ID.nl logo
Tweedehands computer kopen? Let hierop!
© PXimport
Huis

Tweedehands computer kopen? Let hierop!

Een nieuwe computer met behoorlijke rekencapaciteiten is stevig aan de prijs. Uiteraard kun je ook een goedkopere pc overwegen, maar hierbij loop je algauw tegen allerlei beperkingen van het systeem aan, zoals een geringe opslagcapaciteit, kleine monitor of trage processor. Waarom zou je je niet eens verdiepen in de aanschaf van een tweedehands computer, zodat je voor relatief weinig geld een goedwerkende pc of laptop kunt kopen? In dit artikel behandelen we diverse punten waar je op kunt letten.

Tip 01: Hoezo tweedehands?

Mits je een aantal belangrijke aandachtspunten in ogenschouw neemt, is de aanschaf van een tweedehands pc erg aantrekkelijk. Zo ben je doorgaans goedkoper uit in vergelijking met de aanschaf van een nieuwe machine. Met een bedrag van grofweg tussen de honderd en tweehonderd euro komen computergebruikers zonder uitzonderlijke eisen al een heel eind. Bovendien draag je met het verlengen van de levensduur van een gebruikte machine je steentje bij aan een circulaire samenleving.

Gunstig is dat de ontwikkelingen op het gebied van hardware de laatste jaren minder hard vooruitgaan dan vorig decennium. Computeronderdelen verouderen tegenwoordig minder snel en komen hierdoor al snel in aanmerking voor een tweede leven. Een gebruikte computer is bijvoorbeeld een interessante optie wanneer je thuis een extra werkplek wilt inrichten. Voor gangbare taken als internetten, e-mailen, media afspelen en eenvoudige fotobewerking kun je namelijk prima met een geschikt tweedehands exemplaar uit de voeten. Een goedkoop systeem is ook interessant wanneer je een pc voor een specifiek doeleinde nodig hebt. Denk bijvoorbeeld aan het opzetten van een mediaserver of de verwerking van downloads via usenet.

©PXimport

Chromebook

In reclamefolders en websites van de bekende elektronicaketens komen ze veelvuldig voorbij: Chromebooks. De Chromebook wint aan populariteit. Begrijpelijk, want kopers halen voor weinig geld een complete laptop in huis. Twijfel je tussen een tweedehands computer en nieuwe Chromebook? Laatstgenoemde is met name interessant wanneer je geen specifieke software hoeft te installeren en persoonlijke bestanden niet lokaal hoeft te bewaren. Een Chromebook biedt hiervoor namelijk minder mogelijkheden. Chrome OS zit vol met voorgekauwde Google-diensten. Internetten doe je bijvoorbeeld met Chrome, e-mailen vanuit Gmail en tekstverwerken met Google Documenten. Verder kun je apps installeren vanuit de Play Store. Een Chromebook is zo goedkoop, omdat het besturingssysteem Chrome OS lage eisen aan de hardware stelt. Om die reden beschikken deze apparaten veelal over een bescheiden processor en weinig werkgeheugen. Meestal hebben ze een klein (aanraak)scherm, waardoor ze prima geschikt zijn voor mobiel gebruik.

©PXimport

Tip 02: Refurbished

Winkels gebruiken graag de term refurbished om gereviseerde producten te verkopen. Dat gebeurt dan ook veelvuldig met pc’s en laptops. Kortom, het zijn opknappertjes. Diverse (web)winkels zijn gespecialiseerd in de verkoop van refurbished producten. Na binnenkomst van een gebruikte computer controleert een medewerker het systeem. Deze persoon reinigt de machine en lapt hem zo nodig weer op. Bij kapotte computeronderdelen als een harde schijf of geheugenmodule is reparatie vaak niet meer mogelijk, waardoor het vrijwel altijd nodig is om deze onderdelen te vervangen.

Onder de refurbished-vlag belanden er voornamelijk zakelijk afgeschreven computers en restvoorraden in de (digitale) schappen. Bedenk goed dat zakelijke pc’s een aantal jaar lang erg intensief zijn gebruikt. Overigens zijn zakelijke pc’s vaak wel wat robuuster dan consumenten-pc’s. Bovendien schrijven bedrijven ze al na een relatief korte periode af.

De betere winkels hanteren strenge kwaliteitseisen om te bepalen of producten in aanmerking komen voor een tweede leven. Soms staat de huidige conditie van de apparatuur eerlijk op de verkooppagina vermeld, bijvoorbeeld aan de hand van een sterrensysteem. Let tot slot op de werkelijke vraagprijs. Bepaalde webwinkels vermelden de prijs exclusief btw. Daar komt dan dus nog 21 procent bij.

©PXimport

Tip 03: Zelf samenstellen

Sommige aanbieders van refurbished pc’s verkopen voor slechts enkele tientjes al systemen. Laat je niet foppen, want bij nadere inspectie blijkt het vaak om zogeheten barebone-pc’s te gaan. Dit zijn eigenlijk lege computerkasten. Maar haak ook niet meteen af. Een groot voordeel is namelijk dat je zo’n barebone naar wens met tweedehands onderdelen kunt samenstellen. Na het kiezen van de gewenste hardware zet een medewerker de computer voor je in elkaar en ontvang je een systeem op maat.

