ID.nl logo
Nvidia GeForce RTX 3080 FE - Ultiem gamen in 4K
© PXimport
Zekerheid & gemak

Nvidia GeForce RTX 3080 FE - Ultiem gamen in 4K

Met hun 30-series videokaarten brengt Nvidia een nieuw topmodel videokaart uit voor gamers. Een nieuwe generatie betekent betere prestaties in games, mooie nieuwe features, en natuurlijk de prangende vraag of het tijd is om te upgraden. Na een paar lange, pittige dagen op de pijnbank mogen wij onze conclusies opmaken.

4K-gaming is iets waar we al jaren naar uit kijken. En dan niet op een magere 30 frames per seconde zoals consoles doen, of op lage grafische instellingen. 4K Gamen in de allernieuwste games, met alle grafische pracht en praal, en dan met hoge, soepele framerates. Sorry console liefhebbers, maar de PlayStations en Xboxen van deze wereld kregen dat echt niet voor elkaar. De beste videokaart tot dusver, de ca. 1200 euro kostende GeForce RTX 2080 Ti wist dat wel aardig te doen, maar kwam in sommige titels nog net wat kracht tekort. De onlangs aangekondigde en vanaf morgen verkrijgbare GeForce RTX 3080 moet volgens Nvidia dé kaart voor 4K-gamen worden. Wij hebben de Nvidia GeForce RTX 3080 Founders Edition getest om te achterhalen of dat echt zo is.

©PXimport

©PXimport

Eindelijk echt goed 4K Gamen

De 720 euro kostende Nvidia GeForce RTX 3080 Founders Edition blijkt ca 25 procent sneller dan de snelste RTX 2080 Ti uitvoeringen, en is daarmee de eerste videokaart die alle games die wij testen op 4K, hoge settings en boven de 60 FPS wist te houden. De performance verbeteringen ten opzichte van de ooit even dure RTX 2080 SUPER liggen zelfs rond de 60 procent op deze resolutie. Zo'n grote stap vooruit hebben we lange tijd niet gezien. Echt comfortabel 4K gamen is daarmee in één klap een echt serieuze hobby geworden.

©PXimport

Alle effecten aan

Positief is ook dat de games die gebruik kunnen maken van Nvidia’s paradepaartje, real time ray tracing, dit ook kunnen doen op deze resolutie. Ray tracing voegt betere visuele effecten toe, vooral op gebied van realistische schaduwen en verlichting, maar is enorm intensief om weer te geven. Dankzij een techniek genaamd DLSS, Deep Learning Super Sampling, kunnen RTX kaarten deze performance impact verzachten door de game op een iets lagere resolutie te renderen, en vervolgens via AI op een hogere resolutie weer te geven. En, die techniek werkt uitstekend. DLSS is een complex onderwerp, maar in onze ervaring kan je het simpelweg aanzetten en zal je het verschil met een “echt” 4K beeld nooit zien.

©PXimport

Goed voor 1440p, overkill voor 1080p

Bezitters van snelle Quad HD monitoren mogen ook niet klagen, zij zien prestatieverbeteringen rond de 50 procent boven de huidige RTX 2080 kaarten. Daarmee zien we deze videokaart alle titels op deze resolutie spelen met hoge framerates. Vaak op 144 FPS, soms nog flink meer.

©PXimport

Speel je nog op een 1080p monitor, dan is de meerwaarde beperkt, en is een 720 euro kostende videokaart eigenlijk geen gebalanceerde keuze. Esporters zijn een uitzondering, want voor hen kan elk beetje extra prestatie het verschil maken tussen winnen of verliezen, en zeker als dat impact heeft op het inkomen wil je al snel het beste. Wil je echt het maximale uit een 240 Hertz of zelfs 360 Hertz scherm halen, dan is een RTX 3080 dus wel de moeite. Dat is echter een specifieke niche, en ons advies is dat “normale” gamers met lagere resolutie monitoren wachten op RTX 3060 en 3070 kaarten later dit jaar.

