Bij menig desktop is het geluid een ondergeschoven kindje. Er is bijvoorbeeld een spotgoedkoop speakersetje aangesloten of mensen gebruiken hiervoor de geïntegreerde luidsprekers van een monitor of laptop. Dat kan natuurlijk veel beter! Met de juiste apparatuur luister je naar levendige klanken. Vooral liefhebbers van muziek, films en games profiteren daarvan.

Externe speakerset

Bepaalde monitors hebben ingebouwde luidsprekers, zoals de wat duurdere modellen van Philips, LG, Samsung en AOC. Verwacht daar niet te veel van. Vanwege de kleine klankkast treedt er al gauw vervorming op. De muziek klinkt bijvoorbeeld blikkerig en schel, zodat je niet van je Spotify-afspeellijst kunt genieten. Bovendien kan het volume niet zo hard. Hoewel monitorspeakers ruimte op het bureau besparen, levert een externe luidsprekerset een veel beter geluid.

Hetzelfde geldt voor laptops. Ook hiervan klinken de geïntegreerde luidsprekers veelal matig. Veel laptopfabrikanten proberen dit gebrek te camoufleren door opzichtige samenwerkingen met audiomerken aan te gaan. Zo pronken er op diverse notebooks van ASUS en HP de logo’s van respectievelijk Harman Kardon en Bang & Olufsen. Laat je hierdoor niet misleiden. Voor elke laptop is het gebruik van een externe speakerset of goede hoofdtelefoon de beste keuze.

Stereoset

Als je tijdens computertaken graag muziek opzet, ligt een set met twee luidsprekers voor de hand. Die plaats je aan weerszijden van de monitor(s), waarna je luistert naar stereogeluid. Uiteraard is het wel een voorwaarde dat er voldoende ruimte is op het bureau of de keukentafel. Gelukkig zijn stereosets voor de computer in allerlei formaten te koop. Verder bestaan er ook pc-speakers die je aan de wand kunt ophangen. Voor een duidelijk stereobeeld positioneer je beide luidsprekers ver genoeg uit elkaar. Houd er bij de plaatsing rekening mee dat één box via een kabel met de pc is verbonden.

Subwoofer

Met name bij kleine pc-speakers blijft het basniveau vaak achter. Als je een diepe laag wel kunt waarderen, is de aanschaf van een pc-speakerset met subwoofer het overwegen waard. Die plaats je ergens onder het bureau op de vloer. Deze basspeaker produceert uitsluitend lage tonen. Dat merk je bijvoorbeeld bij opzwepende muziekstijlen als dance, rock en hiphop. Verder is de kijkervaring bij series en films met een duidelijke laagweergave intenser. Voor moderne actiegames heeft een subwoofer eveneens veel meerwaarde.

Bang voor te veel bas? Geen zorgen, want meestal heeft de behuizing een draaiknop waarmee je het basniveau naar wens instelt. Bij sommige producten pas je dat met de bijgesloten afstandsbediening aan. Een subwoofer is behoorlijk aan de maat. Bedenk daarom op voorhand waar je dit apparaat neerzet.

Lees meer: Wat is een subwoofer?

Surroundset

Liefhebbers van films, series en games kunnen ook een surroundset overwegen. Je hoort dan namelijk geluid uit meerdere richtingen. Geniet zo van fraaie geluidseffecten. Met een 5.1-audiosysteem plaats je drie speakers aan de voorzijde en twee aan de achterzijde. Daarnaast is er ook nog een subwoofer. De geluidskaart van de pc moet hiervoor wel meerdere kanalen ondersteunen.

Houd er rekening mee dat alle luidsprekers via kabels zijn verbonden. Met name bij achterspeakers is het vanwege de lange afstand best een uitdaging om de snoeren netjes weg te werken. Meestal komen alle kabels bij de subwoofer terecht. Dit apparaat bevat doorgaans meerdere speakeruitgangen. Een surroundset is over het algemeen duurder dan een stereopaar. Bekende merken als Logitech, Trust en Teufel ontwikkelen geschikte producten.

