De nieuwste wifi-mesh-systemen staan in het teken van wifi 6E, multigigabit-aansluitingen voor de snelste thuisnetwerken en vooral nóg grotere kastjes met nóg hogere snelheden. ASUS doet een gooi naar de titel met de nieuwste ET12 die voorzien is van alle toeters en bellen die je kunt bedenken.

Dat ASUS met de ZenWiFi Pro ET12 voor het hoge segment gaat zien we niet alleen aan de prijs (een adviesprijs van 900 euro voor een setje van twee mesh-satellieten is niet mals), maar ook aan de functionaliteit en de kastjes zelf. Opvallend zijn de forse maar keurig afgewerkte zwarte nodes met transparante bovenzijde waarbij enkele van de antennes intern zichtbaar zijn. Het is een opvallende verschijning in een markt met vooral eenvoudige witte kastjes.

Lees ook: Dit moet je weten over wifi 6E

De mogelijkheden zijn voorspelbaar voor de prijs: tri-Band inclusief één wifi 6E-band om gebruik te maken van de nieuwste en snelste 6GHz-band en een 2,5Gbit/s-netwerkaansluiting voor een extra snel thuisnetwerk. De twee gigabit LAN-poorten kunnen ook gebundeld worden als dat in jouw netwerk beter uitkomt. Daarbij is hij compatibel met Google Home of Amazon Alexa.

Software en Installatie

Het is echter de software, of eigenlijk firmware, waar ASUS de “Pro” naam van de ZenWiFi Pro ET12 echt eer aan doet. Waar concurrenten als Netgear en TP-Link zich vooral op eenvoud richten en geavanceerde mogelijkheden wegstrippen om gebruikers niet af te schrikken, houdt ASUS juist vast aan hun routerroots. De ZenWiFi-sets zijn de enige waarbij je echt volledige controle houdt over elke eigenschap en instelling, tot in extreem detail aan toe. Via de uitgebreide webinterface kun je, mocht je dat willen, uren spenderen aan het fine-tunen van alle instellingen of gebruik maken van extra’s zoals meerdere VPN-functies of meerdere gastnetwerken.

Mocht je daar geen trek in hebben, dan hoef je daar niet in te komen. De basisinstallatie van het systeem is zo gepiept en ook ASUS heeft een app als dat je voorkeur heeft. Al verwachten we gezien de prijs dat een gebruiker die geen beheofte heeft aan geavanceerde mogelijkheden deze set niet 1-2-3 zal overwegen.

Testprotocol

De testlocatie waar we deze set getest hebben betreft een jong vrijstaand woonhuis waarbij geen sprake is van storing vanuit wifi-verbindingen uit de buurt. De vloeren zijn echter wel van beton wat een uitdaging vormt voor routers en mesh-oplossingen. We testen over drie woonlagen.

We testen met twee computers voorzien van Wifi 6E. Als testserver gebruiken we een server met een multi-gigabit-netwerkaansluiting die we bedraad op het mesh-systeem aansluiten. Dit legt de bottleneck bij het te testen product. (Let op: de meeste routers, switches en computers zijn beperkt tot 1 gigabit, de hogere snelheden die je in sommige van onze testen ziet zijn enkel haalbaar in combinatie met multi-gigabit apparatuur. Ook mesh-oplossingen zonder 2,5- of 10Gbit/s-poorten zullen tot deze 1 Gbit/s worden beperkt).

We hebben gekozen voor drie specifieke testscenario’s. Test 1 richt zich puur op de maximaal haalbare snelheid (capaciteit van de antennes) van elke individuele unit. Deze test voeren met uit met onze laptops op enkele meters van en met direct zicht op de hoofdunit op een kastje in de woonkamer. Dit is dus tevens wat je grofweg mag verwachten wanneer je kiest om een satelliet elders in huis wél bedraad aan te sluiten, bijvoorbeeld als je op één locatie in huis echt de maximale snelheid wilt zien op je laptop.

Voor test 2 en 3 richten we ons specifiek op de mesh-prestaties en de kwaliteit van de verbinding tussen de satellieten onderling. We plaatsen een tweede satelliet in de hal één verdieping hoger. Voor test 2 testen we de twee apparaten in de nabijheid van deze tweede satelliet, hierdoor zien we vooral wat de onderliggende backhaul van een mesh-systeem in huis heeft.

