Zoek je een betrouwbare nas, dan heb je aan degelijke producten geen gebrek. Maar je moet er wel het geld voor overhebben, want de oplossingen van populaire producenten als Synology en QNAP zijn alles behalve goedkoop. Heb je nog een oudere pc staan, dan kun je ook zelf zo’n nas creëren. En met FreeNAS hoeft het je zelfs niks te kosten.

Tip 01: Meer dan opslag

Als je eenmaal de voordelen van een nas hebt ondervonden, wil je echt niet meer zonder. In eerste instantie gebruik je zo’n systeem als centrale opslagruimte, waar je vanaf zowat elk toestel in je netwerk bij kunt. Met een doordacht machtigingenbeheer zorg je er bovendien voor dat gebruikers alleen bij de voor hen bedoelde gegevens kunnen. Maar daar houdt het niet bij op. Elk nas-systeem dat zichzelf serieus neemt, voorziet nog in tal van andere handige services, zoals ftp, web, media, BitTorrent en ddns.

In dit artikel zetten we voor ons nas-systeem de gratis software FreeNAS in. Deze tool is gebaseerd op FreeBSD, maar dat hoeft je niet af te schrikken. De initiële configuratie is misschien wat lastiger, maar je zult je al snel thuis voelen in de grafische webinterface. We beginnen met de download en de verdere voorbereiding en installatie van FreeNAS. Daarna gaan we de software configureren voor gebruik.

©PXimport

Tip 02: Hardware-eisen

Voor je met de download en de verdere voorbereiding begint, ga je na of je wel over de vereiste hardware beschikt. Je vindt hiervan een gedetailleerd overzicht, maar we vatten het graag als volgt samen. De systeemvereisten van de nieuwste FreeNAS-versies – inmiddels aanbeland bij een respectabele 11.2 – zijn weliswaar iets pittiger dan voorheen, maar alles bij elkaar nog best behapbaar: een 64bit-processor, bij voorkeur minstens 8 GB ram en minimaal twee opslagmedia. Het ene fungeert daarbij als bootmedium (8 GB of meer), het andere is bedoeld voor je dataopslag en dan lijkt 2 TB ons wel wenselijk. Offer je liever geen harde schijf of ssd op aan het bootmedium, dan kan het ook met een usb-stick. Je hebt ook een bescheiden usb-stick nodig voor de installatie van FreeNAS op het bootmedium. Verder dient je pc via een ethernetconnectie met je netwerk verbonden te zijn en heb je aanvankelijk een scherm en toetsenbord nodig. Na de eerste installatie kun je FreeNAS via de webinterface op afstand configureren en onderhouden. Met het oog op de verbruikskosten verdient een laptop de voorkeur, omdat die doorgaans zuiniger is dan een desktop-pc. Zorg er dan wel voor dat je het scherm uitschakelt (wellicht via een Fn-toets). In de kadertekst ‘Stand-by’ zien we nog hoe ook de harde schijf zich in een zuinige modus laat zetten.

©PXimport

Tip 03: Voorbereiding

Je bent er nog? Dan hebben de hardware-eisen je in elk geval niet afgeschrikt en kunnen we nu verder met het softwaregedeelte. Ons nas-avontuur begint met de download van het FreeNAS-schijfkopiebestand. Wij kiezen voor de recentste stabiele release met de nieuwe webinterface (11.2-U4.1). Het is de bedoeling dat je van dit iso-bestand een opstartbare usb-stick maakt. Daar bestaan verschillende tools voor, waaronder het populaire Rufus, maar wij hebben ook goede ervaringen met Win32 Disk Imager. Deze laatste werkt als volgt. Stop de usb-stick in je pc en installeer en start Win32 Disk Imager. Verwijs naar het gedownloade iso-bestand (kies *.* in het uitklapmenu bij Bestandsnaam) en bevestig met Schrijven en met Yes. Even later is de stick klaar.

