ID.nl logo
De ideale game-pc bouw je zo
© PXimport
Huis

De ideale game-pc bouw je zo

Pc-gamen leeft meer dan ooit. Met de Epic Games Store krijg je wekelijks gratis nieuwe games. De Microsoft Game Pass geeft voor een paar euro per maand toegang tot tientallen games. En de lancering van de Flight Simulator brengt ook een oudere generatie terug naar de pc. Maar mooiere games vragen wat van je computer. We kijken naar de hardware voor de ideale game-pc.

De nieuwste Flight Simulator spelen op een tien jaar oude pc zit er namelijk niet meer in. Misschien heb je dan toch een nieuwe pc nodig. In dit artikel bespreken we waar je op moet letten bij de aanschaf van een compleet nieuwe game-pc. Ook stellen we twee complete systemen samen waarmee zowel de gewone als de fanatieke gamer mee uit de voeten kan.

Betaalbaar advies

Goed nieuws is dat computers de afgelopen jaren flink krachtiger zijn geworden. Voor eenvoudig gebruik voldoet bijna elke pc van de afgelopen vijf jaar. Maar toch is voor het gamen iets recenter fijner. Gelukkig hoeft dat niet meteen een prijzig monster te zijn.

De enorme hype omtrent Nvidia’s nieuwste videokaarten en de GeForce RTX 3080 (700 tot 800 euro) die sneller is dan al het andere tot dusver op de markt, is overigens wel begrijpelijk voor de echte liefhebber. De zwaarste games, zoals Flight Simulator, profiteren absoluut van een extreme pc. Daarom bouwen we ons luxere game systeem om die ultieme videokaart heen.

Alleen voor de prijs van dat ene onderdeel kunnen we ook prima een complete game-pc samenstellen die de meeste games soepel speelt. Tenminste als we de hoge resolutieschermen buiten beschouwing laten. Ons betaalbare advies richten we dan ook maximaal 800 euro. Daarvoor kun je een stevige game-pc kopen, met minimale concessies. Uiteraard nemen we ook het algemene gebruik mee in onze keuze. We gaan er gemakshalve vanuit dat je van je game-pc ook verwacht dat hij in staat is goed te kunnen editten.

Videokaart

Het belangrijkste onderdeel van een game-pc is de videokaart. Er zijn zo ontzettend veel videokaarten beschikbaar dat het ontzettend lastig kiezen is. Niet voor ons high-endsysteem overigens, want de Nvidia GeForce RTX 3080 is simpelweg dé beste videokaart van dit moment voor gamers. Zowel voor gamen op 4K resolutie, als op snelle gameschermen.

Welke RTX 3080 je kiest laten we even in het midden. De beschikbaarheid is op dit moment namelijk problematisch. De beste RTX 3080 is al snel dat model dat daadwerkelijk te koop is, al vind je in onze complete round-up de beste kaarten.

Voor de betaalbare game-pc gaan we uit van een GeForce GTX 1660 Super. Deze kaart kan alle (zwaardere) games afspelen, als je maar op een full hd- of 1080p-monitor speelt. De beste prijs-prestatieverhouding voor een game-pc komt uit rond de 800 euro.

©PXimport

Processor

Een goede processor is onmisbaar voor gamers. De videokaart is weliswaar het hart, maar een trage processor kan je videokaart tegenhouden. Hoewel AMD de laatste jaren betere zakendoet op gebied van processors dan Intel, heeft Intel nog één troef. In gamen zijn ze simpelweg - zij het nipt - de snelste.

Voor onze ultieme game-pc kiezen we dan ook voor een Intel-processor: de Core i7-10700K. Een rappe 8-coreprocessor die op meer dan 5 gigahertz draait en het uiterste uit alle games weet te halen. En die prima uiteraard in staat is alle andere dagelijks activiteiten uit te voeren.

©PXimport


Intel heeft alleen ook één probleem: de prijs-prestatieverhouding. Daarom kijken we voor een betaalbare game-pc naar AMD. Die weet met de Ryzen 5 3600 voor minder dan 200 euro een 6-core, 12-thread-cpu op de markt te zetten. En die kan zowel alles, en vormt geen beperking voor de meeste game-pc’s, in tegenstelling tot de 4-core Intel-cpu’s op dit prijspunt.

