Zonder data geen technologie, en zonder datacenters geen data. De wereld draait op digitalisering. Elk bericht dat je stuurt, iedere film die je streamt, elke betaling die je doet: ze staan allemaal ergens opgeslagen. Datacenters zijn cruciaal voor onze manier van leven, maar zulke enorme parken met servers en harde schijven nemen veel ruimte in en slurpen energie. De overheid zit met datacenters in z’n maag. Technologie willen we allemaal, maar willen we daar de prijs voor betalen die nodig is?

Dat die smartphone in je broekzak, clouddienst, streamingservice of socialmedia-platforms die je iedere dag gebruikt hun gegevens ergens moeten opslaan, is niet meer dan logisch. Maar diep onder het gebruiksgemak zit een wereld van enen en nullen verstopt die zo gigantisch is dat het invloed uitoefent op de energiehuishouding, werkgelegenheid en infrastructuur overal ter wereld.

Datacenters, en vooral de enorme hyperscale-varianten, drukken hun stempel op de samenleving. De berg data die we met z’n allen gebruiken, neemt afmetingen aan die alleen nog verwerkt kunnen worden door gigantische installaties. Zulke datacenters zijn overal ter wereld te vinden, en ook in Nederland hebben we een paar hyperscales staan.

De vraag naar nog meer datacenters vanuit techbedrijven als Meta, Microsoft en Google blijft groeien. De regering heeft die aanvragen voorlopig op een laag pitje gezet, maar met het immer uitdijende internet is de nood hoog.

Datacenters

Datacenters zijn fysieke gebouwen of opstellingen die gegevens verwerken en opslaan. Dat kan op velerlei manieren: de serverruimte op je werk is al een voorbeeld van een datacenter. Kleinere bedrijven kunnen het doorgaans prima af met hun eigen serverruimte, maar naarmate de hoeveelheid data die een bedrijf of instantie verwerkt groeit, is er meer ruimte nodig.

Daarom bestaan er centrale hubs die server- en opslagruimte verhuren aan meerdere bedrijven. Ziekenhuizen, clouddiensten, banken, universiteiten: ze zijn allemaal klant bij een van deze datacenters. Ze zijn perfect ingericht om grote hoeveelheden gegevens te verwerken, en zijn meestal voorzien van meerdere back-upsystemen om de continuïteit van de dienst te garanderen.

Een gemiddeld datacenter is helemaal niet zo’n imposant gebouw. Foto: NorthC Datacenters.

Hyperscales

Denken we nog een stap groter, dan stappen we in de wereld van de hyperscales. Hyperscale-datacenters zijn het summum van opslagruimte. Er zijn er over de hele wereld inmiddels zo’n zevenhonderd gebouwd; de helft staat in de Verenigde Staten, maar Azië is aan een gestage opmars bezig. In Nederland hebben we drie van deze enorme bouwwerken staan. Hyperscale-datacenters zijn doorgaans gekoppeld aan een enkel bedrijf, en het gebruik ervan is alleen weggelegd voor de echte techgiganten.

Je kunt je voorstellen dat Google, met zijn zoekmachine, besturingssystemen, socialmedia-diensten, e-mailservices en tal van andere digitale faciliteiten niet zomaar bij een doodgewoon datacenter kan aankloppen. Daarom bouwen techgiganten vaak hun eigen datacenters, zo groot dat ze tegen de grenzen van het toelaatbare aanlopen: hyperscales zijn de laatste tijd onderwerp van discussie als het gaat om lokale infrastructuur en energieverbruik.

Hyperscale-datacenters zijn immense gebouwen, vaak specifiek voor één bedrijf gebouwd. Foto: Interxion a Digital Realty Company.

AMS-IX verwerkt iedere seconde miljoenen gigabytes aan data.

Datacenters in Nederland

Los van internet exchanges, serverruimtes en andere kleinere datacenters zijn er op dit moment in Nederland drie actieve hyperscale-datacenters te vinden. Twee daarvan staan in Middenmeer, in de Noord-Hollandse gemeente Hollands Kroon. Daar, in de polders van de Wieringenmeer, hebben zowel Google als Microsoft een hyperscale-datacenter gebouwd. Microsoft heeft plannen voor een tweede hyperscale, en ook bedrijven als Netflix en Amazon hebben interesse getoond in een plekje in de polder, al staan die ontwikkelingen op dit moment op een laag pitje. Inmiddels is Microsofts hyperscale gegroeid tot ruim 110 hectare en Google doet er nog eens 71 hectare bovenop. In totaal is in Middenmeer 750 hectare gereserveerd voor datacenters. Google heeft nog een tweede hyperscale in Nederland, in het Groningse Het Hogeland, nabij de Eemshaven .

