Wie veiligheid serieus neemt, kan niet meer om een vpn heen. Door de stijgende populariteit van vpn’s komen er bijna dagelijks nieuwe vpn-aanbieders bij. Is een dure vpn beter dan een goedkope? En waar moet je op letten als je een vpn koopt? Wij testen 10 vpn’s op gebruiksvriendelijkheid, anonimiteit, snelheid en meer.

Veel vpn-aanbieders claimen de gebruiker meer privacy te bieden maar dat blijkt in sommige gevallen niet helemaal waar. Er zijn zelfs gevallen bekend waar de vpn-aanbieder de activiteiten van consumenten nauwlettend volgde en vastlegde. Dat wil je natuurlijk voorkomen. Helemaal als je betaalt voor een vpn-abonnement mag je verwachten dat het bedrijf niet je internetgedrag vastlegt.

Het is lastig een goede vpn te vinden voor streaming. Doordat streamingdiensten zoals Netflix vpn’s vaak blokkeren, geven vpn-aanbieders geen garantie dat je de Netflix-regio van je account kunt veranderen met hun dienst. Ook Nederlandse streamingdiensten zoals Ziggo Go, KPN ITV Online en NLZiet zijn niet erg happig op vpn’s. Als je een vpn voornamelijk aanschaft om streamingblokkades te omzeilen, is het goed om te weten hoe hoog de slagingskans bij betreffende aanbieder is.

Downloadverbod

Strengere handhaving van het downloadverbod is een andere reden dat steeds meer Nederlanders een vpn-abonnement aanschaffen. De Nederlandse filmindustrie is steeds feller in het aangaan van rechtszaken om illegale downloaders aan te pakken.

Als je dan eenmaal een vpn hebt gevonden die je privacy waarborgt en je in staat stelt te doen wat je wilt doen, dan is het ook wel prettig als deze makkelijk te gebruiken is of op z’n minst goed ontworpen. In gebruiksgemak zit een groot verschil tussen aanbieders.

En dan heb je de helpdesk nog. Over het algemeen zijn vpn-helpdesks een stuk sneller dan traditionele bedrijven zoals energieleveranciers of telecombedrijven. Binnen een minuut of 5 heb je meestal antwoord op je vraag. Het verschil zit vooral in de technische kennis en klantvriendelijkheid van de medewerkers.

En wat als je de vpn wil opzeggen of je geld terug wilt: hoe makkelijk gaat dat via de klantenservice? Ook dat zijn zaken die je maar beter kunt weten vóórdat je een driejarig abonnement aangaat.

Testmethode

Testsamenvatting

CyberGhost

CyberGhost is een echte prijsvechter. Met een 3-jarig CyberGhost-abonnement heb je voor 2,50 euro per maand een goede vpn. Niet de beste, wel een goede. Waar veel andere aanbieders een niet-goed-geld-terug-garantie bieden van tussen de 24 uur en 30 dagen, heeft CyberGhost er een van liefst 45 dagen.

Snelheden zijn goed, zeker in verhouding tot de prijs. Zeer geschikt voor streaming en torrenten. Zowel de Amerikaanse als de Nederlandse Netflix-regio werken met CyberGhost. Helaas is alleen voor de Amerikaanse regio een preset aangemaakt in de app. Voor de Nederlandse regio zul je zelf een aantal Nederlandse servers moeten proberen.

Privacybescherming bij CyberGhost is goed. Door gunstige wetgeving omtrent privacy is Roemenië een goede keus om een vpn-aanbieder te vestigen. Ook de privacy policy laat zien dat CyberGhost een goede eerste stap is om jezelf te anonimiseren op internet.

Betalen kan ook relatief anoniem met cryptocurrency of een meer gangbare betalingsmethode zoals iDeal. Laatstgenoemde draagt natuurlijk niet bij aan de anonimiteit maar maakt CyberGhost wel toegankelijk voor een breder publiek.

Ondersteuning via de faq en kennisbank is redelijk tot goed en helpdeskmedewerkers helpen je snel. Binnen een minuut of twee chat je met een medewerker. Antwoorden zijn duidelijk; wel zo handig omdat de faq/kennisbank niet zo overzichtelijk is.

©PXimport

CyberGhost

1 maand: € 12,99
1 jaar: € 5,25
2 jaar: € 3,69
3 jaar: € 2,50
7Score70

ExpressVPN

Je zult ExpressVPN maar zelden buiten de top-3 tegenkomen. Mede door de bewezen extreme privacybescherming is deze vpn uit Panama zeer populair. Zelfs toen bij de moordaanslag op een Russische ambassadeur alle sporen richting een server van ExpressVPN leidden, overhandigde ExpressVPN geen klantgegevens aan autoriteiten.

Privacy en anonimiteit staan centraal maar ook streaming-fans zitten hier goed. Zowel Amerikaanse als Nederlandse Netflix werken vlekkeloos als je met de juiste server verbinding maakt. Ook Nederlandse tv-streamingdiensten werken perfect met ExpressVPN.

