Heb je het licht wel uitgedaan? Is de voordeur wel op nachtslot? Staat de thermostaat laag? Terug naar huis dan maar om dat te checken? Niet nodig! In en om het huis worden steeds meer apparaten met elkaar verbonden en wij kunnen op afstand de besturing overnemen. Beveilig je huis met deze tips voor je domotica-systeem.

Tip 01: Hoe uitgebreid?

Voor je allerlei apparatuur gaat aanschaffen, moet je eerst nadenken over wat je precies nodig hebt. Als je simpelweg wat lampen wilt kunnen in- en uitschakelen, dan is een oplossing met een paar programmeerbare stopcontact-schakelklokken voldoende. Maar wil je bijvoorbeeld ook je gordijnen bedienen en de thermostaat schakelen, dan heb je wat meer nodig. Je moet dan nadenken over een zo centraal mogelijke aansturing van die verschillende onderdelen: een domoticasysteem. Een basissysteem bestaat uit een controller die commando’s naar ontvangers stuurt. Die kent alleen eenrichtingscommunicatie: het systeem zendt een instructie en we mogen hopen dat de ontvanger deze ook daadwekelijk binnenkrijgt. Het populaire Klik-aan-klik-uit-systeem werkt op deze manier. Willen we weten of instructies ook daadwerkelijk aankomen, dan is tweerichtingscommunicatie nodig (zie kader voor uitleg).

Bepaal ook van tevoren op welke manieren je dingen wilt kunnen regelen. Heb je toegang vanaf buitenaf nodig? Wil je met zogenaamde scenes werken of alleen simpele tijdgebaseerde opdrachten uitvoeren? Als de omvang van de gewenste situatie helder is, dan rest je de keuze of je voor een zogenaamd proprietary-systeem gaat – alle hard- en software van één fabrikant – of voor een flexibel systeem waarbij je de componenten zelf samenstelt. In het eerste geval is de onderlinge samenwerking natuurlijk gegarandeerd, maar hierbij kan uitbreidbaarheid en flexibiliteit beperkt zijn. Bij de tweede is dat omgekeerd.

©PXimport

Tip 02 Keuzes bij domotica

Een domoticasysteem bestaat uit drie onderdelen: actoren, sensoren en een controller. De zogenaamde actoren zijn bijvoorbeeld dimmers, lichten, stopcontacten en motoren van bijvoorbeeld gordijnen en rolluiken. Deze communiceren met sensoren zoals touchscreens, temperatuur- of vochtigheidmeters of bewegingsmelders. Het derde en centrale deel vormt de controller: de centrale bedieningseenheid die wordt gebruikt om bijvoorbeeld nieuwe apparatuur toe te voegen aan je setup of zogenaamde scenes te programmeren.

De communicatie verloopt via het (draadloze) netwerk of een ander communicatieprotocol. Inmiddels zijn er vele ‘standaarden’ beschikbaar, van het gangbare bluetooth, tot het meer op domotica gerichte z-wave, zigbee, klik-aan-klik-uit en x-10. Zaak is dat deze verschillende protocollen toch met elkaar kunnen communiceren en op elkaar kunnen reageren. Gelukkig zien we steeds meer systemen op de markt verschijnen waarbij de controller in staat is een scala aan randapparatuur met elkaar te verbinden.

Realiseer je dat de domoticacontroller dag en nacht aan zal moeten staan. Kritisch zijn op het stroomverbruik is dan ook verstandig. Een oplossing met een Raspberry Pi of een toch al continu draaiende nas is dan een fraaie oplossing.

©PXimport

Voorbeelden domotica

©PXimport

Tip 03: De deur openen

Welke dingen in huis wil jij allemaal automatisch of op afstand kunnen regelen? We nemen in de komende tips verschillende ideeën met je door. Het eerste onderdeel van je huis dat je tegenkomt, is het slot. Dit mag natuurlijk niet zomaar door jan en alleman te openen zijn. Er zijn de laatste jaren veel verschillende systemen op de markt gekomen, van zowel traditionele slotenmakkers zoals Nemef en Yale, als van pure techbedrijven zoals Lockitron Bolt, Danalock, Doorbird en Nuki. De omvang van de systemen varieert van het slechts sleutelloos maken van het slot tot geïntegreerde videosystemen en koppeling aan domotica-infrastructuren.