De bedoeling is dat je nu de beoogde nas-pc opstart. Als je FreeNAS zelf ook op een usb-stick wilt installeren, stop dan eerst een tweede stick (van minimaal 8 GB) in de pc en start het systeem daarna op met de installatie-stick. Mogelijk moet je voor deze opstart via een of andere speciale toets(combinatie) een bootmenu oproepen of zelfs de bootvolgorde aanpassen in de bios-setup. Raadpleeg zo nodig de handleiding van je systeem.

©PXimport

Tip 04: Installatie

Als het goed is, start je systeem inderdaad op van de installatie-stick en verschijnt even later een keuzemenu. Druk op Enter om de bovenste optie Boot FreeNAS Installer te selecteren. Vervolgens kies je 1 Install/Upgrade. Beschikt je systeem over minder dan 8 GB ram, dan verschijnt hier een melding over. Deze kun je wegklikken met Yes. Een belangrijk moment nu: met de pijltjestoetsen navigeer je naar de schijf (of de stick) waarop je FreeNAS zelf wilt installeren – dus niet de schijf waar je je data wenst te bewaren. Bevestig je keuze met de spatietoets (er verschijnt een asterisk naast die optie) en druk op OK en op Yes. Vul een stevig wachtwoord in voor de FreeNAS-beheerder (2x) en bevestig met OK. Afhankelijk van je systeem (raadpleeg desnoods je systeemhandleiding) kies je vervolgens voor Boot via UEFI of Boot via BIOS. Wacht geduldig af tot de installatie is voltooid. Op het einde van de rit druk je op OK en kies je 3 Reboot System. Zorg wel dat het installatiemedium is verwijderd. In het nieuwe startmenu kies je dan 1. Boot FreeNAS. Na wat gegoochel door FreeBSD verschijnt een keuzemenu. Je hoeft hier niets mee te doen: we gaan de bediening overnemen via het netwerk!

©PXimport

Virtuele installatie

©PXimport

Tip 05: Taal en tijd

De bedoeling is nu dat je vanuit een webbrowser op een pc in hetzelfde netwerk afstemt op het ip-adres van je FreeNAS-machine. Het ip-adres lees je af net onder het FreeNAS-menu. Zodra je http://<ip-adres> intikt, verschijnt het inlogvenster van FreeNAS. Vul de gebruikersnaam (‘root’) en het eerder opgegeven wachtwoord in, en klik op LOG IN. Het is zover: het grafische dashboard van de FreeNAS-beheermodule duikt op. Tijd voor een eerste configuratie. Je merkt dat de standaardtaal Engels is en dat is wellicht de betere keuze, omdat de meeste handleidingen, community’s en instructievideo’s van die taal uitgaan. Mocht je toch liever voor Nederlands kiezen, open dan de rubriek System, kies General en stel Language in op Dutch. Vergeet hier hoe dan ook niet de Timezone in te stellen op Europe/Amsterdam. Bevestig met Save, plaats een vinkje bij Confirm en druk op Continue. FreeNAS herstart even later met de gevraagde aanpassingen. Althans, dat is het idee. Op ons testsysteem weigerde FreeNAS de Nederlandstalige interface te tonen (Frans bijvoorbeeld lukte wel).

©PXimport

Tip 06: Schijfindeling

Een nas dient in eerste instantie voor gecentraliseerde dataopslag en dus pakken we nu eerst de schijfindeling van FreeNAS aan. In het dashboard open je de rubriek Storage en kies je Pools (oftewel volumes). Druk op de knop Add, selecteer de optie Create new pool en bevestig met Create pool. Vul een naam in (bij voorkeur in kleine letters), maar laat Encryption vooralsnog ongemoeid – tenzij je sectie 9.2.2 van de online handleiding hebt gelezen en op de hoogte bent van de consequenties.

Verder selecteer je de dataschijf bij Available Disks en verhuis je die via de pijlknop naar Data VDevs. Meerdere schijven toevoegen kan zo nodig ook: dan kun je ook meteen profiteren van de ingebouwde raid-ondersteuning, met onder meer Mirror en RAIDZ-configuraties (zie ook sectie 9.2.1 van de online handleiding). Via de knop Suggest Layout doet FreeNAS dit zelfs voor jou. Er wordt dan automatisch een optimale raid-configuratie gekozen. Bevestig met Create en met Create Pool. Even later is de pool toegevoegd.

