Back-uppen is bijna even saai als noodzakelijk. Gelukkig heb je met EaseUS Todo Backup Free zowat alles bij de hand om je back-upklussen slim te automatiseren, of het nou gaat om specifieke gegevensmappen dan wel om een complete schijfkopie. We tonen je hoe je back-ups maakt en die veilig terugzet.

01 Download

Je vindt EaseUS Todo Backup hier. De rubriek For Home maakt duidelijk dat er voor thuisgebruik drie varianten bestaan. De exacte verschillen zie je hier. Hoe dan ook, in deze workshop beperken we ons tot de gratis versie aangezien die de belangrijkste back-up en herstelfuncties bevat. Klik dus op Todo Backup Free en vervolgens op Download Freeware. Nu word je hier eigenlijk geacht een webformulier in te vullen om je de downloadlink te laten toesturen, maar eventueel kun je via deze link direct het installatiebestand downloaden.

©PXimport

02 Installatie

Met een dubbelklik start je installatiebestand. Die haalt eerst de rest van de software op, waarna je bevestigt dat je dit gratis programma inderdaad alleen voor thuisgebruik gaat inzetten. Verderop krijg je nog de gelegenheid het vinkje weg te halen bij Join in the Custom Experience Improvement Program (mocht je dat niet willen). Ook krijg je nog de kans de opslaglocatie voor de back-upbestanden aan te passen met de Browse-knop. Standaard is dat namelijk C:\My Backup en wellicht verkies je een andere, eventueel externe schijf om je back-ups te bewaren. Dat is doorgaans ook veiliger.

©PXimport

03 Interface

Met Finish rond je de installatie af. Start je de tool de eerste keer op, dan wordt je gevraagd of je over een (betaalde) licentiecode beschikt. Laat hier Current license: Free aangestipt. Even later verschijnt het hoofdvenster van Todo Backup. Bovenaan vier tabbladen (waarbij we ons in deze workshop vooral op Home en Management focussen) en links vier knoppen, met duidelijke namen: Backup, Recovery, Clone en Tools. Standaard zijn Home en Backup geopend: een uitstekend vertrekpunt voor deze workshop.

©PXimport

04 Dataselectie

In dit Home-venster van de rubriek Backup tref je onder meer Data backup aan. Hier klik je File backup aan. Het venster maakt nu plaats voor een inhoudsoverzicht van je schijf. Je merkt dat Todo Backup standaard de mappen MyDocuments, Favorites en Desktop selecteert, allemaal submappen uit je profielmap (C:\Users\[accountnaam]). Je hoeft deze voorselectie natuurlijk niet te houden: plaats of verwijder hier gerust vinkjes. In principe zou je nu al op de knop Proceed kunnen klikken om je selectie te laten back-uppen, maar dat is net wat kort door de bocht.

©PXimport

05 Back-upgrootte

Het zou zomaar eens kunnen gebeuren dat je back-up te groot is voor de ingestelde doellocatie (opgegeven in stap 2). Daarom laat je Todo Backup dus eerst de vereiste opslaggrootte berekenen, via een muisklik op het Rekenmachine-icoon. Is de balk roze, dan beschik je over te weinig back-upruimte. Je selectie beperken is dan één optie, een nieuwe locatie selecteren een andere. Dat laatste kan eenvoudigweg door het mapicoon, rechts bij Destination, aan te klikken. Het is in elk geval ook zinvol een back-upnaam en een beschrijving in te geven: dat doe je bovenaan, bij Plan name en Description.

©PXimport

06 Back-upopties

ToDo Backup heeft veel opties verzameld onder Backup options. Hiermee open je een nieuw venster met acht tabbladen. We doorlopen hier alleen de interessantste mogelijkheden, voor zover die beschikbaar zijn in de gratis versie. Zo laat het tabblad Compression zien dat Todo Backup de geback-upte data standaard comprimeert. Stip None aan als je dat liever niet hebt. Het tabblad Splitting is interessant als je back-upt naar een cd, dvd of usb-stick. Je kunt hier namelijk aangeven dat de back-up zich automatisch opsplitst in kleinere back-upbestanden van een opgegeven grootte (in MB).