©PXimport

Stroom en de nieuwe 12-pin kabel

Meer prestaties gaan vaak samen met een hoger verbruik, maar de overstap van Nvidia van een 12nm TSMC proces naar een 8nm chip geproduceerd door Samsung, brengt ook efficientieverbeteringen met zich mee. Met een ca. 320 Watt verbruik lust de RTX 3080 wel een slokje, maar verbruikt hij ruim minder dan de RTX 2080 Ti, en dat met een flinke prestatieverbeteringen. De RTX 2080 Ti zat al snel tegen de 350 Watt voor een rappe variant, en die komt hier dus niet bij in de buurt. Nvidia heeft dus zeker een grote slag geslagen wat efficiëntie betreft.

Zoek je een nieuwe voeding, dan is een A-kwaliteit 650 Watt voeding of hoger aan te raden. Ons gemiddeld verbruik in gaming ligt rond de 420 Watt, maar op sommige momenten verbruikte onze RTX 3080 en Intel Core i9 combinatie ruim 600 Watt. Hoge pieken dus, waardoor een goede voeding wel een must is.

Koop je de Founders Edition van Nvidia, dan zal je daar een nieuwe, 12-pin voeding aansluiting op aantreffen. Dit is geen aansluiting die op de meeste voedingen zit, dus levert Nvidia een adapter mee waardoor je er gewoon twee 8-pin aansluitingen op kwijt kan. Hierdoor zijn bestaande voedingen dus wel compatible. In de toekomst verwachten we dat meer voedingen deze nieuwe aansluiting direct zullen integreren.

Nieuwe features

Met een nieuwe generatie videokaarten volgen ook wat nieuwe features. Zo brengt Nvidia Reflex uit, een techniek om de latency van je game te verlagen. Dat wil dus zeggen dat ze niet alleen hogere framerates willen pushen, maar dat elk beeld daadwerkelijk sneller op je beeld verschijnt. Dit is iets wat we echter pas op een later tijdstip zelf kunnen testen en verifieren.

©PXimport

©PXimport

Broadcast is een feature waar je wel direct gebruik van kan maken. Met deze tool is het mogelijk om achtergrondgeluiden uit je microfoon weg te filteren. Dit werkt eveneens uitstekend, en is handig als je in jouw communicatie te maken hebt met vervelend achtergrondgeluid. OF je nu aan het game streamen bent of simpelweg je zakelijke zoom meeting aan het houden bent, met de Broadcast feature kan je dit filter eenvoudig toepassen. Dezelfde tool brengt ook extra features naar je webcam, zo kan hij de achtergrond verwijderen alsof je een green screen hebt, of je kan de achtergrond simpelweg iets verzachten voor een rustiger cq minder rommelig beeld.

Ook het design van Nvidia is nieuw, en vooral indrukwekkend met zijn volledig metalen design.. De koeler met één blower-stijl fan aan de linkerkant, en één fan rechts die lucht direct naar boven plaatst is zowel opvallend als interessant. Hoewel deze indeling prima werkt in een typische case, zal dat niet in alle compacte behuizingen zo zijn. Zo bleek de NZXT H1, een super compacte ITX toren, de 2e fan af te sluiten, met prestatieverlies tot gevolg. Heb jij een niche behuizing, let dan goed op of de ventilatoren dan wel ruimte hebben om te ademen.

©PXimport

Conclusie

Met een prijs van 720 euro, en een grote prestatieverbetering ten opzichte van de 1200 euro kostende RTX 2080 Ti, is de RTX 3080 direct aantrekkelijk voor iedereen die graag ultieme prestaties zoekt. Het is simpelweg de snelste videokaart op de markt, en vooralsnog verwachten we dat daar niet veel verandering in gaat komen. Alleen de RTX 3090 zal er boven komen, maar die zal dubbel zo duur zijn en buiten bereik van zelfs de fanatiekere gamer. Top prestaties, en geen concurrentie, maakt de RTX 3080 dus de go-to ultieme videokaart van dit moment, zeker als je graag op 4K wilt gamen.

Mocht de prijs nog iets te hoog zijn voor je smaak, in oktober verwachten we de kleinere broertjes, de RTX 3070, en vermoedelijk ook een RTX 3060 of RTX 3060 Ti. Zoek je een nieuwe videokaart maar is een RTX 3080 onbereikbaar, dan adviseren we je nog een paar weken te wachten. Ook de rest 30-serie gaat de huidige generatie videokaarten vermoedelijk ook met marge achter zich laten. De Nvidia GeForce RTX 3080 Founders Edition is morgen via de webshop van Nividia verkrijgbaar. Kaarten van andere fabrikanten met een eigen kaartontwerp komen ook deze week op de markt.

