Als je in de afgelopen tien jaar op school hebt gezeten of een studie hebt gevolgd, dan is de kans groot dat je met een Chromebook hebt gewerkt. Voor iedereen die dergelijk modern(er) onderwijs heeft gemist (of een Chromebook-loze school heeft bezocht) zetten we op een rijtje wat dit precies voor apparaat is.

Een Chromebook is van oorsprong een vereenvoudigde laptop met een simpel besturingssysteem – ChromeOS – en een browser als centrale spil. En met ‘simpel besturingssysteem’ bedoelen we vooral de gebruikersinterface; onder de motorkap is ChromeOS gebaseerd op Linux. Maar als gebruiker merk je weinig van computertechnische zaken. Sterker nog, de filosofie van een Chromebook is eigenlijk dat je alleen een browser nodig hebt en alles in de cloud doet.

Die basisgedachte was (en is) helemaal zo gek nog niet. Veel software draait tegenwoordig immers in de cloud – denk aan zaken als Gmail, Google Docs, de online-versie van Microsoft Office enzovoort. Een mailprogramma gebruiken veel mensen al jaren niet meer, want dat loopt lekker via de browser. Documenten en andere zaken online bewaren is inmiddels ook gemeengoed. En wat is er makkelijker dan een Office-pakket dat je altijd bij de hand hebt? Er kleeft (of eigenlijk kleefde) natuurlijk wel een nadeel aan al die cloud-software: als je geen toegang tot internet hebt, kun je er niks mee. En zo werd de PWA ofwel Progressive Web App bedacht.

PWA, de ‘installeerbare’ web-app

Een PWA is een soort hybride vorm van cloud- en lokale software. Je kunt een PWA in sommige browsers – waaronder Chrome van Google – ‘installeren’. In de praktijk betekent het dat alle benodigde bestanden voor het functioneren van een PWA op de achtergrond door de browser lokaal worden opgeslagen. Heb je geen internetverbinding tot je beschikking, dan kun je de PWA toch gebruiken. En zodra er weer een internetverbinding is, wordt alles bovendien weer netjes gesynchroniseerd met de clouddienst. Als gebruiker merk je daar in principe niks van.

Ook lezen: Gamen op een Chromebook? Dat doe je in de cloud!

Nu is ChromeOS bedacht door Google (net als de Chromebook zelf) en is de browser daarin vanzelfsprekend Chrome. Kortom: je kunt dus eenvoudig PWA’s installeren. Met als extraatje dat die PWA’s straks gewoon als app in een app-menu verschijnen. Het oogt en voelt dus allemaal heel natuurlijk.

Android én Linux extra

Wat jammer is, is dat dé grote doorbraak van PWA’s nog altijd niet is gekomen. Nu hebben de meeste gebruikers niet veel meer nodig dan de eerdergenoemde voorbeelden, dus het is geen direct drama. Verder geldt immers dat de browser ook gewoon een browser is en je elke website kunt bezoeken. Dat maakt van de Chromebook een prima oplossing voor het overgrote deel van de thuisgebruikers. Meer dan dat heb je tegenwoordig eigenlijk niet meer nodig.

Maar toch, er zijn gebruikers die wél meer willen, en dat besef drong ook door bij Google. Om die reden is het sinds enige tijd mogelijk Android-apps op een Chromebook te installeren. Een soort best of both worlds dus, waarbij de Chromebook meteen tot een soort tablet is verworden. Een gedachte die eveneens wordt omarmd door hardwarefabrikanten, want er zijn steeds meer Chromebooks die over een aanraakscherm beschikken dat je helemaal kunt omklappen. Je hebt dan een soort uit de kluiten gewassen tablet in handen.

Meer recent is er nog de mogelijkheid tot het toevoegen van een Linux VM onder ChromeOS bij gekomen. Maar die optie is alleen beschikbaar voor Chromebooks vanaf 2019, die bovendien ook over wat steviger specificaties beschikken.

