Dankzij de enorme populariteit van tablets, smartphones en laptops zetten veel mensen hun desktop te koop. Jij profiteert, want voor een prikkie neem je een tweedehands systeem over. Waar moet je op letten als je een tweedehands pc aanschaft?

Tip 01: Waarom tweedehands?

Tweedehands pc's zijn aantrekkelijk, omdat ze doorgaans weinig geld kosten. Je kunt een gebruikte machine overwegen wanneer je bijvoorbeeld een extra computer nodig hebt of een mediaserver wilt inrichten op zolder. Voor een nieuwe pc met een beetje rekenkracht ben je al snel tussen de vier- en zevenhonderd euro kwijt. Wie goed zoekt, vindt bij online handelsplaatsen en fysieke winkels voor pakweg tweehonderd euro een kant-en-klaar systeem. Uiteraard haal je voor dit geld geen snelheidswonder in huis die de allernieuwste 3D-spellen kan draaien.

Geen probleem, want voor veruit de meeste pc-taken heb je niet de allernieuwste hardware nodig. Misschien liggen er nog wel onderdelen van een (kapotte) computer op zolder, waarmee je de prestaties kunt opschroeven. Een SSD-schijf en/of meer werkgeheugen kan bijvoorbeeld al een heleboel schelen. Overigens raden we af om meer dan tweehonderd euro aan een tweedehands machine te besteden, omdat de prijs anders wel erg dicht in de buurt komt van een nieuwe computer met betere specificaties. Lees hiervoor vooral het kader 'Spotgoedkope notebook'.

©PXimport

Tip 01 Een nieuwe pc met redelijke specificaties kost al snel vierhonderd euro.

Tip 02: Marktplaats

Veruit de meeste mensen denken bij tweedehands spullen meteen aan Marktplaats. Logisch, want particuliere handelaren en winkels voegen dagelijks honderdduizenden nieuwe advertenties aan deze website toe. Ook voor tweedehands pc's kun je hier prima terecht. Navigeer maar eens naar de rubriek Computers en Software en klik vervolgens op Desktop Pc's. Bovenaan staan hoofdzakelijk schreeuwerige oproepen van professionele handelaren.

Scrol je een stukje omlaag, dan vind je ook genoeg particulieren die hun systeem te koop aanbieden. Aan de linkerkant maak je eventueel een selectie. Je vult bijvoorbeeld het bedrag in dat je maximaal wilt uitgeven. Verder sorteer je het aanbod op onder meer processor, kloksnelheid, werkgeheugen en harde schijf. Het is daarnaast ook mogelijk om alleen naar gebruikte systemen te zoeken. Bij sommige computers biedt de verkoper ook een monitor aan. Zodra je een geschikt tweedehands systeem hebt gevonden, leg je rechtstreeks contact met de adverteerder. Na een beetje onderhandelen kun je de prijs wellicht nog iets omlaag drukken.

©PXimport

Tip 02 Op Marktplaats staan duizenden tweedehands systemen.

Tip 03: Betrouwbaarheid

Marktplaats is een handig hulpmiddel om een betaalbaar systeem te scoren, maar helaas zijn er ook oplichters op deze website actief. Het is dus belangrijk om de betrouwbaarheid van de adverteerder juist in te schatten en het risico zoveel mogelijk te beperken. Bij een advertentie staan altijd details van de adverteerder vermeld. Zo kun je zien hoeveel jaar iemand actief is op Marktplaats. Oplichters wisselen snel van online identiteit, waardoor ze nooit voor een lange periode actief lijken te zijn. Ga dan ook liever met iemand in zee die al een tijdje spullen via Marktplaats verkoopt. Vaak staat er een telefoonnummer in de advertentie vermeld, zodat je een indruk van deze persoon kunt krijgen. Verder kan het nooit kwaad om in Google even op de naam van de adverteerder te zoeken. Heb je te maken met een oplichter, dan komen er wellicht verhalen van slachtoffers tevoorschijn. In samenwerking met Marktplaats heeft de politie het Landelijk Meldpunt Internetoplichting opgericht.

