ID.nl logo
Bluetooth werkt niet? Probeer deze oplossingen!
© CIDimport
Huis

Bluetooth werkt niet? Probeer deze oplossingen!

Bluetooth heeft ons leven een stuk makkelijker gemaakt. Dankzij deze techniek hebben we een headset waarmee we zonder handen kunnen telefoneren, maken we draadloos verbinding met onze geluidsinstallatie en nog veel meer. Soms lijkt deze draadloze verbinding echter een eigen leven te leiden. Terwijl het gisteren nog perfect werkte, krijg je vandaag schele hoofdpijn omdat bluetooth het vertikt zijn werk te doen. Beter dan aspirine zijn deze tips.

Bluetooth heeft een decennium lang zijn sporen verdiend en boekte enorme vooruitgang, tot een reeks veiligheidsincidenten spaken in de wielen stak. Het is een van de oplossingen waardoor pc’s en apparaten verbinding met elkaar maken en bestanden uitwisselen zonder dat er een kabeltje aan te pas komt dat altijd in de weg zit, of dat een stekkertje verslijt.

Toch heeft iedereen weleens kennisgemaakt met het probleem van achterblijvende en wegvallende verbindingen. Want bluetooth heeft nogal wat beperkingen, zoals het korte bereik, de gevoeligheid voor interferentie, de soms lage snelheid en het maximumaantal toestellen dat je kunt bedienen. Daarbij is de werking afhankelijk van Windows-instellingen die soms worden verstoord.

Buiten bereik en interferentie

De meest voorkomende oorzaak waardoor een bluetooth-apparaat geen verbinding met een ander toestel kan maken, is dat de apparaten te ver van elkaar verwijderd zijn. Het bereik van bluetooth is afhankelijk van zijn klasse. De meeste bluetooth-headsets en hoofdtelefoons zijn van klasse 2. Ze verbruiken 2,5 milliwatt tijdens een actieve verbinding en hebben een bereik tot 10 meter. Bij slecht bereik helpt het om beide toestellen dichter bij elkaar te plaatsen. Bovendien, hoe groter de afstand die het signaal moet afleggen, hoe groter de kans op interferentie.

Er bestaan ook allerlei usb-dongles voor bluetooth. Zo voeg je bluetooth-functionaliteit toe aan apparaten die dat eigenlijk niet bezitten. Shop hier voor bluetooth-adapters bij Bol.com.

De bluetooth-technologie werkt op 2,45 GHz. Wanneer de computer een andere draadloze technologie gebruikt met dezelfde frequentie, kun je interferentieproblemen krijgen en wordt de bluetooth-verbinding verbroken. Bovendien worden de radiogolven belemmerd door obstakels. Om een snelle verbinding te maken, zorg je dat er geen bakstenen of betonnen muren, metalen bureaus en archiefkasten tussen beide toestellen staan.

Uitgeschakeld door energiebesparing

Het lijkt een open deur, maar controleer toch even of de bluetooth-functie op je computer wel degelijk is ingeschakeld. De knop om bluetooth in en uit te schakelen vind je in de instellingen van Windows 10/11. Het is bekend dat je - wanneer pc uit een energiebesparende modus of slaapstand komt - de bluetooth-functie opnieuw moet inschakelen. Dit probleem treedt soms op door het energiebesparend mechanisme in Windows, waarbij bluetooth automatisch wordt uitgeschakeld om stroom te besparen.

Om dit te verhelpen, klik je met rechts op het Windows-pictogram en open je Apparaatbeheer / Bluetooth. Dubbelklik op het bijbehorende bluetooth-stuurprogramma en klik op Eigenschappen. Daar open je het tabblad Energiebeheer. Hier deselecteer je de optie De computer mag dit apparaat uitschakelen om energie te besparen.

Zorg dat bluetooth niet vastzit in de slaapstand of in de energiebesparende modus.

Check de vliegtuigmodus

Wanneer je de vliegtuigstand inschakelt, worden alle draadloze verbindingen op het Windows-apparaat uitgeschakeld. Deze modus is de snelle manier om alle draadloze verbindingen in één keer te verbinden, dus ook bluetooth. Controleer dus of je niet per ongeluk de vliegtuigmodus hebt ingeschakeld. Als dat het geval is, zet je die uit. Sommige laptops hebben een speciale functietoets om de vliegtuigmodus in te schakelen en misschien heb je die per ongeluk geactiveerd.

