ID.nl logo
Review Amber Plus - Meer dan alleen een cloud-nas
© Reshift Digital
Huis

Review Amber Plus - Meer dan alleen een cloud-nas

Een nas, wifi-router en Docker-server in één apparaat. Dat is wat de Amber Plus belooft. Die belofte wordt zeker ingelost, maar je krijgt er wel een ecosysteem bij dat nog volop in ontwikkeling is. Lees er meer over in deze Amber Plus review.

De Amber One en Amber Plus worden door producent LatticeWork enerzijds omschreven als ‘Cloud NAS’, maar ook aan de man gebracht met de slogan ‘Edge Computing for Everyday Business’. Het is dan ook veel meer dan een nas. Enerzijds heeft het apparaat een ingebouwde wifi-router (2,4 en 5 GHz en twee lan-poorten), anderzijds is ook een server waarop je Docker-containers kunt draaien.

De nas van LatticeWork is een opvallende verschijning: het is een redelijk kleine kubus met bovenaan een lichtgevende ring. Zowel de Amber One als amber Plus worden met twee harde schijven in raid1-opstelling geleverd. Het enige verschil is dat de Amber One schijven van 1 TB heeft en de Amber Plus van 2 TB. Wij testen de Amber Plus.

©PXimport

Amber Plus installeren

Je wordt verondersteld om de Amber Plus in te stellen met de app Amber Manager, die voor Android en iOS beschikbaar is. We vonden het niet zo logisch om dat via een app te doen. Ons eerste idee was om gewoon naar het ip-adres van de nas te surfen, maar dat werkte niet. Tot we met het ssid verbonden dat de nas gebruikt om zijn eigen wifi-netwerk op te zetten. Het wachtwoord staat op de onderkant van het apparaat vermeld. Je krijgt dan de webinterface met de wizard te zien die je door de installatie van het routergedeelte leidt.

In die wizard laat je detecteren hoe de nas met internet is verbonden. Normaal zal er dhcp staan, maar je kunt ook een statisch ip-adres instellen én je kunt zelfs rechtstreeks vanuit de Amber Plus een internetverbinding opzetten via PPPoE of PPTP. De hostname kun je hier niet aanpassen, maar dat kan later wel nog.

©PXimport

Verder toont de wizard je een lang privacybeleid. Die geeft duidelijk aan welke persoonsgegevens er verwerkt worden, waarom en met wie die gedeeld worden. Zo verzamelt de Amber Plus informatie over hoe je het apparaat gebruikt en stuurt het die door naar LatticeWork. Merk op dat het grootste deel van de privacy gaat over het gebruik van de diensten van LatticeWork, en niet de nas zelf.

Nadat je akkoord bent gegaan met de privacy policy, wordt het besturingssysteem Amber OS gedownload. Daarna kun je zowel op de router als op het opslaggedeelte van de nas inloggen. Die eerste bevindt zich op ip-adres 192.168.8.1 (mDNS-naam latticerouter.local) en die tweede op een ander ip-adres met als mDNS-naam latticenode.local. Op de aanmeldpagina van de router staat ook een link naar de aanmeldpagina van de nas.

Routermogelijkheden

Als je in de router inlogt (wachtwoord admin1234) krijg je een sober dashboard te zien met de status van het netwerk van de Amber-router. Er staat standaard een wifi-netwerk ingesteld, en je kunt hier ook een gastnetwerk en ouderlijk toezicht instellen. Dat gastnetwerk heeft standaard hetzelfde wachtwoord als het normale wifi-netwerk, dus dat kun je het best aanpassen. 

Je kunt voor het gastnetwerk ook instellen dat het maar tussen specifieke uren beschikbaar is, je kunt het aantal aangesloten gasten of de bandbreedte beperken en je kunt instellen of de gasten elkaar kunnen zien of niet (standaard niet). Er is zowel een 2,4GHz- als 5GHz-gastnetwerk mogelijk.

Voor de rest zijn de instelmogelijkheden redelijk beperkt. Vergeet niet een ander adminwachtwoord te kiezen en de tijdzone aan te passen, en upgrade de firmware ook naar de nieuwste versie: ons testmodel kwam met een twee jaar oude versie, maar de upgrade verliep snel. De hostname van de Amber-router kun je in de lan-instellingen aanpassen.