Zo’n uitgebreid slotsysteem heeft bijvoorbeeld een camera die beweging bij de voordeur registreert en je vervolgens HD-videobeeld geeft van wie er voor de deur staat. Het slot kan geopend worden zonder sleutel, en is ook vanaf buitenshuis te bedienen. En wat dacht je ervan dat je deur automatisch of via een tijdschema op het nachtslot gaat? Wel zo veilig toch. Door deze nieuwe functionaliteiten komen er handige mogelijkheden tot je beschikking: de werkster kan (op afstand) toegang tot het huis gegeven worden doordat haar smartphone geautoriseerd is om het slot te openen. Of de buurman kan tijdelijk – tijdens jouw vakantie – geautoriseerd worden om in het weekend de plantjes water te geven. Dergelijke systemen worden soms gekoppeld aan een abonnementssysteem om opnames in de cloud op te slaan. Als je in het bezit bent van een nas, is het meestal niet nodig om zo’n abonnementsdienst te nemen.

©PXimport

Tip 04: Welkomstverlichting

Het is natuurlijk fijn als je je huis binnenkomt (via de hal, schuur of garage) en de verlichting automatisch aanspringt. Een eenvoudige bewegingssensor (pir-sensor, passieve infrarood) – te koop bij de bouwmarkten – volstaat om dit kunstje te klaren. Bij beweging en/of duisternis, zal deze een lamp kunnen inschakelen. Met een ingebouwde timer schakelt de lamp na een bepaalde periode ook weer uit. Eenvoudig, makkelijk en fool-proof dus. Let bij de aanschaf wel op of hij in staat is om spaar- en ledlampen te schakelen, en of er volstaan kan worden met een tweedraad-aansluiting of dat er drie draden benodigd zijn!

Wil je een stapje verder gaan, dan kan een slimme bewegingssensor gebruikt worden. Deze kan ook commando’s naar andere apparatuur sturen. Philips heeft voor zijn Hue-systeem bijvoorbeeld de Hue Motion Sensor. Die detecteert beweging, houdt rekening met dag en nacht voor de lichtintensiteit en kleur van de lampen, schakelt alleen in het donker de verlichting in en werkt draadloos. Met name dat laatste maakt installatie een peulenschilletje!

©PXimport

Tip 05: Ip-camera

Die welkomstverlichting registreert beweging en geeft vervolgens een signaal af. Een moderne ip-camera doet feitelijk hetzelfde, maar kan vervolgens die bewegingen ook vastleggen. Vaak kan er ook een notificatie worden verstuurd als er beweging wordt geregistreerd, in de vorm van een pushbericht op je smartphone, een e-mail of een sms’je. Eventueel wordt er direct een snapshot meegestuurd en een opname gestart. Met een ip-camera kun je je huis veiliger maken, omdat je op afstand kunt zien wat er gebeurt. Je hoeft het apparaat niet te verbinden met een centrale unit, maar doe je dat wel, dan zijn er slimme scenes te bedenken, zeker in combinatie met andere slimme apparaten in je huis. Zie het kader ‘Voorbeeldsituatie’.

Let bij de aanschaf van je ip-camera op of de clouddienst een maandelijks abonnement vereist. Als je een nas in huis hebt, is dat niet nodig, zie onze cursus. Kijk ook naar extra geboden functionaliteit, zo hebben sommige ip-camera’s zelfs een ingebouwde sirene en kunnen ze van stroom worden voorzien via een lan-kabel, waardoor een separate voedingskabel niet meer nodig is. Echt draadloos kan ook, er zijn tegenwoordig ip-camera’s met accu.

