Lampen die vanzelf aanspringen, de thermostaat die je woning aangenaam op temperatuur houdt en de wasmachine die je op afstand inschakelt: heb jij je woning al slim gemaakt? Dat is met een Raspberry Pi en de software Domoticz prima te doen!

Tip 01: Onderdelen

Wat je uiteindelijk nodig hebt aan onderdelen, is sterk afhankelijk van je wensen. Voor dit artikel gaan wij aan de slag met een Raspberry Pi 3. Er zijn verschillende aanbieders die zogeheten starterkits aanbieden. Hiermee haal je in één keer de basisbenodigdheden in huis haalt. Een goed voorbeeld van een aanbieder met een dergelijke kit is SOS Solutions. Zorg dat je minimaal over de volgende onderdelen beschikt als je aan de slag gaat met Domoticz op de Raspberry Pi: - Raspberry Pi 3 Model B met geschikte voeding, een micro-sd-kaart van minimaal 8 GB, een sd-kaartlezer, een netwerkkabel, een beeldscherm met hdmi-kabel en een usb-muis en -toetsenbord.

Heb je al een werkende Raspberry Pi, dan kun je het eerste deel van dit artikel overslaan. Je hebt dan immers al een geschikt besturingssysteem geïnstalleerd en een werkende Raspberry Pi. Ga dan meteen naar het onderdeel ‘Aan de slag met Domoticz’.

©PXimport

Laten installeren

Tip 02: Besturingssysteem

Om Domoticz op een Pi te kunnen gebruiken, hebben we eerst een besturingssysteem nodig. Er bestaan verschillende besturingssystemen voor de Pi, wij kiezen voor Raspbian Lite. Om dit te installeren, maken we gebruik van de installatiemanager NOOBS (New Out of Box Software). Deze toont een menu waarin je kunt kiezen uit een selectie besturingssystemen, en NOOBS helpt ook bij het instellen van aanvullende instellingen zoals de draadloze netwerkverbinding. Download eerst de nieuwste versie van NOOBS naar je pc. Het bestand is ongeveer 1,5 GB groot. Rechtsklik op het gedownloade zip-bestand en kies voor Uitpakken.

Tip 03: Sd-kaart

Ga je aan de slag met een geheugenkaart die je al eerder gebruikt hebt, formatteer deze dan voordat je verdergaat. Formatteer de kaart met het gratis programma SD Memory Card Formatter. Je weet dan zeker dat de geheugenkaart volgens de juiste standaard wordt geformatteerd en voorkomt problemen bij de installatie van het besturingssysteem. Je vindt de freeware hier.

Plaats vervolgens de lege sd-kaart in de geheugenkaartlezer en open je verkenner (gebruik eventueel de toetsencombinatie Windows-toets+E). Kopieer de uitgepakte bestanden van NOOBS naar de sd-kaart.

©PXimport

Tip 04: Raspberry Pi

Het is tijd om de Raspberry Pi gebruiksklaar te maken. Sluit een usb-toetsenbord en usb-muis aan op het apparaat en koppel de Raspberry Pi via een hdmi-kabel aan een beeldscherm. Plaats de micro-sd-kaart waarnaar je eerder NOOBS hebt gekopieerd. Alles aangesloten? Sluit dan de voeding aan. De Raspberry Pi start op. Geduld is een schone zaak: vooral de eerste keer kan dit enige tijd in beslag nemen. Zodra de Raspberry Pi is gestart, verschijnt het hoofdvenster van NOOBS met een selectie van besturingssystemen. Onze voorkeur gaat uit naar Raspbian Lite. Dit is een uitgeklede versie van Raspbian, die perfect volstaat voor onze taak. Dit besturingssysteem is echter niet standaard beschikbaar en moet worden gedownload. Gelukkig is dit niet al te lastig, want de Raspberry Pi 3 beschikt over een ingebouwde wifi-kaart. Druk op de W of klik op WiFinetworks en maak verbinding met je draadloze netwerk. Direct hierna verschijnen de andere beschikbare besturingssystemen, waaronder Raspbian Lite. Kies voor dit besturingssysteem en druk op Enter. Kies vervolgens voor Install of druk op I. Het besturingssysteem wordt gedownload en geïnstalleerd. De eerste keer dat je het systeem start, vraagt Raspberry om de aanmeldingsgegevens. Standaard is de gebruikersnaam pi en het wachtwoord raspberry. Zodra je de opdrachtregel met de knipperende cursor ziet, is het systeem klaar voor gebruik!