Van simpel en low-cost tot duur en high-end

Met die hardware komen we meteen uit bij een nadeel van de huidige generatie Chromebooks. Oorspronkelijk was de Chromebook vooral bedoeld als een low-cost/low-power-apparaat, gericht op onder meer het onderwijs. De apparaten waren veelal voorzien van vrij lichtgewicht processors, minimale opslagruimte en dito RAM. In de loop der tijd zijn websites echter steeds zwaarder geworden en daarbij voorzien van allerlei toeters en bellen, zoals 3D-elementen, video’s van hoge kwaliteit en resolutie, streamingdiensten en meer. Zodoende moest de hardware mee-evolueren.

Inmiddels is er een scheiding ontstaan tussen budgetmodellen en Chromebooks voor het stevige werk. Die laatste categorie draait Android-apps inclusief 3D-games soepeltjes, draait z’n hand niet om voor de meest complexe websites en PWA’s waarmee je bijvoorbeeld foto's kunt bewerken enzovoort. Punt is alleen dat die Chromebooks over nagenoeg dezelfde hardware beschikken als een gemiddelde Windows-laptop, en dat zie je – helaas – ook aan de prijskaartjes. Een Chromebook gebaseerd op bijvoorbeeld een Intel i5 of een AMD Ryzen kost hetzelfde als een Windows-laptop met vergelijkbare specs. Daarmee schiet de Chromebook z’n doel – in elk geval qua prijs – steeds meer voorbij.

Kies de juiste

Wil je anno nu vlot kunnen werken op een Chromebook, dan is het zaak om geen kat in de zak te kopen. Vraag jezelf eerst af wat je precies wilt. Gaat het alleen om af-en-toe-gebruik, bijvoorbeeld in de trein of op vakantie, dan kun je eens kijken naar wat de goedkopere Chromebooks te bieden hebben. Er zijn namelijk ook exemplaren die zijn gebaseerd op de energiezuinige en goedkope, maar wel wat tragere Intel Atom-cpu's. Of ga voor een ARM-variant. In feite haal je daarmee een apparaat in huis dat qua snelheid vergelijkbaar is met iets wat tussen een goedkopere en een middenklasse-tablet ligt. Kies in elk geval een exemplaar met zo veel mogelijk RAM (liefst 8 GB).

De benodigde opslagruimte is van minder belang als je de Chromebook echt als Chromebook – dus hoofdzakelijk browser-gebaseerd – gaat gebruiken. Wil je echter ook Android-apps gebruiken en installeren, dan geldt dat 64 GB inmiddels wel het absolute minimum is wat je aan interne opslag zou moeten kiezen. Wil je ook aan de slag met Linux, dan ontkom je niet aan de duurdere Chromebooks van enkele honderden euro’s. Dan zit je al snel bij de exemplaren voorzien van reguliere notebook-cpu’s, die we ook kennen uit de Windows-wereld.

Met een i3 kom je gelukkig al een héél eind, omdat ChromeOS lekker lichtgewicht is. Wel is die 8 GB RAM de gouden standaard. Qua opslag is 64 GB zoals gezegd het absolute minimum, zeker als je naast gebruik van Android-apps ook nog serieuzer aan de slag wilt met Linux-software. Kijk dan beter uit naar een Chromebook met 128 GB of zelfs nog meer opslag. Dat heeft als voordeel dat je het apparaat ook kunt gebruiken voor bijvoorbeeld het downloaden van grotere bestanden (om die later elders op te gebruiken of over te hevelen naar bijvoorbeeld een NAS), of om tijdens de vakantie tijdelijk je foto’s op te bewaren als je geen vrije SD-kaartjes meer bij je hebt.

Usb-c als basis

Het overgrote deel van de Chromebooks beschikt over één of meer usb-c-aansluitingen, maar vaak ook (nog) over gewoon usb-a. Kun je bijvoorbeeld een muis inprikken, als je dat wilt. Een (micro)SD-kaartlezer ontbreekt veelal evenmin, zodat je een eventueel gebrek aan interne opslagruimte nog een beetje kunt compenseren. De huidige generatie Chromebooks beschikt bijna altijd over alleen wifi als netwerkverbinding. Wil je echter toch een (snellere) gigabit-ethernetverbinding, dan is er keuze genoeg aan usb-c-naar-gigabit-ethernet-stekkertjes. Altijd handig om er daarvan eentje bij je te hebben.