©PXimport

Voorbeeldsituatie

Tip 06: Thermostaat

De klassieke huiskamerthermostaat is op zichzelf een handig stukje automatisering. Indien de temperatuur onder een ingestelde waarde daalt, krijgt de cv een signaal om in te schakelen. Is de gewenste temperatuur bereikt, dan stopt dat signaal en gaat de cv-ketel weer uit. Simpel en effectief. Modernere varianten kregen al dag- en weekprogramma’s en inmiddels zijn we beland bij de volgende fase: slimme thermostaten. Deze schakelen nog steeds de temperatuur volgens een te programmeren planning. Extra is dat ze rekening houden met de opwarm- en afkoeltijd, zodat de gewenste temperatuur is bereikt op het ingestelde moment. Ook zijn ze in staat om op aanwezigheid van bewoners te anticiperen: indien de eerste bewoner bijna thuis is, wordt de verwarming alvast ingeschakeld. De afwezigheid van bewoners (gemeten door een bewegingssensor) betekent dan ook dat de thermostaat omlaag kan. Een leeg huis warm stoken is natuurlijk onzinnig, en wordt door zo’n slimme thermostaat voorkomen. Gekoppeld aan een domoticacontroller ontstaan nog meer mogelijkheden. Radiatoren kunnen worden voorzien van op afstand bedienbare kranen: in de ochtend wordt de badkamer wel verwarmd, maar overdag en in de avond niet (of minder).

©PXimport

Tip 07: Gordijnen

Het volgende huis-onderdeel dat vrij eenvoudig te automatiseren is, zijn de gordijnen. Lui vanaf de bank de gordijnen openen of sluiten is natuurlijk grappig, maar echt nuttig of veiliger is dat niet. Dit wordt een ander verhaal op het moment dat je van huis bent. Dan is het niet alleen leuk, maar zorgt het ook voor meer veiligheid, omdat je jouw aanwezigheid kunt simuleren door ze – niet op vaste tijden! – te openen en sluiten. Je kunt zowel gordijnen als jaloezieën, rolluiken en rolgordijnen automatiseren. Hiervoor zijn diverse systemen op de markt (Somfy, Kallox, Velux) en er worden ook allerlei kleinere projecten gelanceerd, waaronder Slide. Dat is een Nederlands Kickstarter-initiatief waarmee maak je je bestaande gordijnen op afstand bedienbaar maakt, zodat je niet hele nieuwe gordijnen nodig hebt.

Het aansturen van je raamverduistering kan op meerdere manieren: handmatig, via een timer, via een lichtsensor of middels koppeling aan een domoticasysteem. In het laatste geval kun je bijvoorbeeld vlak voordat de duisternis invalt eerst de verlichting aanzetten en vervolgens de gordijnen laten sluiten.

Huizenhackers?

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.

AOC brengt met de Gaming 25G4KUR een monitor op de markt die volledig is afgestemd op competitieve gamers. Het 24,5-inch scherm haalt een verversingssnelheid tot 420 Hz en biedt snelle reactietijden, Adaptive-Sync en ergonomische instelmogelijkheden.

Supersnel beeld voor competitieve spelers

De AOC Gaming 25G4KUR (adviesprijs 259 euro) is bedoeld voor wie elke milliseconde telt. Dankzij een overklokte verversingssnelheid van 420 Hz (400 Hz standaard) en een responstijd tot 0,3 milliseconde reageert het scherm vrijwel direct op elke actie. Dat maakt hem geschikt voor snelle shooters, esports-toernooien en spelers die vloeiende bewegingen en minimale vertraging willen.

Het 24,5-inch formaat is populair onder professionele esports-spelers, omdat het speelveld overzichtelijk blijft zonder dat de ogen veel hoeven te bewegen. De Full HD-resolutie zorgt ervoor dat hoge framerates haalbaar zijn, zelfs met een middenklasse grafische kaart.

©AGON by AOC

Heldere kleuren en vloeiende beelden

De 25G4KUR gebruikt een Fast IPS-paneel met brede kijkhoeken en een kleurdekking van 121 procent sRGB. Het scherm is compatibel met NVIDIA G-SYNC. Adaptive-Sync, zorgt ervoor dat beelden vloeiend blijven zonder haperingen of tearing. DisplayHDR 400 biedt bovendien een iets hoger contrast en betere helderheid dan standaard SDR-monitoren.

Ontworpen voor urenlang gamen

AOC rust de monitor uit met functies die lange gamesessies comfortabeler moeten maken. De flicker-free achtergrondverlichting en blauwlichtreductie verminderen vermoeide ogen, terwijl de ergonomische standaard in hoogte verstelbaar is en kantel-, draai- en rotatiefuncties heeft. Via AOC's G-Menu-software kunnen spelers profielen aanmaken, instellingen aanpassen en de Low Input Lag-modus activeren.