Werkgeheugen

Met de extreem lage geheugenprijzen van dit moment is 16 gigabyte de standaard geworden. Eigenlijk is meer ook niet noodzakelijk. Er zijn nauwelijks games die meer kunnen gebruiken, laat staan dat ze er echt van profiteren.

Wij kiezen voor twee geheugenbankjes van 8 gigabyte. Daardoor is het eenvoudig om later nog 16 gigabyte erbij te prikken, mocht dat ooit noodzakelijk zijn. Let wel op de snelheid van het werkgeheugen, vaak is dit 2666 MHz, of 3200 MHz. Vooral AMD-systemen zijn gevoelig voor een snel geheugen.

We kiezen voor beide systemen voor 3200 MHz-geheugen. Dat is niet duurder dan een trager geheugen. In echt snel - en dus prijzig - geheugen investeren, levert toch nauwelijks nog winst op.

©PXimport

Moederbord

Als u een pc bouwt of laat bouwen, is het belangrijk dat het moederbord bij de processor past. Let hierbij op of de socket van de processor en het moederbord overeenkomen. Voor recente Intel-cpu’s, zoals de 10700K, is dat socket 1200. Voor AMD-cpu’s is dat am4.

Het moederbord is verantwoordelijk voor de stroomvoorziening van onder meer je processor, dus een goede kwaliteit is zeker belangrijk. Het vereist wel vergaande technische kennis om dit te kunnen herkennen. Daarvoor hebben wij hier geen ruimte. Wij hebben dan ook simpelweg twee geschikte opties van goede kwaliteit uitgezocht voor onze voorbeeldsystemen. Maar als je twijfelt over een systeem, laat je dan informeren door een expert.

Je kunt zelf wel letten op de features die het moederbord biedt en welke belangrijk zijn voor je specifieke gebruik. Denk aan het aantal usb-poorten bijvoorbeeld of dat er wifi op het moederbord zit.

©PXimport

Behuizing

De behuizing van je game-pc is niet direct cruciaal. Maar een goedkopere behuizing is minder mooi en minder fijn om mee te werken. Je voelt het verschil in kwaliteit al snel. Alleen, mits de koeling voldoende is, gaat op de behuizing bezuinigen niet ten koste van de prestaties.

Voor onze samenstellingen willen we toch iets meer kwaliteit uitzoeken dan kant-en-klaarsystemen. Dat dat niet prijzig hoeft te zijn zien we aan de Phanteks P300A in onze eenvoudigere configuratie. Rond de 50 euro vinden we kasten die compact, mooi en standaard ruim voldoende koeling bieden voor onze configuraties. Voor de high-end-pc kiezen we wel een iets chiquere behuizing, die net wat luxer is afgewerkt en iets meer ruimte biedt voor de grotere videokaart.

©PXimport

Opslag

Hoeveel opslag je nodig hebt is uiteraard subjectief. Sommige moderne games nemen makkelijk tientallen gigabytes in beslag. Een van de populairste games van dit moment, het gratis Call of Duty Warzone, gebruikt zelfs ruim 200 gigabyte.

Een 1 terabyte-ssd is daarom het minimum waar we naar kijken. Gelukkig bieden deze ook de beste prijs-opslagverhouding van dit moment. Zeker de Kingston A2000 die we voor beide systemen kiezen. Beide configuraties staan het uiteraard toe om een grotere ssd toe te voegen als je dat nodig vinden. Die kun je ook later nog toevoegen.

Mechanische harde schijven laten we liever achterwegen. Een ssd zorgt dat de pc vlot start en games ook opstarten. Kortom: zorg dat de game-pc alleen ssd-opslag krijgt.

©PXimport

Koeling

Game-pc’s die al helemaal af zijn, komen met voldoende koeling. Alleen deze kant-en-klare systemen hebben vaak wel een koeling die net voldoende is of te luid is. Een losse A-kwaliteitkoeler voor je processor heeft juist een grote impact op je ervaring. Betere koeling komt zowel de prestaties als levensduur van de onderdelen ten goede, zorgt dat het systeem fluisterstil blijf en is makkelijker te installeren dan een goedkoop alternatief.

Voor het luxe systeem kiezen wij daarom voor een Noctua-koeler, die precies die zaken goed op orde heeft. Wel moet je er altijd opletten dat een koeler in een behuizing past.