Uit welke onderdelen je exact kunt kiezen, hangt af van de gekozen barebone. Meestal selecteer je in een online keuzeformulier een processor, een opslagdrager en werkgeheugen. Bepaal verder of je een (extra) videokaart, cd/dvd-station en draadloze netwerkkaart wilt laten inbouwen. Daarnaast wil je wellicht een Windows- en Office-licentie aanschaffen. Tot slot kun je misschien tweedehands randapparatuur bijkopen, zoals een scherm, toetsenbord en muis. Logischerwijs hangt de uiteindelijke prijs af van je keuzes. Een snelle ssd als opslagdrager is bijvoorbeeld heel wat duurder dan een reguliere harde schijf. Meestal staan de meerprijzen netjes bij een barebone-pc vermeld.

©PXimport

Een gebruikte barebone-pc kun je naar wens samenstellen met tweedehands onderdelen 

-

Keurmerk Refurbished

Heb je een gereviseerd product op het oog, maar twijfel je over de aanbieder? De betere verkoopadressen zijn voorzien van het Keurmerk Refurbished. Hierdoor weet je zeker dat de webshop aan bepaalde eisen voldoet. Zo geven aangesloten verkopers twee jaar garantie op de apparatuur. Daarnaast worden de apparaten op tientallen punten gecontroleerd en moeten de bedrijven financieel gezond zijn. De instantie achter het Keurmerk Refurbished is de ondernemersvereniging Techniek Nederland, waarbij TÜV Nederland als onafhankelijke partij controles uitvoert. Het keurmerk geldt momenteel voor gereviseerde iPhones, iPads, MacBooks en Windows-computers, maar de initiatiefnemers willen op termijn ook andere apparaten toevoegen.

©PXimport

Tip 04: Computerwinkels

Lokale computerwinkels verkopen vaak eveneens gebruikte pc’s en laptops. Een groot voordeel is dat je de apparatuur met eigen ogen kunt bewonderen. Verder kun je bij problemen op een fysiek adres terecht en heb je niet te maken met verzendkosten. Besef wel dat lokale computerwinkels allerlei werkzaamheden verrichten. De verkoop van tweedehands spullen doen ze er veelal als extra inkomstenbron bij, terwijl gespecialiseerde webshops zeer geroutineerd zijn in het restaureren van gebruikte computers. Vraag in een computerwinkel dan ook altijd in hoeverre het gebruikte systeem is opgeknapt. Probeer het systeem ook altijd ter plekke uit. Je hebt dan snel genoeg in de gaten of de apparatuur bevalt.

Tip 05: Garantievoorwaarden

Een belangrijk punt bij de aanschaf van een refurbished of tweedehands computer zijn de garantievoorwaarden. Bij verkoopadressen van gereviseerde producten is dat vaak goed geregeld. De apparatuur is door hen zelf gecontroleerd en waar nodig opgeknapt, waardoor ze overtuigd zijn van een redelijke levensduur. De garantie op een computer bedraagt meestal één of twee jaar. Bij sommige aanbieders kun je de garantieperiode tegen betaling verlengen.

Belangrijk om te weten is dat de garantie van gebruikte pc’s meestal niet meer via de computerfabrikant loopt. Voor een garantieclaim ben je dus aangewezen op de (reparatie)service van de betreffende webshop of computerwinkel. Vaak staan de exacte garantievoorwaarden ergens op de website van de verkopende partij vermeld. Zo niet, vraag dan naar deze voorwaarden en verdiep je in de details. Bij aanschaf van een tweedehands laptop zit er vaak bijvoorbeeld geen of een korte garantie op de accu. Het is overigens begrijpelijk dat winkeliers dit risico niet willen dragen, want een batterij is erg slijtgevoelig. Ben je kort na aanschaf ontevreden over een aankoop, dan geven winkels geld terug. Bijvoorbeeld binnen een termijn van veertien of dertig dagen. Je dient dan overigens meestal wel zelf de retourkosten te betalen.

©PXimport

Bij aanschaf van een tweedehands computer belooft de winkel meestal één of twee jaar garantie

-

Top 06: Kringloop

Ga je voor een spotgoedkoop systeem, dan zou je in een kringloopwinkel of op een rommelmarkt weleens tegen een interessante machine aan kunnen lopen. Besef wel dat dit afdankertjes van consumenten zijn. Het betreft dan ook over het algemeen nogal gedateerde apparatuur die niet meer vlekkeloos functioneert. Medewerkers of vrijwilligers van sommige kringloopwinkels knappen gebruikte systemen op. Of misschien vind je het zelf wel leuk om een afdankertje op te lappen. Verwacht er in ieder geval niet te veel van.