Elk denkbaar platform geniet goede ondersteuning bij ExpressVPN. Voor routers is er zelfs custom firmware beschikbaar. Naast standaard features zoals een kill switch heeft ExpressVPN ook split tunneling. Daarmee kun je aangeven welke applicaties wél of juist geen gebruik moeten maken van de vpn. Handig als je “normaal” wilt internetten zonder vpn terwijl je Torrent client wél verbinding maakt met de vpn.

Voor deze test probeerde ik toch de live chat uit en kreeg elke keer binnen een minuut contact met een medewerker. Technische kennis van de helpdesk was dik in orde, iets dat je niet van elke vpn kunt zeggen.

Betalen kan zowel “gewoon” via iDeal of anoniem met crypto. Je kunt deze vpn proberen door middel van een 30 dagen niet-goed-geld-terug-garantie. ExpressVPN is zeker niet de goedkoopste maar wel de beste.

©PXimport

ExpressVPN

1 maand: € 11,35
6 maanden: € 8,76
1 jaar: € 7,30
9Score90

Freedome

Freedome is onderdeel van F-Secure, vooral bekend om hun antivirus en internetbeveiliging. En zo voelt het ook. Je merkt aan alles dat Freedome onderdeel is van een groter pakket.

Serverlocaties zijn wat beperkt in vergelijking tot andere aanbieders in deze test en ook torrenting is slechts zeer beperkt toegestaan. De snelheid is wél in orde.

Tot op zekere hoogte is Freedome geschikt om je privacy te beschermen. Op onbeveiligde wifi bijvoorbeeld beschermt Freedome je tegen hackers. Maar als er meer risico is, denk hierbij aan firewalls en monitoring door vijandige overheden, zou ik Freedome links laten liggen. Ook Netflixen kun je vergeten met Freedome: alle servers zijn geblokkeerd. Nederlandse streamingdiensten werken daarentegen wel goed met Freedome.

Net zoals Hotspot Shield ondersteunt Freedome alleen Windows, Mac, iOS en Android. Je kunt Freedome alleen middels de apps gebruiken. Daardoor is handmatig instellen op je router of ander apparaat onmogelijk. Zeer beperkt en niet van deze tijd.

Dat gezegd, dat apps werken makkelijk en vereisen minimale configuratie. En mocht je er onverhoopt niet uitkomen dan heeft Freedome als enige zelfs een telefonische helpdesk. Je kunt de klantenservice ook via live chat of email bereiken.

De desktop-app doet denken aan een gedateerde antivirus. Als je Freedome als opzichzelfstaand product beoordeelt in plaats van als onderdeel in F-Secure Total is het erg mager. Freedome voelt als een bijproduct van F-Secure dat niet genoeg aandacht krijgt. Vermijden.

©PXimport

Freedome

1 jaar: € 4,164Score40

Goose VPN

Goose VPN is een Nederlandse vpn-aanbieder. Een groot voordeel voor beginnende vpn-gebruikers is dat de helpdesk grotendeels Nederlands is. Daarmee bedoel ik dat niet elke helpdeskmedewerker Nederlands spreekt. Je moet dus net geluk hebben …

Snelheden zijn matig; houd er rekening mee dat je flink wat snelheid verliest. Van onze 200 Mbit/s bleef gemiddeld slechts 34 over.

Voor streaming-fans heeft Goose VPN aparte Netflix-serverlocaties waarmee de regio van het Netflix abonnement veranderd kan worden. Helaas werken deze geregeld niet. Het idee is goed, de uitvoering minder.

Ook de apps zorgen voor gemengde gevoelens. Over het algemeen werken ze prima maar ze zijn een stuk minder doordacht dan bijvoorbeeld ExpressVPN.

Dat zou niet erg zijn als Goose spotgoedkoop zou zijn maar het voordeligste abonnement zonder datalimiet kost al 4,99 euro per maand. Daarnaast is er nog een variant voor 2,99 euro met een datalimiet van 50 GB.

Een zeer groot voordeel van Goose tegenover andere aanbieders is het onbeperkte aantal gelijktijdige verbindingen dat toegestaan is. Je kunt één account op een onbeperkt aantal apparaten tegelijk gebruiken.

Het privacybeleid is in orde maar omdat Goose VPN juridisch gezien in Nederland gevestigd is zullen privacypuristen van eigen bodem deze vpn niet snel gebruiken. Het idee hierachter is dat het “veiliger” is om een vpn buiten je eigen jurisdictie te gebruiken om overheidssurveillance te vermijden. Ben je daar niet zo gevoelig voor en kun je ermee leven dat je niet 24/7 Amerikaanse Netflix tot je beschikking hebt, dan is Goose VPN een redelijke keus.