Via deze website controleer je eenvoudig of er klachten over de adverteerder bekend zijn. Je kunt onder meer controleren op het bankrekeningnummer, e-mailadres en telefoonnummer. Vermijd tot slot advertenties die te mooi lijken om waar te zijn, want vaak is dat dan ook zo.

©PXimport

Tip 03 Op Marktplaats bekijk je hoe lang een adverteerder actief is.

Tip 04: Winkels

Grote bedrijven schrijven hun computers na een paar jaar massaal af en verkopen de apparatuur aan handelaren. Op die manier komen ze bij webshops en fysieke winkels terecht. Bedenk wel dat deze machines gedurende enkele jaren zeer intensief zijn gebruikt, soms wel iedere werkdag. Daarom worden ze vaak eerst gereviseerd voordat een winkel dergelijke systemen te koop aanbiedt. In zo'n beetje iedere stad en elk dorp is er wel een zaak te vinden die tweedehands computers verkoopt. Daarnaast kun je natuurlijk ook online terecht.

Zo is deze website een bekende naam op het gebied van tweedehands machines die veelal afkomstig zijn uit het bedrijfsleven. Voordat deze winkel een tweedehands pc te koop aanbiedt, wordt de hardware gereinigd en gecontroleerd. Verder installeren de winkelmedewerkers zo nodig een legitieme versie van Windows. Dit verkooppunt belooft voor alle verkochte apparatuur een levensduur van drie tot vijf jaar. Naast computeroutlet.nl zijn er via internet nog talloze andere webwinkels te vinden die een soortgelijke werkwijze hanteren.

©PXimport

Tip 04 Computeroutlet.nl biedt zelfs voor een paar tientjes al complete desktops aan.

Tip 05: Overige adressen

Naast Marktplaats en (online) winkels zijn er nog meer adressen waar je terechtkunt voor een tweedehands pc. Zo staan er op Speurders.nl en Tweedehands.nl honderden advertenties met gebruikte systemen. Uiteraard is er ook nog de internationale handelssite eBay. Wanneer je weinig eisen stelt aan de computer, kun je ook eens hier kijken. Sommige mensen bieden gratis een volledige computer of losse onderdelen aan. Besef wel dat het doorgaans gaat om sterk verouderde systemen. Meestal is de hardware defect, waardoor er hoe dan ook een opknapbeurt van de machine is vereist.

©PXimport

Tip 05 Heb je weinig eisen en geef je liever geen geld uit? Werp eens een blik op www.gratisaftehalen.nl.

Spotgoedkope notebook

Neem je liever geen gebruikte pc van iemand anders over? Geen nood, want in de handel zijn er ook ultragoedkope notebooks verkrijgbaar. In reclamekrantjes van grote elektronicaketens komen regelmatig spotgoedkope laptops voorbij van pakweg 250 euro. Vanzelfsprekend zijn dat niet de allersnelste machines, maar je beschikt dan wel over een gloednieuw apparaat. De processor heeft doorgaans een lage kloksnelheid en er is naar de huidige maatstaven weinig werkgeheugen aanwezig. Deze machines zijn voornamelijk geschikt voor lichte pc-taken, zoals tekstverwerken, internetbankieren, e-mail en internetten. Een pluspunt van laptops is dat je geen geld kwijt bent aan een scherm. Maar als je regelmatig met beeldbewerking en games bezig bent, kun je beter uitkijken naar een tweedehands pc met meer (grafische) rekenkracht.

©PXimport

Elektronicaketens bieden regelmatig notebooks tegen stuntprijzen aan.

Tip 06: Garantie

Ga altijd na hoe de garantie is geregeld. Wanneer je via bijvoorbeeld Marktplaats een pc van een particulier overneemt, hoef je logischerwijs geen garantie te verwachten. Winkels bieden deze service meestal wel. Vaak verloopt de garantie overigens niet meer via de fabrikant van de pc. De meeste pc-winkels hebben een eigen reparatieservice waardoor ze de beloofde garantie bij problemen kunnen waarmaken.

