Het heeft jaren geduurd, maar eindelijk is er dan écht een nieuwe iMac. Niet alleen heeft de populaire computer een nieuw ontwerp, ook bevat de iMac nu de eigen Apple M1-processor. Een goede match voor een desktop-pc? Wij hebben het getest.

In navolging van de MacBook Air en MacBook Pro heeft Apple nu ook de iMac voorzien van een eigen processor, althans de kleine uitvoering. Het grotere model draait voorlopig nog ‘ouderwets’ op een Intel-processor. Dat de iMac zou worden voorzien van ‘Apple Silicon’ was geen verrassing, het was tot de aankondiging van Apple alleen even de vraag of Apple een snellere chip dan in de MacBook Air, Pro en Mac mini zou gebruiken. Dat bleek niet het geval, het gaat om precies dezelfde Apple M1 die al eerder gebruikt werd. De goedkoopste instapconfiguratie van de iMac 24 inch is zelfs voorzien van de variant die ook in de instapuitvoering van de MacBook Air gebruikt wordt met 7 in plaats van 8 ingeschakelde GPU-cores.

©PXimport

©PXimport

Nieuw ontwerp

Zoals verwacht en wellicht gehoopt is de iMac voor het eerst in jaren van een nieuw ontwerp voorzien. Functioneel zijn de verschillen ook weer niet wereldschokkend en is de computer nog steeds direct herkenbaar als een iMac. Zo bevat de voorkant wat sommigen ‘een kin’ onder het scherm noemen. In die Kin zijn overigens de luidsprekers verwerkt en die klinken echt heel goed. Opvallend is dat het logo van de voorkant verdwenen. Met dit nieuwe ontwerp keert Apple terug naar de ‘roots’ van de iMac. Want net als de eerste iMac G3 is ook deze iMac te koop in verschillende vrolijke kleuren. En net als die eerste iMac (en alle andere modellen totdat Apple overstapte op aluminium) heeft de iMac een witte in plaats van een zwarte rand om het scherm. In verleden gebruikte Apple een witte rand vaak als onderscheid tussen het portfolio voor consumenten en professionals, dus ik vraag me af of we die zwarte rand binnenkort weer gaan zien. Wellicht wordt de opvolger van de grote iMac wel een machine bedoeld voor zakelijk gebruik?

©PXimport

©PXimport

Kekke kleurtjes

De iMac is een stuk dunner dan zijn 21,5inch-voorganger. Het ziet er fraai en modern uit (de iMac is dunner dan veel beeldschermen), maar levert je verder eigenlijk weinig voordeel op. De computer staat immers op een vergelijkbare voet en neemt hierdoor grofweg net zoveel bureauruimte in als voorheen. Qua ontwerp is de voet net anders, maar functioneel is deze wel identiek aan het vorige model. Je kunt alleen de hoek van het scherm verstellen. Het is helaas nog steeds niet mogelijk om de iMac in hoogte te verstellen. De iMac is verkrijgbaar in zeven kleuren: blauw, groen, rood, oranje, geel, paars en zilver. Bij alle kleuren op zilver na gebruikt Apple eigenlijk twee kleuren: een harde kleur op de aluminium achterkant en een zachtere pasteltint op de kunststofdelen en de aluminium voet. Ik ontving de iMac in een blauwe uitvoering. 

©CIDimport

Externe voeding

Hoewel de achterkant van een all-in-one-pc bij mij thuis tegen de muur zou staan, heeft Apple ook de achterkant duidelijk ontworpen om gezien te worden. Sowieso vind ik persoonlijk de harde kleur mooier dan de pasteltint. Niet alleen is het Apple-logo prominent op de achterkant geplaatst, er is ook veel moeite in het ontwerp van de voedingskabel gestoken. De kabel is een stoffen 'strijkijzersnoer' in dezelfde kleur als de iMac. Die voedingskabel is trouwens verbonden met een externe voedingsadapter. Een van de redenen waarom de iMac dunner is dan zijn voorganger is dan ook dat de voeding niet langer ingebouwd is. Een nadeeltje hiervan is dat je die voeding wel ergens kwijt moet kunnen. Zelf heb ik een kabelgoot onder mijn bureau, dus voor mij maakt het niet uit. Een voordeel is dat de netwerkaansluiting ook in de voeding zit en je zo met één kabel zowel voeding als netwerk regelt. Al ontbreekt de netwerkaansluiting op de uitvoering die ik getest heb.

©CIDimport

Weinig aansluitingen

Hoewel de computer een flink stuk dunner is als zijn voorganger, is de uiterste zijkant juist een stukje dikker doordat de achterkant nu volledig vlak is in plaats van gebold. Dat komt met een belangrijk voordeel want de hoofdtelefoonaansluiting heeft nu een plekje op de zijkant gekregen. Een hele vooruitgang met de voorgaande modellen waarbij de hoofdtelefoonaansluiting achterop zat. Nu kun je er bij zonder de computer te moeten verschuiven. De overige poorten zitten aan de achterkant, maar dat zijn er in het geval van de uitvoering die ik getest heb niet veel: deze iMac heeft precies twee Thunderbolt-poorten met USB4-ondersteuning. De duurdere standaardconfiguratie heeft daarnaast ook nog twee USB 3.1 Gen2-poorten. Sowieso krijg je dus op alle uitvoeringen alleen USB-C, zelf vind ik dat geen nadeel. Steeds meer apparatuur werkt via USB-C en anders is een adapter(kabel) eenvoudig geregeld. Op de Thunderbolt-poorten kun je naast allerlei randapparatuur ook een beeldscherm aansluiten, de iMac ondersteunt één extern scherm met maximaal een 6K-resolutie.