©PXimport

Stand-by

©PXimport

Tip 07: Gebruikersaccounts

Voor we de rechten op onze pool gaan instellen, creëren we nu eerst een gebruiker in FreeNAS en zullen we die vervolgens de nodige rechten toekennen om de pool te benaderen. Open de rubriek Accounts en kies Users. Druk op de knop Add en vul zowel de volledige naam als de gebruikersnaam in. Dat mag eventueel dezelfde zijn – gebruik bij Username wel kleine letters. Stel ook een wachtwoord in (2x). Eventueel gebruik je dezelfde gebruikersnaam en wachtwoord als die van een Windows-account op het toestel van waaruit je naderhand de share wilt benaderen – dat maakt het authentiseren iets makkelijker. Helemaal rechtsonder plaats je een vinkje bij Microsoft Account. De andere opties kun je ongemoeid laten. Bevestig met Save: de gebruiker wordt toegevoegd.

©PXimport

Tip 08: Gebruikersrechten

We moeten nu nog wel de nodige rechten voor de pool toekennen aan deze gebruiker. Hiertoe open je opnieuw de rubriek Storage en kies je Pools. Klik in het volumeoverzicht naast het volume op het knopje met de drie puntjes. Je treft hier onder meer Add Dataset aan. Zo’n dataset is een soort map waarop je verschillende machtigingen, compressie en quota kunt toepassen (zie sectie 9.2.10): je krijgt die te zien wanneer je op het pijlknopje links van zo’n pool of volume klikt. In deze introductiecursus laten we dit concept buiten beschouwing. Selecteer Edit permissions in het uitklapmenu van je volume en laat ACL Type ingesteld op Unix. In het uitklapmenu bij User selecteer je de zonet gecreëerde gebruiker. De overige opties laat je voor wat ze zijn en je bevestigt je aanpassingen met Save.

Tip 09: Shares

Het is nu de bedoeling dat de gebruiker de pool via je Windows-netwerk kan bereiken. Daartoe creëren we een zogenoemde share – een gedeelde map, zeg maar. Open de rubriek Sharing en selecteer Windows (SMB) Shares – je vindt hier onder meer ook opties als Apple (AFP) Shares en WebDAV Shares.

Druk op de knop Add en klik bij Share op het netwerkpictogram. Op deze manier daal je af naar je pool (bijvoorbeeld /mnt/tipstrucs). Voer bij Name een passende naam in, opnieuw bij voorkeur in kleine letters. Je hoeft bij de andere opties geen vinkjes te plaatsen. Bevestig met Save. Normaliter verschijnt nu de vraag of je de smb-service, die de werking van de Windows-shares regelt, wilt activeren. Bevestig deze vraag met Enable service (zie ook sectie 11.4). De share wordt nu aan het overzicht toegevoegd. Om je ervan te vergewissen dat de service wel degelijk actief is, open je de rubriek Services: als het goed is, is de Running-knop bij SMB hier inderdaad ingeschakeld en staat er ook een vinkje bij Start Automatically. Je zult zien dat hier nog heel wat andere services ter beschikking staan, maar die vallen buiten het bestek van deze FreeNAS-introductie.

©PXimport

Tip 10: Windows-koppeling

Tijd nu om deze share vanaf een Windows-computer in hetzelfde netwerk te benaderen. Op deze machine druk je op Windows-toets+R en vul je \\<ip-adres-freenas-machine> in (bijvoorbeeld \\192.168.0.197). Druk op OK. Als het goed is, wordt er nu om je login-id (credentials) gevraagd. Vul de zonet gecreëerde gebruikersnaam en het bijbehorende wachtwoord in. In principe kun je hier al aangeven dat je deze credentials wilt bewaren, zodat je die later niet telkens opnieuw hoeft in te tikken.

