Bij menig desktop is het geluid een ondergeschoven kindje. Er is bijvoorbeeld een spotgoedkoop speakersetje aangesloten of mensen gebruiken hiervoor de geïntegreerde luidsprekers van een monitor of laptop. Dat kan natuurlijk veel beter! Met de juiste apparatuur luister je naar levendige klanken. Vooral liefhebbers van muziek, films en games profiteren daarvan.

Externe speakerset

Bepaalde monitors hebben ingebouwde luidsprekers, zoals de wat duurdere modellen van Philips, LG, Samsung en AOC. Verwacht daar niet te veel van. Vanwege de kleine klankkast treedt er al gauw vervorming op. De muziek klinkt bijvoorbeeld blikkerig en schel, zodat je niet van je Spotify-afspeellijst kunt genieten. Bovendien kan het volume niet zo hard. Hoewel monitorspeakers ruimte op het bureau besparen, levert een externe luidsprekerset een veel beter geluid.

Hetzelfde geldt voor laptops. Ook hiervan klinken de geïntegreerde luidsprekers veelal matig. Veel laptopfabrikanten proberen dit gebrek te camoufleren door opzichtige samenwerkingen met audiomerken aan te gaan. Zo pronken er op diverse notebooks van ASUS en HP de logo’s van respectievelijk Harman Kardon en Bang & Olufsen. Laat je hierdoor niet misleiden. Voor elke laptop is het gebruik van een externe speakerset of goede hoofdtelefoon de beste keuze.

Stereoset

Als je tijdens computertaken graag muziek opzet, ligt een set met twee luidsprekers voor de hand. Die plaats je aan weerszijden van de monitor(s), waarna je luistert naar stereogeluid. Uiteraard is het wel een voorwaarde dat er voldoende ruimte is op het bureau of de keukentafel. Gelukkig zijn stereosets voor de computer in allerlei formaten te koop. Verder bestaan er ook pc-speakers die je aan de wand kunt ophangen. Voor een duidelijk stereobeeld positioneer je beide luidsprekers ver genoeg uit elkaar. Houd er bij de plaatsing rekening mee dat één box via een kabel met de pc is verbonden.

Subwoofer

Met name bij kleine pc-speakers blijft het basniveau vaak achter. Als je een diepe laag wel kunt waarderen, is de aanschaf van een pc-speakerset met subwoofer het overwegen waard. Die plaats je ergens onder het bureau op de vloer. Deze basspeaker produceert uitsluitend lage tonen. Dat merk je bijvoorbeeld bij opzwepende muziekstijlen als dance, rock en hiphop. Verder is de kijkervaring bij series en films met een duidelijke laagweergave intenser. Voor moderne actiegames heeft een subwoofer eveneens veel meerwaarde.

Bang voor te veel bas? Geen zorgen, want meestal heeft de behuizing een draaiknop waarmee je het basniveau naar wens instelt. Bij sommige producten pas je dat met de bijgesloten afstandsbediening aan. Een subwoofer is behoorlijk aan de maat. Bedenk daarom op voorhand waar je dit apparaat neerzet.

Lees meer: Wat is een subwoofer?

Surroundset

Liefhebbers van films, series en games kunnen ook een surroundset overwegen. Je hoort dan namelijk geluid uit meerdere richtingen. Geniet zo van fraaie geluidseffecten. Met een 5.1-audiosysteem plaats je drie speakers aan de voorzijde en twee aan de achterzijde. Daarnaast is er ook nog een subwoofer. De geluidskaart van de pc moet hiervoor wel meerdere kanalen ondersteunen.

Houd er rekening mee dat alle luidsprekers via kabels zijn verbonden. Met name bij achterspeakers is het vanwege de lange afstand best een uitdaging om de snoeren netjes weg te werken. Meestal komen alle kabels bij de subwoofer terecht. Dit apparaat bevat doorgaans meerdere speakeruitgangen. Een surroundset is over het algemeen duurder dan een stereopaar. Bekende merken als Logitech, Trust en Teufel ontwikkelen geschikte producten.