©PXimport

Nas instellen

Nadat het routergedeelte is ingesteld, is het de beurt aan het nas-gedeelte. Aanmelden doe je met gebruikernaam admin en wachtwoord admin1234. De twee harde schijven in de Amber Plus worden als raid1 geconfigureerd, en daar kun je niets aan veranderen. Je kunt wel kiezen of je schijfencryptie wilt toepassen of niet. Helaas kregen we in eerste instantie een nietszeggende foutmelding “something went wrong”, maar pas toen we onze laptop via ethernet op de Amber Plus aansloten, slaagden we erin om deze stap succesvol te doorlopen.

Na het aanpassen van het adminwachtwoord krijg je de vraag om een AmberCloud-account aan je nas te koppelen. Dat is verplicht: zonder AmberCloud-account aan te maken kun je de Amber Plus niet gebruiken. Via AmberCloud krijg je van overal toegang tot je nas en kun je bestanden met anderen delen. Helaas raakten we op deze manier niet ingelogd en kregen we weer dezelfde nietszeggende foutmelding.

Dan hebben we uiteindelijk toch de app Amber Management gebruikt en daarin de installatie voortgezet. Wel verwarrend is dat daar de AmberCloud-account plots LatticeNest ID heet. De koppeling met de online account lukte hier de eerste keer, en zo was onze installatie eindelijk voltooid. Merk op: voor het gebruik van de Amber Plus op je smartphone heb je nog een andere app nodig, Amber LiFE (LatticeWork Integrated File Explorer).

©PXimport

De nas gebruiken hebben we niet met de app gedaan, maar via de webinterface. Helaas is de nas alleen bereikbaar door apparaten die verbonden zijn met het wifi-netwerk dat die heeft opgezet. Het Control Panel is redelijk uitgebreid. De hoofdpagina hiervan toont een duidelijk dashboard van de gezondheid van je nas. Je kunt hierin gebruikers en groepen aanmaken, gedeelde mappen, de gezondheid van je schijven bekijken enzovoort.

Het Control Panel geeft je ook toegang tot systeemlogs en firmware-upgrades. Nieuwe upgrades worden automatisch gedownload. Je hoeft ze alleen nog maar te installeren in het Control Panel. Beveiligingsupdates worden automatisch geïnstalleerd. Indien gewenst kun je alle upgrades automatisch laten installeren of ze allemaal handmatig installeren. 

Er is ook een Remote Support optie die je kunt inschakelen op het moment dat je dat nodig hebt. De supportafdeling van LatticeWork krijgt dan toegang tot je nas om problemen op te lossen, volgens LatticeWork zonder dat de supportmedewerker toegang tot je bestanden krijgt. Je kunt in het Control Panel ook firewallregels, ddns en upnp instellen, wat we eigenlijk eerder in de routerinterface hadden verwacht.

©PXimport

Mappen delen en back-ups maken

In het Control Panel maak je eenvoudig een gedeelde map aan. Die wordt dan in de File Explorer van de webinterface zichtbaar, en dan kun je lokale bestanden daarin verslepen. Tot deze gedeelde mappen krijg je dan eenvoudig toegang in Windows, macOS of Linux via Windows-bestandsdeling (Samba onder Linux). Je kunt mappen ook exporteren om ze via de Amber LiFE-app te delen met mobiele gebruikers, waar ze zich ook bevinden. Er is overigens ook nog een programma Amber Desktop voor Windows en macOS voor toegang tot alle mogelijkheden van de nas.

Je kunt ook bestanden delen met andere AmberCloud-gebruikers, waarbij je de gebruikersrechten (alleen lezen, lezen en schrijven of lezen, schrijven en verwijderen) kunt kiezen. Ook handig is een publieke link voor bestanden die je ter download wilt aanbieden: deze link bezorg je dan aan iemand, en die kan van overal het bestand van je nas downloaden.

Ook back-ups maakt de Amber Plus eenvoudig. Enerzijds kun je de nas als Time Machine-server voor Macs en als rsync-server instellen. Voor Time Machine worden de ge-backupte bestanden opgeslagen in de home-directory van de gebruiker op je nas. Voor rsync kun je zelf mappen en bijbehorende gebruikers configureren.

