Lettertypes bepalen de uitstraling van je document. De keuze van het juiste lettertype is vooral een kwestie van persoonlijke smaak, maar als je typografische bibliotheek uitpuilt van honderden geïnstalleerde fonts, hoe kun je er dan nog slim gebruik van maken en er niet door overweldigd raken?

Tip 01: Installeren

Er is maar weinig zo eenvoudig als het installeren van een nieuw lettertype. Je dubbelklikt op het lettertypebestand en krijgt een voorvertoning van alle letters en cijfers en een voorbeeldzin te zien. Ben je tevreden met hoe alles eruitziet, dan kun je heel gemakkelijk het lettertype aan je systeem toevoegen door op de knop Installeren te klikken. Wanneer je daarna een programma als Word opent, zal de nieuwkomer in de lijst met lettertypes staan. Lees ook:15 tips en trucs voor Microsoft Word.

©PXimport

Tip 02: Opschonen

Heb je – wellicht zo dadelijk, na het lezen van dit artikel – wel erg veel lettertypes geïnstalleerd, dan is het handig om te weten hoe je een grote schoonmaak houdt. Er zijn hiervoor vanuit Windows twee mogelijkheden: verbergen of verwijderen. Open het onderdeel Lettertypen via het Configuratiescherm. Klik je met de rechtermuisknop op een lettertype, dan kun je het lettertype onder meer Verwijderen of Verbergen. De eerste keuze, verwijderen, is definitief. Verborgen lettertypes blijven in het systeem staan, maar zijn niet zichtbaar in je programma’s. Om een verborgen lettertype weer terug te halen, selecteer je het en klik je via de rechtermuisknop op Weergeven om het weer actief te maken.

©PXimport

Tip 03: Voorbeeld

Wanneer je in het overzicht van geïnstalleerde lettertypes met de rechtermuisknop klikt op een lettertypebestand, zie je daar ook de optie Voorbeeld. Deze voorbeeldweergave van het lettertype kun je desgewenst meteen naar de printer sturen. Om speciale lettertekens te vinden, zoals het symbool voor copyright, gebruik je in het venster Lettertypen de opdracht Een teken zoeken. In het bovenste vakje selecteer je het lettertype dat je wilt gebruiken en vervolgens klik je in het rooster op het gezochte karakter. Daarna kun je het letterteken gewoon kopiëren en plakken in een tekstdocument.

©PXimport

Font versus lettertype

©PXimport

Tip 04: Standaardlettertypes

Op de huidige generatie pc’s kun je ontzettend veel lettertypes installeren zonder dat je computer daar last van heeft. Eventuele vertraging merk je pas op wanneer een programma zijn keuzemenu voor lettertypes te langzaam opbouwt. Maar zelfs op een pc met weinig RAM-geheugen kun je probleemloos met 1.000 lettertypes werken. Onder aan het venster Lettertypen vind je het aantal lettertypes in jouw besturingssysteem terug.

Om terug te keren naar de oorspronkelijke set lettertypes die meegeleverd werd met het Windows-systeem, klik je in het venster Lettertypen aan de linkerkant op Lettertype-instellingen en kies je voor Standaardlettertype-instellingen herstellen. Deze standaardlettertypes horen bij het besturingssysteem en mag je dan ook niet verwijderen. Ze zijn geoptimaliseerd voor het scherm en niet voor afdrukken. Als je nieuwe fonts van internet downloadt, zijn dat meestal TrueType-bestanden (.ttf). Deze lettertypes kun je naar believen vergroten, zonder kwaliteitsverlies. Het OpenType-font (.otf) werd ontworpen door Microsoft en duikt daarom vooral op in Windows-toepassingen. Als laatste heb je nog PostScript-lettertypes (.pfb), deze worden standaard door Adobe geleverd voor professioneel gebruik.

©PXimport

Tip 05: Fontbanken

Via online fontbanken heb je een ruime keuze aan lettertypes. Een goed lettertype ontwerpen is echter een gespecialiseerd vak en tussen de gratis fonts vind je helaas veel broddelwerk. Websites als www.dafont.com of www.1001freefonts.com verdelen hun aanbod in verschillende categorieën. In beide bronnen zitten bovendien een heleboel dingbats. Dingbats zijn afbeeldingen, pictogrammen of ornamenten die je, net als letters, via het toetsenbord invoert. Wil je het lettertype van Metallica, Apple, Walt Disney of Coca Cola gebruiken? Op www.flexfonts.nl vind je ze in alfabetische volgorde.

