Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?
Als je op zoek bent naar een nieuwe televisie, kun je tegenwoordig kiezen tussen een lcd- en een oledscherm (of een afgeleide van die twee). Deze twee schermtechnologieën verschillen behoorlijk in beeldkwaliteit, contrast, kleuren, kijkhoeken en energieverbruik. In dit artikel bekijken we de voor- en nadelen van lcd- en oled-tv's, zodat jij een keuze kunt maken die aansluit bij je wensen én budget.
In dit artikel lees je over:
-
De verschillen tussen lcd- en oledschermen
-
Vergelijking van contrast, zwartwaarden, helderheid en kleurweergave
-
De beeldkwaliteit vanuit verschillende hoeken
-
Prestaties bij snel bewegende beelden
-
Vergelijking van het energieverbruik van beide technologieën
-
Duurzaamheid en risico's van inbranden
-
Prijsverschillen en waarde voor je geld
-
Ook interessant: Zo kies je de ideale televisie voor jouw woonkamer
De technologie achter televisies heeft de afgelopen decennia een enorme ontwikkeling doorgemaakt, waarbij lcd (liquid crystal display) en oled (organic light emitting diode) momenteel de twee dominante schermtechnologieën zijn. Beide technologieën hebben unieke voordelen en nadelen, en de keuze tussen een lcd- of oled-tv hangt af van de specifieke behoeften en voorkeuren van de gebruiker.
Schermtechnologie
Lcd-tv's maken gebruik van vloeibare kristallen om het beeld te vormen. Deze kristallen vereisen een achtergrondverlichting – meestal in de vorm van ledverlichting – om zichtbaar te zijn. Het licht van de achtergrondverlichting schijnt door de vloeibare kristallen en produceert zo het gewenste beeld. Deze technologie zorgt ervoor dat lcd-schermen dun en licht zijn, maar de afhankelijkheid van achtergrondverlichting heeft ook enkele nadelen.
Oled-tv's gebruiken daarentegen organische verbindingen die licht geven wanneer er een elektrische stroom doorheen gaat. Elke pixel in een oledscherm is zijn eigen lichtbron, wat betekent dat er geen achtergrondverlichting nodig is. Dit maakt oledschermen nog dunner en flexibeler dan lcd-schermen. Omdat elke pixel individueel kan worden aangestuurd, biedt oled een aanzienlijk hogere beeldkwaliteit.
Ook interessant: De levensduur van een televisie: hoe lang gaat je toestel eigenlijk mee?
Beeldkwaliteit
Een van de meest opvallende verschillen tussen lcd- en oled-tv's is de beeldkwaliteit, met name op het gebied van contrast en zwartwaarden. Lcd-schermen zijn zoals gezegd afhankelijk van achtergrondverlichting, wat betekent dat ze nooit volledig zwart kunnen weergeven. Het licht van de achtergrondverlichting schijnt altijd enigszins door de pixels heen, wat resulteert in donkere grijstinten in plaats van echt diepzwart. Dat beperkt het contrast van lcd-tv's.
Oled-tv's hebben daarentegen de mogelijkheid om elke pixel individueel uit te schakelen, wat resulteert in perfect zwart. Hierdoor hebben oledschermen een oneindig contrast, wat een aanzienlijk voordeel is ten opzichte van lcd. Dat betekent dat scènes met donkere elementen en fel verlichte delen tegelijkertijd beter worden weergegeven op een oled-tv.
Wat helderheid betreft, kunnen lcd-tv's zeer helder worden, wat ze geschikt maakt voor kamers met veel omgevingslicht. Oled-tv's kunnen ook helder worden, maar zijn doorgaans minder helder dan de beste lcd-tv's. Echter, de superieure contrastverhouding van oled maakt dat meestal goed, waardoor de beeldkwaliteit in verschillende lichtomstandigheden nog steeds uitstekend is.
©Gorodenkoff Productions OU
Kleurweergave
De kleurweergave is een ander belangrijk aspect waarin lcd- en oled-tv's verschillen. Lcd-schermen hebben aanzienlijke verbeteringen in kleurweergave gezien dankzij technologieën zoals Quantum Dot, die rijkere en levendiger kleuren mogelijk maken. Toch kunnen lcd-schermen ondanks deze verbeteringen nog steeds niet tippen aan de natuurlijke en levendige kleuren die oledschermen bieden.
