Veel bedrijven die een eigen AI aanbieden, kopen of gebruiken data die gebruikers delen op sociale media om hun diensten te trainen. Daardoor is de kans groot dat jouw gegevens (zoals posts, foto’s en blogs) in de grote informatiebak met datapunten belanden.

Aangezien we veel sociale media gratis gebruiken, verdienen aanbieders aan ons als klanten door onze gegevens (al dan niet geanonimiseerd) door te verkopen. Dat is een feit waar veel mensen al van op de hoogte zijn: als een dienst gratis is, dan ben jij het product. Dat socialmediabedrijven een stap verdergaan, is minder duidelijk. Want veel van dat soort ondernemingen verkopen hun gegevens tegenwoordig ook aan AI-bedrijven, die hun taalmodellen (en andere diensten) daar vervolgens mee kunnen trainen.

Al die data belanden dan in een grote informatiebak met datapunten. Iedereen die weleens iets op het internet achtergelaten heeft, heeft daar iets aan toegevoegd. Bewust of onbewust, bedoeld of onbedoeld. En dat maakt dit best een omstreden ontwikkeling. Het maakt ook niet uit of het om chatbots of generatieve AI gaat: de bedrijven werken op eenzelfde wijze. De New York Times is inmiddels een rechtszaak begonnen tegen ChatGPT-eigenaar OpenAI, omdat die zonder toestemming de artikelendatabase gebruikt zou hebben om de chatbot te trainen.

©bongkarn - stock.adobe.com

Gebruikersdata sociale media naar AI-bedrijven

Nu gaat dat laatste voorbeeld over een journalistieke krant, maar het laat wel zien dat er veel wrijving is. Een voorbeeld dichter bij huis voor veel internetgebruikers is waarschijnlijk Twitter (we hebben nog een beetje moeite met de naam X).

In het aangepaste privacybeleid staat tegenwoordig dat het platform gebruikersdata kan gebruiken voor het trainen van AI. Om welke AI-dienst het precies gaat, is niet duidelijk, maar waarschijnlijk die van eigenaar Elon Musk zelf. Daarnaast betreft het 'alleen openbare data, en geen dm’s of andere privézaken'.

Twitter is niet het enige sociale medium dat z’n handen hieraan vuilmaakt. Eind 2023 maakte Meta (bekend van Facebook) bekend dat het gebruikersdata gebruikt voor het trainen van generatieve AI (waarmee je zelf afbeeldingen, teksten en meer maakt). Maak je dus gebruik van Facebook, Instagram of Threads, dan worden je posts gebruikt. Ook voor het trainen van Meta’s chatbot, een ontwikkeling die we ook bij TikTok en Snapchat zien. De bot van Snapchat, genaamd My AI, gebruikt daarnaast de gesprekken om zichzelf verder te ontwikkelen.

Eén van de grootste boosdoeners is misschien wel Reddit. Het grootste internetforum op aarde sloot een deal met Google, dat daardoor toegang krijgt tot alle gebruikersdata en posts voor het trainen van AI-modellen.

Van YouTube weten we dat het kunstmatige intelligentie gebruikt voor het aanbevelen van video’s. En hoewel andere bedrijven soms die video’s gebruiken om hun AI te trainen, is het niet zo dat YouTube dat op dit moment doet. Tot slot is het zo dat partijen als Tumblr en Wordpress ook op het punt staan data te verkopen aan Midjourney en OpenAI.

©bloomicon

Wat kun je hiertegen doen?

Soms voelt het alsof je machteloos bent tegenover al die grote bedrijven die producten aanbieden waar je in de loop der tijd aan gewend bent geraakt. Maar je kunt je wapenen met kennis én je kunt er in sommige gevallen iets tegen doen. Zo kun je bijvoorbeeld beginnen bij deze handige tool van de Washington Post, waarin je kunt zien welke sociale media deel uitmaken van de dataset waarmee Google Bard getraind is. Reddit laat bijna acht miljoen tokens achter, terwijl Wordpress goed is voor 14.000 en Tumblr voor 1,6 miljoen tokens.

