Je wilt een overbodig bestand weghalen, maar dit blijkt niet zomaar te lukken. Daar kunnen verschillende redenen voor zijn, maar elke oorzaak heeft gelukkig zijn oplossing.

Op zich is een bestand dat zich niet zomaar laat verwijderen onschadelijk – tenzij het om malware gaat of wanneer het te veel schijfruimte inneemt. Maar het heeft ook een ‘psychologische’ kant: het stoort gewoon dat je telkens tegen zo’n bestand aan moet kijken, en dus wil je het weghebben. Lukt dit niet vanuit Windows Verkenner of zelfs niet met het opdrachtregelcommando del /F <pad_tnaar_bestand>, dan moet je andere maatregelen nemen.

Probeer sowieso eerst de oorzaak te achterhalen, want deze bepaalt mede je aanpak. Er zijn immers meerdere redenen te bedenken waarom een bestand zich niet zonder slag of stoot gewonnen geeft. We starten met de meer voor de hand liggende oorzaken en sluiten af met enkele minder gebruikelijke situaties.

In gebruik (Windows)

Een voor de hand liggende verklaring waarom een bestand zich niet zomaar laat verwijderen, is dat het in gebruik is. Dat kan een document zijn dat je in een applicatie hebt geopend, maar ook een bestand dat door een of ander achtergrondproces gebruikt wordt, mogelijk zelfs gedurende de gehele Windows-sessie.

Weet je om welke applicatie of proces het gaat en kun je de bijbehorende toepassing sluiten, dan is je probleem opgelost. Heb je geen idee, druk dan op Windows-toets+R en voer Resmon uit. In het venster van Broncontrole open je het tabblad Processor en tik je rechts op de balk Gekoppelde ingangen (een deel van) de ‘gegijzelde’ bestandsnaam in. Als het goed is, verschijnen in de kolommen Kopie en PID de naam en de ‘process identifier’ van de dader. Klik op deze ingang met de rechtermuisknop en kies Proces beëindigen, waarna het bestand zich wél laat verwijderen.

Of je zoekt dit proces op vanuit Windows Taakbeheer: druk op Ctrl+Alt+Esc, ga naar Processen en zoek in de kolommen Naam of PID naar de toepassing. Hier kun je dan vanuit het contextmenu op Beëindigen drukken.

Broncontrole kan je helpen bij het opsporen van gekoppelde ingangen oftewel ‘file handles’.

In gebruik (extern)

Lukt het niet met Broncontrole of Taakbeheer, dan kun je ook externe tools inzetten. We stellen er twee aan je voor; een geavanceerde en een gebruiksvriendelijke app.

Process Explorer behoort tot de eerste categorie. Pak het gedownloade zip-archief uit en start procexp64.exe op. Ga naar Find / File Handle or DLL of druk op Ctrl+Shift+F en tik (een deel van) de bestandsnaam in. Zowel de procesnaam als de PID verschijnt, waarna je dit in het hoofdvenster kunt opzoeken in de kolommen Process of PID en vanuit het contextmenu met Kill Process kunt afsluiten.

Een stuk gebruiksvriendelijker is LockHunter. Klik na de installatie met de rechtermuisknop op de app in het Windows-startmenu en kies Als administrator uitvoeren. Druk op het knopje met de drie puntjes, kies Browse for a file en verwijs naar het nukkige bestand. Vervolgens klik je op Delete it!, eventueel nadat je eerst Unlock it! hebt gekozen.

Process Explorer is een van de krachtigste tools voor procesbeheer.

In gebruik (herstart)

Lukt het je niet om het proces te beëindigen met een van de eerder genoemde methodes, probeer het dan nogmaals nadat je Windows hebt herstart. Deze methode kun je trouwens ‘automatiseren’ met LockHunter door hier Other… te selecteren en Delete At Next System Restart te kiezen. Na een herstart van Windows wordt het bestand dan vanzelf gewist.