Techbedrijven bouwen maar al te graag datacenters in Nederland vanwege het robuuste elektriciteitsnet en de relatief korte afstand tot AMS-IX, waardoor data sneller en gemakkelijker over de wereld kunnen worden verstuurd. België blijft daarentegen flink achter op het gebied van hyperscales: Google is de enige grote speler die een significant aantal wat grotere datacenters in België heeft staan. In Europa lijken alleen Tsjechië en Portugal een minder aantrekkelijke locatie voor het bouwen van hyperscales.

Googles datacenter in de Eemshaven is een van de drie hyperscales in Nederland.

Binnenin een datacenter

Van buitenaf zien de meeste datacenters eruit als kale, anonieme grijze gebouwen, maar binnenin is alles een toonbeeld van hightech en efficiency.

Het belangrijkste onderdeel is de serverruimte. Daar staan de fysieke schijven waarop alle data zijn opgeslagen. Die serverruimtes hebben hun eigen klimaatsystemen, zodat er altijd onder de juiste temperatuur en luchtvochtigheid kan worden gewerkt. De volgende stap is de ruimte waarin de verbindingen met de servers van de klanten en met het internet worden gelegd – altijd dubbel, zodat de verbinding tijdens storingen niet wordt verbroken.

Elders in het gebouw is de energievoorziening te vinden. Datacenters draaien voor het grootste deel op groene energie, in het geval van de datacenters in Nederland opgewekt door windmolenparken. Wel is er een noodstroomvoorziening op basis van batterijen en een aggregaat voor als er tijdelijke storingen optreden.

Ook onmisbaar zijn de koelsystemen, die ervoor zorgen dat de serverruimtes niet oververhit raken. Tegenwoordig wordt zelfs de restwarmte gebruikt om kantoren en huizen mee te verwarmen. Het brandveiligheidssysteem zorgt ervoor dat bij de minste rookontwikkeling een mengsel van gassen wordt ingezet om verspreiding te voorkomen. Verder hebben grote datacenters eigen kantoren, en is er een operationeel centrum om de dagelijkse gang van zaken in goede banen te leiden.

Een datacenter bestaat uit veel meer dan alleen een verzameling harde schijven. Foto: Digital Realty.

Nadelen

Het mag duidelijk zijn dat datacenters, en dan vooral de hyperscale-varianten, ontzettend belangrijk zijn voor grote (tech)bedrijven. Met de hoeveelheid diensten die Google, Microsoft en andere aanbieden, zijn deze centrale hubs onmisbaar.

Maar niet iedereen is even blij met de komst van zulke enorme gebouwen. Ten eerste neemt een datacenter veel fysieke ruimte in. In een dichtbevolkt land als Nederland is ruimte schaars, zelfs in de Noord-Hollandse en Groningse polders. Daarbij gebruikt een hyperscale-datacenter een immense hoeveelheid energie – daarover later meer (afbeelding 5). Die energie wordt deels opgewekt door windmolens, maar inwoners van dorpen nabij zulke windmolenparken zien weinig van die voordelen terug, en kampen voornamelijk met de nadelen. Doordat datacenters grotendeels automatisch opereren, is het effect op de werkgelegenheid relatief beperkt.

Groen of niet, niet iedereen is altijd even bij met de komst van datacenters.

Zeewolde

Toen Meta, het moederbedrijf van onder andere Facebook, Instagram en WhatsApp, aankondigde een hyperscale-datacenter te gaan bouwen in Zeewolde, in Flevoland, was de algemene stemming nog positief. Er was veel onbebouwd land in de gemeente, en met name de bouw van het complex zou de komende jaren voor flink wat werkgelegenheid zorgen. Tegen het einde van 2021 stemde de gemeenteraad dan ook in met de komst van het datacenter.

Maar de stemming sloeg al snel om. Lokale partijen maakten zich sterk voor het tegenhouden van de bouw, en na winst van Leefbaar Zeewolde bij de gemeenteraadsverkiezingen begin dit jaar, werd de strijd tegen de bouw verhevigd. Men voelde zich nog eens gesterkt door het feit dat een deel van de grond die gebruikt zou worden voor het datacenter eigendom is van het Rijksvastgoedbedrijf. Daardoor worden er extra eisen aan onder andere de duurzaamheid van de bebouwing gesteld – eisen waaraan Meta, naar later bleek, moeilijk kon voldoen. In maart van dit jaar werd na een stemming in de Tweede Kamer besloten tot het tijdelijk pauzeren van de plannen, en in juni trok Meta zelf definitief een streep door de bouw van het datacenter.

De plannen waren in een vergevorderd stadium, maar het datacenter van Meta in Zeewolde komt er niet.