Verder kun je bij sommige diensten voorkomen dat je data gebruikt worden. Mocht je je bij Meta willen afmelden voor het gebruik van je data, dan kun je daarvoor dit formulier invullen. Hiermee voorkom je dat derde partijen je data gebruiken; onduidelijk is of je daarmee ook Meta zelf beperkt. En bij Tumblr kun je via de bloginstellingen een schuifregelaar omzetten waarmee je voorkomt dat je data door derde partijen geraadpleegd wordt. Profielen op Instagram, Twitter en meer kun je privé maken, zodat de data niet openbaar zijn – maar garanties kunnen we niet geven.

De beste manier om te voorkomen dat je data gebruikt wordent voor het trainen van AI, is de accounts overal te verwijderen. Nu snappen we dat zoiets niet altijd een optie is. Maar als je dergelijke diensten niet gebruikt, dan kunnen andere mensen daar ook niet mee aan de haal gaan. Waarschijnlijk ben al te laat voor alle gegevens die reeds in de informatiebak beland zijn. Dat is dan jammer voor de vakantiekiekjes uit 2010. Maar voor het vervolg is verwijderen dus de beste optie – misschien ook een goed moment voor je persoonlijke social media purge.

Weet je eigenlijk wel wat je moet doen wanneer je Chromebook niet meer aangaat? Er zijn verschillende manieren om hem weer aan de praat te krijgen. Dit is hoe je dat mogelijk toch weer lukt.

Een Chromebook is relatief betaalbaar, maar kan toch enorm veel bieden. Voorheen moest hij altijd met het internet verbonden zijn, maar tegenwoordig zijn er veel offline-functies beschikbaar. Maar dan moet hij wel opstarten. Als de Chromebook niet direct reageert, is er nog geen man overboord. Hieronder verschillende manieren om de laptop toch aan de praat te krijgen.

Verwijder eventuele accessoires en dongels

Eén van de eerste dingen om te proberen, is eventuele accessoires en dongels verwijderen uit de poorten. Het zou namelijk kunnen zijn dat zo'n randapparaat stroom vreet. Maar het kan ook zijn dat er ergens toch een fout optreedt. Zodra je alles losgekoppeld hebt en de Chromebook weer aangaat, sluit dan alle accessoires één voor één aan om te kijken of er verdere problemen opduiken. Zodoende kun je wellicht achterhalen wat precies de boosdoener is.

Maak de oplaadpoort schoon

Een andere, simpele oplossing is de usb-poort schoonmaken. Het kan gebeuren dat er stof of vettigheid in ophoopt, waardoor een gekoppelde kabel zijn werk niet kan doen. Zo'n opening schoonmaken is zo gepiept: het enige dat je daarvoor nodig hebt, is een spuitbus met perslucht. Daarnaast kan het helpen een plastic tandenstoker of een wattenstaafje met isopropylalcohol te gebruiken. Gebruik geen houten stoker: die kunnen splinters achterlaten in de poort.

Staat het scherm wel aan?

Voordat we de iets technischere opties bekijken, eerst nog de volgende tip: staat het scherm wel aan of is het scherm misschien stuk? Het kan ook zijn dat iemand de helderheid op de laagste stand gezet heeft, als grapje, omdat het dan lijkt alsof het scherm uitstaat. Druk een paar keer op de toets voor de helderheid om te kijken of je dan beeld krijgt. Sluit de Chromebook aan op een extern scherm om te controleren of het apparaat überhaupt een teken van leven geeft.

©Google

Probeer een andere kabel

Als je de bovenstaande opties allemaal geprobeerd hebt, zonder succes, dan is het tijd om dingen uit te sluiten. Gebruik eens een andere usb-c-kabel voor je Chromebook, om te kijken of het apparaat dan wel aanspringt. Zo achterhaal je of het product wel oplaadt; je krijgt meteen bevestiging in de vorm van een ledlampje dat moet oplichten. Probeer ook eventueel een ander stopcontact uit, al zal dit doorgaans niet het probleem zijn.

Controleer de batterij

De volgende stap is de accu controleren. Als het ledlampje brandt ten teken dat de kabel in orde is, maar de Chromebook niet start dan is de accu mogelijk stuk. Een accu vervangen is soms zelf thuis te doen, maar de garantie vervalt dan wel. Neem daarom contact op met de verkoper of fabrikant, en als die niet helpen kun je een professional inschakelen.