Nog steeds niet? Dan lukt het vast door Windows in Veilige modus op te starten. Druk op de Windows-startknop, tik systeemconfiguratie in de zoekbalk in en start de applicatie op. Open Computer opstarten, plaats een vinkje bij Opstarten in veilige modus, laat Minimaal geselecteerd en druk op OK. Sluit nu eerst alle geopende applicaties af en bevestig met Opnieuw opstarten.

Windows start nu in een minimalistische modus op, waarbij alleen noodzakelijke (stuur)programma’s worden geladen. Verwijder nu eerst het gewraakte bestand, start vervolgens Systeemconfiguratie weer op, haal het vinkje weg bij Opstarten in veilige modus en bevestig met OK en met Opnieuw opstarten, voor een normale herstart.

Lukt het nu nog steeds niet, dan zit er weinig anders op dan je pc op te starten vanaf een live usb-stick met bijvoorbeeld Ubuntu, waarna je met de Linux-bestandsbrowser naar het bestand navigeert en het van hieruit verwijdert. Je doet er dan wel goed aan eerst (tijdelijk) de functie Snel opstarten in Windows uit te schakelen voor je met Linux gaat morrelen.

Desnoods herstart je Windows eerst in veilige modus.

Machtigingen

Blijkt geen enkel programma of proces het bestand in kwestie geopend te houden, dan is er iets anders aan de hand. De kans is reëel dat ‘ACL’ dan de boosdoener is. Dit staat voor ‘Access Control List’ en heeft alles met (bestands)machtigingen te maken.

Meld je als administrator aan bij Windows. Navigeer met Verkenner naar het bestand. Rechtsklik hierop en kies Eigenschappen. Ga naar het tabblad Beveiliging om de accounts met de machtigingen te zien. Staat je eigen account ertussen, selecteer het dan, druk op Bewerken en plaats een vinkje bij Volledig beheer in de kolom Toestaan. Bevestig met OK (2x).

Staat je account er niet bij, druk dan op Bewerken en vervolgens op Toevoegen, zodat het venster Gebruikers of Groepen selecteren verschijnt. Hier druk je op Geavanceerd en daarna op Nu zoeken. Scrol tot bij je eigen account, waarmee je op dat moment bent aangemeld. Druk op OK (2x) en plaats een vinkje bij Volledig beheer in de kolom Toestaan. Bevestig opnieuw met OK (2x).

Lukt het verwijderen nog altijd niet, dan ga je een stapje verder. Open wederom het Eigenschappen-venster, ga naar Beveiliging en druk op Geavanceerd. Klik op Wijzigen bij Eigenaar en vervolgens op Geavanceerd / Nu zoeken. Scrol tot bij je account en druk op OK (2x) om jezelf tot eigenaar van dit bestand te promoveren. Sluit het Eigenschappen-venster af. Nu lukt het je vast wel om het bestand te verwijderen.

Sleutelen aan ACL: verleen jezelf de nodige machtigingen en grijp desnoods het eigenaarschap.

Opdrachtregel

In uitzonderlijke gevallen kan het gebeuren dat je de bestandsmachtigingen vanuit de grafische Verkenner-omgeving niet goed krijgt. In dat geval lukt het wellicht alsnog vanuit de Opdrachtprompt, die je als administrator dient uit te voeren.

Om alle machtigingen aan je eigen account toe te kennen voor een bepaald bestand voer je het volgende commando uit:

Met het commando whoami kom je je eigen accountnaam te weten.

Om tevens het eigenaarschap van dit bestand over te nemen voer je, aangemeld met je eigen account, het volgende commando uit:

Als het goed is, krijg je na elk van beide commando’s de melding dat de operatie succesvol is verlopen en laat het bestand zich netjes verwijderen.

Je kunt de ACL-machtigingen ook prima regelen met een opdrachtregelcommando.

