ID.nl logo
Zo maak je je pc weer blinkend schoon
© PXimport
Zekerheid & gemak

Zo maak je je pc weer blinkend schoon

Je pc verzamelt ongezien een hoop stof in de behuizing. Het is niet verstandig om zomaar met een agressief schoonmaakmiddel aan de slag te gaan. Wij laten je zien hoe je op een veilige manier je pc weer blinkend schoon krijgt.

Waarschijnlijk trek je minstens één keer per week een stofzuiger door je huis, omdat het anders wel heel stoffig wordt. In je pc is dat niet anders, net als je huis wordt een computer van binnen vanzelf vies. Ieder week heel je pc schoonmaken is overdreven, maar het kan geen kwaad om eens per jaar je pc een flinke schoonmaakbeurt te geven. Dat een computer na een jaar vol met stof zit, is niet zo verwonderlijk.

De ventilatoren die je systeem koel houden, zuigen naast verse lucht ook stof naar binnen. Langzaam maar zeker verstopt dit stof de koelribben van je koeling. Je zult daar in eerste instantie niet veel van merken, maar als er zich teveel stof ophoopt, dan gaan de koelprestaties achteruit. Ook gaan ventilatoren eerder lawaai maken als ze bedekt zijn met een laag stof. In een heel extreem geval zou je pc zelfs kunnen oververhitten, maar dat laat je natuurlijk niet gebeuren! Bij mobiele apparatuur als een smartphone of tablet en je scherm speelt stof een rol, maar zijn vingerafdrukken nog vervelender. Gelukkig is het niet moeilijk om je scherm op een veilige manier schoon te poetsen.

Plaatsing

Kijk voor je begint met schoonmaken eens naar de plaatsing van je pc. Plaats je computer nooit in een afgesloten ruimte zoals een kast. De warme lucht kan dan niet wegstromen, met als gevolg dat onderdelen oververhit raken. Ook een warboel aan kabels aan de achterzijde verhinderen dat de warme lucht goed weg kan. Bind de kabels netjes bij elkaar, zodat de ventilators de ruimte hebben om de warme lucht af te voeren. Gebruik voor het vastbinden bijvoorbeeld klittenband, een kabelspiraal of kabelbinder. Bind de kabels niet te strak samen en gebruik ook niet een te smalle tie-wrap: dat beschadigt de kabels en kan kortsluiting veroorzaken. Om stof zoveel mogelijk te voorkomen, kun je je pc beter niet op de grond zetten, maar met een grote torenbehuizing is dat soms de enige keuze.

Pas op: statische elektriciteit

Bij het openmaken van je pc is statische elektriciteit het grootste gevaar. Je ziet statische elektriciteit niet, maar ongemerkt kun je een flinke spanning opbouwen die los komt als je contact maakt met een onderdeel in je pc. Diverse componenten in je pc kunnen hierdoor stuk gaan. Het risico hierop is niet heel groot, maar gebruik als uitgangsregel dat je geen dingen aanraakt die je ook niet hoeft aan te raken. Je kunt de kans op een statische ontlading verkleinen door jezelf te ontladen voordat je je pc opent. Je kunt je ontladen door een ongeverfd deel van een radiator of verwarmingsbuis even vast te pakken. Om statische elektriciteit nog verder uit te sluiten, kun je eventueel een antistatisch polsbandje gebruiken. Maak de klem vast aan een ongeverfd deel van je behuizing, zo is er geen spanningsverschil tussen jou en je pc waardoor er geen statische ontlading optreedt.

©PXimport

Verwijder voordat je begint met schoonmaken alle kabels aan de buitenkant zodat je de pc van zijn plek kunt halen. Druk vervolgens op de aan-knop, zo raakt je systeem nog opgeslagen energie kwijt. De buitenkant van de behuizing kun je schoonmaken met een sopje op basis van bijvoorbeeld afwasmiddel. Maak een microvezeldoekje een beetje vochtig en neem de behuizing af.