©PXimport

Anderzijds kun je van de bestanden op je Amber Plus ook een back-up maken op een externe server via rsync. Je kiest dan een rsync-server en de map op je Amber Plus die je wilt kopiëren naar de map op de server. De frequentie en het moment van automatische back-ups is in te stellen, maar dat blijft beperkt tot dagelijks, wekelijks en maandelijks en op ronde uren. Je kunt dus bijvoorbeeld niet kiezen om de eerste zondag van de maand om 01:15 een back-up te maken. 

Ook een aandachtspunt is dat de back-up via rsync onversleuteld verloopt; rsync via ssh is niet ondersteund. LatticeWork werkt wel aan een manier om back-ups te nemen van een Amber-nas bij jou naar een Amber-nas op een andere locatie via een versleutelde verbinding.

Docker-integratie

De Amber Plus maakt het ook mogelijk om Docker-containers te draaien. Hiervoor dien je in het Control Panel de bètaversie van de AmberPRO-dienst te installeren. Daarna vind je links in de webinterface een nieuw onderdeel AmberPrO. Je maakt het best eerst een map aan waarin je alle data voor je Docker-containers opslaat. Daarin maak je dan voor elke container een afzonderlijke map aan.

In het onderdeel Containers van AmberPRO maak je dan een nieuwe container aan. Dat kan door een Docker Compose-bestand te downloaden en hier te importeren of door zelf de containernaam, het image en de volumes te configureren. Daarna download je Amber Plus het image en maakt het de container aan. Zodra er bij de container de status ‘Running’ staat, kun je er toegang tot krijgen via de poort die je hebt ingesteld bij het aanmaken.

©PXimport

Door deze integratie van Docker is de Amber Plus een interessante thuisserver. Op zijn website legt LatticeWork de nadruk op een aantal opensourceprogramma’s zoals Nextcloud, Odoo en Jitsi, die voor zelfstandigen of thuiswerkers zeker van pas komen. Weet je echt niets van Docker, dan is het toch nog niet heel gebruiksvriendelijk, maar de Amber Plus biedt wel een relatief eenvoudige manier om Docker-containers te draaien zonder dat je je met het beheer van een Linux-server moet bezighouden.

Op het moment van schrijven was LatticeWork nog bezig aan een gebruiksvriendelijker manier met one-click Docker-apps. Wanneer je deze review leest, zou dit beschikbaar moeten zijn. Tijdens onze test bleek de nas goed in staat om Docker-containers voor Home Assistant en Nextcloud te draaien, maar hou er rekening mee dat de beschikbare 2 GB ram beperkt is. Bij normaal gebruik is al de helft daarvan ingenomen, dus voor intensief Docker-gebruik met tientallen containers is deze nas minder geschikt.

Wachtwoordreset

Toen we na ons admin-wachtwoord vergeten te zijn een wachtwoordreset uitvoerden, werden we overigens onaangenaam verrast. Dat kan alleen via de aan je admin-account gekoppelde AmberCloud-account. Je krijgt dan op je e-mailadres van je AmberCloud-account een e-mail met twee sleutelbestanden. Die dien je op een usb-stick te zetten, die je dan in de Amber Plus steekt. Na een bevestiging in de webinterface van de nas wordt dan je wachtwoord gereset naar het standaardwachtwoord, kun je het weer aanpassen en heb je weer toegang tot je bestanden.

LatticeWork legt uit dat het deze omslachtige vorm van wachtwoordreset gebruikt om er zeker van te zijn dat de admin-gebruiker die om een wachtwoordreset gebruikt, toegang heeft tot de e-mailaccount van de gebruiker die bekend is als de eigenaar van de nas. Maar wij zijn er niet van overtuigd dat deze procedure meerwaarde biedt. E-mail is ook een notoir onveilig medium om sleutels door te sturen. Het zou eenvoudiger en veiliger zijn als je bij het instellen van de nas gewoon de vraag krijgt om een herstelsleutel op een usb-stick aan te maken voor als je later je wachtwoord vergeet.

