Naast de bekende betaalde streamingdiensten als Netfix en Disney+ komen er steeds meer platformen met gratis content en (meestal) reclames. In de VS heb je inmiddels een veelheid aan dergelijke gratis streamingdiensten, maar in Nederland is het aanbod beperkter, tenzij je aan de slag gaat met een VPN. Toch komen er ook hier steeds meer van zulke platformen beschikbaar. In dit artikel lopen we er een aantal voor je langs: wat is er zoal te zien en wat voor addertjes zitten er onder het gras?

Plex

Het platform Plex ken je misschien doordat je er al meer dan tien jaar een eigen mediaserver mee kunt opzetten, maar sinds 2019 is het ook een 'advertising-based video-on-demand'-dienst (of kortweg avod). Je kunt Plex via een webbrowser bezoeken, maar er is ook een breed toegankelijke app. Die is beschikbaar via onder meer Android (TV), iOS, Apple TV, en de Xbox- en PlayStation-consoles. Gebruikers hoeven alleen een account aan te maken om films en series te kunnen kijken.

De gratis content beslaat voornamelijk oude B-films en -series van onder meer MGM, Warner Media, Lionsgate en Paramount. Voorbeelden zijn de films A Christmas Carol en It’s a Wonderful Life, en de series van Popeye en Robocop. Er zitten er ook wel wat recentere documentaires en spelshows bij het aanbod. Met meer dan tienduizend films en series heeft Plex in elk geval verreweg de meeste gratis content van alle diensten die in dit artikel worden besproken. Nederlandse ondertiteling is overigens slechts zelden beschikbaar.

Ook zijn er natuurlijk redelijk wat advertenties. Die kunnen vooraf verschijnen, maar ook tijdens de aflevering of film. Houd rekening met een advertentie om de acht tot tien minuten, variërend van dertig seconden tot twee minuten.

Er is naast het on-demand aanbod ook een sectie met meer dan honderd livekanalen. Een beetje à la lineaire tv, met onder meer nieuws, reality, spelshows en gescripte tv-series en films. Er zitten geen Nederlandse zenders tussen, maar een aantal (zoals de zenders van Rakuten) bevat wel ondertiteling of (bij jeugdprogramma’s) zelfs nasynchronisatie in het Nederlands.

Daarnaast is er een Discovery-tabblad waar films en series vermeld staan die op andere (betaalde) streamingdiensten beschikbaar zijn, zoals Netflix, Disney+ en HBO Max, maar ook Nederlandse diensten als NLZIET en NPO Start. Zo wordt in een oogopslag duidelijk welke content er te streamen is. Als je op een film of serie klikt, word je meteen doorgestuurd naar de streamingdienst waar deze te zien is.

ConTV

ConTV is minder bekend dan Plex, maar werkt volgens hetzelfde avod-principe. Ook hierbij moet je een account aanmaken via de website of de app (beschikbaar op Android en iOS), en heb je daarna toegang tot een aanbod aan wat oudere cultfilms en -series. ConTV richt zich wel specifieker op bepaalde genres, zoals anime, horror en het paranormale.

Een nadeel is dat het aanbod van ConTV in Nederland veel beperkter is. Bij veel content krijg je een melding dat het niet beschikbaar is in deze regio, en daarbovenop zitten veel shows achter een betaalmuur. Er is namelijk wel een abonnement af te sluiten. Toch valt er nog genoeg gratis te kijken, hoewel je waarschijnlijk maar weinig bekende klassiekers zult tegenkomen. Voorbeelden van enigszins bekende shows zijn de anime Street Fighter II, Bruce Lee’s Fist of Fury, horrorfilm 13/13/13 en kindertekenfilmserie Daffy Duck.

