Niets zo frustrerend als een serie of film kijken en de dialogen nauwelijks kunnen volgen. Acteurs mompelen, fluisteren of praten binnensmonds, terwijl muziek en achtergrondgeluid alles dreigen te overstemmen. Hoe zorg je ervoor dat je wél hoort wat er gezegd wordt, zonder steeds terug te hoeven spoelen of de ondertiteling aan te zetten?

Lees ook: Zo verbeter je het geluid van je televisie

Waarom dialogen op tv vaak lastig te verstaan zijn

Voor steeds meer mensen zijn de gesprekken in films en series lastig te volgen. Op het eerste gezicht vreemd, want moderne geluidssystemen zouden juist voor beter geluid moeten zorgen. Toch werkt dat in de praktijk niet altijd zo. Daar zitten meerdere oorzaken achter.

🔻 Platte tv's missen ruimte voor goede speakers

Televisies zijn door de jaren heen steeds dunner geworden. Mooi voor het oog en gunstig voor de beeldkwaliteit, maar het geluid lijdt eronder. Goede luidsprekers hebben simpelweg ruimte nodig voor het produceren van warme klanken, natuurlijke stemmen en duidelijke scheiding tussen geluiden. In die platte behuizing is daar nauwelijks plek voor. Het gevolg: stemmen klinken vlakker, verdwijnen sneller in muziek en achtergrondgeluiden en zijn minder goed te onderscheiden.

🔻 Allerlei soorten audiosystemen

Waar vroeger vrijwel iedereen met twee simpele speakers naar tv keek, is het aanbod nu veel breder. Van surroundsets met meerdere kanalen tot soundbars, draadloze koptelefoons of het geluid van je laptop of tablet: elk systeem klinkt anders. Dat maakt het voor filmmakers lastig om het geluid zó te mixen dat het op elk apparaat goed overkomt. Wat op een bioscoopsysteem perfect in balans is, kan op een tv-speaker ineens dof of rommelig klinken.

Optimaliseer je geluidsinstellingen

Dat dialogen lastig te verstaan zijn, komt deels doordat er zoveel manieren zijn om geluid af te spelen. Juist daarom loont het om de instellingen thuis goed af te stemmen op jouw situatie. Zo haal je meer uit het geluid, en dus ook uit de dialogen.

🔻 Kies de juiste output

In het menu van je televisie kun je aangeven waar het geluid naartoe moet. Kijk je via een soundbar, een surroundset of luister je met een koptelefoon? Dan is het belangrijk dat je tv dat weet. Meestal vind je deze optie onder een submenu met audio- of geluidsinstellingen. Door de juiste uitgang te kiezen, voorkom je dat het geluid wordt ‘platgeslagen’ of verkeerd wordt doorgestuurd.  

🔻 Geluidsschema aanpassen

Veel televisies bieden vooraf ingestelde geluidsprofielen zoals 'Bioscoop', 'Muziek', 'Sport' of 'Standaard'. Die klinken soms spectaculair, maar maken dialogen niet per se beter hoorbaar. Stemgeluid raakt in die mix juist vaak ondergesneeuwd. De enige manier om te weten wat bij jou past, is testen. Probeer de verschillende profielen uit en luister welke instelling stemmen het best naar voren laat komen.

©MG | ID.nl

🔻 Een specifieke setting voor dialogen

Sommige televisies hebben een instelling die speciaal bedoeld is om stemmen beter hoorbaar te maken. Die heet bijvoorbeeld 'Stemversterking', 'Clear Voice' of 'Dialoogmodus'. Deze functie zet de spraak iets harder en drukt de rest wat naar achter. Je vindt de setting onder audio-instellingen. Beschikt jouw televisie over deze optie? Dan is het zeker de moeite waard om hem aan te zetten.

🔻 Minder bas, meer stem

Een diepe bas kan spectaculair klinken, zeker bij actie of muziek. Maar voor het verstaan van stemmen is dat juist nadelig. Lage tonen nemen veel ruimte in en drukken gesprekken naar de achtergrond. Veel televisies en geluidssystemen hebben een aparte instelling om de bas te versterken – vaak 'Bass boost' genoemd. Zet die uit als je stemmen beter wilt horen. Het geluid wordt misschien iets minder bombastisch, maar je verstaat wel meer.