Een deel van de Chromebooks beschikt over het al eerder genoemde aanraakscherm. Dat komt vooral goed van pas als je veel met Android-apps aan de slag gaat, al dan niet met omgeklapt scherm. Is dat echter je hoofddoel – zo veel mogelijk gebruikmaken van de tabletmodus – dan kun je je geld wellicht beter besteden aan een Android-tablet van goede kwaliteit of een iPad.

Chromebook past goed bij shift naar cloud

De Chromebook is zonder meer een interessant apparaat. Voor scholen en dergelijke is het een ideale ‘terminal’ die naadloos kan worden geïntegreerd in het schoolnetwerk, waar leerlingen en studenten kunnen inloggen om alles te doen wat ze nodig hebben voor hun studie. Maar ook voor thuisgebruikers is het een erg interessant apparaat. Zeker voor mensen die Windows-computers eigenlijk hoofdzakelijk gebruiken voor zaken als e-mail, browsen en nu en dan eens een brief tikken. De overhead van een Windows-systeem met al z’n updates en veiligheidsrisico’s heb je dan echt niet nodig.

Let op de houdbaarheidsdatum!

Over updates gesproken – en dat is echt een belangrijk punt waar je bij aanschaf op moet letten – hanteert Google een wellicht wat apart ogend beleid. Elke Chromebook heeft namelijk een ingebakken houdbaarheidsdatum. Na die datum ontvangt het apparaat geen updates meer en daarmee wordt het per definitie snel onveilig. Veel Chromebooks hebben een ‘houdbaarheidsdatum’ van vijf jaar, al is er inmiddels een shift gaande naar zelfs tien jaar. An sich dus niks om wakker van te liggen.

Maar pas wel op bij aankoop van een ‘aanbieding-van-de-week’-Chromebook. Vaak is dat een wat ouder model, en dan ben je zomaar een jaar of zelfs meer van die houdbaarheidsdatum kwijt. Die wordt namelijk ten tijde van de fabricage ingebakken. Check dat dus goed, vraag het na, check het op de verpakking enzovoort. Goedkoop kan anders zomaar ineens duurkoop worden.

Heb je de Chromebook eenmaal in huis, dan kun je die houdbaarheidsdatum ook checken in ChromeOS zelf. De optie zit een beetje verstopt. Klik eerst rechtsonder in beeld in het blokje met de klok en dan in het geopende paneel op het instellingentandwiel. Klik in het geopende venster op Over Chrome OS en vervolgens op Aanvullende informatie. Blijkt direct na aankoop dat er van de vijf jaar nog maar drie of minder over zijn, dan adviseren we je het apparaat te retourneren en je geld terug te vragen (of een ander type te kiezen). Of je moet écht heel weinig hebben betaald en de drie of vier resterende gebruiksjaren zijn prima te verantwoorden, dan is er niets aan de hand.

Halloween: één avond in het jaar waarop iedereen zich vermomt en niets meer is wat het lijkt. Maar online is het elke dag Halloween. Cybercriminelen dragen digitale maskers en doen zich voor als je bank, pakketbezorger of zelfs als een familielid. Hun doel: jou laten klikken, inloggen of betalen. In dit artikel lees je hoe je hun trucs doorziet en hoe je jezelf beschermt tegen online oplichters.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Phishing bestaat al bijna zo lang als e-mail zelf, maar de aanpak is totaal veranderd. Waar je vroeger nog gewaarschuwd werd door kromme zinnen of vreemde links, zijn valse berichten vandaag bijna niet meer van echt te onderscheiden. En het blijft allang niet meer beperkt tot e-mail: ook via sms, WhatsApp en sociale media proberen criminelen je te misleiden. Ze gebruiken het logo van je bank, de tone of voice van PostNL of de opmaak van een bekende webwinkel. Alles klopt – behalve de bedoeling erachter.

De aanvallen zijn bovendien persoonlijker geworden. Met gegevens die online circuleren weten criminelen precies hoe ze iemand moeten aanspreken, van voornaam tot aankoopgeschiedenis. Zo voelt een nepmail of bericht als iets vertrouwds. Eén klik op een link is dan genoeg om je gegevens prijs te geven of malware te installeren.