©PXimport

Goose VPN

1 maand: € 12,99
1 jaar: € 4,99
2 jaar: € 2,99
5Score50

Hotspot Shield

Hotspot Shield is zeer gebruiksvriendelijk en werkt op alle populaire apparaten. Tenminste, als dat apparaat een pc of Mac is of een iOS- of Android-apparaat. Op andere besturingssystemen is het onmogelijk om Hotspot Shield te gebruiken. Dat komt doordat Hotspot Shield geen regulier vpn-protocol gebruikt zoals OpenVPN of IKEV2: Hotspot Shield heeft intern een vpn-protocol ontwikkeld onder de naam Hydra.

Doordat het protocol niet opensource is zoals OpenVPN, is het niet te controleren of er backdoors in zitten. Ook kun je Hotspot Shield onmogelijk op een ander apparaat zoals router of smart TV installeren. Zeer beperkt in vergelijking tot bijna elke andere aanbieder. Ook kwam Hotspot Shield meerdere malen in opspraak omdat de vpn-dienst zijn eigen gebruikers zou bespioneren in plaats van beschermen.

Nu het goede nieuws: apps van Hotspot Shield zijn best gebruiksvriendelijk en de servers zijn snel. Torrenting is gewoon toegestaan en diverse regioblokkades zoals die van Netflix en Nederlandse tv-diensten zijn gewoon te omzeilen met Hotspot Shield.

Prijstechnisch gezien is alleen het abonnement voor 2 en 3 jaar interessant. Kies je voor een jaar- of maandabonnement, dan is de prijs-kwaliteitverhouding zoek.

Kan privacy je gestolen worden en heb je de vpn alleen nodig op je pc of Mac of op je iOS- of Android-device? Dan is Hotspot Shield een redelijke keus.

©PXimport

Hotspot Shield

1 maand: € 15,99
6 maanden: € 10,99
1 jaar: € 6,99
2 jaar: € 3,99
3 jaar: € 3,99
5Score50

NordVPN

Op het eerste gezicht lijkt NordVPN een premium vpn-aanbieder zoals ExpressVPN. De website is overzichtelijk en de apps zijn zeer gebruiksvriendelijk. Toch betaal je een stuk minder. En dat merk je meteen aan de snelheid van de servers én de helpdesk. De helpdesk is matig en de snelheid ook.

Privacytechnisch zit NordVPN wél goed in elkaar. Net zoals ExpressVPN valt NordVPN onder Panamese wetgeving. Panama staat bekend om de soepele wetgeving omtrent dataretentie.

Streamingdiensten zoals Netflix werken wisselend met NordVPN. Amerikaanse Netflix werkt prima maar andere regio’s werken wisselend. Nederlandse tv-streamingdiensten werken wel goed.

Normaal blokkeert een kill switch de internetverbinding op het moment dat de vpn-verbinding onverwacht wegvalt. NordVPN doet het anders en sluit vooraf gedefinieerde applicaties af als de vpn-verbinding onverhoopt verbroken wordt. Niet erg handig als je net in je browser een e-mail aan het typen bent …

Groot pluspunt zijn de verschillende speciale servers die NordVPN heeft, bovenal de ‘obfuscated’ servers die het vpn-protocol vermommen als willekeurig internetverkeer. Doordat de verbinding niet als vpn herkenbaar is, kunnen overheidsblokkades makkelijk omzeild worden.

Daarnaast heeft NordVPN nog ‘Tor over vpn’-servers waarmee je tegelijkertijd Tor en vpn gebruikt. Daarmee lever je aardig wat snelheid in maar krijg je een hoop privacy terug.

Tot slot heeft NordVPN ‘Double VPN’: twee vpn-verbindingen tegelijk. Andere aanbieders noemen dit ook wel ‘multi hop’. In het kort betekent het dat je verbinding maakt met een vpn in een vpn. Voor privacy is NordVPN een aanrader. Qua streaming en snelheid wat minder.

©PXimport

NordVPN

1 maand: € 10,50
1 jaar: € 6,14
2 jaar: € 3,50
3 jaar: € 2,62
7Score70

Private Internet Access

PIA was één van de eerste vpn-aanbieders die een groot publiek wisten te bereiken. Dat de apps niet zo gebruiksvriendelijk waren, maakte destijds wat minder uit. Het draaide in de begintijd van vpn vooral om goede verbindingen en sterke privacybescherming. Tegenwoordig kom je als vpn-aanbieder alleen nog weg met een matige app als de rest van de dienstverlening uitstekend is.

Toch is PIA niet direct een slechte keus. Torrenters kunnen bij PIA gewoon port forwarden, iets dat bij geen enkele andere aanbieder in deze test mogelijk is. Een ander onderscheidend punt is de absurde hoeveelheid anonieme betalingsmethoden bij PIA. Terwijl sommige vpn’s geen enkele anonieme betalingsmethode aanbieden, kun je bij PIA naast crypto zelfs tegoedbonnen van Amerikaanse winkels als betaalmiddel gebruiken.