Tweede kans

Webshops hebben regelmatig te maken met retouren van pc’s en laptops. Omdat de apparatuur al eens is gebruikt, is het voor webwinkels lastiger om de producten weer als nieuw te verkopen. Vaak ontbreekt bijvoorbeeld de originele verpakking of is deze beschadigd. Soms gaat het om showmodellen waarbij wellicht bepaalde accessoires ontbreken. Bekende webshops verkopen dergelijke apparaten tegen een gereduceerd tarief. De korting varieert van enkele tientjes tot misschien wel honderd euro. Coolblue richtte voor dergelijke producten onder de noemer Tweedekans een apart hoekje in. Surf maar eens naar www.coolblue.nl/tweedekans. Op de productpagina van een tweedekans-product staat de huidige conditie vermeld. Ook MediaMarkt (Outlet) en Bol.com (Retourdeals) verkopen teruggestuurde producten tegen lagere tarieven. Met Retourplaza bestaat er zelfs een gespecialiseerde aanbieder op dit gebied.

©PXimport

Tip 07: Privéhandel

Voor tweedehands spullen kun je natuurlijk ook terecht op Marktplaats. Kijk maar eens in de rubriek Computers en Software, waarna je doorklikt naar bijvoorbeeld Desktop pc’s, Windows laptops of Chromebooks. Je stuit vervolgens al gauw op duizenden advertenties. Naast advertenties van bedrijven proberen ook particulieren computers op Marktplaats te verkopen. Gebruik eventueel de filters aan de linkerkant om een passende machine te vinden. Een andere plek waar je veelgebruikte spullen kunt vinden, is Facebook Marketplace.

Overname van een particulier is vooral interessant wanneer je het leuk vindt om de apparatuur zelf op te knappen. Denk onder meer aan het reinigen van de binnen- en buitenzijde. Verder dien je het systeem wellicht op te schonen of is er een herinstallatie van het besturingssysteem vereist. Vergeleken met de aanschaf van een gereviseerd of tweedehands product in een (web)winkel haal je meestal geen kant-en-klaar systeem in huis. Bovendien is de kans op een miskoop iets groter. Sommige mensen verkopen al dan niet bewust goederen op Marktplaats die geen tweede leven waard zijn. Wees dus op je hoede!

©PXimport

Tip 08: Verkoper checken

Om de kans op een geslaagde deal te vergroten, is het slim om de verkopende partij na te trekken. Bij een fysieke winkel of webshop is dat niet zo ingewikkeld. Typ de bedrijfsnaam in op Google en er verschijnen ongetwijfeld reviews van eerdere klanten. Je kunt hiervoor ook op Facebook terecht.

Doe je op Marktplaats zaken, dan kun je eveneens de betrouwbaarheid van de verkoper controleren. Sinds 2018 kunnen gebruikers elkaar op dit platform beoordelen. Dat gebeurt dan ook veelvuldig. Lees bij een advertentie de ervaringen over de betreffende verkoper. Zijn er geen ervaringen beschikbaar? Wees dan extra alert. De meeste oplichters maken namelijk voortdurend nieuwe profielen aan en bouwen hierdoor geen reviewgeschiedenis op. Als je twijfels hebt, kun je de database van de politie raadplegen. Surf daarvoor naar www.tiny.cc/pklacht en controleer of de verkoper als oplichter te boek staat. Je kunt onder meer een rekeningnummer, e-mailadres en telefoonnummer ter controle invoeren.

©PXimport

Controleer de betrouwbaarheid van de verkoper om de kans op een geslaagde aankoop te vergroten

-

Tip 09: Computer checken

Foto’s van online advertenties zijn vaak onduidelijk of vertellen niet het complete verhaal. Ga daarom bij voorkeur persoonlijk langs bij de verkopende partij. Zo krijg je meteen een indruk van de verkoper. Gebruikssporen als krasjes en deukjes zijn bij een tweedehands product haast onvermijdelijk. Bepaal in hoeverre deze gebruikssporen nadelig zijn tijdens computeractiviteiten. Een kras op een laptopscherm is bijvoorbeeld veel hinderlijker dan een deukje aan de zijkant van de behuizing.

Neem bij een desktop eventueel een kijkje in de systeemkast. Maak de behuizing aan de hand van schroefjes of een schuifmechanisme open. Zie je stofwolken of zijn alle onderdelen brandschoon? Controleer bij een laptop ook grondig de knoppen van het toetsenbord, want defecte toetsen kun je niet zomaar (laten) repareren. Check daarnaast of de beloofde hardware uit de advertentie wel daadwerkelijk aanwezig is. Straks blijkt die supersnelle processor een bejaarde cpu te zijn. Klik in het geval van een Windows 10-machine linksonder op het vergrootglas en typ Systeeminformatie. Druk daarna op Enter. Je ziet dan onder meer welke processor, hoeveel werkgeheugen en wat voor schijven er zijn ingebouwd. Ga tot slot even een kwartiertje met de beoogde computer aan de slag. Open wat programma’s en beoordeel of het systeem soepel loopt.

Refurbished winkels

Op internet wemelt het van de gespecialiseerde aanbieders van refurbished producten. Welke verkoopadressen bieden prijsvriendelijke pc’s en laptops aan? We lichten drie webshops uit.

