ID.nl logo
Zo kies je de juiste desktopvervanger
© ST.art - stock.adobe.com
Huis

Zo kies je de juiste desktopvervanger

Wie een computer met veel rekenpower wil, is niet per se gebonden aan een pc. Er zijn namelijk volop laptops met een groot scherm verkrijgbaar. In combinatie met genoeg werkgeheugen en een goede processor verricht zo’n machine moeiteloos op elke locatie zware computertaken, zoals foto’s bewerken, video’s monteren en games spelen.

In dit artikel benoemen we de voornaamste aandachtspunten bij aanschaf van een desktopvervanger, zoals:

  • Eigenschappen van het scherm
  • Processorkracht
  • Hoeveelheid werkgeheugen
  • Schijfcapaciteit
  • Videokaart
  • Aansluitingen

Lees ook: Hoe kies ik het juiste formaat voor mijn laptop?

Tip 01: Laptopformaat

Het schermformaat is grotendeels bepalend voor de grootte van de laptopbehuizing. Nog niet zo gek lang geleden waren desktopvervangers tamelijk logge apparaten met een behoorlijk gewicht; die kon je dus niet zo eenvoudig meenemen.

Tegenwoordig zijn desktopvervangers slanker en lichter. Dat heeft verschillende oorzaken. Zo hebben veel recente laptops dunne schermranden. De behuizing is hierdoor niet groter dan nodig. Daarnaast laten fabrikanten het cd/dvd-station vrijwel altijd achterwege, waardoor een dunnere constructie mogelijk is.

Desktopvervangers hebben meestal een scherm van 16 of 17,3 inch. Dit formaat biedt voldoende ruimte om onder meer video’s te streamen, creatieve programma’s te gebruiken en games te spelen. Tegelijkertijd is dit laptopformaat nog zo handzaam dat het in een notebooktas past. Veel desktopvervangers met een 17,3inch-scherm wegen minder dan 2,5 kilo. Overigens bestaan er ook draagbare systemen met een monitor van 18 inch. Onder andere ASUS, Acer en Dell ontwikkelen gamelaptops in dit formaat.

Een hedendaagse desktopvervanger heeft een groot scherm met dunne randen, zoals dit exemplaar van ASUS.

Tip 02: Schermeigenschappen

Let naast het schermformaat ook op de overige eigenschappen van de monitor. Verreweg de meeste laptops bevatten een ips-paneel. Deze schermtechniek biedt heldere kleuren en goede kijkhoeken. Sommige duurdere modellen hebben een oledscherm. Het grootste voordeel van deze techniek is de hoge contrastwaarde. Met name films, series en games ogen op een oledscherm prachtig. Dit schermtype is helaas wel gevoeliger voor inbranden. Samsung, HP en ASUS produceren diverse types met een oledscherm. Tot slot bestaan er ook goedkopere laptops met een tn-paneel. Vergeleken met andere schermtechnieken zijn de kleuren hiervan iets fletser.

Verder is de resolutie een belangrijke factor. Hoe meer pixels, hoe scherper het beeld. De meeste desktopvervangers hebben een Full-HD-scherm met 1920 × 1080 pixels. Dat volstaat voor het merendeel van de computergebruikers prima. Gebruik je vaak creatieve apps, zoals een beeldbewerker? In dat geval kun je een exemplaar met een hogere resolutie overwegen. Houd dan wel rekening met een hoger prijskaartje.

Let als laatste op de schermcoating. Een glanzende monitor toont weliswaar heldere kleuren, maar hierbij heb je al gauw last van lichtweerkaatsingen. Om die reden hebben de meeste laptops een mat scherm.

De prijzige HP Envy 16-H0375ND heeft een haarscherp oledscherm van 3840 × 2400 pixels.

HP Envy 16-H0375ND

Dure laptop, maar met een fantastisch scherm

Tip 03: Externe monitor

Het is handig wanneer je een tweede scherm op een laptop kunt aansluiten. In dat geval werk je thuis of op kantoor tegelijkertijd op twee monitors, zodat het verschil met een reguliere desktop grotendeels wegvalt. Let bij de aanschaf van een desktopvervanger goed op via welke video-uitgang(en) je een externe monitor kunt aansluiten. De meeste laptops hebben een HDMI-poort. Met een HDMI-kabel sluit je hierop eenvoudig een tweede scherm (of televisie) aan.