🔻 Persoonlijk audioprofiel

Sommige televisies en audiosystemen bieden de mogelijkheid om met een equalizer je eigen geluidsprofiel te maken. Daarmee stel je per toonhoogte het volume in. Geluiden onder de 80 Hz dragen niet bij aan spraak, dus die kun je zonder bezwaar terugschroeven. De laag-middenfrequenties, tussen 80 en 250 Hz, geven stemmen hun volle klank, maar kunnen ze ook wat 'modderig' maken. Door die iets te temperen maak je ruimte voor duidelijkere dialogen.

🔻 Stemfrequenties versterken

De frequenties tussen 250 en 3000 Hz zijn het meest bepalend voor hoe goed je spraak kunt verstaan. Door dit bereik wat op te krikken, komen stemmen vanzelf beter naar voren. Met een lichte versterking van de hogere middentonen (tussen 3000 en 6000 Hz) voeg je extra helderheid toe. Let wel op dat je het niet overdrijft, want dan kan het geluid schel of onnatuurlijk worden.

Andere manieren om dialogen beter te verstaan

Niet alleen de instellingen van je tv of speakers zijn van invloed op hoe goed je gesprekken kunt volgen. Ook de ruimte en je kijkgewoonten spelen een rol. Met de volgende tips verbeter je de verstaanbaarheid merkbaar hoorbaar.

🔻 Zorg voor betere akoestiek in huis

Een kamer met veel harde oppervlakken zorgt al snel voor galm, en dat maakt stemmen minder goed te volgen. Een simpele manier om dat te verbeteren, is door meer textiel toe te voegen. Denk aan een dik vloerkleed, gordijnen of stoffen meubels. Daarmee demp je reflecties en klinkt het geluid rustiger en helderder.

©photology1971

🔻 Zet de ondertiteling aan

Het lost het geluidsprobleem niet op, maar het helpt wél. Ondertiteling zorgt ervoor dat je niets mist, ook als het geluid niet helemaal duidelijk is. Veel mensen ervaren bovendien dat het lezen van dialogen de indruk wekt dat ze beter te verstaan zijn.

🔻 Kiezen voor een ander geluidssysteem

De ingebouwde speakers van platte televisies schieten vaak tekort. Door het gebrek aan ruimte kunnen ze stemgeluid niet goed scheiden van andere klanken. Een los audiosysteem, zoals een soundbar of een compacte speaker set, biedt al snel een flinke stap vooruit. Zelfs een betaalbare soundbar levert doorgaans een veel helderder resultaat op dan de speakers van je tv.

Op echt hete dagen doet een ventilator niet veel meer dan warme lucht blazen. Niet heel helpend, als je vanuit huis werkt of de slaap probeert te vatten. Gelukkig hoef je geen dure airco aan te schaffen voor een verkoelend briesje. Zo bereik je met een ventilator hetzelfde effect.

Lees ook: Zo overleef je een plaknacht

Met de steeds hetere zomers in Nederland is een ventilator onmisbaar in huis. Hoewel een ventilator de temperatuur niet daadwerkelijk verlaagt (hij verplaatst enkel lucht) kan hij wél de gevoelstemperatuur een stuk aangenamer maken. Maar dat geldt helaas niet altijd. Is het tropisch warm, dan zul je weinig meer merken van het verkoelende effect van een ventilator. Je kunt het zelfs warmer krijgen, omdat je door de luchtstroom meer zweet verdampt zonder dat je daadwerkelijk afkoelt – en zweten is essentieel voor het reguleren van je lichaamstemperatuur. Maar geen zorgen: met een paar eenvoudige hacks tover je je ventilator in een handomdraai om tot een mini-airco, zowel in de slaap- als werkkamer en in andere ruimtes. 

Tips voor elke ruimte

Een ventilator trekt continu lucht aan en blaast deze vervolgens met een krachtige ronddraaiende beweging weer de ruimte in, waardoor een verkoelende luchtstroom ontstaat. Als de lucht die aangetrokken wordt erg warm is, zal het effect van die circulerende beweging minimaal zijn. Het is dus belangrijk dat er koele lucht beschikbaar is. Dat krijg je voor elkaar door je ventilator vlak voor een open raam te zetten: koele lucht van buiten wordt dan naar binnen getrokken. Maar let op: dit werkt alleen als de buitentemperatuur lager is dan de binnentemperatuur. Als het erg heet is buiten, is de kans groot dat het binnen wat koeler is. Wat je dan kunt proberen, is de ventilator zó plaatsen dat-ie warme lucht de kamer uitblaast, bijvoorbeeld richting een raam of deuropening. 