©CIDimport

©CIDimport

Voor een desktop-pc zijn vier uitbreidingspoorten weer niet heel veel en zeker op de geteste instapuitvoering krijg je met twee stuks wel heel weinig aansluitingen. Helemaal als je bedenkt dat je het toetsenbord en muis ook via een meegeleverde USB-C-kabel moet opladen. Denk er dus goed na of twee poorten voor jou genoeg zijn. In tegenstelling tot de voorganger ontbreekt een kaartlezer en vind je ook geen netwerkaansluiting op de achterkant. In de duurdere configuraties is die netwerkaansluiting in de voedingsadapter verwerkt, bij de geteste instapuitvoering niet. Wel kun je voor een meerprijs van 26 euro een voedingsadapter met netwerkaansluiting krijgen en dat raad ik je zeker aan. USB-netwerkadapters presteren vaak minder goed en buiten dat is het zonde als je in de toekomst ethernet wil gebruiken en daarvoor één van de heel schaarse USB-poorten moet opofferen. Op draadloos gebied is de iMac voorzien van Wifi 6 en bluetooth 5.0.

Configuraties

Qua configuratie is de iMac beschikbaar in een aantal basisvarianten met optionele upgrades. Eigenlijk kun je een onderscheid maken tussen de goedkoopste basisconfiguratie zoals ik die getest heb en de twee duurdere basisconfiguraties. Het eerste verschil is dat de goedkoopste basisconfiguratie in vier kleuren leverbaar is terwijl de andere twee basisconfiguraties in zeven kleuren beschikbaar zijn. Het goedkoopste model is daarbij voorzien van een M1 met 7 in plaats van 8 ingeschakelde GPU-cores. Daarnaast missen op deze instapconfiguratie zoals eerder geschreven twee extra USB-C-poorten, mist de vingerafdrukscanner op het toetsenbord en is ook de netwerkaansluiting op de voeding afwezig. Je kunt voor 26 euro extra wel kiezen voor de ethernetaansluiting. En als je de vingerafdrukscanner wilt, kan dat ook, dan betaal je 50 euro extra. Hiermee heeft de basisconfiguratie voor 1529 euro op de twee extra USB-poorten en extra GPU-core na dan alle functionaliteit die de basisconfiguratie van 1669 euro ook biedt. Je hebt alleen minder keuze qua kleuren want oranje, geel en paars zijn niet beschikbaar.

Alle basisconfiguraties zijn voorzien van 8 GB RAM. Hoewel de M1 prima presteert in combinatie met 8 GB RAM, is het bijna wel een zekerheidje dat software alleen maar veeleisender wordt. Later uitbreiden kan niet, dus zelf zou ik kiezen voor 16 GB RAM tegen een meerprijs van 230 euro. Ook de opslag van 256 GB heb je vermoedelijk best snel vol, al hangt dat natuurlijk af van wat je met de computer wil doen. De stap van 256 GB naar 512 GB kost je 230 euro en voor ieder verdubbeling betaal je ook 230 euro. Voor een SSD van 1 TB betaal je dus 460 euro extra. Ook de interne opslag kun je later niet uitbreiden, maar dankzij Thunderbolt of USB kun je natuurlijk wel een snelle externe SSD aansluiten.

Toetsenbord en muis

Het toetsenbord heeft nog altijd de naam Magic Keyboard en lijkt veel op dat van de vorige iMac. Toch is het ontwerp licht aangepast, want dit nieuwe Magic Keyboard heeft rondere hoeken waarbij ook de vier toetsen in de hoeken van een scherp afgeronde hoek zijn voorzien. Nieuw is dat het toetsenbord nu ook met geïntegreerde vingerafdrukscanner verkrijgbaar is zodat je snel kunt inloggen. Bij mijn testexemplaar zat echter het toetsenbord zonder vingerafdrukscanner. Qua comfort is het toetsenbord identiek aan de vorige uitvoering en het is een toetsenbord waar je prima op kunt typen. Persoonlijk vind ik een plat toetsenbord dan ook erg comfortabel werken. Een nieuwigheidje is dat de FN-toets nu dubbelt als emoji-toets. Druk je hierop in bijvoorbeeld een tekstverwerker of Berichten, dan krijg je direct een overzicht van alle emojis zodat je ze eenvoudig kunt invoegen. Het pas wel bij de legacy van de iMac, de i staat immers voor internet.

De muis is dezelfde Magic Mouse 2 als bij de vorige iMacs waarbij er wel gebruik wordt gemaakt van aluminium dat qua kleur aansluit bij dat van de gekozen iMac. De bovenkant van de muis is nog steeds wit, dus alleen de nauwelijks zichtbare zijkant en onderkant sluiten qua unieke kleur aan bij de iMac. Over die muis ben ik nog steeds niet heel enthousiast. Hij is naar mijn smaak te plat en ligt niet lekker in de hand. Ook de laadaansluiting onderop de muis blijf ik onhandig vinden. Je kunt de muis niet tegelijkertijd gebruiken en laden en dat kan lastig zijn als de accu leeg is.