Voor ons basissysteem blijven we bij de koeler die AMD standaard meelevert bij de Ryzen-processors. Die is niet de stilste, maar zo drukken we de kosten.

©PXimport

Voeding

Net als het moederbord is een voeding in kant-en-klare systemen een vanzelfsprekendheid: de voeding voldoet in zo’n geval. Toch zijn we er geen liefhebber van, want die voedingen zijn vaak ingericht on een typische garantieperiode (een paar jaar) te overleven, terwijl losse A-kwaliteit voedingen gericht op kwaliteit vijf tot twaalf jaar garantie bieden.

Specifiek voor ons luxere systeem kijken we dan ook naar een goede kwaliteit van de voeding. Die is goed voor de levensduur en de geluidsproductie van de pc, iets wat bij krachtigere componenten zwaarder begint te wegen. We kiezen de Seasonic Focus-voeding, voor een redelijk prijs en met de focus op stilte. Sommige voedingen zoals deze stoppen de ventilator namelijk bij licht gebruik, voor een onhoorbare pc. Er zijn meerdere merken op de markt, maar helaas zijn dat ook veel beunhazen. Helaas is het bijna onmogelijk om dit aan de buitenkant te zien. Volg dus bij voorkeur onze adviezen of laat je informeren door een expert bij aanschaf.

Op een goedkopere machine wegen de kosten van een goede voeding zwaar, maar vanwege het belang van een goede voeding willen we niet inleveren op kwaliteit. De meeste goede merken hebben gelukkig ook betaalbare voedingen die kwalitatief wel goed zijn. Je mist dan wat luxe features, zoals de fan stop of de modulaire kabels, maar je kunt stevig besparen zonder negatieve consequenties voor de levensduur van je game-pc.

©PXimport

Bouw het zelf of laat het bouwen!

Je eigen desktopgame-pc in elkaar zetten is echt prima te doen. Geduld en goed lezen zijn cruciaal, het internet staat vol met handleidingen. Het risico is minimaal, zolang je dus goed leest en niets forceert. Een pc die helemaal af is, klinkt misschien aantrekkelijker. Maar die zitten vaak vol besparingen die de levensduur, geluidsproductie en ervaring niet ten goede komen. Daarbij gaat het vooral om de onderdelen, zoals het moederbord, de voeding of de kast. Die komen niet in de buurt van zelfs betaalbare doe-het-zelfcomponenten. Vind je zelf bouwen toch eng? Laat je pc dan assembleren door een bekende winkel. De meeste grote (web)winkels vragen rond de 50 tot 60 euro om je pc in elkaar te zetten. Zo kun je een pc krijgen met de beste en recente componenten voor een goede prijs. Daarbij profiteer je van het feit dat je één aanspreekpunt hebt als er iets met een van de onderdelen mis blijkt te zijn.

De onderstaande systemen zijn onze adviezen voor twee mooie game-pc’s. De eerste biedt de ultieme game-ervaring van dit moment. De tweede de ultieme prijs-prestatieverhouding rond de 800 euro. Alle onderdelen zijn uitgezocht op basis van de huidige beschikbaarheid in Nederland en een goede prijs-kwaliteitverhouding binnen hun eigen segment.

©PXimport

Randapparatuur

Goed gamen vereist natuurlijk ook een goede monitor en randapparatuur, en die hoeven niet direct duur te zijn. We geven nog enkele adviezen die je vrij kunt combineren met de bovenstaande systemen.

Beeldscherm

Een goede gamemonitor kenmerkt zich met een hoge refresh rate, het liefst 144Hz of hoger. De daadwerkelijke ervaring en beeldkwaliteit is alleen lastig uit de specificaties op te merken. Maar is uiteindelijk wel leidend in de ervaring. Daarom is het specifiek voor gamingmonitoren dan ook cruciaal om op reviews te vertrouwen.

Ons instapadvies is de ASUS VG279Q. Dit is een betaalbare 1080p 144Hz-monitor die wél vlot is, een redelijke kleurprestatie biedt en uiteraard ook niet te veel kost (199 euro). Daarbij is er Freesync- en G-Sync-support (onofficieel), waardoor je ook een soepeler beeld houdt. Een leuke combi met onze betaalbare game-pc.