Je krijgt nu de zonet aangemaakte share te zien. Die kun je openen en je kunt er bestanden en mappen creëren, wijzigen en verwijderen. Als je deze map vaker wilt benaderen, raden we aan om hiervoor een permanente netwerkverbinding te creëren. Om dit te doen, rechtsklik je in het navigatievenster van de Verkenner op de naam van de share, onderaan bij Netwerk, en kies je Netwerkverbinding maken. Kies een vrije stationsletter, controleer of het pad correct is ingesteld (bijvoorbeeld \\192.168.0.197\poolmap), laat het vinkje staan bij Opnieuw verbinding maken bij aanmelden en bevestig met Voltooien. Voortaan laat deze share zich via de ingestelde stationsletter bereiken op dat toestel. Uiteraard kun je deze handelingen ook op je andere Windows-clients herhalen.

FreeNAS laat weliswaar ook geraffineerd gebruikersbeheer en zelfs groepsbeheer met specifieke machtigingen toe, maar we hebben hier niet de ruimte om daar dieper op in te gaan. Dat geldt trouwens ook voor de dertig plug-ins voor FreeNAS die je vindt via de rubriek Plugins / Available. Veel plezier met FreeNAS!

©PXimport

Zelf een keuken ontwerpen moeilijk? Niet met de gratis 3D-keukenplanner van Bemmel & Kroon. Vanuit je eigen huis ontwerp je in een paar klikken een keuken die perfect past bij jouw stijl, ruimte en wensen. En dat is verrassend leuk én praktisch.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Of je nu houdt van modern minimalisme of juist valt voor een landelijke sfeer, met de 3D-keukenplanner van Bemmel & Kroon kies je uit talloze stijlen, kleuren en materialen. Denk aan matzwarte fronten met een betonlook werkblad, of juist wit hout gecombineerd met warme grepen en een natuurstenen blad. Dankzij de intuïtieve filters navigeer je moeiteloos door alle mogelijkheden. Je ziet direct hoe je keuzes samenkomen in een realistisch 3D-beeld. Dat helpt niet alleen om knopen door te hakken, maar zorgt ook voor enthousiasme: je keuken begint echt vorm te krijgen.

©Bemmel & Kroon

Jouw ruimte, jouw regels

Geen twee keukens zijn hetzelfde, en daarom begin je met het intekenen van jouw eigen ruimte. Hoe groot is de keuken, waar zitten de ramen, hoe lopen de muren? Alles kun je zorgvuldig instellen, zodat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Op basis van die plattegrond kies je vervolgens een opstelling die bij jouw woning én levensstijl past: een rechte keuken, een praktische hoekopstelling, een U-vorm of zelfs een open keuken met een apart eiland. Je krijgt direct een beeld van de beschikbare loopruimte en werkzones. En als iets niet past? Dan pas je het gemakkelijk weer aan.

Slim combineren met kasten en apparatuur

Zodra de opstelling staat, begint het inrichten. Je kiest uit een ruim aanbod aan keukenkasten, waaronder onderkasten, hoge kasten, hoekkasten en slimme opbergoplossingen zoals een apothekerskast of carrousel. Zo benut je elke centimeter optimaal.

©Bemmel & Kroon

Vervolgens voeg je inbouwapparaten toe – van kookplaat tot koelkast – die je op de juiste plek sleept. Ook het uiterlijk van de keuken stem je tot in detail af: denk aan de kleur van de fronten, het materiaal van het werkblad en de stijl van de grepen. Terwijl je bezig bent, zie je alles continu in 3D veranderen. Zo krijg je snel gevoel bij je ontwerp.

Klaar? Of toch nog even aanpassen?

De kracht van de planner zit 'm in de flexibiliteit. Je kunt eindeloos combineren, vergelijken en finetunen. Wil je het werkblad in een lichtere kleur? Toch liever een extra kast naast de oven? Met een paar klikken heb je het geregeld. Omdat je elke wijziging meteen visueel terugziet, voelt het proces intuïtief en speels aan. Je kunt ontwerpen opslaan, opnieuw openen en eventueel delen met anderen. Dat maakt het niet alleen handig, maar ook leuk om samen met je partner of gezin te ontwerpen.