Sommige laptops hebben een andere videopoort. Op nieuwe modellen is dat vaak DisplayPort of usb-c. Laatstgenoemde aansluiting ondersteunt doorgaans DisplayPort en soms ook thunderbolt. Er zijn echter ook usb-c-poorten zonder video-ondersteuning. Check daarom in de specificaties (of op de productpagina van de laptop) welk protocol de usb-c-poort ondersteunt. Vanzelfsprekend heb je een monitor met dezelfde aansluiting en protocolondersteuning nodig.

Sluit op een videopoort een extern scherm aan en creëer zo meer werkruimte.

Dockingstation Voor lange computersessies is het gebruik van een laptop op zichzelf niet ideaal. Vanwege het geïntegreerde scherm kijk je omlaag, waardoor er een hoger risico bestaat op nek- en schouderklachten. Om die reden is het gebruik van een extern scherm een betere keuze. Daarnaast werkt een afzonderlijk toetsenbord en losse muis over het algemeen prettiger. Gebruik je je laptop vaak op een vaste plek, dan is de aanschaf van een zogeheten dockingstation het overwegen waard.

Op dit hulpmiddel kun je vrijwel alle randapparatuur aansluiten, bijvoorbeeld een toetsenbord, muis, externe harde schijf, usb-stick en hoofdtelefoon. Afhankelijk van het gekozen model kun je een, twee of zelfs drie monitors verbinden. Met een dockingstation fungeert een laptop in feite als desktop. Aansluiten is eenvoudig, want je koppelt dit accessoire via één usb-c-kabel aan de notebook. Vervolgens werkt alle randapparatuur meteen en kun je direct aan de slag. Je plaatst een dockingstation bij voorkeur achter op het bureau, zodat je alle kabels makkelijk kunt wegwerken.

Controleer goed welke aansluitingen er op het beoogde dockingstation beschikbaar zijn.

Tip 04: Processorkracht

De chipfabrikanten Intel en AMD ontwikkelen allerlei energiezuinige processors met veel rekenkracht. Ondanks de hoge systeemprestaties valt de accubelasting erg mee. Dat heeft als voordeel dat je een desktopvervanger urenlang zonder netvoeding kunt gebruiken. Handig voor het geval je onderweg in de trein of het vliegtuig bijvoorbeeld naar een film wilt kijken.

Check in de specificaties van de processor vooral het aantal rekenkernen (cores) en de kloksnelheid. Hoe hoger deze waarden, hoe sneller de laptop kan rekenen. Hoeveel processorkracht je precies nodig hebt, is afhankelijk van jouw computergebruik. De betere modellen hebben een Intel Core i7/i9- of AMD Ryzen 7/9-processor. Hiermee kun je onder andere grafische programma’s gebruiken. Als je foto- of videobewerking leuk vindt, is zo’n krachtige processor een goede keuze.

Zoek je een desktopvervanger voor alledaagse taken, zoals internetten, documenten bewerken, video’s kijken en e-mailen? Dan kun je ook met een lichtere processor uit de voeten. Zo zijn er diverse mooie laptops met een Intel Core i3/i5- of AMD Ryzen 3/5-processor verkrijgbaar. Voor dergelijke systemen ben je minder geld kwijt.

©Intel Corporation

De aanwezige processor bepaalt grotendeels welke computertaken je op de laptop kunt doen.

Tip 05: Werkgeheugen

Voor het werkgeheugen geldt eigenlijk hetzelfde als voor een processor. Meer is altijd beter! In het werkgeheugen worden tijdelijk data van programma’s en het besturingssysteem opgeslagen, zodat de benodigde gegevens snel beschikbaar zijn. Het voorkomt kortgezegd ellenlange wachttijden. Met name wanneer je graag tegelijk in meerdere apps werkt, loont het om een systeem met genoeg intern geheugen te kiezen.

Wie de laptop voornamelijk voor gangbare computertaken gebruikt, heeft voldoende aan 8 GB RAM. Staan er op jouw laptop geregeld meerdere zware apps open? Kies dan voor 16 of 32 GB RAM. Overigens hebben veel modellen een optie om op een later moment een extra of ruimere geheugenmodule te plaatsen. Controleer dat in de specificaties van het systeem.

Via een klepje aan de onderzijde kun je het werkgeheugen veelal vervangen of uitbreiden.

Tip 06: Schijfcapaciteit

Misschien wil je op een desktopvervanger diverse persoonlijke gegevens bewaren, zoals een fotocollectie, gedownloade films of muziek. Daarnaast vereisen uitgebreide softwarepakketten ook de nodige opslagcapaciteit. Kies daarom voor een laptop met een ruime ssd. Dit opslagtype heeft ten opzichte van een reguliere harde schijf een aantal voordelen. Vanaf een ssd start het besturingssysteem en programma’s sneller op. Bovendien is dit onderdeel stil en energiezuinig.

