Zelfs als je een NAS alleen binnen je thuisnetwerk gebruikt, is het verstandig om daarmee met https te verbinden. Dat kan via een zogenoemd zelf-ondertekend certificaat, maar die geven wel (steeds meer) beperkingen. In dit artikel laten we zien hoe je een echt Let’s Encrypt-certificaat voor de encryptie gebruikt. We zetten volgens twee methodes een reverse proxy op als veilige tussenschakel, die je uiteraard ook voor andere webdiensten in kunt zetten.

Het is aan te raden om bij het benaderen van je NAS het https-adres te gebruiken. En in apps zet je een vinkje bij https. Dit beschermt je ook beter tegen cryptoware. Wel geeft je browser helaas vaak een niet zo subtiele waarschuwing dat de verbinding onveilig is en plaatst een rood uitroepteken in de adresbalk als je die negeert. In deze masterclass gaan we dat oplossen door de NAS een certificaat te geven dat door je browser en elk ander apparaat wordt geaccepteerd. Misschien heb je al eens met een zelf-ondertekend certificaat (in het Engels self signed certificate genoemd) geëxperimenteerd, waar de Chrome-browser met wat handmatige aanpassingen wel akkoord mee gaat. Maar zo’n zelf-ondertekend certificaat is een stuk lastiger of zelfs onmogelijk om ook goed op je smartphone of tablet te laten werken. Een oplossing voor dergelijke problemen is het gebruik van een echt certificaat, van bijvoorbeeld Let’s Encrypt, dat door vrijwel alle apparaten wordt geaccepteerd zonder aanpassingen. We gaan in deze masterclass een reverse proxy gebruiken als tussenschakel voor je NAS en andere webdiensten. We behandelen twee methodes. Bij de eerste gebruiken we alleen een Synology-NAS, bij de tweede methode een aparte server. Het is heel praktisch als je over een domeinnaam beschikt, zodat je voor de NAS en elke webdienst die je wilt benaderen een apart subdomein kunt gebruiken (zie het kader ‘Reverse proxy met subdomeinen’).

Reverse proxy met subdomeinen

01 Domein instellen

Wij gebruiken een domeinnaam bij domeinnaamregistratie- en webhostingbedrijf TransIP en gaan de DNS-instellingen aanpassen bij de hostingprovider via het controlepaneel. Voor het domein, in dit voorbeeld xda.nl, vullen we als naam de subdomeinnaam ds in, zodat de NAS via ds.xda.nl bereikbaar wordt. Het gaat om een A-record, waarbij we als waarde het ip-adres van de internetverbinding thuis invullen. Bewaar de aanpassingen. Het kan na een DNS-wijziging tot 24 uur duren voordat de wijzigingen merkbaar zijn, door caches van onder andere je internetprovider. Heb je geen vast ip-adres? Dan kun je dit bij veel providers op aanvraag regelen. Als alternatief kun je ook dynamisch DNS gebruiken, wat in veel routers en ook de Synology-NAS is ingebouwd. Het werkt zonder domeinnaam en kan ook met een dynamisch ip-adres overweg. Bij de NAS open je daarvoor Configuratiescherm. Ga naar Externe toegang / DDNS en klik op Toevoegen. Bij Serviceprovider kies je Synology. Voer een naam in bij Hostnaam. Hiermee zal steeds je ip-adres worden gekoppeld aan de bewuste naam (zoals naam.synology.me).

©PXimport

02 Poorten doorsturen

Voor het maken van certificaten en bereiken van je NAS via internet moet je enkele poorten doorsturen vanaf je router. Onderstaande instructies zijn voor een AVM Fritz!Box, bij andere routers werkt het net wat anders. Open de gebruikersinterface en ga naar Internet / Toegang verlenen. Op het tabblad Poortvrijgaven kies je Apparaat voor vrijgaven toevoegen. Kies als apparaat de reverse proxy (je NAS of een aparte server) of voer handmatig het ip-adres in. Kies dan Nieuwe vrijgave. Nu kun je bij Toepassing direct de gewenste optie kiezen, zoals HTTP-server of HTTPS-server. Kies eerst HTTP-server. Je ziet dat zowel bij Poort op apparaat als Poort extern gewenst de waarde 80 wordt ingevuld (dat is de standaardpoort voor http-verkeer). Bij de optie HTTP-server is dat poort 443. Voeg ze beide toe zodat respectievelijk poort 80 en 443 worden doorgestuurd. Gebruik je een NAS, dan kun je met de optie Andere toepassing ook poort 5001 doorsturen voor de gebruikersinterface.

©PXimport

03 Externe server of NAS

Je kunt een reverse proxy op je NAS instellen, wat we als eerste methode bespreken, maar ook op een externe server. Het verschil is niet heel groot. Op de Synology-NAS draait namelijk standaard Nginx en de gebruikersinterface van DiskStation Manager (DSM) geeft je mogelijkheden om dit alles te configureren. Je kunt de NAS en diensten die daarop draaien met een certificaat beveiligen. Daarnaast kan de NAS als reverse proxy voor andere diensten in je netwerk fungeren. Hiervoor ga je in Configuratiescherm naar Toepassingsportaal / Reverse Proxy (bij DSM 7.0 Aanmeldingsportaal / Geavanceerd).