Snelheden zijn op z’n best redelijk te noemen. Een gemiste kans voor een vpn die wel port forwarding faciliteert. Ook de helpdesk is niet om over naar huis te schrijven: lang wachten op een scripted antwoord. De kennisbank zit wel goed in elkaar. Naast goede ondersteuning voor populaire consumentenplatformen is er ook zeer brede Linux-ondersteuning.

Netflix-ondersteuning is er niet en geen enkele server die ik probeerde werkte met Netflix. Dit bevestigd nog meer het beeld dat PIA vooral gericht is op privacy en torrenting. Voor omgerekend minder dan 3 euro per maand mag je niet veel verwachten. Toch krijg je voor dat bedrag nog een redelijke vpn: met een lage prijs en redelijke kwaliteit is de prijs-kwaliteitverhouding goed.

©PXimport

Private Internet Access

1 maand: € 6,10
1 jaar: € 2,92
2 jaar: € 2,55
6Score60

ProtonVPN

Zwitserse vpn-aanbieder ProtonVPN kiest in elke ontwerpbeslissing voor privacy. Dat zie je terug in de apps en de zeer sterke privacy policy. Snelheden zijn goed en verbindingen stabiel. Torrents zijn toegestaan, behalve bij de gratis variant. Daarover kan ik zeggen dat dit het allerbeste gratis vpn-product is dat ik ooit getest heb.

Voor de privacyliefhebber heeft ProtonVPN een feature die ze ‘Secure Core’ noemen. In het kort komt het er op neer dat je een dubbele vpn-verbinding hebt. De gebruiker maakt verbinding met vpn-server #1 die op zijn beurt weer een vpn-verbinding maakt met vpn-server #2. Doordat het verkeer door meerdere servers in verschillende jurisdicties gaat, is het lastiger te onderscheppen. Dat klinkt misschien overdreven maar als je veiligheid ervan af hangt is het op z’n zachtst gezegd een handige feature.

Voor streaming is ProtonVPN minder geschikt. Alleen Amerikaanse Netflix werkt, en ook alleen op je desktop. Op andere apparaten werkt geen enkele Netflix-regio met ProtonVPN. Nederlandse streamingdiensten werken matig met ProtonVPN.

De apps zijn zeer makkelijk in gebruik en werken soepel. Heb je toch uitleg nodig, dan is er een beperkte kennisbank op de ProtonVPN-website. Voor extra hulp kun je de klantenservice via live chat en e-mail bereiken. De klantenservice heeft een goed kennisniveau en reageert snel.

De beste prijs-kwaliteit krijg je bij het Plus-abonnement. Basic is te basic voor een betaalde vpn en het Visionary-abonnement van meer dan 20 euro per maand is te duur voor een vpn & e-mail.

©PXimport

ProtonVPN

1 maand: € 8,77
1 jaar: € 7,028Score80

SaferVPN

SaferVPN is een minder bekende speler in het vpn-landschap. Onterecht, want het bedrijf levert een betere dienst dan sommige gevestigde namen. De snelheden zijn gemiddeld, het servernetwerk zeer uitgebreid. Apps vond ik zeer gebruiksvriendelijk, voor Netflixers is een aantal servers zelfs al gemarkeerd als streamingserver. Voordeel daarvan is dat je niet alle servers hoeft te proberen om Amerikaanse Netflix te kijken. Nederlandse Netflix is één van de weinige streamingdiensten die niet werkt met SaferVPN. Amerikaanse Netflix en het merendeel van Nederlandse streamingdiensten werken uitstekend met de Nederlandse servers.

Torrenters zijn welkom bij SaferVPN. Dankzij juridische vestiging in Israël maakt deze aanbieder dankbaar gebruik van de gunstige wetgeving omtrent privacy en dataretentie in dat land. Je hoeft je dus niet druk te maken als je per ongeluk illegaal een film of serie binnenhaalt met SaferVPN.

Helpdeskmedewerkers reageren snel en hebben een redelijk kennisniveau. Wel is goed te merken dat SaferVPN echt op consumenten is gericht. Zo is in de faq maar weinig informatie te vinden over Linux-toepassingen.

Qua prijs ligt SaferVPN iets aan de hoge kant; vooral als je een jaar- of maandabonnement kiest is de prijs-kwaliteitverhouding niet optimaal. De proefperiode is gelukkig lang genoeg om erachter te komen of SaferVPN aan je eisen voldoet. Wil je SaferVPN 30 dagen proberen, dan willen ze alvast je betalingsgegevens; daarin verschilt deze aanbieder overigens niet van de meeste anderen. Maar met alleen een e-mailadres krijg je SaferVPN 24 uur gratis, iets dat je bij weinig aanbieders ziet.