Voor het lokaal opslaan van privégegevens is een capaciteit van 512 GB toch wel het minimum. Verder zijn er ook uitgebreide laptops met 1 of 2 TB opslagruimte beschikbaar. Het is weliswaar mogelijk om op een later moment een grotere ssd in te bouwen, maar als je daarvoor de ssd moet vervangen, dien je alle (systeem)bestanden over te zetten naar de nieuwe opslagdrager. Er zijn wel laptops met een extra M.2-slot waarin je een tweede ssd kunt steken.

Moderne laptops hebben onder de motorkap vaak een ssd in de vorm van een M.2-module.

Wil je toch proberen een grotere ssd in je laptop te zetten, lees dan dit artikel waarin we 31 ssd's getest hebben.

Tip 07: Netwerkverbinding

Uiteraard heeft elke laptop een wifi-adapter. Voor sommige zaken is de snelheid van de verbinding belangrijk. Denk onder meer aan het streamen van video’s in een hoge resolutie, spelen van netwerkgames en downloaden van mediabestanden. Veel nieuwe schootcomputers ondersteunen de wifi6-standaard. Kijk daar wel even goed naar, want sommige goedkopere notebooks gaan maar tot wifi 5. Met wifi 6 profiteer je van een snellere en stabielere verbinding, mits de draadloze router eveneens met deze standaard overweg kan.

Verder valt op dat veel nieuwe laptops geen ethernetpoort hebben. Een gemiste kans, want voor betrouwbaar internet verdient een bekabelde verbinding altijd de voorkeur. Gebruik je een laptop vaak op een plek in de buurt van een vaste internetaansluiting, zoals een router of switch? Zoek in dat geval naar een exemplaar met een bekabelde netwerkpoort.

Duurdere laptops hebben naast een draadloze netwerkadapter meestal ook een bekabelde netwerkpoort.

Tip 08: Aparte videokaart

De meeste laptops gebruiken de interne videochip van de processor om beelden te verwerken. Je kunt hiermee bijvoorbeeld video’s in een hoge resolutie afspelen en foto’s bewerken. Stel je op grafisch vlak hoge eisen aan het systeem, dan is een aparte videokaart een logische keuze; die biedt namelijk betere visuele prestaties. Om die reden bezitten gamelaptops doorgaans een exemplaar van Nvidia of AMD. Mooi meegenomen is dat je hiermee ook met andere zware grafische apps uit de voeten kunt, zoals videobewerkers en ontwerpsoftware.

Houd er rekening mee dat een kwalitatieve videokaart van de genoemde merken de aanschafprijs van de laptop aanzienlijk opdrijft. Wil je games op de hoogste instellingen spelen, dan vereist dat zelfs een peperduur exemplaar. Niet voor niets kosten de betere gamelaptops al gauw duizenden euro’s. Je herkent dergelijke systemen vaak aan een speelsere vormgeving en RGB-verlichting.

MSI ontwikkelt binnen zijn Pulse-serie fraaie gamelaptops met een hoogwaardige videokaart.

Tip 09: Aansluitingen

Bedenk goed hoeveel usb-poorten je nodig hebt. Wie weet sluit je bijvoorbeeld regelmatig een externe harde schijf, usb-stick, smartphone, e-reader, toetsenbord, muis en speakerset aan. Kortom, de aanwezigheid van drie of vier usb-poorten is geen overbodige luxe. Met name bij goedkopere laptops bezuinigen producenten geregeld op het aantal usb-aansluitingen. Een eventueel tekort los je overigens eenvoudig op via een usb-hub of dockingstation (zie kader ‘Dockingstation’).

Een andere nuttige aansluiting is de aanwezigheid van een kaartlezer. Met een SD- of microSD-kaart voeg je eenvoudig extra opslagruimte toe. Bovendien kun je zo ook beelden van een foto- of videocamera overzetten. Verder bezitten nagenoeg alle notebooks een hoofdtelefoonuitgang. Die is inmiddels wellicht wat achterhaald, want via bluetooth kun je ook een draadloze koptelefoon of headset koppelen.

Het is fijn wanneer je diverse randapparaten op de laptop kunt aansluiten.

Tip 10: Besturingssysteem

Laptops hebben eigenlijk altijd een voorgeïnstalleerd besturingssysteem. Je hebt hierbij grofweg keuze uit drie smaken. De meeste desktopvervangers draaien op Windows. Deze keuze ligt voor de hand wanneer je altijd met dit besturingssysteem hebt gewerkt. Je gebruikt dan tenslotte de programma’s die je al jarenlang kent.