Het gebruik van een externe server geeft dezelfde mogelijkheden én extra voordelen. Zo is het veiliger, omdat bij kwetsbaarheden in de reverse proxy de achterliggende NAS buiten spel blijft. Ook is het minder belastend voor de NAS. En op het niveau van de reverse proxy kun je gemakkelijker beperkingen opleggen, zoals het blokkeren van extern verkeer.

©PXimport

Gebruik van Synology-NAS

04 Certificaat maken

Bij deze eerste methode gebruiken we zoals gezegd alleen een Synology-NAS waar je poorten 80, 443 en 5001 naar doorstuurt. We gaan eerst het certificaat voor de NAS maken. Open daarvoor de webinterface van DiskStation Manger en ga naar Configuratiescherm. Zorg dat je in de Geavanceerde modus zit, indien nodig verander je dit rechtsboven. Ga vervolgens naar Beveiliging / Certificaat en kies Toevoegen. Selecteer de optie Een nieuw certificaat toevoegen en klik op Volgende. Voer een beschrijving in, bijvoorbeeld Let’s Encrypt, en selecteer daaronder Krijg een certificaat van Let’s Encrypt. Klik weer op Volgende. Bij Domeinnaam voer je vervolgens de domeinnaam in waarvoor het certificaat moet gaan gelden. In ons voorbeeld is dat ds.xda.nl. Voer ook een e-mailadres in, Let’s Encrypt bewaart dat als onderdeel van je domein. Bij Onderwerp alternatieve naam kun je meer domeinen opgeven waar het bewuste certificaat voor moet gelden, vaak ook Subject Alternative Name genoemd. Je kunt zulke subdomeinen ook altijd later (apart) toevoegen. Klik ten slotte op Toepassen. Hierna wordt het Let’s Encrypt-certificaat aangemaakt en gecertificeerd. Zorg dat poort 80 correct is doorgestuurd, anders krijg je een foutmelding.

©PXimport

05 Certificaat configureren

Je kunt het nieuwe certificaat nu configureren. Klik erop en kies Configureren (bij DSM 7.0 Instellingen). Geef aan voor welke doeleinden de NAS dit certificaat moet gebruiken. Achter Systeemstandaard kies je het Let’s Encrypt-certificaat, zodat het voor de gebruikersinterface van DiskStation Manager wordt gebruikt.

Het is verstandig om het nieuwe Let’s Encrypt-certificaat hierna nog als standaardcertificaat in te stellen. Op die manier zetten we het Synology-com-certificaat buitenspel, dat (door de browser) als onveilig wordt beschouwd. Klik daarvoor weer op het Let’s Encrypt-certificaat en klik op het pijltje bij Toevoegen / Bewerken (bij DSM 7.0 Actie / Bewerken). Zet een vinkje bij Instellen als standaardcertificaat en klik op OK.

Verder raden we je aan om http-verkeer om te leiden naar https. Hiervoor ga je in DSM 6.2 in Configuratiescherm naar Netwerk / DSM-instellingen. Zet een vinkje bij Automatisch de http-verbinding omleiden naar https. Bij DSM 7.0 kies je in Configuratiescherm de opties Aanmeldingsportaal / DSM en selecteer je Automatisch de http-verbinding omleiden naar https. Klik dan op Toepassen.

©PXimport

06 Toegang tot de NAS

Standaard wacht de NAS op poort 5001 op versleutelde verbindingen via https://diskstation:5001 of een andere naam afhankelijk van wat je hebt ingesteld. Omdat het certificaat is gemaakt voor ds.xda.nl zul je echter dat adres moeten gebruiken, dus https://ds.xda.nl:5001, anders krijg je alsnog een certificaatfout. Hierbij is toegang op afstand ook mogelijk, buiten je lokale netwerk. We gaan ervan uit dat je dat ook wilt. Maar wil je dat liever niet, dan zou je dat met een eigen DNS-server kunnen oplossen. Je moet er dan voor zorgen dat de domeinnaam (in ons voorbeeld ds.xda.nl) via je eigen DNS-server direct naar het ip-adres van de NAS verwijst (in ons voorbeeld 10.0.10.202). Je kunt er vervolgens, via de instellingen van je router, voor zorgen dat alle clients in het netwerk (via DHCP) die DNS-server gebruiken. Dit valt buiten het bestek van deze masterclass. Gaat het bijvoorbeeld alleen om een pc, dan kun je het eventueel zonder DNS-server regelen via het hosts-bestand (zie het kader ‘Directe toegang tot NAS via hosts-bestand’). Bij de tweede methode die we hierna bespreken kun je eventueel wél, op de reverse-proxy-server zelf, verkeer buiten je lokale netwerk tegenhouden.