Als je laptop zo’n functietoets niet heeft, kun je de vliegtuigstand bereiken via het Actiecentrum (Windows 10) of bij de Snelle instellingen (Windows 11). Het paneel Snelle instellingen van Windows 11 vervangt het Actiecentrum van Windows 10. Klik aan de rechterkant van de taakbalk waar je de statuspictogrammen voor wifi, batterij en datum vindt of druk gewoon op Windows-toets+A.

In de vliegtuigstand is bluetooth meestal uitgeschakeld.

Check het bluetooth-apparaat

Soms zit het probleem niet bij de Windows-computer, maar bij het bluetooth-apparaat. Zorg dat de batterij van het apparaat is opgeladen. Om na te gaan of het apparaat werkt, sluit je het aan op een andere computer. Als het bluetooth-apparaat verbinding maakt met de andere computer maar niet met die van jou, dan ligt het probleem waarschijnlijk bij de bluetooth-stuurprogramma’s op jouw systeem. Daar komen we dadelijk op terug.

Is het onmogelijk om het bluetooth-apparaat verbinding te laten maken met de computer van je vriend, dan moet je contact opnemen met de fabrikant. Valt het apparaat nog onder garantie, dan kun je het beter vervangen.

'HAVE YOU TRIED TO TURN IT OFF AND ON?' Dan komt het riedeltje uit de hilarische serie The IT-Crowd: “Heb je geprobeerd om het uit en weer aan te zetten?” Een simpele maar vaak effectieve manier om problemen op te lossen is het externe bluetooth-apparaat en de pc gewoon opnieuw op te starten. Schakel beide uit en wacht enkele minuten. Daarna schakel je het apparaat en de pc opnieuw in en kijk je of je de computer kunt aansluiten. Als dat niet kan, probeer dan de andere oplossingen.

Interferentie met usb 3.0 en wifi

Als je Bluetooth-apparaat niet of heel traag reageert, ga dan na of het zich niet te dicht bij een ander usb-apparaat bevindt dat op een usb3.0-poort is aangesloten. Als een usb-apparaat niet is afgeschermd, kan dat interferentie op bluetooth-verbindingen veroorzaken. Usb3.0-kabels hebben de neiging om radiofrequenties uit te zenden die bluetooth-apparaten kunnen storen.

De oplossing is om simpelweg het bluetooth-apparaat uit de buurt van de usb3.0-poort te houden. Zelfs wifi kan interfereren met bluetooth. Wifi-signalen werken op 2,4 en 5 GHz. Als jouw wifi 2,4 GHz gebruikt, kan ook dat problemen met bluetooth veroorzaken. Om van dit probleem af te komen, wijzig je de frequentie van het wifi-signaal van 2,4 GHz in 5 GHz.

Houd het bluetooth-apparaat uit de buurt van usb 3.0.

Verwijder en voeg toe

Als het bluetooth-apparaat eerder wel verbinding maakte met je pc, terwijl je nu verbindingsproblemen ondervindt, dan is het apparaat wel al toegevoegd aan je computer. In dit geval is een beproefde oplossing om het bluetooth-apparaat eerst te verwijderen van de computer en daarna opnieuw toe te voegen. Open het venster Bluetooth en apparaten van de Windows 11/10-instellingen. Selecteer het bluetoothapparaat in kwestie en klik op Apparaat verwijderen.

Nadat je het apparaat op de pc hebt verwijderd; zet je het daadwerkelijk uit. Daarna start je de computer opnieuw op en vervolgens zet je het bluetooth-apparaat opnieuw aan. Ga opnieuw naar de instellingen en klik op de knop Apparaat toevoegen om dit apparaat opnieuw met de pc te verbinden.

Verwijder het apparaat op de pc en voeg het daarna weer toe.

Voer de juiste probleemoplosser uit

Windows-apparaten beschikken over een set ingebouwde hulpprogramma’s om problemen op te lossen. Het kan helpen om de juiste probleemoplosser uit te voeren. In Windows 11 open je de app Instellingen daar ga je naar Systeem / Problemen oplossen / Andere probleemoplossers. Klik dan op de knop Uitvoeren naast Bluetooth.

In Windows 10 open je ook Instellingen en dan ga je naar Bijwerken en beveiliging / Problemen oplossen / Extra probleemoplossers. Selecteer in de rij van de linkerkolom de optie Bluetooth en klik op de knop Uitvoeren.

De probleemoplossers van Windows 10 en 11 trachten het verbindingsprobleem te verhelpen.