Bij de aanschaf van een tweedehands pc krijg je over het algemeen drie maanden tot een jaar garantie. Bij iets duurdere pc's krijg je soms zelfs twee jaar garantie. Koop je de pc via een webwinkel? Probeer te achterhalen hoe je aanspraak kunt maken op de garantie. Betrouwbare webshops hebben hiervoor een aparte webpagina ingericht. Voor laptops geldt dat winkeliers geen garantie geven op de accu. Verder zijn softwareproblemen, waterschade en breukschade doorgaans van de garantie uitgezonderd.

©PXimport

Tip 06 Voordat je tweedehands spullen aanschaft, lees je de garantievoorwaarden grondig door.

Tip 07: Gebruikssporen

Aan een tweedehands pc kleeft altijd een risico. Je bent namelijk afhankelijk van hoe zuinig de vorige eigenaar met de apparatuur is geweest. Bekijk daarom altijd hoe de pc er in het echt uitziet en let goed op eventuele gebruikssporen. Zijn er veel krasjes zichtbaar? Doen alle knoppen het nog goed? Hoe zit het met de aansluitingen aan de achterzijde? Bekijk ook de binnenkant van de machine. Je kunt de meeste systeemkasten eenvoudig openen via een schuifsysteem of door twee schroefjes los te maken. Wanneer er een dikke laag stof op de onderdelen zit, is de apparatuur de afgelopen jaren niet goed onderhouden.

Als het even kan, voer je op de beoogde pc een proefsessie uit. Probeer wat programma's uit en kijk eens goed of het systeem lekker loopt. Wil je het echt grondig aanpakken? Via allerlei diagnosesoftware kun je de conditie van verschillende hardwarecomponenten peilen. Welke software je hiervoor precies nodig hebt, is afhankelijk van het type hardware dat je wilt controleren. Veel computerfabrikanten leveren deze programma's standaard mee door middel van een opstartbare cd.

©PXimport

Tip 07 Schroef de systeemkast van de beoogde pc open en check hoe de binnenkant is onderhouden.

Pc opschonen

Zodra je een tweedehands pc overneemt van een particuliere verkoper, is het zaak om eens grondig de bezem door het systeem te halen. Je wilt natuurlijk geen bestanden van de vorige eigenaar tegenkomen. Met een installatie-cd van Windows installeer je het besturingssysteem gemakkelijk opnieuw. Je start de computer vanaf de cd op en voert vervolgens een schone installatie van Windows uit. Kies er in de instellingen voor om alle schijven te formatteren, zodat er geen gegevens meer achterblijven. Bedenk wel dat je alle geïnstalleerde software kwijt bent wanneer je hiervan geen licentiecodes in bezit hebt. Zit er bij de tweedehands pc geen installatie-cd?

Wellicht is er een herstelpartitie aanwezig waarmee je het systeem terugzet naar de fabrieksinstellingen. Via software van de fabrikant lukt het dan om het systeem te herstellen, bijvoorbeeld door middel van HP Systeemherstel op HP-computers. Als je een systeem hebt bemachtigd zonder herstelpartitie of installatie-cd van Windows, dien je handmatig de boel op te schonen. Verwijder alle ongewenste software van het systeem en gebruik een opschoonprogramma als CCleaner. Behalve de systeempartitie is het verder mogelijk om de overige schijfstations vanuit Windows te formatteren. Klik in Windows Verkenner met de rechtermuisknop op de juiste partitie en kies voor Formatteren / Starten.

©PXimport

De beste manier om een tweedehands pc op te schonen is via een installatie-cd van Windows.

Tip 08: Hardware

Als het goed is, staat bij iedere advertentie van tweedehands pc's duidelijk vermeld welke hardware er in de systeemkast zit. Welke hardware je nodig hebt, is volledig afhankelijk van je eisen. Wanneer je de pc alleen gebruikt om je administratie bij te werken en een beetje te internetten, heb je niet zo'n luxe computer nodig. Een simpel systeem met een bescheiden AMD- of Intel-processor en 2 GB RAM is dan ruim voldoende. Wil je echter regelmatig video's monteren, foto's bewerken en games spelen, dan heb je een krachtiger systeem nodig. Let vooral op de kloksnelheid van de processor, het werkgeheugen en de grafische kaart. Bepaal verder hoeveel harde-schijfruimte je nodig hebt indien je grote hoeveelheden foto's en films wilt opslaan.