Uiteraard is je doekje niet té vochtig, je wilt niet dat er vocht in je pc druppelt. Ben je klaar met de buitenkant, maak dan de behuizing open. Meestal moet je twee schroefjes losmaken en kun je het zijpaneel eraf schuiven. Bij sommige behuizingen hoef je alleen maar een vergrendeling los te klikken waarna je het zijpaneel kunt verwijderen. Perslucht is de gemakkelijkste wijze om de pc schoon te houden. Blaas met regelmaat de onderdelen schoon, zodat stof geen kans krijgt zich op te hopen. Het is een klusje dat het best in de buitenlucht kan worden uitgevoerd. Houd de bus persluchtreiniger recht en blaas met korte stoten van een kleine afstand het stof weg. Let er echt op dat je de perslucht altijd rechtop houdt, in het busje zit vloeibare lucht en dat kan eruit spuiten als je de bus niet rechtop gebruikt.

Als een ventilator te snel draait, gaat deze stuk. Houd daarom tijdens het schoonblazen de fan met je vinger tegen of steek er tijdelijk een stokje tussen. Als een computer lange tijd niet is onderhouden, is een bus perslucht vaak niet afdoende om het stof weg te krijgen. Het stof is dan erg compact en zit stevig vast tussen de koelribben.

Bij processorkoelers waarvan je de ventilator van de koelribben kunt losmaken, is het vaak niet nodig het hele koelelement van de cpu af te halen. Haal eerst de ventilatorstekker los van het moederbord en haal de ventilator van het koelelement. Deze zit vast met klemmen of schroeven die je eenvoudig kunt losmaken. Veeg het stof met een kwastje of wattenstaafje tussen de fan weg en verwijder daarna het hardnekkige stof tussen de koelribben. Monteer de ventilator terug op het koelblok en vergeet niet de connector weer op het moederbord aan te sluiten. In luxe systeemkasten zitten vaak filters die het stof tegenhouden, dit is het moment deze schoon te kloppen. Je kunt bij stoffilters er aan de buitenkant ook de stofzuiger met borsteltje tegen zetten. Zo haal je het meeste stof uit de filters ook weg.

©PXimport

De koelribben vullen zich gemakkelijker met stof en vuil als de computerkast open blijft staan.

Luchtstroom

In je pc haal je stof vooral weg om koelingsproblemen te voorkomen. In dat licht is het nu je pc toch openstaat handig om te kijken hoe goed lucht (en dus warmte) door je systeem kan stromen. Vooral loshangende kabels blokkeren de luchtstroom. Probeer de kabels voorzichtig bij elkaar te pakken en bind ze losjes samen met een kabelbinder of klittenband. Sommige systeemkasten hebben speciale uitstulpingen om een tie-wrap door te steken. Heb je veel ongebruikte stroomkabels, overweeg dan om een (semi)modulaire voeding te kopen.

Op een (semi)modulaire voeding kun je de kabels die je niet gebruikt afkoppelen en dat scheelt weer ruimte. Bij een goede luchtdoorstroming wordt aan de voorkant (en soms onderkant) van het systeem koele lucht aangezogen en kan de warmte in het systeem aan de achterzijde (en soms ook de bovenzijde) weer naar buiten. Sommige systemen hebben maar één fan aan de voorzijde en gebruiken de ventilator in de voeding om de warme lucht af te voeren. In zo'n geval kun je winst behalen door een extra ventilator in de systeemkast te plaatsen. Kijk wel even in de handleiding welke afmetingen er in de systeemkast passen (doorgaans geldt: hoe groter, hoe stiller) en of je nog een stroomaansluiting op het moederbord of aan de voeding over hebt. Vaak zit er op het moederbord een speciale aansluiting voor een systeem-fan.

©PXimport

Met een extra fan voert de pc meer warme lucht af en wordt het veelal koeler in de systeemkast.