©Bemmel & Kroon

Van klik tot keuken

Is je ontwerp helemaal naar wens? Dan is het tijd om de overstap te maken van virtueel naar echt. Bij Bemmel & Kroon kun je je ontwerp eenvoudig bespreken met een van de keukenspecialisten. Zij bekijken samen met jou je keuken, adviseren over materialen en indeling en helpen je met het maken van de juiste keuzes. Alles wordt afgestemd op jouw budget, wensen en woonruimte. Zo wordt jouw digitale droomkeuken uiteindelijk werkelijkheid – zonder stress of verrassingen.

Begin vandaag nog!

De 3D-keukenplanner van Bemmel & Kroon is gratis, werkt zonder registratie en is verrassend gebruiksvriendelijk. Dus waarom niet vandaag al beginnen? Zet een kop koffie, pak de afmetingen erbij en geef je creativiteit de ruimte.

De Samsung Galaxy A26 is bedoeld voor wie op zoek is naar een degelijke smartphone zonder toeters en bellen. Het toestel combineert een moderne uitstraling met een stevig updatebeleid, maar kent ook duidelijke beperkingen.

De Samsung Galaxy A26 is verkrijgbaar voor een adviesprijs van 299 euro en wordt geleverd met 128 GB aan opslagruimte en 6 GB aan werkgeheugen. We hoeven niemand voor de gek te houden: dit komt allerminst in de buurt van de S-lijn. Maar voor de prijs valt dit allemaal binnen de verwachtingen. We zullen het toestel niet aan onnodig hoge standaarden houden en willen gewoon eens kijken wat het biedt voor de prijs en wat je kunt met de specs.

©Wesley Akkerman

Solide bouw, maar met concessies

Qua bouwkwaliteit zien we dat Samsung stappen vooruit gezet heeft. Zo heeft het toestel bijvoorbeeld een IP67-classificatie voor stof- en waterbestendigheid. De glazen panelen aan voor- en achterkant – beschermd met Corning Gorilla Glass Victus+ – geven het toestel iets meer allure mee. Het is dan wel jammer dat dat glas gevoelig is voor stof en vingerafdrukken, dus de kans is groot dat je het sobere ontwerp alsnog onder een hoesje verstopt.

Het frame is nog steeds van kunststof, maar de A26 is met 7,7 mm wat slanker dan zijn voorganger en is met zo'n 200 gram lekker licht. Een opvallend minpunt, zeker ten opzichte van eerdere modellen in de lijn, is dat de 3,5mm koptelefoonaansluiting is verdwenen. Er zijn ook geen stereoluidsprekers meer; de A26 heeft nu een monoluidspreker. Audio uit die speaker klinkt al snel plat, kil en soms nodeloos scherp.

©Wesley Akkerman

Scherm en processor

Voorop zit een lekker groot amoled-scherm van 6,7 inch, met dezelfde hoge resolutie als we vorig jaar ook zagen op de Samsung Galaxy A25. De verversingssnelheid van 120 Hz en een maximale helderheid van 1000 nits zorgen voor een prettige kijkervaring. Kleuren ogen levendig en details zijn scherp. Waarom een budgettoestel dit scherm nodig heeft, kun je je afvragen – maar prettig is het wel.

Als we onder de motorkap kijken, zien we de Exynos 1380-chipset. Die levert prestaties die voldoende zijn voor alledaags gebruik en ook geschikt zijn voor gaming, maar verwacht er niet te veel van. Dit is overigens dezelfde processor als in de Galaxy A35 uit 2024 (dus niet de eerder geteste A36 dit jaar), waardoor je dus wel degelijk een prestatieboost merkt. De software draait er verder prima op. We hebben minimaal gestotter ervaren in de afgelopen twee weken.

©Wesley Akkerman

Riant updatebeleid, maar…

Samsung levert de A26 met Android 15 en One UI 7 en belooft zes jaar aan upgrades en beveiligingsupdates. Voorlopig ben je dus verzekerd van goede software. Tegelijk is de gebruikte chipset in 2025 al twee jaar oud. Dat betekent dat hij in 2031 acht jaar oud is en de vraag is of hij het allemaal kan blijven bijbenen. Dit vormt dus een klein risico, maar gezien de prijs kunnen we er niet te zwaar aan tillen. Het is wel iets om even rekening mee te houden.