Energieverbruik

Een van de meest genoemde argumenten die tegenstanders inzetten om de komst van meer datacenters te voorkomen, is het energieverbruik. En dat is niet zonder reden. Volgens gegevens uit 2020 zijn datacenters in Nederland verantwoordelijk voor een kleine drie procent van het totale nationale elektriciteitsgebruik. Een groot deel daarvan, tot wel 88 procent, is groene energie (afbeelding 6). In Nederland gevestigde datacenters gebruiken 3,2 miljard kilowattuur aan elektriciteit. Kijken we naar het totale energieverbruik, dus niet alleen elektriciteit, dan zijn datacenters verantwoordelijk van 0,39% van het totaal. Omdat datacenters bijna volledig elektrisch werken, is de CO2-uitstoot te verwaarlozen: de gehele sector was in het afgelopen decennium verantwoordelijk voor slechts 0,0063% van de totale CO2-uitstoot.

Datacenters gebruiken veel water, voornamelijk voor de koeling van de serverruimtes. Volgens het CBS gebruikt de sector Informatie en Communicatie, waar datacenters onder vallen, ongeveer een miljoen kubieke meter water per jaar. Dat komt neer op 0,088 procent van het totale watergebruik in Nederland.

In de wetenschap dat we ieder jaar meer data en technologie gebruiken, zou je verwachten dat ook het energieverbruik van datacenters een vlucht neemt. Dat blijkt niet het geval. Datacenters zijn geen logge gebouwen, maar kunnen relatief snel worden aangepast. De afgelopen jaren zijn veel aanpassingen gedaan om de efficiëntie van datacenters te verbeteren, waardoor het totale energieverbruik ongeveer gelijk is gebleven – en dat in een periode waarin het internetverkeer sinds 2010 is vervijftienvoudigd. Een migratie van de Rijksoverheid, waarbij de zestig eerder gebruikte datacenters werden ingeruild voor vijf nieuwe, grotere exemplaren, deed het energieverbruik halveren.

©ALASTAIR WIPER

Googles datacenter bij de Eemshaven draait voor een groot deel op windenergie

Werkgelegenheid

Volgens gegevens uit 2021 hebben in Nederland op dit moment zo’n elfduizend mensen een baan die direct of indirect verbonden is aan een datacenter (afbeelding 7). Ongeveer de helft daarvan staat letterlijk op de loonlijst bij een datacenter. Daarbij kun je in eerste instantie denken aan IT’ers, maar er zijn ook specialisten op het gebied van beveiliging, brandveiligheid, stroomvoorziening en koeling. De andere helft staat onder contract bij bedrijven die primair producten of diensten leveren aan datacenters: ontwerpers en bouwkundigen, maar ook marketeers en juridische specialisten. Hoewel nieuwe hyperscales voorlopig in de ijskast staan, is de verwachting dat dit aantal de komende jaren snel zal toenemen: kleinere, minder specialistische datacenters worden in hoog tempo gebouwd.

Wereldwijd is de verwachting dat er tot 2025 in deze sector ruim 300.000 banen bij komen. Dat is nog los van de bouwbedrijven en ontwerpers die moeten worden ingehuurd om de realisatie van datacenters mogelijk te maken. Voor Europa zal het om ongeveer 80.000 banen gaan.

Op dit moment werken er zo’n elfduizend mensen direct of indirect bij een datacenter. Foto: Interxion a Digital Realty Company.

Vloek of zegen?

Datacenters op zichzelf zijn onmisbaar voor de manier waarop we ons leven leiden. Zonder datacenters is er geen Facebook, geen Netflix en geen internet. Techbedrijven groeien almaar door, en al die miljarden gigabytes aan informatie die we dagelijks versturen en ontvangen, moet ergens worden opgeslagen.

Grote bedrijven zouden het liefst zien dat dat in enorme, gecentraliseerde hyperscale-centra wordt gedaan, maar daar is niet iedereen even blij mee. Hoewel hyperscales een minder grote voetafdruk hebben als het gaat om uitstoot en energieverbruik dan je in eerste instantie zou verwachten, is de teneur dat Nederland simpelweg te klein is om vol te bouwen met serverparken.

De drie hyperscales in Nederland die op dit moment operationeel zijn, zorgen voor werkgelegenheid, maar dat is niet de grootste winst. Door de aanwezigheid van hyperscales wordt het vestigingsklimaat voor bedrijven een stuk positiever. Voeg daar AMS-IX aan toe, een van de grootste internet exchanges ter wereld, en het is niet zo gek dat veel techbedrijven zich heel graag in Nederland willen vestigen.

Toch gaan er steeds meer stemmen op om de bouw van nog meer enorme datacenters tegen te houden, en ook de politiek is inmiddels zeer terughoudend. Voorlopig doen we het dus met de drie hyperscale-datacenters die we op dit moment hebben staan. In hoeverre dat invloed heeft op de positie van Nederland in de technologische wereldeconomie, moet de toekomst uitwijzen.

Nieuwe hyperscales komen er voorlopig niet, maar de bestaande datacenters draaien gewoon door.

