Of je nu wilt genieten van een betere game-ervaring, een mega-aanbod aan (betaalbare en gratis) spellen, of je je gamemonster ook wilt kunnen gebruiken voor je werk of studie, een goede game-pc moet veelzijdiger zijn dan een console. Maar waar moet je op letten bij de aanschaf ervan?

Tip 01: Desktop of laptop?

De keuze tussen een desktop of laptop is persoonlijk. Een laptop is gemakkelijk mee te nemen, daar waar een desktop-pc zijn eigen plek in huis nodig heeft. Een desktop biedt echter meer performance voor zijn geld, is eenvoudig uit te breiden of te upgraden, laat zich makkelijker repareren als er wat is, is stiller en biedt met een grotere monitor een gezondere game-houding. Ons advies: overweeg een desktop-pc tenzij mobiliteit écht noodzakelijk is. Hoewel je bij laptops niet elk onderdeel zelf kunt kiezen, zijn de komende tips wel degelijk het lezen waard.

©PXimport

Tip 02: Videokaart

De videokaart is het hart van je game-pc of -laptop en bepaalt voor het grootste deel hoe soepel spellen lopen. Staar je niet blind op de hoeveelheid geheugen dat de videokaart heeft, dat zegt slechts beperkt iets over de prestaties en veel verkopers maken daar misbruik van. Een GeForce GTX 1650 Super is een goed uitgangspunt voor een budget-game-pc, een RTX 2070 (Super) is fijn voor een premium-game-pc of -laptop.

Tip 03: Beeldscherm

Tijdens het gamen kijk je constant naar je beeldscherm, een goed scherm is daarom goud waard. Voor gamers is vooral snelheid belangrijk, een snelheid van 144 Hz of sneller is merkbaar fijner om op te gamen en naar te kijken. Een ips-paneel heeft de voorkeur boven een tn-paneel vanwege de betere beeldkwaliteit. Tegenwoordig is zo’n scherm in game-laptops ook wel de standaard. Gebruik je je (desktop-)game-pc ook voor creatieve taken, dan is een snel scherm met hogere resolutie (1440p) gewenst. Let op dat je daarvoor dan wel een extra sterke videokaart moet hebben, zoals een GeForce RTX 2070 Super. Laptops met snelle schermen én hoge resolutie zijn er vooralsnog niet.

©PXimport

Tip 04: Processor

Na de videokaart is de processor het belangrijkste interne onderdeel van je pc om games soepel te laten lopen. Moderne games drukken zelfs de recente quadcore-processors tegen hun limieten aan, dus voor zowel desktop-pc’s als laptops zoeken we het liefst een krachtige cpu met 6 of 8 cores. Voor desktops zijn dat Intel Core i5 (9600 of hoger), i7 of i9 uit de 9e of 10e generatie, en Ryzen 5 (3600 of hoger), Ryzen 7 of Ryzen 9 uit de 3000-serie. Voor laptops zijn dat Intel Core i7- of i9-processors uit de 9e of 10e generatie, of AMD Ryzen processors uit de 4000-series. Voor videobewerking heeft het nut om veel geld in de processor te investeren, gebruik je de pc voornamelijk voor gamen, dan doen de suggesties niet veel voor elkaar onder.

©PXimport

Tip 05: Moederbord

Een goed moederbord uitzoeken voor je game-pc is een lastige taak. Hij moet bij je gekozen processor aansluiten, en het kaf van het koren scheiden vereist diepgaande kennis over componenten. Leveranciers van kant-en-klare pc’s zien daardoor hun kans vaak schoon om er stevig op te bezuinigen. Toch is een goed moederbord cruciaal voor een lange levensduur van je pc. Ons advies is dan ook: doe goed onderzoek of laat je goed voorlichten door de (web)winkel waar je de aanschaf wil doen of het moederbord geschikt én kwalitatief in orde is.

©PXimport

Tip 06: Werkgeheugen

Met de geheugenprijzen van vandaag de dag is 16 GB aan werkgeheugen ons uitgangspunt voor game-pc’s en -laptops. Niet alleen is dat de sweetspot wat betreft prijs-prestatieverhouding, bij menig grote titel kom je al in de problemen wanneer je voor slechts 8 GB geheugen kiest. Wil je graag je eigen geheugenkit uitzoeken? Laat je dan niet gek maken door de genoemde snelheden van setjes geheugen, de impact daarvan op je systeem is gering. 3200 MHz biedt normaliter al optimale prestaties, en is betaalbaar.

