Gedateerde computers hebben te weinig power om Windows zonder morren te draaien. Toch wil dat nog niet zeggen dat je oude pc of laptop rijp is voor de sloop. We gaan Zorin OS installeren, een lichtgewicht Linux-distributie. Een verouderd systeem krijgt daardoor een tweede leven.

Bij de makers van Zorin OS staat gebruiksgemak hoog in het vaandel. Met deze Linux-distributie bieden zij een Windows-achtig alternatief voor verouderde systemen die te traag zijn voor Microsofts besturingssysteem. Je hoeft waarschijnlijk niet zo lang aan Zorin OS te wennen. De navigatiestructuur komt namelijk grotendeels overeen met die van Windows. Zo is er een bureaublad met snelkoppelingen en een taakbalk met startknop.

Er bestaan verschillende versies van het besturingssysteem. Dit artikel focust zich op Zorin OS Lite, omdat die de laagste eisen aan je computer stelt. Een singlecore-processor van AMDof Intel met een kloksnelheid van minimaal 700 MHz is al voldoende. Verder heeft het systeem 512 MB werkgeheugen en 8 GB schijfruimte nodig.

Zorin OS downloaden en op usb-stick zetten

Je gaat eerst het juiste installatiebestand ophalen. Surf naar www.zorinos.com en klik op Download Zorin OS. Scrol nu een stukje omlaag totdat je de Lite-versie ziet staan. Bevestig met Download / Skip to download. Je hebt keuze tussen een 32- en 64bit-versie van het besturingssysteem. 

Voor een oud systeem heb je waarschijnlijk de 32bit-versie nodig. Klik in dat geval op Download 32-bit en wacht het downloadproces af. Gezien de bestandsgrootte van ruim 2 GB kan dat even duren.

©PXimport

Voor de installatie van Zorin OS heb je een usb-stick van minimaal 4 GB nodig. Hierop zet je het installatiebestand, waarna je het besturingssysteem kunt installeren. De makers adviseren voor de preparatie van de usb-stick het programma BalenaEtcher, maar wij hebben betere ervaringen met UNetbootin. Er bestaan versies voor Windows, macOS en Linux. 

Download het programma en open dit bestand. Onder Windows verschijnt UNetbootin meteen, want er is verder geen installatie nodig. Steek een usb-stick in de behuizing. Let op: het programma wist álle bestaande gegevens van de usb-stick! Stel deze gegevens daarom zo nodig eerst veilig. 

Selecteer in UNetbootin de optie Schijfimage en klik daarna op de knop met de drie puntjes. Je selecteert nu het zojuist gedownloade iso-bestand, waarna je bevestigt met Openen. Controleer onderaan achter Schijf: of de juiste schijfletter van de usb-stick is geselecteerd. Je klikt als laatste op OK. Na ongeveer tien minuten is de usb-stick klaar voor gebruik. Klik op Sluiten en ontkoppel het opslagmedium van het systeem.

©PXimport

Booten vanaf usb

Steek de geprepareerde usb-stick in het systeem waarop je Zorin OS wilt installeren. Open vervolgens het instellingenmenu ofwel het BIOS van de computer (bij nieuwere systemen wordt dit ook wel de UEFI(/BIOS) genoemd. Druk tijdens de opstartfase op de goede toets om het instellingenmenu te openen. Dat is bijvoorbeeld F2, F10, F12 of Delete. De juiste toets verschilt per systeem. Soms staat tijdens het opstartproces in beeld hoe je het instellingenmenu kunt bereiken.

Zodra je eenmaal in het BIOS zit, is het de bedoeling dat je het systeem vanaf de usb-stick laat opstarten. Meestal vind je deze instellingen bij Boot of Boot Menu. Wijs de usb-stick aan als eerste opstartschijf. Druk daarna op de juiste toets om de gewijzigde instellingen te bewaren en de computer te herstarten. Meestal is dat F10. Na enkele ogenblikken komt het installatievenster van Zorin OS tevoorschijn.

©PXimport

Zorin OS installeren vanaf usb-stick

Selecteer in het eerste installatievenster Try or Install Zorin OS en druk op Enter. Het logo van het besturingssysteem verschijnt in beeld. Na even wachten kom je in de ietwat trage live-omgeving van Zorin OS terecht. Hoewel er nog niets is geïnstalleerd, kun je alvast even rondkijken. Weet je zeker dat je deze Linux-distributie definitief wilt installeren? Dubbelklik in dat geval op Install Zorin OS. Er komt een installatiemenu tevoorschijn.