Voor test 3 nemen we beide laptops wederom één verdieping hoger en testen we wederom via de satelliet op de eerste verdieping. Hier leunen we dus zowel op de backhaul van het mesh-systeem, als de signaalsterkte per satelliet op iets langere afstand en met hinder van muren en plafond.

Prestaties

De ASUS ZenWiFi Pro ET12 blijkt ook in de praktijk razendsnel. Een resultaat van 1815 Mbit/s maakt deze set tot één van de allersnelste wifi-oplossingen die je kunt kopen. Daar blijft een verdieping hoger via één hop nog 801 Mbit/s van over. De meeste mid-range sets scoren hier zo rond de 500 à 600 Mbit/s. De enige set die op deze twee testpunten nog net hoger scoort is de nog driehonderd euro duurdere Netgear Orbi RBKE96x, vermoedelijk door de vierde frequentieband die die set heeft.

Op zolder en wat langere afstand houdt de ET12 echter het beste stand van allemaal, met 585 Mbit/s houdt hij zowel de eveneens exorbitant dure Netgear Orbi RBKE96x (556 Mbit/s) net achter zich, evenals goedkopere oplossingen als de Deco XE75 PRO (422 Mbit/s). Het is een duidelijke indicatie dat over langere afstanden de ET12 minder verval toont in zijn snelheden. Ideaal voor situaties waar je vaker op langere afstand van je satellieten zit. Mocht je twijfelen tussen deze ET12 (wifi 6E) en de goedkopere XT12 (wifi 6), dan is de keuze wat ons betreft eenvoudig. De ET12 is structureel sneller ondanks de verder ogenschijnlijk vergelijkbare specificaties. Als je al meer dan 1200 euro uit wilt geven aan de XT12, ga dan nog één stapje verder met de ET12.

Conclusie

De ASUS ZenWiFi Pro ET12 doet zijn “Pro” naam oprecht eer aan: hij is extreem snel, heeft een uitstekende backhaul en houdt goed stand op langere afstanden. Daarbij zijn de uitgebreide mogelijkheden en firmware aantrekkelijker dan die van de concurrenten. Dit is een set voor iedereen die graag alle fine-tuning-opties wilt behouden en niet geknepen wilt worden onder de noemer gebruiksvriendelijkheid. Helaas is prijs wel echt extreem, waarmee de doelgroep van deze set sterk afneemt. Maar voor vermogenden die prestaties én volwaardige routermogelijkheden willen hebben is de ZenWiFi Pro ET12 wel de beste optie die je momenteel kunt kopen.

De Renault Rafale heeft indruk gemaakt met zijn opvallende design en innovatieve hybride techniek. Nu presenteert Renault een nieuwe variant: de Rafale E-Tech 300 plug-in hybrid 4X4 Atelier Alpine. Irwin van InstaAutoVlog deelt zijn ervaringen in dit artikel en een bijbehorende video.

Incognito stekkerversie

Onder de zuid-Franse zon reed ik in de plug-in hybride Renault Rafale E-Tech 300, uitgevoerd in de topversie Atelier Alpine. Dit model valt op door specifieke details zoals 21-inch Diamond Cut lichtmetalen wielen met Continental SportContact 7 banden, een hoogglans zwarte achterspoiler en badges op de voorste zijschermen. De laadpoort, subtiel verwerkt in het zijpaneel, is de enige aanwijzing dat dit om een plug-in hybride gaat.

©Clément Choulot

Fijne zit achter het stuur

Binnenin de Rafale zien we fraaie details als blauw contrasterend tapijt, dito bekleding in de opbergvakken in het portier en een extra knop achter het handvat in de middenconsole waarmee je de EV, hybride of EV-charge functie in kan schakelen. Ook deze Rafale zit ná een comfortabele instap prettig. Je zit echt ín het interieur, wat lager ten opzichte van het dashboard en dat draagt bij aan een beter dynamisch gevoel.

©ClŽment Choulot

Achterin minder comfort

De achterbank biedt iets minder comfort door een 1,5 centimeter hogere vloer ten opzichte van de e-Tech hybrid 200, veroorzaakt door het accupakket. Hierdoor zitten je knieën wat hoger en is er minder ruimte voor je voeten. De hoofdruimte blijft prima, net als de bagageruimte. Ondanks een kleine afname in capaciteit biedt deze met 528 liter (uitbreidbaar tot 1600 liter) nog steeds voldoende ruimte.

Achterin is het comfort iets minder door een 1,5 cm verhoogde vloer, veroorzaakt door het accupakket. De bagageruimte blijft met 528 tot maximaal 1600 liter ruim voldoende.