Stuurprogramma’s bijwerken

Wanneer al het vorige niet werkt, zoek je de oorzaak bij verouderde of beschadigde bluetooth-stuurprogramma’s. Een stuurprogramma of een driver is software die aan het Windows-systeem vertelt welk apparaat is aangesloten. Om de gebruiker het zoekwerk naar de stuurprogramma’s uit handen te nemen, is Windows uitgerust met een enorme database van tienduizenden hardware drivers. Normaal zal de functie Windows-update in de Instellingen ook de stuurprogramma’s up-to-date houden, maar je kunt dit ook meer gericht doen.

In Apparaatbeheer dat je opent door met de rechtermuisknop op Start te klikken, staan de drivers die Windows inmiddels heeft geïnstalleerd. Je kunt Apparaatbeheer ook openen door Windows-toets+X in te drukken op Windows 10 en 11. Open het onderdeel Bluetooth en selecteer apparaat dat je wil bijwerken. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Stuurprogramma bijwerken. Als dat geen soelaas brengt, raden we aan om het huidige geïnstalleerde bluetooth-stuurprogramma met de rechtermuisknop in Apparaatbeheer te verwijderen. Vervolgens bezoek je de officiële website van de fabrikant van het bluetooth-apparaat. Daar download je de nieuwste driver van het apparaat zodat je het handmatig kunt installeren. Na de installatie herstart je de computer. Soms kennen fabrikanten het probleem en hebben een oplossing op hun website geplaatst.

Update het stuurprogramma handmatig.

Draai het stuurprogramma terug

Wanneer het probleem zich plots voordoet na een Windows-update, dan is het bluetooth-stuurprogramma waarschijnlijk ook bijgewerkt tijdens de update. In dat geval kun je de nieuwste versie van het stuurprogramma verwijderen en teruggaan naar de vorige versie van de driver. Hiervoor moet je weer naar Apparaatbeheer en daar zoek je het stuurprogramma van het bluetooth-apparaat. Klik er met de rechtermuisknop op en open de Eigenschappen. In het tabblad Stuurprogramma zie je of de optie Vorig stuurprogramma beschikbaar is. Zo ja, klik op die knop. Met dit proces zal het systeem de nieuwste driver-update verwijderen en de vorige versie van het stuurprogramma van je bluetooth-apparaat installeren.

Na een systeemupdate kun je het oude stuurprogramma opnieuw bovenhalen.

Een Bluetooth-router of Bluetooth Range Extender is een relatief goedkoop apparaat waarmee je de werkafstand van deze technologie behoorlijk vergroot. Terwijl je met bluetooth maximaal zeven apparaten kunt verbinden, zorgt zo’n extender dat je met meer apparaten verbinding kunt maken. De bluetooth-extender van klasse 1 maakt ook het signaal sterker en dat levert een meer stabiele en hogere overdrachtssnelheid op.

Herstart de bluetooth-ondersteuningsservice

Controleer of de services van bluetooth actief zijn. De Bluetooth Support Service is verantwoordelijk voor de goede werking van alle apparaten die aangesloten zijn op een Windows-computer. Wanneer die service niet actief is of per ongeluk is gestopt, ondervind je verschillende problemen met je bluetooth-apparaten. Controleer dus de status van deze service. Start de app Uitvoeren door de combinatie Windows-toets+R in te drukken en typ services.msc. Hierdoor opent de lijst met services. Zoek het item Bluetooth Support Service. Wanneer de status Wordt uitgevoerd te zien is, klik je er met de rechtermuisknop op en je kiest Opnieuw opstarten. Is de status van deze service niet actief, dan selecteer je hem met de rechtermuisknop en je kiest Starten. Daarna dubbelklik je op deze service om de Eigenschappen te openen. Bij Opstarttype kies je in de vervolgkeuzelijst Automatisch. Klik op Toepassen.

Laat de Bluetooth Support Service automatisch opstarten.

Configureer de Bluetooth Support Service

Wanneer het opstarten van de Bluetooth-ondersteuningsservice geen zoden aan de dijk zet, configureer je de service opnieuw. Ga weer naar het venster Services waar je dubbelklikt op Bluetooth Support Service om de Eigenschappen te openen. Ga naar het tabblad Aanmelden en selecteer bij Dit account de optie Local Service in het vereiste veld. Verwijder nu de wachtwoorden in het vak Wachtwoord en in het vakje Bevestig wachtwoord. Klik op Toepassen en op OK.