Koelpasta vervangen

Heb je je pc schoongemaakt omdat het systeem te warm werd en wordt na de grote schoonmaak de cpu nog steeds te warm? Dan is een verse laag koelpasta waarschijnlijk de oplossing. De processor produceert veel warmte. Om die warmte kwijt te raken, zit er een koelelement op. Tussen het koelelement en de cpu blijft altijd een piepklein beetje lucht zitten (zelfs al lijkt het koelelement heel glad aan de onderzijde) en lucht is een slechte warmtegeleider. Dit wordt opgelost door er een heel klein beetje koelpasta tussen te doen. Na verloop van tijd droogt koelpasta uit, waardoor er weer lucht tussenkomt en de processor oververhit kan raken.

Het is dan tijd om de oude koelpasta te verwijderen en te vervangen door verse pasta. We gaan er even van uit dat je een standaard socket 1150 Intel-koeler gebruikt. Gebruik je een andere koeler, kijk dan in de bijbehorende handleiding. Haal de ventilatorstekker los van het moederbord en maak ruimte om de processor. Verwijder eventueel het geheugen als het te dicht op de processorkoeler is geplaatst. Draai alle vier de bevestigingsschroeven naar links en trek ze één voor één omhoog tot ze los van het moederbord zitten. Vaak zit de koeler nog een beetje vastgeplakt op de processor, probeer met kleine draaiende bewegingen het element los te krijgen en trek hem vervolgens voorzichtig recht omhoog. Ga niet trekken als het koelelement nog vast op de processor zit, je kunt dan de processor of de socket beschadigen.

Het schoonmaken en opnieuw aanbrengen van de koelpasta is een secuur klusje. Voor het reinigen kun je schoonmaakalcohol gebruiken. Gebruik wattenstaafjes om langs de kiertjes te komen en een pluisvrij doekje om grote oppervlaktes schoon te vegen. Het is belangrijk dat de oppervlaktes goed schoon zijn om luchtbellen te voorkomen. De meeste koelpasta's zijn erg giftig, dus probeer zo min mogelijk in contact te komen met het goedje en was je handen na het karweitje goed schoon. Spuit een heel klein drupje koelpasta (ongeveer een rijstkorrel) op het midden van de processor. Koelpasta zelf is geen koelmiddel en het koelt niet beter als je er een dikke laag op smeert. Strijk de koelpasta egaal over de cpu uit met bijvoorbeeld een oud (bank)pasje. Als het gehele oppervlak is bedekt, plaats je de koeler terug. Draai de vier drukpennetjes van de koeler in de juiste positie (met de klok mee) en positioneer ze boven de vier gaten die om de processor zitten. Druk voorzichtig één van de vier pennetjes in het gat, doe daarna hetzelfde met het pennetje dat er recht tegenover zit en tot slot de laatste twee. Vergeet niet de fan weer aan te sluiten op het moederbord.

©PXimport

Trek het koelelement zorgvuldig recht omhoog.

Grafische kaart

Het schoonmaken van de grafische kaart kan een lastig karweitje zijn. Bij veel fabrikanten vervalt de garantie als het koelelement wordt verwijderd. Doorgaans mag de ventilator wel losgehaald worden. Haal voordat je de kaart loshaalt eerst eventuele voedingskabels van de kaart af en verwijder andere in de weg zittende kabels. Schroef de kaart los van de systeemkast en trek hem recht uit het slot. Aan de achterkant van het PCI-E-slot zit een palletje over een uitsparing van de kaart, deze moet je even aan de kant duwen, anders krijg je de kaart niet uit het slot.

Probeer eerst het stof te verwijderen zonder de fan los te schroeven, als dat niet lukt verwijder dan voorzichtig de ventilator. Op onze grafische kaart zit de koeler met vier schroefjes vast. Helaas kunnen we hem niet helemaal verwijderen, omdat de kabel van de stroomaansluiting vastzit tussen de koelribben. Als de fan is gedemonteerd, kun je met een kwastje en perslucht de koelribben voorzichtig schoonmaken. Voorkom dat de fan gaat ronddraaien tijdens het schoonmaken, dat kan de fan beschadigen.