©PXimport

SaferVPN

SaferVPN

1 maand: € 9,64
1 jaar: € 4,82
2 jaar: € 2,89
3 jaar: € 2,19
7Score70

VyprVPN

VyprVPN is op veel vlakken vergelijkbaar met ExpressVPN: zeer gebruiksvriendelijke apps, snelle verbindingen en ook in ‘lastige gebieden’ zoals China en de Verenigde Arabische Emiraten kun je deze vpn gewoon gebruiken. Juridisch gezien is het van oorsprong Amerikaanse bedrijf gevestigd in Zwitserland, een land dat bekend staat om zijn gunstige privacywetgeving.

Een belangrijk verschil is dat tot kort geleden torrents niet toegestaan waren bij VyprVPN. Jammer, want met de snelheden van VyprVPN (down 134/26 up) heb je een film in no time binnen. Eind vorig jaar gooide VyprVPN het roer om en werd het een no-logging vpn.

Behalve voor onbezorgd torrenten is VyprVPN ook zeer geschikt voor streaming. Zowel de Nederlandse als Amerikaanse Netflix werken vlekkeloos als je de juiste serverlocatie kiest. Andere Nederlandse streamingdiensten werken ook goed met VyprVPN.

Apps op alle platforms zijn erg gebruiksvriendelijk, hoewel de Nederlandse vertalingen niet altijd even goed uit de bus komen. Voor routers is er zelfs custom firmware van VyprVPN. Daardoor hoef je de vpn niet meer handmatig in te stellen op de router of überhaupt een app te gebruiken. Elk apparaat dat verbinding heeft met de router maakt automatisch gebruik van de vpn.

De klantenservice reageert enigszins robotachtig: je krijgt het gevoel dat je een nummertje bent. De Nederlandstalige versie van VyprVPN’s website lijkt rechtstreeks gekopieerd vanuit Google Translate. Als je de brakke Nederlandse vertaling door de vingers kunt zien, heb voor iets meer dan 3 euro per maand een vpn van topkwaliteit.

©PXimport

VyprVPN

1 maand: € 10,52
1 jaar: € 5,11
2 jaar: € 3,29
9Score90

Conclusie

Meestal zegt een prijs niets over de kwaliteit van een vpn. Zowel de duurste als één van de goedkoopste vpn’s bleken de beste service te verlenen. Over het algemeen is ExpressVPN de beste keus maar voor een flink lager bedrag heb je bijna dezelfde kwaliteit bij VyprVPN. De allerbeste manier om erachter te komen of een vpn aan je eisen voldoet is door gebruik te maken van een gratis trial of de niet-goed-geld-terug-garantie.

©PXimport

De Sony ULT Field 3 lijkt op het eerste gezicht wat onopvallend, maar de reflecterende ULT-knop heeft een hoop te bieden. Die belooft een diepe, voelbare bas, wat samen met zijn robuuste, waterdichte bouw de belangrijkste beloftes van dit model zijn.

De Sony ULT Field 3 is een compacte en draagbare bluetoothspeaker met een adviesprijs van 199 euro. Op het eerste gezicht is dit een onopvallende luidspreker, met twee opvallende elementen. Zowel het Sony-logo als de bijzondere ULT-knop zijn voorzien van reflecterend materiaal, waardoor die een andere kleur dan zilver laten zien wanneer het licht erop valt. We zien groene, blauwe, roze en gele tinten voorbijkomen, waardoor het model toch een unieke uitstraling heeft. Om die ULT-knop (ULT staat trouwens voor Ultimate) is overigens een hoop te doen: dit is namelijk een centraal element.

Sony ULT Field 3

Wanneer je die knop indrukt, dan activeer je volgens Sony een diepe en voelbare bas. Daar vertellen we verderop in deze recensie meer over. De speaker beschikt daarnaast over Sound Field Optimization, dat het geluid aanpast aan de omgeving. Ook daar zou dan een betere geluidservaring uit moeten komen. Via de gratis te downloaden Sony Music Connect-app kun je een zevenbands equalizer gebruiken. Dit kun je alleen doen wanneer je de ULT-modus niet geactiveerd hebt, aangezien die de muziekbeleving al grotendeels aanpast voor je.

©Wesley Akkerman

Je kunt de Sony ULT Field 3 zowel binnen als buiten gebruiken, dankzij het IP67-certificaat. Het apparaat is niet alleen stof- en waterdicht, maar ook schokbestendig en roestvrij. De accu gaat tot 24 uur mee, maar dat is mede afhankelijk van het volume en overige instellingen. Voor een dagje weg is de accuduur meer dan prima. Je kunt de speaker bovendien als powerbank inzetten, voor als je onderweg je smartphone moet opladen. Sony levert tot slot een schouderband mee, wat het draagbare karakter van de Field 3 verder benadrukt.