Device Associaton Service

In de lijst services zie je ook Device Association Services. Dit is een proces dat verantwoordelijk is om draadloze en bedrade apparaten met elkaar te verbinden in Windows. Wanneer deze service niet actief is, krijgt je verbindingsproblemen met de draadloze apparaten. En wanneer deze service niet werkt, kun je een gekoppeld apparaat ook niet verwijderen. Controleer dus de status van Device Association Service in de Services-app. Als de status niet ingesteld is op Wordt uitgevoerd, klik je er met de rechtermuisknop en je selecteert Start. Probeer daarna het bluetooth-apparaat via de app Instellingen.

Controleer de status van Device Association Services.

BLUETOOTH NETWORK SCANNER 1.4.0 Om zicht te krijgen op jouw bluetooth-configuratie is er de Bluetooth Network Scanner van ontwikkelaar Medieval Software (www.kwikr.nl/bluescan). De tool is gratis, vrij van reclame en vindt alle externe en lokale Bluetooth-apparaten waaronder mobiele telefoons, dongles, laptops, hoofdtelefoons. Hij toont ze allemaal in een toegankelijk overzicht. Van ieder toestel kun je de details opvragen zoals wanneer het laatst gezien is, of het ondertussen verbonden is, of het bestemd is voor audio, telefonie, of opnemen van geluid of beeld…

Bluetooth-latentie

Hierboven hadden we het alleen over verbindingsproblemen met bluetooth. Ten slotte nog iets over de vertraging die kan optreden wanneer je bestanden overdraagt via deze weg. Bluetooth-latentie komt vooral voor als je veel bestanden in één keer verzendt. Uiteraard plaats je de toestellen dicht bij elkaar en vermijd je obstakels. Probeer dus de bestanden één voor één te verzenden, op die manier zal de totale overdrachtstijd korter zijn. Het kan ook helpen om onnodige apps die in de achtergrond draaien uit te zetten om de maximale overdrachtssnelheid te bereiken. Als je merkt dat de snelheid niet voldoet aan je verwachtingen, probeer om andere toestellen die verbinding maken via bluetooth los te koppelen.

▼ Volgende artikel
De lente komt eraan! Dit doe je in februari in de tuin
© Olga Seyfutdinova
Huis

De lente komt eraan! Dit doe je in februari in de tuin

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Dit doe je in februari is het tijd om: 🪻 Eenjarige zomerbloemen voorzaaien 🪻 Kale plekken in het gazon inzaaien 🪻 Groene aanslag van de bestratingverwijderen 🪻 Bepaalde (fruit)bomen snoeien

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

▼ Volgende artikel
Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?
© ryanking999 - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In dit artikel vertellen we je over de online dreigingen anno 2025: • Ransomware • Phishing • Deepfakes • IoT-aanvallen Lees hierna zeker ook: Veilig downloaden: hier moet je op letten

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Cybersecurity Woordenboek

Cybersecurity is net als de hele tech-sector, gek op afkortingen en moeilijke woorden. Op www.cyberveilignederland.nl/woordenboek vind je het Cybersecurity Woordenboek dat zo’n 650 cybersecurity-termen in begrijpelijke taal uitlegt. Het woordenboek is een samenwerking van ruim 70 organisaties en Nederlandse cybersecurity-professionals in samenwerking met de Cybersecurity Alliantie. De actuele online versie is de derde druk en behalve online te raadplegen ook als pdf te downloaden.

Het Cybersecurity Woordenboek verduidelijkt cybersecuritytermen en -begrippen.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Nederland bedreigd

Ook landen denken na over dreigingen en risico’s. Voor Nederland doen de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) dit. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), dat onderdeel is van het NCTV, richt zich specifiek op digitale dreigingen. Zij publiceert bijvoorbeeld het Cybersecuritybeeld Nederland. CSBN 2023 is de meest recente versie. De overheid voorziet burgers niet specifiek van digitale dreigingsinformatie, wel kun je op sites als Alert Online en Veiliginternetten.nl algemene tips voor digitale veiligheid lezen.

De overheid publiceert regelmatig rapporten over de digitale bedreigingen voor Nederland.

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

De top 10 van Peter Stelzhammer

Wij vroegen Peter Stelzhammer, oprichter en malware-onderzoeker bij antivirus-lab AV-Comparatives, naar zijn top 10 van verwachte bedreigingen voor 2025.