Onvolwassen ecosysteem

LatticeWork heeft een heel ecosysteem rond de Amber One/Plus opgebouwd, met allerlei apps en extra diensten. Met de app Amber LiFE krijg je op Android en iOS toegang tot je nas, en met Amber Desktop profiteer je op Windows en macOS van alle functionaliteit. En de nas zelf heeft ook nog allerlei geavanceerde diensten zoals gezichtsherkenning op je foto’s.

Met de dienst AmberAnywhere kun je een publiek toegankelijke url aan je Docker-containers toekennen, zodat ze van overal bereikbaar zijn. Dat is handig als je niet zelf met port-forwarding en dyndns wilt werken. Voorlopig is de dienst gratis, daarna zal het volgens LatticeWork ongeveer 3 euro per maand kosten. En centraal in dit alles is natuurlijk de AmberCloud, waarbij je een account dient aan te maken.

Conclusie

Wil je een eenvoudig apparaat dat je zowel een nas, wifi-router als server biedt, dan is de Amber Plus zeker geen slechte oplossing. Maar het ecosysteem is nog volop in ontwikkeling en daardoor soms verwarrend. Je moet je er ook comfortabel bij voelen dat je voor veel zaken van AmberCloud afhangt.

Goed
Plus- en minpunten
  • Multifunctioneel apparaat
  • Eenvoudig bestanden delen
  • Eenvoudige back-ups
  • Beperkte router
  • Afhankelijk van cloud
  • Onvolwassen ecosysteem
▼ Volgende artikel
Productiever werken: 15 gratis apps must-have voor macOS
© mindea - stock.adobe.com
Huis

Productiever werken: 15 gratis apps must-have voor macOS

Op zoek naar handige, gratis apps voor je Mac? Deze vijftien tools zijn volledig gratis beschikbaar voor macOS 15 Sequoia. Of je nu productiever wilt werken, je systeem wilt optimaliseren of je privacy wilt verbeteren, deze apps maken je Mac-ervaring efficiënter!

The Unarchiver

The Unarchiver is een krachtige, gratis app voor het openen van vrijwel elk archiefformaat: zip, rar, 7-zip, tar, iso en meer. De app is veel uitgebreider dan de ingebouwde macOS-uitpakfunctie. De interface is simpel: dubbelklik op een bestand en The Unarchiver doet de rest, geen extra vensters of wachttijden. De app ondersteunt ook oudere archiefformaten die vaak bij oude software of games horen. The Unarchiver is via de App Store te downloaden en wordt actief onderhouden, zodat compatibiliteit met de nieuwste macOS-versie gegarandeerd is.

Pak elk bestand uit met The Unarchiver.

Amphetamine

Amphetamine voorkomt dat je Mac in slaap valt of het scherm uitschakelt. Uiteraard kun je dit ook allemaal instellen via de systeeminstellingen, maar het handige zit hem erin dat je de app tijdelijk kunt inschakelen terwijl je standaardinstellingen gewoon blijven bestaan. Zet het aan tijdens een presentatie, bij een grote download of als je een langdurig script aan het uitvoeren bent. Je kunt aangepaste sessies instellen per app, tijdsduur of netwerkverbinding. Amphetamine zit stilletjes in je menubalk en is met één klik te activeren. Download de app in de App Store.

Amphetamine nestelt zich in je menubar.

AppCleaner

Als je een app uit je applijst verwijdert, blijven er nog allerlei kleine bestanden achter in je systeem. Dat is op zich niet erg, maar AppCleaner verwijdert programma’s grondig van je Mac, inclusief alle bijbehorende bestanden. Sleep de app die je wilt verwijderen naar het venster van AppCleaner en het zoekt automatisch naar caches, voorkeuren en logs die vaak vergeten worden. Zo houd je je systeem schoon en snel. Je kunt ook via een lijst selecteren wat je wilt verwijderen. De tool is te downloaden vanaf de website van de ontwikkelaar.

Alles verwijderen van een app? Installeer dan AppCleaner.

Brave

Brave is een privacygerichte browser gebaseerd op Chromium, net als Google Chrome, maar dan zonder dat je aan Google vastzit. De browser blokkeert standaard advertenties, trackers en cookies van derden, waardoor websites sneller laden en je batterij langer meegaat. Je kunt optioneel privacyvriendelijke advertenties toestaan en hiermee BAT-tokens verdienen. Deze kun je vervolgens weer aan ontwikkelaars doneren of omzetten in cryptomunten. Brave ondersteunt Chrome-extensies, en biedt ingebouwde functies zoals VPN voor extra anonimiteit. Brave is gratis beschikbaar via de officiële website en volledig compatibel met macOS Sequoia.

