Het is één van de grootste irritaties op internet: advertenties. Je kunt natuurlijk voor elk apparaat een ad-blocker in je browser installeren, maar als je ook je smartphone, slimme televisie en spelcomputer tegen reclames wilt beschermen, dan is een centrale ad-blocker veel handiger. Er zijn dure commerciële oplossingen beschikbaar, maar met een Raspberry Pi van een paar tientjes en Pi-hole bereik je exact hetzelfde. In dit artikel laten we je zien hoe makkelijk dit is.

01 Raspberry Pi aanschaffen

Voor de workshop heb je een Raspberry Pi nodig, het maakt niet uit welke versie je gebruikt. De meest recente versie is Raspberry Pi 3 Model B, die zo’n veertig euro kost. Naast de minicomputer heb je een microSD-kaartje nodig waar je de software op plaatst. Als je computer geen kaartlezer heeft, heb je ook nog een kaartlezer nodig. Daarnaast heb je een micro-usb-kabel en een usb-voeding van 2 ampère nodig. Een behuizing is optioneel, maar wel handig als je het apparaat voor langere tijd wilt inzetten.

©PXimport

02 Raspbian downloaden

Voor Pi-hole kun je het standaard besturingssysteem Raspbian installeren. Ga naar www.raspberrypi.org, klik op Downloads en vervolgens op Raspbian. Pi-hole heeft aan een gestripte versie genoeg, je kunt daarom eventueel onder Raspbian Jessie Lite op Download ZIP klikken. Als je voor de eerste keer met Raspbian aan de slag gaat, is het echter handiger om de normale versie te downloaden omdat je dan de beschikking over een desktopomgeving hebt. Na het downloaden pak je het bestand uit. In deze workshop werken we met de standaardversie van Raspbian met desktopomgeving.

03 DiskImager downloaden

Download het programma Win32DiskImager, installeer het en open het programma. Sluit de SD-kaart aan op je pc en controleer welke schijfletter de SD-kaart krijgt toegewezen. In DiskImager kijk je of de juiste letter wordt getoond en open je het Raspbian disk-image door op het mapje naast de letter te klikken. Klik op Write om het image naar de SD-kaart te kopiëren. Bevestig de actie door op Yes te klikken. Het schrijven van het besturingssysteem kan een paar minuten duren. Als het bericht Write Successful verschijnt, klik je op OK en haal je de SD-kaart uit je pc.

©PXimport

04 Raspbian installeren

Voor de eerste installatie en configuratie van Raspbian moet je een toetsenbord en monitor op je Raspberry Pi aansluiten. De monitor verbind je via een HDMI-kabel aan de aansluiting van de Raspberry Pi. Schuif vervolgens de microSD-kaart in de sleuf van je Raspberry Pi. Om de Raspberry Pi van stroom te voorzien, kun je een stroomadapter aansluiten of eventueel een usb-kabel tussen je Raspberry Pi en je pc aansluiten. Raspbian wordt gestart en regels met code verschijnen op je beeldscherm, wacht totdat het besturingssysteem zich automatisch opent.

05 Raspbian configureren

Voordat je de software Pi-hole op je Raspberry Pi zet, is het handig om even een paar instellingen in Raspbian te wijzigen. Ga naar Menu / Preferences / Raspberry Pi Configuration en geef bijvoorbeeld je locatie, tijdzone en toetsenbordindeling aan. Het is ook handig om je netwerkinstelling alvast even te configureren. Ga naar het netwerk-icoontje bovenin en kies je draadloze netwerk. Meld je aan en je hebt de Raspberry Pi met het internet verbonden. Uiteraard kun je ook een bekabelde netwerkaansluiting gebruiken.

©PXimport

SSH

06 Bestandssysteem uitbreiden

Om ervoor te zorgen dat je alle beschikbare ruimte op je SD-kaart kunt gebruiken, kun je in de terminal op de Raspberry Pi of in je SSH-client op je pc of Mac het commando sudo raspi-config typen. Selecteer Expand Filesystem en kies vervolgens voor Finish. Je moet hierna je Raspberry Pi opnieuw opstarten, kies daarom voor Yes als je gevraagd wordt dit te doen. Deze stap helpt ook vaak als je problemen tijdens de installatie van Pi-hole ondervindt.

©PXimport

07 Pi-hole installeren

Geef in de terminal de volgende code in: curl -L https://install.pi-hole.net | bash. Klik twee keer op OK en als je bij het venster over de statische IP aankomt, klik je nogmaals op OK. Pi-hole werkt namelijk alleen als de Raspberry Pi over een statisch IP-adres beschikt. Selecteer in het volgende venster of je de Raspberry Pi via ethernet of wifi hebt aangesloten, een selectie maak je door op de spatiebalk te drukken. Wil je naar het volgende venster, dan navigeer je met de pijltjestoetsen en bevestig je een actie met Enter.