Je selecteert uiteraard Nederlands als taal en klikt vervolgens op Verder. Kies de gewenste toetsenbordindeling, waarna je in het volgende venster de wifi-instellingen opgeeft. Klik hiervoor op de netwerknaam en typ vervolgens het bijbehorende wachtwoord. Bevestig daarna met Connect / Verder. Bij gebruik van een bekabelde netwerkverbinding is het overigens niet nodig om wifi-instellingen op te geven.

Zorin OS vraagt of je tijdens de installatie nieuwe pakketten (updates) wilt ophalen. Verder is het mogelijk om stuurprogramma’s van bepaalde hardware automatisch te installeren. Ga daarmee akkoord en klik op Verder. Als er op het systeem nog een versie van Windows of een ander besturingssysteem staat, kun je Zorin OS eventueel daarnaast installeren. Op die manier ontstaat er een dualboot-systeem.

Werkt het oorspronkelijke besturingssysteem niet meer goed? Selecteer dan Wis schijf en installeer Zorin OS. Laat de overige instellingen ongewijzigd en klik op Verder / Installeer nu / Verder. Geef daarna je geografische locatie door. In het volgende venster typ je een naam, computernaam, gebruikersnaam en tweemaal een wachtwoord. Als je geen zin hebt om telkens het wachtwoord op te geven, selecteer je de optie Automatisch aanmelden. Klik op Verder.

©PXimport

Kennismaken met Zorin OS

Zodra je het installatiemenu hebt doorlopen, duurt het nog even voordat de gebruikersomgeving van Zorin OS opduikt. Het overzetten van systeembestanden kost nu eenmaal tijd. Klik na pakweg een uurtje wachten op Nu herstarten. Je kunt de usb-stick met installatiebestanden uit het systeem verwijderen. Log in met je gebruikersnaam en wachtwoord, waarna je eindelijk met dit lichtvoetige besturingssysteem aan de slag kunt.

Fervente of voormalige Windows-gebruikers zien waarschijnlijk veel overeenkomsten. Zo open je linksonder via het Zorin OS-logo het startmenu. Op deze plek zijn onder meer de instellingen, persoonlijke mappen en voorgeïnstalleerde programma’s bereikbaar. Rechtsonder op de taakbalk bevinden zich diverse statuspictogrammen. 

Bij gebruik van een laptop check je onder meer de resterende accutijd en het wifi-bereik. Verder kun je hier meldingen opvragen en het volume regelen. Tot slot vind je rechts naast de startknop enkele snelkoppelingen naar (hulp)programma’s.

Updates installeren

Controleer als eerste of er updates zijn. Vaak zijn er bijvoorbeeld nieuwe versies van programma’s beschikbaar of is er voor het besturingssysteem een (veiligheids)update. Klik linksonder op de startknop en ga naar Instellingen. Je scrolt daarna een stukje omlaag totdat je het onderdeel Updatebeheer tegenkomt. 

Zodra je daarop klikt, gaat de functie direct op zoek naar nieuwe updates. Werk via de knop Nu installeren het systeem zo nodig bij. Wacht tot slot rustig af totdat alles netjes is bijgewerkt en klik eventueel op Nu herstarten.

©PXimport

Apparaten koppelen

Linux-distributies hadden enige tijd de naam dat ze randapparatuur matig ondersteunen. Tijden veranderen, want Zorin OS accepteert zo’n beetje iedere usb-stick, externe harde schijf, webcam, printer, pc-speakerset, muis en toetsenbord. Steek gewoon de usb-kabel in een vrije poort en de betreffende hardware werkt waarschijnlijk meteen. Je kunt bovendien (een tweede) scherm op een VGA-, DVI- of HDMI-poort aansluiten. 

Stuit je onverhoopt toch op moeilijkheden, dan kun je wellicht rechtstreeks de benodigde driver ophalen. Klik hiervoor op de startknop en navigeer naar Instellingen / Extra stuurprogramma’s. Ontdek of er voor aangesloten hardware een alternatieve driver beschikbaar is en installeer die naar eigen inzicht op het systeem. De kans is groot dat het betreffende randapparaat nu wél functioneert.