Getest: Zo kies je de beste bluetooth-speaker

Aansluitingen

Heb je een pc-speakerset op het oog? Let dan op de aanwezige aansluitingen. Hiervoor bestaan namelijk meerdere mogelijkheden. Vrijwel alle luidsprekers hebben een analoge lijn- of rca-ingang. Laatstgenoemde dubbele aansluiting herken je meestal aan de rood-witte markering. Via een jack-audiokabel verbind je de luidsprekers met een pc (groene aansluiting) of laptop (hoofdtelefoonaansluiting). Surroundsets hebben doorgaans meerdere lijningangen.

Bepaalde producten kun je ook via usb aan een computer koppelen. In feite is er hierbij een usb-geluidskaart in de speaker verwerkt. Een waarschuwing is hierbij wel op zijn plaats. Sommige goedkope luidsprekers hebben alleen een usb-poort voor de stroomvoorziening. In dat geval is het niet mogelijk om via deze aansluiting audiogegevens te transporteren. Controleer dus welke functies een usb-poort ondersteunt.

Duurdere producten hebben vaak een digitale ingang, namelijk een optische en/of coaxiale aansluiting. Het voordeel hiervan is dat zo’n poort surroundgeluid kan verwerken. Overigens heb je daar alleen iets aan wanneer de geluidskaart van de pc is voorzien van een digitale uitgang.

Ben je van plan om meerdere computers en/of audiobronnen aan te sluiten? Check dan vooraf goed welke aansluitingen je hiervoor nodig hebt en hoe je tussen verschillende bronnen kunt schakelen. Bij de betere producten gebruik je hiervoor een afstandsbediening of bedieningspaneel.

Aantal audiodrivers

Wens je een hoge audiokwaliteit, dan kies je bij voorkeur een luidspreker met een ruime klankkast. Wegens natuurkundige wetten levert die over het algemeen een uitgebalanceerd geluid. Logischerwijs plaats je liever niet al te grote boxen op je bureau. Probeer hierin een middenweg te vinden en laat de kleinste modellen liever links liggen. Gelukkig zijn er tegen acceptabele prijzen degelijke pc-speakers met een behoorlijke houten klankkast verkrijgbaar.

Voor een goed geluid is het belangrijk dat de lage en hoge tonen ongeveer evenveel vertegenwoordigd zijn. Dat geldt overigens ook voor de frequenties in het middengebied. Let hierbij op het aantal aanwezige audiodrivers van de luidspreker. Dat zijn in feite minispeakers die elektrische energie omzetten in hoorbare audiogolven. Goedkope pc-speakers bezitten veelal slechts één audiodriver. Een uitgebalanceerd geluid is bij dergelijke producten vrijwel uitgesloten. Een enkele minispeaker produceert alle tonen, waardoor bepaalde frequenties achterwege blijven.

Voor een acceptabele geluidskwaliteit heb je een klankkast met minimaal twee actieve audiodrivers nodig. Een zogeheten tweeter verzorgt de hoge tonen, terwijl de woofer het midden en laag voor zijn rekening neemt. Vaak is er ook nog een passieve basreflexpoort aanwezig. Die gebruikt de vrijgekomen geluidsdruk in de behuizing om extra lage tonen te genereren.

Koptelefoonuitgang

Sommige situaties lenen zich beter voor een koptelefoon. Wie weet wil jij jezelf bijvoorbeeld afsluiten voor een lawaaiige omgeving. Of misschien val je andere gezinsleden liever niet lastig met jouw muzieksmaak. Elke pc heeft weliswaar een koptelefoonaansluiting, maar die is niet altijd eenvoudig te bereiken. Zo staat een desktop vaak ergens onder het bureau.