ReMarkt

Op het moment van schrijven biedt ReMarkt ruim duizend gereviseerde pc’s en 250 laptops aan. Daar zit vast wel iets voor je bij. Je kunt daarnaast ook voor een gebruikte desktop inclusief scherm bij deze aanbieder terecht. Verder verkoopt ReMarkt computerbehuizingen (barebones) waarbij je zelf tweedehands onderdelen kunt selecteren. Overigens zijn gebruikte componenten als harde schijven, videokaarten en geheugenmodules ook afzonderlijk verkrijgbaar.

©PXimport

IUsed.nl

Als aanbieder van refurbished producten heeft iUsed.nl een goede reputatie. Dit bedrijf voldoet dan ook aan de eisen van het Keurmerk Refurbished. Het aanbod bestaat louter uit Apple-producten. Je kunt op deze website dus terecht voor een ruim aanbod van gereviseerde Macs, iMacs en MacBooks.

Laptops4all

Zoals de winkelnaam al prijsgeeft, vind je bij deze aanbieder veel laptops. Het assortiment bevat gebruikte modellen van onder meer HP, Dell, Lenovo en Toshiba. Daarnaast verkoopt Latops4all in mindere mate gebruikte pc’s. Vanaf een aanschafwaarde van honderd euro betaal je geen verzendkosten en de winkel belooft één jaar garantie.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Zo zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt
© qwartm
Huis

Zo zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt

Een vriezer die goed en efficiënt vriest, heeft allerlei voordelen. Zo is het gunstig voor je gezondheid, omdat bacteriën in een ijskoude vriezer minder kans krijgen. Ook bespaar je energie én hoef je je vriezer minder vaak te ontdooien. Met een paar simpele stappen zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt.

Wil je dat je diepvriesproducten zo lang mogelijk vers blijven en je je vriezer niet steeds hoeft te ontdooien? Dan is het belangrijk dat je vriezer efficiënt koelt, zodat er zo min mogelijk ijsvorming in het vriesvak ontstaat. Dit artikel vertelt je hoe je dat voor elkaar krijgt. • Het instellen van de juiste temperatuur • Slim invriezen • Goed vullen (maar niet te vol) • Regelmatig ontdooien • De condensor schoonmaken

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

De juiste temperatuur

Een goedwerkende vriezer begint met het instellen van de juiste temperatuur. Is je vriezer te warm, dan bederft voedsel sneller en zal er door het overtollige water sneller ijsvorming in het vriesvak ontstaan. In principe zijn alle temperaturen onder de -18°C goed, maar hoe kouder je je vriezer instelt, hoe meer energie hij verbruikt. Met een temperatuur van -18°C bewaar je je voedsel veilig, blijven voedingsstoffen lang behouden én ben je energiezuinig bezig. Veel vriezers beschikken over een ingebouwde thermostaat, vaak in de vorm van een draaiknop, waarop je de temperatuur kunt instellen. Heeft jouw vriezer dit niet, dan kun je een losse thermometer aanschaffen om de temperatuur in je vriezer te controleren.

Slim invriezen

Ook de manier waarop je je eten invriest, heeft veel invloed op hoe efficiënt jouw vriezer koelt. Zo laat voedsel dat nog warm is de temperatuur in je vriezer snel stijgen, waardoor voedingsmiddelen sneller bederven en je te maken kunt krijgen met ijsvorming. Het is dus verstandig om je kliekjes eerst op kamertemperatuur te laten komen voor je ze in de vriezer stopt. Om ervoor te zorgen dat het eten snel de juiste temperatuur bereikt, is het daarnaast beter om kleine porties in te vriezen. Let er daarbij op dat je luchtdichte bakjes of zakjes gebruikt, want als ingevroren eten in contact komt met lucht kan er vriesbrand op voedingsmiddelen ontstaan.

©qwartm

Een beetje overzicht in je vriezer is ook wel zo fijn. Zo weet je exact wat waar staat en hoef je de deur van de vriezer niet elke keer onnodig lang open te laten staan. Daarmee maak je het voor je vriezer een stuk makkelijker om de temperatuur vervolgens weer omlaag te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld producten die je als eerste gebruikt voorin je vriezer zetten en overige producten meer naar achteren. Of plak labels op je bakjes met de data waarop je de producten hebt ingevroren. Ook kun je regelmatig even kijken welke producten weggegooid kunnen worden, zodat het geen rommeltje wordt in je vriezer.

Handig: invriezen in diepvriesbakjes

Dan kun je lekker stapelen!

Goed vullen (maar niet te vol)

Is jouw vriezer vaak maar voor de helft gevuld? Dat is zonde, want een halfvolle vriezer verbruikt veel onnodige energie. Misschien vind je in je keuken nog wat groente of fruit dat je niet van plan bent om op korte termijn op te eten. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je altijd een paar halfgevulde waterflessen in je vriezer leggen. Voor het afkoelen van producten (massa) hoeft een vriezer namelijk minder hard te werken dan voor het afkoelen van lucht. En omdat producten koude lucht goed vasthouden, gaat er bij het openen van je vriezerdeur minder kou verloren. Let op: een te volle vriezer is ook niet goed, want dit belemmert de luchtcirculatie en veroorzaakt ongelijke temperaturen in je vriezer.