©PXimport

Tip 07: Opslag

Hedendaagse games nemen ontzettend veel ruimte in, zo heb je voor de laatste Call of Duty maar liefst 160 GB nodig. Een laptop met enkel een kleine ssd is voor gamers dus geen optie. Als geld geen bezwaar is, gaat er niets boven een grote hoeveelheid razendsnelle (en stille) ssd-opslag, maar gamers met een strakker budget, zullen een kleine snelle ssd (256 of 512 GB) voor Windows en hun favoriete game willen combineren met een grote mechanische drive voor de overige opslag. Game-laptops komen veelal met een harde schijf van 1 TB als extra, voor een desktop-game-pc kun je daar normaliter voor zo’n 20 euro meer 2 TB van maken; absoluut geen slechte investering.

©PXimport

Tip 08: Voeding

Een laptop wordt altijd met een geschikte externe voeding geleverd, een desktop vereist een passende interne voeding. Maar ook voedingen zijn een technisch zeer complex onderwerp, waar zowel winkeliers als fabrikanten gretig misbruik van maken. Zo strooien ze graag met hoge wattages om kwaliteit te duiden, terwijl vermogen en kwaliteit twee compleet verschillende dingen zijn. Aangezien de voeding alle andere componenten van stroom moet voorzien, is juist hier de kwaliteit cruciaal. Ook hier zeggen we dus: doe goed onderzoek of stel jouw pc-leverancier kritische vragen of de gebruikte voeding wel echte A-kwaliteit voeding is. Er zijn hier en daar wat uitzonderingen, maar in de regel zit je met de bekende merken als be quiet!, Cooler Master, Corsair of Seasonic wat voeding betreft goed. Een goede voeding maakt je pc niet specifiek sneller, maar je hebt er wel veel langer plezier van.

©PXimport

Tip 09: Behuizing

De stalen doos om je componenten heen, hoe belangrijk is dat nu eigenlijk? Tot op zekere hoogte totaal niet. Zolang het systeem maar voldoende frisse lucht krijgt door de ventilatieroosters, is er eigenlijk niet veel aan de hand. Toch raden we extreme besparingen op de behuizing af, zeker als je zelf je pc in elkaar wilt zetten en niet je vingers open wilt halen aan scherpe randen of achter wilt blijven met luide fans waar je na een jaar echt niet meer tegen kunt. Voor de rest is het vooral een subjectieve zaak: wat vind je mooi en welk maatje past het best op of onder jouw bureau. Uiteraard moeten alle componenten ook passen, de specificaties van de behuizingen geven aan hoe groot je moederbord, videokaart en koeling mogen zijn.

©PXimport

Tip 10: Koeling

De meeste processors worden met adequate koeling geleverd, en de meeste degelijke behuizingen met voldoende ventilatoren voor een typische game-pc. Toch kan het geen kwaad een paar tientjes te investeren in de koeling van je pc. Dit bevordert de prestaties van de processor en houdt je systeem ook stiller. Praktisch alle recente koelers passen op recente Intel- en AMD-cpu’s, dus de keuze is vooral een kwestie van smaak, budget, en of hij in jouw gekozen behuizing past.

©PXimport

Tip 11: OS

In theorie zou je Linux op je computer kunnen draaien, maar in de praktijk kiezen gamers toch veelal voor Windows 10. Bij een laptop of kant-en-klare pc zit dit normaliter inbegrepen. Bouw je zelf je pc of laat je hem bouwen, houd dan rekening met de kosten voor de Windows-licentie, zo’n 100 euro. Ben je avontuurlijk ingesteld, prijsvergelijkers en zelfs Google Shopping staan vol met goedkopere alternatieven vanaf 10 euro. Uit ervaring werken ze meestal prima, maar je kunt zeker wel je vraagtekens stellen over de legaliteit en de manier waarop die codes worden verkregen.

Tip 12: Bouw zelf

Je eigen laptop bouwen is nagenoeg onmogelijk, maar je eigen desktop-game-pc in elkaar zetten is prima te doen. Geduld en goed lezen is cruciaal, maar het internet staat vol met handleidingen en het risico is minimaal. Hoe interessant het ook klinkt om een kant-en-klare (merk-)pc uit de winkel te halen, de realiteit is dat geen enkele van dergelijke pc’s echt de ideale balans weet te bereiken tussen componenten. De meeste gebruiken zelfs verouderde onderdelen of onderdelen van matige kwaliteit en in het gunstigste geval betaal je honderden euro’s meer dan wanneer je zelf (betere!) onderdelen uitzoekt. Zie je het toch niet zitten om zelf je pc in elkaar te zetten? De meeste grote (web)winkels vragen rond de 50 à 60 euro om jouw pc in elkaar te zetten. Zo kun je een toch een pc krijgen met de beste, recente componenten voor een goede prijs, plus het feit dat je één aanspreekpunt hebt als er iets met een van de onderdelen mis blijkt te zijn.