Brave is een privacyvriendelijke browser.

Alfred

Met Alfred open je razendsnel apps, zoek je bestanden en voer je berekeningen uit, en dat allemaal met het toetsenbord. Het is een veelgebruikt alternatief voor Spotlight, maar dan slimmer en beter aan te passen. Je kunt sneltoetsen instellen, systeemtaken starten en zelfs aangepaste scripts gebruiken. Voor basisgebruik is Alfred volledig gratis, zonder advertenties of beperkingen. De app werkt soepel en is volledig compatibel met macOS Sequoia. Je downloadt de app via de website van Alfred.

Alfred is een goed alternatief voor Spotlight.Alfred is een goed alternatief voor Spotlight.

Bitwarden

MacOS heeft een goede interne app voor het beheren van je wachtwoorden, maar die is alleen handig als je enkel Apple-producten gebruikt. Gebruik je ook pc of Android, dan is Bitwarden een goed opensource-alternatief. De app ondersteunt automatische invulling in Safari en andere browsers, en synchroniseert probleemloos tussen apparaten. Je kunt ook tweefactorauthenticatie instellen, beveiligde gedeelde kluizen maken en wachtwoorden genereren. Bitwarden is gratis voor persoonlijk gebruik en biedt via optionele upgrades extra functies voor teams. De desktop-app is snel, overzichtelijk en via de website of de App Store beschikbaar.

Bitwarden is een platformonafhankelijke wachtwoordmanager.

Rectangle

Rectangle is een opensource-app om vensters mee te beheren, het is de opvolger van de Spectacles-app. Met simpele sneltoetsen plaats je vensters links, rechts, boven, onder of in een raster. Rectangle is een kleine app, vereist geen extra inlogitems en is eenvoudig in te stellen. De app ondersteunt meerdere beeldschermen en onthoudt alle vensterposities. Ideaal als je een MacBook met externe schermen hebt. De app is gratis te downloaden via de officiële website, Rectangle Pro met meer mogelijkheden is beschikbaar voor 9,99 euro.

Met Rectangle beheer je al je vensters.

Notion

Notion combineert notities, databases, takenlijsten en projectplanning in één krachtige tool. Je kunt pagina’s aanmaken, tabellen of kanban-borden toevoegen en zelfs in realtime samenwerken. Notion werkt offline en online, en de gratis versie biedt meer dan genoeg functies voor de meeste gebruikers. De app heeft een moderne interface en honderden sjablonen om snel aan de slag te gaan. Notion biedt bovendien een aantal betaalde abonnementen voor grotere teams of wanneer je professionele functies nodig hebt.

Notion is een fantastische app voor notities, tabellen en projectplanning.

Shottr

MacOS kan schermafbeeldingen maken, maar de app Shottr biedt je nog veel meer opties. Je maakt er eenvoudig schermafbeeldingen mee, inclusief scrollende pagina’s, en kunt ze direct bewerken of annoteren. De app beschikt over OCR (tekst herkennen in afbeeldingen) en snelle sneltoetsen. De interface is strak en overzichtelijk en voor persoonlijk gebruik is de app volledig gratis. Leuk is dat je allerlei visuele instellingen kunt veranderen, zo kun je de transparante achtergrond van een png-bestand naar wens aanpassen.

Met Shottr heb je meer controle over je schermafbeeldingen.

Cyberduck

Cyberduck is een gratis FTP- en WebDAV-browser die je verbindt met diensten zoals Google Drive, Dropbox, S3, OneDrive en FTP-servers. De interface is gebruiksvriendelijk en overzichtelijk. Cyberduck ondersteunt versleuteling via Cryptomator en is beschikbaar in meerdere talen, waaronder Nederlands. De app wordt actief onderhouden en werkt vlekkeloos met macOS Sequoia. De app is gratis beschikbaar via de officiële website of voor 24,99 euro in de App Store, als je de ontwikkelaar wilt ondersteunen.