©PXimport

07 Snelheid en bandbreedte

In de gratis versie zijn verder nog de tabbladen Priority en Speed beschikbaar. Het eerste dient om de prioriteit van het back-upproces ten opzichte van de andere lopende programma's aan te geven. Standaard staat die op Medium, maar die kun je op Normal zetten, zodat de back-up net iets trager verloopt (en minder in de weg zit). Het tabblad Speed is nuttig als je back-up over je netwerkverbinding loopt: het is namelijk mogelijk een bandbreedtebeperking in te stellen. Met de knop Reset to inital setting kun je de instellingen op het geopende tabblad of op alle tabbladen naar de originele waarden terugzetten.

©PXimport

08 Planning

Waarschijnlijk wil je een back-up herhaaldelijk uitvoeren. Liever dan er aan zelf te moeten denken de back-up uit te voeren, plan je die in. Klik op Turn on bij Schedule. In de gratis versie zit je vast aan een dagelijkse routine. Open de rubriek Daily en vul het gewenste tijdstip in. Wil je de back-up meerdere keren per dag laten uitvoeren, klik dan op het plusje en vul een tweede tijdstip in (of nog meer). Een alternatieve manier van inplannen werkt via intervallen: stip Interval aan en geef aan om de hoeveel tijd (binnen een bepaalde periode van de dag) de back-up moet worden uitgevoerd.

©PXimport

09 Back-uptype

In ditzelfde venster geef je ook aan welk back-uptype je beoogt: een Full backup, waarbij telkens alle data (opnieuw) geback-upt worden of een Incremental backup. Deze laatste is tijd- en ruimtebesparend omdat alleen bestanden worden geback-upt die nieuw of gewijzigd zijn. Plaats een vinkje bij Appoint daily first backup als de allereerste back-up van elke dag absoluut een volledige back-up moet zijn. Onderaan het venster kun je aangeven dat een gemiste back-up alsnog moet worden uitgevoerd de eerstvolgende keer dat je de pc opstart.

©PXimport

10 Oude back-ups

De vraag is ook hoeveel oude back-ups je wilt bewaren. Dat bepaal je met Image-reserve strategy (rechtsonder het back-upvenster). Plaats een vinkje bij I willpreserve image files, waarna je aangeeft hoeveel back-ups je wilt bewaren of dat je de back-ups van maximaal x-aantal dagen behoudt. Plaats een vinkje bij I will preserve the first image als hoe dan ook de allereerste back-up beschikbaar moet blijven. Je hebt nu alle opties overlopen zodat je de Proceed-knop mag indrukken. Todo Backup schakelt over naar het tabblad Management, vanwaar je alle back-ups kunt beheren (zie ook stap 21).

©PXimport

11 Dataherstel

Verlies je je data, dan kun je die als volgt herstellen. Open de rubriek Recovery en kies bij Data recovery de optie File recovery. Je dient nu de back-up aan te geven waaruit je bestanden wilt terugzetten. Klik op Next. Bovenaan zie je een soort tijdlijn waar je het gewenste tijdstip van de (volledige of incrementele) back-up aanklikt. Vervolgens geef je aan hoe je data wilt terugzetten: door die zelf in een boomstructuur op te zoeken (Recover specific files or folders), door het datatype aan te duiden (Recover files by types) of door op bestandsnaam te zoeken (Search files to recover).

©PXimport

12 Herstellocatie

Heb je de gewenste data geselecteerd, dan moet je in hetzelfde venster nog aangeven waar je die precies wilt terugzetten. Standaard is dat naar de originele locatie (Recoverto original location), maar het is mogelijk een eigen locatie in te geven (Specify arecovery location / Browse). In beide gevallen geef je met een vinkje ook te kennen of je bestanden met dezelfde namen wilt laten overschrijven (Replace existing files). Bevestig met Next en Proceed. Todo Backup begint meteen aan de dataherstel, een proces dat je overigens goed kunt volgen.