Tweedeling van het geluid

De geluidskwaliteit van de speaker draait om de tweedeling die de ULT-knop creëert. Zodra je die functie activeert, dan hoor je een behoorlijke basversterking en vollere middentonen, zonder dat de zang aan helderheid verliest. Zonder die modus klinkt de muziek gedetailleerd, maar ook merkbaar vlakker. Prima voor op de achtergrond, maar de audio mist dan wel wat impact. Bij sommige genres, zoals hiphop, kan de verhoogde bas de vocalen soms wat overstemmen. De equalizer biedt in die gevallen dan helaas ook niet altijd soelaas.

©Wesley Akkerman

Je kunt het apparaat zowel liggend als staand gebruiken, maar we hebben gemerkt dat horizontaal gebruik fijner klinkt. Het volume kan ook lekker hoog, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit, waardoor je deze speaker prima in een tuin zou kunnen gebruiken. Ondanks dat we ons nooit ondergedompeld voelen in het geluid, zijn we toch positief over de Sony ULT Field 3. Dit is typisch zo'n speaker die je onderweg meeneemt of ergens neerzet waar je geen andere speakers kunt installeren. Denk dan aan de badkamer of misschien wel een slaapkamer.

De speaker bedienen

Je bedient de Sony ULT Field 3 op twee manieren: via de Music Connect-app of via de strip bovenop. Binnen de applicatie regel je diverse instellingen, zoals de bluetoothkwaliteit en geluidsoptimalisatie. We hebben de optimalisatie op een gegeven moment uitgeschakeld en gemerkt dat de speaker dan beter klinkt dan voorheen. Verder is het zo dat je zowel die stand als de ULT-knop moet uitschakelen om de equalizer te kunnen gebruiken. Dat is best jammer, zeker in het geval van ULT. Je eigen instellingen evenaren die van de Sony-geluidsoptie namelijk niet.

©Wesley Akkerman

De meeste functies zijn gelukkig direct toegankelijk via de knoppenstrip bovenop het apparaat. Hier vind je de standaard bediening en de specifieke ULT-toets. Aan de achterzijde bevindt zich een handige usb-c-poort voor het opladen van zowel de speaker als je telefoon. Daarnaast beschikt dit model over bluetooth multipoint (waardoor je gemakkelijk twee apparaten aansluit) en Party Connect. Door die laatste functie sluit je de ULT Field 3 naadloos aan op andere Sony-speakers die over dezelfde functionaliteit beschikken (bijna honderd momenteel).

Sony ULT Field 3 kopen?

Voor 199 euro (online al voor minder te vinden) is de Sony ULT Field 3 zeker een aanrader. De speaker transformeert met de ULT-knop van een subtiele achtergrondspeler naar een krachtpatser met een diepe bas. Gecombineerd met zijn robuuste bouw, lange accuduur en handige multipoint-connectiviteit, biedt hij een zeer compleet pakket. Het voornaamste nadeel is de beperkte equalizer, die je dwingt te kiezen. De luidspreker is minder geschikt voor de audiofielen onder ons – maar voor alle andere mensen is dit echt geen verkeerde aankoop.

Je stem gebruiken om supersnel te typen wordt steeds makkelijker en veelzijdiger! De dicteerfunctie in Microsoft Word is zowel beschikbaar in de desktop-, web- als mobiele versie. Bovendien kan deze toepassing een audio-opname transcriberen en samenvatten.

Microsoft Word luistert naar je. Letterlijk. Het programma kan de tekst die je uitspreekt direct uitschrijven. Ook kan het een opname van een monoloog of zelfs een gesprek tussen verschillende mensen uitwerken. De spraakherkenning maakt deel uit van Microsoft 365 voor Windows en macOS. Het werkt ook op Microsoft Word online en in de mobiele Word-app voor Android en voor de iPad en iPhone.

Start met dicteren

Start Microsoft Word en open een nieuw leeg document. In het tabblad Start in de groep Spraak klik je op Dicteren. Als je deze knop ingedrukt houdt, heb je de keuze tussen Dicteren en Transcriberen. Op die tweede optie komen we dadelijk terug. Nadat je Dicteren hebt geselecteerd, verschijnt er een werkbalkje waarin een pictogram van een microfoon staat. Klik op deze knop en begin met praten.

Belangrijk: spreek ook alle leestekens uit die je wilt toevoegen. Klik opnieuw op het pictogram van de microfoon als je klaar bent met dicteren. Het is tijdens het inspreken mogelijk om via het toetsenbord tekst te corrigeren of gewoon iets extra bij te typen. Dan moet je natuurlijk even zwijgen en als je klaar bent, plaats je de cursor op de plek waar je verder wilt gaan met dicteren.

Wanneer de microfoonknop blauw is, weet je dat de opname loopt.

Instellingen regelen

In het werkbalkje staat een tandwieltje waarmee je de instellingen van de dicteerfunctie regelt. Bovenaan selecteer je de Gesproken taal. De functie is standaard ingesteld in het Nederlands. Daaronder kies je de microfoon die je aanspreekt. In dit voorbeeld werken we bijvoorbeeld met een laptop, waarop we een externe microfoon hebben aangesloten. Wij hebben er in de instellingen voor gezorgd dat Word onze woorden via een goede externe microfoon opvangt en niet via de interne microfoon van de laptop.

