Dankzij de enorme populariteit van tablets, smartphones en laptops zetten veel mensen hun desktop te koop. Jij profiteert, want voor een prikkie neem je een tweedehands systeem over. Waar moet je op letten als je een tweedehands pc aanschaft?

Tip 01: Waarom tweedehands?

Tweedehands pc's zijn aantrekkelijk, omdat ze doorgaans weinig geld kosten. Je kunt een gebruikte machine overwegen wanneer je bijvoorbeeld een extra computer nodig hebt of een mediaserver wilt inrichten op zolder. Voor een nieuwe pc met een beetje rekenkracht ben je al snel tussen de vier- en zevenhonderd euro kwijt. Wie goed zoekt, vindt bij online handelsplaatsen en fysieke winkels voor pakweg tweehonderd euro een kant-en-klaar systeem. Uiteraard haal je voor dit geld geen snelheidswonder in huis die de allernieuwste 3D-spellen kan draaien.

Geen probleem, want voor veruit de meeste pc-taken heb je niet de allernieuwste hardware nodig. Misschien liggen er nog wel onderdelen van een (kapotte) computer op zolder, waarmee je de prestaties kunt opschroeven. Een SSD-schijf en/of meer werkgeheugen kan bijvoorbeeld al een heleboel schelen. Overigens raden we af om meer dan tweehonderd euro aan een tweedehands machine te besteden, omdat de prijs anders wel erg dicht in de buurt komt van een nieuwe computer met betere specificaties. Lees hiervoor vooral het kader 'Spotgoedkope notebook'.

©PXimport

Tip 01 Een nieuwe pc met redelijke specificaties kost al snel vierhonderd euro.

Tip 02: Marktplaats

Veruit de meeste mensen denken bij tweedehands spullen meteen aan Marktplaats. Logisch, want particuliere handelaren en winkels voegen dagelijks honderdduizenden nieuwe advertenties aan deze website toe. Ook voor tweedehands pc's kun je hier prima terecht. Navigeer maar eens naar de rubriek Computers en Software en klik vervolgens op Desktop Pc's. Bovenaan staan hoofdzakelijk schreeuwerige oproepen van professionele handelaren.

Scrol je een stukje omlaag, dan vind je ook genoeg particulieren die hun systeem te koop aanbieden. Aan de linkerkant maak je eventueel een selectie. Je vult bijvoorbeeld het bedrag in dat je maximaal wilt uitgeven. Verder sorteer je het aanbod op onder meer processor, kloksnelheid, werkgeheugen en harde schijf. Het is daarnaast ook mogelijk om alleen naar gebruikte systemen te zoeken. Bij sommige computers biedt de verkoper ook een monitor aan. Zodra je een geschikt tweedehands systeem hebt gevonden, leg je rechtstreeks contact met de adverteerder. Na een beetje onderhandelen kun je de prijs wellicht nog iets omlaag drukken.

©PXimport

Tip 02 Op Marktplaats staan duizenden tweedehands systemen.

Tip 03: Betrouwbaarheid

Marktplaats is een handig hulpmiddel om een betaalbaar systeem te scoren, maar helaas zijn er ook oplichters op deze website actief. Het is dus belangrijk om de betrouwbaarheid van de adverteerder juist in te schatten en het risico zoveel mogelijk te beperken. Bij een advertentie staan altijd details van de adverteerder vermeld. Zo kun je zien hoeveel jaar iemand actief is op Marktplaats. Oplichters wisselen snel van online identiteit, waardoor ze nooit voor een lange periode actief lijken te zijn. Ga dan ook liever met iemand in zee die al een tijdje spullen via Marktplaats verkoopt. Vaak staat er een telefoonnummer in de advertentie vermeld, zodat je een indruk van deze persoon kunt krijgen. Verder kan het nooit kwaad om in Google even op de naam van de adverteerder te zoeken. Heb je te maken met een oplichter, dan komen er wellicht verhalen van slachtoffers tevoorschijn. In samenwerking met Marktplaats heeft de politie het Landelijk Meldpunt Internetoplichting opgericht.