Regelmatig ontdooien

IJsvorming beperkt niet alleen de ruimte in je vriezer, maar maakt ook dat het apparaat minder efficiënt gaat werken. IJs op de wanden van je vriezer werkt namelijk als een soort isolatielaag, waardoor het apparaat minder goed in staat is om warmte naar buiten af te voeren. Daar komt nog bij dat als ijsvorming zich op voedsel nestelt, vooral als dat niet luchtdicht is ingepakt, er vriesbrand op voedingsmiddelen kan ontstaan. Heeft jouw vriezer geen No Frost-functie? Dan moet je helaas zelf regelmatig aan de bak om het ijs uit je vriezer te verwijderen. Om het ontdooiingsproces te versnellen, kun je een bak met heet water in de vriezer plaatsen of het ijs met een föhn verwarmen. Als je je vriezer toch ontdooit, maak 'm dan meteen goed schoon. Ook op vuil in je vriezer kan namelijk ijs of rijp ontstaan.

©Thomas Heitz

De condensor schoonmaken

Maak tot slot, als dat mogelijk is, de condensor van je vriezer regelmatig schoon. De condensor is het zwarte rooster aan de achterkant van je vriezer dat ervoor zorgt dat warmte goed wordt afgevoerd. Zit de condensor vol met stof of vuil, dan blijft warmte in je vriezer circuleren. De condensor kun je eenvoudig schoonmaken met een zachte borstel of met een stofzuiger met borstel-opzetstuk.

▼ Volgende artikel
Android-smartphone zónder Google? Zo doe je dat
© ltyuan - stock.adobe.com
Huis

Android-smartphone zónder Google? Zo doe je dat

Op een smartphone met Android wordt standaard alles aan je Google-account gekoppeld. Daardoor weet het bedrijf heel wat over jou en niet iedereen voelt zich daar goed bij. Gelukkig zijn er ook manieren om Android te gebruiken zonder dat je Google volledige inzicht in je digitale leven geeft, bijvoorbeeld met de alternatieve firmware LineageOS met microG.

In dit artikel laten we zien hoe je een Android-smartphone in kunt stellen zonder gebruik te maken van Google:

• Installeer LineageOS for microG • Configureer microG • Zorg ervoor dat je pushnotificaties kunt ontvangen • Installeer Local GSM Location zodat apps locatiegegevens kunnen opvragen • Installeer apps via F-Droid en Aurora Store

Mag het iets minder rigoureus? Lees dan: Ontsnap aan Googles ecosysteem

Wanneer je een Android-smartphone of -tablet installeert, is aanmelden met een Google-account een van de eerste dingen die je doet. Vanaf dat moment zijn alle Google-apps zoals Gmail, Google Maps, Chrome, Google Calendar en Google Play op je apparaat aan je account gekoppeld. Handig … maar zo krijgt Google wel heel veel controle over je digitale leven.

In principe kun je op je Android-apparaat gewoon geen Google-account aanmaken en alternatieve apps installeren. Maar omdat het hele besturingssysteem rond Google-componenten is gebouwd, is dat knap lastig. Dan installeer je beter een alternatieve Android-firmware die geen koppeling met het Google-ecosysteem heeft ingebouwd. In dit artikel doen we dat met LineageOS en microG, en hebben we het ook over enkele andere mogelijkheden.

1 Android Open Source Project

Voordat we naar die alternatieven kijken, moeten we het even hebben over hoe die mogelijk zijn als Google-diensten zo nauw met Android verweven zijn. De basis van Android bestaat uit het Android Open Source Project (AOSP). Dit is een volwaardig mobiel besturingssysteem waarvan de broncode beschikbaar is onder een opensource-licentie. Fabrikanten van Android-apparaten voegen hier drivers aan toe om Android op hun hardware te laten werken, en vaak nog eigen aanpassingen. Andere belangrijke componenten die we in een Android-systeem verwachten, zoals Google Play Services, zijn niet opensource. Wanneer je een Android-telefoon koopt, staat daarop dus een besturingssysteem dat door de fabrikant is gecreëerd op basis van AOSP, Google Play Services en eigen aanpassingen.

LineageOS is een project dat de broncode van AOSP neemt en daar extra functionaliteit aan toevoegt, vaak met de focus op aanpasbaarheid, beveiliging en privacy. De nieuwste versie is LineageOS 21, gebaseerd op Android 14. Het biedt voor zo’n tweehonderd apparaten installeerbare images met de drivers van de fabrikanten ingebouwd. Staat je toestel niet in de lijst met apparaten, dan kun je LineageOS helaas niet installeren. De apps van Google zijn (net zoals Google Play Services) hierin niet opgenomen, omdat de licentie dat niet toestaat. Die kun je wel achteraf installeren, waarna je je met een Google-account kunt aanmelden en LineageOS zoals de standaard Android-versie op je telefoon is te gebruiken.