Daaronder kun je de Automatische interpunctie inschakelen. Met automatische interpunctie hoef je de leestekens als punt en komma in principe niet uit te spreken. De interpunctie wordt dan bepaald door de pauzes tijdens het dicteren. De onderste functie, Gevoelige woordgroepen filteren, gebruik je om grof taalgebruik te censureren. Wanneer de spraakherkenning een grof woord waarneemt, wordt de gemaskeerde versie getypt. Als je bijvoorbeeld het F-woord uitspreekt, typt Word ****. Ook deze optie staat standaard ingeschakeld.

Let erop dat de juiste microfoon is ingesteld.

Interpunctie

Zelfs als je de Automatische interpunctie hebt ingeschakeld, kun je voor de duidelijkheid toch nog de leestekens uitspreken. Word begrijpt dat en plaatst deze niet dubbel. Bij het inspreken van leestekens moet je ervoor zorgen dat ze op een manier worden uitgesproken die past bij hoe de dicteerfunctie ze verwerkt. Als je bijvoorbeeld zegt: “Nu moet je een komma plaatsen”, dan schrijft de dicteerfunctie deze woorden letterlijk uit in plaats van dat er daadwerkelijk een komma wordt ingevoegd.

De dicteerfunctie begrijpt daarnaast diverse opdrachten, zoals nieuwe regel, nieuwe alinea, euroteken, apostrof s, enkel aanhalingsteken, afbreekstreepje, vierkante haak openen, vierkante haak sluiten, aanhalingsteken open en aanhalingsteken sluiten. Tekst opmaken in vet of cursief en woorden verwijderen lukten bij ons met de dicteerfunctie niet. Dat moesten we handmatig doen. Na het inspreken kun je de tekst ter controle nog even laten voorlezen door Word. Gebruik de toetscombinatie Ctrl+A om alles te selecteren. Daarna ga je naar het tabblad Controleren en je klikt op de knop Voorlezen.

De dicteerfunctie begrijpt ook speciale tekens.

Opname voor transcriptie

Microsoft Word kan ook opnamen transcriberen. Transcriberen is alles wat wordt uitgesproken omzetten in tekst. Je kunt hiervoor een live-opname maken of een bestaand audiobestand importeren. Windows heeft voor het opnemen een uitstekende tool in het systeem zitten. In Windows 10 heet deze toepassing Voicerecorder, in Windows 11 heet de nieuwe versie Geluidsrecorder.

Plug een microfoon in en open de app. In de linkerbenedenhoek controleer je of Geluidsrecorder de juiste microfoon gebruikt. Vervolgens start je de opname met de rode knop onderaan of door de toetscombinatie Ctrl+R (met de R van record) in te drukken. Om de opname te pauzeren, gebruik je de Pauzeknop of druk je op Alt+P. Herhaal dit om de opname verder te zetten. Ben je klaar, dan druk je op de Stop-knop, of druk op Enter of Escape.

In de nieuwe versie van Geluidsrecorder wordt het geluid met een diagram weergegeven.

Benoemen en lokaliseren

In de linkerkolom van de app lees je de namen van de opname. Iedere opname krijgt standaard de naam Aan het opnemen gevolgd door de datum en tijd. Ook zie je hoelang de opname duurt. Geef het bestand dat je dadelijk wilt transcriberen een eigen naam door met de rechtermuisknop in de linkerkolom op het bestand te klikken. Selecteer vervolgens de opdracht Naam wijzigen. Typ een nieuwe naam en bevestig.

Alle opnamen worden samen opgeslagen. Klik met de rechtermuisknop op het geluidsbestand dat je nodig hebt en selecteer in het contextmenu de opdracht Weergeven in map. Windows Verkenner opent de juiste map. Eventueel kun je het bestand hier kopiëren om het bijvoorbeeld tijdelijk op je bureaublad te plaatsen.

Via de rechtermuisknop open je de locatie waar het geluidsbestand staat.

Transcriptie starten

Terug naar Microsoft Word waar je de opdracht Transcriberen onder de knop Dicteren terugvindt. Deze functie zit in de Windows-versie van Microsoft Word, maar niet in de macOS-variant. Wat die laatste betreft, geen nood. De Apple-club die deze functie toch wil gebruiken, kan net zo goed een beroep doen op de webversie van Word die minstens even goed werkt. Ga naar https://office.com en klik op de knop Aanmelden. Typ het e-mailadres en wachtwoord van je Microsoft-account en klik op Aanmelden.