Als je regelmatig een bekabelde koptelefoon of oortjes gebruikt, kun je een speakerset met een geschikte aansluiting overwegen. Er is dan ergens op de behuizing een hoofdtelefoonpoort. Vaak zit die aan de voorzijde. Je hoeft dan niet meer onder het bureau te kruipen om een koptelefoon te verbinden. Zodra je de stekker in de juiste poort steekt, stuurt de pc-speaker het audiospoor naar de hoofdtelefoon.

Bluetooth

Sommige pc-luidsprekers fungeren ook als bluetooth-speaker. Superhandig, want je hoeft dan niet per se de computer in te schakelen. Verbind een smartphone of tablet draadloos en luister vervolgens naar een muziekalbum, podcast of audioboek.

Met een mobiel apparaat of laptop maak je eenvoudig verbinding. Meestal staat op het bedieningspaneel van de klankkast of afstandsbediening een bluetooth-pictogram. Dat gebruik je om naar de juiste modus te switchen. Vervolgens zoek je in de instellingen van je smartphone, tablet of laptop naar bluetooth-apparaten. Pc-speakers met ondersteuning voor deze draadloze techniek zijn overigens wel iets duurder. Onder meer Edifier en Logitech ontwikkelen diverse geschikte producten.

Bediening

Uitgebreide computerspeakers hebben een bedieningspaneel. Afhankelijk van het product kun je hierop een aantal zaken inschakelen, zoals bluetooth of (rgb-)verlichting. Daarnaast hebben kwalitatieve speakers vaak regelaars om het basniveau en de hoge tonen (treble) naar eigen smaak te wijzigen. Fijn, want zo kies je zelf een aangenaam geluid dat prettig in het gehoor ligt. Uiteraard pas je ook het volume aan. Het bedieningspaneel bevindt zich bijvoorbeeld aan de zij-, achter- of bovenkant van de behuizing.

Bij surroundsystemen kun je wellicht het aantal actieve kanalen instellen. Kies bijvoorbeeld voor twee kanalen bij een muziekalbum en 5.1-geluid bij een film. Is er een subwoofer aanwezig, dan zijn de bedieningsknoppen waarschijnlijk hierop gehuisvest. Een minpunt is dat deze knoppen minder goed bereikbaar zijn. Een subwoofer staat tenslotte meestal ergens in een verdekt hoekje op de vloer.

Bij sommige duurdere pc-speakers zit er een afstandsbediening in de productdoos. Dat is handig voor het geval je niet altijd achter je bureau naar muziek luistert. Zet vanaf de bank of luie stoel het geluid een tandje zachter of switch naar een andere bron. Verder kun je de muziekweergave soms pauzeren en liedjes skippen.

Design

Vanzelfsprekend wil het oog natuurlijk ook wat. Kies allereerst pc-luidsprekers die je mooi vindt. Veel modellen zijn zwart. Bekende merken als Edifier en Logitech fabriceren producten in verschillende kleurstellingen. Zo heb je met de breed verkrijgbare Edifier R1280T keuze tussen bruin (houtkleur), wit en zwart. Sommige fabrikanten richten zich specifiek op gamers, zoals Razer en SteelSeries. Speakers van deze merken bevatten veelal RGB-verlichting, waarbij je aan de hand van lichtschema’s de kleuren kunt aanpassen.

Pc-speakers hebben gevoelige audiodrivers. Die kun je beter niet aanraken. Ben je bang dat iemand per ongeluk tóch tegen een kwetsbare tweeter of woofer stoot? Koop in dat geval luidsprekers met beschermkappen. Je beschermt de speakerunits zo ook tegen stof. Een groep fanatieke audioliefhebbers beweert dat dit onderdeel een negatief effect heeft op de geluidskwaliteit. Bij veel modellen kun je deze beschermkap daarom loshalen, waarna je zelf bepaalt of je de minispeakers wel of niet afdekt.

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.