©PXimport

Directe toegang tot NAS via hosts-bestand

©PXimport

Handmatige methode

07 Server-installatie

Bij de handmatige methode ga je Nginx als reverse proxy installeren, waarna je de certificaten op deze server regelt. Zorg er voor dat poorten 80 en 443 naar deze server worden doorgestuurd. Voor de NAS en elke webdienst die je via de reverse proxy wilt benaderen, kun je vervolgens een configuratiebestand met alle vereiste details maken. Eventueel kun je alles in één configuratiebestand zetten, maar aparte bestanden zijn overzichtelijker, zeker bij veel extra opties. Op basis van de hostnaam kun je diensten van elkaar onderscheiden. En als je dat prettig vindt, kun je de toegang op allerlei manieren beperken en bijvoorbeeld gebruikers buiten je lokale netwerk uitsluiten. Dit alles maakt de methode veiliger dan de voorgaande. Nginx is voor veel platforms beschikbaar. Hier gaan we uit van een server met Ubuntu 20.04, maar een Raspberry Pi met het besturingssysteem Raspberry Pi OS is bijvoorbeeld ook een prima optie. Het kan geen kwaad als er al andere toepassingen op draaien, zolang die niet de http-poort (80) en https-poort (443) claimen.

©PXimport

08 Installatie Nginx

Zorg na de installatie van het besturingssysteem dat je bent ingelogd middels ssh. Vervolgens installeer je Nginx met het commando:

sudo apt-get install nginx

Start de webserver met:

sudo service nginx start

Bezoek het ip-adres van de server en controleer of de welkomstpagina van Nginx verschijnt. Voor het maken van Let’s Encrypt-certificaten gaan we Certbot gebruiken. De instructies voor de installatie voor jouw webserver en besturingssysteem vind je hier. Die instructies gaan bij Ubuntu uit van een installatie via Snap. Hier kiezen we voor de mogelijk iets oudere versie van Certbot uit de repository’s van Ubuntu. Je installeert Certbot met het commando:

sudo apt-get install certbot python3-certbot-nginx

Als eerste maken we een configuratiebestand voor de NAS. De standaardmap waarin je deze maakt is /etc/nginx/conf.d. Blader naar de map met de opdracht:

cd /etc/nginx/conf.d

En maak het configuratiebestand met:

nano ds.conf

In eerste instantie hoef je hier alleen onderstaande regels in te zetten:

server {

listen 80;

server_name ds.xda.nl;

}

Controleer de configuratie met:

nginx -t

©PXimport

09 Certificaat maken

We kunnen nu het certificaat maken. Start daarvoor Certbot met certbot. Hierna wordt je e-mailadres gevraagd en moet je akkoord gaan met de gebruiksvoorwaarden. Vervolgens kun je kiezen voor welke servernaam je het certificaat wil maken. Voer het getal in bij het domein, in dit voorbeeld kiezen we 1 voor ds.xda.nl. Als laatste kun je kiezen of http-verkeer moet worden doorgestuurd naar https. Als je daarvoor kiest, en dat raden we aan, zal Certbot de configuratie daarop aanpassen.

Open daarna het configuratiebestand met nano en bekijk wat is toegevoegd:

nano ds.conf

Als laatste stap moeten we alleen nog de regels voor de reverse proxy hieraan toevoegen. Er zijn twee blokken omsloten door server {}. Het onderste blok bevat de doorverwijzing van http naar https. In het bovenste blok voegen we aan de onderkant de volgende regels toe. Achter proxy_pass zet je uiteraard het adres van je NAS.

location / {

proxy_pass https://10.0.10.202:5001;

proxy_redirect http:// https://;

}

Na het maken van deze aanpassing moet je Nginx even herstarten met:

service nginx reload

©PXimport

10 Controleer de configuratie

In afbeelding 10 zie je hoe de complete configuratie er uit ziet. Om je NAS te bezoeken, kun je rechtstreeks https://ds.xda.nl gebruiken. Intern zal de reverse proxy met poort 5001 verbinden. Wil je de toegang om veiligheidsredenen beperken tot gebruikers op het lokale netwerk? Dan kun je in het configuratiebestand binnen het blok van de reverse proxy het volgende toevoegen:

allow 10.0.0.0/24;

deny all;

Hier geven we eerst aan vanaf welke netwerken verkeer wordt geaccepteerd. In dit voorbeeld is dat 10.0.0.0/24 (in CIDR-notatie) maar in jouw situaties kan het bijvoorbeeld ook 192.168.1.0/24 zijn. We blokkeren daarna al het andere verkeer.

Een laatste stap is het automatisch vernieuwen van de certificaten. Voor daarvoor dit commando uit:

crontab -e

En voeg deze regel toe:

0 12 * * * /usr/bin/certbot renew --quiet

©PXimport

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.