©Tada Images - stock.adobe.com

Maak gebruik van de Powerwash

Het kan tot slot helpen om een Powerwash uit te voeren. Dit kan alleen wanneer de Chromebook nog wel aangaat, maar geen systeem laadt. Een Powerwash is een harde reset, waarmee je teruggaat naar de fabrieksinstellingen. Alle gegevens worden dan gewist, dus sla die bij voorkeur in de cloud op. Dan nog is dit het proberen waard, omdat je derhalve hopelijk geen nieuwe Chromebook hoeft te kopen. Zo voer je een Powerwash uit:

Alles geprobeerd?

Hopelijk helpt dit en kun je na het uitvoeren van één van deze stappen weer gebruikmaken van je Chromebook. Zo niet en ben je van plan een nieuwe Chromebook te kopen, dan is het handig om te weten wat bijvoorbeeld de verschillen zijn tussen een normale en Plus-variant. Daarnaast gaven we eerder al wat tips over het kopen van zo'n laptopvervanger en kun je hier lezen wat vijf goede opties voor een redelijk betaalbare prijs zijn.

De Dyson Ontrac is de tweede koptelefoon van het merk dat we met name kennen van stofzuigers en luchtreinigers. De Dyson Zone, of poging één, was niet slecht, maar liet veel te wensen over. Hoe vergaat het met poging twee? Dat bekijken we in de review.

Voordat we een uitgebreide blik werpen op de Dyson Ontrac-koptelefoon, is het handig om nog even kort samen te vatten wat de Dyson Zone goed en minder goed deed. Het draagcomfort, de algemene audiokwaliteit, de premium afwerking, fysieke knop voor mediabediening en de informatieve app zijn allemaal dingen waar we enthousiast van werden. Maar het aanraakgevoelige oppervlak, de ruisonderdrukking, accuduur, beperkte equalizer en de hoge prijs gooiden roet in het eten. Scoort de Ontrac beter op die vlakken?

Lees de hele review over het eerste model: Review Dyson Zone - (Helaas) een product van deze tijd

Het grootste verschil tussen de Dyson Ontrac en Zone is natuurlijk dat de eerstgenoemde geen luchtzuiveringssysteem heeft. Dit is een 'gewone' koptelefoon. Daarmee kaart het merk al een negatief punt aan van de Zone, die met minimaal 649 euro wel erg duur was. De Ontrac heeft een adviesprijs van 499 euro en is daarmee nog steeds niet goedkoop. Sterker nog: in vergelijking met de topmodellen van onder meer Sony, Philips en Sonos scheelt het meer dan 100 euro. Dan moet je van goeden huize komen, of unieke, overtuigende kwaliteiten hebben.

©Wesley Akkerman

Duurzaamheid en personalisatie

In vergelijking met de Dyson Zone is er qua draagcomfort weinig veranderd. De koptelefoon is gelukkig wel veel lichter, maar zit nog steeds lekker op het hoofd. Niet te strak en niet te los, en dankzij de beweegbare onderdelen kun je hem precies op jouw hoofdvorm afstellen. De buitenkant is gemaakt van aluminium, terwijl de oorkussens voorzien zijn van suède. Ook treffen we plastic aan in de hoofdband, maar over het algemeen voelt en oogt de Dyson Ontrac hoogwaardig en premium. Dit is een typisch product van Dyson.

In tegenstelling tot veel andere koptelefoons kun je zelf onderdelen vervangen wanneer die eraan toe zijn of wanneer jij eraan toe bent. Je kunt de oorkussens omwisselen wanneer ze kapotgaan of de buitenkant van de cups voorzien van andere kleuren. Daardoor scoort het merk wat punten op het gebied van duurzaamheid en personalisatie. Helaas is het niet mogelijk de kleur van de band aan te passen, waardoor je daar dus wel aan vastzit. Vooral het kunnen vervangen van de kussens is fijn, omdat die vaak sneller kapotgaan dan andere onderdelen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Joystick, tikken en slaan

Je bedient de Dyson Ontrac op twee manieren: via de app (daar later meer over) en de fysieke bediening. Op de oorcup rechts zit een kleine joystick, net als op de Zone. Daarmee beheer je het volume, pauzeer je muziek en ga je naar een volgend of vorig nummer. De besturing luistert wel nauw: je moet bewust een specifieke richting opgaan om iets voor elkaar te krijgen. Na een aantal weken gebruik gebeurt het nog weleens dat je de muziek per ongeluk pauzeert of dat je opeens naar een volgend nummer gaat, terwijl dat niet de bedoeling was.