Tip 13: Ideale game-pc

Het lijstje in het kader ‘Ideale game-pc’ is een perfect gebalanceerde, krachtige game- en allround-pc van zo’n 1.000 euro (exclusief Windows en assemblage), voorzien van echte A-klasse-componenten waarmee je alle games zeer soepel kunt spelen op een snelle monitor. Geen enkel kant-en-klaar systeem op de Nederlandse markt onder de 1.500 euro kan wat betreft prestaties en kwaliteit hieraan tippen.

Alle onderdelen zijn op het moment van schrijven op voorraad bij de drie grote Nederlandse pc-winkels (Azerty, Informatique en CD-ROM-LAND) die eveneens in staat zijn jouw systeem te assembleren en je toe te zenden. Tevens hebben ze de kennis jou van geschikte alternatieven te voorzien, mocht een onderdeel ten tijde van publicatie niet op voorraad zijn.

Wil je besparen? Een kleinere ssd of harde schijf, het achterwege laten van de (extra) koeler of een goedkopere behuizing zijn het overwegen waard. Vind je het niet erg om wat meer uit te geven, overweeg dan een krachtigere videokaart, zoals een RTX 2060 Super of RTX 2070 Super, of een grotere ssd.

Ideale game-pc

Kooptips pc’s

©PXimport

©PXimport

Kooptips accessoires

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Motorola heeft de edge 60 fusion aangekondigd, een premium smartphone die een elegant ontwerp combineert met geavanceerde AI-functies. Het toestel is het eerste Motorola-model dat standaard is uitgerust met geïntegreerde moto AI-functionaliteit.

De smartphone beschikt over een uniek quad-curve edge display met door Pantone gevalideerde kleuren. Het scherm is beschermd met Corning Gorilla Glass 7i, dat twee keer betere val- en krasbestendigheid biedt dan voorgaande versies. 

Geïntegreerde moto ai

Na een eerder bètaprogramma is de motorola edge 60 fusion het eerste toestel waarbij moto ai direct is geïntegreerd. De smartphone bevat AI-functies zoals Pay Attention (voor het opnemen, noteren en samenvatten van audio), Remember This (om live momenten of informatie vast te leggen) en Magic Canvas (voor het genereren van afbeeldingen op basis van tekstinstructies). 

Innovatief display en robuust ontwerp

Het toestel heeft volgens Motorola 's werelds eerste quad-curve edge display met door Pantone gevalideerde kleuren. Het ontwerp omvat hoogwaardige materialen, waaronder een op leer geïnspireerde coating en canvas-achtige afwerkingen in zorgvuldig samengestelde kleuren.

De motorola edge 60 fusion is niet alleen stijlvol maar ook robuust gebouwd. De telefoon voldoet aan militaire standaarden (MIL-STD 810H) voor duurzaamheid en heeft zowel IP68 als IP69 certificeringen voor waterbescherming. Het toestel kan onderdompeling in zoet water tot 1,5 meter diepte gedurende maximaal 30 minuten weerstaan. Dankzij Water Touch-technologie blijft het touchscreen werken, zelfs als het nat is. 

Camera met Sony-sensor

De hoofdcamera heeft een 50MP Ultra Pixel sensor, gecombineerd met een geavanceerde Sony LYTIA 700C sensor en optische beeldstabilisatie (OIS). Hierdoor maakt de camera ook bij weinig licht goede foto's. De ultrabrede lens met ingebouwde macrovisie biedt een gezichtsveld van 122 graden en kan tot 3 cm inzoomen voor extreme close-ups . 

De 32MP selfiecamera gebruikt Quad Pixel-technologie voor betere prestaties bij minder licht. Een 3-in-1 lichtsensor kalibreert automatisch de lichtgevoeligheid voor optimale belichting en kleur.

Entertainment en batterij

Het 6,67 inch pOLED-scherm heeft een Super HD (1220p) resolutie en een verversingssnelheid van 120Hz. Het display is zowel Pantone als Pantone SkinTone gevalideerd voor een natuurgetrouwe kleurweergave. Voor audio is het toestel uitgerust met Dolby Atmos, twee stereoluidsprekers en een Hi-Res gecertificeerd geluidssysteem.