Via deze website controleer je eenvoudig of er klachten over de adverteerder bekend zijn. Je kunt onder meer controleren op het bankrekeningnummer, e-mailadres en telefoonnummer. Vermijd tot slot advertenties die te mooi lijken om waar te zijn, want vaak is dat dan ook zo.

©PXimport

Tip 03 Op Marktplaats bekijk je hoe lang een adverteerder actief is.

Tip 04: Winkels

Grote bedrijven schrijven hun computers na een paar jaar massaal af en verkopen de apparatuur aan handelaren. Op die manier komen ze bij webshops en fysieke winkels terecht. Bedenk wel dat deze machines gedurende enkele jaren zeer intensief zijn gebruikt, soms wel iedere werkdag. Daarom worden ze vaak eerst gereviseerd voordat een winkel dergelijke systemen te koop aanbiedt. In zo'n beetje iedere stad en elk dorp is er wel een zaak te vinden die tweedehands computers verkoopt. Daarnaast kun je natuurlijk ook online terecht.

Zo is deze website een bekende naam op het gebied van tweedehands machines die veelal afkomstig zijn uit het bedrijfsleven. Voordat deze winkel een tweedehands pc te koop aanbiedt, wordt de hardware gereinigd en gecontroleerd. Verder installeren de winkelmedewerkers zo nodig een legitieme versie van Windows. Dit verkooppunt belooft voor alle verkochte apparatuur een levensduur van drie tot vijf jaar. Naast computeroutlet.nl zijn er via internet nog talloze andere webwinkels te vinden die een soortgelijke werkwijze hanteren.

©PXimport

Tip 04 Computeroutlet.nl biedt zelfs voor een paar tientjes al complete desktops aan.

Tip 05: Overige adressen

Naast Marktplaats en (online) winkels zijn er nog meer adressen waar je terechtkunt voor een tweedehands pc. Zo staan er op Speurders.nl en Tweedehands.nl honderden advertenties met gebruikte systemen. Uiteraard is er ook nog de internationale handelssite eBay. Wanneer je weinig eisen stelt aan de computer, kun je ook eens hier kijken. Sommige mensen bieden gratis een volledige computer of losse onderdelen aan. Besef wel dat het doorgaans gaat om sterk verouderde systemen. Meestal is de hardware defect, waardoor er hoe dan ook een opknapbeurt van de machine is vereist.

©PXimport

Tip 05 Heb je weinig eisen en geef je liever geen geld uit? Werp eens een blik op www.gratisaftehalen.nl.

Spotgoedkope notebook

Neem je liever geen gebruikte pc van iemand anders over? Geen nood, want in de handel zijn er ook ultragoedkope notebooks verkrijgbaar. In reclamekrantjes van grote elektronicaketens komen regelmatig spotgoedkope laptops voorbij van pakweg 250 euro. Vanzelfsprekend zijn dat niet de allersnelste machines, maar je beschikt dan wel over een gloednieuw apparaat. De processor heeft doorgaans een lage kloksnelheid en er is naar de huidige maatstaven weinig werkgeheugen aanwezig. Deze machines zijn voornamelijk geschikt voor lichte pc-taken, zoals tekstverwerken, internetbankieren, e-mail en internetten. Een pluspunt van laptops is dat je geen geld kwijt bent aan een scherm. Maar als je regelmatig met beeldbewerking en games bezig bent, kun je beter uitkijken naar een tweedehands pc met meer (grafische) rekenkracht.

©PXimport

Elektronicaketens bieden regelmatig notebooks tegen stuntprijzen aan.

Tip 06: Garantie

Ga altijd na hoe de garantie is geregeld. Wanneer je via bijvoorbeeld Marktplaats een pc van een particulier overneemt, hoef je logischerwijs geen garantie te verwachten. Winkels bieden deze service meestal wel. Vaak verloopt de garantie overigens niet meer via de fabrikant van de pc. De meeste pc-winkels hebben een eigen reparatieservice waardoor ze de beloofde garantie bij problemen kunnen waarmaken.