🔌Leestip: De strategische comeback van Renault in de elektrische automarkt

©Clément Choulot

Vermogen en trekgewicht

De plug-in hybride Rafale heeft een vernieuwde aandrijflijn met een 1.2-liter driecilinder turbomotor die dankzij een grotere turbo 150 pk levert in plaats van 130 pk. Een 70 pk sterke elektromotor op de vooras en een 136 pk elektromotor op de achteras verhogen het totale vermogen tot 300 pk via de zogeheten Multimode-transmissie. Dit zorgt voor een sprint van 0-100 km/u in 5,8 seconden en een begrensde topsnelheid van 175 km/u. Het trekgewicht blijft 1500 kg, ideaal voor veelzijdig gebruik.

©Clément Choulot

Trage boordlader

De Renault Rafale is uitgerust met een 22 kWh-batterij, goed voor een elektrische actieradius van 105 kilometer. Opladen kan via een 1-fase 7,4 kW boordlader, wat in vergelijking met concurrenten met 2- of 3-fase laders beperkt is. Snelladen is niet mogelijk.

©Clement Choulot

Adaptief onderstel

Eenmaal op pad blijkt de Rafale een aangename metgezel. Het elektrische vermogen is een plezier en zeker als ook de goed geïsoleerde driepitter assisteert is het een ronduit vlotte auto. Is de batterij leeg, dan belooft Renault je een range van 1000 kilometer met een gemiddeld verbruik van 5,8 liter per 100 kilometer en een 55 liter grote benzinetank.

Het adaptief onderstel kan zich met behulp van een camera-scanner achter de binnenspiegel continu aan het wegdek aanpassen. Iets wat goed werkt, want in eigenlijk elke situatie voelt de Rafale verfijnd, comfortabel, maar ook zeker na het selecteren van de modus Sport communicatief en dynamisch.

©Clément Choulot

Renault Rafale in actie

Meer weten en zien over de nieuwe plug-in hybride Renault Rafale? Bekijk dan de onderstaande video:

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een prijsvriendelijke smartspeaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple HomePod Mini

Deze betaalbare slimme speaker vormt een ideale match met je iPhone, iPad en/of Mac. Zo neemt de HomePod Mini bijvoorbeeld een luistersessie van Spotify of een andere muziek-app over, waardoor je thuis verder kunt luisteren. Dankzij integratie van de Siri-stemassistent kun je allerlei dingen vragen, zoals actueel nieuws, file-informatie of een recept. Daarnaast speelt het apparaat via spraakopdrachten net zo makkelijk een muziekalbum, podcast of audioboek af, waarbij je ondertussen met je stem het volumeniveau aanpast. Als alternatief vind je bovenop een klein bedieningspaneel om het volume te reguleren. Een nuttige toevoeging is dat je via deze smartspeaker ook allerlei apparaten in huis kunt aansturen, bijvoorbeeld een geschikte thermostaat of lamp.

Ondanks de bescheiden behuizing van 8,43 centimeter hoog heeft de HomePod Mini volgens de Amerikaanse techgigant een behoorlijk bereik. Voor een breder geluid is het mogelijk om meerdere HomePods aan elkaar te koppelen. Zo luister je in meerdere kamers naar dezelfde muziek. Verder is de intercomfunctie handig, want op die manier communiceer je op afstand eenvoudig met gezinsleden. Dit audioproduct is in vijf kleurstellingen te koop, namelijk zwart, blauw, geel, wit en rood. Bij de aanschaf is drie maanden toegang tot Apple Music inbegrepen. Voor een krachtiger geluid kun je ook de grotere Apple HomePod (zwart/wit) overwegen. Je leest in dit artikel meer over de verschillen tussen de HomePod en de HomePod Mini.

Google Nest Audio

De Google Nest Audio is een middelgrote smartspeaker met een bescheiden prijskaartje. Op het moment van schrijven is het product zelfs goedkoper dan ooit. Je kunt kiezen tussen een donkergrijze en witte uitvoering. In tegenstelling tot diverse andere slimme luidsprekers in deze prijsklasse heeft dit model twee actieve audiodrivers, namelijk een tweeter en woofer. Dat komt de audiokwaliteit ten goede! De klankkast meet 17,5 × 12,4 × 7,8 centimeter, zodat je hem bijvoorbeeld prima op een plank of meubel kunt plaatsen. Voor een ruimtelijker geluid koppel je eventueel twee Nest Audio-speakers aan elkaar.