Legendarisch
Conclusie

**Prijs** € 719,- **CUDA-cores** 8704 **Boostclock** 1,71 GHz **Geheugen** 10 GB GDDR6X **Aansluitingen** HDMI 2.1, DisplayPort 1.4a **Afmetingen** 28,5 x 11,2 cm (2 sloten dik) **Aanbevolen voeding** 750 watt **Voedingaansluiting** 12 pin (2x 8 pin) **Website** [www.nvidia.com]( https://www.nvidia.com/nl-nl/geforce/graphics-cards/30-series/rtx-3080/)

Plus- en minpunten
  • Efficiënter en sneller dan alle andere bestaande gpu's
  • Praktische features voor creators
  • Topprestaties op 4K en 1440p
  • Vooralsnog geen goedkopere varianten van de 30-series beschikbaar
▼ Volgende artikel
Honor 400 review – Boeiende midranger
© Rens Blom
Huis

Honor 400 review – Boeiende midranger

Honor is in Nederland – na al die jaren aanwezigheid – nog steeds een klein merk met een beperkte bekendheid. Best zonde, want toestellen als de Honor 400 laten zien dat de fabrikant een goede prijs-kwaliteitverhouding kan bieden. In deze review lees je meer over deze midrange smartphone.

Uitstekend
Conclusie

De Honor 400 is een waardevolle toevoeging aan het midrange smartphonesegment. Het toestel laat op veel vlakken een (erg) positieve indruk achter en krijgt zes jaar softwareupdates, waardoor je hem lang kunt gebruiken. Wij zijn al met al enthousiast over de Honor 400.

Plus- en minpunten
  • Premium ontwerp...
  • Goed scherm
  • Lange accuduur
  • Zes jaar software-updates
  • ...maar niet helemaal waterdicht
  • Minder krachtig dan sommige concurrenten
  • Drukke software

Strak ontwerp

Een midrange smartphone kan er heus premium uitzien, bewijst Honor met zijn nieuwste model. De Honor 400 heeft een frame van kunststof, een achterkant van mat glas en oogt naar onze mening erg fraai. Met 184 gram is de smartphone van gemiddeld gewicht. Je kunt hem lastig met één hand bedienen, wat vooral te wijten is aan het forse 6,55inch-scherm.

©Rens Blom

De Honor 400 draagt een IP65-certificering, wat wil zeggen dat hij tegen stof en een flinke regenbui kan. Let op: het toestel is niet bedoeld om mee te nemen in het zwembad. Sommige concurrerende smartphones kunnen dat wel.

©Rens Blom

Goed scherm

Het is vandaag de dag moeilijk om een midrange smartphone met een slecht scherm te vinden. Er is echter een groot verschil tussen een prima en een echt goed scherm. De Honor 400 is voorzien van een echt goed scherm. Het 120Hz-oledscherm heeft een hoge resolutie van 2736 x 1264 pixels, waardoor het beeldscherm scherper oogt dan een standaard Full-HD-display (1920 x 1080 pixels). De kleuren, maximale helderheid en functies om je ogen minder te vermoeien zijn allemaal indrukwekkend.

©Rens Blom

Specificaties

Van een midrange smartphone mag je anno 2025 krachtige en complete hardware verwachten. Honor heeft de expertise in huis om aan die verwachting te voldoen, maar weet ons niet op alle vlakken te overtuigen. Laten we beginnen met de processor. Dat is een Qualcomm Snapdragon 7 Gen 3. Een echte midrange processor die op zich snel genoeg is voor alle populaire apps. In dit prijssegment kun je echter ook krachtiger smartphones in huis halen. Dat merk je vooral bij het spelen van games. Daar is de Honor 400 geen koning in.