Corruptie

Het kan ook gebeuren dat een bestand zich niet laat verwijderen vanwege een of andere systeemcorruptie op het niveau van schijfsectoren, of ten gevolge van hardware- of softwarefouten. Met wat geluk lost het opdrachtregelcommando chkdsk dit voor je op. Let wel, het is niet gezegd dat je hierdoor corrupte data kunt herstellen. Is dit je bedoeling, dan moet je dataherstel via andere wegen aanvliegen. Dergelijke herstelprocedures vallen echter buiten het bestek van dit artikel.

Klik met rechts op Opdrachtprompt in het Windows-startmenu en kies Als administrator uitvoeren. Voer het volgende commando uit:

Hiermee controleer je het station op slechte sectoren en wordt getracht leesbare informatie te herstellen. Als het commando het station niet kan ‘locken’, wordt gevraagd of je dit wilt laten uitvoeren bij de eerstvolgende herstart. Na afloop kun je het bestand normaliter wel verwijderen.

Schrikken opdrachtregelcommando’s je wat af, dan kan het ook als volgt. Open Verkenner, klik op Deze pc in het navigatiedeelvenster, klik met de rechtermuisknop op het gewenste station en kies Eigenschappen. Ga naar Extra en druk op Controleren / Station scannen. Na afloop krijg je nog de mogelijkheid om eventueel gedetecteerde fouten te herstellen. Klik op Details weergeven om de scanresultaten van het uitgevoerde commando chkdsk in de Windows Logboeken te consulteren.

Het aloude ‘chkdsk’ werkt nog steeds in Windows (hier in een grafisch jasje).

Lees ook: Data herstellen met Active@ Disk Editor

Ongeldige naam

Een bestandsnaam in Windows moet aan bepaalde regels voldoen. Je leest welke regels dat zijn op deze Windows-documentatiepagina. Weet alvast dat een tiental tekens niet zijn toegelaten: \ / : * ? “ < > | evenals het zogeheten ASCII NUL-teken. Ook zijn sommige namen taboe voor bestanden, zoals CON, AUX, COM[n] en LPT[n]. Normaliter verhindert Windows (vanuit Verkenner) dat je ongeldige bestandsnamen creëert, maar we weten uit eigen ondervinding dat bepaalde applicaties daar soms toch in slagen, en dan krijg je zo’n bestand(snaam) vaak niet zomaar verwijderd.

Laten we even uitgaan van de bestandsnaam computer>idee.txt. Vanuit Verkenner verwijderen lukte ons niet, maar het lukte wel met het volgende opdrachtregelcommando:

Ga er evenwel niet vanuit dat dit in alle omstandigheden zal werken. Wat je dan nog kunt proberen, is het volgende commando, waarbij je de zogeheten POSIX-systeeminterface aanspreekt:

Bijvoorbeeld:

Of je start je systeem op met een live Linux-distributie en verwijdert met deze bestandsbeheerder het gewraakte bestand. Linux is immers vergeeflijker naar dergelijke bestandsnamen toe.

Vanuit Verkenner lukt het niet, maar POSIX doet wel wat het moet doen.

Padlengte

Als uitsmijter bekijken we nog even een uitzonderlijke situatie die we helaas zelf weleens hebben meegemaakt: de combinatie pad/naam van een bestand is langer dan 260 tekens. Je kunt zo’n bestand langs de normale weg dan niet meer verwijderen of rechtstreeks benaderen.

In dat geval kun je het pad inkorten door stelselmatig kortere namen aan de respectievelijke submappen te geven, te beginnen bij de rootmap.

Of je probeert het door tijdelijk een virtueel station aan het pad te koppelen met het volgende opdrachtregelcommando:

Vervolgens kun je het bestand benaderen vanuit die stationsletter en het desgewenst verwijderen. Het virtuele station zelf haal je weg met:

Desnoods creëer je een tijdelijk virtueel station.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.