©CIDimport

©CIDimport

MagSafe voedingsaansluiting?

Apple heeft bijzonder veel moeite in de voedingsaansluiting gestopt, zo is de ronde stekker magnetisch en het snoer afgewerkt met een strijkijzerkoord in een kleur die bij de gekozen iMac past. Dat doet wellicht denken aan de MagSafe-laadaansluiting die MacBooks vroeger hadden, maar dat is het zeker niet.

In de ronde stekker zijn naast de plus- en minpool 12 extra pinnetjes verwerkt, vermoedelijk gaan daar ethernetsignalen overheen. De stekker is zoals gezegd rond, maar past in slechts twee oriëntaties in de aansluiting. Een vernuftig ontworpen pinnetje zorgt ervoor dat de stekker automatisch goed draait als je hem er in steekt. Dat gaat bovendien erg soepel omdat je door de magneet geholpen wordt. Toch houdt daar de vergelijking met MagSafe op. Het grote voordeel van MagSafe was immers dat de kabel snel loslaat waardoor een laptop niet van tafel valt als je over de kabel struikelt. Dat is bij de magnetische stekker op de iMac zeker niet het geval. De magneet is zo sterk dat je met behoorlijk wat kracht aan de stekker moet trekken om hem los te krijgen. Overigens niet verwonderlijk, het zou bij een desktop zonder ingebouwde accu sowieso niet heel handig zijn om zomaar de stekker los te trekken.

©CIDimport

©CIDimport

De kabel die naar de adapter loopt transporteert naast de voedingspanning ook de signalen die nodig zijn voor ethernet. Bij het instapmodel dat ik getest heb, wordt een voeding zonder netwerkpoort meegeleverd. Toch kan ik er wel iets over zeggen. De ethernetcontroller zelf, een chip van Broadcom, is namelijk ook op dit instapmodel gewoon aanwezig en actief in het verbindingsoverzicht. Je kunt hem bij gebrek aan een fysieke ethernetpoort alleen niet aansluiten. Het lijkt daarom aannemelijk dat het netwerksignaal niet via bijvoorbeeld USB wordt doorgegeven aan de voeding, maar dat er iets van een Cat6-netwerkkabel in de voedingskabel verwerkt is.

Fantastisch scherm

In de loop der jaren hadden iMacs eigenlijk altijd wel één gemene deler en dat was dat het scherm altijd dik in orde was. De nieuwe iMac is gelukkig geen uitzondering en is zelfs voorzien van een uitstekend scherm. Waar de voorganger was voorzien van een 21,5inch-scherm met een resolutie van 4096 x 2304 pixels is deze nieuwe iMac voorzien van een 24inch-scherm met een resolutie van 4480 x 2520 pixels. In een behuizing die nauwelijks groter is dan de voorganger. Qua beeldverhouding blijft het net als zijn voorganger een 16:9-scherm, er wordt dus niet zoals op de laptops overgestapt naar een 16:10-scherm. Het paneel heeft niet alleen een uitstekende kleurweergave, de maximale helderheid is ook erg hoog. Dat laatste is soms (helaas) wel nodig omdat Apple heeft gekozen voor een glanzende afwerking die de kleuren extra van het scherm laat spatten. Overigens is de hele voorkant één geheel, de pastelkleur zit achter dezelfde glanzende afwerklaag als het scherm en schermrand. Dat klink perfect voor aanraken, maar dat kan ondanks dat het ontwerp best wel aan een iPad doet denken nog steeds niet.

Al met al is het scherm een flinke upgrade ten opzichte van de voorganger, als je in de markt was voor de kleine iMac tenminste. Want het 27 inch 5K-scherm in de grote iMac is wat mij betreft toch nog wel een tandje indrukwekkender. Het is wel het scherm dat ervoor zorgt dat deze iMac een interessante keuze is. Vergeleken met een Mac mini voorzien van een M1-chip betaal je 650 euro meer en je zou kunnen zeggen dat je dat betaalt voor het scherm. Uiteraard kun je voor dat geld best een (wellicht nog wat groter) 4K-scherm vinden, maar zo’n scherm heeft alsnog een lagere resolutie en is waarschijnlijk minder mooi. Wel blijft het gezien het uitstekende scherm jammer dat de iMac nog steeds niet in hoogte verstelbaar is.

Het opvallendste aan het scherm zit er misschien nog wel omheen in de vorm van de witte schermrand. Over die rand is veel te doen, zo zou het beeld er met een lichte rand minder goed uitzien volgens sommige gebruikers. Het is deels vast persoonlijk, maar zelf vind ik die lichte schermrand niet vervelend en ooit waren vrijwel alle schermranden in licht kunststof uitgevoerd. Bovendien valt de schermrand hierdoor juist meer weg als je de computer tegen een lichte muur gebruikt.

©CIDimport

Webcam voor thuiswerkers

De webcam is tegenwoordig belangrijker dan ooit en boven het scherm is uiteraard een camera geplaatst. Dat is op deze iMac een uitstekend 1080P-exemplaar. Niet onverwacht, want een dergelijke goede webcam zat ook op de meest recent 27 inch iMac met Intel-processor. Net als op die iMac is deze nieuwe iMac 24 inch voorzien van drie microfoons. Twee microfoons worden gebruikt om het gewenste geluid op te pikken terwijl de derde microfoon wordt gebruikt om storende omgevingsgeluiden weg te werken.