©PXimport

Tip 08 Bedenk goed of de specificaties van de pc voldoende zijn voor al je computerwerkzaamheden.

Tip 09: Pc upgraden

Het is natuurlijk ook een mogelijkheid om tegen een leuk prijsje een tweedehands systeem over te nemen, waarna je de zwakste onderdelen vervangt door snelle componenten. Hoewel eigenlijk alles van een desktop vervangbaar is, zijn vooral een SSD-schijf en meer werkgeheugen zinvolle toevoegingen die je relatief eenvoudig kunt monteren. Met deze uitbreidingen voelt de machine waarschijnlijk weer een stuk vlotter aan. Voor het werkgeheugen is het belangrijk om te bepalen hoeveel werkgeheugen je wilt toevoegen en welk type je hiervoor nodig hebt.

Schroef de pc eerst open en bekijk hoeveel slots er op het moederbord in totaal beschikbaar zijn voor geheugenmodules. Op de website van geheugenfabrikanten kun je vinden welk type geheugen je nodig hebt. Zo navigeer je op www.kingston.com naar MEMORY SEARCH / Desktop/Notebook. Via het merk en typenummer van de computer vind je de juiste onderdelen. Gaat het om een zelfbouw-pc? Zoek dan op het typenummer van het moederbord. De montage is simpel, want een geheugenmodule hoef je alleen maar in de houder te klikken. Verder kun je de prestaties verbeteren door een SSD-schijf in te bouwen en in te stellen als C-schijf. Windows en programma's starten dan een stuk sneller op. Hoe je een SSD-schijf precies inbouwt, lees je hier.

©PXimport

Tip 09 Via de website van Kingston achterhaal je gemakkelijk welk type werkgeheugen je nodig hebt.

Tip 10: Besturingssysteem

Een nadeel van gebruikte pc's is dat er meestal een verouderd besturingssysteem is geïnstalleerd. Vooral systemen met Windows XP zijn een probleem, doordat Microsoft hiervoor geen updates meer beschikbaar stelt. Om die reden is het gebruik van XP onveilig. Misschien heb je toevallig nog een licentie van Windows 7 of 8 liggen. Kijk in dat geval goed of het tweedehands systeem voldoet aan de minimale systeemeisen. Een processor met een kloksnelheid van 1 GHz en 1 GB RAM is in principe genoeg om de 32bit-versies van deze besturingssystemen te draaien.

Wil je een beetje vlot op het systeem kunnen werken, dan is het verstandig om krachtiger hardware te gebruiken. Heb je geen vrije Windows-licentie in bezit? Windows los aanschaffen is niet interessant, want dan ben je evengoed veel geld kwijt. Verdiep je in dat geval eens in Linux. Met een gebruiksvriendelijk pakket als Ubuntu en Linux Mint kom je ook al een heel eind. Voor beide besturingssystemen is er een Nederlandse vertaling beschikbaar. Bovendien is het gebruik hiervan volledig gratis.

©PXimport

Tip 10 Laat je niet verleiden om XP nog te gebruiken, want dit besturingssysteem is niet meer veilig.

Tip 11: Controle licentie

Is Windows op de computer voorgeïnstalleerd? Wanneer er gelegenheid is om het systeem in de praktijk uit te proberen, controleer je eenvoudig of de licentie legitiem is. Je weet dan zeker dat je te maken hebt met een legaal besturingssysteem, zodat je recht hebt op updates. Surf met Internet Explorer naar deze webpagina en scrol een stukje omlaag. Klik daarna op Valideer nu. Voer via Downloaden het hulpprogramma uit. Zodra de installatie is voltooid, keer je terug naar de webpagina. Kies voor Doorgaan / Nu valideren. Na enkele minuten zie je of je Windows-versie legaal is.

©PXimport

Tip 11 Met behulp van een online tool van Microsoft controleer je of de Windows-installatie legaal is.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.