Oledschermen bieden een zeer nauwkeurige kleurweergave en kunnen diepere en rijkere kleuren produceren dankzij de mogelijkheid om elke pixel afzonderlijk aan te sturen. Dat resulteert in een beeld dat dichter bij de werkelijkheid ligt, met meer nuances en details in kleuren, wat vooral merkbaar is bij het bekijken van HDR (high dynamic range) inhoud.
Kijkhoeken
Ook bij het vergelijken van de kijkhoeken tussen lcd- en oled-tv's komt oled als duidelijke winnaar naar voren. Lcd-schermen hebben vaak last van kleurverandering en contrastverlies bij het kijken vanuit een hoek. Dat kan een nadeel zijn in grotere kamers of bij het kijken met meerdere mensen, omdat niet iedereen dan de optimale kijkervaring krijgt.
Oledschermen behouden hun beeldkwaliteit vanuit vrijwel elke kijkhoek. De kleuren en het contrast blijven dus consistent, ongeacht waar je zit. Dat maakt oled-tv's ideaal voor brede zitopstellingen en zorgt ervoor dat iedereen in de kamer dezelfde kijkervaring heeft.
Reactietijd en bewegingsonscherpte
Een ander belangrijk verschil tussen lcd- en oled-tv's is de reactietijd en de mate van bewegingsonscherpte. Lcd-schermen hebben doorgaans een tragere reactietijd, wat kan leiden tot bewegingsonscherpte bij snel bewegende beelden. Dat kan storend zijn als je een voetbalwedstrijd of actiefilm zit te kijken.
Oledschermen hebben daarentegen een zeer snelle reactietijd, wat betekent dat ze bewegende beelden veel beter kunnen weergeven zonder onscherpte. Dat resulteert in vloeiender en scherpere weergave van snel bewegende scènes, wat vooral belangrijk is voor gamers en sportliefhebbers.
Meer daarover lees je hier!
©haizon
Energieverbruik
Lcd-tv's verbruiken over het algemeen meer energie omdat de achtergrondverlichting continu aanstaat, ongeacht het beeld op het scherm. Dat betekent dat zelfs donkere scènes energie verbruiken om de achtergrondverlichting te laten schijnen.
Oled-tv's zijn wat dat betreft energiezuiniger, vooral bij het weergeven van donkere beelden, omdat elke pixel individueel kan worden uitgeschakeld. Zwarte of donkere scènes verbruiken dus minder energie, wat kan leiden tot een lagere elektriciteitsrekening op de lange termijn.
Ook lezen: Hoe energiezuinig is een televisie?
Levensduur en inbrandrisico
Hoewel oled-tv's allerlei voordelen bieden, is er wel iets dat genoemd moet worden: inbranden. Inbranden kan optreden wanneer een statisch beeld gedurende langere tijd op het scherm blijft staan, wat leidt tot permanente 'schaduwen' of 'geesten' van dat beeld. Moderne oled-tv's beschikken over trucjes om inbranden te verminderen, zoals het verschuiven van pixels en schermbeveiligers.
Bij lcd-tv's is geen risico op inbranden. Zij hebben over het algemeen ook een langere levensduur. Dat kan een overweging zijn voor gebruikers die hun tv intensief gebruiken of voor lange periodes dezelfde beelden op het scherm laten staan, zoals in winkels of cafés.
Prijskaartje
Tot slot speelt de prijs natuurlijk een rol bij de keuze tussen een lcd- en een oled-tv. Oled-tv's zijn nu eenmaal een stuk duurder dan hun lcd-tegenhangers, voornamelijk vanwege de complexiteit van de productie en de superieure beeldkwaliteit. Niettemin zijn de prijzen van oled-tv's de afgelopen jaren enigszins gedaald, waardoor ze steeds iets betaalbaarder worden voor de gemiddelde consument.
Lcd-tv's zijn over het algemeen goedkoper en bieden een goede prijs-kwaliteitverhouding, vooral voor grotere schermformaten. Mocht je dus vooral groot-groter-grootst willen, dan is lcd jouw beste optie. Als het je puur om de beeldkwaliteit gaat en het budget speelt een minder belangrijke rol, dan moet je absoluut voor oled gaan.