Ik had zoals ik schreef in de review van de meest recente Intel iMac vorig jaar eigenlijk wel verwacht dat de overstap naar een met de iPad vergelijkbare chip ook zou betekenen dat de iMac voorzien zou worden van gezichtsherkenning, maar dat is kennelijk niet het geval. Voor snel inloggen biedt de iMac dus alleen de vingerafdrukscanner op het toetsenbord, maar die mogelijkheid wordt op de goedkoopste configuratie niet standaard meegeleverd.

Uitstekende prestaties

In het dagelijks gebruik voelt de nieuwe iMac vlot aan. Dat is geen verrassing, dat gold ook al voor de MacBooks voorzien van dezelfde M1-processor. De prestaties die de M1 in deze iMac neerzet zijn zoals verwacht ook in benchmarks goed vergelijkbaar met die van de MacBook Air en MacBook Pro. In Geekbench 5 heeft de iMac een Single-Core Score van 1744 punten en een Multi-Core Score van 7726 punten. Dat is grofweg dezelfde score als de chip in de MacBook Air neerzette. Ter vergelijking: dat is beter dan wat de duurdere 27inch-uitvoering van de iMac scoort.

Ook in in Cinebench R23 zet de chip met 7634 punten in de multi-core-test en 1510 punten in de single-core-test vergelijkbare prestaties neer als de eerder geteste MacBook Air. Er is wel veel minder thermal throttling (afname van prestaties omdat de chip zijn warmte niet kwijt kan), want na iets langer dan 10 minuten blijft de de score met 7343 punten in de multi-core-test en 1492 punten in de single-core-test hoger dan wat de M1 in de MacBook Air liet zien. Laten we de benchmark 30 minuten draaien dan worden de scores respectievelijk 7280 en 1501 punten. Er is dus voor multicore-toepassingen wel wat thermal throtteling, maar de chip presteert veel beter dan in de MacBook Air. Dat komt doordat de iMac in tegenstelling tot de MacBook Air is voorzien van actieve koeling. Als je de iMac gewoon voor alledaagse kantoortaken gebruikt, dan hoor je hem niet. Maar als hem aan het werk zet door bijvoorbeeld de eerder genoemde benchmarks te draaien of bijvoorbeeld foto’s of video’s te renderen dan slaat de koeling aan. Die koeler is goed hoorbaar, maar vervelend wordt het gelukkig nooit. Het geluid klinkt voornamelijk als blazen. De SSD is met een leessnelheid van 2837,1 en een schrijfsnelheid van 2303,4 MB/s een lekker vlot exemplaar die wat sneller is dan de SSD in de 27inch-variant van de iMac.

Je kunt de keuze voor de M1 en de prestaties van deze iMac op twee manieren aanvliegen. Aan de ene kant valt het wellicht tegen dat deze desktop grofweg net zo snel is als Apples goedkoopste laptop. Aan de andere kant is deze iMac hiermee alsnog veel sneller dan het Intel-model dat hij vervangt en zelfs partij voor Intel iMacs die een veelvoud van deze machine kosten. Het voor het doel waar deze iMac voor ontworpen is gewoon een razendsnelle chip die verpakt is in een fraaie computer met een uitstekend 4,5K-scherm. Softwarematig is dit ondanks de overstap naar de ARM-architectuur gewoon een Mac. Software gemaakt voor een Intel-processor kun je dankzij Rosetta 2 draaien en werkt vaak zelfs sneller dan op een echte Intel-machine. Een bijkomend voordeel is dat je dankzij de ARM-architectuur nu iPad-apps kunt draaien.

©CIDimport

Conclusie

Met de nieuwe 24 inch iMac keert Apple eigenlijk weer terug naar de roots van de iMac: een vrolijke alles-in-één-pc ontworpen voor thuisgebruik. Dat thuiskarakter wordt nog eens extra benadrukt door de witte schermrand, een kleur die Apple in het verleden gebruikte als onderscheid tussen de machines voor consumenten en zakelijke gebruikers. De behuizing is fraai en stevig gebouwd. Functioneel is er weinig verschil met de vorige iMac, zo kun je nog steeds alleen de hoek van het scherm verstellen. Dat scherm is met 24 inch nu een stukje groter dan zijn voorganger en is letterlijk de blikvanger van de iMac. Het is gewoon uitstekend voor elkaar. De M1-processor biedt geen verrassingen, maar heel erg is dat niet. Dit is gewoon een snelle processor die uitstekend op zijn plaats is in een computer voor thuis.

Het grootste minpunt is dat de iMac voor een desktop-pc weinig aansluitingen heeft, zeker de geteste instapconfiguratie biedt met slechts twee USB-C-poorten wat mij betreft te weinig uitbreidingsmogelijkheden. Het is ook jammer dat de netwerkaansluiting op die instapconfiguratie niet standaard aanwezig is, zeker omdat de netwerkcontroller gewoon aanwezig is. Gelukkig valt de meerprijs voor de fysieke aansluiting met 26 euro mee.

Een schone oven is belangrijk om hygiënisch te kunnen koken. Na verloop van tijd hopen etensresten en vet zich op en dat veroorzaakt nare geurtjes, maar is ook niet goeed voor de prestaties. Gelukkig zijn er verschillende manieren om je oven weer te laten glimmen. En bij sommige ovens gaat dat zelfs helemaal vanzelf.