©PXimport

Software installeren

Gunstig is dat Zorin OS van zichzelf al een aantal uitstekende programma’s in huis heeft. Misschien ken je er al een paar, want bepaalde software is ook voor Windows beschikbaar. Open het startmenu en neem de categorieën door om te zien welke voorgeïnstalleerde tools je direct kunt gebruiken. We geven je een aantal voorzetjes.

Voor internetgebruik voldoet de gebruiksvriendelijke browser Firefox uitstekend. Je kunt het programma eventueel met allerlei add-ons uitbreiden. Als e-mailclient doe je een beroep op Mozilla Thunderbird, terwijl je met het programma Parole mediabestanden kunt afspelen. Verder is er met GIMP (GNU Image Manipulation Program) een uitgebreidefotobewerker aanwezig en kun je met Pitivi video’s monteren.

Uiteraard ontbreken ook de nodige kantoorprogramma’s niet. Het aanwezige LibreOffice-pakket is een goed alternatief voor Microsoft Office. Zo zijn de meeste Microsoft-documentformaten compatibel. Typ onder meer teksten (Writer), doe berekeningen (Calc) en maak presentaties (Impress). Met Sudoku, Mijnenveger, Mahjongg en AisleRiot Patience is er zelfs een aantal leuke spelletjes voorgeïnstalleerd. Een pluspunt is dat het besturingssysteem ieder programma vlot opent.

©PXimport

Vanwege het grote aantal standaardprogramma’s is deze Linux-distributie erg veelzijdig, maar het kan natuurlijk altijd completer. Voeg daarom zelf je favoriete programma’s toe. Je hoeft hiervoor niet zelf het web af te struinen. Vanuit het onderdeel Software voeg je namelijk rechtstreeks interessante programma’s toe. Open linksonder het startmenu en kies Software / Laten we winkelen.

Er verschijnt een aantal suggesties. Klik op een van de categorieën om gerichter naar programma’s te speuren. Van plan om iets te installeren? Klik op de programmanaam en vervolgens op Installeren. Bevestig de installatie desgevraagd met je wachtwoord. Het tooltje nestelt zich vanzelf in het startmenu.

Taakbalk aanpassen

Je past de taakbalk volledig naar eigen wens aan. Zo voeg je snelkoppelingen van favoriete programma aan dit onderdeel toe. Ga in het startmenu op zoek naar een veelgebruikt tooltje en klik met de rechtermuisknop op de programmanaam. Kies daarna Voeg toe aan werkbalk / Toevoegen. Het programmapictogram verschijnt helemaal rechts op de taakbalk. Vind je deze positie maar niks? Klik erop met de rechtermuisknop en kies Verplaatsen. Klik vervolgens op de gewenste plek. Op deze manier kun je het programmapictogram bijvoorbeeld naast de startknop plaatsen.

Je breidt de taakbalk ook naar hartenlust uit met extra statuspictogrammen. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Werkbalk / Nieuwe elementen toevoegen. Er verschijnt een behoorlijk lange lijst met opties. Zo kun je bijvoorbeeld de prullenbak, een pictogram met de processorbelasting en een afsluitknop in de taakbalk integreren. Selecteer het gewenste statuspictogram en bevestig met Toevoegen.

Tot slot pas je het uiterlijk van de taakbalk eenvoudig aan. Handig voor het geval je de pictogrammen bijvoorbeeld te klein vindt. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Werkbalk / Werkbalkvoorkeuren. Sleep voor een grotere weergave de schuifregelaars onder Afmetingen naar rechts.

Systeempictogrammen

Je voegt eenvoudig diverse systeempictogrammen aan het bureaublad toe. Ga in het startmenu naar Instellingen / Zorin Appearance. In plaats van pictogrammen kun je eventueel ook de volledige programmanamen in de taakbalk weergeven. Klik onder Vormgeving op het tweede beeld. 

Vink verder naar eigen wens de onderdelen Persoonlijke map, Prullenbak, Aangekoppelde volumina en Bestandssysteem aan. Deze onderdelen verschijnen meteen op het bureaublad. Gebruik ten slotte bovenaan de opties Thema en Lettertypen om diverse uiterlijke kenmerken van Zorin OS aan te passen. Net als Windows, eigenlijk!

Wie een moderne oven of combi-magnetron in huis haalt, krijgt er meteen een reeks functies en symbolen bij. Handig, maar in het begin soms wat verwarrend. Wat doen al die icoontjes precies? En hoe weet je welke stand je moet kiezen voor jouw gerecht? In dit artikel leggen we het je uit.