LineageOS ondersteunt zo’n tweehonderd apparaten.

2 MicroG

Nu zou je denken dat je zonder de apps van Google wel verder kunt, maar dat is helaas niet het geval. Google heeft gaandeweg meer en meer functionaliteit van AOSP naar Google Play Services en andere propriëtaire componenten verplaatst. Die vereisen een Google-account of tracken je op een andere manier. En heel wat Android-apps maken van deze propriëtaire componenten gebruik. Als je die apps op LineageOS zonder Google-apps installeert, dan zouden die in het beste geval maar deels werken en in het slechtste geval starten ze niet eens op.

Het project microG biedt hier een oplossing voor. Dit is een opensource-project dat allerlei propriëtaire Android-componenten van Google her-implementeert. Zo biedt GmsCore een alternatieve implementatie voor Google Play Services. Ook Google Cloud Messaging (voor pushnotificaties) en geolocalisatie zijn op deze manier mogelijk. De versies van microG kun je dan op bijvoorbeeld LineageOS gebruiken, waardoor allerlei Android-apps toch weer werken zonder dat je een Google-account of Google-apps nodig hebt.

Het microG-project her-implementeert een deel van Google Play Services.

3 LineageOS met microG

Helaas kun je microG niet zomaar op LineageOS installeren. MicroG werkt namelijk alleen op een Android-versie met ‘signature spoofing’. Die truc zorgt ervoor dat de componenten van microG zich als Google Play Services kunnen voordoen, waardoor apps er mee samenwerken zonder dat ze weten dat het niet om een officiële Google-dienst gaat. Maar de ontwikkelaars van LineageOS hebben om diverse redenen besloten om signature spoofing niet op te nemen.

Er zijn manieren om een al geïnstalleerd Android-systeem te patchen zodat het signature spoofing ondersteunt. MicroG biedt ook zijn eigen versie van LineageOS aan: LineageOS for microG. Die versie heeft een minimale vorm van signature spoofing ingebouwd die alleen geprivilegieerde systeem-apps toelaat om de spoofing-permissie te gebruiken en alleen na toestemming van de gebruiker. LineageOS for microG ondersteunt exact dezelfde apparaten als LineageOS en verspreidt twee keer per maand over-the-air-updates.

LineageOS for microG biedt een opensource Android-versie zonder Google-apps.

Alternatieven voor LineageOS/microG

/e/OS Zo is /e/OS op dezelfde combinatie van LineageOS met microG gebaseerd, maar voegt daar nog een privacygerichte standaardconfiguratie aan toe. Je kunt /e/OS zelf installeren op een ondersteunde telefoon, of een telefoon bij Murena kopen met /e/OS voorgeïnstalleerd. De /e/ Foundation, die /e/OS ontwikkelt, sponsort sinds 2020 de ontwikkeling van microG.   Calyxos Ook Calyxos richt zich op privacybewuste gebruikers. Het heeft microG aan boord en komt met toepassingen zoals de chat-app Signal en Organic Maps, dat kaarten van OpenStreetMap gebruikt. Het ondersteunt wel minder telefoons dan de eerdergenoemde oplossingen, voornamelijk Pixel-telefoons van Google.

GrapheneOS GrapheneOS richt zich op hetzelfde publiek, maar doet dat zonder microG. In plaats daarvan kun je Google Play Services in een afgescheiden sandbox draaien voor de apps die dat nodig hebben. Het besturingssysteem ondersteunt alleen tien Google Pixel-apparaten.

Met /e/OS heb je een Android-systeem zonder Google en een privacygerichte standaardconfiguratie.

Klinkt het als te veel moeite?

De keuze in Android-smartphones is reuze

4 Installeren

De installatie van LineageOS for microG gebeurt exact hetzelfde als bij LineageOS: zoek je toestel op in de lijst met ondersteunde apparaten van de LineageOS Wiki en volg daar de installatiegids. Het enige verschil is dat je de installatiebestanden voor je apparaat niet van de website van LineageOS downloadt, maar van de downloadpagina voor LineageOS for microG. Voor de Fairphone 5 vind je die bijvoorbeeld in de map FP5.

Installeer eerst Android Debug Bridge en fastboot en volg op die pagina ook de instructies om de usb-foutopsporingsmodus op je Android-apparaat in te stellen. Daarna dien je op sommige apparaten de bootloader te ontgrendelen, zodat je alternatieve firmware kunt installeren. De instructies hangen van je apparaat af. Op sommige apparaten moet je ook nog extra partities flashen met fastboot. Let op dat je de downloadbestanden van LineageOS for microG flasht en niet degene waarnaar in de installatie-instructies van LineageOS wordt verwezen.

Daarna flash je het herstelbestand van LineageOS for microG en start je het apparaat in herstelmodus. Voer dan een factory reset uit. Nu kun je eindelijk het zip-bestand met het rootbestandssysteem van LineageOS for microG naar je telefoon flashen met de opdracht adb vanaf je computer. De stap om een Google Apps-add-on te installeren sla je over, want we willen Google juist vermijden. Herstart daarna je telefoon, waarna je in LineageOS for microG opstart.