Een nieuwe pc uitpakken en installeren is altijd opwindend. In begin voelt het overweldigend aan en word je verrast door alle mogelijkheden. Toch is het belangrijk dat je de nieuwe aanschaf meteen zo efficiënt mogelijk instelt.

Tip 1 Volledig opladen

Bij een laptop is het verstandig het toestel eerst een tijd aan te sluiten op een stroombron. Het is belangrijk dat de batterij in het begin helemaal opgeladen is voordat je de pc inschakelt. Door dit te doen, zorg je ervoor dat de computer de totale capaciteit van de batterij herkent en kalibreert. Je wordt voor je geduld beloond met optimale batterijprestaties en een maximale levensduur. Daarna kun je rekenen op het batterijbeheerprogramma waarover de meeste laptops beschikken, die helpen het maximale uit de batterij te halen.

©cineberg - stock.adobe.com

Laat je nieuwe laptop eerst volledig opladen.

Tip 2 Account instellen

De volgende stap is het aansluiten van de essentiële componenten, zoals het toetsenbord, de muis en het beeldscherm, en zet je de computer aan. Bij een Windows-computer zal het besturingssysteem vragen om gegevens in te stellen, zoals de taal, de tijdzone en de klokinstellingen. Bovendien moedigt Microsoft gebruikers aan om een Microsoft-account te gebruiken of aan te maken. Heb je er al een, bijvoorbeeld van Hotmail of Outlook, dan is een nieuwe aanmaken niet nodig.

Zo’n Microsoft-account maakt het gemakkelijker om instellingen en achtergronden via de cloud te synchroniseren op al je Windows-machines. En het koppelt je pc aan de cloud. Wil je liever een lokaal account gebruiken, dan is het instellen iets lastiger. Een oplossing is om de internetverbinding te verbreken tijdens de installatie. Dan kun je een lokaal account aanmaken en eventueel ook voor andere gebruikers, al is dat later ook mogelijk.

Meld je aan op de pc met een Microsoft-account.

Tip 3 Bloatware

Op iedere nieuwe pc staan vooraf geïnstalleerde programma’s die opslagruimte innemen en tegelijk het startmenu rommelig maken. Of erger nog, sommige van deze apps worden bij het opstarten uitgevoerd, waardoor de opstarttijd van de pc toeneemt en ze geheugen en verwerkingskracht verbruiken. Deze zogeheten bloatware wordt meestal gebundeld door de fabrikant of door het besturingssysteem. Je kunt de lijst met geïnstalleerde apps bekijken en alles wat je niet zint verwijderen. Kijk wel uit daarmee, apps van de hardware-makers zijn nodig voor een goede werking van de pc, net als software van Intel, AMD, Dell, Nvidia, Microsoft, HP of Lenovo. Ongewenste apps zijn te verwijderen door in het Startmenu met rechts erop te klikken en te kiezen voor Verwijderen. Bevestig je keuze en de app wordt verwijderd uit Windows.

Met de rechtermuisknop kun je apps die je niet gebruikt verwijderen.

Tip 4 Andere bloatware

Niet alle bloatware staat in het Startmenu. Veel andere applicaties zitten verborgen in de directory van de computer. Deze verwijder je met het ingebouwde hulpprogramma. Ga in Windows 11 naar Instellingen / Apps / Geïnstalleerde apps. Dit is de beste manier om alle apps op je computer te vinden en te verwijderen. Hier staat een lijst met alle applicaties die op de computer zijn geïnstalleerd. Je kunt de grootte van elke app naast de naam bekijken. De lijst is alfabetisch geordend. Je kunt ook zoeken naar specifieke apps en de lijst sorteren of filteren om het zoekwerk iets makkelijker te maken.

Klik dan op het menu met de drie puntjes en kies Verwijderen. Afhankelijk van de machtigingen van je account moet je dit bevestigen met een klik op Ja. Het hulpprogramma zal de uninstaller van het betreffende programma uitvoeren. Wanneer die er niet is, zal de generieke Windows Uninstallation Wizard dit klusje klaren.

Klik op de drie puntjes om de opdracht Verwijderen in beeld te krijgen.

Tip 5 PowerShell

Tot nu toe hebben we manieren bekeken om apps van derden te verwijderen. Toch zijn er ook nog applicaties en games die werden gebundeld met Windows zelf. Dit type apps kun je niet rechtstreeks verwijderen via het Startmenu of via het Configuratiescherm. Om dergelijke software te verwijderen moet je beroep doen op PowerShell, een hulpprogramma dat werkt met opdrachtregels en scripts. Eigenlijk is het een moderne versie van de oude opdrachtprompt. Zoek Windows PowerShell via het Startmenu en klik met rechts op de naam om te kiezen voor Als administrator uitvoeren.