Deepfakes, stemklonen en AI: vermommingen steeds beter

De komst van kunstmatige intelligentie heeft online oplichting een nieuw gezicht gegeven. Met taalmodellen kunnen criminelen foutloze berichten schrijven in elke taal. Deepfake-video's en stemklonen zorgen dat zelfs beeldbellen of voicemail niet langer betrouwbaar is.

Steeds vaker duiken voorbeelden op van mensen die zogenaamd gebeld worden door een bekende stem – een collega, familielid of zelfs een leidinggevende – met een dringende vraag om geld over te maken. In werkelijkheid praten ze met een digitale imitatie. Die technologie was ooit ingewikkeld, maar is nu voor iedereen toegankelijk. Daarmee is AI niet alleen een handig hulpmiddel voor creatieve toepassingen, maar ook een nieuw masker voor criminelen.

©terovesalainen

Zo herken je digitale vermommingstrucs

Cybercriminelen spelen in op haast, emotie en angst. Berichten waarin je 'nu moet betalen', 'direct moet bevestigen' of waarin met blokkades (van bijvoorbeeld je rekening of simkaart) wordt gedreigd, zijn bijna altijd verdacht. Controleer het e-mailadres van de afzender: kleine afwijkingen zoals een extra punt, cijfer of letter zijn vaak al voldoende om nep van echt te onderscheiden.

Staat er een link in de mail? Beweeg er met je muis over zonder te klikken. Verschijnt er een vreemd webadres, dan klopt er iets niet. Kijk ook naar details: ontbreekt er een persoonlijke aanhef, is de toon onlogisch of komt het bericht op een vreemd moment? Dat zijn signalen dat er iets niet pluis is.

Bel bij twijfel altijd zelf het officiële nummer van de organisatie, in plaats van te reageren op het bericht.

Scam Copilot helpt je oplichters te ontmaskeren

Om gebruikers beter te beschermen tegen steeds geraffineerdere aanvallen ontwikkelde Bitdefender Scam Copilot. Deze slimme functie gebruikt kunstmatige intelligentie om verdachte berichten, e-mails en websites in realtime te analyseren. Waar traditionele beveiliging vooral kijkt naar bekende dreigingen, herkent Scam Copilot ook nieuwe patronen en trucs die nog niet eerder zijn gezien.

De technologie kijkt naar typische kenmerken van oplichting: dwingende toon, vage links, afwijkende namen of zinsconstructies die niet passen bij een echte organisatie. Zodra iets verdacht is, verschijnt direct een waarschuwing. Zo helpt Scam Copilot je om verdachte berichten te ontmaskeren nog vóórdat je erop klikt.

Het systeem leert bovendien voortdurend bij. Nieuwe vormen van phishing, deepfake-aanvallen of misleidende berichten op sociale media worden razendsnel herkend. Zo ben je beschermd tegen zowel oude als nieuwe digitale maskers.

Scam Copilot is onderdeel van Bitdefender Premium Security en Bitdefender Ultimate Security. Die pakketten bieden een complete beveiliging voor alle apparaten in huis – van laptop tot smartphone – en combineren Scam Copilot met krachtige antivirusbescherming, een onbeperkte VPN, een wachtwoordmanager en identiteitsbewaking.

🎃 Trick or treat: laat je niet misleiden

Cybercriminelen dragen het hele jaar door digitale maskers. Ze sturen overtuigende berichten, gebruiken deepfake-stemmen en maken misbruik van AI om je te misleiden. Bitdefender Scam Copilot herkent phishing en andere oplichtingstrucs in realtime en waarschuwt direct bij gevaar. Met Premium Security en Ultimate Security beschik je over bescherming op al je apparaten, een onbeperkte VPN, anti-tracker, password manager en – bij Ultimate – volledige identiteitsmonitoring via Digital Identity Protection. Phishing, deepfakes en online oplichting verdwijnen niet, maar met Scam Copilot aan je zijde hoef je ze niet te vrezen. Zo houd je grip op wat echt is – en wat slechts een digitale vermomming blijkt te zijn.

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.