Cyberduck gaat al een aantal jaren mee, maar is nog steeds een van de beste gratis apps.

OnyX

OnyX is een veelzijdige app voor macOS waarmee je je Mac onderhoudt, optimaliseert en opschoont. Met één klik voer je systeemcontroles uit, kun je cachebestanden verwijderen, logs opruimen en verborgen instellingen aanpassen. De app is volledig gratis, zonder reclame of in-app aankopen. OnyX is overzichtelijk en krachtig, en daarmee ideaal als je als gevorderde gebruiker controle over je systeem wilt hebben. Er zijn specifieke versies voor elke macOS-versie, let dus goed op dat je de juiste versie via de website installeert. OnyX is al jaren een vertrouwd hulpmiddel onder Mac-gebruikers.

OnyX is een onderhouds-app voor macOS.

NextDNS

NextDNS is een geavanceerde DNS-dienst die je online privacy beschermt. De macOS-app laat je eenvoudig je DNS-instellingen aanpassen, zodat advertenties, trackers, malware en zelfs ongewenste content op netwerkniveau worden geblokkeerd. Je kunt ook profielen aanmaken per apparaat en het werkt goed samen met iCloud Private Relay. De gratis versie is ruim voldoende voor normaal gebruik, je hebt namelijk 300.000 zoekopdrachten per maand op een onbeperkt aantal apparaten. De app is gemakkelijk vanuit de App Store te downloaden.

NextDNS kan ongewenste content blokkeren.

Toggl Track

Toggl Track is een populaire tijdregistratie-app die je helpt bij het bijhouden van je werkuren en projecten. De Mac-app is strak vormgegeven en laat je eenvoudig timers starten, pauzeren en categoriseren. Alles synchroniseert automatisch met je Toggl-account, zodat je ook via de web-app of smartphone je tijd kunt beheren. De gratis versie biedt uitgebreide rapporten en exportmogelijkheden en is handig voor freelancers, studenten of kleine teams. Toggl Track werkt offline als macOS-app en online in je browser. Toggl Track biedt meerdere betaalde upgrades als je nog meer functionaliteit wenst.

Beheer je tijd met Toggl Track.

IINA

IINA is een moderne mediaspeler voor macOS, gebaseerd op de opensource-speler mpv. Het speelt vrijwel elk bestandsformaat af en ondersteunt ondertitels en beeld-in-beeld. De interface sluit naadloos aan bij het macOS-design, inclusief in donkere modus. IINA ondersteunt YouTube-links en externe ondertitels via slepen-en-neerzetten. De app is voortdurend in ontwikkeling. Dankzij regelmatige updates is compatibiliteit met nieuwe macOS-versies gegarandeerd. IINA is volledig gratis en een goed alternatief voor VLC, het is speciaal ontworpen voor Apple-gebruikers die een perfecte mediaspeler willen.

IINA is een fantastische mediaspeler met allerlei handige functies.

Lunar

Met Lunar kun je automatisch de helderheid van je externe monitors aanpassen. De app biedt geavanceerde automatische profielen, bijvoorbeeld voor dag/nacht, werk/vrije tijd of specifieke apps. Het werkt met DDC/CI-ondersteunende schermen en laat je meerdere monitoren individueel beheren. De gratis versie biedt al veel, maar met Lunar Pro kun je allerlei extra instellingen beheren, al kost je dat wel 25 euro (voor een levenslange licentie op vijf apparaten). Als je de gratis versie downloadt vanaf de website, dan kun je de Pro-versie veertien dagen gratis proberen.

Met Lunar pas je de helderheid van je externe monitoren aan.

▼ Volgende artikel
Dit is er nieuw in de 25H2-update van Windows 11
© MG | ID.nl
Huis

Dit is er nieuw in de 25H2-update van Windows 11

De jaarlijkse herfstupdate van Windows 11 verschijnt dit keer in de vorm van versie 25H2, maar ontzettend veel nieuwigheden hoef je niet te verwachten.Het besturingssysteem krijgt een aantal slimme verbeteringen, nieuwe AI-functies en kleine, maar praktische aanpassingen die het dagelijks gebruik van Windows 11 soepeler moeten maken. Wat merk je daar als Windows 11-gebruiker van? En werkt dat ook allemaal op je eigen computer?