Hoewel er in de gratis versie advertenties worden vertoond, zijn die minder opdringerig dan die van Plex. Zo zijn er geen pre-roll-advertenties en is de tijd tussen reclameonderbrekingen wat langer. Net als de eerdergenoemde dienst heeft ConTV een live-tv-integratie, alleen werkt deze versie helaas niet in Nederland. Bij deze dienst hoef je verder helemaal geen Nederlandse ondertiteling te verwachten.

NASA+

De naam van deze gratis on-demand streamingdienst geeft goed aan wat je er zoal kunt zien: ruimtegerelateerde content. Naast dat je er in 4K-liveuitzendingen van bijvoorbeeld raketlanceringen kunt zien en een hoop informatie krijgt over van alles wat met de ruimte te maken heeft, maakt NASA ook eigen shows voor de dienst.

Het aanbod betreft voornamelijk documentaires en educatieve (teken)films om concepten als zwarte gaten en gammastraling aan kinderen uit te leggen, met onder meer Elmo en Bill Nye (helaas allemaal zonder ondertiteling). Het gros van de aanwezige programma’s is al langer beschikbaar op NASA’s YouTube-kanaal, maar sommige content (zoals de docu Other Worlds over de James Webb-ruimtetelescoop) is exclusief te zien op NASA+.

De dienst is op het moment van schrijven nog maar kortgeleden uitgebracht, dus het aanbod is nog wat beperkt. Ook is er nog geen smart-tv-applicatie beschikbaar en vertoont de iOS- en Android-app nog wat kuren. Zo wil de videospeler soms een serie niet inladen of loopt de app in zijn geheel vast. Een belangrijk voordeel is daarentegen wel dat NASA+ geen advertenties bevat, dus naast de bugs (waar de website overigens geen last van lijkt te hebben) is dit waarschijnlijk de beste manier om NASA-content te bekijken.

Crunchyroll

Crunchyroll is een populaire streamingdienst van Sony met Japanse animatiefilms en -series, waarvan een deel gratis met advertenties te zien is. Er is in Nederland geen enkele streamingdienst met een groter aanbod aan anime, en bekende titels als Cowboy Bebop, One Piece, One-Punch Man en Attack on Titan zijn allemaal beschikbaar.

De gratis ervaring is alleen wel wat karig. Naast de reclames zijn van de nieuwere series alleen de eerste drie afleveringen te zien óf überhaupt niet gratis te kijken, en van alle andere shows alleen het eerste seizoen. Toch is dat volgens Crunchyroll in totaal goed voor meer dan duizend uur aan gratis content, maar echt lekker bingen is er niet bij.

Het is helaas ook niet mogelijk om te filteren op gratis te bekijken shows, dus pas bij het aanklikken kom je erachter of je de serie in kwestie kunt bekijken. Als je de Engelse dub wilt gebruiken, kan dat overigens alleen met een betaald abonnement. En hoewel het inmiddels vrijwel een gegeven is, noemen we toch maar even dat ook deze dienst geen Nederlandse ondertitels bevat.

Het animeplatform is overigens redelijk makkelijk toegankelijk. Naast de gebruikelijke webversie en iOS- en Android-apps is Crunchyroll ook beschikbaar voor de Nintendo Switch, PlayStation 4 en 5, en Xbox One en Series X/S. Smart-tv-apps zijn er vooralsnog niet, maar als je geen gameconsole hebt kun je met een Chromecast of Apple TV de app naar je tv casten.

©Timon

Samsung TV Plus & LG Channels

Naast gratis on-demanddiensten zijn er ook enkele ‘fast’-platformen. Dat staat voor ‘free ad-supported streaming television’, en die draaien volledig om livezenders met gratis films en series. Samsung en LG hebben beide zo’n app voor smart-tv’s uitgebracht. Qua zenderaantal delft LG Channels flink het onderspit ten opzichte van Samsung TV Plus; eerstgenoemde heeft er een stuk of vijftig, terwijl de soortgelijke dienst van de Zuid-Koreaanse fabrikant er meer dan honderd heeft.