Lees ook: Hoe kies je de juiste inbouwoven?

Zodra je een moderne oven of combi-magnetron in gebruik neemt, valt één ding meteen op: de hoeveelheid knopjes en symbolen. Sommige herken je meteen, andere lijken meer een soort hiëroglyfen. Toch zijn die icoontjes er niet voor niets: ze helpen je het maximale uit je apparaat te halen. Tenminste, als je weet wat ze betekenen...

In dit artikel leggen we stap voor stap uit waar de belangrijkste symbolen voor staan en hoe je ze in de praktijk gebruikt. Zo voorkom je veelgemaakte fouten en maak je koken weer overzichtelijk!

Uit

De oven staat in de veilige standby-stand. 

©DD | ID.nl

Boven- en onderwarmte

Bij deze stand komt de warmte gelijkmatig van boven en onder. Het is de klassieke ovenmodus die je voor bijna alles kunt gebruiken – van ovenschotels tot het bakken van taarten. Betrouwbaar en veelzijdig.

©DD | ID.nl

Onderwarmte

Hierbij verwarmt alleen het element aan de onderkant van de oven. Ideaal als je een gerecht hebt dat onderin goed heet moet worden, zonder dat de bovenkant al te snel kleurt of verbrandt. Denk aan een lasagne met een dikke kaaslaag. Je kunt ook afwisselen tussen deze modus en de gecombineerde boven- en onderwarmte, afhankelijk van hoe snel het gaat.

©DD | ID.nl

Grillen

De grillstand wordt meestal aangegeven met een kartelig lijntje. Deze functie is bedoeld om vlees een mooie, knapperige buitenkant te geven, terwijl het vanbinnen goed gaart. Het resultaat doet denken aan wat je van een barbecue verwacht: ideaal voor spareribs of een sappige steak. 

©DD | ID.nl

Hetelucht

Steeds meer ovens hebben naast de elektrische standen ook een heteluchtfunctie. Die verdeelt de warmte met behulp van een ventilator, wat zorgt voor een gelijkmatige temperatuur. Voor gevoelige baksels als cakes en taarten is het beter om voor een elektrische stand te kiezen, omdat daar de temperatuur preciezer is. Voor ovenschotels of een plaat vol koekjes is hetelucht dan weer ideaal.

©DD | ID.nl

Lees ook: Wat is het verschil tussen een combi-oven en een combi-magnetron?

Magnetron

Heb je een combi-oven, dan is de kans groot dat die ook een magnetronfunctie heeft. Die herken je aan drie golvende lijntjes. Meestal staat dit symbool voor de standaardstand, vaak rond de 700 watt. Soms zie je varianten met een bordje of mok erbij; die zijn bedoeld voor het opwarmen van specifieke dingen zoals dranken of maaltijden, vaak op een aangepast vermogen.

©DD | ID.nl

Magnetron + oven

Deze stand combineert de magnetronfunctie met de klassieke ovenwarmte van boven en onder. Handig als je iets sneller wilt garen én verwarmen. Maar wees voorzichtig: niet elk gerecht kan goed tegen die combinatie van directe hitte en microgolven. Er bestaat ook een variant die de heteluchtfunctie in plaats van de elektrische ovenstand gebruikt.

©DD | ID.nl

Lees ook: Waar voor je geld: 5 vrijstaande combimagnetrons van max 200 euro

Magnetron + grill

Bij combi-ovens met grillfunctie kun je ook kiezen voor een gecombineerde stand. Terwijl de magnetron de binnenkant van je eten snel opwarmt, zorgt de grill voor een krokante bovenkant. Vooral handig als je iets gratineert of een knapperig korstje wilt.

©DD | ID.nl

Ontdooien

Bevroren producten ontdooien kan prima in de magnetron, mits op laag vermogen – meestal rond de 200 watt. Zo voorkom je dat je gerecht al begint te garen terwijl het nog ontdooit. Sommige ovens geven dit aan met een sneeuwvlokje of ijskristal.

©DD | ID.nl

Tot slot

Het lijkt misschien een wirwar aan icoontjes, maar zodra je weet waar elk symbool voor staat, wordt koken met je oven of combi-magnetron een stuk leuker én eenvoudiger. Je kiest gerichter de juiste stand en voorkomt zo halfgare ovenschotels, aangebrande vleesgerechten of te droge taarten. Of je nu iets wilt ontdooien, gratineren of perfect wilt bakken: met een beetje kennis van de symbolen ben je goed voorbereid. Zo wordt je oven pas echt een hulp in de keuken in plaats van een bron van frustratie.