Voor de hoeveelheid werkgeheugen geldt hetzelfde. Met de 8 GB in de Honor 400 hoef je echt niet te klagen, maar er zijn veel concurrerende toestellen die over 12 GB beschikken. Op de lange termijn kun je daar profijt van hebben, want software- en app-updates lijken steeds meer werkgeheugen op te eisen.

©Rens Blom

Honor hecht blijkbaar meer waarde aan de hoeveelheid opslagcapaciteit. Want waar de meeste midrange smartphones het moeten doen met 256 GB, zit er 512 GB in de Honor 400. Een zee aan opslagruimte, waar na de installatie van de smartphone zo'n 475 GB van beschikbaar blijft.

Lange accuduur

De accuduur vinden we een heel belangrijk punt bij een smartphone. Honor scoort hier goed, want de 5300mAh-accu in de Honor 400 houdt het bij ons gemengde gebruik probleemloos een lange dag vol. We laden de smartphone op als we naar bed gaan of doen dat 's ochtends, als we onder de douche stappen. Opladen kan met maximaal 66 watt. Een adapter moet je – door EU-wetgeving – zelf regelen.

Aardig om te vermelden is dat de Honor 400 een silicium-koolstofaccu heeft. Dit nieuwe type accu voor smartphones kan meer energie opslaan, zonder fysiek groter te zijn dan de vorige generatie accu's. Meer energie leidt tot een hogere capaciteit – gemeten in mAh – en zo dus meer stroom voor jou als gebruiker. Steeds meer (midrange) smartphones krijgen een silicium-koolstofaccu. Honor loopt dus in de voorhoede mee.

©Rens Blom

Een 200 megapixel-camera

Achter op de Honor 400 vind je twee camera's en een grote flitser. De hoofdcamera heeft een zeer hoge resolutie van 200 megapixels en combineert al die pixels standaard om betere foto's in een lagere resolutie te maken. De camera presteert ruim voldoende, ook bij minder licht. Over de groothoeklens zijn we minder enthousiast, maar in de meeste situaties kun je er prima mee uit de voeten.

Hieronder van links naar rechts: de hoofdcamera (1X), de groothoekcamera en 4x zoom via de hoofdcamera.

©Rens Blom

Hoewel de Honor 400 geen aparte zoomcamera heeft, kun je wel aardig zoomen. Dat is te danken aan de megaresolutie van de hoofdcamera. Je zoomt in de camera-app in via de hoofdcamera, die eigenlijk een uitsnede maakt van een foto en het 'ingezoomde' resultaat aan je voorlegt. Onderstaande fotoserie laat zien wat je op die manier kunt bereiken. De herenhuizen aan de overkant van de gracht staan er duidelijk genoeg op.

©Rens Blom

Drukke software

De Honor 400 is voorzien van Android 15, voorzien van Honors eigen softwareschil. Die schil vinden we visueel en qua functies nogal druk. We vinden het ook jammer dat Honor wat extra apps zoals TikTok, Temu en Block Blast! op het toestel installeert. Gelukkig kun je ze verwijderen. Positiever zijn we over de samenwerking tussen Google en Honor om allemaal nuttige AI-functies in de telefoon te bakken. Daar kun je zeker leuk mee experimenteren.

©Rens Blom

Tot slot het updatebeleid. Honor scoort goede punten door de smartphone zes jaar Android-upgrades en beveiligingsupdates te geven. Dat is langer dan veel concurrenten.

Conclusie: Honor 400 kopen?

De Honor 400 is een waardevolle toevoeging aan het midrange smartphonesegment. Het toestel laat op veel vlakken een (erg) positieve indruk achter en krijgt zes jaar software-updates, waardoor je hem lang kunt blijven gebruiken. Wij zijn al met al enthousiast over de Honor 400.

▼ Volgende artikel
Hardware wallets: de veiligste manier om je crypto te bewaren
© Lukasz Stefanski
Huis

Hardware wallets: de veiligste manier om je crypto te bewaren

Bitcoin heeft deze week opnieuw zijn hoogste koers ooit bereikt. De verleiding is groot om mee te doen, zeker als je bekenden hoort over hun winst. Maar wie nu overweegt om in crypto te stappen, moet ook stilstaan bij de risico's én de beveiliging van zijn investering. Want hoe zorg je dat je je digitale munten veilig bewaart? Veel ervaren beleggers kiezen voor een hardware wallet: een klein apparaatje dat je crypto offline beschermt tegen hackers en fouten. In dit artikel lees je hoe het werkt, wat de voor- en nadelen zijn, en hoe je veilig begint.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitcoinmagazine.nl

Wat is een hardware wallet?

