise-cancelling. Ideaal voor wie zich in een drukke omgeving even wil concentreren. Volgens de fabrikant filteren de in-ears tot 46 decibel van de geluiden om je heen weg. Het werkt vooral bij laagfrequentie audiogolven, zoals motoren van voertuigen. Je kunt zelf de mate van actieve ruisonderdrukking instellen.

Xiaomi belooft op een enkele acculading een luistertijd van tien uur. Verder kun je de oordopjes met de bijgesloten oplaadcase tot driemaal volledig opladen. Kortom, de Redmi Buds 5 hebben pas na zo'n veertig uur luisteren netstroom nodig. Heb je vaak haast, dan is de snellaadfunctie ideaal. Na vijf minuten opladen kun je weer twee uur luisteren. Via het bedieningspaneeltje aan de buitenzijde stuur je de in-ears makkelijk aan. Sla bijvoorbeeld een liedje over, wijzig het volume of neem een inkomend gesprek aan. Als laatste is het lichte gewicht van slechts 5,3 gram per oordopje een pluspunt. Dit maakt de Redmi Buds 5 geschikt voor lange luistersessies.

Philips TAB5309/10

Met de Philips TAB5309/10 schaf je een betaalbare soundbar én subwoofer aan. Beide apparaten zijn draadloos met elkaar verbonden, waardoor je geen kabels hoeft te trekken. Als je met de afstandsbediening een hoog basniveau selecteert, voel je drukke scènes van films, series en games letterlijk trillen. Uiteraard activeer je net zo makkelijk een 'zachtere' basweergave. De achterzijde telt drie aansluitingen, namelijk HDMI-ARC, s/pdif (optisch) en 3,5mm-audiojack. Je kunt dus elke televisie aansluiten.

Met een lengte van 76,6 centimeter past de TAB5309/10 bij zo'n beetje elke beeldbuis. Plaats de soundbar op een televisiemeubel of hang hem met de meegeleverde wandbevestiging aan de muur. Eenmaal aangesloten wissel je tussen verschillende geluidsinstellingen, namelijk film, muziek en stadion. Bovendien versterk je zo nodig stemmen, zodat je mensen op televisie beter kunt verstaan. Je gebruikt deze soundbar eventueel ook voor het luisteren van muziek. Verbind hiervoor een smartphone via bluetooth en stream je favoriete Spotify-afspeellijsten. Als alternatief kun je ook een usb-stick of externe harde schijf met audiobestanden aansluiten.

Lees ook: Welke bluetooth-speaker past bij mij?

JBL Clip 5

De JBL Clip 5 is een van de goedkoopste bluetooth-speakers die je momenteel kunt kopen. Dit product is in zo'n beetje alle kleuren van de regenboog verkrijgbaar, namelijk zwart, roze, rood, legergroen, wit, paars en blauw. Gunstig is de IP67-gecertificeerde behuizing, want stof, zand en water kunnen niet binnendringen. Hang de Clip 5 via de geïntegreerde karabijnhaak dus gerust in de douchecabine of neem de compacte luidspreker mee naar het strand. Dankzij het lichte gewicht van 285 gram neem je het apparaatje overal mee naartoe. Via de JBL Portable-app op een smartphone pas je desgewenst diverse geluidsopties aan.

De ingebouwde accu kun je via de bijgesloten usb-c-kabel opladen. Luister vervolgens twaalf uur onafgebroken naar muziek, podcasts en/of radio. Is de accu toch onverhoopt leeg? Druk dan op de zogeheten Play Boost-knop voor nog eens drie uur luisterplezier. Verder heeft de voorzijde knopjes om het volume te reguleren en de audioweergave te pauzeren. Ten slotte is het mogelijk om twee Clip 5-speakers draadloos te koppelen. Zo luister je naar een voller geluid. Je leest hier enkele reviews van andere gebruikers.

Philips TAR5005/10

Wil je een goedkope FM-/DAB+-radio met wekkerfunctie kopen? Momenteel bieden enkele webshops dit fraaie exemplaar van Philips voor minder dan vijftig euro aan. Via de lange telescopische antenne aan de achterzijde vergroot je de kans op een goede radio-ontvangst. Kies wel een locatie dicht bij het stopcontact, want de TAR5005/10 heeft geen accu. In de houten klankkast is een audiodriver van ruim zes centimeter verantwoordelijk voor het geluid.

Bovenop de behuizing tref je een behoorlijk uitgebreid bedieningspaneel. Hiermee sla je tot twintig voorkeurzenders in het geheugen op. Je kunt daarnaast het volume wijzigen en een wekker instellen. Configureer zo nodig twee alarmen op verschillende tijdstippen. Verder kan de TAR5005/10 zichzelf na een bepaalde periode automatisch uitschakelen, bijvoorbeeld na 15, 60 of 120 minuten. De voorkant heeft een display waarop je de tijd, het radiostation en zenderinformatie kunt aflezen. Deze (design)radio meet slechts 15,5 × 9,5 × 10,9 centimeter, zodat je vast wel een mooi plekje kunt vinden.