Handmatige reiniging

Begin met de basis: handmatige reiniging. Dit is de meest directe methode en vereist wat spierkracht en de juiste middelen. Verwijder eerst alle roosters en bakplaten uit de oven. Die kun je apart schoonmaken in warm sop met afwasmiddel, of in de vaatwasser als ze daarvoor geschikt zijn. Erg vuile roosters kun je ook een tijdje laten weken in een bak met heet water en wat druppels afwasmiddel. Op die manier gaat het vuil er bij het handmatig afwassen of in de vaatwasser er beter af.

Lees ook:Dit zijn de 10 meest gemaakte fouten tijdens het schoonmaken

Voor de binnenkant van de oven kun je een speciale ovenreiniger gebruiken. Volg altijd nauwkeurig de instructies op de verpakking, want sommige reinigers zijn zeer krachtig en vereisen dat je de keuken ventileert. Je kunt ook kiezen voor huis-tuin-en-keukenmiddelen. Een pasta van baking soda en water werkt vaak verrassend goed op aangekoekt vuil. Breng de pasta aan op de bevuilde plekken, laat het een paar uur (of een nacht) intrekken en veeg het daarna weg met een vochtige doek. Hardnekkige plekken kun je voorzichtig schrobben met een zachte borstel of een spons. Spoel de oven na met schoon water om alle resten van reinigingsmiddel te verwijderen.

©ID.nl

Veel ovens hebben een makkelijk schoon te maken en te houden emaille binnenwand. Hierdoor volstaat vaak alleen al het schoonmaken met een vochtige doek om vuil eraf te kunnen krijgen. Het gladde oppervlak zorgt er namelijk voor dat vuil zich niet hecht, waardoor je de oven makkelijk schoonhoudt.

Zelfreinigende ovens: pyrolyse, hydrolyse en katalyse

Veel moderne ovens zijn uitgerust met slimme zelfreinigende functies die het werk voor je doen. De drie meest voorkomende systemen zijn pyrolyse, hydrolyse en katalyse. Begrijp goed hoe elk systeem werkt om te bepalen wat het beste bij jouw gebruik past.

Wat doet pyrolyse?

Pyrolyse is een geavanceerde zelfreinigende functie die werkt met zeer hoge temperaturen. Tijdens zo'n pyrolysecyclus wordt de oven verwarmd tot extreem hoge temperaturen, vaak rond de 500 graden Celsius. Op deze temperatuur veranderen vet- en etensresten in as. Dit proces duurt meestal tussen de één en drie uur. De ovendeur vergrendelt automatisch tijdens de cyclus, waardoor jij (of bijvoorbeeld je kinderen) de deur niet kunnen openmaken.

Wanneer de oven is afgekoeld, hoef je alleen nog de overgebleven fijne as met een vochtige doek weg te vegen. Het is weliswaar een effectieve methode voor grondige reiniging, maar verbruikt wel veel energie. Daarnaast kan een lichte geur ontstaan door het verbranden van vet. Zorg daarom voor goede ventilatie.

Hoe werkt hydrolyse?

Bij Hydrolyse wordt de oven gereinigd door stoom. Bij dit proces plaats je een kleine hoeveelheid water in de bodem van de oven. Vervolgens activeer je het hydrolyseprogramma, waarbij de oven wordt verwarmd tot een temperatuur van ongeveer 100 graden Celsius. De stoom die ontstaat, weekt het vuil los van de ovenwanden. Na afloop van het programma, wanneer de oven is afgekoeld, kun je de zacht geworden etensresten eenvoudig wegvegen met een doek. Hydrolyse is een mildere en energiezuinigere methode dan pyrolyse, maar is vooral geschikt voor lichte tot matige vervuiling. Voor hardnekkig, aangekoekt vuil moet je zelf de boel nog nabehandelen met schoonmaakmiddel.

©ID.nl

Wat doet katalyse?

Katalyse is een continue zelfreinigende functie, wat betekent dat het reinigingsproces al begint tijdens het koken. Ovens met katalytische wanden zijn bekleed met een speciale, poreuze emaillelaag die de eigenschap heeft om vetspatten te absorberen en te oxideren (verbranden) bij normale kooktemperaturen, meestal boven de 200 graden Celsius. De katalytische laag breekt de vetten af en zet ze om in water en kooldioxide. De wanden van zulke ovens voelen vaak ruw aan. Het voordeel van katalyse is dat het continu werkt en je dus minder vaak handmatig hoeft te reinigen. Wel kunnen de katalytische panelen na verloop van tijd verzadigd raken en dan hun effectiviteit verliezen. Ze kunnen dan niet meer worden gereinigd en moeten mogelijk worden vervangen. Katalyse werkt het beste bij vetspatten en minder goed bij aangekoekte suikers of andere hardnekkige etensresten.

Deur reinigen

Natuurlijk is er ook nog de deur van de oven. De ruit kan al snel behoorlijk vuil raken. Vaak is een gewone ruitenreiniger al voldoende om vetspetters en strepen te verwijderen. Zijn de vlekken hardnekkiger? Gebruik dan wat baking soda of groene zeep op een vochtige doek en wrijf rustig schoon.