Er wordt een PowerShell-venster geopend. Om de apps te verwijderen, heb je de volledige pakketnamen nodig. Die vind je door de volgende opdracht te typen:

Druk dan op Enter. Er volgt een lijst van alle actieve pakketten op je computer. Die lijst lijkt verwarrend, maar als je goed kijkt, verraden de titels toch de namen van de apps, bijvoorbeeld MineCraftEducation Edition of Simple Solitaire.

Kopieer de namen van de apps die je wilt verwijderen en plak ze in een tekstbestand. Daarna moet je een nieuw commando typen of plakken, namelijk:

Hierbij vervang je PackageName door de naam van het betreffende pakket. Deze opdracht verwijdert de app van de computer en voorkomt dat deze later automatisch opnieuw wordt geïnstalleerd. DISM is de afkorting van Deployment Imaging Service and Management. Dit onderdeel is verantwoordelijk voor het downloaden en updaten van de kernprogramma’s en applicaties. Door deze uit de lijst te verwijderen, wordt de app niet langer door Windows bijgewerkt.

Hardnekkige toepassingen kun je in PowerShell eerst identificeren en daarna verwijderen.

Tip 6 Privacy

Vanaf dag één verzamelt Microsoft allerlei gegevens over jou, en die informatie wordt dan gebruikt om advertenties en aanbevelingen te personaliseren. Wie hier niet van houdt, kan je dit uitschakelen in de Instellingen. Bij de Persoonlijke instellingen zoek je het kopje Apparaatgebruik waar je alle schuifregelaars op Uit zet. Je kunt een uitzondering maken voor de optie Gezin.

Selecteer dan Vergrendelingsscherm en haal het vinkje weg bij Leuke weetjes, tips en trucs en meer op het vergrendelingsscherm weergeven. Dit vinkje zie je alleen als je bij Uw vergrendelingsscherm personaliseren de opties Afbeelding of Diavoorstelling hebt geselecteerd.

Daarna ga je naar Instellingen / Systeem / Meldingen. Scrol helemaal naar beneden en klik op Extra instellingen. Schakel vervolgens de opties uit: De welkomstervaring van Windows weergeven na updates en wanneer u bent aangemeld om te laten zien wat er nieuw is en wat voorgesteld wordt en Tips en suggesties krijgen bij het gebruik van Windows.

Verder kunnen ook apps gepersonaliseerde advertenties sturen. Tijdens de installatie van Windows 11 is het mogelijk om daar geen toestemming voor te geven. Heb je dit over het hoofd gezien, dan kun je die toestemming alsnog intrekken. Ga naar Instellingen / Privacy en beveiliging en selecteer het kopje Algemeen. Hier schakel je twee opties uit: Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken en Suggesties voor inhoud in de app Instellingen weergeven.

Vind de tips en suggesties te opdringerig, dan kun je ze uitzetten.

Wil je zeker weten dat je alle advertentiemogelijkheden uitgeschakeld hebt, lees dan dit artikel: Jij bent de baas! Maak korte metten met Windows-promoties

Tip 7 Updates downloaden

Wie denkt dat zijn nieuwe pc meteen voorzien is van de meest actuele systeemversie, heeft het bij het verkeerde eind. Waarschijnlijk wachten er al updates op je gloednieuwe pc. Controleer dit via Instellingen / Windows update / Naar updates zoeken. Is er een update gevonden, klik dan op de knop Downloaden en installeren. Neem je tijd voor deze updates, want het kan veel tijd kosten om grote updates te downloaden en te installeren. Wanneer de eerste update is afgerond, herstart je Windows en herhaal je dit proces, tot alle updates geïnstalleerd zijn.

Ben je nog niet klaar om je machine bij te werken, dan klik je bij Updates onderbreken op de knop Een week pauzeren. Hierdoor verandert de knop Controleren op updates in Update hervatten. Je kunt op die manier de updates tot vijf weken uitstellen.

Neem je tijd om update na update uit te voeren.

Tip 8 Ransomware

Bij ransomware wordt je pc vergrendeld door anderen en willen de criminelen erachter losgeld om deze bestanden vrij te geven. Windows heeft een ingebouwde bescherming tegen ransomware, maar die is niet standaard geactiveerd.

Om de ransomware-beveiliging te activeren ga je via de Instellingen naar Privacy en beveiliging / Windows-beveiliging en dan klik je bovenaan op de knop Windows-beveiliging openen. Vervolgens open je de sectie Virus en bedreigingsbeveiliging. In het volgende venster vind je de link naar Bescherming tegen ransomware.

Om je bestanden te beschermen, klik je op de knop Bescherming tegen ransomware beheren. Activeer hier Controlled folder access of Gecontroleerde maptoegang. Hierdoor wordt de toegang beperkt voor apps tot de standaardmappen.