Comic Sans-haat

©PXimport

Tip 06: Google Fonts

Google trakteert je op meer dan 800 kwalitatieve fontfamilies. Om snel het juiste lettertype te vinden, gebruik je de opties aan de rechterkant van je scherm. Je hebt keuze uit schreefletters (Serif) of schreefloze letters (Sans Serif), zie ook het kader ‘Over de schreef’. Er zijn lettertypes die lijken op een handschrift (Handwriting) en lettertypes die allemaal dezelfde breedte innemen (Monospace). Om deze fonts te downloaden, maak je eerst een selectie door op de plustekens bij de fontfamilie te klikken. Daarna klik je op de zwarte balk onderaan waar je ze door middel van de downloadpijl naar je computer kunt downloaden.

Om het installeren van Google Fonts nog makkelijker te maken, is er de tool SkyFonts. Kies na de installatie bij Services voor Google Fonts. Vanaf dan hoef je voor het installeren van een lettertype alleen nog maar Google Fonts te selecteren, op SkyFonts te klikken en te bevestigen met Add. Wanneer je deze app samen met Windows of macOS laat opstarten, kun je gebruikmaken van de synchronisatiefunctie zodat op al je computers dezelfde Google Fonts beschikbaar zijn.

©PXimport

Over de schreef

©PXimport

Font Pair

©PXimport

Tip 07: PrintMyFonts

Wedden dat er op jouw harde schijf een heleboel fonts staan waarvan je geen idee hebt hoe ze op papier overkomen? Het gratis programma PrintMyFonts voor Windows, macOS en Linux toont alle geïnstalleerde en nog niet geïnstalleerde lettertypes die het op je computer aantreft. Door een proefzin in te typen, kun je zien hoe de tekst daadwerkelijk oogt. Heb je nog een map met niet-geïnstalleerde lettertypes, dan kun je die toevoegen door ze naar PrintMyFonts te slepen of ze toe te voegen via Add Files. Ook die niet-geïnstalleerde lettertypes komen dan in de lijst te staan. De lijst met lettertypes kun je afdrukken of exporteren naar een afbeelding (bmp, jpg of png). Wanneer je de geëxporteerde afbeelding in dezelfde map als de lettertypes bewaart, zie je in een oogopslag hoe de fonts eruitzien, zonder het programma te hoeven openen.

Je kunt PrintMyFonts ook vanaf een usb-stick laten werken als portable app, zodat je altijd snel voorbeelden van fonts kunt bekijken.

©PXimport

WhatTheFont

©PXimport

Tip 08: Beheerder NexusFont

De ware fan wil natuurlijk genieten van een ruime keuze lettertypes, maar toch zijn programma’s minimaal belasten. In dat geval ben je aangewezen op een fontmanager. Zo’n beheerprogramma maakt het mogelijk dat je een basisverzameling aanhoudt en tijdelijk de lettertypebestanden installeert die je voor een bepaalde klus nodig hebt. Via www.xiles.net haal je het gratis Nederlandstalige programma NexusFont op waarmee je alle lettertypes in verschillende groottes, met verschillende stijlen en met elke gewenste proeftekst bekijkt. NexusFont scant bij het starten razendsnel alle geïnstalleerde lettertypes. Ben je benieuwd naar de bijzondere tekens van de lettertypes, dan open je via de tweede knop van links de Karaktermap. Hier zie je een overzicht van alle karakters in het geselecteerde lettertype. Wil je zo’n teken gebruiken in een tekst, dan kun je het hier direct selecteren en kopiëren en vervolgens daar plakken waar je het nodig hebt.

©PXimport

Tip 09: Sets en groepen

Het grootste nadeel van een overvloed aan lettertypes is niet eens het risico op vertraging van het systeem, maar het vinden van het juiste lettertype. Dat is met een grote fontbibliotheek iets als zoeken naar een speld in een hooiberg. De kracht van NexusFont zit hem in de organisatiemogelijkheden. Klik met de rechtermuisknop in de linkerbalk om een nieuwe set of groep aan te maken die je aan verschillende taken koppelt. Daarna sleep je de geselecteerde fonts uit het hoofdvak in de nieuwe sets of groepen. Een groep gebruik je om fontmappen te verzamelen. Dat kunnen ook mappen zijn met fonts die niet in het systeem geïnstalleerd zijn, maar die ergens op de harde schijf staan. Wanneer de mappen aan een groep zijn toegevoegd, kun je ze zien in Nexus Font.

Een set gebruik je om lettertypes toe te wijzen aan een bepaalde taak. Stel dat je voor een maandelijkse nieuwsbrief een paar verschillende lettertypes wilt gebruiken, dan bewaar je die in een set, zodat je ze snel kunt laden wanneer je aan die nieuwsbrief werkt. De rest van de maand heb je ze niet nodig, dus schakel je de set daarna weer uit zodat de lettertypes niet ‘in de weg zitten’ in je programma’s.