Getest: Zo kies je de beste bluetooth-speaker

Aansluitingen

Heb je een pc-speakerset op het oog? Let dan op de aanwezige aansluitingen. Hiervoor bestaan namelijk meerdere mogelijkheden. Vrijwel alle luidsprekers hebben een analoge lijn- of rca-ingang. Laatstgenoemde dubbele aansluiting herken je meestal aan de rood-witte markering. Via een jack-audiokabel verbind je de luidsprekers met een pc (groene aansluiting) of laptop (hoofdtelefoonaansluiting). Surroundsets hebben doorgaans meerdere lijningangen.

Bepaalde producten kun je ook via usb aan een computer koppelen. In feite is er hierbij een usb-geluidskaart in de speaker verwerkt. Een waarschuwing is hierbij wel op zijn plaats. Sommige goedkope luidsprekers hebben alleen een usb-poort voor de stroomvoorziening. In dat geval is het niet mogelijk om via deze aansluiting audiogegevens te transporteren. Controleer dus welke functies een usb-poort ondersteunt.

Duurdere producten hebben vaak een digitale ingang, namelijk een optische en/of coaxiale aansluiting. Het voordeel hiervan is dat zo’n poort surroundgeluid kan verwerken. Overigens heb je daar alleen iets aan wanneer de geluidskaart van de pc is voorzien van een digitale uitgang.

Ben je van plan om meerdere computers en/of audiobronnen aan te sluiten? Check dan vooraf goed welke aansluitingen je hiervoor nodig hebt en hoe je tussen verschillende bronnen kunt schakelen. Bij de betere producten gebruik je hiervoor een afstandsbediening of bedieningspaneel.

Aantal audiodrivers

Wens je een hoge audiokwaliteit, dan kies je bij voorkeur een luidspreker met een ruime klankkast. Wegens natuurkundige wetten levert die over het algemeen een uitgebalanceerd geluid. Logischerwijs plaats je liever niet al te grote boxen op je bureau. Probeer hierin een middenweg te vinden en laat de kleinste modellen liever links liggen. Gelukkig zijn er tegen acceptabele prijzen degelijke pc-speakers met een behoorlijke houten klankkast verkrijgbaar.

Voor een goed geluid is het belangrijk dat de lage en hoge tonen ongeveer evenveel vertegenwoordigd zijn. Dat geldt overigens ook voor de frequenties in het middengebied. Let hierbij op het aantal aanwezige audiodrivers van de luidspreker. Dat zijn in feite minispeakers die elektrische energie omzetten in hoorbare audiogolven. Goedkope pc-speakers bezitten veelal slechts één audiodriver. Een uitgebalanceerd geluid is bij dergelijke producten vrijwel uitgesloten. Een enkele minispeaker produceert alle tonen, waardoor bepaalde frequenties achterwege blijven.

Voor een acceptabele geluidskwaliteit heb je een klankkast met minimaal twee actieve audiodrivers nodig. Een zogeheten tweeter verzorgt de hoge tonen, terwijl de woofer het midden en laag voor zijn rekening neemt. Vaak is er ook nog een passieve basreflexpoort aanwezig. Die gebruikt de vrijgekomen geluidsdruk in de behuizing om extra lage tonen te genereren.

Koptelefoonuitgang

Sommige situaties lenen zich beter voor een koptelefoon. Wie weet wil jij jezelf bijvoorbeeld afsluiten voor een lawaaiige omgeving. Of misschien val je andere gezinsleden liever niet lastig met jouw muzieksmaak. Elke pc heeft weliswaar een koptelefoonaansluiting, maar die is niet altijd eenvoudig te bereiken. Zo staat een desktop vaak ergens onder het bureau.