Volg heel nauwgezet alle waarschuwingen en tips in de installatie-instructies van LineageOS.

5 Configureren

Na de eerste keer opstarten, word je verwelkomd door de configuratiewizard, waarin je onder andere je wifi-netwerk instelt. Maar in tegenstelling tot een normale Android-installatie krijg je nu niet de vraag om een Google-account in te voeren. Wanneer de initiële configuratie van LineageOS is voltooid, open je de app microG Settings. Klik dan op Self-Check. Uiteindelijk moet de hele lijst met controles aangevinkt zijn. Je moet hiervoor diverse permissies aan de app toekennen, zodat microG zijn werk kan doen.

Keer terug naar het hoofdvenster van microG Settings. Hier staan allerlei functies standaard uitgeschakeld en het is aan jou om te kiezen welke je inschakelt. Zo kun je hier een Google-account toevoegen, maar dat doen we in het kader van dit artikel juist niet. Exposure Notifications kun je niet hier inschakelen; daarvoor dien je een app te installeren die deze API gebruikt. Google SafetyNet kun je hier wel inschakelen. Sommige apps vereisen deze functie om te controleren of je Android-apparaat wel veilig is. Mocht je zo’n app gebruiken, schakel die functie dan hier in.

Geef microG alle permissies die het nodig heeft om zijn taken uit te voeren.

6 Pushnotificaties

Als je nu apps zou installeren, zou je merken dat je geen pushnotificaties krijgt. Veel apps, onder meer WhatsApp en Slack, maken hiervoor immers gebruik van Google Cloud Messaging. MicroG implementeert dit ook, maar heeft dit standaard uitgeschakeld. Om pushnotificaties naar je apparaat te kunnen sturen, moet Google je apparaat ook kunnen identificeren aan de hand van een uniek apparaat-ID. Ga daarvoor in microG Settings naar Google device registration en schakel Register device in. Standaard (in het profiel Native) genereert microG nu een ID waaruit Google je apparaattype en softwareversie kan afleiden, maar niet het serienummer. Het profiel Real geeft ook het eigenlijke serienummer aan Google door. Er zijn ook profielen om je voor een Google Nexus 5X of Motorola Moto G uit te geven, voor als je zo weinig mogelijk informatie wilt prijsgeven. Als je een Google-account hebt toegevoegd, wordt dit overigens ook bij je apparaatregistratie aan Google doorgegeven.

Nadat je apparaat bij Google is geregistreerd, tik je op Cloud Messaging en vink je Receive push notifications aan. Zodra je apps installeert die van Google Cloud Messaging gebruikmaken, komen ze hier in de lijst te staan. Als je merkt dat je notificaties met vertraging aankomen, tik dan op de drie puntjes bovenaan rechts, dan op Advanced en pas de instellingen voor pushnotificaties per netwerk aan. Zet ze bijvoorbeeld op Ping interval: 60 seconds. Maar dit is alleen nodig als de netwerkkwaliteit laag is, de standaardwaarde Automatic zou op de meeste netwerken voldoende moeten zijn.

Dankzij microG kunnen je apps ook pushnotificaties ontvangen.

7 Locatiemodules

Diverse apps vragen je locatie op, bijvoorbeeld om een relevante selectie van nabije winkels of laadpalen te tonen. Maar als ze daarvoor altijd je gps gebruiken, belast dat de batterij van je telefoon te veel. Bovendien hoeft die locatie niet altijd zo precies te zijn als van je gps. Google heeft daarvoor de component Network Location Provider, die communiceert met servers van Google om bijvoorbeeld op basis van de zichtbare wifi-netwerken te bepalen waar je apparaat zich bevindt.

In de instellingen van microG kun je ook hiervoor een alternatief instellen. Tik daarvoor op Location modules. Standaard bood microG één geolocalisatiemodule die op basis van gsm-netwerken en wifi-toegangspunten in de buurt je locatie bepaalt: Mozilla Location Service. Helaas is die dienst inmiddels stopgezet. Je kunt wel de app Local GSM Location installeren en de locatiedienst die ze aanbiedt daarna hier inschakelen.

MicroG kan ook je locatie bepalen zonder servers van Google.

8 OpenCelliD gebruiken

Tik daarna op de module en dan op Configure. Geef de app toestemming om altijd toegang tot je locatie te krijgen en daarna om bestanden op te slaan. Maak nu een gratis OpenCelliD-account door op www.opencellid.org op Sign Up te klikken. Klik op de verificatielink en dan in het dashboard op Access Tokens. Je ziet daar één toegangstoken. Klik op Show Token en kopieer die.

Open dan op je telefoon weer de configuratie van de locatiemodule, tik linksboven op het menu en dan op Advanced Settings. Vul bij OpenCellID Access Token je token in. Keer terug, open Settings en vink bij Sources de optie OpenCellID aan. Keer weer terug, tik op Database / Create Database. De module downloadt nu de locatiedatabase naar je telefoon. Op een later moment kun je altijd op Update Database tikken om de database bij te werken.