©PXimport

Toetsenbord

Tip 05: Domoticz binnenhalen

Domoticz is een compact systeem voor huisautomatisering waarmee je een veelvoud aan apparaten bedient. Denk hierbij aan sensors zoals weerstations, elektra en water, maar ook aan slimme apparaten zoals slimme verlichting en luidsprekers. Je kunt Domoticz bedienen via verschillende apparaten, zoals je laptop, tablet en smartphone. De gebruikersomgeving is webgebaseerd, en kan op verschillende apparaten worden geïnstalleerd. Wij gebruiken de Raspberry Pi die we in de vorige stappen hiervoor hebben klaargemaakt.

We halen eerst Domoticz binnen op de Pi. Zorg dat je de opdrachtregel van de Pi voor je hebt, en geef de volgende opdracht gevolgd door een druk op Enter:

curl -L install.domoticz.com | sudo bash

In het beginscherm wordt nu gevraagd of je van http en https gebruik wilt maken. Kies voor beide en pas dus niets aan in de standaardinstellingen. In het scherm erna wordt gevraagd welk poortnummer je wilt gebruiken. Wij kiezen hier ook voor 8080 en drukken op OK. Het standaardpoortnummer 443 van https laten we ook ongewijzigd. In het eindscherm zie je waar je naartoe moet surfen met de browser, in ons geval: http://192.168.0.156:8080.

©PXimport

Tip 06: Domoticz instellen

Open nu op de computer een browser zoals Chrome, en surf naar de website van je Domoticz-installatie. In ons geval typen we in de adresbalk http://192.168.0.156:8080. Werkt het niet, lees dan het kader ‘Domoticz bètaversie’. Domoticz is ingedeeld in verschillende categorieën. Klik op Setup voor de instellingen. Onder Hardware vind je hardware waarmee je vanuit Domoticz direct kunt communiceren. Voor de meeste apparaten heb je zulke hardware nodig: die vormt de verbindende schakel tussen het eindapparaat (bijvoorbeeld verlichting) en Domoticz. Een goed voorbeeld hiervan is de Bridge van Philips Hue-verlichting. De tweede categorie is Devices. Hier worden alle aangetroffen slimme apparaten getoond. Deze sectie is in het begin nog leeg, omdat je deze later zelf vult met apparaten. Tot slot vind je onder Settings alle andere instellingen.

©PXimport

Domoticz bètaversie

Tip 07: Algemene instellingen

Onder Setup / Settings vind je de pagina met algemene instellingen. Hier kun je de taal van het Engels omschakelen naar Nederlands. Dat regelen we meteen even, zodat alle menu’s en opties voortaan in het Nederlands worden getoond. Geef hierna je actuele locatie op bij Locatie. Deze informatie belangrijk, bijvoorbeeld om te achterhalen wanneer de zon opkomt en ondergaat, en om te weten welke weersvoorspelling op jouw locatie van toepassing is. Helemaal onderin vind je de sectie Zichtbaremenu’s. Hier bepaal je welke onderdelen in de tabbladen bovenin moeten worden opgenomen. Wij zijn voor nu tevreden met de standaardselectie.

©PXimport

Tip 08: Ip-adressen hardware

Om je slimme apparaten zoals verlichting en thermostaat te kunnen aansturen, koppel je ze aan Domoticz. Hiervoor heb je soms een tussenstation voor nodig, dit noemen we ook wel gateway of bridge. Dit onderdeel zorgt voor de vertaalslag tussen Domoticz en het uiteindelijke apparaat. Denk bijvoorbeeld aan de bridge van je Hue-verlichting: dit kastje communiceert met de lampen. Om deze hardware toe te voegen, heb je het bijbehorende ip-adres nodig. Maak je gebruik van vaste ip-adressen en heb je hiervan een overzicht, pak dit er dan bij. In veel gevallen zul je gebruikmaken van dynamische ip-adressen die door de router zijn toegekend. Op de configuratiepagina van de router kun je deze gegevens goed achterhalen. Open deze pagina en vraag het overzicht van toegekende ip-adressen op. Zorg ook dat je de wachtwoorden hebt van de hardware.