De Gigabyte G32QC (369 euro) is onze aanrader als het iets meer mag kosten, maar als je ook meer verwacht. Deze 32” 1440p 165Hz-monitor is lekker groot voor een intense game-ervaring. En de monitor is goed bruikbaar voor serieuze taken zoals editten. Ook deze is voorzien van Freesync- en G-Sync-support.

Mocht geld geen bezwaar zijn, dan kijken we naar de LG38GN950-B (1.399 euro). Deze grote 38” ultrawide met hoge 3840x1600 resolutie en een 160Hz refresh rate is zowel ultiem in games, zeker simulaties, als ultiem voor professioneel gebruik. Voor als je écht het beste zoekt.

©PXimport

Toetsenbord en muis

Een goed toetsenbord en muis zijn eveneens onmisbaar, zeker als je veel uren maakt. Wat je zelf fijn vindt is natuurlijk grotendeels subjectief en daarom is het lastig om er advies in te geven. Wij raden je dan ook aan om je in een winkel te oriënteren, zowel voor de muis als het toetsenbord. Zo ontdek je welke vormen je wel of niet aanspreken.

De Cooler Master MM710 (49 euro) is een goed startpunt voor een uitstekende, vederlichte muis voor gamers. Of kijk naar de Logitech G502 Hero (59 euro) voor een goede allrounder.

Als toetsenbord is de Corsair K70 RGB MK.2 (149 euro) het complete gaming toetsenbord van dit moment: mechanisch, rap, en uiteraard met rgb-verlichting. Zoeken we een balans tussen goed en betaalbaar, dan kijken we naar de Cooler Master CK350 (59 euro), een van de voordeligste toetsenborden die niet inlevert op de daadwerkelijke game-ervaring.

©PXimport

Headset

Een goede game ervaring profiteert van goed geluid. Het verschil tussen een écht goede headset en een instapper is zo groot dat u, eenmaal gewend, nooit meer instapmodellen wilt overwegen.

De Logitech G Pro X (106 euro) is de headset met de beste balans op zijn prijspunt: goed geluid, comfort, en een uitstekende microfoon. Comfort is subjectief, maar Logitech weet hoe ze een headset voor praktisch iedereen moeten maken.

Voor onze game-pc op budget is de Steelseries Arctis 1 (55 euro) een fijne instapper. Die zit licht op het hoofd en klinkt goed erg goed voor de prijs.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Review LG OLED EVO 65G56LS – Opnieuw de grens verlegd
Huis

Review LG OLED EVO 65G56LS – Opnieuw de grens verlegd

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

Fantastisch
Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De LG OLED EVO 65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit. De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Plus- en minpunten
  • Alpha11-processor met uitstekende beeldverwerking
  • Fantastische HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
  • Goede kijkhoek en anti-reflectie
  • WebOS 25, met vijf jaar lang nieuwe versies
  • Advertenties op het Home-scherm
  • Geen ondersteuning voor HDR10+ en DTS
  • Voorlopig weinig meerwaarde met AI

 

LG OLED EVO 65G56LS (2025)

  • Adviesprijs: 3,299 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 165 Hz W-OLED-tv
  • Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (48 Gbps), ARC/eARC, ALLM, VRR, HFR), 3x usb, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, 1x IR-blaster, Wifi 6 (802.11ax), ethernet, Bluetooth 5.3, WiSA
  • Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, Dolby Atmos, webOS 25, AirPlay 2, Google Cast, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, Alpha 11 gen2 processor
  • Afmetingen: 1.441 x 910 x 263 mm (incl. voet)
  • Gewicht: 26,6 kg (incl. voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 85 kWh (E) / HDR 222 kWh (G) 

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Lees ook: Zo testen we televisies

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

▼ Volgende artikel
Tekst kopiëren en plakken? Zo krijg je toegang tot het klembord op Android
Huis

Tekst kopiëren en plakken? Zo krijg je toegang tot het klembord op Android

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Wat gaan we doen?

In dit artikel leggen we uit hoe kopiëren en plakken in Android precies werkt. Dat geldt voor zowel Android-smartphones en Android-tablets.

  • Zo werkt kopiëren, knippen en plakken
  • Knippen en plakken vanuit toetsenbord
  • Verbeteringen dankzij Android 13

Wil je meer weten over de veiligheid van Android? Lees dan het artikel Alles wat je moet weten over Android-beveiliging

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.