  • Phishing: mensen verleiden gevoelige informatie te verstrekken.
  • Deepfakes en desinformatie: mensen manipuleren en oplichten met AI-nep-video’s en audio.
  • Ransomware: bestanden versleutelen en alleen tegen betaling ontsleutelen.
  • Malvertising: malware verspreiden via besmette advertenties.
  • Identiteitsdiefstal: gestolen persoonsgegevens misbruiken voor fraude.
  • Fakeshops: frauduleuze webshops die persoonlijke en betalingsgegevens verzamelen of namaakgoederen verkopen.
  • IoT-aanvallen: IoT-apparatuur hacken voor toegang tot diensten, of gecoördineerde criminele aanvallen.
  • Man-in-the-Middle (MitM)-aanvallen: (bank)communicatie onderscheppen en misbruiken.
  • Cryptojacking: ongeautoriseerd gebruik van computers maken om crypto te minen.
  • Zero-day-exploits: kwetsbaarheden in software misbruiken voordat er een patch is.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Gehackt

In 2021 was het Brabantse bedrijf Hoppenbrouwers slachtoffer van een ransomwareaanval door de beruchte REvil-cybercrimegroep. Het bedrijf wil graag dat anderen ervan leren en heeft een e-book gepubliceerd van de gebeurtenissen voor, tijdens en na de hack. Het e-book is gratis te downloaden.

Het ransomware-verhaal van het Brabantse Hoppenbrouwers maakt de impact van een ransomware-incident invoelbaar.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

De top 10 van Marc Vos

Ook Marc Vos, senior PR-manager bij McAfee, leverde zijn belangrijkste bedreigingen voor 2025:

  • Dating-fraude (pig butchering): iemand verleiden en het vertrouwen misbruiken voor crypto-scams.
  • Beleggingsfraude: advertenties met bekende personen voor malafide investeringen.
  • WhatsApp-fraude (“Hoi mam”) nep-gezinslid in nood vraagt via WhatsApp om geld.
  • Recovery-fraude: slachtoffer van fraude wordt door nep bank-/helpdeskmedewerker nogmaals oplicht.
  • E-mail-/sms-phishing: nep-mail lokt je naar site die gegevens steelt.
  • Nepberichten van pakketbezorgers: mail of app over invoerkosten om gegevens te stelen.
  • Nepwebshop of ticketsites: site verkoopt goederen of tickets maar levert niet en steelt betalingsgegevens.
  • Deepfakes: met AI gemaakte video’s/foto’s ingezet voor misinformatie, cyberpesten, oplichting.
  • Vishing/voicephishing: via de telefoon inlog- of betaalgegevens bemachtigen. AI maakt deze voiceberichten superrealistisch.
  • Quishing: QR-code aanbieden die naar phishingwebsite leidt.

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

De top 10 van Peter Hendriks

Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET is duidelijk. “Awareness is altijd belangrijk, maar goed nadenken over risico’s ook.”

  • Phishing/smishing: oplichting via mail en WhatsApp.
  • Vishing/Voicephishing: criminelen die zich via AI voordoen als iemand anders om gegevens of geld los te maken.
  • Malware: vooral infostealers en andere malware, onverminderd een groot probleem.
  • Social engineering: alles van een “Hoi mama” tot deepfake-video bedoeld om je om de tuin te leiden. Kan zeker bij offline stalking veel impact hebben op een slachtoffer.
  • Identiteitsfraude via datalekken: criminelen die gelekte data met accountgegevens kopen en misbruiken.
  • IoT-apparaten: slecht beveiligde slimme apparaten die verbonden met het internet je aanvalsoppervlak enorm vergroten.
  • Nepwebshop: een shop beginnen is steeds makkelijker, ook als die malafide is.
  • Sextortion: chantage met naaktbeelden van het slachtoffer. Soms met gemanipuleerde beelden.
  • Ransomware: onverminderd een groot probleem.
  • Besmette downloads: onofficiële software die malware bevat.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.

De wereld achter ransomware

Bij Project Melissa werken enkele overheden en security-organisaties, onder wie het NCSC, Fox IT en de politie, samen tegen ransomware. De samenwerking heeft enkele succesvolle acties tegen ransomwarebendes opgeleverd, maar ook twee lezenswaardige whitepapers. Eén geeft inzicht in de werking van ransomware en de criminelen erachter, de tweede gaat dieper in op de afpersingsmethode van data-exfiltratie. Beide documenten zijn te downloaden via deze webpagina van het Nationaal Cyber Security Centrum.

De ransomware-whitepapers van Project Melissa geven veel inzicht in de werking van ransomware en de criminele groepen erachter.