Een nieuwe computer met behoorlijke rekencapaciteiten is stevig aan de prijs. Uiteraard kun je ook een goedkopere pc overwegen, maar hierbij loop je algauw tegen allerlei beperkingen van het systeem aan, zoals een geringe opslagcapaciteit, kleine monitor of trage processor. Waarom zou je je niet eens verdiepen in de aanschaf van een tweedehands computer, zodat je voor relatief weinig geld een goedwerkende pc of laptop kunt kopen? In dit artikel behandelen we diverse punten waar je op kunt letten.

Tip 01: Hoezo tweedehands?

Mits je een aantal belangrijke aandachtspunten in ogenschouw neemt, is de aanschaf van een tweedehands pc erg aantrekkelijk. Zo ben je doorgaans goedkoper uit in vergelijking met de aanschaf van een nieuwe machine. Met een bedrag van grofweg tussen de honderd en tweehonderd euro komen computergebruikers zonder uitzonderlijke eisen al een heel eind. Bovendien draag je met het verlengen van de levensduur van een gebruikte machine je steentje bij aan een circulaire samenleving.

Gunstig is dat de ontwikkelingen op het gebied van hardware de laatste jaren minder hard vooruitgaan dan vorig decennium. Computeronderdelen verouderen tegenwoordig minder snel en komen hierdoor al snel in aanmerking voor een tweede leven. Een gebruikte computer is bijvoorbeeld een interessante optie wanneer je thuis een extra werkplek wilt inrichten. Voor gangbare taken als internetten, e-mailen, media afspelen en eenvoudige fotobewerking kun je namelijk prima met een geschikt tweedehands exemplaar uit de voeten. Een goedkoop systeem is ook interessant wanneer je een pc voor een specifiek doeleinde nodig hebt. Denk bijvoorbeeld aan het opzetten van een mediaserver of de verwerking van downloads via usenet.

©PXimport

Chromebook

©PXimport

Tip 02: Refurbished

Winkels gebruiken graag de term refurbished om gereviseerde producten te verkopen. Dat gebeurt dan ook veelvuldig met pc’s en laptops. Kortom, het zijn opknappertjes. Diverse (web)winkels zijn gespecialiseerd in de verkoop van refurbished producten. Na binnenkomst van een gebruikte computer controleert een medewerker het systeem. Deze persoon reinigt de machine en lapt hem zo nodig weer op. Bij kapotte computeronderdelen als een harde schijf of geheugenmodule is reparatie vaak niet meer mogelijk, waardoor het vrijwel altijd nodig is om deze onderdelen te vervangen.

Onder de refurbished-vlag belanden er voornamelijk zakelijk afgeschreven computers en restvoorraden in de (digitale) schappen. Bedenk goed dat zakelijke pc’s een aantal jaar lang erg intensief zijn gebruikt. Overigens zijn zakelijke pc’s vaak wel wat robuuster dan consumenten-pc’s. Bovendien schrijven bedrijven ze al na een relatief korte periode af.

De betere winkels hanteren strenge kwaliteitseisen om te bepalen of producten in aanmerking komen voor een tweede leven. Soms staat de huidige conditie van de apparatuur eerlijk op de verkooppagina vermeld, bijvoorbeeld aan de hand van een sterrensysteem. Let tot slot op de werkelijke vraagprijs. Bepaalde webwinkels vermelden de prijs exclusief btw. Daar komt dan dus nog 21 procent bij.

©PXimport

Tip 03: Zelf samenstellen

Sommige aanbieders van refurbished pc’s verkopen voor slechts enkele tientjes al systemen. Laat je niet foppen, want bij nadere inspectie blijkt het vaak om zogeheten barebone-pc’s te gaan. Dit zijn eigenlijk lege computerkasten. Maar haak ook niet meteen af. Een groot voordeel is namelijk dat je zo’n barebone naar wens met tweedehands onderdelen kunt samenstellen. Na het kiezen van de gewenste hardware zet een medewerker de computer voor je in elkaar en ontvang je een systeem op maat.