©PXimport

Tip 09: Hardware toevoegen

Klik in het beginscherm op Hardware. Hier geef je aan welke apparaten zoals bridges en gateways er in jouw woning aanwezig zijn. Kies in de lijst bij Type het apparaat dat je wilt toevoegen, bijvoorbeeld Philips Hue Bridge. De lijst bevat een groot aantal apparaten, waaronder de bekende Toon-thermostaat, Nest-thermostaat, Philips Hue en Logitech Harmony. Sommige apparaten kun je relatief eenvoudig toevoegen, zoals de Hue Bridge. Geef het ip-adres en de poort op, en druk op de ronde link-knop op de Hue-bridge zelf. In Domoticz klik je direct daarna Register on Bridge. De koppeling wordt dan automatisch gemaakt en je hoeft geen gebruikersnaam en wachtwoord meer op te geven. Zijn alle gegevens ingevuld, dan voeg je het apparaat toe via Toevoegen. Het apparaat wordt toegevoegd aan de hardwarelijst.

©PXimport

Tip 10: Tabel apparaten

Als je de onderdelen zoals de Hue Bridge hebt toegevoegd, vind je de bijbehorende apparaten (zoals de eigenlijke lampen) via Instellingen / Apparaten. Deze tabel bevat interessante informatie over de verschillende apparaten en hun status. Heb je bijvoorbeeld de Toon-thermostaat of Nest-thermostaat toegevoegd, dan zie je hier de actuele temperatuurinstellingen. Ook ‘verborgen’ informatie is hier zichtbaar, zo bevat de bewegingsmelder van Philips Hue ook een thermometer, en ook die gegevens worden hier getoond. Deze tabel geeft je dus de ‘bouwblokken’ van je slimme woning.

©PXimport

Tip 11: Toevoegen

Nu kun je de afzonderlijke apparaten gaan toevoegen aan Domoticz. In ons voorbeeld willen wij de Hue-verlichting in de studeerkamer bedienen. We zoeken deze lamp op in de lijst. Gebruik het zoekvak rechtsboven als je het onderdeel niet kunt vinden. Klik nu op de knop Lamp/schakaar toevoegen (het groene rondje met de witte pijl). Geef het onderdeel een goede naam en klik op Apparaat toevoegen. Je vindt het apparaat vervolgens op de tab Schakelaars en het is gelijk klaar voor gebruik. Herhaal deze stappen voor alle apparaten die je wilt toevoegen.

Tip 12: Apparaat bedienen

Vanaf de tab Schakelaars kun je de toegevoegde apparaten bedienen. In het geval van een lamp schuif je de schakelaar naar links om deze te dimmen. Klik op de knop Timers. Hier bepaal je wanneer het apparaat (zoals de lamp) geactiveerd moet worden, bijvoorbeeld bij zonsopkomst. Ook kun je hier opgeven op welke dagen de acties moeten gelden. Gebruik je bepaalde apparaten vaak, voeg ze dan toe aan je favorieten: zoek in het tabblad Schakelaars het onderdeel op en klik op de knop met de ster (linksonder in het vak). Je vindt je favorieten op het tabblad Dashboard. Alle apparaten uit bijvoorbeeld de woonkamer in één groep zetten kan ook: via de tab Groepen. Onder in het venster klik je bij Apparaat op het apparaat dat je wilt toevoegen en vervolgens op Toevoegen.

©PXimport

Tip 13: Gebeurtenissen

Begrijp je goed hoe Domoticz werkt, dan kun je aan de slag met gebeurtenissen. Hiermee kun je nagenoeg alle onderdelen automatiseren die je aan Domoticz hebt gekoppeld. Ga naar Instellingen / Meer opties / Gebeurtenissen. Met Blockly kun je op basis van visuele bouwstenen je acties automatiseren. Zo vind je onder Devices een overzicht van onderdelen zoals schakelaars, groepen en scènes. Onder Control bepaal je de ‘Als’-voorwaarden. Bijvoorbeeld ‘Als de zon onder is, dan’. Heb je voor een actie de actuele tijd nodig, dan kun je die gebruiken via het onderdeel Time. Zo kun je een situatie bouwen waarbij de lampen in de woonkamer automatisch inschakelen als de zon onder is en de bewegingsmelder al een tijd niemand geregistreerd heeft. Experimenteer vooral met de mogelijkheden!

Tip 14: Actuele weer

Interessant is de mogelijkheid om Domoticz te koppelen aan Weather Underground, een online weerdienst. Je kunt hiermee van verschillende weerstations het actuele weer opvragen. Je voegt dat in Domoticz toe bij de sectie Apparaat, kies bij Type voor Weather Underground. Om de dienst te gebruiken, heb je een API-sleutel nodig. Ga naar www.wunderground.com en maak een gratis account aan en meld je aan. Ga dan hiernaartoe, kies voor Stratus Plan en Developer (onderin). Je betaalt hier dan niets voor. Klik op Purchase Key, geef aan dat je de sleutel voor niet-commercieel gebruik nodig hebt en bij Project geef je Domoticz op. De getoonde API-sleutel heb je nodig.