LG Channels bevat bijvoorbeeld de kanalen van Rakuten, Hell’s Kitchen, CNN Fast en FIFA+. Samsung heeft naast al die kanalen enkele Nederlandstalige zenders, met onder meer Studio 100- en SBS6-programma’s, maar ook bijvoorbeeld als enige Top Gear, Baywatch, tekenfilmserie Yu-Gi-Oh, truecrimeshow Dateline NBC en muziekplatform XITE. Deze kanalen zenden non-stop afleveringen van de respectieve programma’s uit, al is het niet mogelijk om een aflevering vanaf het begin te kijken, te pauzeren en terug- of vooruit te spoelen. Ook worden de shows natuurlijk onderbroken door reclames.

Het is dé klassieker tijdens de feestdagen: met de hele familie rondom een apparaat zitten om je eigen eten te bereiden. Maar sta je in de winkel of scrol je online door het aanbod, dan vliegen de termen je om de oren. Is racletten hetzelfde als gourmetten? Waarom zou je voor een steen kiezen in plaats van een metalen plaat? Wij leggen haarfijn (en hapklaar) uit wat de verschillen zijn.

Raclette: voor de echte kaasfans

Laten we beginnen met de term die vaak voor de meeste verwarring zorgt: raclette. Hoewel we het woord in Nederland vaak door elkaar gebruiken met gourmetten, is het van oorsprong een Zwitsers nationaal gerecht. De naam komt van het Franse woord racler, wat 'schrapen' betekent. Bij traditionele raclette verwarm je een groot stuk kaas aan één kant, waarna je de gesmolten laag over aardappelen, zilveruitjes en augurken schraapt.

Kijken we naar de consumentenapparaten die je nu in de winkel koopt, dan verwijst de term raclette specifiek naar het gebruik van de pannetjes die je onderin het apparaat schuift. Je gebruikt hierbij de hitte van het verwarmingselement om kaas te smelten of kleine gerechtjes, zoals een omelet of pannenkoekje, te garen. Vaak zit er bovenop het apparaat nog een grillplaat of steen, zodat je het racletten kunt combineren met grillen. Ben je een echte kaasliefhebber of houd je van afwisseling tussen bakken en gratineren, dan is de raclette-optie onmisbaar. Een handige tip is om altijd speciale raclettekaas te gebruiken; deze smelt perfect met een ideale romigheid.

Lees ook: 🧀 Ze smelten de kazen! Waarom raclette dé topper is voor de feestdagen

©Roland - stock.adobe.com

Steengrill: puur natuur en gezond

De naam geeft het eigenlijk al weg: bij een steengrill bak je het voedsel op een plaat van natuursteen, meestal gemaakt van graniet. Dit ziet er niet alleen robuust en chique uit op tafel, het werkt ook fundamenteel anders dan een metalen plaat. Een steen heeft namelijk wat meer tijd nodig om op te warmen, dus reken er bij het aanzetten op dat je zo'n twintig tot dertig minuten geduld moet hebben voordat de plaat goed heet is. Eenmaal op temperatuur houdt de steen de hitte echter extreem goed en lang vast.

Het grootste voordeel van de steengrill is het gezonde aspect. In tegenstelling tot andere bakplaten heb je op een steen geen boter of olie nodig. Vaak strooi je alleen wat zout op de steen om aanbakken te voorkomen. Hierdoor schroeit het vlees snel dicht en blijven de sappen optimaal bewaard, wat zorgt voor een pure smaak. Houd er wel rekening mee dat steen een poreus natuurproduct is. Je mag deze beslist niet met afwasmiddel schoonmaken, want dat trekt in de steen en proef je de volgende keer terug in je biefstukje. Even laten weken en schoon schrapen of schrobben met enkel warm water is hier het devies.