Natuurlijk wil je zelf niet voortdurend geblokkeerd worden als je een document in een beschermde map wilt openen. Klik daarom op de optie Een app toestaan via Controlled Folder Access. Daarna selecteer je via de knop Een toegestane app toevoegen de toepassingen die bestanden mogen aanpassen zonder dat het alarm afgaat. Hiervoor navigeer je naar de apps op de harde schijf of je selecteert de app die door deze beveiligingsfunctie al eens werd geblokkeerd.

Standaard beschermt Gecontroleerde maptoegang de mappen Documenten, Afbeeldingen, Video’s en Bureaublad. Je kunt deze mappen niet uit de beschermlijst verwijderen, maar je kunt wel extra locaties toevoegen die beschermd moeten worden. Deze bescherming is goed, maar niet 100 procent waterdicht.

Daarom moet je ook goede back-ups hebben. Windows maakt die automatisch als je bent aangemeld bij OneDrive. Om na te gaan of die back-ups zijn ingeschakeld, klik je bij Gegevensherstel bij ransomware op Bestanden weergeven om te zien welke bestanden je kunt herstellen.

De Gecontroleerde maptoegang beschermt je tegen ransomware.

Tip 9 Snelle installaties

Waarschijnlijk heb je op de oude computer allerlei gratis tools geïnstalleerd die je dagelijks gebruikt. Het is niet handig al die tools opnieuw handmatig te downloaden vanaf de site van de ontwikkelaar. Er zijn oplossingen om dit download- en installatieproces te vereenvoudigen en te versnellen. De eenvoudigste tool blijft Ninite. Surf naar www.ninite.com en plaats vinkje bij de apps die je wilt binnenhalen en installeren. Even later staat het gecombineerde installer.exe-bestand klaar om te downloaden. Dubbelklik op dit bestand om de eerder geselecteerde toepassingen in één keer te installeren.

Selecteer alle programma’s die je in één keer wilt downloaden en installeren.

Tip 10 Handmatig migreren

Natuurlijk wil je de gegevensbestanden van de oude computer overzetten naar je nieuwe pc. Het meest eenvoudig verloopt dat via een usb-stick of een externe usb-schijf die je aan je oude pc koppelt en waarop je via de Verkenner de bestanden naar het usb-medium kopieert. Om alle items in een map te selecteren gebruik je de toetscombinatie Ctrl+A. Wil je alleen bepaalde items kopiëren, dan klik je eerst op het eerste item, je houdt de Ctrl-toets ingedrukt terwijl je op een ander item klikt. Wanneer alles is geselecteerd, kopieer je dit naar het opslagmedium. Daarna sluit je dit medium aan op je nieuwe computer en kopieer je de gewenste gegevens naar de juiste mappen.

Gebruik de Ctrl-toets om verschillende mappen te selecteren en kopieer ze in één keer.

Tip 11 De cloud

In plaats van een fysiek opslagmedium te gebruiken kun je ook een cloudopslagruimte als tussenstation gebruiken. Google Drive geeft je bijvoorbeeld gratis 15 GB aan opslagruimte. Ga met de webbrowser naar https://drive.google.com en log in met je Google-account. Linksboven klik je op +Nieuw en daar selecteer je Bestanden uploaden of Map uploaden. Vervolgens verschijnt er een venster waarin je alle bestanden en/of mappen selecteert die je in de cloud wilt plaatsen. Klik voor bestanden op Openen of in het geval van mappen op Uploaden. Daarna vind je deze gegevens in Mijn Drive in het linkerdeelvenster van Google Drive. Op de nieuwe computer ga je naar je Google Drive en selecteer je de gewenste items met de ingedrukte Ctrl-toets. Klik op het pijltje Downloaden. De bestanden verschijnen in een Verkenner-venster. Klik op Alles uitpakken en geef met Bladeren een geschikte locatie op.

Upload de bestanden en mappen eerst naar Google Drive.

Tip 12 Migratie-tool

Vind je de genoemde twee methoden te omslachtig, dan is er ook software om bestanden te migreren: Todo PCTrans. De Pro-versie kost 49,95 euro en dan zijn er geen beperkingen. Er is ook een gratis versie. Installeer de software op beide machines en zorg dat ze op hetzelfde netwerk zijn ingelogd, of verbind de twee pc’s met een kabeltje. Dat kan doorgaans met een usb-c-kabel of ethernetkabel.

Start Todo PCTrans op de oude pc en kies Gegevensoverdracht. In het venster zie je duidelijk Oude pc en daarnaast zie je de Nieuwe pc. Ook op de nieuwe pc open je hetzelfde programma en selecteer je aan de rechterkant Dit is een nieuwe pc. Onder beide afbeeldingen lees je zelfs de ip-adressen. Als beide machines elkaar hebben gevonden, klik je op Direct overmaken. Je moet akkoord gaan met de verbinding om verder te gaan. Zodra er verbinding is, scant de software de gegevens op de oude pc.

Links staat de oude pc, rechts de nieuwe.