Net zoals bij de duurdere Galaxy's wordt ook de Samsung Galaxy A26 geleverd met AI. Samsung noemt dat voor dit toestel Awesome Intelligence, omdat het niet precies hetzelfde AI-pakket is als op bijvoorbeeld de S25-lijn. De AI-ervaring is op dit toestel kernachtig, en dat kun je zowel positief als negatief ervaren. Heb je niets met al die AI-dingen, dan past de A26 prima in leven. Wil je juist meer met AI gaan doen, dan kun je wellicht beter verder kijken.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Macrolens.

Welke AI wel en welke AI niet?

Maar wat kun je dan precies verwachten? De meest geavanceerde Galaxy AI-functies, zoals Now Bar en Now Brief, ontbreken op de A26. Wat je wél krijgt is Google's Circle to Search, waarmee je objecten op afbeeldingen kunt opzoeken of tekst kunt kopiëren.

Daarnaast kan de Galaxy A26 suggesties doen voor foto's en met je meedenken welke aanpassingen nodig zijn om de foto beter te maken. Ook is er de magische gum, waarmee je objecten en personen uit foto's kunt knippen. Het systeem vult de digitale gaten dan op met soms twijfelachtige invullingen, maar ook dat ligt (helaas) binnen de verwachtingen. Tot slot zijn er allerlei fotofilters waarmee je kunt spelen.

©Wesley Akkerman

2x.

©Wesley Akkerman

1x.

Camera's op de Samsung Galaxy A26: wisselend beeld

De hoofdcamera van 50 megapixel is voorzien van optische beeldstabilisatie. Bij goed licht levert die degelijke foto’s met genoeg detail en verzadiging voor social media. Dat is precies wat je van een toestel als dit mag verwachten. De ultragroothoeklens van 8 en de macrocamera van 2 megapixel vallen duidelijk tegen. De eerstgenoemde levert vaak in op kleur en detail, terwijl de macrovariant niet eens zijn basale taak kan uitvoeren. Scherpstellen lukt niet altijd even goed, en je kunt bovendien niet heel dicht op je onderwerp zitten. Vaak moet je drie tot vijf centimeter afstand houden, waardoor het lastig wordt om het gewenste detail goed in beeld te krijgen.

©Wesley Akkerman

0,5x.

©Wesley Akkerman

0,5x.

Batterij en connectiviteit: voldoende, niet vooruitstrevend

De accu van 5000 mAh houdt het met gemak een dag vol. Aangezien je op dit toestel waarschijnlijk niet heel veel gaat gamen, is dat ruim voldoende. Het opladen gaat met een maximaal vermogen van 25W (bedraad). Draadloos laden is helaas niet mogelijk. Ook moet je er rekening mee houden dat er geen oplader in de doos zit.

Op het vlak van connectiviteit zie je hier en daar veroudering. Zo heeft de A26 alleen wifi 5, geen e-simondersteuning en werkt de usb-c-poort op usb 2.0-snelheden. Bluetooth 5.3 is wel aan boord, en dat volstaat voor de meeste draadloze toepassingen.

©Wesley Akkerman

1x.

©Wesley Akkerman

2x.

Samsung Galaxy A26 kopen?

De Samsung Galaxy A26 laat voor zijn adviesprijs van 299 euro een wisselend beeld zien. Positief valt het heldere amoled-scherm van 120 Hz op, net als de lange softwareondersteuning van zes jaar en de capabele hoofdcamera bij goed licht. Ook qua batterijduur stelt het toestel niet teleur. Tegelijk zijn er duidelijke compromissen. Zo ontbreekt de 3,5mm-aansluiting, is er slechts één luidspreker aanwezig en laten de ultragroothoek- en macrocamera weinig indruk achter. Verder zijn sommige verbindingsopties, zoals wifi 5 en usb 2.0, inmiddels verouderd. Toch zal niet iedereen daar last van hebben. Wie vooral op zoek is naar een toegankelijke smartphone met een goed scherm, degelijke camera en vlotte prestaties, zit met de Galaxy A26 nog steeds goed.