©Yaruniv-Studio - stock.adobe.com

De bakplaat: snelheid en gemak

De bakplaat, vaak ook grillplaat of Teppanyaki genoemd, is meestal gemaakt van metaal en voorzien van een sterke anti-aanbaklaag. Je ziet ze vaak in twee varianten: de geribbelde grillplaat voor die mooie, karakteristieke streepjes op je vlees of groente, en de vlakke plaat die ideaal is voor roerbakken of vis.

De grote kracht van de metalen bakplaat is snelheid en gebruiksgemak. Je stopt de stekker in het stopcontact en binnen enkele minuten kun je al beginnen met bakken, wat een stuk sneller is dan bij natuursteen. In tegenstelling tot de steengrill gebruik je hier wel een klein beetje boter of olie. Dankzij de gladde antiaanbaklaag glijdt je eten makkelijk over de plaat en blijft er zelden iets kleven. Ook na het eten wint de bakplaat het op punten van de steengrill: je kunt de plaat vaak losklikken en eenvoudig met een sopje afwassen. Sommige platen zijn zelfs bestand tegen de vaatwasser, al is het altijd verstandig om dat even in de handleiding te checken.

©Donghyun Kim - stock.adobe.com

In één oogopslag: De technische verschillen

Twijfel je nog over welk apparaat bij jou past? We hebben van alle drie de apparaten de technische eigenschappen naast elkaar gezet:

Kiezen? Dat hoeft niet!

Vroeger moest je echt een keuze maken tussen deze apparaten, maar fabrikanten snappen gelukkig dat wij consumenten van alles wat willen proberen. Tegenwoordig zijn de meeste apparaten die als 'gourmetstel' worden verkocht, slimme combi-apparaten. Deze bieden vaak ruimte voor de raclette-pannetjes onderin, terwijl de bovenkant bestaat uit een grill- en/of bakplaat is.

Er zijn ook modellen met verwisselbare platen, waarbij je de ene keer kiest voor de gezonde steengrill en de andere keer voor de snelle bakplaat. Als je een nieuw apparaat gaat kopen, is zo'n combi-set met verwisselbare opties vaak de beste keuze voor de meeste huishoudens. Let er bij aankoop ook op of het apparaat een 'parkeerdek' heeft; dat is een koude zone waar je je hete pannetje even veilig kwijt kunt als je een eetpauze inlast.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

❤️🧑‍🍳Matchmaker: welk ingrediënt op welke plaats?

Niet elk stukje vlees of groente wordt blij van dezelfde bereiding. Wil je de beste smaak? Hanteer dan deze vuistregels voor je ingrediënten:

Steengrill, raclette en bakplaat: bekende merken

Tefal levert veelzijdige sets zoals de Tefal Raclette Gourmet 3-in-1 RE610D , een tafelmodel dat grillen, raclette en bakken in één apparaat combineert. De stevige antiaanbaklaag en eenvoudige bediening maken dit dé keuze voor mensen die iets zoeken dat prettig werkt en makkelijk schoon blijft.
Princess biedt betaalbare en degelijke tafelgrills. Een goed voorbeeld is de Princess 162660 Raclette Purify. Dit apparaat is speciaal voor grotere gezelschappen en is niet alleen gebruiksvriendelijk(zo kun je met draaiknoppen de warmte instellen), maar heeft ook nog eens ingebouwde geurafzuiging!
Solis staat bekend om multifunctionele en duurzame tafelgrills. Met de Solis Table Grill 5-in-1, heb je de keuze uit verschillende bereidfingswijzen. Grillen, bakken of gourmetten: het kan allemaal.
Tristar levert voordelige sets voor kleinere of gemiddelde huishoudens. Neem bijvoorbeeld de Tristar RA-2996 Raclette Grill, een model dat simpel werkt en genoeg ruimte biedt voor een avondje samen eten.
Bourgini combineert toegankelijke prijzen met degelijke bouw. De Bourgini Gourmet Raclette Grill Plus – 8 personen is een combinatie van een raclette en grill. Hij is robuust van bouw en heeft (altijd fijn) een antiaanbaklaag en een cool grip handgreep.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.