Uit welke onderdelen je exact kunt kiezen, hangt af van de gekozen barebone. Meestal selecteer je in een online keuzeformulier een processor, een opslagdrager en werkgeheugen. Bepaal verder of je een (extra) videokaart, cd/dvd-station en draadloze netwerkkaart wilt laten inbouwen. Daarnaast wil je wellicht een Windows- en Office-licentie aanschaffen. Tot slot kun je misschien tweedehands randapparatuur bijkopen, zoals een scherm, toetsenbord en muis. Logischerwijs hangt de uiteindelijke prijs af van je keuzes. Een snelle ssd als opslagdrager is bijvoorbeeld heel wat duurder dan een reguliere harde schijf. Meestal staan de meerprijzen netjes bij een barebone-pc vermeld.

©PXimport

Keurmerk Refurbished

©PXimport

Tip 04: Computerwinkels

Lokale computerwinkels verkopen vaak eveneens gebruikte pc’s en laptops. Een groot voordeel is dat je de apparatuur met eigen ogen kunt bewonderen. Verder kun je bij problemen op een fysiek adres terecht en heb je niet te maken met verzendkosten. Besef wel dat lokale computerwinkels allerlei werkzaamheden verrichten. De verkoop van tweedehands spullen doen ze er veelal als extra inkomstenbron bij, terwijl gespecialiseerde webshops zeer geroutineerd zijn in het restaureren van gebruikte computers. Vraag in een computerwinkel dan ook altijd in hoeverre het gebruikte systeem is opgeknapt. Probeer het systeem ook altijd ter plekke uit. Je hebt dan snel genoeg in de gaten of de apparatuur bevalt.

Tip 05: Garantievoorwaarden

Een belangrijk punt bij de aanschaf van een refurbished of tweedehands computer zijn de garantievoorwaarden. Bij verkoopadressen van gereviseerde producten is dat vaak goed geregeld. De apparatuur is door hen zelf gecontroleerd en waar nodig opgeknapt, waardoor ze overtuigd zijn van een redelijke levensduur. De garantie op een computer bedraagt meestal één of twee jaar. Bij sommige aanbieders kun je de garantieperiode tegen betaling verlengen.

Belangrijk om te weten is dat de garantie van gebruikte pc’s meestal niet meer via de computerfabrikant loopt. Voor een garantieclaim ben je dus aangewezen op de (reparatie)service van de betreffende webshop of computerwinkel. Vaak staan de exacte garantievoorwaarden ergens op de website van de verkopende partij vermeld. Zo niet, vraag dan naar deze voorwaarden en verdiep je in de details. Bij aanschaf van een tweedehands laptop zit er vaak bijvoorbeeld geen of een korte garantie op de accu. Het is overigens begrijpelijk dat winkeliers dit risico niet willen dragen, want een batterij is erg slijtgevoelig. Ben je kort na aanschaf ontevreden over een aankoop, dan geven winkels geld terug. Bijvoorbeeld binnen een termijn van veertien of dertig dagen. Je dient dan overigens meestal wel zelf de retourkosten te betalen.

©PXimport

Top 06: Kringloop

Ga je voor een spotgoedkoop systeem, dan zou je in een kringloopwinkel of op een rommelmarkt weleens tegen een interessante machine aan kunnen lopen. Besef wel dat dit afdankertjes van consumenten zijn. Het betreft dan ook over het algemeen nogal gedateerde apparatuur die niet meer vlekkeloos functioneert. Medewerkers of vrijwilligers van sommige kringloopwinkels knappen gebruikte systemen op. Of misschien vind je het zelf wel leuk om een afdankertje op te lappen. Verwacht er in ieder geval niet te veel van.