Nu is het belangrijk om het weerstation te selecteren dat bij jou in de buurt ligt. Ga hiernaartoe en bekijk de weerstations. Klik op het weerstation dat je wilt gebruiken. In het venster neem je het Station ID over. Open Domoticz en kies Instellingen / Hardware. Bij Type kies je voor Weather Underground. Vul de eigen API-sleutel in bij het veld, en het Station ID bij Locatie. Klik op Toevoegen. Als het instellen goed is gegaan, vind je de nieuwe virtuele apparaten via Instellingen / Apparaten. Je ziet hier onder meer een windmeter, barometer en regenmeter, die je in je schakelingen kunt gebruiken.

©PXimport

Tip 15: Problemen?

Als je problemen ondervindt, is het handig om te weten dat Domoticz in het log (Instellingen / Log) bijhoudt wat er speelt bij de apparaten in je huis. Op het tabblad Probleem vind je een overzicht van mogelijke fouten. Wil je snel door alle vermeldingen heen, dan kun je de filterfunctie rechtsboven gebruiken.

Kom je er niet uit? Kenmerkend aan Domoticz is de grote groep enthousiaste gebruikers, die ook ervaringen met elkaar uitwisselen. Een uitgebreid gebruikersforum vind je hier. Vooral als je net begint met Domoticz, is het forum een bijzonder waardevolle bron waar je snel door meer ervaren gebruikers op weg wordt geholpen. Bij een opensource-project als Domoticz is dat geen overbodige luxe, aangezien uitgebreide documentatie niet vanzelfsprekend is.

Domoticz afsluiten

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.

Dat een wasmachine zonder moeite vuile was schoon krijgt, spreekt voor zich. Toch kan een kleine natuurlijke hulp extra verschil maken. Geen chemisch middel, maar iets wat je waarschijnlijk al in huis hebt: citroensap. Dat zorgt voor een frissere was, een schonere trommel en een beter onderhouden machine.

Hoewel de meeste wasmachines hun werk prima doen, kun je ze met een beetje citroensap een handje helpen. Dit natuurlijke zuur werkt verrassend effectief tegen vuil, kalk en bacteriën. Hieronder lees je vijf manieren waarop citroen je was én je machine schoner, frisser en duurzamer maakt.

1. Verwijdert zeepresten

Na het wassen blijft er vaak wat wasmiddel of wasverzachter achter in de trommel of in je kleding. Het gevolg? Je wasmachine kan muf gaan stinken, net zoals de was die uit zo'n machine komt. Een scheutje citroensap in het bakje voor de wasverzachter helpt om die resten los te weken. Zo blijft je wasmachine schoon en ruikt je was écht fris.

2. Neutraliseert nare geuren

Citroensap werkt licht antibacterieel en neutraliseert geuren. Dat is vooral handig bij sportkleding, handdoeken of keukenlinnen dat snel minder fris ruikt. Citroen maakt je was dus niet alleen schoner, maar ook frisser.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

3. Werkt tegen hard water

Woon je in een gebied met hard water, dan merk je dat wasmiddel minder goed schuimt en kleding stugger aanvoelt. Citroenzuur bindt kalkdeeltjes, waardoor het water zachter wordt en het wasmiddel beter zijn werk doet. Zo bescherm je zowel je kleding als de binnenkant van je machine tegen kalkaanslag.

🍋 Onderhoudstip: laat eens per maand een lege wasmachine draaien op 60 graden met een scheut citroensap. Zo voorkom je kalkaanslag en blijft de binnenkant fris.

4. Houdt wit écht wit

Citroensap heeft een mild blekend effect dat witte kleding helderder maakt zonder het risico van verkleuring. Vooral fijn voor lakens, T-shirts en handdoeken. Anders dan chloor is citroensap veilig voor de meeste stoffen* en vriendelijker voor je huid én het milieu.

5. Zorgt voor zachtere kleding

Heb je snel last van wasverzachter of vind je de geur te sterk? Citroensap verzacht het water op een natuurlijke manier, zonder kunstmatige toevoegingen. Zo blijft je kleding soepel en zacht, ook zonder de synthetische stoffen die in veel wasverzachters zitten. Dat is prettiger voor gevoelige huid én beter voor het milieu, omdat er minder chemische resten in het afvalwater terechtkomen.