©PXimport

08 Statisch IP-adres

Als het venster met de optie Select Protocols verschijnt, kies je voor IPv4, op dit moment werkt de ad-blocker via IPv4 namelijk het beste. Daarna krijg je de vraag of het aangeboden statische IP-adres voor jou oké is. In de meeste gevallen is dit prima en klik je op Yes. Mocht het IP-adres in het bereik vallen van de adressen die je router willekeurig aan apparaten toewijst, dan kan dit een conflict opleveren. In dat geval kies je voor No en voer je zelf een IP-adres in. Als je voor Yes kiest, zal Pi-hole je sowieso nog even waarschuwen voor dit eventuele conflict.

©PXimport

09 Upstream provider

De installatie is bijna klaar, op het einde vraagt Pi-hole of je de Upstream DNS Provider wilt wijzigen. Google is de standaardkeuze en dit is in de meeste gevallen prima, maar je kunt ook de upstream van OpenDNS, Level3, Comodo of Norton gebruiken. Als de tekst Make it so in beeld verschijnt, is de installatie klaar. Noteer het IP-adres van je Pi-hole, dit is het adres wat je apparaten voortaan moeten gebruiken, daarmee gaan we aan de slag in de volgende stappen. Sluit af met OK, er verschijnen nog een paar regels code en dan is het echt gedaan met de installatie.

©PXimport

10 Router of losse apparaten

Om reclames te blokkeren, moet je nu al je internetverkeer via de Pi-hole laten lopen. Dit kan op twee manieren. De eerste manier is dat je op al je apparaten naar je Pi-hole verwijst. Dit heeft als nadeel dat je dit op elk apparaat apart moet instellen. Een andere optie is om je router zo in te stellen dat elke verbinding door de Pi-hole gaat voordat het naar apparaten in je netwerk wordt doorgelaten. We leggen beide opties in de volgende stappen uit.

11 Windows configureren

In Windows 10 ga je naar het configuratiescherm en klik je op Netwerk en Internet / Netwerkcentrum. Klik op Adapterinstellingen wijzigen. Klik met je rechtermuisknop op de verbinding die je wilt wijzigen en selecteer Eigenschappen. Zorg dat je in het tabblad Netwerken bent en selecteer Internet Protocol versie 4. Klik op Eigenschappen / Geavanceerd. Kies het tabblad DNS en voeg het IP-adres van je Pi-hole toe door op Toevoegen te klikken. Sluit af met OK en vergeet deze stappen niet ook bij je eventuele andere netwerkverbindingen te doen.

©PXimport

Macs en smartphones

12 Administratiepaneel

Ga in je browser naar het IP-adres van je Pi-hole en typ achter het IP-adres /admin. Dit is de configuratiepagina van je Pi-hole. Je ziet hoeveel reclame vandaag al is tegengehouden, hoeveel domeinen geblokkeerd zijn en welke apparaten welke aanvragen hebben gedaan. Onder Top Advertisers zie je van welke domeinen de meeste reclames worden geblokkeerd. Bij Query Log vind je een overzicht van al je internetverkeer, helaas kun je dit niet uitschakelen of bepaalde entries verwijderen.

©PXimport

13 Lokale DNS in je router

De handigste manier is om al het verkeer vanuit je router naar je Pi-hole om te leiden. Ga naar de instellingen van je router en zoek naar het instellingenscherm waar je DHCP-opties kunt wijzigen of waar je instellingen voor IPv4-adressen vindt. Hier vind je dan waarschijnlijk ook de optie om een lokale DNS-server aan te geven. Of deze optie in jouw router wordt aangeboden en of dit überhaupt mogelijk is, kun je alleen ervaren door in de handleiding van je router te kijken of je provider even een mailtje te sturen.

14 DHCP vernieuwen

Het kan zijn dat je op je apparaat nog even de DHCP-lease moet vernieuwen voordat het verkeer via de Pi-hole wordt geleid. In Windows open je de Opdrachtprompt door in de zoek-balk cmd in te toetsen. Typ ipconfig /release en druk op de Entertoets. Als dit succesvol is, typ je vervolgens nog eens het commando ipconfig /renew en sluit je af door op Enter te drukken. Op je Mac vind je deze optie bij Systeemvoorkeuren / Netwerk. Klik op je netwerkverbinding en kies voor Geavanceerd. Klik op TCP/IP en selecteer Vernieuw DHCP-lease.

©PXimport

15 Blacklist en whitelist

Als je bepaalde domeinen wilt whitelisten of blacklisten, dan kun je dat doen in het administratiepanel van je Pi-hole. Websites ‘leven’ van advertentie-inkomsten, dus het is ‘aardig’ om sites die je graag bezoekt te whitelisten. Klik op Whitelist of Blacklist om een domein toe te voegen. Omdat de Pi-hole op DNS-niveau reclames filtert, heeft het geen zin om gewoon een url toe te voegen. Op de website van Pi-block vind je een heldere uitleg hoe je een whitelist of blacklist toepast op je Pi-hole. Hier leggen we uit hoe je onze sites kunt whitelisten.

©PXimport

IPv4 en IPv6

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.