De Samsung Galaxy Tab S10 Lite is een lichte tablet die ideaal is voor studie, werk en entertainment. Met een helder scherm, lange accuduur en de meegeleverde S Pen richt dit model zich op iedereen die een veelzijdige tablet zoekt voor dagelijks gebruik.

Samsung heeft een nieuw model toegevoegd aan zijn tabletserie: de Galaxy Tab S10 Lite. Waar de krachtigste tablets vaak stevig geprijsd zijn, positioneert Samsung dit toestel als een lichtere en toegankelijkere optie. De Tab S10 Lite is voorzien van een 10,9-inch scherm, een slank ontwerp en een S Pen die je deze keer standaard erbij krijgt. Daarmee wil het merk vooral studenten, jonge professionals en alledaagse gebruikers aanspreken die een tablet zoeken die overal mee naartoe kan.

©Samsung

Scherm staat z'n mannetje

Het scherm is een van de belangrijkste troeven van dit nieuwe model. Met zijn 10,9 inch is het groot genoeg om comfortabel te multitasken, aantekeningen te maken of een serie in bed te bingen. Dankzij Vision Booster blijft het beeld echter ook in de felle zon prima zichtbaar. Dat maakt het een handige keuze voor wie vaak onderweg werkt of studeert, of gewoon graag buiten zit met een kop koffie en een tablet op schoot. Een extra pluspunt is de blauwlichtreductie: die zorgt ervoor dat je ogen minder vermoeid raken, zelfs als je langer achter elkaar leest of kijkt.

Slank design in drie tinten

Met een dikte van 6,6 millimeter en een gewicht van 524 gram is de Tab S10 Lite opvallend handzaam. Hij glijdt moeiteloos in je rugzak of laptoptas en neemt nauwelijks meer ruimte in dan een notitieboek. Samsung brengt het toestel uit in drie kleuren: grijs, zilver en koraalrood. Daarmee spreekt de Tab S10 Lite zowel de zakelijke gebruiker aan als degene die liever kiest voor een opvallend tintje.

©Samsung

Prestaties en uithoudingsvermogen

Onder de motorkap draait de Exynos 1380-processor, die volgens Samsung voldoende vermogen levert om soepel te multitasken en populaire apps vlot te draaien. De tablet komt in versies met 128 of 256 GB opslag, uitbreidbaar tot 2 TB via microSD. Voor wie zijn complete filmcollectie of een berg studieprojecten wil meenemen, is er dus ruimte genoeg. De 8000 mAh-accu is ontworpen om een volle dag mee te gaan. En mocht de batterij onverhoopt toch leeg zijn, dan zorgt de snellaadfunctie ervoor dat je niet lang stil hoeft te zitten.

Schrijven en tekenen met de S Pen

Wat de Tab S10 Lite onderscheidt van veel andere tablets in zijn klasse, is dat de S Pen standaard wordt meegeleverd. Daarmee kun je direct aan de slag: notities maken tijdens college, lekker tekenen, aantekeningen in een document zetten of gewoon even een idee schetsen dat anders op een servetje zou belanden. Handwriting Assist zet handschrift razendsnel om in digitale tekst en Math Solver biedt ondersteuning bij formules en berekeningen. Circle to Search maakt het zoeken naar extra informatie makkelijker dan ooit: omcirkel iets op je scherm en je krijgt direct meer context, zonder van app te wisselen.

Van studie tot streaming

Hoewel Samsung de Tab S10 Lite duidelijk in de markt zet als een productieve tablet, is er ook aan ontspanning gedacht. Stereo luidsprekers zorgen voor vol geluid bij films en muziek, terwijl apps als Goodnotes, Clip Studio Paint en LumaFusion de creatieve kant bedienen. Dankzij wifi 6 en bluetooth 5.3 zijn verbindingen stabiel, of je nu samenwerkt aan een project of draadloos muziek streamt.

Prijs en beschikbaarheid

De Galaxy Tab S10 Lite ligt vanaf 5 september in de winkel. De instapversie met 128 GB opslag en wifi heeft een adviesprijs van rond de 399 euro. Voor wie meer opslag nodig heeft, is er de 256 GB-variant, en wie onderweg altijd online wil zijn: er verschijnen ook modellen met 5G.