©PXimport

Ook de grafische kaart is een stofmagneet die niet mag worden overgeslagen tijdens de schoonmaak.Benieuwd hoe je ook alle randapparatuur en je smartphone grondig en veilig schoonmaakt? Je leest het in nummer 10 van Computer!Totaal.

▼ Volgende artikel
Zo kies je een parfum dat echt bij je past
© ranczandras
Gezond leven

Zo kies je een parfum dat echt bij je past

Een parfum is meer dan een geur; het is een verlengstuk van wie je bent. Het juiste parfum kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen boosten en een blijvende indruk achterlaten. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past? In dit artikel krijg je praktische tips om een parfum te kiezen dat perfect bij jou aansluit.

In dit artikel lees je:

  • Welke geuren goed passen bij welke persoonlijkheden
  • Hoe je een geur vindt die echt bij jou past

Lees ook: Parfum, eau de parfum of eau de toilette: wat is eigenlijk het verschil?

Geuren hebben de kracht om emoties op te roepen en herinneringen te activeren. Denk maar aan hoe de geur van vers gebakken brood je naar een warme keuken kan brengen of hoe een frisse bloesemgeur je doet denken aan de lente. Parfums werken op dezelfde manier. Ze kunnen iets over jouw persoonlijkheid vertellen zonder dat je een woord hoeft te zeggen.

Elke geur is opgebouwd uit noten die samen een bepaalde indruk creëren. Citrusgeuren stralen energie uit, bloemige geuren roepen zachtheid op en houtachtige tonen worden vaak geassocieerd met kracht en stabiliteit. Door een parfum te kiezen dat overeenkomt met jouw karaktereigenschappen, kun je een geur vinden die naadloos bij jou past.

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. Romantisch en dromerig

Als je gevoelig, creatief en een tikkeltje nostalgisch bent, passen bloemige en poederachtige geuren goed bij jou. Ze roepen een zachte, romantische sfeer op die jouw persoonlijkheid onderstreept.

Voorbeeldnoten: roos, jasmijn, viooltje, vanille.

2. Krachtig en zelfverzekerd

Heb je een sterke aanwezigheid en straal je vertrouwen uit? Houtachtige en kruidige geuren versterken deze eigenschappen. Ze hebben een warme, diepe basis die jouw kracht benadrukt.

Voorbeeldnoten: sandelhout, cederhout, patchouli, peper.

3. Mysterieus en sensueel

Ben je iemand die graag een beetje raadselachtig blijft en houdt van subtiele verleiding? Oriëntaalse geuren met exotische kruiden en warme, zoete tonen passen hier goed bij. Deze geuren hebben een rijke, gelaagde samenstelling die je een tikkeltje mysterieus maakt.

Voorbeeldnoten: amber, wierook, kardemom, muskus.

4. Speels en spontaan

Ben je altijd vrolijk, ongecompliceerd en een beetje eigenzinnig? Frisse, fruitige geuren passen bij jouw vrolijke uitstraling. Deze geuren zijn licht en uitnodigend, perfect voor een ongedwongen sfeer.

Voorbeeldnoten: perzik, appel, framboos, zwarte bes.

5. Avontuurlijk en energiek

Houd je van spanning en ben je altijd op zoek naar nieuwe ervaringen? Kies dan voor frisse, energieke geuren zoals citrus, aquatische tonen of groene accenten. Deze geuren geven een gevoel van vitaliteit en passen perfect bij een actieve levensstijl.

Voorbeeldnoten: bergamot, grapefruit, munt, zeewater.

©colnihko

Zo vind je jouw perfecte parfum

Nu je weet welke geuren bij jouw persoonlijkheid passen, is het tijd om een parfum te kiezen. Hier zijn enkele handige tips:

1. Ken je favoriete geurnoten

Noteer geuren waar je je prettig bij voelt. Dit kunnen geuren zijn die je al eerder hebt gebruikt, of natuurlijke geuren waar je van houdt, zoals lavendel of citroen. Probeer parfums met vergelijkbare noten uit.