Na het scannen selecteer je de inhoud die je wilt overzetten. ToDo PCTrans heeft enige tijd nodig om alle applicaties, data en accounts van de oude pc te laden. De knop Analyseren wordt aanklikbaar wanneer de analyse klaar is.

Vink de selectievakjes aan van de applicaties die je wilt overzetten. In het tweede tabblad selecteer je de hoofdmappen die je wenst over te dragen: de bestanden, de muziek, de afbeeldingen enzovoort. Helaas is de gratis versie beperkt tot het overzetten van slechts vijf applicaties en 2 GB aan gegevens. Het derde tabblad gebruik je om de accounts over te dragen. Hier krijg je een overzicht van de Windows-accounts op de pc, zowel de lokale accounts als de Microsoft-accounts.

Zet een vinkje bij de accounts die je wilt overdragen naar de nieuwe pc. Voor elk account zie je in het rechterdeel vier onderdelen: Gebruikersinstellingen, Gebruikersdata, Personalisatie en Instellingen. Via de pijlknop kun je deze onderdelen uitvouwen en de items selecteren die je wilt overdragen. Klik daarna op de blauwe knop Overzetten.

Vink de mappen aan die je wilt overzetten.

Tip 13 Antivirus

Het ingebouwde antivirusprogramma Microsoft Defender is de afgelopen jaren behoorlijk verbeterd. En toch blijven we voorstander om te investeren in een antivirusprogramma van derden voor een betere bescherming, omdat zo’n tool meer doet dan een schild vormen tegen malware. Zelfs als je geen geld aan deze bescherming wilt spenderen dan zijn er betrouwbare gratis antivirusprogramma’s beschikbaar. Bijvoorbeeld Avast Free Antivirus. De gratis versie blokkeert virussen en andere malware, spoort zwakke wifi-beveiliging op en voegt een extra beschermingslaag toe tegen ransomware. Wanneer je een antivirusprogramma van derden installeert, zal Windows Defender zichzelf automatisch uitschakelen. Meerdere antivirusprogramma’s op dezelfde Windows-pc draaien, is om problemen vragen. Windows Defender wordt pas weer actief als er geen andere antivirusprogramma draaien.

Avast Free Antivirus heeft geen virussen aangetroffen.

Tip 14 Back-upoplossing

Een gloednieuwe pc gaat weleens kapot, een laptop kan gestolen worden, maar de belangrijkste oorzaak van dataverlies is de gebruiker zelf. Iedereen heeft wel eens per ongeluk gegevens verwijderd of overschreven. Kies dus van meet af aan voor een back-upoplossing. Er zijn betaalde en gratis programma’s voor back-ups, zoals Acronis True Image of Paragon Backup and Recovery. En er is natuurlijk Windows Back-up, een ingebouwde optie zonder kosten die je vindt via het Startmenu. Met deze laatste is het mogelijk om een reservekopie te maken van je bestanden, instellingen, apps en gegevens met Microsoft Cloud-opslag.

Windows heeft zijn eigen back-upoplossing.

In hoeverre kun je een simpele dweil eigenlijk nog verbeteren? Die vraag stelden we onszelf hardop – tot we opeens de Philips OneUp in handen kregen: een elektronische dweil die verrassend goed weet mee te draaien in een wereld vol dweilende robots en nat-droogstofzuigers. Wat vinden wij van deze opvallende nieuwkomer?

Dankzij robots en andere slimme apparaten wordt het steeds makkelijker om het huishouden uit handen te geven of de vervelende taken te láten uitvoeren. De Dreame H15 Pro en anders wel de X50 Ultra zijn daar goede voorbeelden van. Maar Philips laat met de OneUp zien dat regelmatig dweilen helemaal geen vervelende taak hoeft te zijn. Dit is namelijk een elektrische dweil die je in staat stelt de taak sneller uit te voeren. Hij is er in twee uitvoeringen, namelijk eentje van 109 en eentje van 159 euro. Het enige verschil is de accu: die gaat respectievelijk 50 of 70 minuten mee.

Het systeem bestaat uit verschillende onderdelen die je allemaal aan de steel bevestigt. Om te beginnen zijn dat een schoonwaterreservoir (van 280 ml) en een vuilwaterbak (van 180 ml), die je aan de onderkant van het midden aantreft. In de bak met schoon water klik je daarnaast een speciaal ontwikkelde module met daarin het schoonmaakmiddel. Dat is een door Philips ontwikkeld middel, dat naar verluidt drie maanden moet meegaan. De kantelbare kop kan 360 graden draaien en is voorzien van afneembare dweilpads, die ook los te koop zijn (voor 23 euro).