©ID.nl

Onderhoud en preventie

Ongeacht de reinigingsmethode is regelmatig onderhoud de sleutel tot een schone oven. Veeg na elk gebruik eventuele gemorste etensresten direct weg. Gebruik (biologisch) bakpapier of ovenschalen met deksel om spatten te minimaliseren. Een schone oven verlengt niet alleen de levensduur van het apparaat, maar zorgt er ook voor dat de oven beter op temperatuur komt, het eten beter smaakt en er minder stank vrij komt.

Navigeren, bijvoorbeeld met je smartphone, verloopt vlot met een internetverbinding. Maar wat als er geen mobiel netwerk is? Met vooraf gedownloade kaarten is ook offline navigeren gelukkig geen probleem.

Tip 1 Wel of geen internet

Navigeren met je smartphone gaat het makkelijkst met een stabiele internetverbinding, maar in het buitenland kan dit hoge roamingkosten opleveren. En wat als je reist in gebieden zonder mobiel netwerk of waar het netwerk plots wegvalt? Offline navigatie, waarbij je vooraf kaarten downloadt, is dan een praktische oplossing. Een gedownloade kaart laadt sneller en verbruikt minder batterij dan een app die constant data ophaalt. Neem tijdens je route bij voorkeur wel een opgeladen powerbank mee om te voorkomen dat je zonder stroom komt te zitten.

Zonder internet bepaalt je smartphone de locatie volledig via gps. Binnen de gedownloade regio kun je meestal routeberekeningen maken en navigatie-instructies ontvangen. Sommige apps bieden in offline modus ook een POI-zoekfunctie (Points of Interest).

Zonder internet werken deze functies niet: realtime verkeersinformatie (zoals files, werkzaamheden en flitsers), live ov-gegevens, bepaalde zoekopdrachten, street view en satelliet- of hybride kaarten (wel standaard wegenkaarten). Controleer vooraf of je eerder gedownloade kaarten nog actueel zijn en werk ze regelmatig bij.

Laten we enkele populaire mobiele apps bekijken die offline navigatie ondersteunen. Het is handig om meerdere apps met offline kaarten bij de hand te hebben. Je kunt dit testen door tijdelijk de vliegtuigmodus in te schakelen of wifi en mobiele data uit te zetten. De populaire navigatie-app Waze laten we hier buiten beschouwing omdat deze geen offline kaarten aanbiedt.

Street view is voorbehouden aan de online modus (hier Google Maps). 

Tip 2 Google Maps

We starten met een van de populairste navigatie-apps: Google Maps. Open de app, tik rechtsboven op je profielfoto of initialen en kies Offline kaarten. Selecteer je eigen kaart via Selecteer je eigen kaart (Android) of Je eigen kaart selecteren (iPhone). Zoom in en uit met twee vingers en verplaats de kaart met één vinger totdat het gewenste gebied binnen het blauwe kader valt. Onderaan zie je hoeveel opslagruimte nodig is. Tik op Downloaden om het gebied op te slaan. Na de download keer je automatisch terug naar Offline kaarten, waar een overzicht van je gedownloade kaarten verschijnt. Om een kaart een andere naam te geven, tik je op het icoon met de drie puntjes en kies je Naamwijzigen.

De kaart is nu klaar voor offline gebruik en je kunt nog extra kaarten downloaden. Navigeer zoals gebruikelijk: de app schakelt automatisch over op de gedownloade kaarten als er geen mobiel internet is.

Werk je offline kaarten regelmatig bij: tik op de drie puntjes en kies Updaten. Hier kun je kaarten trouwens ook verwijderen.

In Google Maps kun je offline kaarten downloaden, hernoemen, bekijken, updaten en verwijderen.

Tip 3 HERE WeGo

Net als Google Maps is HERE WeGo volledig gratis. De kaarten komen van Here Technologies, dat begon als Navteq, werd later door Nokia overgenomen en is nu in handen van Duitse autofabrikanten. Via https://mapcreator.here.com kunnen gebruikers eigen kaartgegevens toevoegen.

Voor offline kaarten trek je de onderste balk omhoog voor het menu. Tik op Kaarten downloaden en schakel bij voorkeur Uitsluitend downloaden via wifi in. Tik opnieuw op Kaarten downloaden, kies het continent en vervolgens het land of de regio die je nodig hebt. De benodigde opslagruimte wordt weergegeven. Tik op het downloadicoon om de kaart op te slaan.

Om te voorkomen dat de app tijdens offline navigatie tevergeefs een internetverbinding zoekt, stel je in het menu de App-verbinding tijdelijk in op Offline. Updates worden bij Kaarten downloaden naast de betreffende kaart aangegeven en kun je direct ophalen. Om een kaart weg te halen, selecteer je deze en kies je Verwijderen.

De volledige offline kaart van Nederland bijvoorbeeld neemt bij HERE WeGo zo’n halve gigabyte in beslag.

Tip 4 OsmAnd

OsmAnd (OpenStreetMap Automated Navigation Directions) is een mobiele app voor offline kaarten en navigatie, gebaseerd op OpenStreetMap-gegevens. Deze worden door een wereldwijde gemeenschap bijgewerkt en je krijgt meestal gedetailleerde en actuele kaartinformatie.