2. Neem de tijd

Probeer niet te veel geuren tegelijk. Spray een parfum op je huid en wacht minstens een paar uur om te zien hoe de geur zich ontwikkelt. Topnoten vervliegen snel, maar de hart- en basisnoten blijven langer hangen.

Topnoten, hartnoten en basisnoten

Topnoten, hartnoten en basisnoten vormen samen de verschillende lagen van een parfum. De topnoten zijn de eerste geuren die je ruikt zodra je het parfum aanbrengt, vaak fris en licht, maar ze vervliegen snel. Na enkele minuten komen de hartnoten naar voren, die het ‘hart’ van de geur vormen en meestal bloemig, kruidig of fruitig zijn. Deze laag blijft langer hangen en bepaalt de kern van het parfum. De basisnoten verschijnen als laatste en zijn het meest blijvend. Ze geven diepte en warmte aan het parfum, vaak met houtachtige, muskusachtige of vanille-achtige geuren.

3. Laat je niet leiden door trends

Wat populair is, past niet altijd bij jou. Kies een parfum dat goed voelt, ook als het niet ‘in de mode’ is. Je parfum is een persoonlijke keuze.

4. Vraag om hulp

Parfumeriemedewerkers kunnen je helpen met het vinden van een geur die bij je past. Vertel iets over je voorkeuren en persoonlijkheid, zodat ze gericht advies kunnen geven.

5. Denk aan verschillende gelegenheden

Net zoals je kleding aanpast aan een situatie, kun je ook je parfum variëren. Kies een lichte geur voor overdag en een intensere geur voor speciale gelegenheden.

Je geur als visitekaartje

Een parfum vertelt veel over wie je bent. Besteed dus wat tijd aan het vinden van een geur die goed bij je past. Met de tips in dit artikel moet dat zeker lukken!

Geur gevonden? Dan weet je nu...

...altijd wat je als cadeau kunt vragen!

▼ Volgende artikel
Deze functies kun je tegenkomen op een magnetron
© Rostislav Sedlacek
Huis

Deze functies kun je tegenkomen op een magnetron

Met een magnetron kun je veel meer doen dan alleen snel eten opwarmen. Je kunt er tegenwoordig vaak ook mee koken, bakken en zelfs grillen. In dit artikel lees je welke functies je allemaal kunt vinden op moderne magnetrons en wat je ermee kunt doen.

In dit artikel bespreken we de belangrijkste functies van een magnetron: de magnetronfunctie zelf, oven, grill en stoom. We leggen uit wat je ermee kunt doen en hoe ze je keukenleven makkelijker maken.

Lees ook: Dit betekenen de icoontjes op je oven of combi-magnetron

De basisfunctie van elke magnetron is de magnetronstand. Met behulp van microgolven worden water-, vet- en suikermoleculen in voedsel in beweging gebracht, waardoor het eten opwarmt. Deze functie is vooral handig voor het snel opwarmen van restjes, soep, koffie of melk, of voor het warm maken van kant-en-klaar maaltijden. Daarnaast kun je er bevroren etenswaren mee ontdooien, zoals vlees, brood of groenten. Veel magnetrons hebben een speciale ontdooistand, waarmee je dit gecontroleerd en zonder risico op het gedeeltelijk garen van het eten kunt doen.

Naast opwarmen en ontdooien is de magnetronfunctie ook geschikt voor eenvoudige gerechten – denk aan aardappelpuree of stoomgroenten (in een magnetronbestendige schaal). En laten we de magnetronpopcorn vooral niet vergeten!

©Monkey Business Images

Hoe herken je of servies magnetronbestendig is?