De nieuwe functionaliteiten in de Windows 11 25H2-update zijn misschien niet voor iedereen direct te zien of te vinden. Dit jaar zijn er sowieso meer nieuwe AI-functies in Windows 11 verschenen, maar ze zitten aardig verstopt. Verder communiceert Microsoft de nieuwe functies ook nergens in Windows 11 zelf, waardoor je dus weinig terugvindt tenzij je goed zoekt. Veel opties waren overigens al geïnstalleerd met eerdere Windows 11-updates, maar zijn pas met deze 25H2-update ook echt geactiveerd.

Windows Verkenner met AI-functies

Een van de opvallendste toevoegingen is de integratie van AI-acties in Verkenner. Windows kan nu contextueel meedenken over wat je met geselecteerde bestanden wilt doen. Als je bijvoorbeeld een afbeelding selecteert en met rechts klikt, zie je bijvoorbeeld de mogelijkheid om het bestand direct naar CoPilot te versturen. Er is een optie Ask Copilot bijgekomen, dat overigens ook zo is genoemd in de Nederlandstalige versie van Windows 11.

Klik je met de rechtermuisknop op een bestand, dan kun je deze openen in Copilot om er bepaalde acties op los te laten.

Deze optie was er al in de vorige Windows 11-release, maar staat nu in het hoofdcontextmenu. Eenmaal geopend in Copilot kan het bestand worden gebruikt om er acties op uit te voeren. Zo kun je bijvoorbeeld een geselecteerde afbeelding door Copilot laten aanpassen, teksten uit afbeeldingen extraheren of samenvattingen maken van Office-documenten.

In Copilot kun je bestanden gebruiken om acties uit te voeren.

Geselecteerde afbeeldingen kun je nu direct vanuit het contextmenu linksom of rechtsom draaien, een makkelijke functie als je vanuit een map met foto's snel aan de hand van de preview afbeeldingen snel wil kunnen aanpassen zonder dat je ze hoeft te openen in een fotobewerkingstool.

Afzonderlijk aanmelden bij apps

Bij een aantal apps in Windows 11 is het nu mogelijk om jezelf met je Microsoft-account aan te melden. Dat is voornamelijk bedoeld als je gebruik wil maken van de AI-functies, bijvoorbeeld die van Paint of Kladblok. Voor sommige AI-functies is namelijk een betaald abonnement nodig, waarvoor je dus aangemeld moet zijn. Als je niet bent aangemeld, kun je dan ook geen betaalde Copilot-functies gebruiken.

Copilot-functies zijn met de nieuwste updates van Windows 11 onder meer terug te vinden in Kladblok en Paint.

Er moeten ook meer opties in het contextmenu verschijnen, zoals het direct verwijderen van achtergronden uit afbeeldingen en foto's zonder deze te openen, maar die zijn alleen maar zichtbaar op Copilot+-computers, die een speciale AI-processor hebben. Heb je nog een 'gewone' computer, dan krijg je veel van de AI-functies niet eens te zien.

Meer overzicht in Instellingen

Het Instellingenscherm van Windows 11 is verre van overzichtelijk, want er zijn eigenlijk gewoon teveel instellingen, waardoor het soms lastig is om hetgeen terug te vinden wat je zoekt. Het hoofdscherm is nu zodanig gewijzigd dat je als eerste je laatsgebruikte instellingen terugziet. Ook zie je op het hoofscherm zaken als de audio- en bluetoothinstellingen. Iets overzichtelijker dus.

Het openingsscherm van Instellingen is iets overzichtelijker geworden.

Windows Copilot verder geïntegreerd

De AI-assistent Copilot wordt in 25H2 dieper in Windows geïntegreerd. Waar Copilot eerder vooral werkte als een zwevend venster, kun je hem nu ook oproepen via Ctrl + Win + C of door op het Copilot-icoon in de taakbalk te klikken. De assistent kan systeeminstellingen aanpassen, zoals Bluetooth aan- of uitzetten, de helderheid regelen of zelfs een schermopname starten.