©Wesley Akkerman

Evenredig nat en schoon

Bij dit soort apparaten is het gewicht en flexibiliteit in de bediening erg belangrijk. De Philips OneUp weegt 1,75 kilo en is dus niet bepaald zwaar, zeker niet in vergelijking met draadloze steelstofzuigers. Wij hebben er in elk geval moeiteloos mee door het huis gelopen. En dankzij die draaibare kop kom je heel makkelijk in verschillende hoeken, onder tafels en stoelen en langs poten en ander meubilair. De knoppen voor de bediening zitten daarnaast helemaal boven op de dikke steel, waardoor die eveneens goed bereikbaar zijn.

In de basis lijkt er dus goed nagedacht te zijn over de werking en praktische inzetbaarheid van de Philips OneUp. Maar hoe maakt-ie schoon? Dankzij een gemotoriseerde aandrijving kan het systeem de dweilpad continu voorzien van een schone stroom water met zeep. Ondertussen zuigt de dweil het vieze water op, waardoor de grond niet lang nat blijft en het droogproces drastisch verkort. Je moet de dweilpad van tevoren nog wel eerst natmaken, dus de eerste vloeraanraking kan wat te vochtig zijn. Maar daarna wordt de harde vloer evenredig nat en schoon.

©Wesley Akkerman

Voordelen ten opzichte van gewoon dweilen

Het gebruik van de Philips OneUp brengt een aantal duidelijke voordelen met zich mee. Vergelijk je het met traditioneel dweilen, dan vallen er meteen een paar dingen op. Je hoeft geen grote emmer water klaar te zetten, laat staan ermee door het huis te slepen. Je verbruikt minder water en schoonmaakmiddel, en je voorkomt dat je halverwege met een vieze dweil over de vloer gaat. Ook het schoon- en droogmaken van de dweilkop is een stuk eenvoudiger – daar heeft Philips slim over nagedacht.

De dweilpad is afneembaar en kun je simpelweg te drogen leggen, bijvoorbeeld in de zon. Is die er even niet, dan duurt het ongeveer twee à drie dagen voordat hij helemaal droog is. Je kunt de pad bovendien in de wasmachine gooien om hem weer fris en schoon te krijgen. Omdat het drogen soms wat tijd kost, is een extra dweilpad geen overbodige luxe – maar die moet je wel los aanschaffen. Het apparaat wordt geleverd met één pad, maar verder zit alles wat je nodig hebt gewoon in de doos. De basis is dus goed op orde.

©Wesley Akkerman

Meegeleverd schoonmaakmiddel

Philips raadt natuurlijk aan om het speciaal voor dit systeem ontwikkelde schoonmaakmiddel te gebruiken. Twee flesjes kosten 20 euro en zijn volgens de fabrikant goed voor evenveel sessies als drie flessen gewone vloerreiniger. Per schoonmaakbeurt druk je één keer op de knop om het schoonwaterreservoir van de juiste hoeveelheid zeep te voorzien, zodat je altijd de optimale verhouding hebt. Toch vragen we ons af of je echt aan die Philips-flesjes vastzit. In de praktijk werkt het systeem ook prima met je eigen schoonmaakmiddel.

Wat wel opvalt aan het meegeleverde reinigingsmiddel, is dat het nauwelijks geur afgeeft. Het ruikt niet vies, maar er zit ook geen fris of aangenaam geurtje aan. Wel zorgt het voor een streeploos resultaat, en dat is natuurlijk waar het uiteindelijk om draait. Heb je echter zelf een goede vloerreiniger die speciaal geschikt is voor jouw type vloer, dan kun je die ook prima gebruiken. Het enige wat je dan even moet uitzoeken, is de juiste verhouding met het schoonwaterreservoir van 280 ml. De elektrische dweil presteert er in elk geval niet minder door als je de (best prijzige) Philips-flesjes links laat liggen.

©Wesley Akkerman

Philips OneUp kopen?

Ook goed om te weten: met de variant die 50 minuten meegaat, kun je ongeveer 50 vierkante meter dweilen. De versie met een accuduur van 70 minuten komt tot 70 vierkante meter. Daarmee is de OneUp een ideaal product voor kleinere huishoudens, zoals een appartement of flat. In ons testhuishouden hield de OneUp het zelfs vol om op een volle accu 56 vierkante meter schoon te maken – ruim boven de beloofde prestatie. Natuurlijk moet je er rekening mee houden dat accu's na verloop van tijd wat capaciteit verliezen, maar daar was in dit geval nog geen sprake van.

De Philips OneUp is wat ons betreft een ideaal apparaat voor wie geen interesse of budget heeft voor een robotstofzuiger of een geavanceerde nat-droogstofzuiger. De vloer wordt mooi schoon, zonder strepen, en het dweilen en drogen kost nauwelijks tijd. Even snel door het huis is daardoor geen gedoe meer. Nadelen zijn er ook: het bijbehorende schoonmaakmiddel is aan de prijzige kant en mist een frisse geur, en de dweilpad droogt traag op als de zon niet meewerkt. Maar verder staat er niets in de weg om dit apparaat warm aan te bevelen.