Als je regelmatig een bekabelde koptelefoon of oortjes gebruikt, kun je een speakerset met een geschikte aansluiting overwegen. Er is dan ergens op de behuizing een hoofdtelefoonpoort. Vaak zit die aan de voorzijde. Je hoeft dan niet meer onder het bureau te kruipen om een koptelefoon te verbinden. Zodra je de stekker in de juiste poort steekt, stuurt de pc-speaker het audiospoor naar de hoofdtelefoon.

Bluetooth

Sommige pc-luidsprekers fungeren ook als bluetooth-speaker. Superhandig, want je hoeft dan niet per se de computer in te schakelen. Verbind een smartphone of tablet draadloos en luister vervolgens naar een muziekalbum, podcast of audioboek.

Met een mobiel apparaat of laptop maak je eenvoudig verbinding. Meestal staat op het bedieningspaneel van de klankkast of afstandsbediening een bluetooth-pictogram. Dat gebruik je om naar de juiste modus te switchen. Vervolgens zoek je in de instellingen van je smartphone, tablet of laptop naar bluetooth-apparaten. Pc-speakers met ondersteuning voor deze draadloze techniek zijn overigens wel iets duurder. Onder meer Edifier en Logitech ontwikkelen diverse geschikte producten.

Bediening

Uitgebreide computerspeakers hebben een bedieningspaneel. Afhankelijk van het product kun je hierop een aantal zaken inschakelen, zoals bluetooth of (rgb-)verlichting. Daarnaast hebben kwalitatieve speakers vaak regelaars om het basniveau en de hoge tonen (treble) naar eigen smaak te wijzigen. Fijn, want zo kies je zelf een aangenaam geluid dat prettig in het gehoor ligt. Uiteraard pas je ook het volume aan. Het bedieningspaneel bevindt zich bijvoorbeeld aan de zij-, achter- of bovenkant van de behuizing.

Bij surroundsystemen kun je wellicht het aantal actieve kanalen instellen. Kies bijvoorbeeld voor twee kanalen bij een muziekalbum en 5.1-geluid bij een film. Is er een subwoofer aanwezig, dan zijn de bedieningsknoppen waarschijnlijk hierop gehuisvest. Een minpunt is dat deze knoppen minder goed bereikbaar zijn. Een subwoofer staat tenslotte meestal ergens in een verdekt hoekje op de vloer.

Bij sommige duurdere pc-speakers zit er een afstandsbediening in de productdoos. Dat is handig voor het geval je niet altijd achter je bureau naar muziek luistert. Zet vanaf de bank of luie stoel het geluid een tandje zachter of switch naar een andere bron. Verder kun je de muziekweergave soms pauzeren en liedjes skippen.

Design

Vanzelfsprekend wil het oog natuurlijk ook wat. Kies allereerst pc-luidsprekers die je mooi vindt. Veel modellen zijn zwart. Bekende merken als Edifier en Logitech fabriceren producten in verschillende kleurstellingen. Zo heb je met de breed verkrijgbare Edifier R1280T keuze tussen bruin (houtkleur), wit en zwart. Sommige fabrikanten richten zich specifiek op gamers, zoals Razer en SteelSeries. Speakers van deze merken bevatten veelal RGB-verlichting, waarbij je aan de hand van lichtschema’s de kleuren kunt aanpassen.

Pc-speakers hebben gevoelige audiodrivers. Die kun je beter niet aanraken. Ben je bang dat iemand per ongeluk tóch tegen een kwetsbare tweeter of woofer stoot? Koop in dat geval luidsprekers met beschermkappen. Je beschermt de speakerunits zo ook tegen stof. Een groep fanatieke audioliefhebbers beweert dat dit onderdeel een negatief effect heeft op de geluidskwaliteit. Bij veel modellen kun je deze beschermkap daarom loshalen, waarna je zelf bepaalt of je de minispeakers wel of niet afdekt.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.