De motorola edge 60 fusion wordt aangedreven door de MediaTek Dimensity 7300 processor, heeft tot 8GB RAM en tot 256GB opslag. De 5200mAh batterij ondersteunt 68W TurboPower opladen, waarmee gebruikers na slechts 8 minuten opladen een volle dag vooruit kunnen.

De smartphone draait op Android 15 en bevat Moto Secure en ThinkShield voor extra beveiliging, evenals Hello UX voor aanpassingsopties. De motorola edge 60 fusion is vanaf half april verkrijgbaar voor een adviesprijs van 329,99 euro.

Bekijk hier andere Motorola-modellen op Kieskeurig.nl:

Steeds meer mensen kiezen voor een VPN om veilig te internetten. Een kill switch helpt om die veiligheid te garanderen. Je leest er alles over in dit artikel.

Lees ook: Wat is VPN en waarom heb je het nodig?

Je gebruikt een Virtual Private Network (VPN) voor anonimiteit, veilige bestandsoverdracht en/of het omzeilen van geografische blokkades. Hoewel een kill switch optioneel is bij een (VPN), hoort het er eigenlijk wel echt bij: het is een soort extra slot op de deur om die zaken te garanderen.

©Funtap

Zo werkt een VPN kill switch

Een kill switch controleert continu of je VPN nog in gebruik is. Wordt er vastgesteld dat dat niet het geval is? Dan blokkeert een kill switch de verbinding van je internet. Je bent dan dus ook niet meer verbonden. Een goede kill switch zorgt er ook voor dat je automatisch weer verbonden wordt met het internet als de problemen verholpen zijn.

Blokkeren: je complete apparaat of bepaalde toepassingen

Een kill switch gebruiken is helemaal niet moeilijk. Je stelt het allemaal gewoon in via je VPN-applicatie. Daarin bepaal je ook of je pc of laptop volledig van het internet losgekoppeld wordt als de VPN-verbinding wegvalt of dat alleen bepaalde applicaties worden afgesloten. De eerste optie is duidelijk: het apparaat is dan helemaal niet meer verbonden met het internet.

Specifieke applicaties de toegang ontzeggen

In sommige situaties is het niet handig dat je helemaal geen internet meer hebt als de VPN-verbinding wegvalt. Bijvoorbeeld wanneer je in een belangrijk gesprek zit via Zoom of Microsoft Teams. Voor die gevallen kun je een kill switch applicatie-specifiek de verbinding laten verbreken. Je kunt dan bijvoorbeeld wel doorgaan met videobellen of browsen, terwijl je torrent client geen internettoegang meer heeft.

©Ģirts Raģelis

Welke apps laat je wel afsluiten en welke niet?

Sommige online bezigheden brengen meer risico's met zich mee dan andere wanneer het gaat om je privacy of de beveiliging van je persoonlijke informatie. Misschien gebruik je je VPN alleen om een serie op Netflix te kijken die in Nederland niet beschikbaar is. In dat geval wil je niet dat je hele internetverbinding wegvalt als de VPN uitvalt. Maar bij privacygevoelige taken, zoals internetbankieren, het versturen van e-mails, het werken in de cloud of het downloaden van torrents, wil je juist voorkomen dat je zonder VPN online gaat. Je kunt de kill switch dan zo instellen dat alleen je browser, e-mailapp, cloudopslag en torrentclient worden geblokkeerd, terwijl andere apps gewoon verbinding houden.

Voor wie is een VPN kill switch nuttig?

Eigenlijk heeft iedereen die waarde hecht aan privacy baat bij een VPN-provider met kill switch. In Nederland is er sprake van weinig censuur en zijn er amper internetblokkades. Maar alsnog zijn VPN's hier erg populair. Als je torrents downloadt, is het handig om ervoor te zorgen dat je IP-adres beschermd is, want dat downloaden is in veel gevallen illegaal. Gevoelige informatie of belangrijke (werkgerelateerde) documenten kun je beter ook niet zomaar versturen. Met een VPN met kill switch zijn je gegevens en bestanden beter beschermd. Zit je vaak op een open wifi-netwerk? Dan is het zonder meer verstandig om te kiezen voor een VPN met kill switch. Want openbare netwerken hebben een slechte reputatie op het gebied van veiligheid en zijn regelmatig het doelwit van hackers.