Bij de aanschaf van een tweedehands pc krijg je over het algemeen drie maanden tot een jaar garantie. Bij iets duurdere pc's krijg je soms zelfs twee jaar garantie. Koop je de pc via een webwinkel? Probeer te achterhalen hoe je aanspraak kunt maken op de garantie. Betrouwbare webshops hebben hiervoor een aparte webpagina ingericht. Voor laptops geldt dat winkeliers geen garantie geven op de accu. Verder zijn softwareproblemen, waterschade en breukschade doorgaans van de garantie uitgezonderd.

©PXimport

Tip 06 Voordat je tweedehands spullen aanschaft, lees je de garantievoorwaarden grondig door.

Tip 07: Gebruikssporen

Aan een tweedehands pc kleeft altijd een risico. Je bent namelijk afhankelijk van hoe zuinig de vorige eigenaar met de apparatuur is geweest. Bekijk daarom altijd hoe de pc er in het echt uitziet en let goed op eventuele gebruikssporen. Zijn er veel krasjes zichtbaar? Doen alle knoppen het nog goed? Hoe zit het met de aansluitingen aan de achterzijde? Bekijk ook de binnenkant van de machine. Je kunt de meeste systeemkasten eenvoudig openen via een schuifsysteem of door twee schroefjes los te maken. Wanneer er een dikke laag stof op de onderdelen zit, is de apparatuur de afgelopen jaren niet goed onderhouden.

Als het even kan, voer je op de beoogde pc een proefsessie uit. Probeer wat programma's uit en kijk eens goed of het systeem lekker loopt. Wil je het echt grondig aanpakken? Via allerlei diagnosesoftware kun je de conditie van verschillende hardwarecomponenten peilen. Welke software je hiervoor precies nodig hebt, is afhankelijk van het type hardware dat je wilt controleren. Veel computerfabrikanten leveren deze programma's standaard mee door middel van een opstartbare cd.

©PXimport

Tip 07 Schroef de systeemkast van de beoogde pc open en check hoe de binnenkant is onderhouden.

Pc opschonen

Zodra je een tweedehands pc overneemt van een particuliere verkoper, is het zaak om eens grondig de bezem door het systeem te halen. Je wilt natuurlijk geen bestanden van de vorige eigenaar tegenkomen. Met een installatie-cd van Windows installeer je het besturingssysteem gemakkelijk opnieuw. Je start de computer vanaf de cd op en voert vervolgens een schone installatie van Windows uit. Kies er in de instellingen voor om alle schijven te formatteren, zodat er geen gegevens meer achterblijven. Bedenk wel dat je alle geïnstalleerde software kwijt bent wanneer je hiervan geen licentiecodes in bezit hebt. Zit er bij de tweedehands pc geen installatie-cd?

Wellicht is er een herstelpartitie aanwezig waarmee je het systeem terugzet naar de fabrieksinstellingen. Via software van de fabrikant lukt het dan om het systeem te herstellen, bijvoorbeeld door middel van HP Systeemherstel op HP-computers. Als je een systeem hebt bemachtigd zonder herstelpartitie of installatie-cd van Windows, dien je handmatig de boel op te schonen. Verwijder alle ongewenste software van het systeem en gebruik een opschoonprogramma als CCleaner. Behalve de systeempartitie is het verder mogelijk om de overige schijfstations vanuit Windows te formatteren. Klik in Windows Verkenner met de rechtermuisknop op de juiste partitie en kies voor Formatteren / Starten.

©PXimport

De beste manier om een tweedehands pc op te schonen is via een installatie-cd van Windows.

Tip 08: Hardware

Als het goed is, staat bij iedere advertentie van tweedehands pc's duidelijk vermeld welke hardware er in de systeemkast zit. Welke hardware je nodig hebt, is volledig afhankelijk van je eisen. Wanneer je de pc alleen gebruikt om je administratie bij te werken en een beetje te internetten, heb je niet zo'n luxe computer nodig. Een simpel systeem met een bescheiden AMD- of Intel-processor en 2 GB RAM is dan ruim voldoende. Wil je echter regelmatig video's monteren, foto's bewerken en games spelen, dan heb je een krachtiger systeem nodig. Let vooral op de kloksnelheid van de processor, het werkgeheugen en de grafische kaart. Bepaal verder hoeveel harde-schijfruimte je nodig hebt indien je grote hoeveelheden foto's en films wilt opslaan.