Als tweede optie zijn er ook grote Chromebooks verkrijgbaar, maar deze groep is wel in de minderheid. Acer, Lenovo en ASUS hebben enkele modellen met een 16inch- of 17,3inch-scherm in hun gamma. Het grootste voordeel is de aantrekkelijke prijs. Het besturingssysteem ChromeOS stelt vergeleken met Windows en macOS namelijk lagere eisen aan het systeem. Kortom, er is geen snelle processor nodig om een Chromebook draaiende te houden. Bedenk wel dat deze betaalbare systemen voornamelijk bedoeld zijn voor basistaken, zoals internetten, e-mailen, foto’s beheren, video’s streamen en documenten bewerken.

Tot slot ontwikkelt Apple met zijn MacBook Pro-serie interessante desktops met een 16,2inch-scherm. Hierop staat het besturingssysteem macOS. Met name onder mensen met creatieve beroepen, zoals webdesigners, architecten en modeontwerpers, zijn MacBooks populair. Deze systemen zijn erg duur en voor doorsnee gebruikers minder interessant.

Zoek je een betaalbare desktopvervanger voor alledaagse toepassingen? Overweeg dan een Chromebook met een groot scherm.

Kooptips

Op zoek naar een desktopvervanger met veel rekenpower? We zetten drie breed verkrijgbare producten uit diverse prijsklassen op een rij.

Lenovo IdeaPad 3 17ALC6 (82KV00BKMH)

Deze indrukwekkende laptop van Lenovo heeft aantrekkelijke specificaties tegen een gunstige prijs. Het Full-HD-scherm van 17,3 inch bevat een anti-reflecterende laagje, zodat je ook in een sterk verlichte ruimte moeiteloos kunt werken. Gebruik je graag twee schermen, dan kun je via HDMI een externe monitor aansluiten. De AMD Ryzen 7 5700U vormt het hart van het systeem. Deze processor bevat acht rekenkernen met een maximale kloksnelheid van 4,3 GHz. Standaard is er 8 GB intern geheugen beschikbaar, maar dat kun je optioneel uitbreiden naar 12 GB. Windows 11 Home is op een ssd van 512 GB voorgeïnstalleerd. Naast systeembestanden van het besturingssysteem en alle apps, kun je dus behoorlijk wat eigen data opslaan. Een pluspunt is verder dat de webcam met een schuifje is af te dekken.

Lenovo IdeaPad 3 17ALC6

Gunstig geprijsde, indrukwekkende laptop

Acer Predator Helios 300 PH317-55-961D

Dit 17,3inch-model is voorzien van behoorlijk krachtige hardware. Acer richt zich met de Predator Helios 300 dan ook voornamelijk op gamers, al leent Windows 11 Home zich natuurlijk ook prima voor andere programma’s. De Intel Core i9-11900H-processor kan in elk geval makkelijk overweg met zware software, zoals foto- en videobewerkers. Acht vliegensvlugge rekenkernen halen in turbomodus een klokfrequentie van 4,9 GHz. Dankzij 16 GB RAM gebruik je soepel meerdere apps tegelijk. Ervaar je soms tóch wachttijden, dan schroef je het werkgeheugen eenvoudig op naar 32 GB. Een belangrijk speerpunt is de Nvidia GeForce RTX 3060-videokaart. Die toont moderne games in Full-HD-kwaliteit zonder dat het beeld gaat haperen. Andere speerpunten van deze laptop zijn de toetsenbordverlichting, twee videopoorten en een ssd van 500 GB.

Samsung Galaxy Book3 Pro 360

Samsung ontwikkelde met de Galaxy Book3 Pro 360 in feite een laptop en tablet in één. Klap je het scherm namelijk volledig om, dan bedien je het systeem met je vingers of de meegeleverde stylus. Het gedetailleerde oledscherm van 16 inch springt direct in het oog. Met een hoge resolutie van 2880 × 1800 pixels is deze laptop zeer geschikt voor fotobewerking, videomontage, webdesign en andere creatieve computertaken. Voor het rekenwerk is een recente Intel Core i7-processor van de dertiende generatie verantwoordelijk. Hierbij zijn twaalf rekenkernen goed voor een maximale klokfrequentie van 5 GHz. Verder bevat deze laptop 16 GB werkgeheugen en 1 TB ssd-opslag. Windows 11 Home is voorgeïnstalleerd.

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.