©PXimport

Android: back-up & herstel

Met EaseUS Todo Backup Free kun je ook een back-up maken van je Android-apparaat: contacten, berichten, gespreksgeschiedenis, documenten, muziek, foto's en video's (bij deze laatste vier duid je zelf de bestandstypes aan). Voorwaarde is wel dat je de installatie van apps buiten de Play Store om toelaat (via Instellingen / Beveiliging / Onbekende bronnen) en usb-foutopsporing inschakelt. Daarna verbind je het apparaat via een usb-kabel met je pc en kies je de gewenste operatie op het tabblad Home: Android backup of Android recovery.

©PXimport

Onbekende Bron

Vrijwel alle malware die Android-toestellen besmet komt binnen via apps die buiten de Google Play Store om op het apparaat worden geïnstalleerd. Neem je liever geen risico, dan is Helium App Sync and Backup een handig alternatief om applicatiegegevens, wifi-inloggegevens, belgeschiedenis en sms-berichten te back-uppen. De betaalde versie geeft je bovendien de mogelijkheid te back-uppen naar je cloudopslag.

13 Alternatief herstel

In feite biedt Todo Backup nog een andere mogelijkheid aan tot dataherstel. Wanneer je namelijk in Windows Verkenner op zo'n back-upbestand (met de extensie .pbd) dubbelklikt, zorgt Todo Backup ervoor dat het bestand zich meteen als een virtuele map in de Verkenner opent, zodat je ook op deze manier naar de gewenste data kunt navigeren. Bestanden of mappen die je wilt herstellen, hoef je dan maar te selecteren waarna je in het contextmenu de gewenste actie kiest: Kopiëren (om dan elders in Verkenner te plakken), Recover to original location of Recover to specified location.

©PXimport

14 Complete schijf/partitie

In de inleiding zeiden we het al: Todo Backup kan ook een complete schijf of partitie back-uppen. Er wordt dan een image gemaakt: letterlijk alle bytes van zo'n schijf(partitie), en niet alleen je databestanden, worden mee gekopieerd. Open hiervoor het tabblad Home, ga naar de rubriek Backup en klik op Disk/Partition backup. Je zou hier ook System backup kunnen selecteren, maar dan bepaalt Todo Backup zelf welke partities in de image belanden, met name de boot- en systeempartities. De tool analyseert vervolgens de schijfstructuur en toont je die even later op het tabblad Disk/Partition.

©PXimport

15 Schijf/partitie-selectie

Dit venster heeft wel wat weg van het overzicht zoals je dat ook te zien krijgt in de module Schijfbeheer van Windows. Onder elkaar krijg je de verschillende aangesloten fysieke schijven te zien en bij elke schijf lees je de partitie-indeling af. Via Colorlegend (rechtsboven) verneem je waar elke partitiekleur voor staat: donkerblauw wijst bijvoorbeeld op een primaire partitie. Het is nu aan jou om te beslissen welke schijven of partities je meeneemt in de image. Het volstaat het vierkantje linksboven zo'n schijf of partitie aan te klikken: geselecteerde items kleuren oranje.

©PXimport

16 Back-upinstellingen

Todo Backup is wel zo slim om bij zo'n image alleen de gebruikte datasectoren mee te kopiëren. Wil je echter toch dat die ook sectoren kopieert waar geen bestanden op staan, plaats dan een vinkje bij Sector by sector backup. Houd er dan wel rekening mee dat de back-up nu langer zal duren en meer plaats zal innemen. Verder kun je ook een naam en beschrijving aan je back-up meegeven, kun je die inplannen en van enkele opties voorzien (zoals compressie) en je bewaarstrategie bepalen: zie ook stappen 5 tot 10. Leg je back-up vast met Proceed.