Een hardware wallet is een fysiek apparaatje (vaak een soort USB-stick) dat je private keys offline bewaart. Die private keys zijn nodig om toegang te krijgen tot je cryptomunten. In tegenstelling tot een software wallet op je computer of telefoon, is een hardware wallet niet constant verbonden met het internet. Daardoor is je crypto beter beschermd tegen hackers en malware.

Bekende merken zijn Ledger en Trezor. Bij transacties sluit je de wallet kort aan op je computer of telefoon. De transactie wordt daar voorbereid, maar pas op de hardware wallet zelf goedgekeurd. Je private key verlaat het apparaat nooit.

Waarom is dit veiliger dan een software wallet?

• Offline opslag: hackers kunnen niet zomaar bij je sleutels, omdat die fysiek op het apparaat staan.
• Geen afhankelijkheid van apps of browsers
: een phishing-link of malware op je pc krijgt geen toegang tot je wallet.
• Bevestiging op apparaat zelf
: elke transactie moet je fysiek goedkeuren op het apparaat, bijvoorbeeld via een knop of touchscreen.

Let op: veilig gebruik vereist wel discipline. Wie zijn pincode of herstelzin (seed phrase) kwijtraakt, kan zijn crypto definitief verliezen. Schrijf deze dus op en bewaar hem veilig, bijvoorbeeld in een kluis.

©rawcaptured

Wanneer kies je voor een hardware wallet?

Een hardware wallet is vooral slim als:

• je voor langere tijd crypto wilt bewaren (hodlen);
• je meer dan een paar honderd euro aan crypto bezit;
• je waarde hecht aan maximale controle en veiligheid.

Voor wie af en toe wat koopt en verkoopt via een app als Bitvavo of Binance is een software wallet of custodial wallet voldoende. Maar als je serieus bezig bent met investeren in crypto, is een hardware wallet een logische stap.

Zijn er ook nadelen?

Zeker. Een paar punten om rekening mee te houden:

• Je moet het apparaat kopen: reken op 50 tot 200 euro.
• Je moet de seed phrase handmatig opslaan en beveiligen.
• Een hardware wallet is minder snel toegankelijk dan een mobiele app.
• Als je hem kwijtraakt zonder back-up, ben je alles kwijt.

Tips voor veilig gebruik
  • Koop je wallet alleen bij de fabrikant of een erkende dealer (i.v.m. risico op gemanipuleerde apparaten).
  • Stel altijd een pincode in.
  • Schrijf je herstelzin op, liefst op papier (geen foto of notitie in je telefoon).
  • Deel je seed phrase met niemand.
  • Overweeg een tweede wallet als back-up.

En hoe zit het met regulering?

Cryptovaluta blijven risicovol. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) adviseert particuliere beleggers om zich goed in te lezen voordat ze beginnen met beleggen in crypto. Op hun website vind je een praktische checklist waarmee je snel kunt zien of beleggen — in crypto of andere producten — iets voor jou is.

Ook handig: voor wie meer wil weten over actuele trends in crypto en blockchain, biedt Bitcoinmagazine.nl dagelijks nieuws, koersinformatie en uitleg. Dit soort bronnen helpen je op de hoogte te blijven zonder dat je blind ergens instapt.

Tot slot: hoe houd je overzicht?

Een hardware wallet gebruik je vaak in combinatie met desktopsoftware of een app. Daarmee kun je transacties voorbereiden, je saldo bekijken en notificaties instellen. Voor mobiel gebruik blijft een bankapp natuurlijk onmisbaar. Denk aan betalen, alerts en koppeling met je beleggingsrekening. De Consumentenbond heeft een overzicht gemaakt van wat je veilig mag verwachten van mobiel bankieren.

Een slimme strategie? Gebruik een hardware wallet voor opslag, je mobiel voor notificaties, en je desktop voor analyse. Zo heb je snelheid, overzicht én veiligheid in één.