Klik nu links op het Word-pictogram, open een nieuw leeg document en daarna vind je ook hier in het tabblad Start de knop Dicteren / Transcriberen. Het maakt niet uit of je de online- of desktop-versie gebruikt. Door op de knop Transcriberen te klikken, opent aan de rechterkant een zijbalk waar je eerst de taal selecteert voor de transcriptie. In het keuzemenu vind je de lijst van alle talen waaronder het Nederlands. Deze lijst is alfabetisch gerangschikt, maar Nederlands staat hier net onder Deens. Waarschijnlijk is dit een overblijfsel van de alfabetische rangschikking op basis van de term ‘Dutch’.

Selecteer de taal om het audiobestand te interpreteren en start de opname.

Live-opname starten

Wil je rechtstreeks gesproken tekst transcriberen? Klik dan op de blauwe knop Opname starten. Hiermee opent rechts het deelvenster Transcribe. Laat het deelvenster open tijdens de opname. Je ziet in het midden een blauwe microfoonknop. Als je daarop klikt, kun je de opname pauzeren. Klik er opnieuw op om door te gaan. Je kunt zo vaak starten en stoppen als je zelf wilt. Ondertussen loopt een teller die aangeeft hoelang de opname bezig is.

In tegenstelling tot bij de dicteerfunctie wordt tekst die je uitspreekt nog niet automatisch in het geopende Word-document toegevoegd. Alle geluidsopnamen die je op deze manier maakt, worden opgeslagen als wav-bestanden in de cloud in de map Onedrive / Documenten / Geluidsopnamen. Ben je klaar, dan gebruik je de knop Nu opslaan en een transcriptie maken. Zodra het bestand is geüpload, gaat Word aan de slag met het converteren van de gesproken tekst naar geschreven woorden. Voor langere opnamen kan het transcriberen echt even duren.

Tijdens de opname loopt een teller die de duur aangeeft.

Transcriptie invoegen

Het resultaat krijg je te zien in de rechterbalk. Bovenaan staan de besturingsknoppen om de audio te beluisteren. Daaronder lees je de transcriptie. Is de tekst door dezelfde persoon ingesproken, dan lees je naast iedere tijdstempel Spreker 1.

Het transcript wordt opgeslagen en je kunt dit deelvenster sluiten en later teruggaan. Om de transcriptie in het Word-document in te sluiten klik je op de knop Toevoegen aan het document. Daarmee verschijnt er een keuzemenu met vier opties: Alleen tekst, Met sprekers, Met tijdcodes en Met tijdscodes en sprekers. Geef aan wat je nodig hebt. In het Word-bestand staat bovenaan een link naar het wav-bestand met de opname en daaronder komt de uitgeschreven versie. Helemaal rechts onderaan in de zijbalk staat de knop om een Nieuwe transcriptie te starten.

Er zijn vier manieren om de transcriptie in de Word-tekst toe te voegen.

Opname inladen

De functie werkt ook met audio-opnamen die je vooraf hebt gemaakt met Windows Geluidsrecorder zoals we eerder hebben uitgelegd. Op die manier maak je rustig de opname om die achteraf thuis te verwerken. Nadat je in het tabblad Start de opdracht Dicteren / Transcriberen hebt gekozen, selecteer je eerst weer de taal en daarna gebruik je de knop Audio uploaden.

Voor de gelegenheid hebben we een dialoog opgenomen tussen twee personen. Opnieuw verschijnt het geluidsbestand bovenaan en de transcriptie in de zijbalk. Deze keer zie je duidelijk wat Spreker 1 heeft gezegd en hoe Spreker 2 heeft gereageerd. Om duidelijker te maken wie wat gezegd heeft, ga je met de muisaanwijzer over Spreker 1 en gebruik je het potloodje dat verschijnt. Op die manier wijzig je ‘Spreker 1’ bijvoorbeeld in de naam van deze persoon. Vink daarbij de optie Alles wijzigen Spreker 1 aan, zodat de aanpassing in de volledige transcriptie wordt uitgevoerd. Wanneer je met de muisaanwijzer over zo’n stukje tekst gaat, zie je niet alleen het potloodje, maar ook een plusteken. Door daarop te klikken voeg je dit stukje tekst toe aan het document zonder de link naar het audiofragment. Doorloop de tekst in de rechterbalk. Zitten er nog fouten in de tekst, dan kun je die daar corrigeren voordat je de inhoud toevoegt aan het openstaande Word-document.

Het is mogelijk om de aanduiding ‘Spreker 1’ en ‘Spreker 2’ te vervangen door namen of persoonsaanduidingen.

Transcriptie samenvatten

Heb je op deze manier een transcriptie gemaakt van een vergadering, dan kan dit behoorlijk uit de klauwen lopen. Om de tekst samen te vatten, zodat de lezer van dit verslag niet alles woordelijk moet verwerken, kun je een beroep doen op de AI van Copilot. Klik in het tabblad Start op de knop Copilot en voer een prompt in. Een prompt is een geschreven opdracht. Geef bijvoorbeeld als prompt: Dit document samenvatten. Klik op Enter en laat AI het werk doen.

Je kunt altijd Copilot inschakelen om een transcriptieverslag te laten samenvatten.