Desondanks vinden we het tof dat de Dyson-koptelefoons zulke bediening aanbieden, want het maakt de koptelefoons redelijk uniek. En in dit geval went het vanzelf. Wat niet went, is de aanraakgevoelige omgeving aan de buitenkant van de cups. Daarmee zet je de ruisonderdrukking aan en uit, door twee keer te tikken. Niet alleen klinkt dat echt extreem hard, ook werkt het niet altijd. De tijd tussen de twee tikken komt heel nauwkeurig, waardoor je soms meerdere keren slaat op dat ding. Gelukkig hebben we de Dyson-app nog.

©Wesley Akkerman

Gedoe met de magere app

Die app verraadt hoe basaal de Dyson Ontrac eigenlijk is. Niet qua comfort en ook niet per se als het om de audiokwaliteit gaat, maar wel op het gebied van extra functies. Binnen de app tref je de opties aan die je ook fysiek aanstuurt, evenals een digitale equalizer. Helaas is die, net als bij de Zone, vrij beperkt. Je hebt drie opties tot je beschikking. Een van de meest waardevolle opties is meting van het volumeniveau. De app kan aangeven of de muziek, of de herrie van buitenaf, eigenlijk te hard is voor je gehoor. Zodoende blijft gehoorschade je mogelijk bespaard.

Daar blijft het wel bij als het om extra mogelijkheden gaat. Er is geen adaptieve ruisonderdrukking, spraakherkenning, multipoint of geluid in 360 graden, bijvoorbeeld. Nu kun je beargumenteren dat niet elke functie daadwerkelijk onmisbaar is, maar voor 400 tot 500 euro mag je meer verwachten. Bovendien heeft de Dyson-winkel een frontale plek binnen de druk vormgegeven applicatie en heb je geregeld last van verbindingsproblemen. Niet met een gekoppeld apparaat, maar de app zelf. Dit zijn geen premium ervaringen.

Warm en helder

De accuduur is dat gelukkig wel: met actieve ruisonderdrukking aan kun je tot 55 uur luisteren. En met tien minuten laden kun je 2,5 uur vooruit. Dat zijn indrukwekkende getallen; daar moet de Ontrac het wel echt van hebben. De geluidsonderdrukking heeft verder geen negatieve invloed op de geluidsweergave. Over het algemeen presenteert de koptelefoon een breed en warm geluid, waar je moeiteloos onderscheid maakt tussen verschillende tonen, lagen en muziekinstrumenten. Daarnaast vinden we de sound helder en zuiver klinken.

Een wat geoefend oor zal de presentatie overigens wellicht wat minder kunnen waarderen. Want de Dyson Ontrac klinkt tegelijkertijd ook een beetje saai en veilig, vanwege het gebrek aan dynamiek en subtiliteit. De ruisonderdrukking is verder redelijk, maar niet uitmuntend. Gezien de prijs van de koptelefoon zijn dit best zware punten. Als het gaat om het aantal ondersteunde audiocodecs, dan biedt de Dyson Ontrac helaas ook een wat magere ervaring met alleen sbc, aac en lhdc (voor hi-res audio). Dit is niet de beste koptelefoon van dit moment.

©Wesley Akkerman

Dyson Ontrac kopen?

We willen vooropstellen dat de Dyson Ontrac echt geen verkeerde koptelefoon is. Maar het hogere segment voor koptelefoons is nu eenmaal moordend. Als je de hoofdprijs vraagt, dan mag je een stevige beoordeling verwachten. Hoewel de muziek over het algemeen aangenaam en soepel klinkt, missen we ook wat detail en dynamiek die het aanbod van bijvoorbeeld Sony, Philips en Bose wel rijk is. Daarnaast voelt de headset wat basaal aan als het gaat om extra functies en vinden we dat de ruisonderdrukking beter kan op dit prijspunt.

Gelukkig doet dit model ook een hoop goed. Zo is de prijs ten opzichte van de Zone gedaald, zijn we nog steeds gek op dat knuppeltje (ook al vereist een precieze behandeling) en vinden we het mooi om te zien dat er ruimte is voor personalisatie en duurzaamheid. Het draagcomfort is bijna ongeëvenaard en de afwerking voelt heel premium aan. En de accuduur gaat met 55 uur lekker lang mee. Nu nog meer opties, een betere app en een goede equalizer en je hebt een koptelefoon die de concurrentie aankan. Maar daar zit Dyson op dit moment nog niet.