Bij de eerste keer opstarten, kun je de kaart van je huidige regio downloaden. Tik op de drie streepjes, kies Kaarten en hulpmiddelen en open Downloads om zelf een land of regio te selecteren. In de gratis versie kun je tot zeven kaarten downloaden. Naast de kaart zelf kun je voor een gebied ook hoogtelijnen, Wikipedia-informatie, een terreinkaart en weersvoorspellingen installeren, maar deze functies zijn voorbehouden aan de betaalde versie (ongeveer 3 euro per maand).

Om te navigeren binnen het gedownloade gebied tik je op de kaart of gebruik je de optie Zoeken in het menu. Tik op Navigatie, kies het vervoermiddel (auto, fiets of te voet) en tik op Start. Dit biedt turn-by-turn-aanwijzingen met spraakbegeleiding. Wil je de route als GPX-track opslaan, kies dan Details, tik op het downloadknopje en vul een naam in bij Bewaar als nieuwe track. Bevestig met Opslaan. Op Android wordt het bestand standaard opgeslagen in Android/data/net.osmand/files/tracks. Vanuit het menu, bij Plan een route, kun je de tracks direct openen of ook een eigen GPX-route importeren (zie ook tip 8).

OsmAnd geeft ook gesproken turn-by-turn-aanwijzingen.

Tip 5 MAPS.ME

MAPS.ME is een gratis navigatie-app die net als OsmAnd gebruikmaakt van OpenStreetMap-kaarten. In de gratis versie kun je ongeveer tien kaarten downloaden.

Open de app en zoom in op het gewenste gebied totdat een prompt verschijnt om de kaart te downloaden. Dit gebeurt meestal wanneer de indicatie 5 km zichtbaar is. Bevestig met Download.

Een andere en vaak handigere manier om kaarten te downloaden is via de optie Meer, waar je Gedownloadekaarten selecteert. Bovenaan kun je naar een locatie zoeken. Als de app deze herkent, verschijnt direct de downloadknop om het gebied op te halen.

Als je bij de instellingen de optie Markeer gedownloade kaarten hebt ingeschakeld, dan kun je op de kaart zien welke gebieden reeds offline beschikbaar zijn.

Voor navigatie gebruik je de zoekfunctie of tik je op de kaart om een locatie te selecteren. Kies vervolgens Route naar of eventueel Route van en bepaal het vervoermiddel: auto, te voet of per fiets. Ook offline krijg je turn-by-turn-navigatie.

Je kunt gedownloade kaarten updaten door bij Gedownloade kaarten op Controleren te tikken. Om een kaart te verwijderen, selecteer je deze, tik je op de drie puntjes en kies je Verwijderen.

Kleurmarkeringen geven duidelijk aan welke gebieden je al gedownload hebt voor offline navigatie.

Tip 6 Sygic

Sygic is misschien minder bekend in Nederland en België, maar de app biedt wel hoogwaardige 2D- en 3D-kaarten van TomTom. Om Sygic te gebruiken, moet je je eerst registreren. In de gratis versie kun je in principe onbeperkt kaarten downloaden; grotere landen zijn opgesplitst in regio’s. Om kaarten te downloaden, open je het menu en kies je Offline kaarten (toevoegen).

Deze kaarten worden in de gratis versie driemaal per jaar automatisch geüpdatet. In de betaalde Premium-variant gebeurt dit maandelijks en krijg je ook turn-by-turn-navigatie en gesproken instructies en (in de online modus) ook de actuele verkeersdrukte, snelheidslimieten en mobiele flitsers.

Houd er rekening mee dat Sygic zich volledig richt op autoverkeer. Er zijn geen routeberekeningen specifiek voor fietsers of wandelaars.

Je kunt in Sygic een onbeperkt aantal offline kaarten downloaden.

Tip 7 Komoot en RouteYou

Waar Sygic zich vooral richt op autoverkeer, zijn Komoot en RouteYou juist gespecialiseerd in (sportieve en recreatieve) wandel- en fietsroutes. In de gratis versie van Komoot kun je helaas slechts één regio ontgrendelen voor offline navigatie en spraakinstructies. Extra regio’s zijn beschikbaar tegen een prijs tussen circa 4 en 9 euro, afhankelijk van de grootte, of je kunt alle wereldregio’s in één keer aanschaffen voor ongeveer 30 euro.

Ga via de Profiel-knop naar de rubriek Maps, tik op de +-knop en zoek de gewenste regio. Selecteer de ontgrendelde regio en schakel Opslaan voor offline in. Je kunt ook een route plannen (uitsluitend met internetverbinding aangezien de berekening via de Komoot-servers verloopt) en deze vervolgens bewaren. Tik hiervoor op Opslaan en vink Opslaan voor offline gebruik aan. Na bevestiging kun je de route offline volgen, inclusief spraaknavigatie, vooropgesteld dat deze regio is ontgrendeld.

Ook RouteYou biedt de mogelijkheid routes met een achtergrondkaart offline te downloaden, maar dit is alleen beschikbaar in de betaalde versies. Een Plus-account kost ongeveer 36 euro per jaar. Je vindt gedownloade routes dan bij Gedownloade routes via de knop Profiel.

In Komoot kun je ook specifieke regio’s (tegen betaling) downloaden voor offline navigatie.