De geïntegreerde wifi-adapter ondersteunt de 2,4GHz- én 5GHz-frequentieband. Een voordeel, want je vergroot daarmee de kans op een stabiele draadloze netwerkverbinding. Je stuurt de Nest Audio met je stem aan. Roep eerst 'Hey Google' en zeg vervolgens welke muziek je wilt horen. Je kunt ook informatie opvragen en geschikte slimme apparaten bedienen. Bang voor luistervinken? Zet dan via een schakelaar aan de achterzijde de microfoons uit. Je leest hier wat enkele gebruikers van deze smartspeaker vinden.

Google Nest Mini

Google bewijst dat een smartspeaker helemaal niet zoveel geld hoeft te kosten, want je betaalt voor de Nest Mini slechts enkele tientjes. Net als zijn grote broer is dit audioproduct eveneens in een donkergrijze en witte behuizing te koop. Het ronde apparaatje heeft een diameter van 9,8 centimeter en is slechts 4,2 centimeter hoog. Door de geringe omvang kun je hem makkelijk ergens in een hoekje kwijt. Voor de ontvangst van wifi is er ondersteuning voor de 2,4GHz- en 5GHz-frequentieband ingebakken.

In de behuizing bevindt zich één actieve audiodriver. Voor het luisteren van (achtergrond)muziek op een laag volumeniveau voldoet die prima. Dankzij Chromecast-integratie kies je vanuit jouw favoriete muziek-app een leuke afspeellijst. Daarnaast fungeert de slimme speaker als jouw persoonlijke assistent. Vraag bijvoorbeeld naar een overzicht met agenda-afspraken en de Nest Mini somt ze een voor een op. Je kunt dit Google-product álles vragen!

Lees ook: Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker

Sonos Roam 2

In tegenstelling tot de meeste andere smartspeakers gebruik je de Sonos Roam 2 zowel thuis als onderweg. De langwerpige klankkast van 16,8 × 6,2 × 6 centimeter herbergt een oplaadbare accu met een luistertijd van zo'n tien uur. Dit audioproduct is trouwens IP67-gecertificeerd, waardoor de Roam 2 prima stof en water kan verdragen. De behuizing is zelfs valbestendig! Koppel een smartphone via bluetooth en luister op elke plek naar goede muziek. Voor mobiel gebruik komt deze handige beschermhoes goed van pas.

Binnenshuis verbind je de smartspeaker met een 2,4GHz- of 5GHz-netwerk. Vervolgens kies je vanaf een willekeurige smartphone of tablet de muziek die je wilt horen. Installeer hiervoor de Sonos-app op het toestel. Dankzij ondersteuning voor AirPlay 2 vormt de Roam 2 een goede match met Apple-apparaten, zoals een iPhone, iPad en/of Mac. Voor de audioweergave heeft de klankkast een tweeter en woofer aan boord. Tot slot is er spraakondersteuning (Amazon Alexa) geïntegreerd. Je kunt de Sonos Roam 2 in een witte of zwarte behuizing kopen.

Bowers & Wilkins Zeppelin McLaren Edition

Hecht je veel waarde aan een origineel design en een hoge geluidskwaliteit? Overweeg dan deze opvallende McLaren-editie van de Bowers & Wilkins Zeppelin. Als alternatief is deze speaker ook in een zwarte en lichtgrijze behuizing te koop. In zijn eigen webshop rekent de Britse speakerspecialist 899 euro, maar enkele winkels hanteren momenteel een fikse korting. Reserveer voor deze speaker wel voldoende ruimte. De behuizing van 65 × 21 × 19,4 centimeter is voor een smartspeaker tenslotte behoorlijk aan de maat.

Onder de motorkap bevinden zich een wifi- en bluetooth-adapter. Kortom, open Spotify, Tidal of een andere muziek-app op je smartphone en tik een leuke afspeellijst aan. Dankzij AirPlay 2-integratie werkt de Zeppelin naadloos samen met een Apple-toestel. Er is middels Amazon Alexa ook nog een stemassistent geïntegreerd. Bowers & Wilkins heeft op audiogebied een uitstekende reputatie, waardoor je een hoge audiokwaliteit mag verwachten. De behuizing telt dan ook vijf actieve audiodrivers, namelijk twee tweeters, twee middentoners en een woofer. Met een totaal versterkervermogen van 240 watt ervaar je een kamervullend geluid.