Tweede kans

©PXimport

Tip 07: Privéhandel

Voor tweedehands spullen kun je natuurlijk ook terecht op Marktplaats. Kijk maar eens in de rubriek Computers en Software, waarna je doorklikt naar bijvoorbeeld Desktop pc’s, Windows laptops of Chromebooks. Je stuit vervolgens al gauw op duizenden advertenties. Naast advertenties van bedrijven proberen ook particulieren computers op Marktplaats te verkopen. Gebruik eventueel de filters aan de linkerkant om een passende machine te vinden. Een andere plek waar je veelgebruikte spullen kunt vinden, is Facebook Marketplace.

Overname van een particulier is vooral interessant wanneer je het leuk vindt om de apparatuur zelf op te knappen. Denk onder meer aan het reinigen van de binnen- en buitenzijde. Verder dien je het systeem wellicht op te schonen of is er een herinstallatie van het besturingssysteem vereist. Vergeleken met de aanschaf van een gereviseerd of tweedehands product in een (web)winkel haal je meestal geen kant-en-klaar systeem in huis. Bovendien is de kans op een miskoop iets groter. Sommige mensen verkopen al dan niet bewust goederen op Marktplaats die geen tweede leven waard zijn. Wees dus op je hoede!

©PXimport

Tip 08: Verkoper checken

Om de kans op een geslaagde deal te vergroten, is het slim om de verkopende partij na te trekken. Bij een fysieke winkel of webshop is dat niet zo ingewikkeld. Typ de bedrijfsnaam in op Google en er verschijnen ongetwijfeld reviews van eerdere klanten. Je kunt hiervoor ook op Facebook terecht.

Doe je op Marktplaats zaken, dan kun je eveneens de betrouwbaarheid van de verkoper controleren. Sinds 2018 kunnen gebruikers elkaar op dit platform beoordelen. Dat gebeurt dan ook veelvuldig. Lees bij een advertentie de ervaringen over de betreffende verkoper. Zijn er geen ervaringen beschikbaar? Wees dan extra alert. De meeste oplichters maken namelijk voortdurend nieuwe profielen aan en bouwen hierdoor geen reviewgeschiedenis op. Als je twijfels hebt, kun je de database van de politie raadplegen. Surf daarvoor naar www.tiny.cc/pklacht en controleer of de verkoper als oplichter te boek staat. Je kunt onder meer een rekeningnummer, e-mailadres en telefoonnummer ter controle invoeren.

©PXimport

Tip 09: Computer checken

Foto’s van online advertenties zijn vaak onduidelijk of vertellen niet het complete verhaal. Ga daarom bij voorkeur persoonlijk langs bij de verkopende partij. Zo krijg je meteen een indruk van de verkoper. Gebruikssporen als krasjes en deukjes zijn bij een tweedehands product haast onvermijdelijk. Bepaal in hoeverre deze gebruikssporen nadelig zijn tijdens computeractiviteiten. Een kras op een laptopscherm is bijvoorbeeld veel hinderlijker dan een deukje aan de zijkant van de behuizing.

Neem bij een desktop eventueel een kijkje in de systeemkast. Maak de behuizing aan de hand van schroefjes of een schuifmechanisme open. Zie je stofwolken of zijn alle onderdelen brandschoon? Controleer bij een laptop ook grondig de knoppen van het toetsenbord, want defecte toetsen kun je niet zomaar (laten) repareren. Check daarnaast of de beloofde hardware uit de advertentie wel daadwerkelijk aanwezig is. Straks blijkt die supersnelle processor een bejaarde cpu te zijn. Klik in het geval van een Windows 10-machine linksonder op het vergrootglas en typ Systeeminformatie. Druk daarna op Enter. Je ziet dan onder meer welke processor, hoeveel werkgeheugen en wat voor schijven er zijn ingebouwd. Ga tot slot even een kwartiertje met de beoogde computer aan de slag. Open wat programma’s en beoordeel of het systeem soepel loopt.

Refurbished winkels

ReMarkt

©PXimport

IUsed.nl

Laptops4all

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.