Alles over Komoot lees je in dit artikel: Wandelen en fietsen buiten de gebaande paden met Komoot

Tip 8 GPX-import via OsmAnd en Komoot

Verschillende navigatie-apps – en gps-handhelds – ondersteunen het importeren van GPX-tracks en -routes, die vervolgens offline kunnen worden gebruikt. In het kader ‘GPX’ lees je meer over dit bestandstype. Gratis import en offline gebruik zijn mogelijk in onder meer OsmAnd en in Komoot voor ontgrendelde regio’s.

In OsmAnd open je het menu, kies je Plan een route en tik je op Importeer track. Vervolgens selecteer je een GPX-bestand. Tijdens tests bleek deze functie helaas niet altijd even betrouwbaar. In Komoot verloopt dit proces vlotter. Ga naar Home, open Profiel, kies Opgeslagen routes en tik bovenaan op Importeren en vervolgens op Importeer een bestand (GPX). Selecteer het gewenste GPX-bestand en kies Bestandopenen om de route of track in de routeplanner te openen en als geplande tour op te slaan, of Bestand opslaan om deze direct als voltooide tour te bewaren.

In beide gevallen geef je het verplaatsingstype aan, zoals Wandelen, Fietsen, Mountainbiken of Bergwandelen, en bevestig je de keuze. Bij het opslaan kun je de tour een naam geven en Opslaan voor offline gebruik aanvinken. Je vindt de route dan terug bij Opgeslagenroutes of bij Voltooide activiteiten. Als de bijbehorende kaart al is gedownload, kun je direct navigeren.

Handig om weten: in Komoot kun je GPX-routes ook via de dienst Garmin Connect met je Garmin-toestel synchroniseren.

GPX-routes werken ook op een smartwatch: Waar voor je geld: 5 waterdichte smartwatches met GPS-functie

Een pas geïmporteerde GPX-route kun je als een ‘tour’ (voor offline gebruik) bewaren in Komoot.

Tip 9 GPX-routes downloaden

In tip 8 lees je hoe je GPX-routes en -tracks in navigatie-apps importeert. Ook in de meeste gps-apparaten is zo’n import mogelijk. In tips 10 en 11 ontdek je hoe je zelf zo’n GPX-bestand maakt, maar dat is niet altijd nodig. Er zijn namelijk diverse sites waar je kant-en-klare GPX-routes en -tracks ook gratis kunt downloaden voor (offline) navigatie.

Een optie is AllTrails. Meld je aan, voer een regio in en kies een voorgestelde trail. Klik onderaan op de groene knop (Hit the trail of Daar gaan we) en selecteer Export map file of Kaartbestand exporteren/ GPXTrack of GPX Route zonder tijdstempels (zie kader ‘GPX’). Andere exportopties zijn onder meer Google Earth KML/KMZ en Garmin FIT.

Ook RouteYou (zie ook tip 7) biedt GPX-routes. Registreer je (gratis) en klik op Zoek een route. Geef het routetype aan, kies locatie en lengte en klik op Toon <x> routes. Selecteer een route, klik op Downloaden en kies GPX. Andere opties zijn bijvoorbeeld Garmin en Google Earth (KML).

Voor talrijke fiets- en wandelroutes in Nederland, België en Duitsland kun je terecht op onder meer Routiq. Kies een route en klik op Download de GPX. Dit vereist wel een Premium-account (circa 15 euro per jaar).

Bij AllTrails kun je routes in diverse formaten downloaden, waaronder GPX.

Tip 10 GPX-routes zelf maken

Je kunt ook zelf GPX-routes maken en deze downloaden naar je navigatie-app of gps-toestel voor offline gebruik. Dit kan gratis via verschillende sites, zoals www.gpx.studio.

Klik op App en zoom in tot je voldoende kaartdetails hebt. Klik op het potloodicoon, laat Routing ingeschakeld en kies een activiteitstype, zoals Bike, Run/hike of Motorcycle. Klik op het potlood-icoon en plaats de routepunten op de kaart. De route wordt automatisch langs bestaande wegen gemarkeerd. Onderaan zie je de routelengte en het hoogteprofiel.

Wil je POI’s (waypoints) toevoegen? Klik op het pin-icoon, vul een naam en beschrijving in, kies een geschikt icoon en bevestig met Create point of interest.

Stel geheel zelf je GPX-route samen in gpx.studio.

Tip 11 RouteYou

Ook op de website van RouteYou kun je zelf routes maken en gratis (openbaar) opslaan. Ze worden dan automatisch beschikbaar in de mobiele app van RouteYou. Als je bent aangemeld met hetzelfde account, vind je ze terug bij Profiel / Mijn routes. Je kunt de routes ook downloaden.

Meld je aan en klik op het pijlknopje bij Plan een route. Kies uit Maak een route, Uploadeen route (voor GPX-import), Wandelknooppunten of Fietsknooppunten. De laatste twee maken handig gebruik van het uitgebreide knooppuntennetwerk in Nederland en België.

Bij Maak een route geef je het routetype aan, met subtypes zoals Recreatieve fietsroute, Gravelbikeroute of Mountainbike route. Voor een A-naar-B-route vul je start- en aankomstlocatie in, bij een lusvormige route kies je de startplaats en lengte (en eventueel de kompasrichting). Bevestig met Opslaan / Route opslaan. Klik op Downloaden en kies (bijvoorbeeld) GPX.

Je kunt ook routes samenstellen op de site van RouteYou en deze als GPX-bestand downloaden.