Android zit niet alleen in de smartphone. Ook menig smart-tv is voorzien van het besturingssysteem van Google. En als het er niet in zit, dan kun je het altijd nog toevoegen via een aparte mediaspeler. We laten zien wat Google van plan is met Android TV en wat je er allemaal al mee kunt.

Tip 01: Hoe kom je eraan?

Android TV is het standaardbesturingssysteem in smart-tv’s van merken als Sony, Philips en Sharp. Het besturingssysteem is in slimme televisies een populaire tegenhanger voor onder andere WebOS dat door LG wordt gebruikt, en Tizen dat je in smart-tv’s van Samsung vindt.

Al deze platforms werken met apps en meestal zijn de populairste apps wel beschikbaar. Android TV kent het grootste aanbod van apps, omdat wordt geprofiteerd van het zeer brede aanbod van de Play Store. Veel apps werken behalve op de smartphone en de tablet ook op een smart-tv. Dat aantal groeit bovendien snel.

Zit Android niet in je televisie? Dan kun je het toevoegen door een losse mediaspeler met Android TV te kopen. Het aanbod daarvan is alleen niet heel groot. Een van de beste en populairste opties is de prijzige Nvidia Shield TV. Mogelijk komt ook Google met een eigen Android TV-oplossing.

©PXimport

Tip 02: Edities

Android TV bestaat al sinds 2014 en mag inmiddels een volwassen platform worden genoemd. Wat releases betreft loopt Android TV iets uit de pas met de uitvoering voor smartphones en tablets. Versie 10 werd bijvoorbeeld pas in december 2019 aangekondigd. De eerste smartphones met diezelfde basis waren toen al enkele maanden op de markt.

Wat uiterlijk en functionaliteit betreft is hierin niet heel veel veranderd. De meeste wijzigingen zien we onder de motorkap, een beetje in lijn met eerdere edities. In de praktijk lopen smart-tv’s helaas een stuk achter, mede door het magere updatebeleid van de fabrikanten. Je zit dan met verouderde software, terwijl de hardware best nog even mee kan. In de toekomst moet dit beter worden.

Gelukkig is een wat oudere versie van Android voor de meeste apps niet zo’n probleem: die werken er vaak prima op. Maar je mist wel vernieuwingen in onder meer de gebruikersinterface en beveiliging van het besturingssysteem. Een van de handigste recente toevoegingen is bijvoorbeeld Google Assistant. Het zoeken van materiaal op bijvoorbeeld Netflix of YouTube met de stem werkt veel sneller dan het invoeren van titels met de afstandsbediening.

©PXimport

Toekomst van Android TV

©PXimport

Tip 03: In de praktijk

In Android TV herken je vast iets terug van het besturingssysteem op je smartphone of tablet, al zijn er meer verschillen dan overeenkomsten. Met de afstandsbediening navigeer je gemakkelijk door het menu, met aan de linkerkant de belangrijkste apps onder elkaar en bij elke app een rij met aanbevelingen. Voor Netflix zijn dat bijvoorbeeld de series die je recent hebt bekeken en waar je direct weer in kunt duiken.

Alle voor televisies belangrijke apps werken op het platform. De apps die niet al vooraf zijn geïnstalleerd, voeg je eenvoudig toe via de Play Store. Staat een bekende app daar niet in? Dan is het niet aangepast voor het tv-platform. Je kunt nog wel proberen de app handmatig te installeren, het zogeheten sideloaden. De kans bestaat dat de app dan niet optimaal werkt, omdat deze is ontworpen voor schermbediening. Ook handig: Chromecast is bij Android TV al ingebouwd, zodat je ook altijd nog kunt streamen vanaf een toestel.

©PXimport

Tip 04: Nvidia Shield TV

De Shield TV van Nvidia is een populaire mediaspeler met Android TV. Eind 2019 kwam een vernieuwde versie op de markt in twee uitvoeringen: de gewone Shield TV (vanaf 160 euro) met cilindervormige behuizing en de iets krachtigere Pro-versie (vanaf 219 euro) die qua uiterlijk meer op zijn voorganger lijkt.

Er zijn wel wat beschikbaarheidsproblemen geweest de afgelopen maanden, vooral de Pro is lastig te vinden. Die is overigens ook meer op gamers gericht, voor de meesten is de gewone versie meer dan toereikend. Die heeft naast een stroomaansluiting een hdmi-aansluiting, ethernet-poort en micro-sd-geheugenslot. Het duurdere Pro-model heeft geen micro-sd-slot, maar wel twee usb 3.0-poorten, meer opslagruimte (16 GB tegenover 8 GB) en meer werkgeheugen (3 GB tegenover 2 GB). Overigens kun je bij beperkte opslagruimte de mediaspeler altijd nog toegang tot een netwerkmap geven, bijvoorbeeld van een nas.