©PXimport

Tip 10: Niet geïnstalleerd

Een andere, zeer handige, functie van NexusFont is dat je mappen met niet-geïnstalleerde lettertypebestanden kunt activeren. Klik op een groep met de rechtermuisknop, selecteer de opdracht Map toevoegen en navigeer naar de map met niet-geïnstalleerde lettertypes. Zolang NexusFont actief is, kun je deze niet-geïnstalleerde lettertypes gebruiken in allerlei programma’s. Ben je klaar met je werk en sluit je NexusFont af, dan zijn de geselecteerde lettertypes niet langer te gebruiken. Je kunt eenvoudig zien of een lettertype geïnstalleerd is op het systeem waarop je werkt: in de linkerkolom zie je de groep Installed. Als je daarop klikt zie je alle geïnstalleerde lettertypes. Bovendien herken je een geïnstalleerd lettertype aan het Windows-vlaggetje voor zijn naam.

©PXimport

Tip 11: Op een usb-stick

Wanneer je NexusFont op een usb-stick plaatst, samen met je collectie lettertypebestanden, heb je zowel de fontmanager als de bibliotheek met je favoriete fonts steeds bij de hand. Op die manier heb je op iedere laptop of desktop toegang tot al je favoriete lettertypen, zonder dat je iets hoeft te installeren. Overigens is het ook mogelijk om met dit programma lettertypes te installeren en te de-installeren via het menu Lettertype.

©PXimport

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen

Als je een inbouwoven of magnetron wilt plaatsen, begint alles met het opmeten van de nis, oftewel de uitsparing in je keukenkast waar het apparaat in moet komen. Die afmetingen moeten tot op de millimeter kloppen, anders past je nieuwe oven of magnetron niet. Hoe je dat aanpakt en waar je op moet letten, lees je hier. Geen stress: het is makkelijker dan het lijkt!

Wat zijn nismaten eigenlijk?

De nismaten van je keuken zijn de binnenafmetingen van de ruimte waarin je de oven of magnetron wilt inbouwen. Je meet dus niet het apparaat zelf, maar de kast waar hij in moet komen. De nismaten bestaan uit drie onderdelen: hoogte, breedte en diepte. De meeste inbouwapparaten zijn afgestemd op standaardmaten, maar er zijn ook uitzonderingen – vooral als je keuken iets ouder is of als je kiest voor een compact model.

Een oven past meestal in een nis van 60 centimeter breed. De hoogte varieert, afhankelijk van het soort apparaat. Zo zijn inbouwovens meestal 60 centimeter hoog, maar compacte modellen van 45 centimeter komen ook vaak voor. Magnetrons hebben doorgaans een hoogte van 38 of 45 centimeter. Combimagnetrons – de handige alleskunners – vallen meestal in de categorie van 45 centimeter hoog.

Zo meet je de nismaten op

De hoogte van de nis meet je van de bovenkant tot de onderkant van de uitsparing. Gebruik een rolmaat en trek die strak – zo krijg je een nauwkeurige meting. Dit is vooral belangrijk bij het kiezen tussen een compacte oven of een standaardmodel.

De breedte van de nis meet je van de linker- naar de rechterkant. Ook hierbij geldt: strak meten voor een betrouwbaar resultaat. De meeste apparaten hebben een standaardbreedte van 60 centimeter, maar het is altijd slim om te controleren wat jouw keuken precies toelaat.

De diepte van de nis is de afstand van de voorkant van de kast tot de achterwand. Zet je rolmaat dus helemaal achterin de nis en trek hem naar voren toe. De meeste ovens en magnetrons passen met een diepte van zo’n 55 tot 60 centimeter, maar ook hier geldt: meten is weten.

Het opmeten gaat het makkelijkst als de nis leeg is – dus als er geen apparaat meer in zit. Zo weet je zeker dat je met de juiste afmetingen werkt.

©Surachetsh

Wat past het beste bij jou?

Heb je je nismaten eenmaal duidelijk in beeld, dan kun je gericht gaan zoeken. Kook en bak je graag en wil je graag taarten, ovenschotels of braadstukken maken? Dan is een volwaardige inbouwoven precies wat je nodig hebt. Gebruik je de oven vooral voor opwarmen, ontdooien of simpele gerechten, dan is een magnetron waarschijnlijk voldoende.

Wil je het beste van beide werelden in één apparaat? Dan is een combimagnetron een slimme keuze. Die heeft de functies van zowel een oven als een magnetron en bespaart je daarmee ruimte – handig, zeker in kleinere keukens.

Klaar om te kiezen?

Als je de afmetingen van je nis goed hebt gemeten én weet welk type apparaat het best bij jouw kookstijl past, kan het eigenlijk niet meer misgaan. Je bent klaar om een oven of magnetron uit te zoeken die niet alleen perfect in je keuken past, maar ook perfect bij jou.