Niet alle schalen, borden of ander servies kunnen veilig in de magnetron. Gelukkig kun je dit vaak makkelijk controleren. Kijk eerst naar de onderkant: daar staat meestal een symbool van een magnetron of de woorden "microwave safe" of "magnetronbestendig". Zie je dat niet, dan is het verstandig extra op te letten. Vermijd servies met metalen randen, goudkleurige decoraties of materialen zoals melamine. Deze kunnen vonken veroorzaken, oververhit raken of zelfs schade toebrengen aan je magnetron. Kies bij twijfel voor glas of keramiek dat speciaal is aangeduid als magnetronbestendig.

Weet je niet zeker of je servies magnetronbestendig is? Doe dan een simpele test. Vul een magnetronbestendige mok of glas met water en zet deze samen met het servies dat je wilt testen in de magnetron. Laat de magnetron 30 seconden op hoog vermogen draaien. Het water in het glas fungeert hierbij als controle: het moet warm worden, terwijl het servies zelf koud blijft. Is het servies heet na de test? Dan is het niet geschikt, omdat het de warmte absorbeert. Blijft het servies koud en is alleen het water warm? Dan kun je het veilig gebruiken in de magnetron.

Ovenfunctie

Sommige magnetrons hebben een ingebouwde ovenfunctie, waarmee je gerechten kunt bakken en braden zoals in een gewone oven. Deze functie gebruik je bijvoorbeeld voor het bakken van taarten, pizza’s en ovenschotels. Dankzij de gelijkmatige verwarming worden gerechten mooi gelijkmatig gaar en krijgen ze een mooie kleur. Daarnaast kun je met de ovenfunctie gratineren (een goudbruin en krokant laagje maken). Denk aan dat superlekkere knapperige kaaslaagje bovenop een goede lasagne bijvoorbeeld. Ook voor het opwarmen van gerechten die lekker knapperig moeten blijven, zoals quiches of bladerdeeghapjes, is dit de functie die je gebruikt. Waar de standaard magnetronfunctie gerechten vaak zacht maakt, zorgt de ovenfunctie voor een krokant resultaat.

Grillfunctie

Met de grillfunctie van een magnetron kun je gerechten roosteren en krokant maken. Een ingebouwde elektrische grill zorgt voor intense hitte, heel geschikt dus voor het bereiden van kippenvleugels, worstjes of gegrilde groenten. Hiermee geef je gerechten een knapperige korst of een mooi geroosterd laagje. Ook vlees en vis krijgen zo een krokant randje, zonder dat je een traditionele oven of barbecue nodig hebt. Zelfs voor pizza’s is deze functie handig: waar de ovenstand er vooral voor zorgt dat ze gelijkmatig gaar worden, geeft de grillfunctie ze een extra knapperige en goudbruine bovenkant. Zei iemand daar krokante gesmolten kaas?

©pixel-shot.com (Leonid Yastremskiy)

Ook interessant: Zo maak je je magnetron schoon met middelen die je al in huis hebt

Stoomfunctie

Met de stoomfunctie van een magnetron kook je gezond en eenvoudig met stoom. Dit werkt via een ingebouwd stoomreservoir of een speciale stoomschaal. Groenten blijven mooi van kleur, stevig van structuur en behouden meer voedingsstoffen dan bij koken in water. Ook delicate vissoorten, zoals zalm en kabeljauw, blijven sappig en smaakvol, zonder dat je extra vet hoeft toe te voegen. Daarnaast kun je met de stoomfunctie rijst, couscous en andere gerechten die vocht nodig hebben opwarmen, zonder dat ze uitdrogen.

Magnetron met stoomfunctie echt iets voor jou?

Er zijn er genoeg!

Zo kies je de juiste magnetron

Welke functies je nodig hebt, hangt af van je kookgewoonten. Of je nu alleen opwarmt, graag bakt, houdt van een krokante korst of gezond wilt koken, er is altijd een magnetron die daarbij past. Met extra functies zoals oven, grill en stoom kun je veel meer dan alleen opwarmen. Kies een model dat aansluit bij jouw kookstijl, zodat je het maximale uit je magnetron haalt, zodat je een magnetron kiest die bij je past.