De processor in beide modellen is de Tegra X1+. Een variant daarvan wordt in de Nintendo Switch gebruikt. Het is zodoende een erg rappe processor die er mede voor zorgt dat de mediaspeler vlotjes is te bedienen en ook met alle denkbare audio- en videocoderingen overweg kan. Een alternatief is de Xiaomi Mi Box S. Een stuk voordeliger (ongeveer 79 euro), maar wat betreft hardware een flinke stap in vergelijking met de Shield TV. Ook is de software verouderd: standaard bevat het Android 8.1, oftewel Oreo, al is met wat vertraging wel Android 9 (Pie) inmiddels beschikbaar.

©PXimport

Nieuwe Chromecast

©PXimport

Tip 05: Streamen en gamen

De belangrijkste toepassing van je smart-tv is natuurlijk het streamen van onder andere films, series en programma’s. Android TV geeft je daar alle mogelijkheden voor. Het bekendst is Netflix. Sommige afstandsbedieningen, zoals die van de Shield TV, hebben hier zelfs een speciale knop voor. Nieuwkomer Disney+ is ook voor Android TV beschikbaar.

Bij Netflix (afhankelijk van het abonnement) en Disney+ profiteer je ook van 4K en Dolby Atmos voor beter beeld en geluid. Voor de liefhebber ontbreekt ook Videoland niet, met veel exclusieve titels van Nederlandse bodem. Verder is NPO Start voor Android TV beschikbaar voor het livekijken en terugkijken van programma’s van de publieke omroep. Verder kun je naar Spotify luisteren of klassieke televisie via NLZiet.

Wil je op een wat actievere manier ontspannen? De Play Store biedt volop games die ook op Android TV werken. Je kunt ze installeren en vanaf de bank spelen. Een gamecontroller kun je aansluiten via usb of koppelen via bluetooth, net als een eventuele muis en toetsenbord. Al worden wellicht niet al je accessoires ondersteund. Dit is erg afhankelijk van je smart-tv of mediaspeler.

©PXimport

Tip 06: NLZiet

Een tv-abonnement wordt vaak gebundeld met een internetabonnement en moet soms zelfs verplicht worden afgenomen. Toch is het aantal tv-aansluitingen in Nederland aan het dalen. Klassieke, lineaire televisie is steeds minder aantrekkelijk. Een alternatief is er met NLZiet. Daarmee kun je de programma’s van NPO, RTL en SBS terugkijken tot één jaar terug en ook gewoon live kijken. Het abonnement is de eerste maand gratis, daarna betaal je 7,95 euro per maand.

De beeldkwaliteit van de streams is wel iets minder hoog dan bij een regulier tv-abonnement van bijvoorbeeld KPN of Ziggo, maar dat verschil is sinds een recente uitbreiding wel kleiner geworden. Nieuwe regelgeving maakt NLZiet overigens nóg wat aantrekkelijker. Je mag het abonnement namelijk niet alleen in Nederland, maar ook in heel de EU gebruiken. Er is voor NLZiet uiteraard ook een app voor Android TV beschikbaar.

©PXimport

Tip 07: Eigen mediabibliotheek

Heb je een eigen collectie met bijvoorbeeld video’s of muziek dan kun je onder Android en op Android TV apps als Plex en Kodi gebruiken om deze collecties door te bladeren. Kodi kun je lokaal installeren en kan eventueel de bestanden op een nas benaderen, wat natuurlijk de handigste plek is voor zulke verzamelingen.

Plex vereist dat je ergens in huis een Plex Media Server hebt draaien. Dat kan natuurlijk diezelfde nas zijn: zowel Synology als Qnap biedt ondersteuning voor het draaien van deze servertoepassing. Eventueel kun je de Pro-versie van de Shield TV als Plex Media Server inzetten.

Met de Nvidia Shield TV heb je trouwens bij het afspelen ook al een voordeel. Het apparaat speelt moeiteloos alle belangrijke audio- en videocoderingen af. Daardoor is transcoderen (het omzetten van formaten) zelden nodig en heeft de server dus veel minder te doen (en kan minder krachtig zijn).

©PXimport

Tip 08: Games streamen

Behalve video’s kun je ook games gewoon streamen. In feite worden de spellen dan op een ander systeem gedraaid en wordt het beeld teruggezonden. Je acties met bijvoorbeeld je gamepad worden teruggestuurd naar dat systeem. De vertraging is dusdanig klein dat je dit meestal niet eens merkt.

Streamen kan in de eerste plaats via het lokale netwerk vanaf je eigen pc met bijvoorbeeld de Steam Link-app, handig als je al een krachtige game-pc hebt. Heb je die niet of heb je geen zin hem steeds te starten? Je kunt ook via internet streamen, ook wel cloudgaming genoemd.

Nvidia heeft daarvoor GeForce Now dat de servers van het bedrijf gebruikt. Los van een paar gratis titels moet je games wel al in bezit hebben of ze kopen om ze te kunnen spelen met GeForce Now. Minpunt zijn de lange wachtrijen die er door de forse animo kunnen zijn. Google heeft ook een eigen streamingdienst voor games genaamd Stadia. Alles wijst erop dat die dienst voor Android TV-gebruikers beschikbaar komt. Het grote voordeel van het streamen van games is dat je geen krachtige hardware nodig hebt. Je kunt dus ook op een eenvoudige smart-tv, smartphone of tablet spelen.

©PXimport

Apple TV en Arcade

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.