©PXimport

Tip 08 Bedenk goed of de specificaties van de pc voldoende zijn voor al je computerwerkzaamheden.

Tip 09: Pc upgraden

Het is natuurlijk ook een mogelijkheid om tegen een leuk prijsje een tweedehands systeem over te nemen, waarna je de zwakste onderdelen vervangt door snelle componenten. Hoewel eigenlijk alles van een desktop vervangbaar is, zijn vooral een SSD-schijf en meer werkgeheugen zinvolle toevoegingen die je relatief eenvoudig kunt monteren. Met deze uitbreidingen voelt de machine waarschijnlijk weer een stuk vlotter aan. Voor het werkgeheugen is het belangrijk om te bepalen hoeveel werkgeheugen je wilt toevoegen en welk type je hiervoor nodig hebt.

Schroef de pc eerst open en bekijk hoeveel slots er op het moederbord in totaal beschikbaar zijn voor geheugenmodules. Op de website van geheugenfabrikanten kun je vinden welk type geheugen je nodig hebt. Zo navigeer je op www.kingston.com naar MEMORY SEARCH / Desktop/Notebook. Via het merk en typenummer van de computer vind je de juiste onderdelen. Gaat het om een zelfbouw-pc? Zoek dan op het typenummer van het moederbord. De montage is simpel, want een geheugenmodule hoef je alleen maar in de houder te klikken. Verder kun je de prestaties verbeteren door een SSD-schijf in te bouwen en in te stellen als C-schijf. Windows en programma's starten dan een stuk sneller op. Hoe je een SSD-schijf precies inbouwt, lees je hier.

©PXimport

Tip 09 Via de website van Kingston achterhaal je gemakkelijk welk type werkgeheugen je nodig hebt.

Tip 10: Besturingssysteem

Een nadeel van gebruikte pc's is dat er meestal een verouderd besturingssysteem is geïnstalleerd. Vooral systemen met Windows XP zijn een probleem, doordat Microsoft hiervoor geen updates meer beschikbaar stelt. Om die reden is het gebruik van XP onveilig. Misschien heb je toevallig nog een licentie van Windows 7 of 8 liggen. Kijk in dat geval goed of het tweedehands systeem voldoet aan de minimale systeemeisen. Een processor met een kloksnelheid van 1 GHz en 1 GB RAM is in principe genoeg om de 32bit-versies van deze besturingssystemen te draaien.

Wil je een beetje vlot op het systeem kunnen werken, dan is het verstandig om krachtiger hardware te gebruiken. Heb je geen vrije Windows-licentie in bezit? Windows los aanschaffen is niet interessant, want dan ben je evengoed veel geld kwijt. Verdiep je in dat geval eens in Linux. Met een gebruiksvriendelijk pakket als Ubuntu en Linux Mint kom je ook al een heel eind. Voor beide besturingssystemen is er een Nederlandse vertaling beschikbaar. Bovendien is het gebruik hiervan volledig gratis.

©PXimport

Tip 10 Laat je niet verleiden om XP nog te gebruiken, want dit besturingssysteem is niet meer veilig.

Tip 11: Controle licentie

Is Windows op de computer voorgeïnstalleerd? Wanneer er gelegenheid is om het systeem in de praktijk uit te proberen, controleer je eenvoudig of de licentie legitiem is. Je weet dan zeker dat je te maken hebt met een legaal besturingssysteem, zodat je recht hebt op updates. Surf met Internet Explorer naar deze webpagina en scrol een stukje omlaag. Klik daarna op Valideer nu. Voer via Downloaden het hulpprogramma uit. Zodra de installatie is voltooid, keer je terug naar de webpagina. Kies voor Doorgaan / Nu valideren. Na enkele minuten zie je of je Windows-versie legaal is.

©PXimport

Tip 11 Met behulp van een online tool van Microsoft controleer je of de Windows-installatie legaal is.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.