©PXimport

17 Imageherstel

Hoe herstel je nu een (corrupt geworden) partitie? Open hiervoor Recovery op het tabblad Home en selecteer Disk/Partition recovery. Stip je bij Recovery Model de optie Files aan, dan is het mogelijk bestanden uit de image selectief terug te zetten. Wil je een complete partitie terug, stip dan Disk/Partition aan, selecteer de image, druk op Next en duid de gewenste partitie aan in je image. Bevestig met Next en duid de doelpartitie aan. Herstel je naar een SSD, plaats dan een vinkje bij Optimize for SSD voor een correcte sectoruitlijning (om van de herstelde SSD-schijf op te starten).

©PXimport

18 Sector voor sector

Plaats je ook een vinkje bij Sector by sector recovery, dan heeft dat heeft met name gevolgen voor de opties op het volgende scherm (nadat je dus op Next hebt gedrukt). In dit geval kun je namelijk niet zelf bepalen waar exact de herstelde partitie op de schijf zal terechtkomen en hoe groot die precies moet zijn. Had je geen vinkje geplaatst, dan zou je de partitie bijvoorbeeld wat groter kunnen maken, althans, indien daarvoor schijfruimte beschikbaar is. In dit venster geef je via een vinkje bij Set active ook aan als je van die partitie wilt kunnen booten.

©PXimport

19 Noodscenario

Het wordt natuurlijk een stuk lastiger een systeempartitie terug te zetten wanneer je bijvoorbeeld niet meer van Windows kunt opstarten, omdat die partitie corrupt is geraakt. Om die patstelling te vermijden, tref je dus maar beter de nodige voorzieningen, in de vorm van een herstelmedium. Op het tabblad Home open je de rubriek Tools en klik je Create an emergency disk aan. Zorg dat er een (lege) usb-stick of cd/dvd in je pc steekt en duid bij Create Linux emergency disk het gewenste medium aan, waarna je bevestigt met Proceed. Desgevraagd klik je op OK om het medium te laten formatteren.

©PXimport

20 Herstelmedium

Je doet er verstandig aan om uit te testen of het herstelmedium goed functioneert en of je systeem daar inderdaad van kan opstarten. Mogelijk moet je daarvoor nog de bootvolgorde in het BIOS aanpassen: raadpleeg in dat geval de handleiding van je pc. Wanneer je systeem daadwerkelijk van het herstelmedium is opgestart, beland je in een grafische omgeving die heel erg lijkt op de interface van Todo Backup, met nagenoeg dezelfde tabbladen en rubrieken. Je weet intussen hoe je een partitie herstelt, voorwaarde is natuurlijk wel dat je bij het juiste back-upbestand kunt.

©PXimport

21 Beheer

Heb je al enkele back-ups met Todo Backup laten maken, dan loont het de moeite af en toe ook even het tabblad Management te openen. Hier krijg je namelijk een mooi overzicht van alle (ingeplande) back-ups en je verneemt ook hoeveel er geslaagd zijn en hoeveel er eventueel zijn mislukt. Verder kun je hier op elk moment een ingeplande back-up tijdelijk blokkeren (door het vinkje bij Schedule te verwijderen), een (volledige of incrementele) back-up forceren, of via de knop Advanced een back-up aanpassen, verwijderen of op bestandsintegriteit laten controleren.

©PXimport

Klonen

EaseUS Todo Backup Free zorgt niet alleen voor back-ups en schijfimages, je kunt er ook partities en schijven mee 'klonen'. Anders gezegd: je kopieert rechtstreeks de ene naar de andere partitie of schijf zonder de tussenweg van een back-upbestand. Dat kan nuttig zijn als je Windows op een grotere schijf wilt zetten of op een snelle SSD wilt plaatsen. Als je in het kloonvenster de optie Sector by sector clone selecteert, is het ook mogelijk de gekloonde partitie bijvoorbeeld groter te maken dan op de originele schijf het geval is. Handig, want dan hoef je die grootte achteraf niet meer aan te passen.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.