Haal locatiedata uit de database van OpenCelliD.

Geen Google, wel Apple?

Met een iPhone heb je niets te maken met het Google-ecosysteem

9 Apps installeren met F-Droid

LineageOS for microG komt standaard met F-Droid, een appwinkel voor opensource-apps. Zo kun je hiermee de app Local GSM Location installeren, maar ook apps als Aegis Authenticator voor tweefactorauthenticatie, Joplin voor todo-lijstjes, Organic Maps voor offline navigatie, Syncthing voor synchronisatie van je bestanden, apps voor Home Assistant en openHAB, en nog veel meer. Voor veel propriëtaire Android-apps bestaan er opensource-alternatieven die je in F-Droid vindt. Ook apps updaten gebeurt in F-Droid. In de instellingen kun je zelfs automatische updates instellen.

Opvallend is dat F-Droid per app de zogenoemde anti-functies toont, bijvoorbeeld of de app gebruikmaakt van een propriëtaire back-end of je activiteiten aan de makers rapporteert. Ook de door de app gevraagde machtigingen toont F-Droid bij elke app. Zo kun je op basis van de anti-functies en machtigingen beslissen of je de app wel met deze functies wilt gebruiken of voldoende vertrouwt.

F-Droid toont bij elke app de ‘anti-functies’, functies die je misschien minder leuk vindt.

10 Apps installeren met Aurora Store

Op F-Droid vind je alleen opensource-apps. Voor apps als WhatsApp, Slack, Snapchat, Instagram, TikTok, Spotify en meer heb je een andere bron nodig. Maar zonder een Google-account kan dat niet met Google Play Store. Gelukkig bestaat er een alternatief: Aurora Store. Dit is een onofficiële opensource-client voor de Google Play Store. Je kunt hiermee dus apps op de Google Play Store zoeken, downloaden en updaten. Dat kan met een Google-account, maar ook anoniem. Aurora Store koppelt je dan aan een van de vele anonieme gebruikersaccounts. Soms lukt het aanmelden niet. Probeer het dan opnieuw, dan word je aan een willekeurig ander account gekoppeld.

Net zoals in Google Play Store krijg je in Aurora Store apps te zien per categorie, inclusief lijstjes met de populairste apps of apps die voor jou zijn aangeraden. De mogelijkheden zijn minder uitgebreid dan met Google Play Store. Zo kun je geen betaalde apps downloaden of updaten. Bovendien werken heel wat in-app-functies van allerlei apps niet wanneer je Aurora Store anoniem gebruikt. Soms krijg je bepaalde apps ook niet te zien, omdat het anonieme account dat je op dat moment gebruikt van een bepaald land is waar de app niet is toegelaten. Tik in dat geval bovenaan rechts op het tandwiel, dan op Manage your account / Log uit en log weer in als Anoniem. Je krijgt dan een willekeurig ander anoniem account en kunt opnieuw proberen of je de gewenste app vindt.

Met Aurora Store download en update je anoniem apps uit de Google Play Store.

11 Alternatieven voor Google-apps

Nu je een Android-systeem zonder Google-account hebt, moet je uiteraard voor alle Google-apps nog alternatieven zoeken. Wil je onmiddellijk een heel ecosysteem, dan loont het de moeite om naar Proton te kijken. Je kunt gratis een account maken bij deze dienstenprovider die zich focust op privacy en geen toegang heeft tot je gegevens dankzij end-to-end encryptie. Voor wie meer opslag en mogelijkheden wil, biedt Proton ook betaalde abonnementen aan. De apps Proton Mail, Proton Calendar, Proton Drive, Proton VPN en Proton Pass zijn te vinden in F-Droid en Aurora Store.

Maar je hoeft jezelf niet aan één ecosysteem te verbinden. Je kunt perfect losse apps installeren (zoals de mail-app K-9 Mail) of met DAVx5 in combinatie met een CalDAV/CardDAV-server je agenda en contacten in de standaard-apps van LineageOS integreren. Als wachtwoordbeheerder kun je bijvoorbeeld de app van Bitwarden installeren, in combinatie met de server van Bitwarden of je eigen Vaultwarden-server. Voor tweefactorauthenticatie is Aegis Authenticator een goede keuze.

Als je gewend bent om je browsergeschiedenis en -tabs tussen verschillende apparaten te synchroniseren met Google Chrome, dan is er ook daarvoor een alternatief zonder Google-account. Mozilla biedt een vergelijkbare functie voor Firefox aan met Firefox Sync. Als je de Firefox-app op LineageOS installeert en een gratis Mozilla-account aanmaakt, kun je dus ook je tabs synchroniseren. Interessant om te weten is dat dit met end-to-end encryptie werkt. Mozilla krijgt dus niet te zien welke webpagina’s je bezoekt.

Proton biedt een heel ecosysteem aan van diensten met end-to-end encryptie.

Watch on YouTube