Een andere bekende truc is flessen met bevroren water voor de ventilator neerzetten. De lucht komt dan eerst langs de koude flessen, waardoor de luchtstroom koeler wordt. Nadeel is dat ijs op warme dagen erg snel smelt en je dus maar kort van het verkoelende effect kunt genieten. Een alternatief is de flessen niet vóór maar achter de ventilator te plaatsen. Omdat een ventilator lucht aantrekt, zal de lucht ook op deze manier extra koelen. Het effect is weliswaar minder sterk, maar het water in de flessen ontdooit wel minder snel dan wanneer je de flessen voor de ventilator zet. Handig als je langdurige verkoeling zoekt, bijvoorbeeld tijdens een thuiswerkdag of als je snakt naar een goede nachtrust. 

©Mariola Gutiérrez

Denk er bij het vullen van je flessen water wel aan dat je de flessen niet volledig vult, want water zet uit als het bevriest. En plaats de flessen water in een bakje voor je ze voor de ventilator zet, zodat er geen plasje water achterblijft.

Heb je nu verkoeling nodig maar heb je geen flessen bevroren water paraat? Zet dan een kom met koud water en ijsblokjes voor je ventilator. Een vochtige handdoek over het rooster van je ventilator hangen kan ook nog weleens helpen. 

Tips voor de slaapkamer

Slapen tijdens een warme nacht kan een uitdaging zijn, vooral als je ventilator niet meer doet wat-ie moet doen. Bovenstaande tips werken allemaal prima voor de slaapkamer, maar er zijn nog wat trucjes voor 's nachts die het proberen waard zijn. Zet bijvoorbeeld een raam open en plaats de ventilator in de deuropening richting de gang of overloop: hij blaast dan warme lucht de ruimte uit, terwijl koelere lucht van buiten naar binnen kan komen. Of zet hem omgekeerd aan het voeteneinde van je bed; zo blaast hij overtollige lichaamswarmte weg.

©Olga Yastremska, New Africa, Afr

Je kunt ook vochtige sokken aantrekken voor je naar bed gaat (leg er eventueel een handdoekje onder) en de ventilator in lage stand op je voeten laten blazen. Klinkt misschien gek, maar lichaamswarmte wordt op die manier nóg sneller afgevoerd, waardoor het tijdens een plakkerige nacht een stuk aangenamer voor je wordt. Heb je een plafondventilator in de slaapkamer? Laat hem dan tegen de klok in draaien: dit zorgt voor een verkoelende luchtstroom naar beneden. In de winter laat je hem juist met de klok meedraaien om warmte te behouden.  

Om je slaapkamer koel te houden, kun je overigens het beste overdag al maatregelen nemen. Dan werkt je ventilator 's nachts ook beter. Sluit overdag ramen en gordijnen om de warmte buiten te houden en zet ze weer open zodra de zon onder is. Kies voor luchtig en ademend beddengoed, bijvoorbeeld van linnen of katoen. Planten kunnen je slaapkamer ook verkoelen: goede én stijlvolle keuzes zijn bijvoorbeeld de sanseveria, lepelplant en goudpalm. 

De Philips HomeRun 5000 is een dweilende robotstofzuiger met een aantal fijne kwaliteiten. Met een adviesprijs van 549 euro is de robot niet goedkoop, maar wel relatief betaalbaar. De vraag is dan: wat haal je daar precies voor in huis?

Je zou misschien verwachten dat de Philips HomeRun 5000 een stap lager is dan de eerder geteste Philips HomeRun 7000 (waar we helaas niet zo tevreden over zijn). Hoewel die laatstgenoemde robotstofzuiger duurder is, zijn we veel meer te spreken over het 5000-model. Die scoort op vrijwel alle vlakken beter: zo is de waterbak groter, de accu gaat langer mee (ondanks de lagere capaciteit) en de zuigkracht is twee keer zo hoog. Ook 'mag' je dit keer een reiniger gebruiken tijdens het dweilen – dat werd bij de 7000 nog afgeraden.