Copilot herkent bovendien beter wat er op het scherm gebeurt. Open je bijvoorbeeld een Word-document, dan stelt Copilot voor om de tekst samen te vatten of er een samenvatting van te maken in een nieuw document. Dit maakt de functie praktischer en minder afhankelijk van cloudcommando’s.

Wifi 7-ondersteuning

In Windows 11 25H2 wordt ook de nieuwe Wifi 7-standaard ondersteund, wat hogere snelheden, lagere latentie en betere stabiliteit betekent. Vooral laptops en desktops met de nieuwste netwerkkits profiteren hiervan. Voor bedrijven betekent dit een betrouwbaardere verbinding bij videoconferencing en grote bestandsoverdrachten. Ook Bluetooth krijgt een update: dankzij Bluetooth LE Audio kunnen compatibele headsets audio in hogere kwaliteit en met minder stroomverbruik weergeven.

Meer standaard-apps te verwijderen

Nieuw in 25H2 is dat je nu nog meer standaard-apps van Microsoft kunt verwijderen, zodat je je systeem kunt opschonen door applicaties die je nooit gebruikt, compleet van het systeem te verwijderen. Ga je nu naar Apps in het Instellingen-scherm, dan zul je zien dat je - door op de drie puntjes te klikken - nu ook bijvoorbeeld Mail en Agenda, 3D-viewer, Kaarten kunt verwijderen. Het verwijderen van programma's als Paint en Edge was al langer mogelijk.

Bij elke nieuwe Windows 11-releases kun je steeds meer apps die je niet gebruikt, verwijderen.

Verbeteringen in toegankelijkheid en spraakbediening

De update breidt stemtoegang verder uit. Je kunt nu volledig in het Nederlands opdrachten geven zoals “Open Verkenner” of “Scroll naar beneden”. De functie werkt ook op het aanmeldscherm, waardoor je met spraak kunt inloggen of je wachtwoord kunt dicteren. Daarnaast krijgt Live-ondertiteling ondersteuning voor meer talen en kun je de weergave aanpassen – handig voor doven en slechthorenden, of bij buitenlandse video’s zonder ondertitels.

Je kunt ondertitels laten tonen bij afgespeelde audio, bijvoorbeeld bij een YouTube-video. Er worden ook steeds meer talen ondersteund, maar Nederlands zit daar nog niet bij.

Zakelijke vernieuwingen

Windows Hello for Business is uitgebreid met passkey-ondersteuning. Hierdoor kun je op websites of in apps inloggen zonder wachtwoord, met alleen een vingerafdruk of gezichtsherkenning. Deze methode werkt op basis van FIDO-standaarden en wordt door steeds meer websites ondersteund. Voor zakelijke gebruikers zijn er nieuwe beleidsopties om apparaten via Windows Autopatch of Intune automatisch te configureren. Ook is de BitLocker-versleuteling sneller geworden en wordt deze minder opdringerig bij externe schijven.

Kleine aanpassingen in het kort

  • Het Startmenu toont nu automatisch suggesties voor recent gebruikte documenten, zelfs vanuit OneDrive of SharePoint.

  • Er is een nieuwe Energiebesparingsmodus die niet alleen de schermhelderheid verlaagt, maar ook de CPU-prestaties beperkt – handig op laptops.

  • Schermopnames via Shift + Win + S ondersteunen nu ook systeemgeluid.

  • De Spelmodus (Game Mode) is slimmer geworden en pauzeert automatisch achtergrondtaken tijdens het gamen.

AI in instellingen: Click to Do

Nieuw in 25H2 is ook Click to Do, een AI-onderdeel in het onderdeel Instellingen dat proactieve suggesties doet. Het systeem leert je gewoontes kennen en biedt knoppen aan zoals “Schakel energiebesparing in” of “Verbind met extern scherm”. Deze acties kun je met één klik uitvoeren zonder door menu’s te hoeven bladeren.

Tot slot

De update van Windows 11 25H2 draait vooral om verfijning. Microsoft heeft de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in AI en productiviteit, en met deze update komt dat eindelijk samen in een stabiel, afgerond pakket. De AI-functionaliteiten zullen bij lange na niet voor iedereen - of beter gezegd iedere computer - beschikbaar komen. De meeste AI-functies zijn namelijk bedoeld voor de nieuwere Copilot+-computers, die een speciale, aparte AI-processor hebben.