Daarnaast wordt de Philips HomeRun 5000 geleverd met een eigen flesje zeep (Philips raadt aan geen andere middelen te gebruiken) en dit keer geen vieze dweillap, maar twee roterende dweilpads. In de doos tref je nog eens twee extra dweilen aan, waardoor je het ene setje kunt wassen en het andere kunt gebruiken. Verder is er dit keer tapijtdetectie, waardoor de 5000 daar automatisch rekening mee houdt tijdens het schoonmaken. De borstel heeft wederom een antiklitfunctie en de basis is vrij basaal: je zult de pads dus zelf moeten drogen na gebruik.

©Wesley Akkerman

Best nauwkeurig, maar niet heel slim

Via de gratis HomeRun-app kun je best nauwkeurig instellen wat je precies gedaan wilt krijgen. Wil je alleen stofzuigen en niet dweilen, dan moet je zelf nog wel even de pads verwijderen. Verder is het mogelijk de hoeveelheid water en de zuigkracht in te stellen. Je kunt virtuele muren instellen en niet-dweil-zones aanmaken. En via het kopje Onderhoud zie je precies welk onderdeel wat aandacht nodig heeft. Je kunt alleen niet zien hoe het met het zeepniveau zit, maar dat is niet gek gezien de prijs. Dit is immers geen premium robotstofzuiger.

Maar dat betekent niet dat het een slechte robotstofzuiger is. Dankzij de lasernavigatie vindt de Philips HomeRun redelijk goed zijn weg in huis. Het LDS-systeem – een soort LiDAR, maar dan met een enkele laser – houdt rekening met allerlei meubels en objecten en kan behoorlijk soepel om randen en hoeken rijden. Het systeem is alleen niet zo slim om af en toe even achteruit te rijden om overgeslagen plekjes alsnog mee te pakken. Dat geldt voor zowel het dweilen als het stofzuigen, waardoor het kan zijn dat er in sommige hoeken en rond stoel- of tafelpoten wat viezigheid blijft liggen.

©Wesley Akkerman

Veel te voorzichtig

Daarnaast merken we dat de Philips HomeRun 5000 lastige situaties minder goed trotseert dan bijvoorbeeld de robotstofzuigers van Dreame. De HomeRun 5000 heeft heel erg de neiging echt nergens tegenaan te willen rijden. Ook wil hij tapijten ontzien wanneer hij aan het dweilen is. Daar is op zich niets mis mee, ware het niet dat het apparaat daardoor een groot deel van je huiskamer kan overslaan. De 5000 is zó voorzichtig dat hij liever niet over dat ene hoekje van het kleed rijdt om de klus aan de zijkant van dat kleed te klaren en dat vinden we toch wel echt een kwalijke zaak.

Daardoor kunnen we er – eigenlijk wederom – niet van uitgaan dat de Philips-robotstofzuiger heel het huis netjes schoonmaakt. We willen nog best snappen dat bepaalde situaties, zeker voor een wat goedkoper model, lastig kunnen zijn voor een robot; maar de beschikbare ruimte om ergens langs of onderdoor te rijden ís er gewoon. We hebben het andere robots keer op keer zien doen.

Dat wat de 5000 schoonmaakt, ruikt en oogt fris. Dus als je geen kleed of veel obstakels in huis hebt hebt, dan kan deze robot goed dienstdoen. Maar anders kun je beter even verder kijken.

Tot slot is het goed om je te realiseren dat de thuisbasis alleen het droge vuil (stof, kruimels enzovoorts) uit de robot verwijdert. Alles met betrekking tot water moet je voor eigen rekening nemen. Je moet dus niet alleen zelf de dweilpads onderhouden, ook moet je het schone water handmatig bijvullen en het vieze water zelf weggooien. Niet de grootste problemen op de wereld, maar wel vermeldenswaardig.

Ook goed om te weten: je kunt hem aansturen met Google Home of Amazon Alexa, maar verder is er geen smarthome-integratie. En de app heeft verder dezelfde kuren als bij het 7000-model.

Philips HomeRun 5000 kopen?

Hoewel de Philips HomeRun 5000 in onze optiek veel beter scoort dan de 7000, en dat tegen een lagere adviesprijs, kan de fabrikant helaas nog geen overwinningsrondje over het veld maken. We zijn enorm blij met allerlei verbeteringen en aanpassingen, maar door de grote voorzichtigheid van het systeem laat de 5000 helaas veel steken vallen. Hij komt niet op alle plekken en rijdt ook niet even naar achteren om dat laatste beetje vuil mee te nemen. Heb je een redelijk open huis zonder vloerkleden, dan kan de HomeRun 5000 wel een aanwinst zijn.